Euskaltzaindiaren Hiztegia

3 emaitza iturri bilaketarentzat - [1 - 3] bistaratzen.

iturri
1 iz. Lurrazpitik azaleratzen den ura; ur hori ateratzen den lekua. Iturri gardena. Elgetan iturri garbi asko dira. Iturri sufredunak. Zegamako herri barruan badira bi iturri, ur garbi ona jori ematen dutenak. Iturri emankorra. Ezin agortuzko iturri batetik bezala zerion hitza. Iturriaren emana ahitzen bada. Ezin ekar dezake iturri batek ur gazia eta geza. Bere buruari begira iturri batean.
2 iz. Ubidez ekarririko urei aterabidea emateko antolatzen den eraikuntza, gehienetan uraskaz hornitua. Plaza nagusiak iturria du erdian. Harrizko iturria. Iturriaren txorrotak. Iturriko ura. Iturri askan garbiketan.
3 iz. Txorrota. Dutxaren iturriari eragin zion. Iturria ireki du.
4 iz. Iturburua, etorkia. Gaitz guztien iturria. Nor bere iturrietara itzultzeko. Maitasun iturria. Nekazaritza beti izango da olerki iturri bikaina. Argi iturri bat.
5 iz. Zerbaiti buruzko informazioa eta datuak lortzeko kontsultatzen den idatzia edo pertsona. Ik. informazio iturri. Argitalpen hau prestatzeko erabili diren iturriak. Komunikabideentzat Siriako egoerari buruz informazioa jasotzeko iturri fidagarria zen. Epaia gaur edo bihar kaleratuko da, Nafarroako Lurralde Auzitegiko iturriek jakinarazi dutenez.
6 iz. Jarioa. Eta bertan agortu zen haren odol iturria, eta sendatu zela sumatu zuen. Bere begi biak negarrezko iturri bi eginik.

Esaera zaharrak

Iturrira maiz doan pegarrak muturra hausten du.

Aztergaia: iturri

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau79
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z1:BatHizt 1995-04-26 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:02

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS: iturri(-)belar: Nasturtium officinale.

Lantaldearen irizpideak
Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: iturri-txori .

Informazio osagarria
Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

iturri-belar (53.9: Adiantum capillus-veneris).

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E302]: "Egia da iturri-belar izenez uretan hazten diren hainbat belar ezagutzen direla, baina, gehien bat, leku hezeetan hazten den garo edo iratze bitxi bat izendatzeko erabiltzen da: Adiantum capillus-veneris, Venus jainkosak galdutako ileetatik sortutako landarea. OEHn bi landareak aipatzen dira, eta Adiantum capillus-veneris hori Nasturtium officinaleren ondoan jarri behar dela iruditzen zait. Gainera, Nasturtium officinalek baditu beste bi izen askoz ezagunagoak: ur-krexu eta ur-berro" (2007-08-03)

iturri belar, iturri-belar
iz. Belar landarea, leku urtsuetan hazten dena, jateko ona (Nasturtium officinale). Ik. berro 2. Ihintz perla biribilak zeuden iturri-belarren hosto zapalen gainean.

Aztergaia: iturri belar

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau79

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH argitaratuan ithurri-belhar 1 (GAlm 1955, 32: "Sabelaren garbitzeko balia krexun edo ithurri-belharra").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

iturri belar 1, G (E. Furundarena: "¡O! zer eder eta atsegin dan Belaunza errekan putxu-txuluan, arri koxkor, apar eta iya tartian, iturri belarrak biltzen ibiltzia").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

iturri-belar (Adianthum capillus-veneris): LurE, Euskalterm 1; iturri-belar arrunt (Adianthum capillus-veneris): HiztEn; iturri-belar beltz (Asplenium adiantum-nigrum): HiztEn, Euskalterm 1; iturri-belar zuri (Asplenium ruta-muraria): HiztEn, Euskalterm 1.

Sektore jakin bateko informazioa

Ik. Izendegia: iturri-belar arrunt; garaizka arrunt : Adiantum capillus-veneris; iturri-belar beltz; garaizka beltz : Asplenium adiantum-nigrum; iturri-belar zuri; horma-erruda : Asplenium ruta-muraria; ur-berro; ur-krexu : Nasturtium officinale. Cf. Izendegiaren hustuketako lekukotasunak: a) ur-berro (Nasturtium officinale) fitxakoak: iturri-belar : Font Quer PlantMed; Bouda-Baum; Irurtzun projektua; zaporra : Font Quer PlantMed; berros : JIr OnomBot, Irurtzun projektua; berlo : JIr OnomBot; kertxun : PMuj DCV; ur-aza : PMuj DCV; oindotx ? : PMuj DCV. b) iturri-belar arrunt (Adiantum capillus-veneris) fitxakoak: garaizka arrunt : Izendegia; kulandrina : G. Larrañaga LandareJak; txarrangilla : G. Larrañaga LandareJak, Guinea Vizcaya; armiarma-lora : G. Larrañaga LandareJak; charrangilla : Lcq; garaiska : Lcq; Carreras y Gandi GGPVN; Guinea Vizcaya, Guía PlantMed; iturri-belar Guía PlantMed; iturribelar : Aramendi Landareen mundua. c) iturri-belar beltz (Asplenium adiantum-nigrum) fitxakoak: garaizka beltz : Izendegia; iturri belar : G. Larrañaga LandareJak; iñastorra : Carreras y Gandi GGPVN; garo : Carreras y Gandi GGPVN; garaizka baltz : Azkue DVEF; garaizka-baltz : PMuj DCV. d) iturri-belar zuri (Asplenium ruta-muraria) fitxakoak: horma erruda : Izendegia; txarrangila : Mapa de vegetación de Alava;G. Larrañaga LandareJak; charrangilla : Lcq; iturribelar : HerVal; txarrangil zuri : Bouda-Baum, Font Quer PlantMed; txarrangil : Font Quer PlantMed.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Beste hiztegietan: iturri belar : Lur EG/CE ("berro"), Lur EF/FE ("cresson"); iturri-belar : EuskHizt ("a) Belar landarea, leku urtsuetan hazten dena, jateko ona (Nasturtium officinale etab. Ik. 2 berro. b) Ik. garaizka"); ElhHizt ("culantrillo"); EskolaHE ("Adianthum capillus-Veneris"); PMuj DVC ("balsamita mayor, berro"); DRA ("berro"); iturribelar : Casve EF (ütürribelar "cresson"); HaizeG BF ("cresson"). // Ez dugu aurkitu ap. HiruMila eta Lh DBF.

Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS: Nasturtium officinale.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - Erabakia: BAgiria (1997-12-19): 'Iturri-belar hitzaren latin deitura aldatuko da: Adiantum capillus-veneris barik Nasturtium officinale omen da'.

 

Azkue Biblioteka eta Artxiboa

ORDUTEGIA
9:00 - 14:00

Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

Es bueno saber que cada vez que gastas una moneda para tu placer culpable, ayudas a alguien que lo necesita. Ice Casino es conocido por sus generosas campañas benéficas en toda Europa. ¡Pero no olvides jugar responsablemente!

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.