Euskaltzaindiaren Hiztegia

12 emaitza mailu bilaketarentzat - [1 - 12] bistaratzen.

mailu
1 iz. Kolpeak emateko lanabesa, metalezko buru begidun batez eta begi horretan finkatzen den gider batez osatua. Ik. gabi; mailuka2. Iltzea mailuaz jo. Burdina mailuaz landu. Mailuz xehatutako harria. Sutegiko mailua. Mailu hotsa. Burdina mailu-ukaldika mehetu. Nahikoa hitz egin dugu; mailua iltzera: zenbat nahi duzu behiagatik?
2 iz. anat. Ugaztunen belarriko hezurtxoa, mailu itxurakoa, tinpanoaren dardara jaso eta ingudeari helarazten diona. Mailua tinpanoari irmo loturik dago.

Aztergaia: mailu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau88
Lantaldearen proposamena: Z1:BatHizt 1995-10-25 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
Lantaldearen proposamena: Z2:IkHizt
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:06

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS: mailu-arrain Sphyrna sp.

Informazio osagarria
Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

mailuka; mailu-arrain.

mailu arrain, mailu-arrain
iz. Marrazoaren familiako arraina, buru alboetan luzakin bana duena (Sphyrna sp. ).

Aztergaia: mailu-arrain

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau88
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1995-10-25 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
Sektore jakin bateko informazioa

Ik. Izendegia: mailuarrain: Sphyrna sp.; mailuarrain hirugingil: Sphyrna zigaena; mailuarrain laugingil: Sphyrna tudes.

Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS: Sphyrna sp.

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-arrain.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

mailu sarrerari dagokion azpisarrera.

Landare eta animalien taxonomi izena

Sphyrna sp.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "mailuarrain grafia nire ustez (...) hobea [da]" (1996-06-13)

mailu kolpe, mailu-kolpe
iz. Goizean mailu kolpeekin esnatu gara. Hiru mailu-kolpe eman dizkiegu.
Ohiko lexiak

Aztergaia: mailu-kolpe

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11:EHL 2022-03-15 Adibide gisa onartzekoa
Lantaldearen proposamena: Z11:EHadib 2024-01-16 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

MAILU-KOLPE. Martillazo. * Mallu kolpeak aditzean, / zurarekin itzatzean. EZ Eliç 419. Maillu kolpeek ingudea gogortzen duten bezala. Ax 97 (V 66). Murru zahartua lehen maillu kolpean / erortzen da. Gy 118.

LB: 14, EPG: 7, ETC: 57.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0, Adorez: 0, Labayru: 0.

Bestelakoak

kolpe 2 iz. (Hitz elkartuetan, bigarren osagai gisa). Mailu kolpeak. Ezpata kolpe batez lepoa moztu zion. Lantza-kolpe batez saihetsa erdiratu zion. Tragaza-kolpez. Erroak barna dituen arbola bat ez du edozein haize kolpek lurreratzen. Ez dela indarrik gabe, hegal kolpe batez bezala, igo den heinera altxatu. || Bazterrak inarrosten ditu zizpa kolpeen harrabotsak. mailu 1 iz. Kolpeak emateko lanabesa, metalezko buru begidun batez eta begi horretan finkatzen den gider batez osatua. Ik. gabi; mailuka2. Iltzea mailuaz jo. Burdina mailuaz landu. Mailuz xehatutako harria. Sutegiko mailua. Mailu hotsa. Mailu kolpeak. Burdina mailu-ukaldika mehetu. Nahikoa hitz egin dugu; mailua iltzera: zenbat nahi duzu behiagatik?

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adibide gisa mantentzekoa da, baina adiera mantenduz eta definizioa osatuz.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.

mailuka1
adb. Mailuaz joz. Errementariak burdin puska hartu eta, txingarretan goriturik, mailuka lantzen du.
mailukada
iz. Mailu ukaldia. Mailukada bat bekokian emanda. Mailukadak ziruditen nire bihotzeko taupadek.

Aztergaia: mailukada

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau88
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1995-10-25 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak

-kada.

mailukari
iz. Mailuaz ari dena, mailukatzen duen pertsona. Gogortzen du bihotza, bekatua bekatuari erantsiaz, mailukaria ari zaion ingudea bezala.

Aztergaia: mailukari

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau88

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E109]: (1998-05) falta da.

 - Erabakia: BAgiria (1998-05-29): sartzea ontzat eman da.

mailukatu, mailuka/mailukatu, mailukatzen
du ad. Mailuaz behin eta berriro jo. Iltze sartu berria atera daiteke erraz; ez, ordea, mailukatzen baduzu.

Aztergaia: mailukatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau88
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1995-10-25 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

mailukatu, mailuka(tu), mailukatzen. du ad.

Informazio osagarria
Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

mailukatu, mailuka(tu), mailukatzen.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tu/-katu.

mailuki
iz. bizk. Marrubia. Mota askotako lore txiki eta handiak, eta mailuki bat edo beste.

Aztergaia: mailuki

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau88
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1995-10-25 Bigarren mailan onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

marrubi formak 62 ager. ditu: G 54 (Echag, It, Izt, Bil, Arr, Sor, A, Ag, Jaukol, Ldi, TAg, Lab, Etxde, NEtx, Ibiñ), L 5 (Mong, Ch eta Ox) eta B 3 (Laux, Erkiag, Gand); ma(i)lluki formek bana (Mg, Ag AL).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

marrubi formak 18 ager. ditu: B 1 (Abeletxe); G 6; EB-EgAs 11; marrobi 1 jaso da, L (P. Etcheverry); mailubi ere behin, EB (J. Sarrionaindia); malluki 4 aldiz: B 3 (Zer. Bizkaitarrai bizkaieraz. 88), EB 1 (M.M. Ruiz Urrestarazu); mallugi 3 aldiz, B (I. Larrakoetxea).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

mailubi: LurE (eta "mailubi ik. marrubi": HiztEn); mailuki: LurE (eta "mailuki ik. marrubi": HiztEn); maillubi: AB38 (1); malluki: DFrec (1); marrubi: AB38 (21); HiztEn; LurE; Euskalterm (32); marrubitegi: AB38 (2).

Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

Bizk. 'marrubia'.

Informazio osagarria
Zerrendakoa erabileremu geografiko-dialektal mugatukoa da

Bizk. Ik. marrubi.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [K201]: "Nik uste marrubi bakarrik hartzea dela egokiena; mailuki hartzekotan, zergatik ez mailubi ere?" (1996-05-20)

 - [E301]: "marrubi grafia nire ustez (...) hobea [da]" (1996-06-13)

mailutzar
iz. adkor. Mailu handia. Mailutzar batekin kolpeka.

Aztergaia: mailutzar

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau88
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1995-10-25 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak

-tzar.

mailuxka
iz. Mailu txikia. Harriak puskatzen dituen mailuxkaren pare.

Aztergaia: mailuxka

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau88
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1995-10-25 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Informazio osagarria
Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-xka.

sega mailu, sega-mailu
iz. Segaren ahoa pikatzeko mailua.
 

Azkue Biblioteka eta Artxiboa

ORDUTEGIA
9:00 - 14:00

Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus