Euskaltzaindiaren Hiztegia

348 emaitza te bilaketarentzat - [1 - 100] bistaratzen.

te2
1 iz. Zuhaixka lore-zuria eta hosto-iraunkorra, jatorriz Ekialde Urrunekoa (Thea sinensis).
2 iz. Landare horren hostoak, egoskinak prestatzeko berariaz idorraraziak. Te berdea, beltza. Zeilango tea.
3 iz. Te hostoz eginiko egoskina; kikara bat te. Tea egin. Tea limoiarekin. Nahi duzu hartu te bero bat? Tea edaten.
arkitekto tekniko
iz. Arkitekturako teknikari tituluduna, arkitekto baten zuzendaritzapean lan egiten duena eta haren proiektua gauzatzeaz eta eraikuntza-lanak zuzentzeaz arduratzen dena. Ik. aparejadore.
barne tentsio, barne-tentsio
iz. teknol. Material batean kanpoko indarrek eragindakoa ez den tentsioa, hala nola tratamendu termikoek, soldadurak edo eraldaketa mekanikoek eragindakoa. Tratamendu hau tenplearen ondoren egiten da eta tenpleak sortzen dituen barne tentsioak arintzeko erabiltzen da.

Aztergaia: barne-tentsio

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11: LBeh54 2022-05-10 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

LB: 67; ETC: 198

Beste (edozein) iturritako erabilerak

ElhHizt: 0; Adorez: 0, Labayru: 0, NolaErran: 0. Euskalterm: barne-tentsio (tensión interna , tension interne /contrainte interne, internal stress [teknologia mekanikoa]).

Bestelakoak

pultsio iz. Psikol. Norbait zerbait egitera bultzatzen duen indar bizia, helburua lortzean asetzen den barne tentsio batek eragina dena. Pultsio kontzeptua oinarrizkoa da Freuden psikoanalisian eta behinolako instintu edo sen kontzeptuaren moldaera bat bezala azaltzen da harengan. // adib: tenple 1 iz. Heg. Teknol. Tenplatzea. Tratamendu hau tenplearen ondoren egiten da eta tenpleak sortzen dituen barne tentsioak arintzeko erabiltzen da.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Hitz teknikoa da eta jasotzekoa, Teknol. markarekin. Horrez gain, erabilera librea ere badu, eta hori adierazteko aski da adibide bat jasotzea tentsio sarreran.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa barne eta tentsio sarreretan.

Jakite-arloak

Teknol.

behe tentsio, behe-tentsio
iz. elektr. Aurrez ezarritako muga batetik beherako (korronte alternoan, gehienetan, 1.000 voltetik beherako) tentsio elektrikoa, erabiltzaileak hornitzeko erabiltzen dena. Etxebizitza-eraikinetan behe-tentsioko instalazio elektrikoak muntatzea eta mantentzea.
bere tenorean
adb. Bere garaian. Bere lana egiten zuten bere tenorean xuxen.
bizkar teila, bizkar-teila
iz. Teilatuaren gailurreko teila handia. Ik. gailur teila.

Aztergaia: bizkar-teila

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11:EHL 2021-04-20 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

BIZKAR-TEILA (B; bizker-tella B). "(B), una clase de tejas, las mayores" A. "Bizker-tella, teja encimera" Izeta BHizt2.

LB: 0; EPG: 0; ETC: 6 “bizkar-teila” (Arkitektura-hiztegi irudiduna), Bost bizkar-teilek (sabaia osatzen duten harriak) estaltzen dute monumentua. Tumulu batek babesturik dago (Wikipedia)

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Elhuyar: bizkar-teila Eraik. cobija; Labayru: 0; Adorez: 0.

Bestelakoak

bizkar 5 iz. Teilatuaren goiko ertza. Ik. gailur 3. Etxe bizkarra. Bizkar teila: gailur teila. teila iz. Eraikinak estaltzeko erabiltzen diren buztin errezko piezetako bakoitza. Teila erre berriak. Teila asko eraman zituen haizeak. Txabola gainari teilak ezartzea. Etxe zabal teila-gorria. Teila labeak. Hazka egiteko, teila-puska bat harturik, zabor artera joan zen Job. Gailur teilak edo bizkar teilak: teilatuaren gailurreko teila handiak. || Arbelezko teila.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Adibidea, beraz, kentzekoa da bizkar eta teila sarreretatik.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa bizkar eta teila sarreretan.

bull terrier
iz. Txakur arraza; arraza horretako txakurra, indartsua eta gihartsua, ile-motza, arrautza formako burua eta hiruki itxurako begi txikiak dituena.

Aztergaia: bull terrier

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: ZS:HBL 2009-03-10 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

bullterrier: Harluxet (jatorri ingeleseko txakur-mota, terrier eta bulldogaren arteko gurutzatzetik sortua eta arratoiak harrapatzen trebea dena), LurE (Ingalaterrako zakur mota. Bulldog eta terrierraren umea da, eta saguak harrapatzeko erabiltzen da. Ile motza izaten du, zuria gehienetan).

Sektore jakin bateko informazioa

Ez dugu aurkitu ap. NekHizt.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

bull terrier: G. Garate ("204 staffordshire bull terrier"; "Dekretu horren arabera hauetxek dira arraza arriskutsuak: pitbull terrier, staffordshire bull terrier"; "bull terrier, 131 pitbull, 96 argentinar dogo, 32 brasildar fila, 49 canariar presa, 66 Mallorcako presa"; "Bull terrier eta amerikar stafford nahasita sortzen da pitbulla"; "bull terrier bati eusten dion itxura txarreko gizon bat"; "Azkenean bull terrierrak azpian hartu du kontrarioa, masailetik helduta"); O. Arana ("Txakurrak aztoratu egiten dira Lucy ikustean: dobermanak, artzain-txakur alemanak, ridgeback-ak, bull terrier-ak, rottweiler-ak"); bull-terrier: I. Zaldua (“Bakarrik egoten da Omar, tabernako izkina berean beti, Rumi bere bull-terrierraren konpainia soilaz, baina bisita labur ugari izango du gaua heldu bezain laster”).

Bestelakoak
Txostenaren laburpena

Ez dugu aurkitu.

Informazio osagarria
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Arrazak

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - Erabakia: Osoko bilkura (2015-07-17): Onartua: bull terrier iz. (txakur-arraza)

doktore tesi, doktore-tesi
iz. Doktoregoa lortzeko aurkezten den ikerketa-lana. Ik. tesi 2; doktorego tesi. Ingeniari titulua eskuratzeko ikasketak amaitu ondoren, doktore tesia egin behar du ikerkuntza-lanetan hasi nahi duenak. Doktore tesia aurkeztu, defendatu.
doktorego tesi, doktorego-tesi
iz. Doktoregoa lortzeko aurkezten den ikerketa-lana. Ik. tesi 2; doktore tesi. Doktorego tesia aurkeztu, defendatu.
energia termiko
iz. fis. Bero moduan transmititzen den energia. Efizientzia hobetzeko biderik onena da sortzen den energia termikoa ur beroaren hornikuntzarako erabiltzea. Ur lurrunak, adibidez, energia termiko handia du tenperatura eta presio altuetan dagoenean.
ermandadeko testamentu
iz. Bi pertsonak edo gehiagok agiri bakarrean egiten duten testamentua. Ermandadeko testamentua baliozkoa izan dadin, testamentugile biak emantzipatuta egon behar dira.

Aztergaia: ermandadeko testamentu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11:EHL 2021-05-17 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: 0

LB: 4 “Ermandadeko testamentua baliozkoa izan dadin, testamentugile biak emantzipatuta egon behar dira hura egilesteko unean.” (Euskal Herriko Agintaritza); EPG: 0; ETC: 38 “Ermandadeko testamentua EZEZTAGARRIA da, nahiz eta biek egina izan.” (EHU).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Elhuyar: 0; Adorez: ermandadeko edo senitarteko testamentua: testamento de parientes o cofrades; Labayru: 0.

Bestelakoak

ermandade 1 iz. Anaidia, elkartea. Ik. kofradia. Nekazarien ermandadea. 2 iz. Ermandadeko edo senitarteko testamentua: bi pertsonak edo gehiagok agiri bakarrean egiten duten testamentua.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa ermandade eta testamentu sarreretan.

eskuko telefono
iz. Haririk gabeko telefonia-sistema erabiltzen duen telefono eramangarria, konexioa uhin hertziarren bidez egiten duena. Ik. telefono mugikor; sakelako telefono. Eskuko telefonoa lapurtu zioten.

Aztergaia: eskuko telefono

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: EHL 2022-09-15 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

telefono mugikor forma aztertzean sartzeko proposatua.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa eskuko eta telefono sarreretan. Bide batez, eskuko sarreran beste adiera bat gehitzea proposatu da izen kategoriakoa, telefonoari erreferentzia eginez.

esne tela, esne-tela
iz. Esnea egosi eta gero eratzen den gain mehea; esne gaina. Baserriko esneak esne tela sendoagoa edukitzen du.

Aztergaia: esne tela

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau65

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS

familia terapia, familia-terapia
iz. Depresioa arintzeko familia terapia ere eraginkorra izan liteke. Gustatuko litzaidake familia-terapian espezializatzea.
Ohiko lexiak

Aztergaia: familia-terapia

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11: LBeh32 2024-01-16 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 64 (Berria 4, UEU 60); ETC 142

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0 / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0. // Euskalterm: familia-terapia (Psikol. termino onartua da).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa.

fox terrier
iz. Jatorriz ingelesa den txakur arraza; arraza horretako txakurra, txikia, indartsua eta arina dena, ile motza, burezur zabala eta aurpegi txikia dituena.

Aztergaia: fox terrier

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: ZS:HBL 2009-03-10 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Fox-terrier: E. Azkue (“Behar bada ile gogorreko Fox-terrier bat”, “Ile gogorreko Fox-terrierra, bai, badakit!”).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

fox-terrier: Harluxet (Terrier arrazako txakurra, jatorriz ingelesa) // Ez dugu aurkitu ap. LurE.

Sektore jakin bateko informazioa

Ez dugu aurkitu ap. NekHizt; fox terrier (eta Fox-t.): EhiztEskulib (171: "Txakur-arraza horrek oso ondo egiten du lan mendian, Fox-terrierrarekin batera"; 173: "Lur-azpiko ehiza [...] Alemaniako ehizarako terrierrak —jagdterrierrak—, fox terrierrak eta Jack Russell terrierrak erabiltzen dira gehien ehiza-mota horretan"); Foxterrier: EhizAzter 82 ("542. Jagdterrierra eta Foxterrierra [...] zulo-txakurrak dira").

Beste (edozein) iturritako erabilerak

fox terrier: M. Hernandez (“bere txakurtxoari, fox terrier bat”), guaixe.net (“Alberto Velascoren ile gogorreko fox terrier batek kume onenaren 2. saria eskuratu zuen ere”), Berria (“ez da galgo, San Bernardo, Pekines, Boxer, Fox Terrier, Husky siberiar, Rottweiler”); fox-terrier: K. Izagirre (“Holandar batean alde egin zuen Marinak, herrian fox-terrier batekin promenatzen eta denokin hitz egiten astebete eman zuen kapitain bilo-horiak eramanda”), euskadi.net (“Ehiza- txakurrak fox-terrierra, terrier eskoziarra”), etab. fox terrier arraza: hitza.info (“Fox terrier arrazako txakur bat galdu da”), ikasbil.net (“Komikietako heroia, fox terrier arrazakoa”).

fox terrier (eta Fox Terrier) 4: Berria (“’Bizi-bizia den emetxo txikia’, adoptatu ezazu Fox Terrier bat (gaztelaniaz)”), DiarioVasco 2 (adib.: “Eta Fox Terrierrai txubaskeroa janztea?”), EiTB (“33 txakur hil ditu, ustez bere fox terrier maskotaren heriotzaren mendeku gisa”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL: txakur arrazak. Afganiar, alano, american pitbull terrier, american staffordshire terrier, arratoi txakur, artzain txakur aleman / ardi txakur aleman (otso txakur*), basset, Bernako bouvier edo Bernako mendiko txakurra (Bouvier Bernois*), border collie, border terrier, boxer, brako, bull terrier, bulldog, bullmastiff, kanixe (poodle toy*), chihuahua, chow-chow, cocker spaniel, collie, dalmaziar, daniar handi (Great Dane*), doberman, dogo (dobatxakur*), dogo argentinar, dogo bordeles, Enkarterriko billano (villano*), Enkarterriko billanuko (villanuco*), erbi txakur edo xarlango, Espainiako galgo (gainerakoak, oro har, 'erbi txakur' dira), euskal artzain txakur, fila brasildar, fox terrier, Gasteizko patxoi, grifoi, husky edo husky siberiar, labrador, labrit txakur, mastin, Nafarroako patxoi, patxoi, pitbull, pointer, presa kanariar, retriever, rottweiler, sanbernardo, setter, spaniel, terrier, txakur pekindar, untxari, urtxakur.

Erdaretako formak

es fox terrier; fr fox-terrier; en Fox Terrier; de Foxterrier.

Informazio osagarria
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Arrazak

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - Erabakia: Osoko bilkura (2015-07-17): Onartua: fox terrier iz. (txakur-arraza)

fusio tenperatura, fusio-tenperatura
iz. fis. Solido baten fusioa gertatzen den tenperatura. Ik. fusio puntu; urtze puntu. Silizeak fusio-tenperatura altua du. Kuartzoa, bere fusio tenperatura iritsitakoan, likido bihurtzen da.

Aztergaia: fusio-tenperatura

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11: LBeh48 2024-02-20 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 39 (EiTB 1, Elhuyar 1, Erlea 1, Consumer 1, Laneki 10, UEU 25); ETC 184.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0 / Adorez: fusio-tenperatura: temperatura de fusión / Labayru: 0 / NolaErran: 0. // Euskalterm: fusio-tenperatura (Fis.) // ZTHB: 0.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

urtze(-)puntu, fusio(-)puntu sinonimoak azpisarrera dira lehendik. Hau ere azpisarrera gisa jasotzekoa da, dagokion markarekin.

Informazio lexikografikoa
Jakite-arloak

fis.

gailur teila, gailur-teila
iz. Teilatuaren gailurreko teila handia. Ik. bizkar teila.

Aztergaia: gailur-teila

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11:EHL 2021-07-13 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

GAILUR-TEILA "(Vc), tejas grandes de la cumbre del tejado" A.

LB: 0; EPG: 0; ETC: 0.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Elhuyar: 0; Adorez: gailur-teila: teja de caballete; Labayru: 0;

Bestelakoak

teila iz. Eraikinak estaltzeko erabiltzen diren buztin errezko piezetako bakoitza. Teila erre berriak. Teila asko eraman zituen haizeak. Txabola gainari teilak ezartzea. Etxe zabal teila-gorria. Teila labeak. Hazka egiteko, teila-puska bat harturik, zabor artera joan zen Job. Gailur teilak edo bizkar teilak: teilatuaren gailurreko teila handiak. || Arbelezko teila. gailur 3 iz. Teilatuaren goiko ertza, teilatu gailurra. Gailur teilak.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa da gailur eta teila sarreretan.

gene terapia, gene-terapia
iz. Bereziki eritasun genetikoen sendabidean erabiltzen den terapia, organismo baten ehunetan eta zeluletan gaitza eragiten duten geneen lekuan beste gene batzuk jartzean datzana. Prostatako minbiziaren aurkako gene terapia abian da Ingalaterran.

Aztergaia: gene-terapia

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z7:HBL 2014-09-09 Adibide gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

LBeh (2014-04-03): gene-terapia 40: Elhuyar 31 (adib.: “Erretinosi pigmentario gaitzak utzi zuen itsu, duela 7 urte gene-terapiak ikusmena berreskuratzen lagundu zion arte”), Jakin 9 (“Egun hartan, 1990eko irailaren 14an hasitako gene-terapia bidezko saio klinikoek lehen biktima eragin zuten”); terapia geniko 10: Elhuyar 3 (adib.: “Esate baterako, terapia genikoetarako erabili ahal izango direla aipatu du Alkortak”), Berria 6 (adib.: “Gaitza nola garatzen zen, sintomatologia eta terapia genikoa egiteko erabili zuten prozedura"), Jakin (“energi politikak, airearen kutsadura, nekazaritza iraunkorra, elikagaien irradiazioa, ingurumenarentzako arrisku kimikoak, garraio pribatuaren etorkizuna, terapia genikoa, klonazioa, genetikoki eraldatutako organismoak (GEO), informazioaren gizartea, hondakin nuklearren kudeaketa, naturaren balioak”); terapia genetiko 19: Elhuyar (“Jakintza horrek terapia genetikoari atea irekiko lioke. Bide horretan egin da zerbait?”), Berria 17 (adib.: “Terapia genetikoaren historia Pirinioetako etapa ziklista baten parekoa izan da orain arte, gorabehera handiak izan dituena”), EiTB (“Terapia genetikoetan informatikak duen paperaz, ostiraleko 'Forum'ean”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: gene terapia 5: Berria (adib.: “Gantza gutxitzeko gene terapia aztertzen ari dira AEBetako eta Suitzako zientzialariak”); terapia geniko 13: Berria 5 (adib.: “Terapia genikoa erabiliz, bi anaia sendatzea lortu dute Alemania”), Juan Garzia 8 (adib.: “Terapia genikotik, nahiz hastapen toteletan baino ez dagoen oraindik, uste osoz espero ditugun aurrerapenek bide horretatik joan behar dute noski”); terapia genetiko 5, Berria (adib.: “Pilulez gain, etorkizun batean kirolariak gen aldaketa horretan oinarritutako terapiagenetiko bat egin ahal izango dutela uste dute zientzialariek”).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ZTH: gene-terapia (Genet./Med.) sin. genoterapia, terapia geniko.

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es terapia génica, terapia genética / fr thérapie génique, thérapie génétique: Elhuyar: - / Nolaerran: gene terapia / Zehazki: geneekiko terapia / Labayru: - / Adorez5000: -.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da eta erabilia terapia geniko osaerarekin batera. Geniko ere sartzea proposatu da.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako forma adibide gisa ematekoa da

Adibide gisa onartzekoa gene sarreran.

giro tenperatura, giro-tenperatura
iz. Zerbaiten edo norbaiten inguruko airearen tenperatura edo ingurune baten tenperatura. Abeslariak bere gelako giro-tenperatura 30 °C baino altuagoa izatea eskatu du. || Ispilu likidoetarako merkurioa erabiltzen da, giro-tenperaturan likidoa den metal bakarra.

Aztergaia: giro-tenperatura

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4B:EEBS:011 2003-04-08 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa
Lantaldearen proposamena: Z10: LBeh204 2020-09-29 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu giro(-)tenperatura formarik.

giro(-)tenperatura 144: Argia, Berria 7, Deia, EiTB 4, Elhuyar 38, Consumer 4, Laneki 89.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

giro-tenperatura 1, Irene Aldasoro (“Tenperatura igo ahala, aireak ur-lurrun gehiago behar du asetzeko; beraz, berotasuna eta hezetasuna, biak gehitu behar zaizkio giro-tenperatura normalean arnasturiko aireari, biriketara bidali aurretik”).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: giro-tenperatura (Ingurumena (TN); Fisika).

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: AS s. u. tenperatura / EskolaHE: -

Lantaldearen irizpideak
Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa giro sarreran.

goi tentsio, goi-tentsio
iz. elektr. Aurrez ezarritako muga batetik gorako (korronte alternoan, gehienetan, 1.000 voltetik gorako) tentsio elektrikoa, batez ere argindarra urrutira garraiatzeko erabiltzen dena. Helikoptero batek larrialdiko lurreratzea egin zuen atzo Bilboko Zorrotzaurre auzoan, goi tentsioko kable bat jo eta gero.

Aztergaia: goi-tentsio

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z10: LBeh72 2020-09-29 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

adib: linea 2 iz. Energia elektrikoa edo seinale elektrikoa garraiatzen duen kable sistema. Goi tentsioko lineak. Telefono lineatik.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu goi(-)tentsio formarik.

goi(-)tentsio 343: Argia 4, Berria 191, DiarioVasco 52, EiTB 10, Elhuyar 3, Elkar 3, Consumer 5, Espainiako Gobernua, Goiena 13, Laneki 61.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

goi(-)tentsio 14, Berria.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: goi-tentsio (TN, alta tensión).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Honekin batera jasotzekoa da behe(-)tentsio forma.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa tentsio sarreran.

hilburuko testamentu
iz. zuz. Bizkaiko foru-zuzenbideak jasotzen zuen testamentu mota, Euskal Autonomia Erkidego osoan erabilgarri dena, hilzorian dagoenak hiru lekukoren aurrean, idatziz nahiz ahoz, eta notariorik gabe, egin dezakeena. Aipatu berri den iraungitzeari buruzko arauak badu xehetasun garrantzitsu bat hilburuko testamentuari dagokionez.
hilobi tenplu, hilobi-tenplu
iz. arkit. Antzinateko Egiptoko tenplua, jainkoturiko faraoi baten hilobitik hurbil, hura gurtzeko eta haren erregetza gogorarazteko eraikitzen zena. Hatxepsuten hilobi-tenplua.
hizkuntza teknologia, hizkuntza-teknologia
iz. Batez ere pl. Hizkuntza idatziaren edo ahozkoaren prozesamendu eta tratamendurako baliabide, tresna eta teknologia informatikoen multzoa. Hizkuntza-teknologien alorrean aurrerapen handiak egin diren arren, edozein testu guztiz automatikoki eta akatsik gabe itzuliko duen makinarik ez da oraindik asmatu. Hizkuntza teknologiak funtsezkoak dira informazioaren eta komunikazioaren gizartean.

Aztergaia: hizkuntza-teknologia

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z7:HBL 2014-09-09 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

LBeh (2014-04-03): hizkuntza-teknologia 49: Elhuyar 44 (adib.: “Euskarazko hizkuntza-teknologietan ikerketa eta garapena sustatzeko asmoz jaio den ikerketa-proiektu estrategikoa da”), Berria (“itzulpengintza, irakaskuntza, edukiak eta hizkuntza-teknologiak”), EiTB 2 (adib.: “Proiektuaren helburua pertsonak eta gailuak elkarrekin komunikatzeko behar diren euskarazko hizkuntza-teknologiak ikertzea eta garatzea da”), Jakin (“Andoni euskararen erreferentziazko corpus baten beharraz ari zen, hizkuntza-teknologiak garatzeko eta hizkuntzaren beraren normalizaziorako, ezinbesteko tresna dena”), DiarioVasco (“hiztegiak eta corpusak, eta azkenik, hizkuntza-teknologien I+G”); hizkuntza teknologia 7: Berria 6 (adib.: “aproposa da hizkuntza teknologiak elkarlanean nola aritzen diren ikusteko”), Argia (“Euskarazko hizkuntza teknologia garatzea da proiektuaren helburuetako bat”); hizkuntz teknologia 1, Aizu (“hizkuntz teknologietan eta ahotsaren ezagutza automatikoan berde baino berdeago gaude oraindik euskaldunok”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: hizkuntza(-)teknologia : Berria 2 (“hizkuntza teknologiak (unibertsitate espezialista eta master tituluak), estatistika eta konputazioa (espezialista titulua), hizkuntzaren azterketa eta prozesamendua, eta Euskal Herria XXI. mendean, euskaldunak politika, kultura eta hizkuntza marko berriei begira”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, eta erabilia.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa sartzeko hizkuntza sarreran.

Kategoria

iz.

Numeroa

Batez ere pl.

inbertsio termiko
iz. meteorol. Atmosferako airearen tenperaturak altuerarekin, behera egin beharrean, gora egitea; horren ondorioa. Ik. tenperaturaren inbertsio. Duela gutxi arte, inbertsio termikoaren eraginez troposfera eta estratosfera ongi bereizirik zeudela uste zen.
informazio teknologia, informazio-teknologia
iz. Datuen tratamendurako eta transmisiorako tresnen eta tekniken multzoa. Ik. komunikazio teknologia. Indian informazio teknologietan aritzen den laugarren talderik garrantzitsuena da Satyam. 40.000 euro, euskara informazio-teknologia berrietan sustatzeko.

Aztergaia: informazio-teknologia

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11: LBeh60 2022-09-15 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

LB: 90; ETC: 290

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0, Adorez: 0, Labayru: 0; NolaErran: technologie de l'information informazio teknologia – informazione teknologia (ZU). / Euskalterm: informazio-teknologia (Admin. tecnología de la información).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa informazio eta teknologia sarreretan.

ingeniari tekniko
iz. Ingeniaritzako maila ertaineko teknikari titulua duen pertsona.
irakite tenperatura, irakite-tenperatura
iz. Likido bat irakiten hasten den tenperatura. Ik. irakite puntu. Irakite-tenperatura presioaren arabera aldatzen da, eta uraren irakite-tenperatura kritikoa 374 °C da, presioa 217,5 atmosfera denean.

Aztergaia: irakite-tenperatura

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11: LBeh70 2022-09-15 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 42; ETC: 108.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: irakite-tenperatura: temperatura de ebullición, Adorez: irakite tenperatura: temperatura de ebullición, Labayru: 0; NolaErran: 0. / Euskalterm: irakite-tenperatura (Fis. temperatura de ebullición).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa irakite eta tenperatura sarreretan.

irrati teleskopio, irrati-teleskopio
iz. Espaziotik iristen diren irrati-uhinak detektatzeko tresna. Bi irrati teleskopio behar izan dituzte izar horren eremu magnetikoak sortzen dituen seinaleak jasotzeko.

Aztergaia: irrati-teleskopio

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z10: LBeh66 2020-10-27 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu irrati(-)teleskopio formarik.

irrati(-)teleskopio 41: Argia, Berria 5, EiTB 2, Elhuyar 28, Consumer 3, Espainiako Gobernua 2.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

irrati-teleskopio 2, Berria.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: irrati-teleskopio (p=4; es radiotelescopio; fr radiotélescope).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia da eta, beraz, azpisarrera gisa jaso liteke.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa irrati sarreran.

izozte tenperatura, izozte-tenperatura
iz. Likido bat izozten hasten den tenperatura. Odolaren izozte-tenperatura -0,9 °C-koa da; zergatik, orduan, ez dira izozten Ozeano Artikoan bizi diren arrainak? Gauza jakina da uraren izozte tenperatura hamarnaka gradu jaits daitekeela harekin nahasturik dauden gatzen eraginez.

Aztergaia: izozte-tenperatura

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11: LBeh32 2024-02-20 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 19 (Argia 3, EiTB 1, Elkar 1, Consumer 3, Laneki 3, UEU 8) / ETC 46.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0 / Adorez: izozte-temperatura: punto de congelación / temperatura de congelación / Labayru: 0 / NolaErran: 0. / Euskalterm: izozte-tenperatura (Fis.).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzekoa, definitu ahal izateko.

komunikazio teknologia, komunikazio-teknologia
iz. Batez ere pl. Komunikatzeko erabiltzen diren tresnen eta tekniken multzoa. Beste industria-sektore batzuetan gertatzen den bezala, komunikazio-teknologia berriek teknikari horien lana erraztu dute.

Aztergaia: komunikazio-teknologia

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11:EHL 2022-01-11 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 159, EPG: 13, ETC: 455.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0; Adorez: 0; Labayru: 0

Bestelakoak

komunikazio 2 iz. (Hitz elkartuetan, lehen osagai gisa). Hizkuntza, ezer izatekotan, komunikazio tresna da. Informazio eta komunikazio teknologia berriak. Komunikazio sareak.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Oso erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Eta komunikazio2 adiera erabat ezabatu.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzeko komunikazio eta teknologia sarreretan.

mahai tenis, mahai-tenis
iz. Tenisaren antzeko kirola, mahai batean, zeluloidezko edo plastikozko pilotaz eta pala biribilaz jokatzen dena. Mahai tenisean jokatu. Mahai-tenis taldea.

Aztergaia: mahai tenis

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 2000-12-12 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

mahai(-)tenis 2: P. Iztueta ("Kirol-iharduerei dagokienez, Ikastetxeko ikasleek barruko bai kanpoko hainbat lehiaketa eta txapelketatan partehartu dute eskubaloiarako [sic], saskibaloiarako [sic], futbolerako, xake-jokorako, mahai-teniserako, pilotarako, areto-futbolerako, etab. ekipoak eratu direlarik"), Egin 1991 ("Mahai tenisa egiteko aukera bazkideek bakarrik izango dute").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

mahaiko tenis : AB50 1; mahai-tenis : HiztEn (AS), Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

mahaiko tenis : EuskHizt (AS), EskolaHE (AS); mahai-tenis : ElhHizt (AS) // Ez dugu aurkitu ap. HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Bestelakoak
Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

E210: "nahitaezkoa da mahai(-)futbol agertzea, futbolin baztertzean berori hobetsi zelako. Arrazoi berberaren ondorioz, mahai(-)tenis ere agertu beharko litzateke". // BAgiria (1998-06-26): "mahai(-)futbol sartzea onartu da. Mahai(-)tenis, ostera, bigarren itzulirako utzi da".

Lantaldearen irizpideak
Aldeko arrazoi handirik ez dago

mahai-futbol arautua bezala eratua hobetsi da, bakarra aski delakoan, eta hori baita hedatuena (E. Egunkaria-n 6 aldiz jaso da mahai-tenis, 23 aldiz mahai tenis, 2 aldiz mahaiko tenis).

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-tenis.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

mahai sarrerari dagokion azpisarrera.

musika terapia, musika-terapia
iz. Musika baliatuz egiten den terapia, bereziki arazo psikologikoen sendabide bezala erabiltzen dena. Musika-terapiako tresnen artean, ezagunak dira Tibeteko lamen ontziak.
Loturak

Aztergaia: musika-terapia

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 2001-03-07 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa
Lantaldearen proposamena: Z11:EHL 2022-02-15 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB:0 , EPG: 1, ETC: 60

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: musika-terapia musicoterapia; Adorez: musika-terapia: terapia musical; Labayru: musika-terapia 1 iz. musicoterapia

Bestelakoak
Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: musicoterapia / EEgunk: "musika-terapia († musikoterapia)"

musika 2 iz. (Hitz elkartuetan, lehen osagai gisa). Kantuz eta musika-soinuz. Musika hots isila. Zumaiako nazioarteko musika-jaialdia. Musika irakaslea. Musika elkarteak. Musika notak. Musika-terapia.

Lantaldearen irizpideak
Beste sarrera batean argitzekoa

adibide gisa arautua s.u. musika.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da eta azpisarrera gisa jasotzea proposatu da, musika(-)terapia forman.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa da musika eta terapia sarreretan.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [K104]: [ik. oharra, s.u. droga] "droga sarreran droga-menpekotasun sartu behar da (ez drogomenpekotasun, zeren eta gaztelaniaren lege bat ari baita euskaran eragiten hitz hori horrela hartzean (...) Gauza bera gertatzen da, esate baterako, musikoterapia hitza hartzean, euskaraz musika-terapia izan behar baitu nire ustez" (1994-11-04)

Euskaltzainen oharrak

 - [E208]: adibidean ez da (-) jarri behar.

 - Erabakia: Batzordea (JAA, MA, IS): onartu da.

plaka tektoniko
iz. geol. Litosfera osatzen duten zati zurrunetako bakoitza, 100 km inguruko lodiera duena eta azpiko geruzaren gainean mugitzen dena. Lurraren barruko beroa da plaka tektonikoen motorra. Hori subdukzio-eremuetan gertatzen da, alegia, plaka tektoniko bat beste baten azpian sartzen den lekuetan.

Aztergaia: plaka tektoniko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11:EHadib 2023-12-12 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzekoa da, dagokion markarekin.

Informazio lexikografikoa
Jakite-arloak

Geol.

sakelako telefono
iz. Haririk gabeko telefonia-sistema erabiltzen duen telefono txiki eramangarria, konexioa uhin hertziarren bidez egiten duena. Ik. telefono mugikor; eskuko telefono. Ez daki sakelako telefonorik gabe bizitzen.
talde terapia, talde-terapia
iz. Arazo psikiko edo fisiko bertsuak dituzten pertsonak elkartzen diren bilera, terapeuta batek gidaturik aldizka egiten dena eta parte-hartzaileek beren kezka eta arazoak taldean azaltzea eta elkarri laguntzea helburu duena. Talde-terapia batera joaten da astero. Nolakoak dira erretzeari uzteko talde terapiak? Alkoholikoentzako talde-terapia.

Aztergaia: talde-terapia

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11: LBeh32 2024-04-16 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 49 (Argia 3, Berria 16, DiarioVasco 2, EiTB 4, Elkar 9, Laneki 1, UEU 14) / ETC: 127

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0 / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: thérapie de groupe talde terapia. / Euskalterm: talde-terapia, taldeko terapia (Med.).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

te kikara, te-kikara
iz. Te-kikara mahai gainean poliki pausatu ondoren. Te kikara hauskorrak.
Ohiko lexiak

Aztergaia: te-kikara

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4B:EEBS:006 2003-12-16 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa
Lantaldearen proposamena: EHL 2023-12-12 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HiztHand: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Lantaldearen irizpideak
Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-kikara.

teatino
iz. San Gaetano Thiene-k eta Gian Pietro Carafa-k sorturiko erlijiosoen ordenako kidea. Teatinoen ordena.

Aztergaia: teatino

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 2002-01-08 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Zerrenda osagarriak

Katal: "Teatinoen ordena: Orden de los Teatinos".

teatral
adj. Antzerkiarena, antzerkiari dagokiona. Lantegi horrek dantzaren alderdi teatrala eta poetikoa sakonduko ditu.

Aztergaia: teatral

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:EEBS:26 2002-01-08 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

teatral 13: J.M. Lasagabaster 7 ("Hori ere, teatroaren alderdi teatralean bertan jokatu behar dugun joko, saiatze eta ekintza dugu", "hizkuntza ez ezagutzearen hutsunea beste kode teatralen ezagueraz bete daitekeelarik nolabait", "testuaren itzulpen teatrala baizik ez litzateke izango antzezpena", "euskal testu dramatikoak, beren egoera literarioan, testu direnez, eta ez ekintza teatral baten, muntaia zehatz baten ikuspegitik", "gure mugimendu teatrala azken urteotan", "mugimendu teatral nahikoa aberats", "gure egoera teatralaren bi alde horiek"), BAtx Gizona ("nik esango dizuet zer gertatzen den — hasi zen Ugarte bere modu teatralean"), B. del Teso ("benetako topaleku eta inkluso "feria" bilakatu nahi dute aurten 12 urte beteko dituzten saio teatral hauek"), M.A. Unanua ("Lehenago ikusi ditugunak proto-forma teatralak edota antzerki-aurrekoak liratekeelarik"), Barojatarrak ("Ez profesioa, baizik eta aktore zaletasuna ere landu zuen: teatrala, Ricardok bere Madrileko etxean osatutako El mirlo blanco izen ponpoxoa eraman zuen talde batekin"), R. Saizarbitoria ("irtenbide ez-arrazoizko eta teatralak saihets nitzakeelakoan hasi nintzen neure burua konbentzitu nahian larru jotzea gauza naturala dela"), A. Luku ("Antzerkilarigaiak maitatuko zuen memento hartan bere buruak sortzen zuen irudi teatralaren ikustea"); parateatral 2: Agenda 1990 ("pieza ludiko-koralak eta dekoratiboak eta apunte parateatralak"), M.A. Unanua ("euskal forma berezi horiek: pastoralak, xaribaria eta abar, "tradizio parateatral" originala gorpuzten dute"); teatralismo 1, Azurm ("Ez zegokion teatralismorik, tremendismorik"); teatralki 1, X. Gereño ("Maisua. - (Oso teatralki) Arte lan hori azaldu nahi dizuet").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

teatral : AB50 4 (hauetan korronte teatral 1, muntaia teatral 1), Euskalterm 3 (hauetan 1 teatro[zko] sinonimoarekin; 1 arte teatral, 1 bururapen teatral); parateatral : AB50 2, Euskalterm 1; prototeatral : Euskalterm 1; teatralitate : AB50 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, HiztEn, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Izenondo erreferentzialak

-al izond. erref.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond.

teatro
1 iz. Antzerkia, jendaurrean gertaera sail bat irudikatzean datzan artea. M. Soroa, euskal teatro berriaren aitzindaria. Teatro saria. Ez dut teatro gaiak aipatzeko ohiturarik; teatrora joateko ere, gutxi.
2 iz. Antzokia. Teatrora joan.

Aztergaia: teatro

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z2:IkHizt 1993-08-26 Lantaldeak besterik gabe onartua
Lantaldearen proposamena: Z2:Merkat
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:02

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Jatorrizko forma

teatro, antzoki.

teatro lan, teatro-lan
iz. Antzerki lana. Bost teatro-lan labur agertzen dira liburuxka honetan.

Aztergaia: teatro-lan

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 2002-01-08 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa
Lantaldearen proposamena: Z9:OEH:AS 2019-10-23 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: TEATRO-LAN Obra de teatro. Valle Inclán-en teatro-lanen batean. Alzola Atalak 148. Gan den asteartean ematekoa zaukuten "Etxahun" teatro-lan ezagutua. Herr 13-4-1967, 2. Bost teatro-lan labur agertzen dira liburuxka honetan. MEIG III 121.

def: teatrogile iz. Teatro lanak ontzen dituen idazlea. P. Larzabal, apaiz teatrogilea. // adib: teatro 1 iz. Antzerkia, jendaurrean gertaera sail bat irudikatzean datzan artea. M. Soroa, euskal teatro berriaren aitzindaria. Teatro saria. Ez dut teatro gaiak aipatzeko ohiturarik; teatrora joateko ere, gutxi. Bost teatro lan labur agertzen dira liburuxka honetan. // egokitu 1 da/du ad. Helburu edo erabilera baterako egoki egin edo bihurtu. Haren nahia txit egokitzen zela bere nahiarekin. Aretoa hitzaldiak egiteko egokitu. Hizkuntza egungo premietarako egokitzean. Greziako ereduak gaztelaniara irauli eta egokitu. Teatro lan bat irratirako egokitu. Ez direla erraz elkartzen eta egokitzen idazlearen nahia eta asmoa, eta irakurlearen beharra. Hizkeraren etendurak musikaren geldiuneei egokitzen zaizkielarik. Ordena hori gogoko bazait, agian egokituko natzaio. // utzi2 adj. Bere egitekoez arduratzen ez dena. Utzia eta baldana, bai, gure Martin! Zabar samarra dela, zabarra eta utzia, bere teatro lanak inprimategira eramaten. // zabar 1 adj. Bere eginbideak behar den arretaz, lastertasunaz edo txukuntasunaz egiten ez dituena. Ikasle alfer eta zabarra izan zen. Gauza jakina da, Larzabal deritzan langile porrokatu hori zabar samarra dela, zabarra eta utzia, bere teatro lanak inprimatzera ematen. || Izkribuetan nolanahikoak hartu ditugu, goikoak eta behekoak, landuak eta zabarragoak, astiro idatziak eta gogora etorri bezala paperean utzi zirenak.

teatro(-)lan 23 : Elkar (“Albumak ere ediren zituzten, neskatxa askoren argazkiekin, izen eta guzti; gehienek teatro lanetan ziharduten eta nahiko ezagunak ziren. Eta beste batzuk ezezagunak, egun batez ospetsu izateko itxaropena zutenak”), Berria (“Sorkuntzazko lanak (zazpi nobela, ipuin liburua, komiki gidoia), itzulpenak (zazpi politikoak, teatro lanez bat, arteaz bat, osasungintzaz bat, ipuinez bat, eta gazteentzako nobela bi eta komiki bi) hizkuntzari buruzkoak eta entsegua dira bilduman agertuko diren liburu tankerak”), Euskaltzaindia 2 (“Antonio Zavala Auspoa bildumako zuzendaria hasiko da argitaratzen Manuel Lekuona eta Luis Villasante apez eta fraidearen laguntzaz bi euskalkitan, alegia, lapurteraz eta gipuzkeraz, bitarahitzaurrean dioten bezala, azkaindarraren teatro lanak”), Karmel 15 (“Antzerkietako aktore ofizioa ez zen ongi ordaindua; enpresen eskuetara joan ohi ziren obren eskubide guztiak; horregatik, teatro-lanek aldaketak eta egokitzapenak izaten zituzten, askotan hain luma trebeak ez zirenen eskuz eginak; are gehiago, zenbait kasutan, obrak moztu egiten ziren aktoreei haizeak nondik ematen zien, hau da, haien kasketaldien arabera”), Argia (“Aspaldian testu berririk ezagutu ez diogun arren, Xabier Mendiguren Elizegiren teatro lan bat da oholtzara eraman dena, euskaraz teatroa idazteko apustua egindako literatura idazle bakanetakoa”), Erlea (“Oraindik teatro-lan bat egin nahi duzu?”), DiarioVasco 2 (“Bederatzi nobela labur, Hamar nobela labur eta Hamabi nobela labur, besteak beste. Umorezko antzerkia ere landu zuen, Zortzi teatro lan eta Zazpi teatro lan plazaratu zituelarik, besteak beste”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

teatro(-)lan 9: Berria 2 (“Hala diote! Eta nik erantzuten: emakumea, bederatzi hilabetez bere baitan bizitza berri bat izateko gai dena, gai da teatro-lan sendo eta koherentea sortzeko”), Jon Muñoz 4 (“Desertean, hurrengo astelehenean Français teatroan ematekoak ziren teatro lan berri bat aipatu zuten”), Koldo Zuazo (“Pedro Ignazio Barrutia aramaioarrak XVIII. mendean idatzitako teatro lana argitaratu zuen, eta gertakari ortografiko "harrigarri" batez ohartu zen, mende bi lehenago idatzitako lan horretan”), Pablo Sastre (“Teatro-lan espantagarriki ederra, poesiaz betea, oso gaur egunekoa”), Daniel Landart (“Daniel Landarten kontagintzan hirugarren urratsa dugu hau (aipatu gabe uzten ditut teatro-lan ugariak)”).

Bestelakoak
Zerrenda osagarriak

HitzIrud: "teatro-lana = obra de teatro".

Lantaldearen irizpideak
Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzekoa izan liteke, erabiliagoa den antzerki-lan bezala.

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-lan.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa teatro sarreran.

teatrogile
iz. Teatro lanak ontzen dituen idazlea. P. Larzabal, apaiz teatrogilea.

Aztergaia: teatrogile

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-gile.

teatrozale
adj./iz. Teatroaren zalea dena. Antzerkiak ez zuela arrakastarik hemen, ez zela jendea etortzen, jendea ez zela teatrozalea batere. Ez zituen gogobetetzen ez teatrozaleak ezta operazaleak ere.

Aztergaia: teatrozale

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Informazio osagarria
Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-zale.

tebaidar
1 adj. Tebaidakoa, Tebaidari dagokiona.
2 iz. Tebaidako herritarra.

Aztergaia: tebaidar

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: ZS:HBL 2008-04-15

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

Tebaida / tebaidar.

Informazio osagarria
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

tebastar
1 adj. Tebaskoa, Tebasi dagokiona.
2 iz. Tebasko herritarra.

Aztergaia: tebastar

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: ZS:HBL 2008-04-15

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

Tebas / tebastar.

Informazio osagarria
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

tefloi
iz. kim. Material plastikoa, tenperatura altuen eta korrosioaren aurkako erresistentzia handia duena, besteak beste, zartagin, eltze eta kidekoen estaldurak egiteko erabiltzen dena. Hainbat ikerketaren arabera, 370 graduko tenperatura gaindituz gero, tefloiak hamabost gas toxiko askatzen ditu.

Aztergaia: tefloi

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z3:IrEm 2002-01-08 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

teflon 2, I. Irazabalbeitia ("politetrafluoroetilenoak [teflona] eta 2-klorobuta-1, 3-dienoak [kloroprenoa] garrantzi industrial handia dute", eta irudi batean, "freona / teflona / lindanoa / kloroprenoa").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

tefloi : HiztEn (politetrafluoroetilenoaren merkatal izena), LurE; teflon : AB38 2 (hauetan 1 teflon [tefloi]), Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

teflon : HiruMila (Kim. teflón), ElhHizt (Kim. teflón) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal teflón / Téflon formen ordainak: teflon : HiruMila (Quím. teflon), ElhHizt (Quím. teflon) // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve FE, HaizeG FB, T-L LBF, PMuj DCV.

Erdaretako formak

fr (DLLF): Téflon (nombre registrado); it (S. Carbonell): Ø; en (Collins): Ø; de (Langenscheidts): Ø

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Kim.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "[sartzea proposatzen dut]" (1997-03-04)

tegear
1 adj. Tegeakoa, Tegeari dagokiona.
2 iz. Tegeako herritarra.

Aztergaia: tegear

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: ZS:HBL 2008-04-15

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

Tegea / tegear.

Informazio osagarria
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

tegi
1 iz. Abereak edo tresnak gordetzeko toki itxi eta estalia. Abereak ohatu, tegiak garbitu. Autoa bere tegira sartzen. Bihia eta belarra tegira eramatea.
2 iz. bizk. g. er. Aldra, multzo handia.

Aztergaia: tegi

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z1:BatHizt 1996-07-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
Lantaldearen proposamena: Z1:Hletra

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

hitz beregain gisa agertuak (ik. testuinguruak ondoan): tegi a) 'leku estalia, biltegia' adierako 52: B 18 (Astar II; Erkiag BatB 17), G 28 (Or 8; Zait Sof 4; Anab Poli 2; And AUzta; Ibiñ Virgil 13), IE 6 (Jnn SBi; JE 3; FIr; Mde Pr); tegiratu 3 (Ibiñ Virgil); b) 'aldra' adierako 5 (Zav Fab: "Batuten da ara gizon-tegia ateraten yake zaragia"; VMg: "Ari asko zebiltzan larrean alkarrekin aldra, edo tegi bat eginda"; Ur MarIl: "Ze pekatu aldra eta tegi neurribagia daukazun zeure gañian!").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

izen-banaketako 47 tegi (+ tegi-hezurdura, ikerketa-tegi, tegi-moeta, sikiatria-tegi) jaso dira, denak 'lekua' adierakoak edo elkartuetako bigarren osagai gisa erdal 'centro' itzuliz, administrazio-idazkietan: B 3 (S. Onaindia; Osk; Erkiag BatB), G 7 (Anab; P. Goikoetxea; Zait 2; J.M. Barandiaran 3), IE 1 (Gure Herria), EB-EgAs 36 (K. Alkorta; BEO 4; EHAA 30; Arauzko erabakiak II: 1988 urtea).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

tegi 'lekua': DFrec 1; AB38 2; AB50 73; HiztEn-LurE; Euskalterm 7; tegi 'aldra': LurE.

Bestelakoak
Jatorrizko forma

hei(a) "ukuilua, tegia".

Euskaltzaindiaren Arauak

iz. 1 'abere edo tresnentzako toki itxia'. 2 Bizk. g.er. 'aldra, multzo handia'.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E109]: 'tokia, eskuarki toki txikia' azalpena gehitu.

 - Erabakia: BAgiria (1999-11-26): 'abere edo tresnentzako toki itxia' dela adieraziko da.

tegucigalpar
1 adj. Tegucigalpakoa, Tegucigalpari dagokiona.
2 iz. Tegucigalpako herritarra.

Aztergaia: tegucigalpar

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

(herritarra).

tegumentu
1 iz. biol. Landareetan, hainbat atal biltzen dituen estalkia; bereziki, obulua edo hazia biltzen duen estalkia.
2 iz. biol. Animalietan, gorputza edo hainbat barne organo biltzen duen ehuna. Tegumentuz osaturiko oskol gorri edo marroiak.

Aztergaia: tegumentu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:EEBS:30 2002-01-08 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

tegumentu 5: J.M. Txurruka ("Gehienak, indartsuki esklerifikaturik dauden tegumentuz osotutako oskol gorri edo marroiak dituzte"), K. Altonaga 2 ("Bakterioak tegumentuan edo guruin nidamentarioetan kokatzen dira", "plaketako tegumentuan estetak"), J.A. Berriotxoa ("tegumentuak oso zaila egiten du ur-galera hau"), UZEI ("Estasiagatiko eritema hau [tegumentu handituak, distiratsuak, hotzak dira sintoma nagusienak], aurrera eginez gero konplikatu egiten da"); barne-tegumentu eta kanpo-tegumentu bana, GeolBiol ("Barne-tegumentua / Enbrioi-zakua edo gametofito emea / Kanpo-tegumentua"); tegumentario 1, I. Aldabe ("tolesdura tegumentario libre edo inbaginagarriaz inguraturiko tronpa").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

tegumentu : AB38 1, HiztEn (eta AS: barne-tegumentu, kanpo-tegumentu), Euskalterm 6 (hauetan kanpo-t. 1: priminia sinonimoarekin; barne-t. 1: sekundina; larruzaleko t. 1; t.-ehun 1; eta 1 integumentu sinonimoarekin); tegumendu : AB38 1; tegumento : AB38 2 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

tegumentu : HiruMila (Zientz. tegumento), ElhHizt (Biol. Tegumento), EskolaHE // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Biol.

teherandar
1 adj. Teherangoa, Teherani dagokiona. Teherandar agintariak.
2 iz. Teherango herritarra.

Aztergaia: teherandar

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

(herritarra).

teila
iz. Eraikinak estaltzeko erabiltzen diren buztin errezko piezetako bakoitza. Teila erre berriak. Teila asko eraman zituen haizeak. Txabola gainari teilak ezartzea. Etxe zabal teila-gorria. Teila labeak. Hazka egiteko, teila-puska bat harturik, zabor artera joan zen Job. || Arbelezko teila.

Aztergaia: teila

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z1:BatHizt 1996-07-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS: teila-belar Sempervivum tectorum. Sin. teilatu-belar; teila-perretxiko.

Informazio osagarria
Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

teila-perretxiko,teila-belar.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E204]: "gehitu teilatu eta hegatz ere" (1993-02-20)

teila belar, teila-belar
iz. Teilatu belarra.
teila perretxiko, teila-perretxiko
iz. Russula motako zenbait perretxikori ematen zaien izena.

Aztergaia: teila-perretxiko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-perretxiko.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

teila sarrerari dagokion azpisarrera.

Landare eta animalien taxonomi izena
teilaberritu, teilaberri, teilaberritzen
du ad. Erreteila egin.

Aztergaia: teilaberritu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan erreteila sarrera: "erretellia eiñ biarra dauka gure etxiak" (Etxba Eib); "Euren etxietan erretella bat eragiten be eztakie" (Ag Kr); "Etxe orrek erretella artuko luke" (JAIraz Joanixio). Beste aditz edo aditz-esapiderik ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

ez da erretellea egin 1 besterik jaso (Gure Erria, 1957 : "Nire etxeai erretellea egitea izan zanean, neure kontura egin bear izan najuan, iñon laguntza barik").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

erreteila : HiztEn, Euskalterm 1; erreteilatu : HiztEn; teilaberritu : LurE; teilaberritze : LurE.

Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

teilaberritu, teilaberri, teilaberritzen. du ad. 'erreteila egin'.

Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

teilaberritu, teilaberri, teilaberritzen.

Zerrendako forma onartuaren parekoak

ik. erreteila (egin) pareko posiblea erabilia den idatziz.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-berritu.

teilaberritze
iz. Erreteila, erreteila egitea.

Aztergaia: teilaberritze

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 2002-01-08 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tze.

teilagin
iz. Teilak egiten dituen langilea. Lehen, Oñatitik teilaginak joaten ziren asko Nafarroara.

Aztergaia: teilagin

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-gin.

teilagintza
iz. Teilak egitea; teilaginaren lanbidea. Teilagintzan ere ari izan da, hamalau hilabetez.

Aztergaia: teilagintza

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-gintza.

teilakatu, teilaka, teilakatzen
1 da/du ad. Gauza bi edo gehiago teilak jartzen diren bezala jarri, batak bestea guztiz estaltzen ez duela. Hostoak, gezi formakoak, lau ilaratan trinkoki teilakaturik antolatzen dira adarretan.
2 (Partizipio burutua izenondo gisa). Arrainen ezkata teilakatuak.

Aztergaia: teilakatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z3:IrEm 2002-01-08 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

teilakatu 1, MEIG-NEtx ("Burni batzuek elkarri ezarritako eraskin geituz bakarrik eginak dira. Hauek, batak besteari, teilakatu eta elkar-jokako etenbehar ugaldua ezartzen diote").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

teilakatu 1, K. Altonaga ("Polyplacophora. Hal.: Poliplakoforoak. Zortzi plaka teilakatuez estalirik dauden molusku itsastarrak, kitoi izen arruntaz ezagutuak eta normalki klase kategoria dutenak").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

teilakatu : HiztEn (Biol. inbrikatua), Euskalterm 7 (hauetan ezkata teilakatuak 1: 'escamas imbricadas'; preflorazio t. 1: 'prefloración imbricada'; lagin teilakatuak 1: 'muestras traslapadas'; batezbesteko teilakatuak 1: 'medias cabalgantes'; area teilakatuak 1: 'áreas solapadas'; kremailera teilakatuak 1: 'cremalleras solapadas'; eta 1 inbrikatu sinonimoarekin) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

teilaka : PMuj DVC (imbricación); teilakada : PMuj DVC (tejado); teilakadura : HiruMila (ikus teilakapen); teilakapen : HiruMila (imbricación); teilakatu : HiruMila (imbricar), ElhHizt (teilakatu 1: 1 solapar, traslapar; 2 imbricar; teilakatu 2: 1 solapado, -a, traslapado, -a; 2 imbricado, -a), PMuj DVC (1 encabalgar, solapar, imbricar, aslapar, traslapar; 2 imbricado, acanalado, sobre puesto) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Adierazle egokia da, eta horren premia dago

forma berria da (egokia, lantaldearen ustez), eta premia bati erantzuten diona.

Informazio osagarria
Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

teilaka(tu), teilakatzen.

Informazio lexikografikoa
Aditz-erregimena

da/du ad.

Forma baten adiera(k)

hainbat gauza teilak bezala ezarri, batak bestea partez estaltzen duela.

Erabilera-oharrak

batez ere era burutua erabiltzen da, izenondo gisa: arrainen ezkata teilakatuak.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "[sartzea proposatzen dut]" (1997-03-04)

teilape
1 iz. Teilaz eginiko aterpea, horma bati erantsia dagoena; teilen azpiko bitartea. Atari aurrean dagoen teilapea. Enarek bilatu dute teilapean habia.
2 iz. Teilatu azpiko bitartea, etxebizitza gisa hartua. Zazpi senide hazi ziren bere basetxeko teilapean.
3 iz. Teilatuak azpian hartzen dituen bizitzen multzoa. Ik. etxepe. Teilape bereko auzoak dira horiek.

Aztergaia: teilape

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
teilatu
iz. Eraikin baten estalkia, teilaz edo kidekoz egina. Ik. gaindegi 2. Teilatu gailurra. Teilatuen hegaletako harriak. Teilatuko lau isurkiak. Teilatuko gapirioak. Pilotalekuari teilatua ipini behar zitzaiola. Arbelez dute teilatua. Teilatu gainetik inguru guztiari begira egon nintzen. Oinarriak lehenago dira teilatua baino. Norberaren teilatura harrika hastea.

Aztergaia: teilatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:04 1996-07-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS: teilatu-belar Sempervivum tectorum. Sin. teila-belar.

Informazio osagarria
Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

teilatu-belar.

teilatu belar, teilatu-belar
iz. Landare zurtoin-iletsu eta hosto-mamitsua, lore arrosak dituena, teilatu, murru eta harkaitzetan hazten dena (Sempervivum tectorum). Ik. teila-belar; betibizi; betilore.
teilatu hegal, teilatu-hegal
iz. Teilatuaren ertza, etxearen hormetatik kanpo irteten dena. Urtero egiten dute eliza-txoriek habia teilatu-hegaleko gapirioetan.

Aztergaia: teilatu-hegal

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 2002-01-08 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa
Lantaldearen proposamena: EHL 2021-06-15 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Zerrenda osagarriak

NekHizt: Sin. bolatu.

Lantaldearen irizpideak
Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da eta jasotzekoa. Euskaltermen jasoa dago. Orain adibidea da hegal sarreran.

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-hegal.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa teilatu eta hegal sarreretan.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E210]: 1- Hiztegiak ekarri beharrekoa. 2- Kokapena zehaztu: "teilatu" hitzaren azpisarrera gisa. || 1- Berezia da, eta baita maiztasun handikoa ere.

 - Erabakia: (H2.2 / 2010-10-19) Kendu lerroa (jasoa du H1.1 lantaldeak adibideen artean).

teilatua eman
dio ad.-lok. (Etxe berri bati) teilatua jarri. Zimenduak sendoak dira, egitura altxatuta eta teilatua emanda daude, eta barruan lanean ari gara. Hiru hilabetean teilatua eman diote etxe berriari.

Aztergaia: teilatua eman

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z9:OEH:AS 2019-10-23 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: TEILATUA EMAN (G-goi-azp, AN-gip-5vill, B; emon V-gip). Ref.: Etxba Eib; Elexp Berg; Gte Erd 180. Techar, poner el tejado, cubrir aguas. "Se dice de terminar la fábrica de un edificio. Iru illabetian, tellatua emon detse etxe barrixari" Etxba Eib. "Etxe berri bati teilatua jarri. Egun handia izaten da eta afari berezi batekin ospatzen dute jabeek eta etxeginek" Elexp Berg. Bi illabeteko emana zegon / elizari tellatua. SMitx Aranz 103. Danon artean bereala eman genion tellatua etxe berriari. BAyerbe 38. Bai azkar igo ere tellatua emateko. JAzpiroz 207.

adib: [s.u. bizkar] bizkar besta, bizkar-besta Ipar. eta Naf. Eraikitzen ari diren etxe bateko bizkarra jartzen denean ospatzen den festa. Ik. monjor. Etxe berriari teilatua eman genionean bizkar-besta egin genuen.

teilatua eman 5: Elkar 2 (“Eta etxeari teilatua emateko garaia iritsia zenean, oinarriak huts egiten digu”), EiTB (“Garestia Baserriak zahar berritzeko diru asko behar da, teilatua eman genion azaltzen digu Bittor baserritarrak baina baserriak gaur egun ematen duenetik ezin da eta diru laguntzarik ez dago dio kexati”), Argia (“Etxeari teilatua ematean gailurraren muturrean jartzen zaion lizarra edo erramua”), DiarioVasco (“Andoni Sagarnak erabili zuen irudia baliatuz, «zimenduak sendoak dira, egitura altxata eta teilatua emanda daude, eta barruan lanean ari gara»”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

teilatua eman 2: Asisko Frantzizko (“Anaia laiko haiek, beren bizilekuarekin pozik, ezin izan zioten urte eta erdian etxeari teilatua eman eta baratzeari hesia jarri, eta kondea, aurrerapenik ez zuela ikusten eta, laguntza kentzen hasi zitzaien”), Pello Zabala (“Euskaldunok hemen etxeari teilatua ematean, erramu-zarbaz gaina koroatzen diogun bezala, gero erramu-afaria egiteko, han, lizarra zizuten horretarako hautatua”).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Kolokazioa da, eta azpisarrera gisa jasotzekoa izan liteke.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa teilatu sarreran.

teilatupe
1 iz. Teilapea. Orain badakigu uda honetan gure teilatupeetan habiak egin dituzten enarak milaka kilometro hegoalderago, Afrika tropikalean daudela edo hara bidean.
2 iz. Teilatupeko gela. Teilatupea hartu Amaran, errentan.

Aztergaia: teilatupe

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
teileria
iz. Teilak eta adreiluak egiten diren etxea edo lantegia. Teileria osoaren multzotik teilak egosteko labea baino ez da kontserbatu.

Aztergaia: teileria

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
teinkatu
ad. [Oharra: Euskaltzaindiak, teinkatu-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, forma hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. tenkatu].

Aztergaia: teinkatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
Txostenaren laburpena

ik. informazio-oharrak s.u. tink.

Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

e. tenkatu.

Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

teinkatu, teinka, teinkatzen.

Informazio lexikografikoa
Forma-adieren gurutzamenduak

bi buruetan elkarren aurkako indarrak eginez zuzendu edo zurrundu. Cf. tenk egin eta tinkatu .

teiu
adj. zub. Zikina, lohia. Pentsamendu teiuak.

Aztergaia: teiu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

Zub. 'zikina, lohia'.

Informazio lexikografikoa
Erabileremu dialektala

Zub.

Forma baten adiera(k)

Zikina, lohia.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E302]: "teiu / tejo / teju. Zuberoan erabiltzen omen den teiu hori sartu behar bada ez ote da bidezkoa tejo ere horren alboan jartzea? Tejoa hartu du urdaiak, tejoa dauka ardo honek. Esanahia beti peioratiboa ote da? Ez ote dago tejo onik?" (1997-04-16)

teiutu, teiu/teiutu, teiutzen
da/du ad. zub. Zikindu. Soinekoak teiutu.

Aztergaia: teiutu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

teiutu, teiu(tu), teiutzen. Zub. da/du ad. 'zikindu'.

Informazio osagarria
Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

teiutu, teiu(tu), teiutzen.

teka1
iz. bot. Anteraren bi zatietako bakoitza, bi esporangio dauzkana.

Aztergaia: teka

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z5:EEBS:33 2002-01-08 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. teka ap. DRA: a) 'leca, vaina': H ("Xalkhe, ilharraren xiskua, estalkia, theka"), A ("Zagoz isillik, isillik egon, baba-teka-arpegi orregaz"), TB Lk 16,5 (16,25 da: "Lehia bazuen urdek yaten zuten theketarik asetzeko"); b) 'sentimiento de resistencia, terquedad' testu-lekukotasunik gabe; c) 'obstinación': Broussain, Carta a Azkue 1957 ("Sabinok... amur egiten badu, orduan bai burutuko dugu Kongresoa, bainan ez dut itxadoten bere teka utziko duela"); d) 'cantidad, multitud, abundancia, gentío': Eskual 1908 2 ("Kabale teka gaitza bildü da feidetara", "Pastual ederra egin die. Herritik eta kanpotik bildü da teka handia").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

teka a) 'organo edo organismo baten estalki babesle gisa balio duen egitura' adierako 4, J.A. Berriotxoa ("Teka arteko trankada", "Teka arteko hortzak", "Teka arteko trenkadarik ez duten hidrotekak"); b) 'anteraren bi zatietako bakoitza' adierako 2, GeolBiol (adib., "Antera bi tekatan banatuta egon ohi da"); c) Tectona grandis adierako 1, Betiko loa ("girgileriaz jositako lanparek, tekazko gauzek, hango koloreen parrastada likatsuak, [...] horiek guztiek egun argitan bazuten halako likiskeria ezkutuko bat").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

teka : AB38 2 ('teca' itzuliak), HizEn (1 Anat. Organo edo organismo baten estalki babesle gisa balio duen egitura; 2 Biol. Diatomeoen maskorra; 3 Bot. Anteraren bi zatietako bakoitza; 4 Bot. ik. 1 leka), LurE (Tectona grandis), Euskalterm 2 ('teca' itzuliak) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Sektore jakin bateko informazioa

Ez dugu Tectona grandis adierako teka formarik aurkitu Izendegiaren hustuketan.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

teka : EuskHizt (†; ik. leka), HiruMila (1 Bot. vaina de legumbres en general; 2 sentimiento de resistencia, terquedad; 3 osbtinación; 4 cantidad, multitud, abundancia, gentío; 5 Bot. teca, planta arbórea; 6 teca, cada una de las dos mitades de la antera completa), ElhHizt (teka 1: 1 Biol. teca; 2 h. leka: Bot. judía verde; teka 2: Tectona grandis), EskolaHE (teka 1: Bot. Tectona grandis; teka 2: Biol. organismoak edo organoak estaltzen dituen egitura), Casve EF (cosse, gousse), HaizeG BF (gousse, cosse), Lh DBF (teka 1: 1 gousse, cosse; 2 haricots mange-tout, var. de leka; teka 2: obstinación), DRA (1 leca, vaina; 2 sentimiento de resistencia, terquedad; 3 obstinación; 4 cantidad, multitud, abundancia, gentío), PMuj DVC (1 vaina de legumbres, gapi, gárgola; 2 bajoca, judía verde; 3 vaina, funda o forro de la espalda; 4 terquedad, obstinación, tozudez, porfía; 5 teka itz egin: ser tato) // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: ik. leka / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Lantaldearen irizpideak
Teknizismo hiztegi honen mailari ez dagokiona

Teknizismo oraingoz jaso beharrik ez dagoena da Anat., Biol. eta Bot. arloetakoa; leka-ren aldaera, berriz, saihestekoa da.

teka2
1 iz. Asiako ekialdean eta eskualde tropikaletan hazten den zuhaitz hosto-iraunkorra, 30 metroko garaiera irits dezakeena, zur gogor oso preziatua duena eta lore zurixkak ematen dituena (Tectona grandis). Etxe askotan teka-zurezko leiho zabalak ikusten dira.
2 iz. Zuhaitz horren zura, zurgintzan oso aintzat hartua dena. Haritzezkoa izango da belaontziaren egitura, eta tekazkoa bizkar gaina.

Aztergaia: teka

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z5:EEBS:33 2002-01-08 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. teka ap. DRA: a) 'leca, vaina': H ("Xalkhe, ilharraren xiskua, estalkia, theka"), A ("Zagoz isillik, isillik egon, baba-teka-arpegi orregaz"), TB Lk 16,5 (16,25 da: "Lehia bazuen urdek yaten zuten theketarik asetzeko"); b) 'sentimiento de resistencia, terquedad' testu-lekukotasunik gabe; c) 'obstinación': Broussain, Carta a Azkue 1957 ("Sabinok... amur egiten badu, orduan bai burutuko dugu Kongresoa, bainan ez dut itxadoten bere teka utziko duela"); d) 'cantidad, multitud, abundancia, gentío': Eskual 1908 2 ("Kabale teka gaitza bildü da feidetara", "Pastual ederra egin die. Herritik eta kanpotik bildü da teka handia").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

teka a) 'organo edo organismo baten estalki babesle gisa balio duen egitura' adierako 4, J.A. Berriotxoa ("Teka arteko trankada", "Teka arteko hortzak", "Teka arteko trenkadarik ez duten hidrotekak"); b) 'anteraren bi zatietako bakoitza' adierako 2, GeolBiol (adib., "Antera bi tekatan banatuta egon ohi da"); c) Tectona grandis adierako 1, Betiko loa ("girgileriaz jositako lanparek, tekazko gauzek, hango koloreen parrastada likatsuak, [...] horiek guztiek egun argitan bazuten halako likiskeria ezkutuko bat").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

teka : AB38 2 ('teca' itzuliak), HizEn (1 Anat. Organo edo organismo baten estalki babesle gisa balio duen egitura; 2 Biol. Diatomeoen maskorra; 3 Bot. Anteraren bi zatietako bakoitza; 4 Bot. ik. 1 leka), LurE (Tectona grandis), Euskalterm 2 ('teca' itzuliak) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Sektore jakin bateko informazioa

Ez dugu Tectona grandis adierako teka formarik aurkitu Izendegiaren hustuketan.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

teka : EuskHizt (†; ik. leka), HiruMila (1 Bot. vaina de legumbres en general; 2 sentimiento de resistencia, terquedad; 3 osbtinación; 4 cantidad, multitud, abundancia, gentío; 5 Bot. teca, planta arbórea; 6 teca, cada una de las dos mitades de la antera completa), ElhHizt (teka 1: 1 Biol. teca; 2 h. leka: Bot. judía verde; teka 2: Tectona grandis), EskolaHE (teka 1: Bot. Tectona grandis; teka 2: Biol. organismoak edo organoak estaltzen dituen egitura), Casve EF (cosse, gousse), HaizeG BF (gousse, cosse), Lh DBF (teka 1: 1 gousse, cosse; 2 haricots mange-tout, var. de leka; teka 2: obstinación), DRA (1 leca, vaina; 2 sentimiento de resistencia, terquedad; 3 obstinación; 4 cantidad, multitud, abundancia, gentío), PMuj DVC (1 vaina de legumbres, gapi, gárgola; 2 bajoca, judía verde; 3 vaina, funda o forro de la espalda; 4 terquedad, obstinación, tozudez, porfía; 5 teka itz egin: ser tato) // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: ik. leka / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Lantaldearen irizpideak
Teknizismo hiztegi honen mailari ez dagokiona

Teknizismo oraingoz jaso beharrik ez dagoena da Anat., Biol. eta Bot. arloetakoa; leka-ren aldaera, berriz, saihestekoa da.

tekila
1 iz. Agabea destilatzetik ateratzen den edari bizia, jatorriz mexikarra. Kopa bat tekila. Tekilaz mozkor-mozkor eginda.
2 iz. Baso bat tekila. Tekila bat edan zuen.

Aztergaia: tekila

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z5:EEBS:33 2002-01-08 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa
Lantaldearen proposamena: ZS:HBL 2009-01-13 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
EEBSko datuak [laburduren azalpena]

tekila (HD kulturak), tequila (X. Monasterio).

Erdaretako formak

OfQuLF: boisson alcoolique || Tequila || ville du Mexique où l'on fabriquait cette boisson.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

tekila : EPG 11 (O. Arana, P. Aristi 2, M. Hz. Abaitua, J.A. Irigaray, U. Iturriaga, E. Jimenez, U. Urrutikoetxea 2, P. Zubizarreta; tekilatxo : H. Cano); ZTC 1 (JJ. Berasategi).

Bestelakoak

Proposatua du lantaldeak bigarren itzulikoetan.

Informazio osagarria
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Izen propiotikoak.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

(Mexikoko edaria).

tekla
1 iz. Heg. Pianoan, organoan eta kideko musika-tresnetan, klabiera osatzen duten piezetako bakoitza, soinu bat ateratzeko hatzez sakatzen dena. Eskua gerriaren atzetik pasatuta, tekla solte batzuk jo zituen pianoan.
2 iz. Heg. Idazmakina, ordenagailu eta kidekoetan, klabiera osatzen duten piezetako bakoitza, ikur bat idazteko hatzez sakatzen dena. Kalkulagailuko teklak sakatzen hasi zen, ziztu bizian.
[Oharra: teklak-eta ez dira kolpatzen].

Aztergaia: tekla

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

Heg.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E109]:  Heg. marka, hortaz euskara batuan nola?

 - Erabakia: BAgiria (1999-11-26): dagoen bezala uztea erabaki da.

teklatu
1 iz. Heg. Klabiera. Teklatuak bi multzo berdintsutan banatzen ditu letrak: eskuineko eskuarekin idazten direnak, batetik, eta ezkerrekoa erabiliz idazten direnak, bestetik. Pianoaren teklatua.
2 iz. Heg. Musika-tresna tekladuna. Bere kasa ikasi zuen soinua jotzen, eta baita teklatua, gitarra eta bateria ere.

Aztergaia: teklatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 2002-01-08 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

tekla 2: Mde HaurB ("jokatzen zituen, piano baten teklak bailiren"), NEtx LBB ("Mai erdian, eskribitzeko makiña bat du [...]. Beatzak, azkar dabiltz teklak sakatzen"); Corpusean ez dugu teklatu edo tekleatu formarik aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

a) izenak dira: teklado 1, DV Zabalik 1986 ("Iñaki Salvadorrek noizean behin akordeoiaz eta tekladoan laguntzen du"); tekladu 2, J. Perales (adib., "mikroprozesadorearen tekladua"); teklatu 28: Elhuyar 8 (adib., "Teklatua idazmakina arrunten teklez eta beste tekla berezi batzuz horniturik dago"), OrdenadoreP 3 (adib., "Teklatuari konputagailutik iristen zaio tentsioa"), AdminLan ("nahasteko arriskua izango dugu eta teklatura begiratu beharko dugu behin eta berriro"), L. Fernandez 6 (adib., "Jeronimus Albertus Hassek, klaberik handienetakoa eraiki zuen, bost sorta eta hiru teklaturekin"), Eguna 1990 ("Amezaga, teklatuez gain, konponketez ere arduratu da"), EHBertsol ("Altunak pianoan jezarrita atzamarrak teklatuan zehar iragan zituen"), UZEI 2 (adib., "Komunikaziotarako terminala alfazenbakizko teklatu batek eta inprimagailu batek osatua"), I. Eguren 5 (adib., "letrak aparte teklatuak baditu beste zenbait tekla ere"), Informatika ("Bere ingurutik ordenadoreari informazioa ematen zaio. Informazio hori era erabiliena, teklatuaren bitartez egiten dena da"); tekla 58: I. Goikoetxea 3 (adib., "Gure etxeetako pianuak 85 tekla izaten dituzte"), X. Mendiguren B. ("klarinetearen tekla gainean eskuineko eskua ezarriz"), J. Perales 2 (adib., "Une horretan erdiko bidea egokiagoa zela pentsatu dugu eta, atzeratzeko tekla joaz, lehengo bidegurutzean gaude berriz ere"), Elhuyar 6 (adib., "noiznahi itzul daiteke Menu nagusira, Esc tekla sakatuz"), OrdenadoreP 4 (adib., "noiznahi berrezar daiteke CTRL, ALT eta DEL teklak aldi berean sakatuz"), Hemen 1989 (""Play it again, Sam!", esan nion nire buruari, teklak berriro sakatzen saiatzen nintzela"), AdminLan 7 (adib., "Teklak pultsatzerakoan, hatzek ez dute hondoraino joan behar, kolpe bat eman baizik, teklek hatzak erreko balituzte bezala eginez"), L. Fernandez 3 (adib., ""Talentua" edo "jenioa", behatzek tekla ukitu baino lehen musika buruan bizitzean datza"), AEK 3 (adib., "Ados bazaude, sakatu "Jarraitu" tekla"), I. Eguren 16 (adib., "ekintza berean sakatzen dira teklak eta ateratzen da testua inprimatuta"), Matematika/LH 2 (adib., "Kalkulagailu bateko teklak identifikatu"), J. Muñoz 2 (adib., "Makina bat eskuk pianoaren tekla zuri-beltzak kolpatzeari ekin diote"), Informatika ("F9 tekla sakatu programa martxan jartzeko"), Windows 95 2 (adib., ""Shift" tekla sakatuta mantendu"), Elektroteknia 5 (adib., "eskalaren maila aukeratzeko teklak daude -maila automatikoki aukeratzeko tekla barne"); tekla-kopuru 1, L. Fernandez ("klabikorda libre nahiz ligatuetara itzuliz, hari-kopuruak tekla-kopuruarekiko duen erlazioak erabakitzen du "ligatu"aren maila"); tekla-mahai 1, J. Oregi ("Hoiek telefonoa, bideoko ager-laukia, argazki-aldakina, irargailua, tekla-mahaia etabar dira"); teklajole 1, L. Fernandez ("Practorius eta Scheideman-i irakatsi zien eta Iparreuropako teklajole guztiengan eragina izan zuen"); tekleria 1, Sinonimoen hiztegia ("Ezjakintasunak edo eta tekleria horren aurrean itsumustuan aritzeak arazoak sort ditzake"); b) tekleatu ad. 12: cf. infra.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

tekla : DFrec 1 (Deia: "teklatarako XVIII mendean Euskal Herrian sortu zen musikatik zati nagusi bat eman zitzaigun"), AB38 4, AB50 1, HiztEn, LurE, Euskalterm 8 (hauetan 1 tekla[zko] instrumentu); teklabide : AB50 1 ('teclado' itzulia), eta hautaketa teklabidez 1 ('selección por teclado'); tekladi : AB50 1; teklatu : AB50 1 ('teclado'), HiztEn (iz. "musika-instrumetu edo makina baten tekla ordenatuen multzoa"), LurE (iz. "musika tresna baten tekla multzoa"), Euskalterm 9 (hauetan 2 klabier sinonimoarekin); tekleaketa : HiztEn; tekleatu : cf. infra; tekleria : AB38 1 ('teclado').

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

tekla : EuskHizt (esp. / 'giltza...'), HiruMila (tecla), ElhHizt (Heg. tecla), EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE (tecla / touche), PMuj DVC (tecla, tekla jo, teklan ari, teklai eragin: teclear, pulsar, mover las teclas); tekladi : PMuj DVC (teclado); teklaketa : PMuj DVC (tecleado, tecleo); teklaldi : PMuj DVC (tecleado, tecleo); teklatu : EuskHizt (esp. / 'klabierra...'), HiruMila (teclado), ElhHizt (Heg. teclado), EskolaHE (tresna baten tekla multzoa), Lur EG/CE eta EF/FE (teclado / clavier); teklatze : PMuj DVC (tecleado, tecleo); tekleaketa : HiruMila (tecleo); tekleatu : cf. infra; tekleria : HiruMila (tecleo) // Ez dugu aurkitu ap. XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

a) Erdal tecla / touche formen ordainak: HiruMila: tekla // ElhHizt: tekla (Heg.), giltza // Lur EG/CE: tekla; eta EF/FE: 1 ukitu; 2 joaldi; 3 tekla // Casve FE: (piano) jokai, boliki; (épreuve) metaliker, etab. // HaizeG FB: hunki, hunkitze, hunki-aldi; (musique) atzol // T-L LBF: hunki, hunkitze, hunki-aldi // PMuj DCV: tekla; (t. de madera) atzol; (t. de marfil) boliki // Ez dugu aurkitu ap. XarHizt; b) eta erdal teclado / clavier formenak: HiruMila: teklatu // ElhHizt: teklatu (Heg.), klabier (Ipar.) // Lur EG/CE: teklatu; eta EF/FE: klabier, teklatu // XarHizt: (instrument) tekladi; (employé) giltzain // Casve FE: joherroka // HaizeG FB: (inst.) tekladi; (église) giltzain, operari // T-L LBF: (d'église) gitzain, operario, klaber // PMuj DCV: atzoldi, tekladi, atzolak, bolikiak; c) eta erdal teclear / taper formenak: cf. infra. // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE.

Erdaretako formak

a) es tecla: fr (DLLF): touche (de piano, de máquina de escribir); it (S. Carbonell): tasto; en (Collins): key; de (Langenscheidts): Taste, Klappe, Klinke; b) es teclado: fr (DLLF): clavier; it (S. Carbonell): tastiera; en (Collins): (Mús. de máquina de escribir, etc) keyboard, keys; (de órgano) manual, etab.; de (Langenscheidts): Tastatur; (Mus.) Tasten; (Orgel.) Manual; (Schreibmaschine) Tastenfeld.

Bestelakoak
Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

EBBk hurrengo itzulirako utzia.

Zerrenda osagarriak

EEgunk: "tekla, teklatu (aditza eta izena)".

Informazio osagarria
Maileguen egokitzapen sistematikoa

-atu/-adu/-ado: ez da partizipiotikoa, eta etimoan ez da -t-rik; baina forma horretan onartu da, horrela erabiltzen denez.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Heg.

Forma baten adiera(k)

tekla-saila, klabierra.

tekleatu, teklea, tekleatzen
1 du ad. Heg. Ordenagailu edo kideko tresna bateko teklak jo. (nor osagarririk gabe). Teklatuari begiratu gabe tekleatzen du.
2 du ad. Heg. Teklak joz zerbait idatzi. Mezuren bat tekleatzen ari da. Askotan aspergarria gertatzen da behin eta berriz antzeko gauzak tekleatzen ibiltzea.

Aztergaia: tekleatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: EArau 2011-09-27
Lantaldearen proposamena: Z4:EEBS:25 2002-01-08 Lantaldeak erabaki gabe utzia

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

tekleatu 12: Elhuyar 6 (adib.: "Utz ezazu tekleatu berria duzun gutuna laneko kopian", "Eremuen izenak sartzeko, kurtsorea pantailan agerterazi nahi den tokiraino eraman eta hantxe tekleatzea aski da"), OrdenadoreP ("Tekleatu ondokoa"), AEK 2 (adib.: "Teklea ezazu nahi duzun zenbatekoa"), I. Irazabalbeitia 2 (adib.: "Zibilizazio-arrastorik? -tekleatu zuen baldarki ohitura faltagatik"), L. Oñederra ("Tekleatzean, gutxienez hitza azpimarkatu egiten zenuela iruditu zitzaizun eta irribarre maltzurtxo bat egin zenuen barrurantz, zeure baitan").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

tekleatu : HiztEn // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

tekleatu : ElhHizt, HiruMila // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Casve EF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

erdal teclear / taper formen ordainak: HiruMila: tekleatu, teklak jo // ElhHizt: 1 tekleatu, [tekla] jo; 2 col. fig. hainbat baliabidetara jo helburu jakin bat lortzearren, hariak mugitu // XarHizt: (boucher) tapatu; (frapper) jo, xaflatu; (mendier) eskatu, edeki // Casve FE: (frapper) jo, zaflatü, zartatü; (machine) jo; (emprunter) jesan // HaizeG FB: (frapper) jo; (boucher) tapatu; (emprunter) maileatu // T-L LBF: jo; (boucher) tapatu; (emprunter) mailegatu // PMuj DCV: 1 mover las teclas: teklan ari, teklai eragin, tekla jo: teclear al piano: pianoa jo; 2 tabalear: ttarra-pattaka ari, beatzez ots egin; 3 intentar, ensayar: saiatu, saioa egin, saioka ari // Ez dugu aurkitu ap. HiztHand.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Lantaldearen irizpideak
Onartzekoa da, Heg. edo Ipar. markarekin

ez du mailegu onartzekoen gutxienekoa betetzen (gaztelaniaz bakarrik erabiltzen da); onartzekotan, Heg. marka dagokio.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "[sartzea proposatzen dut]" (1997-03-04)

Euskaltzainen oharrak

 - Erabakia: (H2.2 / 2011-09-27) onartu da: tekleatu, teklea, tekleatzen. du ad. Heg.

teklista
iz. Heg. Teklatu-jotzailea. Van Morrisonen bandaren musika-zuzendari eta teklista izan zen G. Fame.

Aztergaia: teklista

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z8:LBeh 2017-03-14 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

LBeh (2016-10-26): teklista 31: Deia, Berria 20, EiTB 8, Argia, DiarioVasco.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: teklista 7: Berria.

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: ez dugu aurkitu teklista formarik.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es teclista / fr claviériste: Elhuyar: - / NolaErran: giltza-joile / Zehazki: - / Labayru: Mus. teklista / Adorez5000: -.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, eta erabilia musika-taldeen ingurukoetan, baina Heg. bakarrik da.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Heg.

teknezio
iz. kim. Elementu kimiko metalikoa eta erradioaktiboa (Tc; zenbaki atomikoa, 43). Lurrean aurkitzen den tekneziorik gehiena fisio nuklearraren ondorioa da.

Aztergaia: teknezio

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: ZS:HBL 2009-05-14 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
Txostenaren laburpena

Ez dugu aurkitu ap. OEH-EEBS.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

teknezio: LurE-Harluxet.

Sektore jakin bateko informazioa

Laburtzapenen hiztegian: Tc.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

teknezio: Zehazki, ElhHizt, HiruMila.

Informazio osagarria
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Elementu kimikoak.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - Erabakia: Osoko Bilkura (2015-09-25): iz. Kim. markak gehitu.

teknifikatu, teknifika, teknifikatzen
1 da/du ad. Arlo, jarduera edo gizatalde batean baliabide teknikoen eta aurrerapen teknologikoen erabilera ezarri eta hedatu. Teknifikatzen ari da guztia, eta langile gutxiago behar da. Guztia teknifikatu dut. Pilotarien prestaketa asko teknifikatu da azken urteetan. Herri kirolak teknifikatzea da proiektu honen beste helburu bat. || (Partizipio burutua izenondo gisa). Prozesu luze eta oso teknifikatu baten hasieran gaude. Prestaketa teknifikatua aspaldi iritsi zen pilotara. Gizarte izugarri teknologiko eta teknifikatua dugu. Mundu gero eta konplikatuago, teknifikatuago eta lehiakorrago batean.
2 da/du ad. Pertsonez mintzatuz, teknika edo teknologia berrietan trebatu; teknika edo teknologia berriak erabiliz trebatu. Esan behar da 1944ko legeak udal mailako epaileak teknifikatzeko edo profesionalizatzeko asmo argia erakutsi zuela. Oraindik lau urte gelditzen zitzaizkidan teknifikatzeko eta eskaintza hark, bat-batean, lau urte horiek gaindituta nituela erakutsi zidan. Mendiko eskian teknifikatzeaz eta kirolari gisa hobetzeaz gain, oso balio garrantzitsuak transmititu zizkidan entrenatzaileak. || (Partizipio burutua izenondo gisa). Gero eta erlezain teknifikatuagoak daude.
3 du ad. Zerbaiti izaera edo trataera teknikoa eman, zerbait teknokraten esku utzi. Indarkeria sexistaren gaia asko teknifikatu da. Erakundetzeak profesionalizatu, burokratizatu eta teknifikatu egin du hizkuntzaren gaia. Orain kultura teknifikatuta dagoenez, egiten den guztiak neurtzeko eta zenbatzeko modukoa izan behar du.

Aztergaia: teknifikatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11: LBeh46 2024-04-16 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 46 (Argia 6, Berria 8, Deustuko Unibertsitatea 1, ElCorreo 1, Elhuyar 2, Erlea 1, Consumer 1, Goiena 1, Jakin 2, Laneki 6, UEU 17) / ETC: 141

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: teknifikatu du ad. tecnificar / Adorez: teknifikatu du ad. tecnificar / Labayru: 0 / NolaErran: 0 / Euskalterm: kirolari teknifikatu (Kirol. termino onartua da).

Bestelakoak

teknifikazio iz. Teknika-baliabidez hornitzea. Eskaladaz oinarrizko ezagutza dutenentzako hobekuntza eta teknifikazio ikastaroa. Txirrindularitza profesionalerako teknifikazio zentroa ireki dute.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa.

teknifikazio
iz. Teknika-baliabidez hornitzea. Industriaren teknifikazioa bultzatuz. Eskaladaz oinarrizko ezagutza dutenentzako hobekuntza eta teknifikazio ikastaroa. Txirrindularitza profesionalerako teknifikazio-zentroa ireki dute.

Aztergaia: teknifikazio

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: EArau 2011-09-27
Lantaldearen proposamena: Z3:IrEm 2002-01-08 Lantaldeak erabaki gabe utzia

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
Txostenaren laburpena

Ez dugu OEH-EEBS corpusetan aurkitu.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

teknifikatu : AB38 1 ('tecnificar'), AB50 1 ('tecnificado'), HiztEn; teknifikatze : AB38 2 (hauetan 1 teknifikatze-prozesu); teknifikazio : HiztEn, Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

teknifikatu : ElhHizt (teknificar); teknifikazio : HiruMila (tecnificación), ElhHizt (tecnificación) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Lantaldearen irizpideak
Forma onartzeko eragozpenak aipatu ditu lantaldeak

Bebil.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "[sartzea proposatzen dut]" (1997-03-04)

Euskaltzainen oharrak

 - Erabakia: (H2.2 / 2011-09-27) onartu da: teknifikazio.

teknika
1 iz. Zientzia, arte edo jarduera batean erabiltzen diren prozedura eta metodoen multzoa. Teknikaren aldetik esankizunik ez dago haren azken eleberriari buruz. Teknika hutsean, trebetasunean, uzten baldin badu musika, beti izango du beste norbait bera baino trebeago eta ausartagorik. Ikusleen harrimenerako egiten dituen teknika-joko dotoreak. Hizkuntza-irakaskuntzaren teknikak egin dituen aurrerapenak.
2 iz. Ondasunen ekoizpenean erabiltzen diren eta jakintza-ezagueran oinarritzen diren prozedura sistematikoen multzoa. Ik. teknologia. Teknika soilaren jabe egin garen euskaldunok fabrikaz bete ditugu soro eta basoak. Teknika gaietan aditua. Teknika-hitz nazioartekoak.

Aztergaia: teknika

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z2:Maileg 1993-08-26 Lantaldeak besterik gabe onartua
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:02
teknikari
iz. Teknika edo lanbide jakin bati buruzko ezaguera berezia duen aditua. 1.100 biologo, informatikari eta teknikari ari dira lanean, Giza genoma proiektuan. Udaleko euskara-teknikaria.

Aztergaia: teknikari

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

iz.

Informazio osagarria
Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-ari/-iko.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

tekniko
adj. Teknikari dagokiona; arte edo zientzia bati bereziki dagokiona. Hizkuntza teknikoa. Txostena teknikoegia zelako.

Aztergaia: tekniko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:03 1996-07-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

izond.

Informazio osagarria
Izenondo erreferentzialak

-iko. izond. erref.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond.

teknikoki
adb. Teknikaren aldetik, teknikari dagokionez. Teknikoki ere badu berezitasunik kantatzeko molde horrek.

Aztergaia: teknikoki

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:EEBS:26 2002-01-08 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa
Lantaldearen proposamena: Z6:LBeh 2013-07-09 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: teknikoki 184: Berria 118, Herria 7, Iñaki Heras 10, Irene Aldasoro 7, Lourdes Oñederra 4, Koro Navarro 5, Joseba Sarrionandia 3, Iñaki Segurola 2, Karlos Zabala 2, Iban Zaldua 2, Ibon Uribarri 2, J. Sarasua 2, Andoni Egaña 2, Josu Zabaleta 2, Oskar Arana 2, Martin Anso, Iñigo Aranbarri, Ana Urkiza, Patxi Iturritegi, Ramuntxo Etxeberri, Aingeru Epaltza, Koldo Zuazo, Harkaitz Cano, Pello Zabala, Iñaki Mendiguren, Xabier Amuriza, Edurne Elizondo, Eneko Bidegain, Joxe Austin Arrieta.

LBeh (2012-05-30): teknikoki 184: Berria 97, EiTB 38, Argia 46, Diario Vasco 3.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Lantaldearen irizpideak
Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

-ki osaerako librea.

Eratorri-konposatu berria hedatua da, eta zaharrarekin batera onartzekoa

Eratorri-konposatu berria, oso hedatua da.

teknizismo
1 iz. Zientzia, arte edo lanbide jakin batean erabiltzen den hitz teknikoa. Teknizismoz jositako hizkera erabiltzen zuen. Argi eta lañoki hitz eginez, beharrezko ez diren teknizismoak saihestuz. Teknizismo juridikoak.
2 iz. Teknikoa denaren nolakotasuna. Gizarte honetan teknizismoak eta positibismoak duten indarraren eraginez, erabateko arrazionalismoa ideologia nagusi bihurtu da.

Aztergaia: teknizismo

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z5:EEBS:42 2002-01-08 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

teknizismo (+ tecnicismo 1, markatua)7: Lek 2 ("Teknizismo bat bear-bearra degula", "Jakintza guztietarako teknizismo bat"); ZArg 1974 (""Tecnicismo"en arazoa hain zuzen"); GAO 1992 2 (adib.: "Zereginak, organoak, arautzeko xedapenak, teknizismoak, liburuak eta xedeak"); Azurm 2 ("Gizarte honetan teknizismoak eta positibismo zientifizistak duten indarraren eraginez, erabateko arrazionalismoa ideologia nagusi bihurtu da", "Teknizismoak eta zientifizismoak sortarazitako frustrazio sozio-kulturaletatik indar haundiz irrazionalismoa sortu baita").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

teknizismo : AB38 1, HiztEn 1, Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

teknizismo : HiruMila // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

tekno
iz. mus. Estatu Batuetan 1980ko hamarkadan sortu zen dantzarako musika elektronikoa, erritmo errepikakorrak eta azkarrak ezaugarri dituena. Popa eta teknoa uztartzen ditu taldeak. Tekno musikaren agerpenak eredu estetiko berria ekarri zuen gurera. Tekno estiloko kantuak.

Aztergaia: techno

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z7:LBeh 2015-10-20 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa
Lantaldearen proposamena: Z10: LBeh56 2021-02-23 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa
Lantaldearen proposamena: Z11: LBeh105 2023-02-14 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

LBeh (2014-04-03): techno 33: Berria 16 (adib.: “Errobi bazterrera bildu zirenek techno musika ukan zuten bestarako lagun”), EiTB 13 (adib.: “Alemaniar honek house eta techno soinuak uztartuko ditu dantzatokian”), Argia 2 (adib.: “Sintetizadoreak eta erritmo elektronikoak presente daude oraingoan ere, eta gitarren eta elektronikaren arteko oreka ederra lortu dute: technoa, esperimentazioa edo ukitu industrialak ere gehituz”), DiarioVasco 2 (adib.: “Era guztietako doinuak sortu omen ziren: rocka, popa, technoa, rapa...”); tekno 20: Berria 7, EiTB 11; Argia 1, DiarioVasco 1. // techno 37: Argia (“Punkiendako elektronikoegiak eta techno zaleentzat punkiegiak, autoekoitzia”), Berria 20 (“Disko hauei esker aurkitu nuen techno musika, baita betirako maitemindu ere”), DiarioVasco 2 (“ody jam eta aerobic ikastaroa asteazken eta ostiraletan eskainiko da arratsaldeko 17:00etatik 17:45ak bitartean, eta bertan Itziar Ormaetxea irakaslearen zuzendaritzapean, dantza, koordinazioa, malgutasuna, erritmoa eta abarrak irakatsiko dira; ondorioz latinoak, groove, karibeñoak, jazz, techno, disco, hip-hop eta broodway jazz bezalako dantzak landuko dituztelarik”), EITB 11 (“17:00etan hasita eta lehenengo agertokian, berriz, New Yorkeko Motor taldea aritu da techno eta indie erritmoak eskaintzen“), Elkar 2 (“House eta techno musikaz gozatzeko erabili izan da, batzuen iritziz, kontzientzia tribala eragiten duelako. Norbaitek 'emozioen komunismoa' eragiten duela esan izan du”), Erlea (“Garai hartan musika technoak asko liluratzen ninduen eta nire asmoa zen arte festibal bat egitea pabiloi edo fabrika abandonatuetan”); tekno 55.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: techno 28: Berria 23 (adib.: “Axular disko jartzaileak askotariko technoz eginiko 'Anitza' diskoa kaleratu du “), Iban Zaldua 3 (adib.: “Haiei erosi dizkie antzeko diskoak, irratian edo pubetan entzuten duena, Madonnarenak, Pet Shop Boysenak, techno bildumak, baina guztien artean ederrena, gehien entzuten jarraitzen duena, Everything But The Girlena da”, “Albertok isilik jarraitu zuen, David Sylvian-en ahotsak techno-pop doinu hura bozgorailuetatik eraiki bitartean”), Itxaro Borda (“Techno 98 jarri zuen azkar laser irakurgailuan, hain azkar non, beheko auzo zaharra entzun nuen tronaduran erratz-gider ukaldika”), Iñaki Iñurrieta (“Always on my Mind bertsio technoan?”); tekno 13: Berria 7 (“Exhibicionist-ek tekno musika aurreratuaren erakusgarri izan nahi du“, “Bilboko taldeak tekno-popetik tekno-punkeraino eraman ditu 'Bilbao despierta' diskoko abestiak”), Herria 2 (“Emanaldia hasiko da 9 etan eta ikusgarritik landa besta komiteak tekno gaualdia antolatzen du.”), I. Borda 3, E. Jimenez 1.

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: techno (tecno*). Musika mota. Musika technoa*[e.] Techno musika || musika. Bachata, blues, boogie-woogie, bossa, bossa nova, break, conga, cool jazz, country, cumbia, dance, disco, flamenko, folk, free jazz, free rock, funk, garage, gospel, hardcore, heavy, hip hop, house, indie, jazz, jazz fusion, manbo, merengue, metal, new age, pachanga, pasodoble, pop, punk, rai, rap, reggae, reggaeton, rhythm and blues, rock-and-roll, runba, salsa, sanba, ska, son, swing, techno, thrash, trova, twist, txa-txa-txa, txarleston, txotis

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es tecno / fr techno: Elhuyar: tekno musika / Nolaerran: tekno musika / Zehazki: tekno musika / Labayru: - / Adorez5000: tekno musika.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu techno formarik aurkitu.

LB: tekno 84 Aizu (“Traste (teknologiko) zaharrei buruzko bloga, ingelesez, tekno nostalgia pizteko aproposa!“), Argia 12 (“Adierazgarria da, Irrintzi eta Lurra dantza taldeak ekimen berean ikustea, baita musika klasikoa, popa, teknoa edota rockaz herri opera osatzea ere“), Berria 27 (“Zergatik aukeratu dituzue trikitia eta teknoa?“), Deia 13 (“Letren intentsitatean aldaketak egon diren bezala, musikan ere nabari daiteke aldaketarik. Betiko teknoaren barruan, baina, ukitu desberdinarekin“), DiarioVasco (“Donostia eta Iruñeako partaideak dituen talde honek tekno pop doinuez bustiko du Putzuzulo gaztetxea“), EiTB 25 (“Iepa lagunok! Oraingo honetan ezin naiz teknora berandu iritsi, horregatik, azkar azkar botako dizuet aste honetako asmakizuna, bale?“), Elhuyar (“Adibidez, tekno laborategi honetan musikaren eta programazioaren artean dagoen harremana lantzen ari dira gazteak, DJ bihurtuta“), Elkar 4 (“Leihoa irekita zeraman eta handik ihes egiten zuen tekno musikak mailukadak ematen zizkigun burmuinean“); techno 50, tecno 1 /// ETC tekno 390: Egunkaria (“Tekno-akzioek soilik eman zioten bizitasun pixka bat egunari”, “Hip Hop, tekno eta beste motako musika biziek hartu zuten Euskara jalgi hadi plazara kantuaren lekukoa”), Fredi Paia (“Tekno musikaren agerpenak, jai esparru guztiak diren kontsumo basatirako makrodiskotekenarekin batera, eredu estetiko berria ekarri zuen gurera”), Txalaparta (“Ez nekien nik tekno musika honekin reggaetoi estiloan dantza zitekeenik”); techno 338, tecno 32,

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: tekno musika; Adorez: 0, Labayru: 0, NolaErran: [défoncer] tekno klubetara joaten ginen frankotan, musikaz eta gainerako ekaiez horditzera [techno] tekno musika [techno] tekno musika ez zait gustatzen. / Euskalterm: 0. BerriaEL: techno (tecno*). Musika mota. Musika technoa*[e.] Techno musika.

Lantaldearen irizpideak
Geroago erabakitzekoa da

Ez dago argi grafia moldatutako forma (tekno) onartzekoa den ala jatorrizko hizkuntzarena mantentzekoa (techno); biak dabiltza paretsu. Oraingoz bebil.

Teknizismo hiztegi honen mailari ez dagokiona

Espezializatua, oraingoz uztea proposatu da.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Hiztegian jasota daude musika-mota desberdinak eta hau ere jasotzekoa da, izen kategorian eta tekno grafiarekin. Adibideen artean aipa daitezke tekno musika, tekno estiloa.

teknokrata
iz. Gobernuko goi teknikaria, arazoen alderdi teknikoei, gizarte ondorioen kaltean, lehentasuna emateko joera duena. Ni ez naiz teknokraten aldekoa; erabakiak, nik uste, ez dituzte inola ere teknikoek hartu behar, politikariek baizik.

Aztergaia: teknokrata

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
teknokratiko
adj. Teknokraziarena, teknokraziari dagokiona. Herritarren nahietatik gero eta urrunago dagoen botere teknokratiko hori. Gobernu teknokratiko bezain progresista.

Aztergaia: teknokratiko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4B:EEBS:003 2003-12-16 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HiztHand: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Izenondo erreferentzialak

-iko izond. erref.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond.

teknokrazia
iz. Agintearen alderdirik garrantzizkoena teknikarien eskuetan jartzen duen sistema politikoa. Zibilizazio tekniko huts honek ekarri digu teknokraziaren agintekeria.

Aztergaia: teknokrazia

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
teknologia
iz. Tekniken, lanabesen eta makinen azterketa edo ikerketa; zientzien eta tekniken aplikazio industriala; aplikazio hori zuzentzen duten metodoak eta jarduerak. Teknologia-hiztegia. Teknologia arazoak.

Aztergaia: teknologia

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z2:Maileg 1993-08-26 Lantaldeak besterik gabe onartua
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:06
teknologiko
adj. Teknologiarena, teknologiari dagokiona. Determinismo teknologikoaren eztabaidan sartu gabe, ezin uka egungo berrikuntza teknologikoen ondorioak agerikoak izan direla. Gizarte teknologikoko familia-ereduan indar fisikoa ez da beharrezkoa.

Aztergaia: teknologiko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Informazio osagarria
Izenondo erreferentzialak

-iko. izond. erref.

teknologikoki
adb. Teknologiaren aldetik, teknologiari dagokionez. Teknologikoki aurreratuen dauden gizarte gehienak ezagutzan oinarrituriko gizarteak dira.

Aztergaia: teknologikoki

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z7:LBeh 2015-10-20 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa
Lantaldearen proposamena: Z10: LBeh109 2020-11-24 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

LBeh (2014-04-03): teknologikoki 59: Deia (“Espazioak, bizi dugun gizarte industrializatu eta teknologikoki aurreratu honetan behintzat, dimentsio sozial berri eta oso desberdina eskuratu du, eta distantzientzako, lekualda-tze-denborentzako edo lanera, lo egitera, oporrez gozatzera eta abarrera joateko beharrezkoak diren lekualdaketen etorkizun hurbilenean izango dituen ezaugarri desberdinentzako pertzepzio berri bat ekarri du”), Elhuyar 18 (adib.:” Gailu hauek ez dute teknologikoki inolako berrikuntzarik”), Consumer 3 (adib.: “Zenbait protesiren deserosotasunak, kostu handiak, oraindik ere teknologikoki perfekzionaturik ez izateak, eta erabiltzaileek sarritan emaitza nabarmenik ez antzemateak, gutxi erabiltzea eragiten du”), Berria 14 (adib.: “Zahartzaroaren aldeko benetako apustua egingo bagenu, Euskal Herrian teknologikoki eta industrialki ditugun baliabideei esker, eremu guztietara heldu ahal izango ginateke, eta pertsona nagusien ongizatea helburu duten produktuak eta inguruneak sortu”), EiTB 9 (adib.: “Horrez gain, dekodifikatzaileak teknologikoki estandar izango dira: edozein aparailu operadore guztien seinalea dekodifikatzeko gai izango da”), Jakin 6 (adib.: “Ekintza teknologikoki delegatuen motibaziozko arazoak aktorearen eta azkeneko emaitzaren arteko bereizketaren ondorioz sortzen dira”), Argia 6 (adib.: “Baina Fukushima Japonian dago, herrialde industrializatu eta teknologikoki aurreratuenetako batean, eta horrek garbi frogatzen du inor ez dagoela hondamendi teknikoa dakarren arazo naturalen pilaketatik libre”), DiarioVasco 2 (adib.: “CRAFT markako jantzi hauek kalitate onekoak eta teknologikoki aurrerakoiak dira”).// teknologikoki 109: Aizu 2, Argia 10, Berria 28, Deia 2, DiarioVasco 4, EiTB 14, Elhuyar 27, Elkar 3, Consumer 5, Jakin 9, Laneki, UEU 3, Uztarria.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: teknologikoki 18: Berria 11 (adib.: “Estetikoki eta teknologikoki aitzindari dira egitasmoak”), Iñaki Mendiguren 5 (adib.: “Pedro Handiak, oso barrualdetik bere iritziz teknologikoki askoz mundu argituagoa zen maitagarri-mundura leiho magikoak zabaltzen zituen toki batera aldatzean gobernu-egoitza, Seleuko Nikator gogorarazten du”), Txema Ramirez de la Piscina 2 (adib.: “AEBak teknologikoki herririk aurreratuena da eta paradoxikoki esoterismoak eta funtsik gabeko kultuek ere berton dute harrerarik beroena”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

-ki osaerako librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Maiztasun handikoa eta jasotzekoa.

teknologo
iz. Teknologian aditua. Ikerketa horretan oso baliagarria zaie zientzialarien eta teknologoen laguntza.

Aztergaia: teknologo

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11: LBeh34 2024-04-16 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 33 (Argia 4, Berria 10, EiTB 1, Elhuyar 2, Elkar 5, Goiena 2, Jakin 3, Laneki 1, UEU 5) / ETC: 135

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: teknologo iz. tecnólogo, -a / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0 / Euskalterm: 0.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa.

tektonika
1 iz. Geologiaren adarra, lurrazalaren egitura aztertzen duena.
2 iz. Lurrazalaren egitura; egitura horrek izan dituen deformazioen multzoa. || Plaken tektonikaren teoriaren arabera, litosfera, puzzle bat balitz bezala, plakaz osatua dago.

Aztergaia: tektonika

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4B:EEBS:006 2003-12-16 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

tektonika (eta geotektonika 1) 7: NZ (hiztegi-sarrera: "Geotektonika geotectónica / géotectonique"), J.A. Fernandez 2 ("Esan denez gero, Global tektonika edo Plaken tektonika bere oinordekoa da"), J.A. Berriotxoa ("Aldaketa tektonikoak zuzenki itzultzen dizkion erliebea, tektonikaren ondorio zuzena"), Lur eta Ingurugiro ("Egitura eta tektonika mailako faktore batzuek"), BiolGeol/DBHO 2 (adib.: "Hainbesterainokoa zen buruhaustea, ezen Tektonika Globala agertu arte, Teoria orogenikoak izeneko teoria desberdin ugari proposatu ziren"); tektoniko (eta tektonikoki 1) 8: E. Garmendia ("Afrika ertalde-ekialdeko Ruwenzori mendilerro handiosoak tektonikoki eginak dira"), A. Sarriegi ("Une jakin batetan azaleraturik eta indar tektonikoen eraginez tolestaturik"), J.A. Berriotxoa (cf. supra), Hautaprobak 1994-96 5 (adib.: "Aurrekanbriarreko materialek igotze tektoniko jarraia pairatu zuten", "Deskribaturiko fenomeno tektonikoek zonaren igotzea eta geroko higadura eragin zuten").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

tektonika : AB38 1, HiztEn, LurE, Euskalterm 1; tektoniko : AB38 8, HiztEn, LurE // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

tektonika : ElhHizt, EskolaHE; tektoniko : ElhHizt, HiruMila, EskolaHE // Ez ditugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HiztHand: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

tektoniko
adj. Lurrazalaren egiturarena, lurrazalaren egiturari dagokiona. Indar tektonikoak. Noizbait Kabilia eta Euskal Herri hau bat izan ziren, plaka tektonikoak hautsi eta elkarrengandik bereizi aurretik, hain zuzen.
Azpisarrerak

Aztergaia: tektoniko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4B:EEBS:007 2003-12-16 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HiztHand: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio osagarria
Izenondo erreferentzialak

-iko izond. erref.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond.

tela
1 iz. Ehuna. Tela lodia, argala.
2 iz. Esne tela. Esnea dugunean, zuretzat tela; mamia dugunean, zuretzat gaina.

Aztergaia: tela

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1996-07-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
teleaulki
iz. Kable batzuetatik zintzilik airean dabiltzan aulkiez osatua den garraiobidea, jendea leku garaietara, bereziki mendi gailurretara, eramateko erabiltzen dena. 1987ko martxoan istripu larria gertatu zen eski estazioan: teleaulki baten zati bat erori, eta 6 hildako eta 25 zauritu izan ziren.

Aztergaia: teleaulki

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z3:IrEm 2002-01-08 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

teleaulki Saioka/3 ("Gero, teleaulkiz, berriro ere gora").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

teleaulki : AB38 2, Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, HiztEn, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

teleaulki : HiruMila (telesilla), ElhHizt (telesilla), PMuj DVC (tele-aulki: telesilla) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal telesilla / télésiège formen ordainak: teleaulki : HiruMila, ElhHizt; telealki : Casve FE // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, HaizeG FB, T-L LBF, PMuj DCV.

Erdaretako formak

fr (DLLF): télésiège; it (S. Carbonell): Ø; en (Collins): ski lift, chair lift; de (Langenscheidts): Sessellift.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Jatorri-osaerak gorabehera, hedatu-nagusitua da

forma hori da ezagutzen dena (eta hiztegietan proposatua), eta onarpen eske aurkezten da.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [K201]: "Hitz hau sartu egingo nuke 'telesilla / télésiège' adierazteko" (1997-01-21)

telebista
1 iz. Uhin elektromagnetikoen bidez irudiak igortzeko tekniken eta jardueren multzoa. Telebista-kamera hurbildu zuen. Telebista hargailua.
2 iz. Sistema hori erabiliz irudiak igortzen dituen enpresa; enpresa horren egoitza. Estatuko zenbait telebista autonomikotan emititu da jada. Kataluniako TV3 telebistak Euskal Telebistako Chiloé sailaren hainbat kapitulu erosi ditu. Bagoaz telebistara, ea elkarrizketa polita egiten diguten!
3 iz. Telebista hargailua; telebista hargailuan ikusten diren irudiak. Telebistari sakramentu santuari bezala so eta so.

Aztergaia: telebista

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Lantaldearen proposamena: Z2:IkHizt 1993-08-26 Lantaldeak besterik gabe onartua
Lantaldearen proposamena: Z2:Merkat
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:03

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Jatorrizko forma

irrati-telebista eskola.

telebista digital
iz. Irudia eta soinua igortzeko teknologia digitala erabiltzen duen telebista-sistema. Telebista analogikotik telebista digitalerako jauzia.

Aztergaia: telebista digital

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11:EHadib 2023-12-12 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzekoa da.

telebista emanaldi, telebista-emanaldi
iz. Ik. telebista saio. Zer esango ote luke gaurko telebista emanaldi batzuk ikusiko balitu? Urte-bukaerako telebista-emanaldietako ikus-entzuleen kopurua.

Aztergaia: telebista-emanaldi

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11:EHL 2023-12-12 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean sartzeko proposatua.

telebista igorgailu, telebista-igorgailu
iz. Uhin elektromagnetikoen bidez irudiak igortzen dituen tresna edo instalazio multzoa. Irrati- eta telebista-igorgailu publiko eta pribatuak.

Aztergaia: telebista-igorgailu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11:EHdef 2024-01-16 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzekoa da definitu ahal izateko, irrati(-)igorgailu arautua bezala.

Orrialde guztiak:
 

Azkue Biblioteka eta Artxiboa

ORDUTEGIA
9:00 - 14:00

Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus