Euskaltzaindiaren Hiztegia

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa definitu ahal izateko.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

OEHko datuak [laburduren azalpena]

"Documentado sólo al Sur (...). La forma más antigua y más usada en gral. es bolada. Bolara se documenta en Bilintx y en autores guipuzcoanos de este siglo. En Dfrec hay 18 ejs. de bolada y 8 de bolara"

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

bolada da forma nagusia, 28 ager.ekin (G: 4; B: 2; EB-EgAs: 22); bolara 10 aldiz azaldu da (G: 3; EB-EgAs: 7). IEkoetan ez da agertu.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: boladan egon.

Proposatua da eta (ia) erabat nagusitua

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

boladan egon

Lexemen erregulartasuna

-d-/-r-

LBeh (2014-04-03): boladaka 51: Elhuyar (“Ikerketa horrek ideia bat indartzen du, alegia, eboluzioa ez dela poliki eta era ordenatuan gertatzen, saltoka edo boladaka baizik”), Consumer (“Tikak hainbat aldiz agertzen dira egunean zehar, boladaka, ia egunero eta urtebete baino gehiagoz”), Berria 39 (adib.: “Hamabi jardunaldi jokatu ostean argi dago Athleticek boladaka funtzionatzen duela”), EiTB 8 (adib.: “Boladaka jokatzen ari ziren Ivanovicenak”), Argia 2 (adib.: “Europan, kalea boladaka bizi da soilik”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: boladaka 28: Berria 22 (adib.: “Bana berdindu zuen Arsenalek Chelsearen aurka, baina nahierara nagusitu zen, boladaka jokatuta”), Lopez de Arana (“Euriak itsas ertzeko pasealeku distiratsuaren aurka gogor jo eta haize-boladaka lehertzen zen leihoaren kontra, ura baldeka botatzen ariko bailiran”), Jokin Urain (“Boladaka, orduro-orduro egin izan dizkigute gauezko kontaketak, ordurik huts egin gabe”), Oskar Arana (“boladaka haize hotza ari zuela eta artean milioika hostok adarrei heltzen zietela”), Bernardo Atxaga (“boladaka sentitzen den haizetxoa”), Jose Morales (“Beste batzuetan, ordea, zaratak gora egiten zuen, boladaka, oldarka, mailadi apurtu batean gora lasterka balihoa bezala”), Pello Lizarralde (“Kanpoan haizea dabil boladaka eta Abelen aurpegi eta eskuetaraino iristen da”).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, eta badu gainerako libreek ez duten ñabardura semantiko bat.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ikus OEH argitaratuan axote sarrera ('tinta' / 'tintero'; hiru testu aipatzen dira: P. Urkia EEs 1930; Mde Po; Erkiag BatB); idazkortz 5 aldiz agertu da (Ldi 4 eta Or) eta idaztortz behin (Zait); idazluma, bolaluma, boligrafo formarik ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

boligrafo 23 aldiz agertu da: B 1 (X. Gereño); EB 22 (I. Aranbarri, Elhuyar matematika-taldea, Saioka 6. Hizkuntza, Saioka 7. Natur arloa. X. Mendiguren B., Zeu zeutara, A. Arana, X. Gereño, I. Zubiri, K. Izagirre, J. Gonzalez); boligrafogile 2 aldiz (J. Gonzalez); idaztortz 2 aldiz (P. Lhande eta Or); bolaluma behin (X. Gereño); axota eta idazluma ez ditugu aurkitu.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

axota : AB38 3; LurE; Euskalterm 1; bolaluma : DFrec 3; AB38 1; HiztEn; Euskalterm 1; boligrafo : DFrec 3; AB38 26; AB50 2; HiztEn-LurE; Euskalterm 3; boligrafu : DFrec 1; boliluma : AB38 1; idazkortz : HiztEn ("ik. idaztortz"); idazluma : HiztEn ("idazteko erabiltzen den hegazti-luma"); idaztortz : HiztEn ('idazluma').

Euskaltzaindiaren esku utzi da forma erabakitzea

Euskaltzaindiaren esku utzi da erabakia, batzordean aipatu diren irizpide-oharrok jasoz: 0. adierazle bat eman beharra dago, ez baita aldarteko gauza. 1. boligrafo da Hegoaldean ezagun-erabiliena, baina Espainiako espainola bakarrik da; bika esaten dute Iparraldean, eta ez dirudi marka-izena izan daitekeenik irtenbidea; bolaluma proposatu zuen Euskaltzaindiak, baina ez du harrera handirik izan; axota darabilte Donostialdeko ikastoletan, baina ez, dakigunez, hortik kanpo. 2.1. Baldintza minimoaren printzipioari eutsiz, bolaluma berretsiko luke zenbaitek, berriro porrot egiteko arriskua asumituz; 2.2. erabiltzen denari zor zaion begirunea abiapuntutzat hartuz, boligrafo eta bik(a) onartu egingo lituzke bestek, bigarren mailan bada ere, eta proposa litezkeen bolaluma (nahiz axota ) hobetsi(eta)rako bidalketa eginez.

Euskaltzaindiaren Arauak

: Sin. suziri.

Sinonimoa(k)

su-ziria

Euskaltzaindiaren Arauak

'arrantzako sare-mota'.

Forma onartzeko eragozpenak aipatu ditu lantaldeak

cf. bolante

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

(autoa gidatzekoa).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

birlaria, bola-jokoan aritzen dena.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

bola(tu), bolatzen.

Aditz-erregimena

du ad.

Diakronia

Zah.

Forma baten adiera(k)

ehunak bolan jo.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Diakronia

Zah.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-zain.

Kategoria

iz.

Diakronia

Zah.

Forma baten adiera(k)

bolatzailea.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu elur(-)bola formarik.

elur(-)bola 73: Aizu, Argia 12, Berria 6, DiarioVasco 6, EiTB 20, Elhuyar 3, Elkar 20, Erlea, Jakin 2, UEU 2.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

elur(-)bola 18: Berria, Anjel Lertxundi, Iñaki Mendiguren, Joan Mari Irigoien, Koro Navarro, Itxaro Borda, Eduardo Matauko, Jose Morales, Harkaitz Cano, Pablo Sastre, Pako Aristi.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia da eta jasotzekoa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa elur sarreran.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 8 (Aizu 1, Consumer 2, Laneki 5) / ETC: 17 / Dabilena: 4

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0 / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0 / Euskalterm: izozki-bola esne-gainarekin / LeioaOstalaritza: Ezpezia-ogizko izozki bola bat gainean jarri eta chouquette-aren gainaldekin estali

izozki bola(txo) 3 (“Tarta epela jatea gomendatzen dizuet; nahi izanez gero, izozki bolatxo batez lagunduta”).

haragi bola.

kono 4 iz. Ipar. Kono jangarria, izozki bolak bertatik jateko erabiltzen dena. kukurutxo 2 iz. Heg. Kono jangarria, izozki bolak bertatik jateko erabiltzen dena.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta ohiko lexien atalean jasotzekoa.