Euskaltzaindiaren Hiztegia

3 emaitza aje bilaketarentzat - [1 - 3] bistaratzen.

aje
1 iz. Ondoez edo osasun beheraldi ez-larria, bereziki zahartzaroan agertzen dena. Urteak gailendu eta ajeak azaldu.
2 iz. Gauza abstraktuez mintzatuz, akatsa, alde txarra. Nire zorion guztiek badute ajea. Euskal kulturaren ajeak.
3 iz. Edanean egindako gehiegikeriaren ondoriozko gorputzaldi txarra. Ik. bestondo; biharamun 2. Astelehen goizeko ajea.

Aztergaia: aje

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z3:IrEm
Lantaldearen proposamena: Z4:EEBS:18 1997-06-10 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)

ajeatu, ajea/ajeatu, ajeatzen
da ad. Heg. Ajeak joa gertatu. Pedro Anton eta Joanes, urtez bete-beteak, zerbait eroriak eta ajeatuak zeuden.

Aztergaia: ajeatu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z3:IrEm
Lantaldearen proposamena: Z5:EEBS:38 1997-06-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

ajea, ajeatzen.

Oinarri-eratorrien arteko erregulartasuna

-tu/-atu.

Informazio lexikografikoa
Aditz-erregimena

da ad.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)

 - [K201]: "Ez dut uste aje(a)tu zabaldua dagoenik. "Aje(a)tu(t)a" ajez betea esango nuke nik" (2000-10-04)

Euskaltzainen oharrak

 - [I102]: 'ajetu (hori da euskarazko forma, literaturan ere agertzen dena)'.

 - Erabakia: EArau 120: 'ajeatu, ajea, ajeatzen. da ad. Heg.'

ajedrez
iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, ajedrez-ek euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. xake].

Aztergaia: ajedrez

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Lantaldearen proposamena: Z4:HBL 1997-06-10 Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

ajedrez behin agertu da corpusean (MEIG: "Ez da hori pilota-partida, ez ajedrez-jokoa, ez Urtainen borrokaldia, eta ez nabil inor gutxietsi beharrez"); xake ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB dira ajedrez 1 (G. Nazabal); xake 28 (M. Aierbe 21, X. Gereño, I. Zaldua, E.J., J.A. Arrieta 2, Egin 1989-09-06, P. Iztueta); xake mate 2 (M. Aierbe).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ajedrez : DFrec 7; AB38 2; AB50 3 (eta ajedrez-zaldi, ajedrezista); xake : DFrec 1; AB38 6; AB50 1 (xake-joku); HiztEn-LurE; Euskalterm 3 (eta xake-dorre, xake-joko, xake-taula, xake-zaldi); xakejoko : AB38 3; xakelari : AB38 1; HiztEn; eta 'ajedrezado' (herald.) xakelatu 2 eta xakeztatu : 1 (Euskalterm).

Hiztegietako informazioa

Beste hiztegietakoak: xake : HiruMila; ElhHizt; EuskHizt; EskolaHE; Lur EG/CE; Lur EF/FE; Casve EF; PMuj (eta xake-antzeko; xake-joku); xakelari : Casve EF; PMuj; Casve FE: xakejokü , xakeka . Ez dugu aurkitu ondokoetan: HaizeG; Lh DBF; Azkue Aurkibidea; DRA

Erdaretako formak

es ajedrez formaren ordainak: fr (DLLF): échecs, jeu d'échecs; it (L. Ambruzzi): scacchi; scacchiera; ca (DCC): escacs (jocs); en (DEIL): chess; de (Slaby-Grossmann): Schach, Schachspiel.

Bestelakoak
Zerrenda osagarriak

Prestas: 79 lek. (B 38 / G 41).

Informazio osagarria
Mailegu baztertuaren ordaina

Ik. xake.

 

Azkue Biblioteka eta Artxiboa

ORDUTEGIA
9:00 - 14:00

Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus