Euskaltzaindiaren Hiztegia

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: aho bateko: unánime

Aldaera baztertuaren ordaina

Ik. ahobatezko.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Esapideei dagokien sistematika

utzi.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

albo sarrerari dagokion azpisarrera.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

LBeh (2014-04-03): alde batera eta bestera 39: Elhuyar 3 (adib.: “Hortaz, presa bat egiteak eragiten du presatik alde batera eta bestera gelditu diren populazioak bakartuta gelditzea”), Consumer 3 (adib.: “Jakinaraz iezaiozu eserita joan behar duela, burua alde batera eta bestera etengabe mugitu gabe”), Berria 22 (“Bai, baina ez leku bakarrean. Beraz, beharrezkoa da alde batera eta bestera ibiltzea azterketa sakona eta egokia egiteko”), EiTB 6 (adib.: “Markagailua alde batera eta bestera desorekatu da”), Argia 3 (adib.: “Alde batera eta bestera zabiltza dokumentala aurkezten, arrakasta izan duenaren seinale”), DiarioVasco 2 (adib.: “Arreba Madalenak «au ere gurean ikusi bear» esaten omen zuen. Eta alde batera eta bestera negar batean omen zebillen”). // alde batera eta bestera 220.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: alde batera eta bestera 124: Berria 7, Fernando Rey 11, Oskar Arana 11, Josu Zabaleta 5, Pello Lizarralde 5, Joxemari Iturralde 4, Ibon Uribarri 4, Jokin Urain 4, Rafa Egiguren 3, Jon Muñoz 3, Josu Landa 3, Joseba Sarrionandia 3, Iñaki Mendiguren 2, Pello Salaburu 2, Karlos Zabala 2, Patxi Iturritegi, Juan Kruz Igerabide, etab. // alde batera eta bestera 145.

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

adib: alde2 1 iz. Zerbaiten zatia, beste zati bati edo batzuei kontrajarria; gauza edo puntu bati buruz, haren ingurua; inguru horretatik nolabait bereizten den zatia. Ik. aldetik 4; aldean 2; aldean 3; aldera. Mendiaren alde honetan. Goiko, beheko, eskuineko aldea (Ik. behealde; goialde...). Infernu hartan egongo dira kondenatu guztiak alde guztietarik suz inguratuak. 2 iz. (Bereziki bi zati bereizten direnean). Txanponaren bi aldeak. Alde batean eta beste aldean. Alde batetik bestera igarotzen du. Alde batera eta bestera begiratzen dugula. Ni alde batetik joan nintzen eta bera bestetik etorri. Bi aldeetako euskaldunen batasuna. Itzultzen dute orria beste aldera. || Uraz beste aldean. Itsasoz beste aldera joan ez dadin. Mendiez hemengo aldean // def: [s.u. bat] batera eta bestera adb. Alde batera eta bestera. Ik. batetik bestera. Batera eta bestera begiratzen dute eta burua goratzen dute. Umea, beroaren beroz, arterik hartu ezinik, batera eta bestera, ohean zebilen.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da; eta erabilia.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Lokuzio oso erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa, batera eta bestera arautua bezala.

Zerrendako forma adibide gisa ematekoa da

Adibide gisa ematekoa da alde sarreraren barruan.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa bat sarreran.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

LBeh (2014-04-03): alde batetik bestera 217: Aizu! (“Jendea dagoen bakoitzean joaten dira alde batetik bestera”), Deia 2 (adib.: “Krisi bat behar da lubaki horretan alde batetik bestera igarotzeko”), Elhuyar 8 (adib.: “ubide guztiek badituzte alde batetik bestera gurutzatzeko zubiak”), Consumer 4 (adib.: “Alde batetik bestera eraman eta egun osoan zehar gure pisuari eusten diote”), Berria 103 (adib.: “Sri Lankan alde batetik bestera askatasunez mugitzeko eskubidea maiz urratzen zaie”), EiTB 45 (adib.: “Realak alde batetik bestera mugitzen zuen baloia”), Jakin (“Etxebarreko hilerri harresi gainean alde batetik bestera ibilita”), Argia 36 (adib.: “Ahoan alde batetik bestera zarabilen tabako xehatuarena gainzuritzeko egokia”), DiarioVasco 17 (adib.: “afaria eta edaria doan izan zituzten eta gustura ibili ziren gaztetxoak alde batetik bestera, lagunartean eta dantzan”). // alde batetik bestera 527.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: alde batetik bestera 225: Berria 63 (adib.: “Duen kasta atera, eta Bereikua dantzan jarri zuen kantxaren alde batetik bestera”), Herria (“Ximeleta baten hegalkada bakar batek sekulako zirimola altxarazten ahal omen dik lurraren alde batetik bestera...”), Joseba Sarrionandia 15 (adib.: “Ataurrean, kalearen alde batetik bestera zeuden harlauzak kontatu zituen, aldebatetik bestera hamahiru, bestaldetik bueltan berriro kontatuta hamaika”), Bernardo Atxaga 11 (adib.: “Badakizu zenbat ibili behar den miradorearen alde batetik bestera joateko”), Lopez de Arana 10 (adib.: “Bidearen erdian tomate-pote pitzatu bat alde batetik bestera zebilen”), Rafa Egiguren 7 (adib.: “Panpina ematen duzu alde batetik bestera, dingili-dangolo, pareta jo arte”), Xabier Paya 6 (adib.: Oso urduri dago; arnasestuka dabil alde batetik bestera, presaka), Karlos Zabala 10, Ilaki Mendiguren 3, Ramon Saizarbitoria 3, Elizen arteko Biblia 3, Xabier Mendiguren Elizegi 3, Josu Zabaleta 3, Luis Elberdin 3, Sonia Gonzalez 3, Irene Aldasoro 3, Ana Urkiza 2, Ramuntxo Etxeberri 2, Inazio Mujika Iraola 2, Anton Garikano 2, Joxe Austin Arrieta, Jokin Urain, etab.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da; eta asko erabilia.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Lokuzio oso erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa batera eta bestera arautua bezala.

Zerrendako forma adibide gisa ematekoa da

Adibide gisa ematekoa da alde sarreraren barruan.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa bat sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Esapideei dagokien sistematika

bat.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

aldi sarrerari dagokion azpisarrera.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Forma baten adiera(k)

behin.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Esapideei dagokien sistematika

bat-ean.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

aldi sarrerari dagokion azpisarrera.

Forma baten adiera(k)

aldi luze batean.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: ALDI BATEKO. A) (Adnom.). a) Temporal, no permanente; de para algún tiempo (más bien largo). Drainadura aldi bateko lana da, eta drainatzeko egiten diren errakak estaltzen ere dira. Dv Lab 111s. Zeintzuetatik dator, arestian aitatu dan bezala, David aldi bateko lana emango digun Israel-ko bigarren errege andia. Lard 162. Lurreko atsegin, poz ta gozagai guziak aldi batekoak besterik ez dira; guziak dira aldakorrak, zarkor eta galkorrak. Inza Azalp 113. Sortu dutena jaten, edaten, / ba da aldi bateko lana. Or Eus 167. Semearen jaiotza zala-ta, senar-emazteak aldi bateko onezkoak egin zituzten. Etxde JJ 99. Aldi bateko jasak igarriz. Ib. 267. Bada jatekua / oraindikan etxian / aldi batekua. Uzt Sas 192. b) De un tiempo, de cierta época. Nongo eiztari gaiztok uxatu dizkit emendik, aldi bateko xoxo, eskioso ta karrastarro maiteak? Mok 14. Orixe zan aldi bateko Esparta. Eguzk GizAuz 11. Patakon, aldi bateko lapur ospetsuak be. Ib. 9. Zoazte ene aldi bateko artalde zoriontsuak. Ibiñ Virgil 33. Gauaren ilunak uxatu zuen aldi bateko poesiaren argia. MIH 291. c) De una misma época. Nere jaioterri inguruko Kapanaga eta Pouvreau, aldi batekoak ziran, eta urte berean argitaratu ebezan Kristau-Dotriñak. Alzola Atalak 86. B) + ALDI BATETAKO (BN-arb ap. Gte Erd). (Adverbial). "Aldi batetako [egin dute auzapez] (BN-arb)" Gte Erd 263. v. ALDI BATEKOZ, ALDI BATERAKO. Azkortu ta garbitu, sartu errekara, / aldi bateko dago samurtzen azala. "Largo tiempo". Or Eus 103. Aldi bateko, denetan utziz / berak dakarren zerua. Ib. 261. Bota zizkion itzak ikaratuxe utzi bazuten aldi bateko. Etxde JJ 31. Aldi bateko, bearbada luzaroko, garaitua izan zela bazekin. Ib. 200

aldi bateko 50: Consumer, Berria 20, EiTB 10, Euskaltzaindia, Laneki 4, DiarioVasco 4.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

aldi bateko 37: Berria 11, Herria, Iñaki Mendiguren 5, Joan Mari Irigoien 5, Imanol Unzurrunzaga 5, Isabel Arrigain 2, Jon Muñoz 2, Koro Navarro, Xabier Olarra 2, Xabier Mendiguren Elizegi, Bernardo Atxaga, Gotzon Garate.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia, hedatua eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

azpisarrera gisa jasotzekoa aldi sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH argitaratuan ez du berarizko trataerarik; corpusean 3 aldiz jaso dugu aldi baterako segida: Lard ("Ara non Jainkoaren eskuak jotzen zaituen, eta aldi baterako itsutzen zeran") eta JAIraz Bizia ("Egitan maite danean, ori bera ere, aldi baterako urruntzea, gogoz egiten da" eta "an egon ziran biak luzaro elkarri eantsita; eta alabarengatik izan ez ba zan aldi baterako ba zeuden").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB eta admin. eremukoak dira 8 aldi baterako (Arauzko erabakiak, Oinarrizko legeria Bizkaian, GAO 2, Eustat, EHAA 3) eta 12 aldibaterako (E.J., Kondaira-lurraldeei buruzko legea, HAEE/IVAP 3, EHAA 5).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

aldi baterako : DFrec 2; AB50 12; Euskalterm 36; aldi-baterako : AB50 1; aldibaterako : DFrec 1; AB50 19. Euskaltermekoak zehazkiago: aldi baterako bakarrik eskaini da 17 lexia 'temporal' adierakotan: aldi baterako lankidetza; aldi baterako ezgaitasun A.B.E.; aldi baterako usaera; aldi baterako lan-enpresa; aldi baterako laneko baja iragankor; laneko aldi baterako baja iragankor; aldi baterako ezgaitasunagatiko subsidio; gidabaimenaren aldi baterako kentze; gidabaimena aldi baterako kentzeagatiko subsidio; aldi baterako alokatu; aldi baterako; aldi baterako eragozpen; enplegu-soldaten aldi baterako etendura; enplegu eta soldataren aldi baterako esekipen; aldi baterako enpresak ABLE; istripuzko aldi baterako elbarritasun; aldi baterako profesio; 'transitorio' adierako bat: A.B.E. aldi baterako ezgaitasun eta 'interino' adierako beste bat: aldi baterako funtzionario; aldi baterako eta iragankor sinonimo gisa agertu dira lau lexia 'temporal' itzulitan: aldi baterako fitxategi / fitxategi iragankor; aldi baterako aldagai / aldagai iragankor; finantza-inbertsio iragankorren baliogaleragatiko hornidura / aldi baterako finantza-inbertsioen baliogaleragatiko hornidura; aldi baterako finantza-inbertsioak / finantza-inbertsio iragankorrak; aldi baterako eta behin-behineko sinonimo gisa agertu dira lau lexia 'provisional(mente)', 'temporal' eta 'interino' itzulitan: behin-behinekoz itxita / aldi baterako itxita; aldi baterako kontratu / behin-behineko kontratu; behin-behingoz / behin-behinekotasunez / aldi baterako; aldi baterako desbideratzea / behin-behineko desbideratzea / denborabateko desbideratzea; aldi baterako eta tenporal batean: aldi baterako onarpen / onarpen tenporal. Euskaltermen temporal horrela ere itzuli da: tenporal, denborazko, denbora bate(ra)ko, denboraldi baterako; eta eventual horrela ere bai: noizbehinka, ebentual, inoizkako, noizbehinkako, ez-finko (kontratu ez-finko).

Sektore jakin bateko informazioa

Admin. eremuan jasoak: LurraldeAntol: aldi baterako 'temporalmente'; 'provisional, transitorio'; aldi baterakoak baino ez izan 'poseer características de provisionalidad'; aldi baterakoak izan 'poseer características de provisionalidad'; eta 'temporal (de carácter)': behin-behingorakoa; temporalmente: behin-behingoan, aldi baterako. // AgAld hitz-bilduma: 'eventual (provisional)': behin-behingorako; aldian-aldiango; 'temporal (provisional)': behin-behingo, aldikoi, aldian-aldiango, aldi(ra)ko, aldibaterako . // HezkAdmin: aldi baterako 'eventual, temporal, transitoriamente' (eta aldi baterako bizileku 'residencia eventual'; aldi baterako kontratu 'contrato eventual'; aldi baterako pertsonal 'personal eventual'); 'eventual, temporal': aldi baterako . // EurItune: aldi baterako 'temporal'.

Hiztegietako informazioa

aldi baterako : HiruMila; ElhHizt; DRA ('para largo tiempo'); aldi bateko : Lur EG eta EF ('temporal'); ez ditugu aurkitu ap. EskolaHE, EuskHizt, PMuj, Casve EF, HaizeG, Lh DBF.

Erdaretako formak

es eventual / temporal formen ordainak erdaretan: fr (DLLF): éventuel, elle / (travailleur, pouvoir) temporaire; it (L. Ambruzzi): eventuale / temporale; ca (DCC): eventual / temporani, temporal; en (Collins): temporary / temporary; de (Slaby-Grossmann): eventual / zeitlich, vergänglich, zeitweilig.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Forma osatu lexikalizatua

forma osatu ez-automatikoa, 'aldi luze baterako' adierazten duenez.

Esapideei dagokien sistematika

bat.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

aldi sarrerari dagokion azpisarrera.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Esapideei dagokien sistematika

bat.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

aldi sarrerari dagokion azpisarrera.

Maiztasuna

g.er.

Txostenaren laburpena

altsi / altzi bat 'pixka bat' adierakorik ez dugu aurkitu, ez OEH-EEBS corpusetan, ez ohiko beste iturrietan.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

altsi (En la expr. altsi (bat) eginik ibili 'andar hecho un harapo'). Eta orregaitik jaijegunian egiten ezpadogu joste puskia, geu, eta geure etxekuak alsi eginik ibilli biar gara. Astar II 75. Naijago dabeela euren emazte, euren seme alabak alsi bat eginik, eta munduko barregarri izan deitezan, euren diruba gitxitutia baño. Ib. 89s

LB: 0 / ETC: 0 / Dabilena: 0

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0 / Adorez: altsi bat iz. (ikus pixka bat, apur bat) un poco, algo / Labayru: altsi bat 1 zenb. zehazbak. un poco, una pizca. Askorik ez dut behar, altsi bat nahikoa dut: No me hace falta mucho, me basta con una pizca / NolaErran: 0 / Euskalterm: 0.

altsi iz. zah. g. er. Litsa.

Euskaltzaindiaren esku utzi da forma erabakitzea

datu faltan, lantaldeak ezin erabakizkoa da altsi bat 'pixka bat' adierakoari dagokion lekua: ahozkoan aski erabilia dela dio L. Baraiazarrak, altzi bat forman.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Lehendik proposatua. Sartu azpisarrera gisa dagokion markarekin.

Erabileremu dialektala

bizk.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 2; EPG: 7; ETC: 92.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: apezpiku-konferentzia; Adorez: apezpiku batzarra; Labayru: 0; NolaErran: 0.

apezpiku 2 iz. (Hitz elkartuetan, lehen osagai gisa). Apezpiku hiria. Osasun ministroa Elizatik kanpo uzteko prest agertu da Apezpiku Batzarra.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa erakundea izendatzeko. Horrekin batera apezpiku-konferentzia ere jasotzekoa da azpisarrera gisa. apezpiku 2 adiera erabat ezabatzekoa da. Oraingo adibidea jaso azpisarreran: Osasun ministroa Elizatik kanpo uzteko prest agertu da Apezpiku Batzarra.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa apezpiku eta batzar sarreretan.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Esapideei dagokien sistematika

bat.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

apur sarrerari dagokion azpisarrera.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Eratorri-konposatu zuzena da, baina zalantzak daude hiztegian jasotzeaz

zalantzak ditu lantaldeak forma honi hiztegian dagokion lekuaz: apur bat eta apurtxo zein bere aldetik emanez, jasotzen al da apurtxo bat konbinazioa?

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan a) 'de una vez, de un golpe' adierako 7: arnasa batean : Azc PB, Ag Kr, Erkiag Arran ("arnasa baten"); arnas batean : TAg Uzt, Or (Dan 14,35), NEtx Nola, Anab EEs 1919 ("arnas batian"); b) 'jadeante' adierako 1: arnas batean : TAg Uzt ("Arnas batean zijoan egiñalan eskalea, bere lanaren sariaren usaira").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu corpusean.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

arnasa batean : HiztEn (AS); arnas batean : LurE (AS). Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

arnasa batean (AS): HLEH-EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE. Ez dugu aurkitu ap. HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FB, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: AS / HiztEn: AS / LurE: AS: arnas batean / ElhHizt: AS / EskolaHE: AS

Esapideei dagokien sistematika

bat.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

arnasa sarrerari dagokion azpisarrera.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

ikus informazioa s.u. gutxi batzuk.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

azpisarrera gisa sartzekoa bakar sarreraren barruan.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Esapideei dagokien sistematika

bat: -en bat.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

bakar sarrerari dagokion azpisarrera.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ez dugu bakarren bat edo beste segidarik aurkitu; bakarren batzuk 1, Or Eus ("Aitonik ba da, ogerakoan / izar dagoen begira; / bakarren batzuk ostarte-erditik / bizia dute dirdira", 'algunas estrellas' itzulia).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

bakarren bat edo beste 5: Balerdi 2 ("Bañan bakarren bat edo besteri laburpen edo azalpena ez diot emango", "Eleiz "osoaren" egitekoa degu ez alkarte bakarren bat edo besterena"), Etxabu ("Etxean ondarrutarrez itz egiten degu; lantegian, geienak, Ebro'tik aruntzago jaiotako emakumeak nituen lagunak eta kalean bakarren bat edo beste noizean bein berriketaldiren bat egiteko"), Ingurunea/2 ("Sustantzia horietatik bakarren bat edo beste urtu egin al da?"), Ingurunea/3 ("Aipatuko al zenuke bakarren bat edo beste?"); bakarren batzuk 8: PAlt ("Baina, berriro esan, aspaldi galdutako bertsogintza zen hori; eskoletan ikasiek eta antzineko poesiazaleek bakarrik zekiten, gaur ere oraindik bakarren batzuek dakiten bezalaxe, lanez eta nekez era hartako bertsoak egiten"), M. Etxezarreta ("Gazta, urdaiazpikoa, txorixo, ardo tantak, izerdiarenak, ile bakarren batzu... mantal honetantxe bada aukera!"), A. Kazabon ("#mdash#Egun on, Joxixio! Asko al dituzu gaurko! #mdash#Bakarren batzuk"), Soziologia ("Heriotze tasak altuak ziren, eta familia handiek bakarren batzuk aurrera ateratzea segurtatzen zuten"), X. Arregi ("Eta poztuko zara, seguruena, ikustean jendeak, oro har, erlijio handitzat jotzen duen egitura jaso dela, zeina bakarren batzuk, noski, entusiasmotzat baino ez duten jotzen"), K. Lizarralde ("bakarren batzuk ziren "emarkeixa" ospatzen zutenak, dirudunenak"), Azurm (""Edozein galdera erantzun dezakezu zientzien bidez eta bakarren batzurentzat erantzunik ez badago, seinalea inolako zentzurik gabeko galderak direla azkeneko hauek"), R. Saizarbitoria ("Badira, noski, nobelagileak, esatekorik badutenak, politikoen artean ere bakarren batzuk badiren bezala; baina, ez derrigorrez").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

bakarren bat edo beste : DFrec 2 ("aurkitzen oso zailak ale bakarren bat edo beste ezik", "bakarren batek edo bestek lan egiten duelako"); bakarren batzuk : DFrec 1 ("bakarren batzuek lagunduko zioten") // Ez ditugu aurkitu ap. AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Ez ditugu aurkitu ap. EIH, EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, DRA, Lh DBF, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Forma onartzeko eragozpenak aipatu ditu lantaldeak

esapide berria da (1956tik honakoa, lantaldearen datuetan); bakarren bat eta bat edo beste esapideak elkartuz eraturiko hibridoa dirudi.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Jatorri-osaerak gorabehera, hedatu-nagusitua da

esapide berria da, dirudienez (Orixegandikoa, lantaldearen datuetan), baina aski hedatua, eta onartzekoa, lantaldearen ustez.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

bakar sarrerari dagokion azpisarrera.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Esapideei dagokien sistematika

bat: -en bat.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

banaka sarrerari dagokion azpisarrera.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS: banakaren batzu(k)

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Esapideei dagokien sistematika

batzuk.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

banaka sarrerari dagokion azpisarrera.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan BAT BAKARRA.

def: bat-bera 1 Bat bakarra, berbera. Guk dugu sinesten eta ezagutzen Jainko bat-bera dela. Bi amets horiek gauza bat-bera esan nahi dute. // adib: bat 1 zenbtz. Zenbaki arrunten segidan lehenari, apalenari dagokion kopuruaren adierazlea, 1. Begi bat besterik ez du. Liburu bat erosi du, ez bi. Litro bat esne. Libra bat haragi. Pitxer bat ardo. Ordu erdi bat baino gehiago. Aste baten buruan. Beste guztien gain, irabazle bakar bat gelditu zen jaun eta buruzagi. Alkandora bat bakarra dut. Gauza bat bakarrik. || Bat bitan banatua. Zazpiak bat. || bakar 1 adj. Berdinik, kiderik edo lagunik ez duena. Ik. bakoitz. Haren seme bakar Jesu Kristo. Hori dakien (pertsona) bakarra. Ezberdintasun guztien funtsa hitz bakar batean bil daiteke. Bat bakarrak aurkitu zuen kokalekua lege berriaren barruan. Ahapaldi bat bakarra ez da aurkituko jatorrizkoa baino eskasagoa. Buruzagitza bakarraren mendeko ziren bitartean. Espetxea eta zigorra izan ziren erantzun bakarrak. Berrehun kiloko harria esku bakarrez jaso. Alderdi bakarreko sistema politikoa. Hobe duzu begi-esku eta oin bakarrarekin zeruan sartu. Inor ez da deusen jabe bakar. || aitzurlari iz. Nekazaria. Nekez irabazten du aitzurlariak bere ogia. Letra bat bakarra ere ezagutzen ez duten artzain, aitzurlari eta ikazkinak. || amaitu, amai/amaitu, amaitzen 1 du ad. Zerbaiti azkena eman. Ik. bukatu. Amaitu dute etxea. Lan asko hasi eta bat bakarra amaitu ez. Hemen amaitzen ditut zure laudorioak. Datorren astean amaituko dute liburua. Amaitzen duzunean, etor zaitez. Amaitu dugu gaurko aldia.

bat bakarra 147: Ortzadar, Deia 11, Elhuyar 3, Elkar 5, Consumer 12, Berria 56, EiTB 8, Jakin 15, Karmel 3, Argi 18, Erlea, DiarioVasco 14.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

bat bakarra 276: Herria, Berria, Elizen arteko Biblia, Jon Muñoz, Asisko Frantzizko, Joxe Azurmendi, Xanti Iruretagoiena, Jose Antonio Mujika, Josu Zabaleta, Aingeru Epaltza, Pello Salaburu, Harkaitz Cano…

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adibide gisa jasoa dago jada.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

Adibide gisa mantentzekoa da bat eta bakar sarreretan.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Ikusiko da eratorriari dagokion formatua

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: AS / EuskHizt: AS: azalpen berritua / HiztEn: AS / LurE: AS / ElhHizt: AS / EskolaHE: AS

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

bat sarrerari dagokion azpisarrera.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH argitaratuan ez zaio tratamendu berezirik eman; corpusean egindako bilaketa arinak eman du: bat egon L 2 (Zby: "Fedez eta bihotzez zurekin bat gaude; Eskualdunez Aitari mintzaturen zare", Ox: "Toñok errana nundik has / Guziak bat zauden arras: / Gatuari behar sarri / Joare klaska bat ezarri").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

bat egon 5, IE-EB: M. Sein ("Bat gaudela hiru etxeetakoak eta indartsu izanen gare", "Anartean gauden bat otoitzaz, lanaz, biziko harat-hunatez"); J.L. Davant ("Ez nago batere bat J.L. Lizundia adixkideak idazten duenarekin"), J.A. Agirre ("Zenbait herrialdetan bada Garantia Kostituzionalen Tribunal bat, zeinek erabakitzen du Parlamentuan onartutako lege bat Kostituzioarekin bat dagoen"), Egin 1982 ("Geroxeago, Gobernuak ikastoletara bialdu duen zirkularrarekin ez zagozela bat diozue").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

bat egon : AB50 2. Ez dugu aurkitu ap. AB38, HiztEn, LurE, Euskalterm. Ez dugu bilatu ap. DFrec.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Hiztegi batek jaso du; ik. PMuj DVC: bat egon (eta izan, etorri): convenir, asentir, estar de acuerdo, estar conforme; 'kin bat egon: estar de acuerdo, convenir, concordar; batera ez egon: no concordar. Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE, Lur EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Esapideei dagokien sistematika

egon.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

bat sarrerari dagokion azpisarrera.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Forma baten adiera(k)

bat etorri.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: ez du bilera bat (bakarrik, bera) ere huts egin.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: zurekin bat nator horretan.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

bat sarrerari dagokion azpisarrera.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

etorri sarrerari dagokion azpisarrera.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: 1 'elkarturik egon, bat etorri': horretan bat gaituk hirekin. 2 'gauza bera izan': gure hizkuntzaren egoera ez da bat Gipuzkoan eta Nafarroan.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: AS / EuskHizt: AS: azalpen berritua / HiztEn: AS / LurE: AS / ElhHizt: AS / EskolaHE: AS

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

bat sarrerari dagokion azpisarrera.

Kategoria

adlag.

Forma baten adiera(k)

banaka.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: AS / HiztEn: AS / LurE: AS / ElhHizt: AS / EskolaHE: AS

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

bat-bana, bat-banatzen.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

bat sarrerari dagokion azpisarrera.

Aditz-erregimena

du ad.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

zenbatu, banaka hartu.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Batasuna egiteko bidea eskaintzen duen forma

Ik. bat-banaka (hau aski dela dio J-L. Davantek, Iparraldean gaur -zka formakoa ageri den arren).

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

bat-bateko bertsolaritza eta bat-bateko bertsolari formak aztertzean proposatua.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzekoa da.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzekoa da. Bide batez bat-bateko bertso forma sartzea proposatu da.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: AS / EuskHizt: AS: azalpen berritua / HiztEn: AS / LurE: AS / ElhHizt: AS / EskolaHE: AS

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

bat sarrerari dagokion azpisarrera.

Kategoria

adlag.

Forma baten adiera(k)

1 bat-batean. 2 aldi berean.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

bat sarrerari dagokion azpisarrera.

Kategoria

adlag.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

bat-batean (hau da hobestekoa).

Euskaltzaindiaren Arauak

AS