138 emaitza ke bilaketarentzat - [1 - 100] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z1:BatHizt | 1992-04-23 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Lantaldearen proposamena: | Z3:EEBS:03 |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z11:EHadib [2] | 2023-04-18 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau54 |
AS
- [I102]: "begikeinu [grafia hobesten dut]" (1995-01-10)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z9:OEH-AS | 2017-10-10 | Adibide gisa onartzekoa |
OEH: BEGIAK KENDU. Apartar la vista. "Apártate, begiak kendu gauza txarretatik" Izt. Dakuskezun gauzagaiti ez begiok espilurean kendu. Lazarraga 1153v. Ken ditzadala zugandik nere begiak. Lar SAgust 14. Toki batetik begiak kendu bage. Mb IArg 284. Zimurtuak agertzen zituan ispilluagandik emakume batek begiak kendu oi zituan bezala. AA III 422. Lanbide oietan guzietan begirik kendu etzuten, ez aldegin ere. Lard 465. Zakurrari begirik kendu gabe. Ag G 310. Eztautsie begirik be kenduko ganetik. Kk Ab II 135. Aren irudiari begiak kentzeke. Erkiag Arran 83. Aingeruk eztin begirik kentzen, Yolanda. NEtx LBB 149. Artistari begirik ez kendu, ba. MEIG IX 133 (en colab. con NEtx). v. tbn. Cb Eg III 291. Astar II 137. It Fab 69. Inza Azalp 78. Or Mi 90. Auspoa 100, 134 (ap. ELok 318). SM Zirik 88. Basarri 28. Osk Kurl 198. Etxba Ibilt 472. Berron Kijote 189.
adib: desatsegin adj. Atsegina ez dena. Ik. ezatsegin. Gauza atseginak baino desatseginak izaten dira gehiago. Ikuskizun desatsegin hartatik begiak kenduz. Marmarti, mari-maistra, desatsegin hutsa da, gezurti amorratua.
begiak kendu 8: Berria 2, EiTB 4, Argia, DiarioVasco.
begiak kendu 11: Iñaki Mendiguren 2, Koro Navarro, Xabier Montoia, Anton Garikano, Bernardo Atxaga, Iñaki Mendiguren, Pablo Sastre, Paddy Rekalde, Peallo Zabala, Aritz Gorrotxategi.
Adibide gisa jasoa dago jada.
Adibide gisa mantentzekoa da begi sarreran ere.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 1998-04-22 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
kendu.
bero sarrerari dagokion azpisarrera.
Horrek esaten duenari beroarena kendu behar zaio beti.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau56 |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | EHL | 2023-05-16 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Azpisarrera da, baina adiera gehitzea komeni da, burdinaren bizarrei erreferentzia egiten diena. Eta pluralean erabiltzen dela markatu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z9:OEH-AS | 2017-11-16 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: BIZIA KENDU. Matar. "Assassinar [...] norbaiti bizia kendu" Lar. "Bizia kendu zion (V-arr, G-azp-goi, AN-gip, BN-arb)" Gte Erd 65. v. BIZIA EDEKI, BIZIA IDOKI. Blasfemariari bezala arrika bizia kendu. Mb IArg I 261. Jaunak kastigatu ta bertan bizia kendu zion. Cb Eg II 172. Hiri bizia khen artio / enük nahi zeditü. Xarlem 421. Jaunaren agintez bizia kendu zitzaion arrika. AA II 44. Lenbiziko topatzen / nauenak bizia / kenduko dirala da / gauza ikusia. It Fab 224. Kulpa gabeari bizia kenduko diozu? Lard 22. Bertze askori bizia khendu eta ifernura egotzi. Dv LEd 136. Bosti bizia kendu zitzaion / atzetik arrapatuta. Afrika 143. Gerra nai duben guziya, / berari kendu biziya. Xe 410. Izan zan egun atan bizia kentzea. AB AmaE 292. Jaungoikoarren, Mirei, ez niri bizia kendu. Or Mi 25. Magallaneseri indiyuak / biziya kendu zioten. MendaroTx 353. Bertoldari bizija kentzia erabagi eban. Otx 67. Bere haurrari behar ziola bizia khendu. Zerb IxtS 20. Tiro batekin bizia kenduz. Etxde JJ 154. Hegaztin inozenter bizia kentzea. Xa Odol 136. Ez bezait bizia kendu. Berron Kijote 210. Zeiñen tamala ain gazterikan / bizia ala kentzia! AZink 20. v. tbn. Ub 92. Gco II 52. Etch 628. Hb Esk 161. Laph 230. Arr GB 145. Bv AsL 122. Apaol 54. Inza Azalp 10. Ir YKBiz 292. Eguzk GizAuz 98. NEtx Antz 136. Auspoa 39, 79. Larz Senper 102. (Fig.). Gaztai-erdi bati bizie konduko zeoat, beintzat, ortaako modurik soertatzen bazaku. Lek EunD 36.
adib: bizi 5 iz. Landareen eta animalien oinarrizko nolakotasuna, hazteko, eraberritzeko eta ugaltzeko ahalmena ematen diena. Bizia eman zionari. Bizia kendu, galdu. Bizia barkatu. Bizia bihurtu. Biziaren eta heriotzaren artean. Guregatik bere bizia ematera. Bizia itsasoan sortu omen zen. Landare-bizia. Ez da gizonarentzat maitasuna baino gai nagusiagorik, ez bizi oinarriei atxikiagorik. Bizi arnasa. Bizi arriskua: hiltzeko arriskua. Biziaren azpian (agindu...): heriotzaren, heriotza zigorraren azpian. // kendu, ken, kentzen 4 du ad. Norbait, bereziki bere borondatearen aurka, gauzaren bat gabe utzi. Arkatza kendu zion. Lapurrak bidera irtenik, zeraman guztia kendu eta hil egin zuten. Bizia kendu zion. Besteri kenduriko izen ona bihurtzera behartuak gaude. Hitza kendu ziotelako. Lekua kenduko diguten beldurrez. Ez nioke inori kenduko kritikarako eskubidea. Zenbat kendu dizute soineko horregatik?: zenbat kostatu zaizu soineko hori? || Horrelako gauzek indarra eta bizitasuna kentzen diote ipuinari.
bizia kendu 32: Deia 2, Elkar, Berria 11, EiTB 11, Jakin, Argia 3, Erlea 3.
bizia kendu 81: Berria 6, Herria 2, Elizen arteko Biblia 22, Imanol Zurutuza 5, Patxi Ezkiaga 5, Iñaki Segurola 4, Jose Morales 4, Joxerra Garzia 3, Pello Salaburu 2, Juan Kruz Igerabide 2, Xabier Amuriza, Koldo Izagirre, Aingeru Epaltza, Elena Touyarou, Fernando Morillo, Iñaki Mendiguren, Joan Mari Irigoien, Piarres Aintziart, Pedro Alberdi, Anjel Lertxundi
Adierazle egokia eta azpisarrera gisa jasotzekoa da.
Azpisarrera gisa jasotzekoa bizi sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | ||
Lantaldearen proposamena: | Z9:OEH-AS | 2018-01-16 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
OEH: BIZITZA KENDU (Añ). "Ajusticiar, justiziatu, justiziaz bizitza kendu" Añ. Ta aien kabuan gero / esker ematea / izango da gogorki / bizitza kentzea. GavS 28. Zer egingo zenduke bizitzia kendu gura baleutsube? Mg CO 157. Berriro Jesusi bizitza kentzearekin. AA I 425. Ez deutsa bizitzia kenduko moruen ezpatiak. fB Ic II 288. Bat batian bizitza kenduagaz. Ur MarIl 29. Bizitza kentzea bezelako gizatxarkeria. Aran SIgn 38. Besten bateri gatx egitea edo bizitzea kendutea. Itz Azald 100. Amaika sator beltzi / bizitza kenduba. Tx B II 126. Uste gabean kenduko dizu / mundu ontako bizitza. Ostolaiz 119. v. tbn. JJMg BasEsc 101. CatLlo 60.
bizitza kendu 17: Deia (Bizitza maileguan eman zaigu, eta batzuei bizitza kendu egiten zaie besteei emateko), Berria 8 (Big Brother-ek egin zuen entzutetsua, milaka ikusle finek disfrutatu dute bizitza kenduko zion gaixotasunaren progresioaz), EiTB 5 (Apezpikuaren ustez, inork ezin dio gizaki errugabe bati bizitza kendu), Argia (Bizitza, heriotza, maitasuna eta literatura dira liburu honen ardatz nagusiak. Jainko paganoa dago orrion atzean bere maiteari, X-i, bizitza kentzen eta ematen), Laneki (ekintzak bizitza kentzea badakar, zuzenekoa da), DiarioVasco (Bere burua, besterik ez bada ere, pittin bat maite duenak, ez du beste inor odoltsuki zigortzeko premiarik, are gutxiago besteri bizitza kentzeko beharrik).
bizitza kendu 8: Berria 2 (Bizitza kendu diote maiteen duen proba, Tourra, korritzeko baimena ukatuta), Joseba Zulaika (Bizitza eman eta bizitza kentzeko agindua), Josu Zabaleta (Gau eta egun nerabilen auzotar atxikiezin hura han nuelako sentipena, ziurtasuna, eta ordutik ordura, minututik minutura, bizitza kentzen ari zitzaidala orobat), Joseba Sarrionandia (Gizonaren bizitzan bi emakume daude, bizitza eman zizuna eta bizitza kenduko dizuna), Esteban Antxustegi (Gauza berdinak egin ditzaketenak berdinak dira, eta, dagoen gauzarik handiena eta txarrena - bizitza kentzea - egin dezaketenek gauza berdinak egin ditzake), Patxi Altuna (eta, horrekin, ez dakidala burutik pasa ere bekatu arin bat egitea mundu guztiagatik, ez eta inork bizitza kentzeagatik), Juan Martin Elexpuru (Ugazaba batek bere morroia justiziaren aurrera eramaten badu lapurreta txiki batengatik, bizitza kenduko diote dohakabe honi, eta, ondorioz, auzoak begitan hartuko du ugazaba).
bizia kendu azpisarrera egitea proposatu dugu eta forma honek adiera bera du; baina azpisarrera hori sartu ahal izateko bizitza formari bizialdia adiera gehitu beharko litzaioke. Adiera hori gehitzen bada, bizitza kendu azpisarrera gisa jaso.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau58 |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 1998-07-15 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
ik. OEH: AS
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -
kendu: -tik.
buru sarrerari dagokion azpisarrera.
Burutik ezin kendu dut haren agur tristea. Burutik ez zitzaion kentzen herriko norbaiten jukutria zela.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z11:EHdef | 2023-05-16 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Azpisarrera gisa jasotzekoa da adiera azaldu ahal izateko.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z11:EHadib | 2023-05-16 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | UF (IZE+ADI) | 2023-02-23 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Esapide idiomatikoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa.
Azpisarrera gisa jasotzekoa gain eta kendu sarreretan.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | UF (IZE+ADI) | 2022-10-18 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ohiko lexiaren atalean jasotzekoa da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z11:EHadib+def | 2023-07-04 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ohiko lexien atalean jasotzekoa da; herdoila egin ere jasotzekoa da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z11:EHadib | 2023-07-04 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Azpisarrera gisa jasotzekoa da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Sukal [2] | 2024-07-16 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ez dugu aurkitu.
LB: 15 (Argia 1, Berria 3, Elhuyar 1, Consumer 9) / ETC: 50 / Dabilena: 61
Elhuyar: 0 / Adorez: izokin ketua: salmón ahumado / Labayru: izokin ketua: iz. salmón ahumado / NolaErran: saumon fumé izokin keztatu / Euskalterm: izokin ketu (TN da) / LeioaOstalaritza: 0.
izokin ketu 5 Patata berri, zainzuri eta izokin ketu entsalada).
ketu 1 da/du ad. Kez bete. Ik. keztatu. Su handi bat eginaz bizitoki guztia ketu zuen. 2 da/du ad. Janariez mintzatuz, iraunarazteko edo ke zaporea emateko, ketan ipini edo lehortu. Gaztak ketzen jarri.
Erabilia eta ohiko lexien atalean jasotzekoa. Bide batez, ketu sarreran partizipio burutua izenondo gisa ere jaso, eta adibidea.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau79 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z11:EHL | 2021-09-21 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
JO ETA KE. (V-gip; kea V, G; keia V-gip). Ref.: A EY III 277; Etxba Eib; Elexp Berg. a) Con todas sus fuerzas; con la mayor dedicación, entrega. "Yo ta kea, destrozarlo [...] (V, G)" A EY III 277. "A toda máquina, a todo vapor. Jo ta keia diardue langilliak" Etxba Eib. * Jel-bidez jarraitzeko [...] / zuzenki... jo ta kia! Enb 177. Jo-ta-ke ari ziraden [artaburuak urratuz]. Or Eus 47. An eguan Txoria kartetan jo-ta-ke. SM Zirik 76. Lanean jardun ondoren jo ta ke. MAtx Gazt 56. Jo ta ke asten da, baño gero a(g)otz-galda (AN-larr). Inza NaEsZarr 448. Alkarregaz gobernu barria osatzeko asmotan jo eta ke ebizan. Gerrika 281. Korrika jo ta ke preparatzen ari ziranak. Albeniz 79. v. tbn. Bilbao IpuiB 45. Loidi 29. Lizaso in Uzt Noiz 33. Berron Kijote 25. Ostolaiz 143. Insausti 214. Kea: Lab EEguna 116. Txill Let 48. Ostolaiz 139. b) Viento en popa. * Batzun iritxiz, Anporrandiñekoak ziran jo ta ke ebiltzanak. Erkiag Arran 139. Onen [ugazabaren] zerak, beronen ustez, jo ta kea dabiltz, egunean baiño egunean erosoago. Erkiag BatB 155. c) Totalmente, absolutamente. * Jo-ta-kea zuzenesten dugun gure absolutua. Txill Let 125.
AS
eta 11 (Esapideetan). Ahalik eta etekin handiena ateratzeko. Gero eta gehiago. Hori entzunik, ikasleak orduan eta gehiago harritu ziren. Han ari da jo eta ke lanean. Lan eta lan beti. Hitz eta pitz ari zen. [jo] jo eta ke adb. Gogoz eta lehiaz arituz. Han ari da jo eta ke lanean.
Erabat ezabatzekoa da adibidea, lehendik jasoa baitago azpisarrera gisa jo sarreran.
Azpisarrera gisa jasotzekoa da eta eta ke sarreretan ere.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | UF (IZE+ADI) | 2023-02-23 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa da.
Azpisarrera gisa jasotzekoa kargu eta kendu sarreretan.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z9:OEH:AS | 2018-12-18 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: KE-ADAR (V, L ap. A; T-L). Columna de humo. "(Colonne de) fumée, khe-adar" T-L. Trenaren kei-adarra. Or SCruz 52. Laño argal aren tartetik an emenka ke-adar zenbait agertzen. Or QA 63. Iphar-aldetik khe-adarrak erraiten du: hementxet Bokale! Herr 23-3-1961, 2
ke adar 6, Berria (Sarreraren inguruan, berriz, 40-50 langile: elkarren artean hizketan, tarteka lantegi aldera begira, ke adar handiari hurrena, iristen ziren kamioi gidariak agurtzen, kazetariei harrera egiten, eskuko telefonoz norbaiti bati azalpenak ematen...).
ke(-)adar 18: Aingeru Epaltza 5 (Ainhoatik ikusi zituen ke-adarrak, Urdazubiko zeru gainera igotzen), Joxan Elosegi 3 (Zozoak bereizi nituen, eta bazen halaber urretxindor bat Issy-les-Moulineauxko ke-adarren aldean), Anton Garikano 4 (Ke adarrak irten ziren mami zuri bigunetik), Lopez de Arana (Zoladura bustiak isuritako usaina autoen ke-adarrarekin nahasten zen eta lantzean behin lur hezearen eta belar erne berriaren bafada etortzen zen parketik), Rafa Egiguren (Lanegunetan ez bezala, ez da ke-adarrik ageri tximinietan gora), Karlos Zabala 2 (Ke adar zenbaitek, zeru ertzetik gora kiribilka, herrixkak eta baserriak oraindik erretzen ari zirela adierazten zuten), Jose Morales (Hor-hemenka, hodei-antzeko ke-adar gris urdinxkak atzematen ziren mendi haien artean), Felipe Juaristi (zerua itotzen duen ke adarra).
Kolokazio egokia, erabilia eta, beraz, azpisarrera gisa jasotzekoa.
Azpisarrera gisa jasotzekoa ke sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z9:OEH:AS | 2018-12-18 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: KE-LAINO a) "Khe-lanho, noir de fumée" H (ap. Lh). b) "Grandes humaradas (V-arr)" A Apend. "Zubitxoaño irixten zian ki-lañuak (G-to)" (comunicación personal). Pipako ke-laño artetik. Ag G 208. Ainbestekoa zan barrualdeko ke-lañoa. TAg Uzt 87. v. tbn. MIH 344
adib.: ke 1 iz. Erretzen ari den edo oso beroa dagoen zerbaiti darion gas multzoa. Suaren, kandelaren, intsentsuaren kea. Ke zuria, beltza. Kea atera. Kea dariola. Kea boteaz. Ke urdin bat zerion etxe kaskoari. Ke lodia. Tabakoaren ke urrintsua. Kez eta kedarrez belztua. Ketan lehortu. Ke lainoa.
ke(-)laino 25: Consumer (Islandiako sumendi batek eragindako ke-lainoa dela medio), Berria 9 (Legebiltzarrerako bozak ke laino baten gisakoak dira), EiTB 14 (Suteak ke-laino handia sortu du), Laneki (Ke-laino batekin topo eginez gero).
ke(-)laino 48: Berria 12, Elizen arteko Biblia 4, Lopez de Arana 2, Agustin Otsoa 2, Karlos Zabala 2, Anton Garikano 2, Unai Iturriaga 2, Anton Garikano 2, Irene Aldasoro 2, Migel Angel Mintegi 2, Urtzi Urrutikoetxea
Adierazle egokia da, oso erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa.
Azpisarrera gisa jasotzekoa ke sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z9:OEH:AS | 2018-12-18 | Adibide gisa onartzekoa |
Lantaldearen proposamena: | Z11:EHadib | 2023-07-04 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: KEA ATERA a) "Kea atara (V, ...), gozar mucho de algo" A. b) "Kea atara [...], zurrar la badana a alguien (V-ple-m)" A EY III 295. c) Fumar, dar caladas (a un cigarro). Puro bati kea ateratzen. NEtx Antz 102. Zuk itzalita egotea usteagatik [...] paper beltzari kea ateratzen zion. Anab Poli 18. v. tbn. Lab SuEm 170.
adib.: ke 1 iz. Erretzen ari den edo oso beroa dagoen zerbaiti darion gas multzoa. Suaren, kandelaren, intsentsuaren kea. Ke zuria, beltza. Kea atera.
kea atera 19: Deia (Hau guztia egin eta gero zulo txiki batzuk irekiko dituzte txondorraren inguru osoan, hortik kea atera dadin), Consumer (Segurtasunari buruzko arautegia urratzen du, bidez bestelako erabilera-proban kea atera zuelako), Berria 3 (Sutearen berri telefono dei baten bidez izan zuten suhiltzaileek, 23:30 aldera, azaldu zieten etxebizitza batetik kea ateratzen zela, eta dei hari kasu eginez joan ziren hildakoaren etxera), EiTB 12 (Dena den, Lukasekin dagoen momentuetan kea ateratzen da), Argia (Metroa gelditu egin behar izan omen zuten, ezin baitzuten kea atera inola, motor elektrikoak zabaldu ziren arte), DiarioVasco (Magallanes kaleko bizilagunek susto ederra hartu zuten atzo arratsaldean, 15:00ak aldera, lehen pisuko leiho batetik, balkoi albokotik, kea ateratzen ikusi zutenean).
kea atera 13: Berria 4 (Donostiako Errotaburu auzoko emakume batek deitu zuen: kea ateratzen ari zela Gipuzkoako Foru Aldundiaren Ogasun Sailaren eraikin nagusitik, Errotaburu kaleko bigarreneko hamabost solairuko dorretik), Iñaki Mendiguren (Piperrautsezko deabrutxoak, ahoan kea ateratzen dizutenak), Jon Arretxe (Anduren langabeziko azken soldatarekin erositako sarrera ugariko mobila berehala amortizatu genuen eta, gure ospea apur bat zabaldu bezain laster, telefonoa kea ateratzen hasi zen), Jose Morales (Zoko-usaineko traste-gela heze bat, garnizoiko soldaduen bota eta azpantarren kiratsa, mahai margotu gabe bat, bi aulki kaxkar, burdin sarez itxitako leiho bat, eta zirrituetatik kea ateratzen zitzaion eta batere berotzen ez zuen berogailu zahar bat), Eneko Bidegain (Herio zelaietako tutu luze haietatik beti kea ateratzen ikusi zuen, geldi-geldia...), Pako Aristi (Kea ateratzen zaio nonbaitetik), Elizen arteko Biblia (eta leize-zuloa ireki zuen: kea atera zen bertatik, labe handi batetik bezala, eta keaz eguzkia eta airea ilundu egin ziren), Iñaki Mendiguren (Sua pizten saiatu zen, baina patata-poltsa hutsak kea atera eta zimurtu besterik ez ziren egin), Joseba Sarrionandia (Aittittek, bere fariasari kea atera eta, mahai gainean zegoen bala seinalatu zuen), Jean Baptiste Etxarren (Han bada mizpira arbola bat, eta handik kea ateratzen zelarik, laminek egiten zuten sua zen omen).
Adibide gisa jasoa dago jada, eta aski izan liteke. Komeni da gaurko irudizko adiera ere nolabait jasotzea, seguru asko kalkoa bada ere: gurea ospea apur bat zabaldu bezain laster, telefonoa kea ateratzen hasi zen.
Azpisarrera gisa jasotzekoa irudizko adiera ere aipatzeko.
Adibide gisa jasotzekoa ke sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z11:EHdef+adib | 2023-07-04 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Azpisarrera gisa jasotzekoa irudizko adiera ere aipatzeko.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
-aldi.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z7:LBeh | 2014-10-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LBeh (2014-04-03): kebab 34: Consumer 5 (adib.: hala nola pizzak, ogitartekoak, pintxoak eta kebab-ak), Berria 15 (adib.: Ekialdeko Europan arto txikia eta arroza, eta Saharatik beherako Afrikan, kebaba da nagusiki jaten den elikagaia), EiTB 10 (adib.: parrilla argentinoa, saltxitxa alemaniarrak, kebabak, ogitartekoak...), Argia 3 (adib.: Oraindik europar gehienon irudimenean turkiarrak aipatu eta doner kebab, turistentzako bazar eta langile etorkinak azaltzen zaizkigu), DiarioVasco (Azokan parte hartuko duten artisauei dagokienez, ia denetarik dago: artisautza beirarekin, zurezko kaxak, galdaragileak, zeramika, artisau-kontserbak, larrua, esentzien destilazioa, hestebeteak, garai bateko farmazia, egurrezko loreak, garrapiñatuak, infusioak, sendabelarrak, ogi-labea, xaboi eta belakiak, Kebaba, eztia, urregilea, patata erreak, landare sendagarri freskoak, olagarro postua, gazta, altzairua, gozogintza tradizionala, marinel-jatetxea, bainu-gatzak eta esentziak, alpargatak , sagardotegia, taberna, tarota, zurezko tornua, opil zeltak...).
EPG: kebab 18: Jon Arretxe 9 (Beronen espaloi zabaletan, kebab tradizionala eskaintzen duten jatetxeen parean, gozotegi dotoreak daude), Juan Kruz Igerabide 3 (adib.: Bere burua urkatuen artean ikusten zuen, Askatasunaren Plazan, kebab jaten ari zen jendetzaren erdian, eta zergatik, eta judu baten suhia zelako, Aixa juduaren amorantea izana zelako aiton), Edorta Jimenez 2 (adib.: Horrela, Ekialdea eta Mendebaldea bi egiten zituen geltokitik gertu kebab bana jatera gonbidatzen dit), Edorta Agirre 2 (adib.: kus-kusa, tabulea, tofua, moussaka, risotto eta arroz minak, taloen antzeko takoak, haragi gazi-gozoak, kebaba, fruta eta barazki exotikoen erabilera... eguneroko otorduetan eskaintzen dizkizute jatetxe askotan), Urtzi Urrutikoetxea (San Frantzisko sarreran mairuari erositako kebabak urdailerantz bidea egin ahala mozkorra bere puntura ekarriko dudan esperantza daukat.), Lutxo Egia (Uztaila ezkero pizza hanburgesa kebab larregi irentsi duzulakoan zaude).
BerriaEL2013: kebab (kebap*). Janari mota; janari hori zerbitzatzen duten jatetxea.
es kebab / fr kebab: Elhuyar: - / Nolaerran: kebab (ogitartekoa edo taloa) / Zehazki: - / Labayru: - / Adorez5000: -
Nazioarteko forma da eta beste gabe onartzekoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
-bide.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z1:HBB | 1992-05-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
g-/k-, -r(e).
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
-tsu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
kedartu, kedar(tu), kedartzen. da/du ad.
kedartu, kedar(tu), kedartzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4B:HBL | 2003-06-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
iz.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z1:Hletra | 1992-08-27 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
gereta EB 1 (MEIG VII: erabilera metalinguistikoa); kereta IE 2 (Lf Murtuts); khereta IE 3 (Dv Lab, Ox).
kereta (+ landare kereta) IE 1 (Lf Murtuts), EB 1 (Valdes, A.).
gereta: HiztEn, LurE, Euskalterm; kereta: HiztEn, LurE; ke(h)eta ik. gereta: HiztEn.
Zub. 'kereta'.
adierak argituko dira ('gladiolo') vs. gereta 'atea...' etc.
- [E301]: [hitz hori kendu egingo genuke] (1996-01-08)
- Erabakia: BAgiria (1998-01-30): 'Keheila hitzari "Zub. kereta" oharra erantsiko zaio'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
keinatu, keina(tu), keinatzen. du ad.
keinatu, keina(tu), keinatzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +
-tze.
iz.
keinatzea egin zuen, baina ez kolperik eman.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z1:BatHizt | 1995-06-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Lantaldearen proposamena: | Z3:EEBS:03 |
AS: keinu egin.
AS gisa gehituz: keinuz.
keinu egin, keinuka.
- [E204]: keinu sarrera proposatzen dut kartetan duen adierarekin.
- Erabakia: Osoko Bilkura (2015-09-25): Isildu da karten inguruko adiera.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z11: LBeh34 | 2024-02-20 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ez dugu aurkitu.
LB 61 (Berria 13, DiarioVasco 2, EiTB 4, Laneki 16, UEU 26); zeinu(-)hizkuntza 144 (Argia 26, Berria 5, DiarioVasco 1, EiTB 9, Elhuyar 5, Consumer 16, Espainiako Gobernua 3, Goiena 2, Laneki 6, UEU 70 (Markatzaile diskurtsiboak ikasle entzuleek espainiar zeinu-hizkuntzan ekoiztutako testuetan liburuakoak guztiak) / ETC: 674; zeinu(-)hizkuntza 309.
Elhuyar: keinu-hizkuntza lengua de signos keinu-hizkuntzaren interprete-zerbitzua: servicio de intérpretes de lengua de signos La fuerza del símbolo (Sinboloaren indarra) erakusketarako zeinu-hizkuntza bidezko gida: guía en lengua de signos para la exposición La fuerza del símbolo / Adorez: 0 / Labayru: keinu-hizkuntza 1 iz. lenguaje de signos / NolaErran: 0. / Euskalterm: 0.
es lengua de signos / fr: langue des signes: Elhuyar: keinu-hizkuntza, zeinu-hizkuntza / Adorez: 0 / Labayru: keinu-hizkuntza, zeinu-hizkuntza / NolaErran: zeinu hizkuntza / Euskalterm: zeinu-hizkuntza.
Jasotzekoa da azpisarrera gisa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
-ka.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
kiñulari 1 VMg: "eskerrak zure ezpañai, ta zure eskuai; baña madarikatua izan didilla zure begi gaizto kiñularia"; kiñukari 1 Erkiag BatB: "Artizarra zeruan kiñukari agiri zan"; eta OEH argitaratuan, gainera: SoEg Herr 1959 ap. DRA: "Illargi xuri zilharra zerutik kheinukari".
keinukari 5: OrdenadoreP: "Handiago zeinuak, gezi baten gisa, lerro keinukari bat seinalatzen du"; Elhuyar 2: "Larrialdiko argi keinukariak piztu eta baldin baduzu triangelua ipini", eta zerrendatu batean, "A: Zilindraia / B: Larrialdi / (...) J: Geratu / K: Keinukari / L: Debeku"; I. Mendiguren: "Argi gorri-urdin keinukarien briztadapean begira-begira geratu nintzaion"; UZEI: "karaktere keinukari"; k(e)iñulari 2: Onaind: "ez dugu itz utsik bear, itz utsak ebakitzean keiñulari alper baiño ez gara, ta keiñuka ez dugu ezertxo ere lortzen"; K. Santisteban: "izar kiñulariek eta gainerako astroek paregabeko emanaldia eskaini zuten".
keinukari : HiztEn, Euskalterm 5; keinulari : HiztEn, LurE // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50.
IVAP ZirkulHizt: keinu-argi .
keinukari : HiruMila (1 guiñador; 2 intermitente), ElhHizt (1 guiñador, -a, gesticulador, -a, que hace muecas; 2 intermitente (luz), que se enciende y se apaga, que destella), Casve EF (keiñükari: grimacier), DRA (guiñador), PMuj DVC (keiñukari: gestero, gesticulador, figurero, parajismero; kiñukari: 1 visajero, gestero; 2 nictitante); keinulari : EuskHizt, HiruMila (1 gesticulador, -ra; 2 ik. keinukari), EskolaHE, Casve EF (keiñülari: clignotant), HaizeG BF (grimacier), DRA (kiñulari: guiñador), PMuj DVC (keiñulari: visajero, gestero, gesticulador, figurero, parajismero; eta kiñulari: 1 guiñador; 2 izar k.: estrellas guiñadoras) // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Lh DBF.
forma berria da, baina egokia, errepika-adiera ongi agertzen baitu -ka+-ari atzizki-metaketak.
argi keinukariak // EBB (1997-09): hurrengo pasaldirako.
keinukari eta keinulari, biak onartzekoak direla uste du lantaldeak.
-kari/-lari.
izond.
argi keinukariak.
- Erabakia: EBB (1997-09): hurrengo pasaldirako.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +
izond.
zure begi gaizto keinularia.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
ik. OEH: AS
HLEH-EuskHizt: adib. / HiztEn: - / LurE: adib. / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-z.
keinu sarrerari dagokion azpisarrera.
adlag.
lehenbizian keinuz eta aieruz, eta gero azkenean klarki.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | ZS:HBL | 2008-10-21 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Laburtzapenak.
kelvin: HiztEn-LurE.
Le Petit Robert: kelvin; ez dugu aurkitu ap. Collins// OfQuLF: unité de mesure de température || lord Kelvin (William Thomson) || physicien britannique.
kelvin eskala 2, Txepetx/6.
kelvin: P. Iturritegi ("Bat-batean tenperatura 40º kelvin igo zen"); Kelvin: F. Morillo 7 ("gradu Kelvin" 5, "zero Kelvin" 2). // ZTC 29: kelvin ("bere unitatea kelvina [K] da"; "75 kelvinetan [-198 ºC]"; "3 eta 5 kelvin bitartekoa"; "airea -173 °C-raino [100 kelvineraino] hozten dute tunel kriogenikoetan "); Kelvin ("tenperatura neurtzeko gradu zentigraduak, Kelvin-ak edo Fahrenheit-ak erabil daitezke"; "Zero absolutura [-273,15 °C-ra edo 0 Kelvinera] iristeko"; "tenperaturarik baxuena lortu zuten: Kelvin baten 2,5 milioirenekoa"; "Kelvinaren hamarrena inguruko tenperaturetan"); Kelvin eskala 8 (cf. "Kelvin tenperatur eskala"); Kelvin gradu 9; gradu Kelvin 1 ("Merkuriozko lagin bat 4 gradu Kelvineraino [...] hoztu zuenean ").
kelvin eskala // Aipatzekoa da kelvin eskala ere, azpisarrera gisa (kelvin sarreran, noski, eta eskala sarreran ere bai, seguru asko). Eta ez dagokio lantalde honi ez dela gehiago kelvin gradu sintagma erabili behar adieraztea.
Zientzia-unitateak eta Izen propiotikoak.
- Erabakia: Osoko bilkura (2015-03-27): kelvin eta AS gisa kelvin eskala [AS s.u. kelvin eta eskala]
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:EEBS:04 | 1995-06-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
kemendu, kemen(du), kementzen. da/du ad.
kemendu, kemen(du), kementzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
-dun.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-gabe.
izond.
kemenik ez duena.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
kemengabe(tu), kemengabetzen.
da/du ad.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:EEBS:06 | 1995-06-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
-tsu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Bigarren mailan onartzekoa |
'garmina'.
Ik. garmin.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z2:IkHizt | 1993-05-26 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
ken. Ex: 7-4 : "zazpi ken lau".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
kenarazi, kenaraz, kenarazten. du ad.
kenarazi, kenaraz, kenarazten.
-n(du)+a-.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z1:BatHizt | 1995-06-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Lantaldearen proposamena: | Z2:IkHizt | ||
Lantaldearen proposamena: | Z2:MatHizt | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:EEBS:01 |
bizarra egin, bizarra kendu.
kendu, ken, kentzen. da/du ad.
kendu, ken, kentzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Lantaldearen proposamena: | Z2:MatHizt | 1993-05-26 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Mat.
-n(du)+d-.
-dura Mat.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4B:HBL | 2003-06-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
-n(du)+e-.
-ezin.
izond.
ezin kenduzkoa; ezabaezina.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HezkAdmin: deducible.
forma berri-egokia, eta beharrezkoa.
izond.
ken daitekeena.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z3:IrEm | 1995-06-28 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
kenkari G-EB 17: J. Dorronsoro 2 ("10 bateko geituko dizkiogu kengaiari ta amarreko bat geitu kenkariari", "Zer egin? Kengaiari 10 bateko geituko dizkiogu, ta kenkariari amarreko bat"); Elhuyar 7 (adib.: "Kenkariak: / Kenkariak guztira / Kenkari Orokorra / Kenkari Aldakorra"; "famili unitate bakoitzeko hautazko kenkaria"); LanSaila 1993 ("kenkariez gainera, industria berrientzat kuota likidoaren % 65erainoko hobari bat, [...] eman ahal izango da"); BAO 1993 7 (adib.: "Kenkariak, Ceuta eta Melillan lortutako sarrerengatik, dituztenak", "Kenkariak, pizgarri edota kreditu fiskalengatik, egin ditzaketenak", "kuotatikako kenkari, atxekipen, konturako sarrera eta zatikako ordainketen frogagiriak erantsiko zaizkio").
kenkari : AB38 2 ('minuendo' 1 eta 'sustraendo' 1), HiztEn, Euskalterm 16 (hauetan kenkari fiskal 1 'deducción fiscal'; kenkari-eskubide 3 'derecho a deducción'; kenkari-portzentaje 2 'porcentaje deducción'; koipe-kenkari 2 'desengrasante') // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, LurE.
dedukzio (zergetan eta) adierazteko eskaini dute BEZ eta PFGZ inprimakietan. / Ez dugu aurkitu ap. AgAld hitz-bilduma, AdminEL, HezkAdmin, LurraldeAntol, AdminMila, EurItune.
kenkari : ElhHizt (deducción), HiruMila (deducción, cantidad que se deduce de los impuestos; kenkari-hobariak: deducciones y bonificaciones; kenkari orokorra: deducción general; kenkariaren behin-behineko portzentaia: porcentaje provisional de deducción), PMuj DVC (substraendo); kenkarigai : HiruMila (derecho a deducción) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.
EBB (1997-09): hurrengorako.
BEZ: "Kenkariak: Deducciones" / PFGZ: "Kenkari: Deducción".
osaera nolabaitekoa gorabehera, onartzekoa iruditzen zaio lantaldeari, erabili-hedatua denez.
-kari.
iz.
kendu den kopurua.
- Erabakia: EBB (1997-09): hurrengorako.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Lantaldearen proposamena: | Z2:IkHizt | 1993-05-26 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Lantaldearen proposamena: | Z2:MatHizt | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:EEBS:09 |
kenketa ezinezkoa zenbaki arrunten multzoan.
Mat.
-keta Mat.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Lantaldearen proposamena: | Z2:IkHizt | 1993-05-26 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Lantaldearen proposamena: | Z2:MatHizt |
Mat.
-kizun Mat.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z2:IkHizt | 1993-05-26 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Lantaldearen proposamena: | Z2:MatHizt |
-tzaile Mat.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z5:EEBS:32 | 2000-06-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
ik. OEH.
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +
HezkAdmin: supresión.
-tze/-keta.
iz.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
(herritarra).
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4B:EEBS:005 | 2003-06-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
kepia 2, JE Ber ("Bera handia, kepia ordean bera baino handiago du, araberan; Austriako soldadoen kepia hura bera").
kepis (eta kepispean) 6: Mde 4 (adib.: "gertu daude beti kepis baten aurrean belaunikatzeko, kepis horren pean, maiz gertatzen denaz, bur-ezur asko bainan bur-muin gutxi ba dago ere", eta izenburuan "Antzia De Gaulle'n Kepispean"), D. Urbistondo 2 ("nire aitak kepis-a ere badauka. Ba al dauka kepis-ik zure anaiak?").
kepi : HiztEn (bisera duen txapela zilindrikoa, zenbait armadatan erabiltzen dena) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE, Euskalterm.
kepi : ElhHizt (quepis), Lur EF/FE (képi) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
HiztHand: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
ez dago arrazoirik -s formakoa egiteko, gaztelaniaz bezala; etimoak ez du halakorik (eta frantsesak ere ez).
iz.
(kapela mota).
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z2:Merkat | 1995-06-28 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
eltzegile 2 (MEIG, Zait); eltzegille G 4 (Bv, Lard, Ir).
zeramika (+ konposatu eta eratorriak) da forma nagusia: EB 29; keramika 7 aldiz agertu da, EB-EgAs; buztingintza 12 aldiz: EB 11, G 1; eltzegintza 1, EB; eltzegile 1, EgAs.
DFrec: eltzegintza 1; keramika 1; zeramika 9; AB38: buztingintza 2; buztinlari 1; eltzegintza 2; zeramika 8; keramika 13; keramikagintza 2; keramikontzi 1; AB50: buztinlari 1; keramika 1; zeramika eskola 1; zeramika tailer 1; zeramikaren sektore 1; zeramista 1; zeramista talde 1; HiztEn: buztingintza; buztinlari; buztinola; eltzegile; eltzegintza; zeramika, zeramiko, zeramista; LurE: eltzegintza; buztinlari; buztinki; buztinola; eltzegile.
keramika, eltzegintza, buztingintza.
keramika* e. zeramika.
z- dagokio bai Ipar. eta bai Heg., z- baita mendebaldeko Europan (ekialdekoan k- bada ere).
Ik. zeramika.
k-/z-: cf. mendebaldeko/ekialdeko Europa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z7:LBeh | 2014-10-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LBeh (2014-04-03): keratina 32: Elhuyar 18 (adib.: Bestalde, larbek keratina aho inguruan baino ez dute; beraz, metamorfosia egiten dutenean hiltzen dira, keratina azal osoan hedatzen zaienean, hain zuzen), Consumer 11 (adib.: azkazala lehortzeaz gainera, azkazala berez babesten duten keratinazko geruzak hondatzen ditu, kanpo-erasoen aurrean babesik gabe utziz), EiTB 2 (adib.: Keratinaz osotutako adarra da), Argia (Hain zuzen ere, bi ezaugarri aztertu zituzten: batetik, gizakiaren zakilean keratinazko ileak desagertu izana eta egun den gorpuzki leuna bilakatzea, eta bestetik, garuna askoz ere handiago bihurtzea).
EPG: keratina , Juan Garzia (Gatz hori, berez, usaingabea da, baina erreakzionatu egiten du nola edo hala larruarekin, beharbada keratinaren disulfuro-zubiak erreduzituz, eta egun batzuetan kimikaritzat salatzen zaituen metal keru iraunkor bat jaregiten du).
BerriaEL2013: -.
es queratina / fr kératine: Elhuyar: keratina (Biokim.) / Nolaerran: - / Zehazki: keratina (Kim., Biol.) / Labayru: keratina (Biokim.) / Adorez5000: keratina (Kim.).
Nazioarteko forma da eta beste gabe onartzekoa.
iz.
Biokim.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:IrEm | 1995-06-28 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
hurrengo pasaldirako utzi da, hobeto aztertzeko: cf. fr (porter) plainte, etc.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ik. OEH argitaratuan kherestu 'maskaradako pertsonaia', J.B. Mazéris GH 1933: "Bi "kherestuak", baluseko zaragolla eta kasabet llabürñieki bezti"; eta testu-lekukotasunik gabeko kerestatu, kerestatzaile.
Ez dugu aurkitu.
Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.
kerestatu : Casve EF (-ü: châtrer un animal), Lh DBF (-ü: châtrer un animal), DRA (k(h)erestatu: castrar), PMuj DVC (castrar, capar); kerestazale : Casve EF (châtreur, hongreur), Lh DBF (kherestatzaile: hongreur, châtreur); kerestu : Casve EF (1 hongreur; 2 personnage de mascarade), Lh DBF (kherestu: 1 hongreur; 2 un des personnages de la mascarade souletine: le hongreur), DRA (capador, personaje de la Mascarada Suletina); kherestor : Lh DBF (v. kherestu), DRA (k(h)erestor: capador), PMuj DVC (capador, castrador) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF.
H. Knörr: "Falta". // BAgiria (1998-01-30): "kerestu [...] hurrengo itzulirako utzi dira".
bizirik dela dio J-L. Davantek.
iz.
Zub.
zikiratzailea (gaur, batez ere maskaradako pertsonaia).
- [E109]: 'Falta'.
- Erabakia: BAgiria (1998-01-30): 'kerestu [...] hurrengo itzulirako utzi dira'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. informazioa s.u. keheila.
g-/k-.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4B:EEBS:003 | 2003-06-10 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Lantaldearen proposamena: | Z6:LBeh | 2011-11-22 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Lantaldearen proposamena: | Z11: LBeh172 | 2023-01-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
keri 1, Zait Plat ("Tasun eder ori [adiurre egon-ezina] keri itsusi bilakaturik zegoen").
keri(a) 3: Ibarg Geroko ("Lizunkeri, aragikeri, dollorkeri, arrokeri ta enparau keriai iagokezan oiñazeak"), Berron ("Baserri-aroari dagokionez [...] euskeraren "keri" bat [nekarke]: eztabaidarako griña, norgeiagoketan amoreman eziña"), Ekintza/3 ("gizakien zintzotasun eta keriak").
keria : HiztEn (mania, bizioa) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE, Euskalterm.
keria : HiruMila (1 manía, 2 vicio), Casve EF (manie), DRA (adib. gisa) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Lh DBF, PMuj DVC.
keria 13, Berria.
EPG: keria 18: Berria 7, Herria 3, Aingeru Epaltza 3, Fernando Morillo 2, Iñaki Segurola, Iñigo Aranbarri, Xabier Mendiguren Elizegi.
LB: 109 (Berria 46); ETC: 404.
Elhuyar: / Adorez: keria 1 manía. 2 vicio / Labayru: -keria atzizk. (peior.) indica cualidad abstracta. Izen-atzizkia; izen eta adjektiboai loturik / NolaErran: 0.
HiztHand: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
izen oso eta autonomo bihurtu gabea.
librea da.
Erabilia eta jasotzekoa, maiz hitz-joko gisa (tasunak eta keriak) erabiltzen bada ere. Gaitzesgarritzat jotzen den nolakotasuna gisa definitu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
EEgunk: "kermes († kermesse). Erromeria moduko bat".
J-L. Davantek dio, kermeza formakoa entzun eta irakurri duela, eta hori dela hobestekoa, kermes formaren kaltetan.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | ZS:HBL | 2008-01-15 |
Keronea / keronear.
-tar osaerakoak.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
Ez dugu aurkitu.
keroseno EB 1: E. Garmendia ("Zulapen plataforma / Birfindegia / Bituminosoak / Fuela / Diesela / Kerosenoa / Petrolioa").
keroseno : AB38 4, HiztEn, Euskalterm 5; keroxeno : LurE // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.
EEgunk: "keroseno (†kerosen)".
keroseno : EuskHizt (*1977; [nart.] petrolio garbitik eratorritako gaia, erreakzio motorren, berogailuen... erregai gisa erabiltzen dena), HiruMila, ElhHizt (Kim. queroseno), EskolaHE // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Erdal queroseno / kérosène formen ordaina: keroseno : HiruMila, ElhHizt // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve FE, HaizeG FB, T-L LBF, PMuj DCV.
fr (DLLF): kérosène; it (S. Carbonell): keroséne; Amer. kerosen, kerosena, kerosene, kerosina; ca (DCC): querosè; en (Collins): kerosene, paraffin; de (Langenscheidts): Kerosin.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
ezagun-erabilia dela dio J-L. Davantek; eta kerratu ere bai.
iz.
garmina.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
kerra(tu), kerratzen.
da/du ad.
garmindu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
iz.
Ipar.
karkaxa.
- [E204]: karkaxa zer den ez dakit (fr. crachat ote?), bainan kerru eta tu ez da arras gauza bera.
- Erabakia: (H2.2 / 2010-05-10): Bere horretan onartu da lantaldearen proposamena.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
k(h)eru (eta ao-keru) G-IE 3: Ibiñ Virgil ("Nire itzulpenak utzi dizuten ao-keru minkaitza"), Harb ("Zuk aranze puntak eta arno gogorraren kherua pairatu ditutzu"), Gy ("Egiñ den hautuaz dago gaitzitua; / baiña agertzen eztu batere kherua") // Ik. OEH argitaratuan, gainera, 'burua' adierako keru testu-lekukotasunik gabea.
keru G-EB: Ibiñ ("Bakoitzak gere keru ta ao-gozoa ditugu"), P. Zabala ("Ez dakit; nik uste, aipatu dituzun aldi eta gune [oh. gune: Lekua, tokia] horietako bakoitzak badizula bere keru [oh. keru: Ezaugarria] eta kutsu propioa").
keru : AB38 1 (mal olor), HiztEn (1 kiratsa; 2 aiherkundea), LurE (kiratsa) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, Euskalterm.
keru : EuskHizt (1635; Ipar. 1 kiratsa; 2 G.er. aiherkundea), HiruMila (hedor), ElhHizt (1 hedor, mal gusto, mal sabor; 2 rencor, resentimiento), EskolaHE (kiratsa), Lur EG/CE (hedor) eta EF/FE (puanteur), Casve EF (puanteur), Lh DBF (I tête; eta keru II 1 puanteur; 2 rancune; eta kerü: 'mauvais goût, mauvaise odeur du cochon tué par vent du sud'), DRA (1 hedor; 2 rencor; 3 cabeza), PMuj DVC (1 hedor, fetidez, hediondez, mal olor; 2 animadversión, enemistad, rencor, resentimiento tenaz; 3 gustillo, dejo, saborcillo, resabio desagradable, sabor; kerua artu = resabiarse, adquirir mal gusto; keru on = sainete, sabor delicado de un manjar; keru gaizto = mal sabor; keru gaiztoa du = sabe mal, tiene mal sabor; keru gaiztoko edari = zupia, bebida de mal sabor; 4 caletre, cabeza, talento, capacidad, cráneo; 5 ágrio, ácido); kerudun : Lh DBF (1 fétide; 2 rancunier); kerudura : Casve EF (pourriture, pus); kerutu : DRA (heder) // Ez dugu aurkitu ap. HaizeG BF.
H. Knörr: "Falta. Erre keru, demagun". // BAgiria (1998-01-30): "[...] keru hurrengo itzulirako utzi dira".
iz.
g.er.
- [E109]: 'Falta. Erre keru, demagun'.
- Erabakia: BAgiria (1998-01-30): '[...] keru hurrengo itzulirako utzi dira'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z11: LBeh40 | 2024-02-20 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
LB 40 (Aizu 1, Berria 4, EiTB 6, Elhuyar 11, Elkar 3, UEU 6, Uztarria 9) / ETC: 112
Elhuyar: 0 / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0.// Euskalterm: ketamina (Med.; termino onartua).
Espezializatua da, baina era berean ezaguna. Sartu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-13 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Lantaldearen proposamena: | Z9:OEH:AS | 2018-12-18 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: KETAN (V-gip ap. Etxba Eib; keetan Lar). a) "Ahumar, curar algo al humo [...] keetan igartu" Lar. "Ketan sikatu, ahumar, secar al humo" Etxba Eib. Cf. ETZ 295: Kean nasiyak (Zugarramurdi, 1875), y Hb Egia 59: Khean dabilala. Cf. KEAN EGON, KEAN HARTU. Ketan sartzen diran gizon batzuen gisan. Ag AL 162. Jose gizagaixoa su-lur-ketan ostendu zitzaigun. Ag G 345. Luzaroan ketan egotea du onena [gaztaiak]. TAg Uzt 89. Ketan jarri 15-20 egun azala egiteko ta kolorea artzeko (V-gip). AEF 1955, 165 ("operaciones de la fabricación del queso"). b) Humeando. "Kafesnea [...] ketan da (BN-arb)" Gte Erd 194. Ez lastozko suaren antzekoa, zein ain laster da garra, zein ketan amatau itoa. Añ LoraS 52. Eztare akabaten iltiaz argi oraino keitan dagona. Hual Mt 12, 20 (Ol, IBk ketan; Lç khea darión lihoa). Ketan egoan atea. A BeinB 93. Suburuak ketan. Ag Kr 46. Azpil batean zuku beroa ketan dakar. NEtx Antz 86. Ikuttu mendiak eta ketan asiko dira. Ol Ps 144, 5 (Ker, BiblE ketan; Dv khetan joan). v. tbn. Hb in BOEl 702. SMitx Aranz 142. Or Aitork 186.
def.: ketu, ke/ketu, ketzen 2 da/du ad. Ketan ipini, ketan lehortu. Gaztak ketzen jarri. || adib: ke 1 iz. Erretzen ari den edo oso beroa dagoen zerbaiti darion gas multzoa. Suaren, kandelaren, intsentsuaren kea. Ke zuria, beltza. Kea atera. Kea dariola. Kea boteaz. Ke urdin bat zerion etxe kaskoari. Ke lodia. Tabakoaren ke urrintsua. Kez eta kedarrez belztua. Ketan lehortu. Ke lainoa. Tabako keak kalte egiten dio. Goiak egur hezearen kea du kolore. Surik ez den lekuan kerik ez (esr. zah.). / 2 iz. (Erkaketa eta esapideetan). Kea bezala suntsitu, desegin. Kea bezala joan dira ene egunak. Hilko zara eta hautsetan eta ketan geldituko dira zure ondasun guztiak.
ketan 30: Aizu (txingarrak ketan zeuden oraindik), Elkar (Zure etxeko tximinia ketan dago), Consumer 9 (kable isolatzaile bat ketan hasi zen), Berria 8 (hortxe ibiltzen naiz burua ketan hasi arte pentsatzen), EiTB 5 (Bobyland jatetxean, ketan dauden pertzak), Jakin 2 (Badirudi etxeko salara gonbidatu zaituztela, eta te bero baten ketan eskaintzen dizutela hitzaren eta soinuaren artea), Argia (ketan dabilen txondorra), Erlea (Eta ez batarenean ez bestearenean ageri zen etxe aitzin-zuririk, ez ketan legokeen tximiniarik, ez leihorik ), DiarioVasco 2 (Lehen guztiok erretzen genuen hil aurretik, ezin hilean itxaronez eta ketan leherturik birikak, eta ongi ikusia zegoen).
ketan 73: Berria 6 (Autoan bi sutontzi zeuden, ketan), Elizen arteko Biblia 10 (Eguzkia sartu eta iluna egin zenean, labe bat ketan eta zuzi bat sutan igaro ziren hildako abereen artetik), Itxaro Borda 8 (Urez estali sutea oraino ketan zegoen, mihimen zatiak lurrean, arropak eta tupina hutsaren tapakiak sasietan), Xabier Amuriza 3 (Honelakoxea da Kumas ingurua, non mendiak ketan dagozen, sufre biziz beterik eta iturri beroz horniturik), Josu Zabaleta 3 (Biharamun goizean goizetik eskatu zituen berriak; ez ziren hobeak izan, eta gelan eman zuen egun osoa, sutontzitxo batzuetatik, ketan, usain bortitzak zeriela), Koldo Izagirre 3 (Haren atzetik irten nintzen, Anton Patiño-ren atzetik, eta harri kozkorretan urgun eginez hurbildu ginen biok moila uzteko presaz tximinia ketan duen baforea bezala konboiaren muturrean zegoen lokomotora zaharrera), Jose Antonio Mujika 3 (Sinai mendi osoa ketan zegoen, su artean jaitsia baitzen Jauna), Xabier Kintana 3 (Labe bat ketan eta zuzi bat sutan igaro ziren zati bien artetik), Jose Morales (Argiontzia ketan dago - esan zuen Sergeik), Lopez de Arana 2 (Hudson ibaiari buruzko aipamenak ere sarri egiten ditu Dos Passosek: beti langar eta ketan), Agustin Otsoa 2 (Mendietan sugarrak amataturik zeuden, eta txingarrak errautsen azpian ketan.), Unai Iturriaga (Bere buruaren sermoiak ardotan eta ketan itoak ziren, itsaso gorrian laino egun batean naufragatzen duten potinak legetxe), Eneko Bidegain (Hodi haietatik ziren ateratzen erretokian sartzen zituzten presoak, ketan)
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
elkarketako bigarren osagaiari (cf. itsasora urketan ibiltzea) ez dagokio sarrerarik; adlag. gisa, berriz, aski da keta arautua.
Adierazle egokia, erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa, mugagabean erabiltzen denez.
Azpisarrera gisa jasotzekoa ke sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z7:LBeh | 2014-10-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LBeh (2014-04-03): ketchup 79: Consumer 69 (adib.: Maionesa, ketchup, mostaza, soja eta tankerako saltsen kontsumoa jaitsi eta, horien ordez, gatz gutxiago daukaten hornidurak hartzea: piperrak, patatak, barazkiak...), Berria 4 (adib.: Batzuk ketchuparekin, mostazarekin besteak, baina fast food alorrekoak denak ere), EiTB 3 (adib.: Ketchup edo tomate saltsetan?), Argia (Mundu guztiak jan behar du gauza bera eta jaki guztiek daukate Ketchup gustua), DiarioVasco (Honetan, gynkana handia prestatzen da non gaztetxoek ketchuparekin masajea eman, pinturazko puxikak lehertu edo lokatzezko putzuan sartzeko aukera dute).
EPG: ketchup 17: Berria 3 (adib.: Taloak eta 'ketchup'-a, Bush ordezkatzeko), Eskarne Mujika 4 (adib.: Egin ezazu bizkor saltsatxo bat esnegainaz eta ketchupaz), Ramuntxo Etxeberri 2 (adib.: Arduradun horrek hamar kilo 'ketchup' saltsa ahantzi zituen bere komisio zerrendan), Iñaki Mendiguren 2 (adib.: saltxitxak, hirugiharra eta xerrak, patata egosiak, labean erretako patatak, patata frijituak, Yorkshire budina, ilarrak, azenarioak, saltsa, ketchup eta, arrazoi bitxiren batengatik, mendazko gozokiak), Xabier Olarra (ketchuparen ordez marmelad), Andoni Egaña (Baina Athletiken futbol-elastiko berriko Ketchup zarrastada dirudien horretaz aritzeko edo gruaz autoa daraman udal-tzainaren argudiaketa aipatzeko, ia hobe genuke bertsotan segi), Juan Kruz Igerabide (Omerice izenekoak ere egiten zizkigun, arroza, tipula eta azenario txikitua nahasi, eta arrautzopil batean bildurik, gainean ketchupezko lore bat marrazten ziola), Patxi Iturritegi (Gero, segundo pare bateko isilunea gertatu zen, kupoi-saltzailearen talo-aurpegiak ketchup kolorea hartu bitartean), Harkaitz Cano (Bertan eseri eta nire hanburgesari ketchupa botatzen ari naizela, hara zer ikusten dudan), Karlos Linazasoro (Eta beste galdera beldurgarri bat: benetan ote ziren saltxitxa haiek - ketchupezeta ziapez ongi igurtziak irensten zituzten haiek - txerri-saltxitxak?).
BerriaEL2013: ketchup.
es ketchup / fr ketchup: Elhuyar: - / Nolaerran: ketchup / Zehazki: ketchup / Labayru: ketchup / Adorez5000: ketchup.
Nazioarteko forma da eta beste gabe onartzekoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z5:EEBS:42 | 2000-06-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
testu bakarrean jaso da; baina bizirik dago, L. Baraiazarrak dioenez.
izond.
Bizk.
koldarra, beldurtia.
- [E210]: 1- Definizioa aldatu: 'geldoa, odolgabea'. 2- Adierak zehaztu: 1) 'geldoa, odolgabea' 2) 'koldarra, beldurtia'. || 1- Hitzaren lehen esanahia horixe da; eta horren ondorioz sortua, 'koldarra, beldurtia' bigarren adiera.
- Erabakia: (H2.2 / 2010-05-10): Adiera egokituz aipatuko da: «keto izond. Bizk. 'geldoa, motela'».
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
-tsu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ketu (Etxde JJ)eta keatu (Mg PAb)formak agertu dira'ketan lehortu' adierarekin; ketu 'tabakoaz mintzatuz, erre' adierarekin 2 ager. (AB AmaE eta A Ardi); kiatu forma behin agertu da (Mg CC: "Berriz ao kiratstuarekin ez dirudi ondo, ez Konfesorearen sudurrai igui ematea, ez Kristo baizen gauza andia usai zatar ta mingain kiatuaren gañera eramatea"); keztatu G behin (Ibiñ Virgil) eta keaztau B behin (Otx).
ketu 'ketan lehortu' adierarekin behin agertu da (Gipuzkoako merkatari: Gipuzkoako ekonomia); keetu 'tabakoaz mintzatuz, erre' adierarekin, behin (Gure mixioak); keztatu forma behin agertu da, EB (Zaldua, I.: Viking egoitza bat Groenlandia:...); kiaztatu behin G (Gaztelu in Olerti 1963).
keatu : DFrec (1); keatu 'ketan lehortu': AB38 (1); ketu : LurE, HiztEn; ketu 'ketan lehortu': AB38 (1), Euskalterm (22); keztatu : LurE, HiztEn; keztatu 'ketan lehortu': Euskalterm (8).
ketu, ke(tu), ketzen. da/du ad.
ketu, ke(tu), ketzen.
-tu/-ztatu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Laburtzapenak: Guatemala.
ketzal: HiztEn; Guatemalako ketzal: LurE.
ketzal: Estilo Liburua.
Trogons resplendens.
-al(e).
Monetak: iz. (Guatemalako dirua).
Trogons resplendens.
- Erabakia: Osoko bilkura (2015-07-17): Onartua: ketzal iz. (Guatemalako dirua).
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
AS gisa gehituz: kexaz ; eta adib. gisa: kexa eman.
j/x.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-13 | Adibide gisa onartzekoa |
ik. OEH: AS
HLEH-EuskHizt: adib. / HiztEn: adib. / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
eman.
adibide gisa ematekoa, kexa sarreran.
ez datorrela inor kexa ematera.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau80 | ||
Lantaldearen proposamena: | Z3:HBB | 1995-06-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z5:EEBS:37 | 2000-06-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
izond.
kexarazten duena.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z5:EEBS:43 | 2000-06-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ik. OEH argitaratuan kexaka testu-lekukotasunik gabea.
kejaka EB 1: BAtx AstH ("Karrera egin eta ikuilutara erretiratzen zirenean, purrusti eta kejaka hasten ziren"); kexaka EB 2: Arti Dekam ("Kalandrinok, oraindik kexaka, honela: "Ai, ene urrikaria! Zer eginen dut! Nola erdi ahal naiteke haurraz? Nondik irtenen da?""), J.M. Suraso ("Mortimer, hain banana zalea izaki, inoiz ere ez zen asetzen bananak jaten, eta une horretan lanpetuegia zegoen bere itxuragatik kexaka hasteko").
Ez dugu aurkitu ohiko iturrietan (DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm) ez hiztegietan (EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC).
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-ka.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
forma berri-egokia.
-kizun.
iz.
kexatzeko zergatikoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Lantaldearen proposamena: | Z4:HBL | 2000-06-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-aldi.
iz.
Ipar.
haserrealdia.
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.