Euskaltzaindiaren Hiztegia

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

tul : I. Aldasoro ("Tulezko lepo-anokiaren ertzak"); M. Etxebarria ("tul arrosazko errezelak"); A. Lertxundi ("tulezko gonatxo txuri arina"); Lopez de Arana ("tul pilo handi argitsu bat"); J. Morales ("brodatuak egiten zituen tulean"); K. Zabala ("tulezko soineko eta txanoa"); Berria ("miriñake, tula edo tutu").

Erdaretako formak

OfQuLF: tulle || tissu léger || Tulle || ville de France où l'on fabriquait ce type de tissu.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Proposatua du lantaldeak bigarren itzulikoetan.

Maileguen egokitzapen sistematikoa

leku-izenetikoak.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Izen propiotikoak.

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

(ehun mota).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

tulio: LurE-Harluxet.

Sektore jakin bateko informazioa

Laburtzapenen hiztegian: Tm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

tulio: ElhHizt, HiruMila.

Txostenaren laburpena

Ez dugu aurkitu ap. OEH-EEBS.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Elementu kimikoak.

Sektore jakin bateko informazioa

Ik. Izendegia: tulipa ; idi-bihotz Tulipa sp.

Euskaltzaindiaren Arauak

Tulipa gesneriana etab.

Landare eta animalien taxonomi izena

Tulipa gesneriana.

Zerrenda osagarriak

NekHizt: Ik. idi-bihotz arbola.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-arbola.

Landare eta animalien taxonomi izena

Liriodendron tulipifera.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

tulubi 1, Gy ("hau nahi izan baitzen / Bere buruz yokatu, / tulubi batean zen / Ustekabetan sarthu"); tulubio 2, MarIl ("Tulubiozko egun deithoragarriak iragan ziren bezen laster, arima lejalak ikhusi izan dire khar berri batekin emaiten debozione huni", "Hura jazarri zangon enganioari, eta biziozko tulubioari pharatu zangon"); tulunbio 24: Gç 10 (adib.: "Burreu, urkhabe, suge, deabru, Su, brasa, gau ilhun, gathe, Bethi bizirik den herio, Tulunbio kharrez bethe"), Ch 6 (adib.: "Han lohiak, eta desonestak pulunpatuko dire bikhezko, eta sufrezko tulunbio irakituetan, eta bekhaiztiak bere dolorearen biolentzian egonen dire marrubiaz potzo errabiatuak bezala"), Lf Murtuts ("Egun batez destorbu ixtripu izigarria gertatu zen; bai, izigarria: lurikara batek bazterrak oro iharrosi baitzituen, han-hemenka ibai-zola ere kraskatu zen, leize eta tulunbio zirimola batzu eginez"), Or Aitok 6 (adib.: "Zein suma-eziña dan Zure irizkizunen tulunbioa!" — abyssus iudiciorum tuorum; "Itsasoko tulunbio ta narrazti bizieri galde" — interrogavi mare et abyssos), Ibiñ Virgil ("ala ere ugiña irakiten dago tulunbio sakoneraiño, ta ondar beltza iaurtitzen du azalera") // eta ap. DRA, tulubio 1, JesBihD ("Ithoa bailizateke tristeziazko tulubio batean") eta tulunbio 2: Atheka ("Eta uste duzu irabazigatik Ganix zabillala tulunbioen inguruetan?"); EgunO ("Bidegaberik egiten diot ene hauzoari, neronek ene thulunbioa egiten dut... eta ifernuan hondatua izanen naiz").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

etsai-tulunbio 1, P. Iztueta ("Etsai-tulunbioan dirauten gorputz-animen zorigaitzak, Kristo'ren agerpenetan ez du xederik; bai ordea, kontradizioak"); tulunbio 1, SGarm Heriotza ("Argiak piztuta eta pianolaz jo vals zerrenda luzea gibelean utziz joan zen untzia, eta ixtanpatez nora ezean geratu ginen tulunbioaren zalantzan sartuta, harik eta berriro elkar berrezagutu eta parrandaren manglarean murgildu arte").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

tulubio : HiztEn; tulunbio (amildegia): HiztEn, LurE // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

tulubio : EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, Casve EF (tülübio), Lh DBF (eta tulubia: 1 déluge; 2 averse abondante); tulunbio : Lur EF/FE, Casve EF, HaizeG BF (tulumbio), Lh DBF (eta tulumio: 1 abîme, gouffre, précipice; 2 enfer; 3 ténèbres; 4 grande chaudière), DRA (L-donib. 1 'precipicio' — Atheka; 2 'abismo' — Harriet: "Jauna, athera nazazu tulunbio hautarik"; Or Aitork; 3 'abismo, infierno' —Harriet: "Bethi phensa zak tulunbioko kharretan"; EgunO; 4 'tinieblas' — Harriet: "Tulunbioz bethea den etsai herria"; 5 'caldera' — Id.: "Ezta hau lapikoa, baizen tulunbioa"), PMuj DVC (precipicio, despeñadero, derrocadero); tulumio : DRA (var. de tulubia), PMuj DVC (v. de tulubia); tulubia : DRA (BN-gar, tulubio AN-b-lez, ..., G-and-t 'tormenta, huracán'; 2 Fig. 'diluvio' — JesBihD; MarIl), PMuj DVC (tulubio: tormenta huracanada, ciclón...); tulubio-antzeko : PMuj DVC; tulubioka : PMuj DVC; tulubiozko : PMuj DVC // Ez dugu aurkitu ap. EskolaHE, Lur EG/CE.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

1 uholdea. 2 ekaitza.

Euskaltzaindiaren Arauak

Ipar. edo Lit. 'amildegia'.

Erabileremu dialektala

Ipar. edo Lit.

Forma baten adiera(k)

amildegia.