Leku-izenak

- Laguntza

*: Hizki bat edo gehiago ordezkatzeko
(mendi*, aba*za, *mendi)

?: Hizki bakarra ordezkatzeko
(oihan?, e?titxu, ?adriano)

Iturmendi - Lekuak - EODA

Iturmendi (Udalerria)

Entitatea:
Antolakuntza/Udalerria
Herritarra:
iturmendiar 
Arautzea:
Euskaltzaindiaren araua 
Non: Burunda
  • iturmendi (iturrmendi), garcía ortiz de - (1218) LACMAR.CDI1 , N.305

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • iturmendi (iturrmendi), garcía ortiz de - (1228) LACMAR.CDI1 , N.337

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • yturmendi - (1268) FEL.CEINA , N.727

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • yturmendia, martin periz de - (1350) URAN.FMM , 266

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • martín periz de iturmendia - (1350) NAN.PR.ALT , FLV, 56 (1990), 263. or.
    (...)
    Iturmendi también se llamó Iturmendia, sobre todo en la Edad Media y siglo XVI, tanto en las referencias al pueblo como en los apellidos de personas del pueblo; un ejemplo claro tenemos en el libro de fuegos de 1350 (3. oharra: CARRASCO PÉREZ, J., La población de Navarra en el siglo XIV, Pamplona 1973), donde, enumerando los mantenientes de fuego en Heyçaga se dice: “... Martín Periz de Iturmendia, notario de la dicha tierra de Burunda”
    (...)

    Zer: Antroponimoa
    Non: Iturmendi
    Jatorria: ARB.TOP.ITUR

  • yturrmendia - (1366) CAR.PNAXIV , 527 A (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 81r A)

    Zer: Herria
    Non: Burunda
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • yturrmendia - (1366) CAR.PNAXIV , 527

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • yturmendi - (1532) , F.45V

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • iturmendi - (1534 [1967]) NAN.C , N.530, F.237 [ID.PDNA, 316. or.]
    (...)
    Iturmendi, Urdiáin, Bacáicoa, Alsasua, Olazagutía y Ciordia
    (...)

    Zer: Biztanledun lekua
    Non: Burunda
    Jatorria: ID.PDNA

  • y turmendi - (1587) LEK.ENAV , 135 B
    (...)
    Obispado de Pamplona [pueblos] bascongados.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: LEK.ENAV

  • yturmendi - (1591) ROJ.CSOBP , F.161

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • iturmendi - (1800-1833) AÑ.LPV , 55B
    (...)
    Pueblos Vascongados de Navarra [...] El Valle de Burunda tiene los pueblos siguientes: [...].
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: AÑ.LPV

  • iturmendi - (1802) DRAH , I, 389
    (...)
    l. del valle de Burunda, del 3º part. de la mer. de Pamplona, de su dióc. y arcip. de Araquil, r. de Navarra a e. de Alsasua: confina con Bacaicoa, villa de Echarriaranaz y monte Aralar está situado á la derecha de un arroyo, á 7 leguas por n. o. de Pamplona: hay aduana y administracion de tabaco: el vecindario, repartido en 102 casas utiles, consta de 382 personas. La iglesia parroquial tiene la advocacion de la aparicion de S. Miguel, y la sirven un cura, un beneficiado, un capellan y un sacristan. T.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: DRAH

  • iturmendia - (1829 [1553]) CENS.CAST.XVI , Ap. 160
    (...)
    En el lugar de Iturmendia sesenta y cuatro vecinos
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Burunda
    Jatorria: CENS.CAST.XVI

  • iturmendi - (1877) UA.ITURM , FLV, 56 (1990), 272. or.
    (...)
    Urkidikolepoa: “muga de Ataun, Iturmendi y Bacaicoa”, AMI 1877
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: ARB.TOP.ITUR

  • ituŕmendi - (1926) ETX.EEI , Euskera III-IV (1926), 89. or.
    (...)
    Etxaŕi-Aranatz'tik Araba'ko mugaraño, Burunda'ko Bakaikoa, Ituŕmendi, Urdian [sic], Altzatsu, Olazagutia eta Ziordia'n ondasuna beŕdintzen da ondorekoen aŕtean eta etxeak izenik eztute. Etxaŕi-tik baŕura, Iruña-aldera, etxebidea ezta puskatzen eta etxe bakoitzak bere izena izaten du
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Burunda
    Jatorria: ETX.EEI

  • iturmendi - (1966) AZK.EDIAL , 34 B
    (...)
    Dialecto guipuzcoano
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: AZK.EDIAL

  • iturmendi - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 16, 149. or.
    (...)
    Toponimoa
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: IÑ.SATR.PV

  • iturmendik - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 16. or.
    (...)
    Toponimoa
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: IÑ.SATR.PV

  • iturmendiko - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 16 . or.
    (...)
    Toponimoa
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: IÑ.SATR.PV

  • iturmendi - (1974) LIZ.LUR , 53. or.
    (...)
    Burundan sei herri daude, bakoitza bere udalarekin: Ziordia, Olazagutia, Altsatsu, Urdiain, Iturmendi eta Bakaikoa
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Burunda
    Jatorria: LIZ.LUR

  • iturmendi: iturmendi - (1974) TXILL.EHLI , 172 A

    Zer:
    Non:
    Jatorria: TXILL.EHLI

  • iturmendi: iturmendi (iturmendiar) - (1976) E.EUS.LIZ.KN , Euskera, XXI (1976, 1), 303. or.
    (...)
    Kodea: 4.1.10.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.EUS.LIZ.KN

  • iturmendi: iturmendi (iturmendiar) - (1978) E.EUS.UD , Euskera, XXIII (1978, 1), 325. or.

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.EUS.UD

  • iturmendi: iturmendi (iturmendiar) - (1979) E.UDAL , 32

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.UDAL

  • iturmendi - (1987) JIM.ESTN , 111. or.
    (...)
    X. Hidronimia en tierra de Pamplona [«Hidronimia en tierra de Pamplona», en Noticias del agua, núm. 6, Pamplona: Mancomunidad de Aguas de la Comarca de Pamplona, 1987, pp. 6-7] [...] Los topónimos «Aingeru iturri», «Bele iturri», «Apez iturri» responden a otras realidades. Tienen relación con una fuente que les dio nombre, montes (Iturmendi) regatas como la de la fuente pública de Orcoyen (Iturri erreka, hoy denominada la Turrera), yermos (Iturlarraza) o rincones del campo (Iturrizoki, Iturzulo).
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: JIM.ESTN

  • iturmendi - (1989/01/30) NAO , 13. zkia., 258-260. or. [BOE, 298, 1989/12/13, 38731-38732. or.]
    (...)
    Decreto Foral 16/1989, de 19 de enero, por el que se determina la denominación oficial de los topónimos de la zona vascófona de Navarra. // Artículo único. La denominación oficial de los topónimos de la zona vascófona de Navarra que se relacionan en el Anexo a este Decreto Foral será la legal a todos los efectos dentro del territorio de la Comunidad Foral. // DISPOSICIONES FINALES // 1ª. Se faculta al Consejero de Presidencia e Interior para dictar las disposiciones precisas para el desarrollo y aplicación de este Decreto Foral. // 2ª. Este Decreto Foral entrará en vigor el día siguiente al de su publicación en el "Boletín Oficial" de Navarra. // ANEXO // DENOMINACIÓN OFICIAL DE TOPÓNIMOS DE LA ZONA VASCÓFONA DE NAVARRA // NAFARROAKO HERRI IZENDEGIA // I. Zona Vascófona / I. Euskal Eremua [...] BURUNDA [...] ITURMENDI
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NAO

  • iturmendi: iturmendi - (1990) EUS.NHI , 1300001 P.231

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • iturmendi - (1990) ARB.TOP.ITUR , 262-263. or.
    (...)
    Pueblo situado en el valle de la Burunda, el más occidental de los que componen el largo corredor de la Barranca (Sakana) de Navarra; en el que se incluyen también las comunidades de Aranaz, Ergoiena y Arakil. // El término municipal es de 985 hectáreas de extensión, en forma de una larga franja de Norte a Sur (unos 7 kilómetros), y estrecha de Este a Oeste (poco más de un kilómetro) por la proximidad de Urdiain y Bacaicoa. Al Norte, en las estribaciones de Aralar, limita con Ataun (Guipúzcoa) y por el Sur la sierra de Urbasa. // En la Edad Media, en el término del actual Iturmendi, existían dos poblados: Iturmendi que, según un documento de Roncesvalles (1. oharra: OSTOLOZA, M.ª I., Colección Diplomática de Sta. María de Roncesvalles, Pamplona 1978) se hallaba junto a la ermita de San Pedro, iglesia del mismo; y Aitzaga, localizado alrededor de la actual ermita de N.ª Sra. de Aitzaga. Este segundo poblado es el más nombrado en la documentación medieval por ser de mayor número de fuegos que Iturmendi. // Pero la situación cambió tras los continuos ataques de alaveses y guipuzcoanos y la guerra contra Castilla del siglo XIV; los lugares de la Burunda se vieron obligados a reagruparse y se establecieron los seis pueblos de la actualidad. De Iturmendi y Aitzaga, desaparece el segundo a finales del XIV y los vecinos de los dos lugares, fundan el pueblo de Iturmendi donde lo conocemos y vivimos hoy (2. oharra: [Bibliografia]). // [...] // La población de Iturmendi, desde mediados del siglo XVII hasta nuestros días ha permanecido entre 350 y 452 habitantes; en la actualidad ronda los 375
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: ARB.TOP.ITUR

  • iturmendi - (1992) NA.TM , X, 56-57
    (...)
    Burunda ibarreko herria eta udala da, Iruñeko merinerri eta Justizi Barrutian dagoena. Udalerria, 9,7 Km koadrokoa du, luzea eta meharra, Ataungo mendietatik (N) harik eta karearri paleozenoz osaturiko "Barga"raino hedatzen da. Alde banatan Bakaiku (E) eta Urdiain (W) ditu. Burunda ibaiak Mendebaldetik Ekialdera gurutzatzen du ibarra, eta herria erdibitzen. Klima subatlantikoa du. Euri ugari. Arboladiak ere klima atlantikokoak. Bagoak mendi-goietan eta haritzak beherago. Udalerriaren erdia baino gehiago basoa da (608 Ha.), bagadia batez ere (376 Ha.), haritz motxak (51 Ha.), bago-haritzezko basoa (102 Ha.), gaztainadia (80 Ha.) eta baso-berritzeko pinadi batzuk. Gainerakoa belardiak (161 Ha.), eta soroak dira (138 Ha.); horien artean nabarmenenak labore-soroak (garia, garagarra, oloa, artoa, 91 Ha.), bazkabelarrak (25 Ha.), patata (10 Ha.) eta barazkiak (1984, GEN). 1971 urteko partzela-kontzentrazioaz geroztik, lehenago 169 jabek 219 hektareatan 3481 partzelak bazituzten, gaur 448 partzela dira. Zentsoan azienda espezie hauek sarturik daude: ikuilu behia (frisoi eta pirinio arrazakoak gehienak), latxa arrazako ardiak, ahuntzak eta nafar pottoka batzuk. HISTORIA: XIII. mendearen hasieratik Iturmendi edo Iturmendia izenarekin aipatzen da testuetan. Ordurako Santa Maria eliza eraikia zegoen Aitzaga herri hustuan. Gaur ermita bat da, herriaren iparraldean, muino berde baten gainean, hegoan ibaia eta iparrean trenbidea dituela. Elizaren fatxada erromanikoa da. Ermita horretakoak dira gaur Iturmendiko parrokian gordetzen diren kanpaia, XII. mendeko bataiarri bikaina, erliebe historikoz apaindua, eta bataio liburuak, zeinetan irakur bait daiteke Bakaikutik, Urdiaindik eta beste toki askotatik haurrak eramaten zirela bataiatzera Aitzagako elizara. "Heyzaga"ko herriak hamar sutondo zituen 1350. urtean; horietatik hiru emakume aldeginak. Iturmendi erregeren jaun-herria izan zen. Juan Albretekoak eta Katalinak "gailur-dirua" izeneko petxa ordaintzetik libratu zituen Iturmendiko biztanleak (1493). Pascual Madozek dioenez, joan zen mendeko erdialdean bagadiak baziren, eta harizti haundiak ere bai, zeinetatik itsasuntziak egiteko zura ateratzen zen, basa sagarrak, urritzak, lizarrak, gorostiak, lertxunak eta gaztainak; galtzin labeak eta kisu-lantegiak eta irin-errota bat; bertako soroetan garia, artoa, lihoa, gaztainak, sagarrak, urrak, intxaurrak eta eltzariak etortzen ziren; ganaduzaleek ardiak, azienda gorria, zaldi azienda eta azienda beltza hazten zituzten; erbi, azeri, basurde, eper eta usoak harrapatzen ziren. Herria Burundako udaletik berezi, eta bere buruzko udal bihurtu zen 1846an. San Pedro eta Santa Marinako ermitak zituen, Urbasa tontorrean, eta oso aspalditik uztailaren 18an egiten da erromeria Aitzagako Ama Birjinarena. Pilareko ermita era badu herriak iparraldean, Aitzagakora bidean. 1860. urtean 479 lagun zituen, eta 507 1888an; 1900etik 1970era 400dik 447ra bitartean izan zituen. 1986an 375era jaitsi da.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.TM

  • iturmendi - (1993/10/06) NAO.NA.2000 , 122. zkia., 130
    (...)
    DECRETO FORAL 253/1993, de 6 de septiembre, sobre la composición y denominaciones de la zonificación “Navarra 2000”
    (...)

    Zer:
    Non: Nafarroa
    Jatorria: NAO.NA.2000

  • iturmendi - (1996) BEL.DEN , 244
    (...)
    'Monte de la fuente'. Del vasco itur, variante en composición de iturri 'fuente', y mendi 'monte'.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: BEL.DEN

  • iturmendi - (1996/05/01) NA.IZ , 130-0000

    Zer: [Udalerria]
    Non: Nafarroa
    Jatorria: NA.IZ

  • iturmendi - (1999) NA.IZ , 130-0000

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • iturmendi - (2000) EL.BEL.NA.TOP , 70

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EL.BEL.NA.TOP

  • iturmendi - (2005) SAL.OSTN , 120
    (...)
    Nombres que hacen referencia a la situación de la localidad o son descriptivos (...) Descriptivos son Iturgoien (< itur- forma en composición de iturri 'fuente' y goien 'el más alto, el de más arriba', superlativo de goi), Iturmendi ('el monte de la(s) fuente(s)). Muy discutido ha sido Lekunberri en Larraun, nombre que se repite también en la Baja Navarra, en Garazi. Hablando con propiedad habría que decir que lo discutido es el segmento intermedio, porque que leku es 'lugar' y berri 'nuevo' no se suelen poner en duda. La nasal intermedia para algunos autores en un mero añadido, mientras que para otros sería una reducción de -on (cf. Lekuine / Bonloc).
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.OSTN

  • iturmendi - (2006) NA.IZ , 130-0000

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • iturmendi - (2007) NA.IZ , 130-0000

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • iturmendi (iturmendiar) - (2007/02/16) OB.AG , 1.2
    (...)
    Onomastika batzordeak Ziordian izandako bileran onartutako izena
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: OB.AG

  • iturmendi - (2008) NA.IZ , 130-0000

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • Iturmendi: iturmendiar - (2009) ARAUA.155 , LIII (2008, 3), 998. or.
    (...)
    Iturmendi (euskara); Iturmendi (ofiziala). Herritar izena: iturmendiar. Eskualdea: Burunda. Merindadea: Iruñea
    (...)

    Zer: Udala
    Non: Nafarroa
    Jatorria: ARAUA.155

  • iturmendi - (2009) NA.IZ , 130-0000

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • iturmendi - (2011) NA.IZ , 130-0000

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • iturmendi - (2012) NA.IZ , 130-0000

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • Iturmendi - (2019) NA.TOF , 440350

    Zer: División administrativa
    Non: Iturmendi
    Jatorria: NA.TOF

  • Iturmendi (ofiziala)
  • Iturmendi (gaztelania)
UTM:
ETRS89 30T X.571460 Y.4750284
Koordenatuak:
Lon.2º7'23"W - Lat.42º54'11"N

Kartografia:

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper