Euskaltzaindiaren Hiztegia

107 emaitza ele bilaketarentzat - [1 - 100] bistaratzen.

ele2
1 iz. Hitza (hizkuntza mintzatuko elementu gisa); hizketa, berriketa. Ik. solas. Ele gaiztoak, nahasiak, goxoak. Denentzat bazuen ele on edo behako ezti bat. Mihian dituzun ele ederrak bihotzean bazenitu. Utz ditzagun ele alferrak. Mehatxua eta ele tzarra dariola. Oro ele dorpe, oro mehatxu. Hotz eta motz, arras ele gutxirekin. Elerik esan gabe egon. Eleak ele, bego honetan egungo solasa.
2 iz. Ipuina, alegia, esamesa. Hain erne eleetara, hain logale beila santuetara. Mihi-luzeen eleak. Etxeko eleak, etxean.
3 iz. Hizkuntza, mintzaira. (Batez ere bi eta hiru-rekin eta lekuzko atzizkiekin). Ik. elebidun; elebakar. Gure ele maitagarria. Euskaraz eta frantsesez, ele bitan eman du Bordak bere azken kontakizuna. Hiru eleko eredua probatzen ari dira eskola batzuetan.
auto elektriko
iz. Egungo prezioekin, lau aldiz merkeagoa da auto elektriko baten bateria kargatzea, autoaren depositua gasolinaz betetzea baino. Auto elektrikoak aldaketa eragingo du denon bizi-ohituretan.
Ohiko lexiak

Aztergaia: auto elektriko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11:EHadib 2023-11-14 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa da

balbula elektroniko
iz. Hodi elektronikoa. NIAC kalkulagailuak 18.000 balbula elektroniko zituen, eta segundo bakoitzeko 5.000 kalkulu egiteko gai zen.
belearen ele
iz. Ipar. Funtsik ez duen esana. Arrazoi suerte hori iruditzen zait belearen elea eta funtsik gabeko kontua.

Aztergaia: belearen ele

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11:EHL 2021-04-20 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

ele 1 * Arrozoin suerte hau iduritzen zait dela belearen elhea, eta funtsikgabeko atso kontua. ES 158.

LB: 0; EPG: 0; ETC: Erraiten omen dela ere " Belearen elea ", funtsik gabeko hitzarentzat eta gure euskara eder honen deitzen diren " baliapideak " erabiliz, erraiten ahalko duk nahi baduk " eletan beletan " ari haizela sozietatean harrotasunik nahi baduk agertu euskaltzale ospetsuen artean (Maiatz)

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Elhuyar: 0; Labayru: 0; Adorez: 0.

Bestelakoak

bele iz. Tamaina handiko hegazti orojalea, burua, hegoak eta buztana beltzak dituena (Corvus sp.). Ik. erroi. Bele arra eta emea. Belearen umea. Usoak bele eta arkumeak otso egiteraino. Belearen karrankak aditzean. Eskaleak badatoz festaren usainera, beleak sarraskira doazen antzera. Hor ari da, bada, belea baino beltzagoak nondik zurituko dituen. Beleak atera diezazkiola begiak. Belearen elea(k): funtsik gabeko esana. Beleak zozoari ipurbeltz (esr. zah.). ele2 2 iz. Ipuina, alegia, esamesa. Hain erne eleetara, hain logale beila santuetara. Arrazoi suerte hori iruditzen zait belearen elea eta funtsik gabeko atso kontua. Mihi-luzeen eleak. Etxeko eleak, etxean.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Esapide idiomatikoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Adibidea, beraz, kentzekoa da bele eta ele2 sarreretatik. Ipar. marka behar du.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa bele eta ele2 sarreretan.

Erabileremu dialektala

Ipar.

deskarga elektriko
iz. Elektrizitate deskarga. Harryk ere salto egin zuen, deskarga elektriko bat hartu izan balu bezala. Zigortzeko, deskarga elektrikoak ematen zitzaizkien animaliei, eta, saritzeko, berriz, janaria.
ele egin
du ad.-lok. Hitz egin. Zaharren egoitzan ele egiten du bere kideekin. Egun lur lanaz ele egin behar dugu.

Aztergaia: ele egin

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS

ele eman
dio ad.-lok. Ele egin, hitz egin. Elkarri ele ematen. Zuk ele eman eta, irri batekin ihardesten dizu. Inor ez zaio hurbiltzen, inork ez dio elerik ematen.

Aztergaia: ele eman

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS

ele erran
dio ad.-lok. Hitz egin. Elkarri ele erran gabe.

Aztergaia: ele erran

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS

ele eta ele
adb. Ipar. Hitz egin eta hitz egin. Ik. berriketan; hitz eta pitz; kalakan. Elkarrekin ele eta ele.

Aztergaia: ele eta ele

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z9:OEH:AS 2018-02-13 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: ELE ETA ELE. Hablando sin parar. Luzaz atxiki zuen, apostoluez elhe eta elhe. Laph 194. Jateko artetik, elhe eta elhe emaiten dio Jazintori; xoratua atxikitzen du bere solhas maithagarriez. Ib. 208. Elgarrekin elhe eta elhe. JE Ber 73. Piarres Lafitten ingururat bildu ziren bizpahiruak ele ta ele. Larre ArtzainE 126.

adib: ele2 1 iz. Hitza; hizketa, berriketa. Ik. solas. Ele gaiztoak, nahasiak, goxoak. Denentzat bazuen ele on edo behako ezti bat. Mihian dituzun ele ederrak bihotzean bazenitu. Utz ditzagun ele alferrak. Mehatxua eta ele tzarra dariola. Oro ele dorpe, oro mehatxu. Hotz eta motz, arras ele gutxirekin. Elerik esan gabe egon. Elkarrekin ele eta ele. Eleak ele, bego honetan egungo solasa.

Ez dugu aurkitu ele eta ele formarik.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

ele eta ele 4: Herria 2 (“Bere mugikorra beharriari lotua heldu zen gizon gazte bat, ele eta ele, begiak apalik”), Iñaki Arranz (“eta bira eta bira --, ele eta ele, jo eta jo, negar eta negar, putz eta putz...”), Anjel Lertxundi (“Saltzaileak nire mututasuna baliatzen ari zen ele eta ele jarduteko Alemaniako egoerari buruz, gazteon erantzukizunaz, etorkizunak guretzat gordea omen zeukanaz, alemanen arranoak buru bakarra behar ote zuen ala bikoitza”).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa Ipar. markarekin.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa ele sarreran.

Erabileremu dialektala

Ipar.

ele-eder
1 iz. Literatura.
2 adj. Hiztun trebea.

Aztergaia: ele-eder

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: AS: ele eder / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Oinarri-eratorrien arteko erregulartasuna

-e+e-: bahuvrîhiei grafia bikoitza dagokien arren, forma bakarrean emango da hau (hots: ez da jasoko eleeder aldaera).

Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak

-eder.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

ele sarrerari dagokion azpisarrera.

Forma baten adiera(k)

1 iz. 'literatura'. 2 izond. 'hiztun egokia'.

ele-mele
iz. Berriketa. Ele-meletan denbora galtzen.
Loturak

Aztergaia: ele-mele

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z5:EEBS:43 1998-11-04 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: adib. / HiztEn: adib. / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: adib.

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

errima-bikoteak.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

ele sarrerari dagokion azpisarrera.

elea
iz. g. er. Eztabaida, errieta. Juduekin elea latzak izaten zituen.

Aztergaia: elea

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

eztabaida, errieta.

elealdi
iz. g. er. Hizketaldia. Elealdi laburtxo bat izan zuen emaztearekin.

Aztergaia: elealdi

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-aldi.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

hizketaldia.

eleanitz
iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, eleanitz-ek euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. eleaniztun].

Aztergaia: eleanitz

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z3:IrEm 1998-11-04 Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa
Lantaldearen proposamena: Z10: LBeh231 2020-03-10 Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

eleanitz 1 KazetJardun 1991 ("Gure inguruko kultura eleanitza bilakatu da"); eleaniztun 4: A. Diaz de Lezana ("terminologia eleaniztuna"), L. Erriondo ("Itzulpena elebidun/eleaniztunengan"), X. Mendiguren B. ("Inperio hetitaren hizkuntz aniztasun honek bizilagunak elebidun edo eleaniztun zirela esan nahi du "), A. Elosegi ("Hiztegi juridiko eleaniztunetan sarritan irakurtzen ditugu honelako oharrak").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

eleanitz : HiztEn; eleaniztasun : HiztEn; LurE; Euskalterm 1; eleaniztun : HiztEn; LurE; Euskalterm 2 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec; AB38; AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

eleanitz : ElhHizt; HiruMila; eleaniztasun : ElhHizt; HiruMila; EskolaHE; eleaniztun : EuskHizt; HiruMila; EskolaHE; XarHizt // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE; Casve EF; HaizeG BF; Lh DBF; DRA; PMuj DVC.

eleanitz iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, eleanitz-ek euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. eleaniztun].

eleanitz 231; eleaniztun 262.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

eleanitz 36; eleaniztun 13.

Lantaldearen irizpideak

Debekua bere horretan uztea proposatu da. Azken urteetan indarra jarri da hobetsitako forma sustatzeko, baina ez dirudi ordezkatzea lortu denik. Nolanahi ere, gomendioari eutsi behar zaio, oraingoz behintzat.

Informazio osagarria
Eratorri-konposatu baztertuaren ordaina

Ik. eleaniztun.

Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak

-anitz.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E124]: "falta da, 'hizkuntza askotako' adieran. Hiztegi eleanitza, gizon eleanitza" (1995-01-25)

eleaniztasun
iz. Eleaniztuna denaren nolakotasuna; hainbat hizkuntza elkarrekin gertatzea. Estatu modernoak izan dira herritarrak elebakar bihurtu dituztenak, gizartearen eleaniztasun naturala zanpatuz.

Aztergaia: eleaniztasun

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-aniztasun.

eleaniztun
1 adj./iz. Hainbat hizkuntzatan mintzatzen dena. Ik. poliglota. Gizarte eleaniztuna.
2 adj. Hainbat hizkuntzatakoa, hainbat hizkuntza erabiltzen dituena. Testu eleaniztuna. 3 urteko haurrek eredu eleaniztunetan ikasiko dute.

Aztergaia: eleaniztun

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Informazio osagarria
Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak

-aniztun.

elear
1 adj. Eleakoa, Eleari dagokiona.
2 iz. Eleako herritarra.

Aztergaia: elear

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: ZS:HBL 2007-11-13

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

eleatar 1, P. Iztueta (“Eleatarrak, berriz, aurka jeikiko zaizkio”).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

eleatar: HiztEn // Ez dugu aurkitu ap. LurE.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

eleatar: Filosofia Hiztegia.

Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

Elea / elear.

Informazio osagarria
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

eleatu, elea/eleatu, eleatzen
da ad. g. er. Elean jardun.

Aztergaia: eleatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

elea, eleatzen.

Informazio lexikografikoa
Aditz-erregimena

da ad.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

elean jardun.

elebakar
1 adj./iz. Hizkuntza bat bakarra dakiena. Euskaldun elebakarrak. Elebakarren arazoak.
2 adj. Hizkuntza bakarrekoa, hizkuntza bakarra erabiltzen duena. Hiztegi elebakarra.

Aztergaia: elebakar

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1994-03-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
elebakartasun
iz. Elebakarra denaren nolakotasuna edo egoera. Hainbat ikerketak erakutsi digutenez, elebidunen burmuinak elebidun izaten jarraitzen du elebakartasun egoeretan.

Aztergaia: elebakartasun

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z5:EEBS:32 1998-11-04 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-bakartasun.

eleberri
iz. Hitz lauzko kontakizun aski luzea, alegiazkoa, baina egiantzekotzat ematen dena. Ik. nobela. Irakurgaiak eta eleberriak. Eleberri bat idatzi. Kondaira eleberrietan. Ohitura-eleberriak. Amodiozko eleberri bat. Eleberri saria jaso du.

Aztergaia: eleberri

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z2:HBB 1994-03-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:07

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

elaberri [elhaberri]: Ax; He Tit 1; AA II; Ldi; Herr 11-4-1957; Arriand Lc 24; MEIG VIII; eleberri [elheberri, elebarri]: SP Imit III 54; TAg Uzt; Mde Pr; Lab Egan 1955 (3-4); Erkiag Arran; Alzola Atalak; NEtx LBB; MEIG III

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB-EgAs-etan, elaberri + eratorriek 44 agerraldi dituzte; eta eleberri + eratorriek 40 (horietako 34 autore berarenak dira: Ana Toledorenak).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

DFrec: eleberri (18); elabergintza (1); AB38: elaberri (3), elabergile (1); eleberri (1); AB50: elaberri (1); eleberri (2).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu baztertzekoa da, batasuna hautsi duenez

eleberri hadatuxeagoa zegoen, EBko diziplinazko jokabideak iritsi arte, eta bideratua zegoen batasunera itzultzea hobetsi da.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa erantsiz, hala erabakiko balitz, eleberri beltz .

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [A106]: "Kontsulta txiki bat eginez gero eta, batez ere, G. Garateren lanek izan duten eragina aintzat harturik, elaberri dela formarik hedatuena ondorioztatuko genuke. 20.22 puntuko azalpena ere argigarria delakoan nago: Ana Toledoren lana aipatzen da bereziki eleberri formarako; G. Garateren Euskal elaberrien kondaira I-II obrak ere ez lirateke ahaztu behar. Beraz, nire ustez elaberri" (1994-11-02)

 - [E124]: forma zahar klasikoa elaberri da, eta Mitxelenak berak, Martin Ugaldek ipuin, kontu, elaberri generoez Euskalkaindian txosten bat aurkeztu zuenean, elaberri forma hobestea proposatu zuen, aldamenean duen elazahar-rekin batera. Batasunak, hortaz, bide tradizionalari segitu besterik ez dio egin" (1995-01-25)

eleberri beltz
iz. XX. mendearen hasieran sorturiko polizia-eleberri mota, errealismoa eta idazkera zuzena ezaugarri dituena eta gaizkile elkarteei eta gizarte- eta politika-ustelkeriari buruzko gaiak erabiltzen dituena. Ik. nobela beltz.

Aztergaia: eleberri beltz

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: EArau
Lantaldearen proposamena: Z4B:EEBS:005 2003-09-09 Lantaldeak erabaki gabe utzia

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Hainbat irizpide gurutzatzen dira

ik. oharra s.u. nobela beltz ["eleberri definitzailea denez (eta, beraz, hobetsia), eleberri beltz legokioke lexiari, nahiz ez den nobela beltz bezain erabilia"].

eleberrigile
iz. Eleberri idazlea. Euskal eleberrigileak.

Aztergaia: eleberrigile

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1994-03-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
eleberrigintza
1 iz. Eleberriak idaztea, jarduera gisa hartua; eleberriek osatzen duten literatura mota. Ik. nobelagintza. Lizartzako idazleak, hainbat ipuin eta poesia-liburu idatzi ondoren, iaz ekin zion eleberrigintzari.
2 iz. Autore baten edo garai edo hizkuntza jakin bateko eleberrien multzoa. Euskal eleberrigintzaren hasiera. Domingo Agirreren eleberrigintza.

Aztergaia: eleberrigintza

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1994-03-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
eleberriti
adj. zah. g. er. Berritsua.

Aztergaia: eleberriti

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak

-ti.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond.

Diakronia

Zah.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

berritsua.

elebide
iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, elebide-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, forma edo hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. elepide; hizpide].

Aztergaia: elebide

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: Ik. elepide / HiztEn: Ik. elepide / LurE: Ik. elepide / ElhHizt: - / EskolaHE: Ik. elepide

Informazio osagarria
Batasuna egiteko bidea eskaintzen duen forma

Ik. elepide, hizpide.

elebidun
1 adj./iz. Bi hizkuntza dakizkiena. Euskaldun elebidunak. Elebidunen arazoak.
2 adj. Bi hizkuntzakoa, bi hizkuntza erabiltzen dituena. Hezkuntza, ikastetxe elebiduna. Hiztegi, aldizkari elebiduna. Eskualde elebidunak.

Aztergaia: elebidun

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:08 1994-03-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
elebitasun
iz. Elebiduna denaren nolakotasuna; bi hizkuntza elkarrekin gertatzen diren egoera. Euskal Herriko elebitasunaz. Elebitasun motak. Elebitasun orekatua. Elebitasunari buruzko mintegia.

Aztergaia: elebitasun

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:08 1994-03-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
eledun
iz. Prentsaurrekoetan eta, erakunde edo elkarte baten izenean mintzatzen den pertsona. Ik. bozeramaile. Lehen ministroaren eledunak atzo adierazi zuenez.

Aztergaia: eledun

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1994-03-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Adierazle egokia da, eta horren premia dago
elefante
iz. Ugaztun handia, azal-zimurra eta belarri-eroria, tronpa moduko sudur luzea eta letagin handi eta ageriak dituena (Loxodonta sp. eta Elephas sp. ). Afrikako elefantea. Asiako edo Indiako elefantea. Afrikako elefanteak handiagoak dira Indiakoak baino. Elefante arra, emea. Elefantea eta kumea.

Aztergaia: elefante

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB
Lantaldearen proposamena: Z1:BatHizt 1992-06-25 Lantaldeak besterik gabe onartua
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:07

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
Sektore jakin bateko informazioa

Ik. Izendegia: elefante: Loxodonta sp. + Elephas sp.; elefante afrikar: Loxodonta africana; elefante asiar; elefante indiar: Elephas maximus; elefante iletsu: Elephas antiquus; itsas elefante: Mirounga sp.; elefante-hortz: Dentalium sp.

Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

Loxodonta sp. eta Elephas sp.

elegante
1 adj. adkor. Dotorea. Zizurkilgo Serapio Mendizabalek kontatzen duenez, elegantea zen Plazida. Bilbo Zaharra auzo elegantea zen sortu zutenean.
2 adb. adkor. Dotoretasunez. Saskipean arin eta elegante mugitzen da hogeita hiru urteko morroskoa.

Aztergaia: elegante

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:EEBS:24 1998-11-04 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa
Lantaldearen proposamena: Z6:LBeh 2011-09-20 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa
Lantaldearen proposamena: Z8:LBeh 2017-01-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

elegante 37: Argia 12, Berria 23, EiTB 2

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: elegante 83: Berria 27, Herria 2, Iñaki Zabaleta 6, Julen Gabiria 6, Ramuntxo Etxeberri 5, Koldo Izagirre 4, Unai Elorriaga 5, Josu Landa 3, Anton Garikano 2, Arantxa Iturbe 2, Pako Aristi 4, Joxe Azurmendi 2, Lutxo Egia 2, Iñigo Aranbarri, Ana Urkiza, Felipe Juaristi, Eider Rodriguez, Jokin Urain, Janbattitt Dirassar, Jasone Osoro, Edorta Jimenez, Karlos Linazasoro, Joan Mari Irigoien, Xabier Amuriza, Harkaitz Cano, Anjel Lertxundi.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Lantaldearen irizpideak
Mailegu isiltzekoa edo gaitzestekoa da, ordain egokia duenez

ez dago maileguaren premiarik.

Eratorri-konposatu baztertzekoa da, lehiakide hedatuagoa duenez

ez da jasoko, aski baita dotore arautuarekin.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

elegantzia formarekin batera jasotzekoa, baduelako ñabardura bat dotore modukoek jasotzen ez dutena.

elegantzia
iz. adkor. Dotoretasuna. Zuhurtzia eta elegantzia hain urria den garai honetan. Etxeko sua etxeko hautsaz estaltzeko elegantzia. Oso dotore zaude!, a zer elegantzia!

Aztergaia: elegantzia

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z8:LBeh 2017-01-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

LBeh (2016-10-26): elegantzia : Elkar, Deia, Berria 12, EiTB 8, Jakin, Argia 9, DiarioVasco 2.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: elegantzia 8: Berria 2, Xabier Amuriza, Joan Mari Irigoien, Piarres Aintziart 2, Itxaro Borda, Elena Touyarou.

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: ez dugu aurkitu elegantzia formarik.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es elegancia / fr élégance: Elhuyar: dotoretasun, dotorezia; liraintasun, lerdentasun, txairotasun / NolaErran: elegantzia, dotorezia, dotoretasun / Zehazki: dotoretasun, dotoreria / Labayru: 1 dotoretasun, dotorezia, apaintasun, sotiltasun, liraintasun, edertasun, txairotasun (esbeltez); 2 dotorezia, dotoretasun / Adorez5000: 1 dotoretasun, dotorezia, sotiltasun, apaintasun; 2 distira, dirdira.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia, gutxienekoa betetzen du eta badirudi dotoretasun, dotorezia ordainek ez duten ñabardura duela. Jaso egingo da eta, horrekin batera, itzuli honetan isildutako elegante ere berreskuratu egingo da, baduelako ñabardura bat dotore modukoek jasotzen ez dutena.

elegia
iz. Kexua edo deitorea gaitzat duen poesia-lana. Ez gara triste egongo bere heriotzagatik; ez dugu ez dolurik ez elegiarik onartuko.

Aztergaia: elegia

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Forma arautuaren azalpenaz oharra

azalduz: iz. 'eresia; deitore-kantua'.

eleka
adb. Ipar. Hizketan. Ik. eleketa 2. Eleka aritu, egon.

Aztergaia: eleka

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1994-03-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

Ipar. adlag. 'hizketan'.

Informazio lexikografikoa
Erabileremu dialektala

Ipar.

Kategoria

adlag.

Forma baten adiera(k)

hizketan

elekan
adb. [Oharra: Euskaltzaindiak, elekan-ek euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, forma hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. eleka; eleketan].

Aztergaia: elekan

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: AS / LurE: + / ElhHizt: AS / EskolaHE: +

Informazio osagarria
Batasuna egiteko bidea eskaintzen duen forma

Ik. eleka, eleketan.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-ka/-kan.

elekari
1 adj./iz. Hiztuna. Gizon ernea eta elekari polita.
2 adj./iz. Berritsua, hitzontzia. Pello, amari erranen zioat orotarik elekari handiena haizela!

Esaera zaharrak

Lagun elekari, bideko zamari.

Aztergaia: elekari

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z3:IrEm
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio osagarria
Forma osatua den arren, onartzekoa da

cf. eleketari arautua: ez dirudi bi aldaera direnik, baizik bi hitz, zein bere aldetik eratuak, eta biak onartzekoak.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond. eta iz.

Forma baten adiera(k)

eleketaria.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [K104]: "elekari, elazu, ip. hiztun, berritsu (komeni bada sartu). Plazido Mujikaren hiztegia eta egungo erabilera" (1994-11-04)

Euskaltzainen oharrak

 - [I202]: "Izetaren arabera, Baztanen elekari erabiltzen da, baina Baztanen bertan eleketari arruntagoa dela dirudi".

 - [E116]: "Baztanen erabiltzen dena gorabehera, elekari hau erabili egin da gure tradizioan, eta ez dira Baztangoak OEHn eta XX. mendeko corpusean ageri diren idazleak; Iparraldekoak dira ikusi ditudan guztiak, eta Ipar. marka beharko lukeela pentsatu dut, baina kontu eginik eleketari markarik gabe eman genuela lehen itzulian, bere horretan utz liteke hau ere".

 - Erabakia: Erabakia (2007-04-19/20): "elekari (besterik gabe)".

elekatu, eleka/elekatu, elekatzen
1 da ad. Hizketan jardun. Ik. elestatu. Euskaraz elekatu. Harekin elekatzen nintzela.
2 du ad. (Aditzak, nor osagarritzat, hizketa-laguna hartzen duela). Zer zoriona hura elekatu eta! Elekatu dudan gizona. Elkar elekatzen dute.

Aztergaia: elekatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1994-03-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

elekatu, eleka(tu), elekatzen. da/du ad.: elkar elekatzen dute.

Informazio osagarria
Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

elekatu, eleka(tu), elekatzen

Informazio lexikografikoa
Aditz-erregimena

da ad. (ala gaur du ere bai? Ipar.koek argitzekoa da)

eleketa
1 iz. Hizketa.
2 adb. Eleketan, hizketan. Ik. eleka. Eleketa ari ziren. Eleketa hasi, egon. Eleketa laketago liburuetan baino. Kantuz eta eleketa.
Azpisarrerak

Aztergaia: eleketa

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

iz. eta adlag. / AS: eleketan adlag.

eleketan
adb. Hizketan. Eleketan jardun, aritu, egon.
Loturak

Aztergaia: eleketan

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS: adlag.

eleketari
1 adj./iz. Hiztuna, erraztasunez edo trebetasunez mintzatzen dena.
2 adj./iz. Berritsua, hitzontzia. Ik. kalakari. Eleketari ergela.

Aztergaia: eleketari

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1994-02-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Erabilera urriko formen artean aukeratu da, arrazoia agertuz

batzordeak bere aukera proposatzen du, eleketari ezagunagoa gertatzen zaiolako, testuetan hori adinatsu erabili izan den elekari baino

elektoralismo
iz. Hauteskunde propaganda egitea edo hauteskundeetan arrakasta izatea helburu duen jokaera edo egintza. Elektoralismoa eta alderdikeriak alde batera utzirik. Lehendakariaren egungo jokabidea elektoralismo hutsa dela salatu du alderdiak.

Aztergaia: elektoralismo

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z8:LBeh 2017-01-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez (betetzen du "gutxieneko baldintza")

Nazioarteko forma da eta beste gabe onartzekoa (elektoralista forman proposatua).

elektoralista
adj. Asmoez, jarrerez eta kidekoez mintzatuz, hauteskunde propaganda egitea helburu duena; elektoralismoarekin lotua dena. Inork sinesten ez dituen biktimismo elektoralistak bazterrean utzi eta lan egitea ez legoke txarto. Helburu elektoralista hutsa.

Aztergaia: elektoralista

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z8:LBeh 2017-01-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

LBeh (2016-10-26): elektoralista 20: Berria 10, EiTB 5, Argia 5.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: elektoralista : Berria 7, Pako Aristi.

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: elektoralismo, elektoralista. Besterik kontuan hartu gabe hauteskundeei begira eginiko politika; jokabide horri dagokiona.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es electoralista / fr électoraliste: Elhuyar: elektoralista / NolaErran: elektoralista / Zehazki: elektoralista / Labayru: elektoralista / Adorez5000: elektoralista.

Lantaldearen irizpideak
Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez (betetzen du "gutxieneko baldintza")

Nazioarteko forma da eta beste gabe onartzekoa. Honekin batera elektoralismo forma ere jasoko da.

elektrifikatu, elektrifika, elektrifikatzen
1 du ad. Leku bat elektrizitatez hornitu. Ideia zoragarria iruditzen zaie berehala, eta iragartzen dute Gregorrek Lur osoa elektrifikatu behar duela, modua aurkitu duela energia unibertsala inori ezer kostatu gabe transmititzeko. || (Partizipio burutua izenondo gisa). Nazioartean zehaztutako zabalerako bi bide elektrifikatu izango ditu ibilbideak.
2 du ad. Tresna bat edo ibilgailu bat elektrizitatez ibilarazi. Tranbiaren sustatzaileek, handik denbora gutxira, Algortako linea elektrifikatu zuten. Munduan urtean produzitzen diren 60 milioi ibilgailuak elektrifikatuko balira, litio erreserbak 50 bat urtean agortuko lirateke.
3 du ad. (Hesiak edo kidekoak) elektrizitate deskarga bat eragiteko eran prestatu. Atzeko aldeko hesia oraindik elektrifikatu gabe zegoen. Elektrifikaturiko hiru hesik bereizten zituzten bi herrialdeak. || (Partizipio burutua izenondo gisa). Alanbre elektrifikatuz eginiko hesia.

Aztergaia: elektrifikatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: EHL 2020-07-14 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

elektrifikazio forma aztertzean proposatu da. Erabilia eta jasotzekoa.

elektrifikazio
iz. Elektrifikatzea. Biztanle bakoitzeko elektrizitate-kontsumoaren maila eta, batez ere, herrialde baten elektrifikazio-maila herrialde horren ongizate-mailaren adierazle garbiak dira. Itsasargiaren elektrifikazio lanei ekin zieten. Autoen elektrifikazioa errazagoa da, baina hegazkinen alternatibarik ez dago mahai gainean.

Aztergaia: elektrifikazio

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z10: LBeh73 2020-07-14 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu elektrifikazio formarik.

elektrifikazio 73: Aizu, Argia, Berria 14, EiTB, Elhuyar, Elkar, Consumer, Espainiako Gobernua 9, Jakin, Laneki 43.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Ez dugu aurkitu elektrifikazio formarik.

Bestelakoak

EHn ez dago elektrifikatu.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa. Honekin batera elektrifikatu forma ere sartzekoa izan liteke.

elektrika
iz. Ipar. Elektrizitatea. Elektrikako tresnak. Elektrika-argia. Karrikak elektrikaz argituak.

Aztergaia: elektrika

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB
Lantaldearen proposamena: Z2:IkHizt 1993-02-25 Bigarren mailan onartzekoa
Lantaldearen proposamena: Z2:Merkat

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Jatorrizko forma

elektrika, (indar)

Jatorrizko forma

elektrizitatea, elektrika

Euskaltzaindiaren Arauak

elektrika Ipar. 'elektrizitatea': elektrikako tresnak.

Informazio osagarria
Zerrendakoa erabileremu geografiko-dialektal mugatukoa da

Ipar. Ik. elektrizitate

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "elektrizitate [proposatzen dut, ordez]" (1994-11-02)

Euskaltzainen oharrak

 - [E208]: ez dut uste hitz honi Ipar. ezarri behar zaionik.

 - Erabakia: EArau (1996-10-18): ez da onartu.

elektrikari
iz. Argiketaria. Zurgin, elektrikari eta igeltseroak.

Aztergaia: elektrikari

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z2:Merkat 1993-02-25 Lantaldeak besterik gabe onartua
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Jatorrizko forma

elektrikari, (argiketari)

Informazio osagarria
Batasuna egiteko bidea eskaintzen duen forma

aski da argiketari arautua.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E208]: elektrikari* e. argiketari. Ez dira maila bereko hitzak. Biak utzi beharko lirateke.

 - Erabakia: BAgiria (2000-02-25): bigarren itzulirako uztea erabaki da azkenean. // Batzordea (JAA, MA, IS): oraingoz kentzea erabaki da.

elektriko
adj. Elektrizitateari dagokiona; elektrizitateaz baliatzen dena. Motor, labe elektrikoa.
Ohiko lexiak

Aztergaia: elektriko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z2:Merkat 1994-03-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:03

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Jatorrizko forma

motore elektriko; sutegi elektrikoak

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [K201]: "motore elektriko: ala motor elektriko?" (1994-10-20)

elektrizatu, elektriza, elektrizatzen
da/du ad. Gorputz batean elektrizitatea sortu edo sorrarazi. Ilea, elektrizaturik bezala harrotua. Zer egin behar da plastikozko bi xafla elektrizatzeko?

Aztergaia: elektrizatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4B:EEBS:004 2002-12-11 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

elektrizatu 4: I. Iñurrieta ("Hau kontuan izanik, zer egin behar duzu plastikozko bi xafla elektrizatzeko?"), Elektromagnetismoa 3 ("A gorputz metaliko elektrizatua B ontzira hau ukitu gabe sartuta, honakoa ikusten da...", "Gorputz elektrizatua ontzitik ateratzen denean, B-n elektrizazio-arrasto guztiak desagertu egiten dira", "Emaitza hau esperimentalki elektrizatutako esfera isolatu batez eta esferara doi-doi moldatzen diren kirten isolatzaileez eutsitako bi hemisferio hutsez egiaztatzen da"); elektrifikatze-plan 1, UZEI ("1920an elektrifikatze-plana sortzen da").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

elektrifikatu : LurE (Teknol. [Zerbait] elektriko bihurtu), HiztEn (Lurralde, garraiabide, lantegi, etab. energia elektrikoz eta hartarako behar den sareaz hornitu); elektrifikatze : AB38 2 (hauetan 1 piezo-e.), LurE; elektrika : DFrec 1; elektrikatze : DFrec 1; elektrizatu : AB38 4 (hauetan 1 elektrizaturiko molekula), HiztEn (gorputz bat elektrikoki kargatu), Euskalterm 1 ('electrizar') // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

elektrifikatu : ElhHizt (Elektr. electrificar), HiruMila (electrificar), EskolaHE (Teknol. [Zerbait] elektriko bihurtu); elektrizatu : ElhHizt: (Elektr. electrizar), HiruMila (electrizar), EskolaHE (Gorputz bati karga elektrikoa eman), Casve EF (elektrizatü: électrifier) // PMuj DVC: eletrikatu (1 electrizar, producir la energia; 2 electrificar), elektrikatzaile (electrizador, electrizante), elektrikatze (electrización, electrificación), elektrikazte (electrificación), elektrikaztu (1 electrizar, producir la electricidad; 2 electrificar) // Ez ditugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

elektriza, elektrizatzen.

Informazio lexikografikoa
Aditz-erregimena

da/du ad.

elektrizazio
iz. Elektrizatzea. Gorputzen elektrizazioaren eragilea elektroia da beti.

Aztergaia: elektrizazio

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z3:IrEm 2002-12-11 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)

elektrizitate
1 iz. Geldirik dauden edo higitzen ari diren karga elektrikoek eragindako fenomenoen multzoa eta haiekin lotutako energia mota. Ik. argindar. Elektrizitate positiboa, negatiboa. Elektrizitatez dabilen automobila. Elektrizitatea sortzeko tresnak. Elektrizitate sorgailua.
2 iz. Fisikaren adarra, elektrizitatea aztertzen duena.

Aztergaia: elektrizitate

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z2:Merkat 1993-02-25
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:05

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Jatorrizko forma

elektrizitatea, elektrika

Informazio osagarria
Zerrendakoa da hobestekoa, hedatuena baita

elektrika ere onartzekoa da, "Ipar." markarekin

elektrizitate deskarga, elektrizitate-deskarga
iz. Karga elektriko bat eroale batetik beste batera bat-batean igarotzea. Castejon-Iruñea trenbide sareko mantentze lanetan ari zen langile batek elektrizitate deskarga jaso zuen, eta hil egin zen.
elektrodo
iz. Edozein eroaleren muturra, ukitzen duen ingurunera korronte elektrikoa eroaten duena edo ingurune horretatik korronte elektrikoa jasotzen duena. Hodiaren elektrodoen artean deskarga elektrikoa gertatzen denean, elektroiek merkurio atomoak kitzikatzen dituzte.

Aztergaia: elektrodo

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB
Lantaldearen proposamena: Z3:IrEm

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrenda osagarriak

HitzIrud: "elektrodoa = electrodo".

Informazio osagarria
Oinarri-eratorrien arteko erregulartasuna

-odo.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)

elektroeragile
adj. elektr. Ekintza mekaniko edo kimiko baten eraginez edo eremu magnetiko baten aldaketaz elektrizitatea sortzen duena. Ik. indar elektroeragile.

Aztergaia: elektroeragile

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:EEBS:27 1998-11-04 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

elektra eragile 1: Elhuyar; elektroeragile 10: Elhuyar 1985; L.M. Bandres 3; Elhuyar 3; Fisika; Fisika orokorra 2.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

elektraeragile : AB38 1; elektroeragile : AB38 7; HiztEn; Euskalterm; indar elektroeragile : HiztEn (AS); Euskalterm // Ez dugu aurkitu ap. DFrec; AB50; LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

elektroeragile : ElhHizt; HiruMila; Casve EF; PMuj DVC (elektro-eragile, eletro-eragile); eta indar elektroeragile: HiruMila (AS) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt; EskolaHE; Lur EG/CE eta EF/FE; XarHizt; HaizeG BF; DRA; Lh DBF.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

elektro- osaerako exoelkarteak (ik. Hitz-elkarketa/4, 101-102)

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Elektr.

elektroi
iz. Atomoaren nukleoaren inguruan higitzen den partikula negatiboa. Inguruko elektroiek pantaila moduko bat eratzen dute nukleo atomikoaren inguruan. Hartara, oreka dagoenean bi norabideetako elektroi-jarioak berdintzen dira.

Aztergaia: elektroi

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:04 1994-03-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
elektroiman
iz. fis. Iman artifiziala, eremu magnetikoa korronte elektriko baten bidez sortzen duena.

Aztergaia: elektroiman

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4B:EEBS:012 2002-12-11 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu elektroiman, elektroaimant formarik.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

elektroiman 12: X. Kintana ("Dudarik ez, Kamino hegaletan, nonbait gordeta, elektroiman nagusi bi zeuden"), Saioka/8 (irudi batean, "Janari-banatzaileari eragiten dion motorea edo elektroimana"), J.M. Angulo ("Biraka egiten duen ardatz batetan kiribildutako bobina edo elektroiman batez egina izaten da"), Elhuyar ("Zein da solenoidea eta elektroimanaren arteko diferentzia?"), Elektromagnetismo ("1826. urtean Sturgeonek lehen elektroimana eraiki zuen solenoide batez baliatuz"), Elektroteknia 5 ("Elektroiman baten bidez eragiten zaion etengailua da errelea"), Teknologia/DBH 2 ("konexio horiek itxita edo zabalik geratuko dira elektroiman baten eraginez", "Elektroimanen Aplikazio Praktikoak").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

elektroiman : AB38 9, HiztEn (Elektr. Burdina gozoko nukleoa duen bobina-sistema batetik korronte zuzena pasaraziz, eremu magnetikoa sortzen duen tresna), LurE (Teknol. Korronte elektriko batek artifizialki imandutako burdin gozozko pieza), Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

elektroiman : ElhHizt (Elektr. electroimán), HiruMila (Fis. electroimán), EskolaHE (Teknol. korronte elektriko batek artifizialki imandutako burdina gozozko pieza), Casve EF (électroaimant), PMuj DVC (eletro-iman: electroimán) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Fis.

elektrokardiograma
iz. med. Bihotzak igortzen dituen korronte elektrikoak jasotzen dituen grafikoa. Atsedenean egindako elektrokardiograma eskatzen zaie kirolari guztiei.

Aztergaia: elektrokardiograma

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11: LBeh52 2022-07-19 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 52, ETC: 149.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: elektrokardiograma iz. (Med.) electrocardiograma; Adorez: elektrokardiograma: iz. electrocardiograma; Labayru: elektrokardiograma 1 iz. Med. electrocardiograma; NolaErran: elektrokardiograma faire un électrocardiogramme à qn norbaiti elektrokardiograma egin; Euskalterm: elektrokardiograma (4, Med.).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia, ezaguna eta jasotzekoa dagokion markarekin.

Informazio lexikografikoa
Jakite-arloak

Med.

elektrokimika
iz. kim. Kimika fisikoaren adarra, energia kimikoaren eta elektrikoaren arteko elkarrekintzak aztertzen dituena. Antoine César Becquerelek garrantzi handiko aurkikuntzak egin zituen metalen eroankortasun elektrikoaz, magnetismoaz eta elektrokimikaz.
elektrokimiko
adj. kim. Elektrokimikarena, elektrokimikari dagokiona. Hidrogenoaren eta oxigenoaren arteko erreakzio elektrokimiko baten bitartez korronte elektrikoa sorraraz zitekeela frogatu zuen William Grovek. Berez, korrosio prozesu guztiak elektrokimikoak dira.

Aztergaia: elektrokimiko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11: LBeh75 2022-07-19 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 75, ETC: 374.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: elektrokimiko izond. electroquímico, -a baliokide elektrokimikoa: equivalente electroquímico; Adorez: elektrokimiko: adj. (Kim.) electroquímico/ca; baliokide elektrokimikoa: equivalente electroquímico; Labayru: elektrokimiko 1 adj. Kim. electroquímico -ca; NolaErran: 0. // Euskalterm: elektrokimiko (TN: pila elektrokimiko).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa dagokion markarekin.

Informazio lexikografikoa
Jakite-arloak

Kim.

elektrokutatu, elektrokuta, elektrokutatzen
1 da ad. Elektrizitate deskarga baten ondorioz hil. Elorrioko lantegi batean lapurtzen ari zenean elektrokutatu da. Zutoin batzuk seguruak dira, hegaztiak ez dira elektrokutatzen.
2 du ad. Elektrizitate deskarga baten bitartez norbaiti bizia kendu, bereziki hiltzera kondenaturik dagoen norbaiti. Makila elektriko batekin erreta hil zuten: urez betetako bidoi batean sartu zuten, eta elektrokutatu. 1953ko ekainaren 19an hil zituzten, elektrokutaturik. Edisonek korronte alternoko aulki elektriko bat asmatu zuen eta txakurrak eta katuak elektrokutatu zituen Teslaren korrontea arriskutsua zela frogatzeko.

Aztergaia: elektrokutatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11:EHL 2021-04-20 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu elektrokutatu formarik.

elektrokutatu 48 (ad. eta adj.): Argia 2, Berria 22, Elkar, Consumer 3, Laneki 7.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

elektrokutatu (ad. eta adj.) 16: Berria 9, Iñigo Aranbarri 2, Joan Mari Irigoien, Gotzon Garate, Karlos Linazasoro, Harkaitz Cano, Unai Iturriaga.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Elhuyar: elektrokutatu; Adorez: elektrokutatu; Labayru: elektrokutatu.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa.

elektrolisi
iz. kim. Gai konposatu bat korronte elektriko baten eraginez kimikoki deskonposatzea. Uraren elektrolisiaz hidrogenoa eta oxigenoa atera daitezke. Kloroa gatz arruntaren elektrolisiaz lortzen da.

Aztergaia: elektrolisi

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z3:IrEm
Lantaldearen proposamena: Z4:EEBS:30 1998-11-04 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio osagarria
Maileguen egokitzapen sistematikoa

-s.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)

elektrolitiko
1 adj. kim. Elektrolisiarena, elektrolisiari dagokiona. Metalen eta plastikoen gainazala prozesu elektrolitiko edo kimikoen bidez tratatzeko instalazioak.
2 adj. kim. Elektrolisi bidez egiten edo lortzen dena. Arrasaten indar handia izan dute bainu elektrolitikoak egiten zituzten enpresek. Kobre elektrolitikoa.
3 adj. kim. Elektrolisiak eragindakoa. Metalen korrosio elektrolitikoa fenomeno natural bat da.

Aztergaia: elektrolitiko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z10: LBeh53 2020-07-14 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu elektrolitiko formarik.

elektrolitiko 53: Elhuyar 2 (“Teknologia horri esker, kondentsadore elektrolitiko handiak erabili beharrak sortzen dituen desabantailak gainditu egiten dira neurri handi batean”), Consumer 2 (“Desoreka elektrolitikoak eta potasio galerak eragiten dituztenez, ez da komeni egunero edo maiz hartzea, pazientea botika antiarritmikoak edo kardiotonikoak hartzen ari bada, bereziki”), Espainiako Gobernua 4 (“Mineralekin, kontzentratuekin edo bigarren mailako lehengaiekin, prozedura metalurgiko, kimiko edo elektrolitikoen bidez, burdinarik gabeko metal gordinak ekoizteko erabiltzen diren instalazioak”), Laneki 45 (“125 μF / 63 kondentsadore elektrolitiko bat”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

elektrolitiko 2: Berria, Josu Zabaleta.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: elektrolitiko (TN).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa.

elektrolito
iz. kim. Ur disoluzio batean korronte elektrikoa eroateko gai den gaia. Elektrolitoak, konposatu ionikoak edo disolbatzean ioietan disoziatzen diren gaiak izaten dira.

Aztergaia: elektrolito

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:EEBS:29 1998-11-04 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

elektromagnetiko
adj. Elektromagnetismoari dagokiona. Uhin elektromagnetikoak.

Aztergaia: elektromagnetiko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:10 1994-03-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
elektromagnetismo
iz. fis. Fisikaren adarra, korronte elektrikoen eta eremu magnetikoen arteko eraginak aztertzen dituena.

Aztergaia: elektromagnetismo

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

elektromekanika
iz. Elektrizitatea eta mekanika konbinatzen dituen teknika. 70eko hamarkadan, telefonia mundua elektromekanikan oinarrituta zegoenean.
elektromekaniko
1 adj. Elektrizitatearen eta mekanikaren konbinazioari dagokiona. Sistema elektromekanikoa.
2 adj. Elektrizitatearen eta mekanikaren konbinazioaz baliatzen dena. Kontaktoreak gailu elektromekanikoak dira.

Aztergaia: elektromekaniko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z10: LBeh78 2020-07-14 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu elektromekaniko formarik.

elektromekaniko 78: Berria 5, Elhuyar 6, Espainiako Gobernua 4, Laneki 62, UEU.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Ez dugu aurkitu elektromekaniko formarik.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: elektromekaniko (TN).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa.

elektrometria
iz. fis. Fisikaren adarra, magnitude elektrikoak neurtzeko erak aztertzen dituena.

Aztergaia: elektrometria

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: electrometría.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Fis.

elektronegatibo
adj. fis. Atomoez edo molekulez mintzatuz, elektroi askeak hartu eta ioi negatibo bihurtzeko joera duena. Demagun bi atomo ditugula, bata elektropositiboa eta bestea elektronegatiboa.

Aztergaia: elektronegatibo

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:EEBS:30 1998-11-04 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Fis.

elektronika
iz. Fisikaren adarra, elektroi askeek parte hartuz jazotzen diren gertakariak aztertzen dituena; jakintza horren ondoriozko teknologia. Elektronika ikasten ari da Bordelen. Elikagai eta elektronika industriek ere beherakada izan dute.

Aztergaia: elektronika

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1994-03-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
elektroniko
1 adj. Elektroiari dagokiona. Portaera magnetikoa materialaren egitura elektronikoak mugatzen du gehienbat.
2 adj. Elektronikarena, elektronikari dagokiona. Ingeniaritza elektronikoa.
3 adj. Tresnez edo gailuez mintzatuz, elektronikaz baliatzen dena. Mikroskopio elektronikoa. Irakurgailu elektronikoak ez du azken urteetan espero zen adinako gorakadarik izan.
4 adj. Musikaz mintzatuz, musika-tresna elektronikoak erabiliz egiten dena. Zinemaren eta musika elektronikoaren arteko harremana du hizpide liburuak.
5 adj. Liburuez, egunkariez, aldizkariez eta kidekoez mintzatuz, euskarri elektroniko batean jasoa eta tresna elektroniko batean irakurtzeko eta erabiltzeko prestatua dena. Artikulua oso-osorik irakur daiteke egunkariaren edizio elektronikoan.
6 adj. Mezuez eta kidekoez mintzatuz, posta elektronikoa erabiliz bidaltzen dena. Mezu elektronikoak.

Aztergaia: elektroniko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z2:Merkat 1994-03-23 Lantaldeak besterik gabe onartua
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:09

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Jatorrizko forma

makina elektronikoak

elektronvolt
iz. fis. Lan- eta energia-unitatea, 1,60217646 x 10-19 jouleren baliokidea dena (eV).

Aztergaia: elektronvolt

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: ZS:HBL 2008-09-09 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
Sektore jakin bateko informazioa

Laburtzapenak.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

elektronvolt: HiztEn; ez dugu aurkitu ap. LurE.

Erdaretako formak

Le Petit Robert: électronvolt; ez dugu aurkitu ap. Collins.

Informazio osagarria
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Zientzia-unitateak eta Izen propiotikoak.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Fis.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - Erabakia: Osoko bilkura (2015-03-27): elektronvolt iz. Fis.

elektropositibo
adj. fis. Atomoez edo molekulez mintzatuz, elektroi askeak eman eta ioi positibo bihurtzeko joera duena. Demagun bi atomo ditugula, bata elektropositiboa eta bestea elektronegatiboa.

Aztergaia: elektropositibo

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:EEBS:27 1998-11-04 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Fis.

elektroskopio
iz. Karga elektrikoak detektatzeko eta positiboak edo negatiboak diren zehazteko erabiltzen den tresna. Gorputz bat kargaturik dagoen ala ez jakiteko, aski da gorputzarekin elektroskopioaren esfera ukitzea.

Aztergaia: elektroskopio

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4B:EEBS:011 2002-12-11 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

elektrostatika
iz. fis. Fisikaren adarra, geldirik dauden karga elektrikoak eta haien artean sortzen diren indarrak eta eremu elektrikoak aztertzen dituena.

Aztergaia: elektrostatika

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z5:EEBS:36 1998-11-04 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Fis.

elektrostatiko
adj. fis. Elektrizitate estatikoarena, elektrizitate estatikoari dagokiona; elektrizitate estatikoak eragindakoa. Indar elektrostatikoa.

Aztergaia: elektrostatiko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:EEBS:24 1998-11-04 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Fis.

elektroteknia
iz. fis. Fisikaren adarra, elektrizitatearen aplikazio teknikoak aztertzen dituena. Elektroteknia eta kimika industriala unibertsitateetan egiten ari ziren lan teorikoen ondorioak izan ziren.

Aztergaia: elektroteknia

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: electrotecnia.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Teknol.

elektrotekniko
adj. Elektrotekniarena, elektrotekniari dagokiona. Sistema elektrotekniko eta automatizatuak.

Aztergaia: elektrotekniko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z10: LBeh66 2020-07-14 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu elektrotekniko formarik.

elektrotekniko 66: Espainiako Gobernua 4, Laneki 61, Nafarroako Gobernua.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Ez dugu aurkitu elektrotekniko formarik.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: elektrotekniko.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa.

elemenia
iz. Kopuru guztiz handia. Gizon elemenia atera zitzaion bidera. Bazen kolpatuz elemenia bazter guztietan.
Azpisarrerak

Aztergaia: elemenia

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1994-03-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

Ipar.

Lantaldearen irizpideak
Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: elemenia bat .

Informazio lexikografikoa
Erabileremu dialektala

Ipar.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "[nik zerrendatik kendu egingo nuke]" (1994-11-02)

Euskaltzainen oharrak

 - [E109]: gipuzkeraz ere erabiltzen da. elemena ere aipatu beharko litzateke.

 - Erabakia: EArau (1996-10-18): ez da onartu.

 - Erabakia: (EH 2014): Euskaltzaindiaren Hiztegiak araua aldatu du, Ipar. marka kenduz.

elemenia bat
Asko, anitz. Elemenia bat meza entzunagatik ere, kausitzen dira egundaino bezain argal, egundaino bezain erorkor Jaunaren begietan. Bidera atera zitzaien gizon elemenia bat.

Aztergaia: elemenia bat

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: adib. / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Esapideei dagokien sistematika

bat.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

elemenia sarrerari dagokion azpisarrera.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

elemenia bat meza entzunagatik ere.

elemeniaka
adb. Kopuru guztiz handian. Aita Garat bere lagunekin herriz herri zebilen, arimak elemeniaka argituz eta zerurako irabaziz.

Aztergaia: elemeniaka

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: AS / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: AS / ElhHizt: + / EskolaHE: AS

Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak

-ka.

elementu
1 iz. Osagaia. Pascal Boniface politologo frantsesak dioenez, estatua lau elementuk definitzen dute: lurraldeak, herritarrek, gobernuak eta futbol selekzioak.
2 iz. Antzinako filosofian, unibertsoa osatzen zuten lau gai bakunetako bakoitza. Lau elementuak, lurra, ura, airea eta sua.
3 iz. kim. Zenbaki atomiko bera duten atomoez osaturiko gaia. Nekez agertzen da burdina egoera naturalean elementu aske gisa, eta, gehienetan, beste elementuekin konposatuak eratzen ditu. Elementu kimiko ugarienak oxigenoa eta silizioa dira.
4 iz. pl. Izadiko indarrak. Berorrek gizonei agintzeko eskua badu; baina elementuei ez: horiek Jainkoari obeditzen diote.
5 iz. Euri erauntsia. (Singularrean nahiz pluralean; euri-rekin hitz elkartuak eratuz nahiz bera bakarrik). Mendiek edaten eta irensten dituzte euri elementu horiek. Elementu gaitzak bota ditu. || Zuetatik nork jasan ahal izanen ditu sekula guztiko su-elementu horiek?
6 iz. mat. Multzo bateko osagaia.
7 iz. lgart., adkor. Fidatzekoa ez den edo amarrutsua eta maltzur samarra den pertsona. (Zenbaitetan txerazko ñabarduraz erabiltzen da). Ik. tresna 3. Kontuz ibili elementu honekin, ez da parte onekoa. Elementu ederra duk hura! Hi haiz, hi, elementua!
Azpisarrerak

Aztergaia: elementu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z1:BatHizt 1993-02-25 Lantaldeak besterik gabe onartua
Lantaldearen proposamena: Z2:MatHizt
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:01

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Jatorrizko forma

element(u)

Jatorrizko forma

eragiketa aritmetiko batekiko elementu neutro; poliedro baten elementuak

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E210]: "Oharra: Mailegu hori badirudi Kimika edota Fisikaren arlokoa dela, eta marka horiek eraman beharko lituzke. Bestelakoetan, euskarazko "osagai" izan daiteke horren ordain egoki".

 - [E116]: "Ados nago AUrekin; hala ere, bere horretan utziko nuke oraingoz, lehen itzulian eman genuen bezala. Arloak eta adierak zehaztu beharra egongo da, baina horretarako une egokia, "euskara-euskara hiztegia" lantzekoa izan liteke (OEHk, adibidez, sei adieratan banatu ditu testuetako lekukotasunak)".

 - [E116]: "Proposamena: utzi bere horretan lehen itzulikoa".

 - Erabakia: Erabakia (2007-04-19/20): "OK, oraingoz bere horretan utzi".

elementu neutro
iz. mat. Multzo batean * eragiketa bitar bat emanik, multzoaren e elementua, multzoaren edozein a elementutarako e * a = a * e = a berdintza betetzen duena.

Aztergaia: elementu neutro

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z2:MatHizt 1993-02-25 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Lexia konplexua (erabileremu mugatukoa)
elepide
iz. Ipar. Hizpidea. Erabateko gauzak ziren une hartan elepide eta berriketa gai.

Aztergaia: elepide

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1994-03-23 Bigarren mailan onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

Ipar. 'hizpidea'.

Informazio osagarria
Zerrendakoa erabileremu geografiko-dialektal mugatukoa da

Ipar. Ik. hizpide

elerti
iz. Literatura.

Aztergaia: elerti

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:EEBS:08 1994-03-23 Bigarren mailan onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

h. literatura

Informazio osagarria
Zerrendakoa markatua edo erabilera urriagokoa da

Ik. literatura

elesari
iz. zah. Gorazarrea.

Aztergaia: elesari

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio osagarria
Forma baztertua

Bazt. Ik. gorazarre.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E123]: "Literaturan badago dokumentatua. Nekez esan daiteke forama agramatikala dela; besterik da adiera horretarako gorazarre nagusitu izana".

 - [E116]: "Zuzen dabil MA. Tradizioren bat izan duten eta baztertu izan diren formei ez diegu orain izartxoa ematen, eta bietan bat: edo aipatu gabe uzten ditugu, zerrendatik kenduz; edo markatuz aipatzen ditugu (adib.: "elesari iz. Zah. 'gorazarrea'"). Nahi duzuena".

 - Erabakia: Erabakia (2007-04-19/20): "elesari iz. Zah. 'gorazarrea'".

elesta
iz. Batez ere zub. Hizketa. Ik. eleketa; berbeta. Elesta lohiak.
Azpisarrerak

Aztergaia: elesta

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1994-03-23 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Forma arautuaren azalpenaz oharra

azalduz: "iz. Batez ere Zub. 'hizketa, eleketa'", eta AS gisa gehituz: elestan .

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "[nik zerrendatik kendu egingo nuke]" (1994-11-02)

elestaldi
iz. Batez ere zub. g. er. Hizketaldia. Elestaldi honen solasik premiatsuenak batera biltzeko.

Aztergaia: elestaldi

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-aldi.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

hizketaldia.

elestan
adb. Batez ere zub. Hizketan. Elestan ari ziren.
Loturak

Aztergaia: elestan

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH: AS

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: adib. / HiztEn: adib. / LurE: adib. / ElhHizt: - / EskolaHE: adib.

Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak

-n.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

elesta sarrerari dagokion azpisarrera.

elestari
1 adj./iz. Batez ere zub. Hiztuna, erraztasunez edo trebetasunez mintzatzen dena. Ik. eleketari. Elestari ederra.
2 adj./iz. Batez ere zub. Berritsua, hitzontzia. Holako jende elestari eta arinetik begira nazazu.

Aztergaia: elestari

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

elestatu, elesta/elestatu, elestatzen
da ad. Batez ere zub. Elekatu, hizketan jardun. Euskaraz gaitezen elesta. Mezako denboran elestatzen bazara.

Aztergaia: elestatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1994-03-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

elestatu, elesta(tu), elestatzen. Batez ere Zub. da ad. 'elekatu, hizketan jardun'.

Informazio osagarria
Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

elestatu, elesta(tu), elestatzen

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "[nik zerrendatik kendu egingo nuke]" (1994-11-02)

eletsu
adj. Berritsua.

Aztergaia: eletsu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak

-tsu.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond.

Forma baten adiera(k)

berritsua.

elez
adb. Hitzez. Elez eta izkribuz.
Loturak

Aztergaia: elez

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z9:OEH:AS 2018-02-13 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: ELEZ. De palabra, verbalmente. "(R-uzt), hablando" A. Elhez bezala obraz / behar tüzie konplitü. Xarlem 274. Ederki liluratu nutenean elhez, / ninduten amarratu zinez eta legez. Balad 232. Ñori gaxkirik ez egitia ez obraz, ez elez, eztare deseoz. CatR 45 (CatAe 44 itzes, CatSal 45 itzez). Elhez ez, nahiz bai. Zby RIEV 1908, 773. Guri, eskuararen atxikitzea eta zaintzea etsai guzietarik, ahal oroz; elez eta egintzaz. HU Aurp 213. Obeki emonen naun entelegatra itzez edo elez, el baginte suntatra biak. Mdg 142. Bi aitzindari ohiek behar zütien ordian soldado denborako gora beherak elez arraberrikatü. Const 38. Elhez Minini zuten jo / Larrutu, xehatu, eho; / "Gatu debruak, duble ban, / Beharko dik amor eman". Ox 121. Aintzinetik, elhez eta zinemaz ere, ahal bezen ontsa argitzen ditut [gazteak] hango harat hunatez. Larz Iru 26

adib: okupu adj. Zub. Zah. Lgart. Haurdun. Maria Solt doa negarrez, izorra dela beldurrez; Barnets bordako andereak kontsolatu du elez, emazte zaharrik okupu agitzen ez dela, ez.

elez 10: Berria 4 (“Elez eta izkribuz, erotismo umoretsu baten dabil. Baina lizunkeriak ez ditu maite, sotilki ari da, eta emakumeei errespetu handia die”), Euskaltzaindia (“Industria eta Aitzinamenduaren itzalpean, baina kontrabandoz, ekartzen digute, ez elez bai obraz, euskaldunen zokoratze sozial eta politikoa, iduriarazten aipatu prozesu hau berez sortua dela”), Jakin (“Euskara elez eta legez Ipar Euskal Herrian”), Argia 3 (“Ez nuen Miarritzeko lagunik bertan ikusi, elez helburu berek gidatzen gaituztenak elkarrengandik urrunegi gaudenaren seinale”), Erlea (“Monologoa harreman bitxi, anormal bat dela, bai, bainan elez hantu”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

elez 17: Herria 7 (“Irriz eta elez”), Itxaro Borda 5 (“Alde edo aurka, bakoitzak elez erran dezake sentitzen eta testuinguru horretan bizitzen duena, hain gutxietsia den eztabaidari ateak irekiz”), Piarres Aintziart 2 (“Gixakotasun fermu batek gidatzen ditu harat hunatak, eta elez manifestatu gabeko fede batek etxe eta bazterrak betetzen ditu”), Eneko Bidegain (“Burutik nahasia zen, noiz nahi oihu bitxi batzuetan hasten zen eta ez zuen iduri bere burua elez ulertaraztera heltzen zen”), Aingeru Epaltza (“Une horretantxe sortu zitzaidan gogoan eta neroni ere harrituxea nengoen, ahoan elez jantzita”), Jose Angel Irigaray (“Energia, sua; ekaia, berina; espazioa, denbora... - dino argitasunak, ez elez, baina; zirrara da”).

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa ele sarreran.

elezahar
iz. Aspaldiko gertaerei buruzko kontakizun alegiazkoa. Euskal Herriko elezaharrak. Tesaliar elezaharrak dioenez. Aitorren elezaharra. Elezaharreko pertsonaia.

Aztergaia: elezahar

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau63
Lantaldearen proposamena: Z3:HBB 1994-03-23 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [I102]: "ele-zahar [grafia hobesten dut]" (1995-01-10)

elezu
adj. Berritsua.

Aztergaia: elezu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: EArau 2007-04-19
Lantaldearen proposamena: EOh

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E116]: "Ez dut batere argi ikusten hau: OEHn elezu eta eletsu ageri dira. Gaurko testuetan (XX. mendekoetan eta prosa modernoan) ez da adibiderik. Gure hizkeran oso arrunta da elezu. Horregatik nik elezu aukeratuko nuke"

 - [E116]: "Ikus gorago".

 - Erabakia: Erabakia (2007-04-19/20): "elezu (jarri hemen eletsu-ren kasuan bezala: izond. 'berritsua')".

elezuri, ele-zuri
adj. Itxurazalea, itxuratia. Gizon elezuria.
Azpisarrerak

Aztergaia: elezuri

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1998-11-04 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Grafia bikoitzak

edo ele-zuri.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

gizon elezuria.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E123]: "Ele-ren azpisarrera gisa ere proposatzen da. Bietatik batean jaso beharko da".

 - [E116]: "Hau bezalako izenondoetan, arauak onartzen dituen "bi formak ematea beti" erabaki genuen 2001-11-30ean, adar-motz aztertzean, eta forma bakoitzari bere lekua dagokio formatuz: salbuespenak salbuespen, azpisarreran eskaintzen da marratxoduna, eta sarrera gisa hitz batean idatzia. Horrelaxe utzi behar da, nire ustez, eta bigarren itzulia bukatzean ikusi beharko genuke beti berdin eskaini ditugun honelakoak".

 - Erabakia: Erabakia (2007-04-19/20): "lantaldearena bere horretan utzi".

eremu elektriko
iz. fis. Karga elektriko batek sortzen duen eremua, eremu horren barnean dagoen beste edozein karga elektrikorengan indar bat egiten duena. Hodi fluoreszenteek eremu elektriko handiak eragiten dituzte. Elektrodoen tentsioak eragiten duen eremu elektrikoa.

Aztergaia: eremu elektriko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: EArau
Lantaldearen proposamena: Z4:EEBS:22 1999-01-12 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa
Lantaldearen proposamena: EHL 2024-04-16 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 87 (Argia 1, Berria 3, EiTB 1, Elhuyar 20, Jakin 1, Laneki 9, UEU 52) / ETC: 1.800

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0 / Adorez: eremu elektrikoa: campo eléctrico / Labayru: 0 / NolaErran: 0 / Euskalterm: eremu elektriko (Elektrizitatea eta Elektronika).

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

eremu 5 iz. Fis. Gorputz batek bere gain beste batek eragindako indarra jasaten duen espazio zatia. Eremu elektrikoa. Eremu magnetikoa.

Lantaldearen irizpideak
Eraikuntza librea, lexikalizatu gabea

eraikuntza librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Horrekin batera eremu magnetiko ere azpisarrera egin.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E208]: "eremu elektriko: hau ere, adibide gisa sartu, eremu hitza fisikan ere erabilia dela konstatarazteko".

 - [E116]: askatasun handia dugu adibideak aipatzeko, eta ez dut nik hau aipatzeko eragozpenik. Galdera bat, hala ere: arlo bat aipatu behar eta, fisikako hau aipatu behar dugu, besteak isilduz? Betiko kezka berrituko dut: konturatu beharra daukagula, alegia, aipatzen dugunaz ez ezik, aipatzen ez dugunaz ere".

 - Erabakia: Erabakia (2007-12-21): "adibide gisa aipatuko da, eremu sarreran: eremu iz.: eremu elektrikoa".

etxetresna elektriko
iz. Etxeko zereginetan laguntzeko erabiltzen den tresna elektrikoa. Etxetresna elektrikoen nazioarteko merkatuak geldialdi nabarmena izan du.

Aztergaia: etxetresna elektriko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z7:HBL 2014-07-22 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak

LBeh (2014-04-03): etxetresna elektriko 172: Deia (“Telebistarekin batera, nire etxean gehien adoratzen den etxetresna elektrikoa hozkailua da”), Elhuyar 10 (adib.: “Europako etxetresna elektriko ertainen % 25 eta handien % 40 soilik biltzen dira”), Consumer 103 (adib.: “Teknikariek, gogoz kontra, konpontzeko entregatu zaizkien baina azkenean jasoko ez diren etxetresna elektrikoak metatzen dituzte lantokian”), Berria 27 (adib.: “emakumeentzako, gizonentzako eta haurrentzako moda, teknologia, etxetresna elektrikoak, altzariak, bidaiak, ezkontzak prestatzeko zerbitzua...”), EiTB 23 (adib.: “Fagor Etxetresna elektrikoak Taldeak hiru ekitaldi daramatza galerak izaten, 2009an 19,98 milioi galdu zituen eta 2010ean 9,87 milioi”), Jakin 3 (adib.: “Mutiko nintzela, eta ez hain mutikotan ere bai, lisatzeko burdinak, estufa modukoak... etxetresna elektrikoak egiten ziren hemen”), Argia 4 (adib.: “Fagor Etxetresna Elektrikoak Kooperatiba Elkarteko plana”), DiarioVasco (“Etxetresna elektrikoen konponketa tailerra”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: etxetresna elektriko 25: Berria 21 (adib.: “Autogintza, metalgintza, makina-erreminta eta etxetresna elektrikoen merkatuak aztoratuko ditu, batez ere”), Iñaki Segurola (“Gaur - aspalditxotik – etxetresna elektrikoek erakusten digute txit errazki hegaztiek gaurdaino erakusten zigutena.”), Xabier Mendiguren Elizegi (“hotz ala beroa aukeran, jateko nahi adina, etxetresna elektrikoak nonahi”), Iban Zaldua (“Vladimirren heriotzaren ondoren, enpresaz jabetu, kooperatiba bat osatu eta fabrika osoki eraldatu zuten langileek, etxetresna elektrikoak ekoizten hasteko; laster adar horretako punta-puntakoen artean kokatu ziren.”), Edorta Agirre (“Duela berrogeita hamar urte gure etxetresna elektriko bakarra bonbilla zen”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es electrodoméstico / fr appareil électroménager: Elhuyar: etxetresna elektriko / Nolaerran: etxetresna elektriko / Zehazki: etxetresna elektriko / Labayru: etxetresna elektriko, etxeko tresna elektriko / Adorez5000: etxetresna elektriko, etxeko tresna elektriko.

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, eta premia dago.

euskarri elektroniko
iz. Hemendik aurrera, argitaratuko diren dokumentu guztien kopia bana emango zaie, bai paperean bai euskarri elektronikoan.

Aztergaia: euskarri elektroniko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z11:EHL 2023-12-12 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.

hodi elektroniko
iz. Hodi itxurako gailu elektronikoa, elektroien fluxua kontrolatzen duena eta seinale elektriko baten ezaugarriak aldatzeko erabiltzen dena. Hodi elektronikoak eta transistoreak.
Orrialde guztiak:
 

Azkue Biblioteka eta Artxiboa

ORDUTEGIA
9:00 - 14:00

Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus