Frantzia - Lekuak

francia - (1120, 1134 [1873]) RAY.SORDE , LXXXI. dok., 66. or.

(...)
Hec concessa sunt et confirmata, W. Martelli, abbate, vivente, et Wilelmo, Aquensi episcopo, vivente, Lodovico [24. oharra, 67. or.: Louis VI le Gros (1108-1137)], in Francia regnante, Anfulso, rege, in Ispania regnante
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: RAY.SORDE

p. de france - (1200-1250) BID.LBTLG , 59. or. (Cens.cirm.)

(...)
Aques son los seis deus cirmanadges deus Canonges de Sancte Marie de Baione [...] En P. de France... VI d.
(...)

Zer: Zergaduna
Non: Baiona
Jatorria: BID.LBTLG

francia - (1212/08 [1873]) RAY.SORDE , CLXVIII. dok., 142-143. or.

(...)
Anno ab incarnatione Domini Mº CCº XIIº, mense augusto, regnante Othone, imperatore Romano, Philippo in Francia, Johanne in Anglia, Petrus Arnaudi de Sancto-Ciriaco, miles et dominus casalis de Fontaeres, inter cetera, de consensu unice filie sue legitime, nomine Comdor, in testamento suo, in redemptione anime sue et parentum suorum, reliquid [7. oharra: Pour reliquit] casalem predictum, cum omnibus terris et pertinentiis suis, monasterio Beati-Johannis de Sordua
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: RAY.SORDE

frança - (1253/08/01) FDMPV.007 , 1. dok., 34. or. [AGN, Comptos, C.2, N.8]

(...)
deffendamos et aiudemos a uos et a los regnos et a la seynoria uuestra de Aragon et de Valentia, contra todos homnes del mundo, exceptados el rey de França, el emperador de Alamayna et aquellas personas de França a qui nos somos tenidos por seynoria
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.007

frança - (1253/08/01) FDMPV.007 , 2. dok., 37. or. [AGN, Cart. III, P.287]

(...)
que vos aiudaremos con todo nuestro poder a deffender vos et toda vuestra seynoria contra quiquier qui rey sea o aya poder de rey, qui tuerto nin mal ninguno uos quisiesse fazer, sacado contra el rey de França et contra al emperador d’Alamaynna et contra las personas de França a qui nos somos tenidos por seynorio
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.007

frança - (1253/08/01 [1890]) BRUT.CN , XVII. dok., 19. or. [Cartulaire III, 287]

(...)
vos ajudaremos con todo nuestro poder a deffender vos et toda vuestra seynoria contra quiquier rey sea, o aya poder de rey, qui tuerto nin mal ninguno vos quisiesse fazer, sacado contra el rey de França et contra el emperador d'Alamaynna et contra las personas de França a qui nos somos tenidos por seynorio
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

frança - (1254/04/09) FDMPV.007 , 13. dok., 54, 55. or. [AGN, Comptos, C.4, N.81]

(...)
uos ualgamos leyalment con nuestro cuerpo et con nuestros uassayllos et con todo nuestro poder a deffender uuestro cuerpo et uuestros uassayllos [et] el seynorio uuestro de Nauarra contra todos homnes, sacado el comte de Prouença, ermano del rey de França […] a deffender uuestro cuerpo et uuestros uassayllos et uuestras tierras de uuestra seynoria contra todos homnes, sacado el rey de França et sus ermanos
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.007

francia - (1267/03/11) FDMPV.007 , 59. dok., 133. or. [AMO, N.14]

(...)
Datum per nos apud Sanctum Dyonisium in Francia, die jouis post letare Jherusalem, anno Domini Mº CCº LXº sexto
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.007

francie - (1269/03/15) FDMPV.007 , 63. dok., 136. or. [ANF, J.613, N.2]

(...)
cum excellentissimus dominus ac pater noster Ludovicus, rex Francie, et nos, capi fecissemus anno Domini Mº CCº LXVIIIº die sabbati in crastino et exaltacionis Sancte Crucis iudeos in terris nostris commorantes cum bonis eorumdem
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.007

fra[n]cie - (1269/09/24) FDMPV.007 , 70. dok., 144, 145. or. [ANF, J.613, N.6]

(...)
ad requisitionem excellentissimi principis domini et patris nostri karissimi Ludovici, Dei gratia regis Francie illustris […] constituimus in nostram animam et presentia, ac manu domini Erardi de Valeriaco militis et magistri Gaufridi dicti de Templo, nunciorum predicti domini regis Francie, jurari fecimus pro nobis et nostris hominibus […] iuxta requisitionem eiusdem domini regis Fracie, concedentes quod senescalus noster [...] in terra nostra prebeant saluum et securum transitum et conductum eundo […] in dicta treuga prima sub sigillo dicti domini regis Francie contentis
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.007

france - (1270/09/24) FDMPV.007 , 86. dok., 168, 169. or. [Saint Germain des Prés, Bibl.]

(...)
l’estat de mon cher seigneur de sainte memoire monseingneur Loys, jadis roy de France, cui Deus face mercy […] messire Gautier d’Anemous, mareschaus de France […] si ne fust missire Renaut de Precegny qui estoit nouviaus marechal de France et messire Ilardouins ses fis […] La reine de France, la reine de Sicile, la contesse de Artois, la contesse de Flandres, la contesse de Bretaine, la contesse de Seint-Poil et toutes les autres dames […] nostre seigneur il avoit esté des que nous partimes de France […] et mandé en France que en recoive la feuté de ceus de la des officians de son ostel ne de ceus qui estoint en nulle baillie […] le testament son pere a mandé en France, ke le li part le veues les lestres et ententes e en deniers
(...)

Zer: Erresuma [San Luis IX.a]
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.007

francie - (1277 [1890]) BRUT.CN , Introduction, VII. or. [Cartulaire II (D. Felipe), izenburua]

(...)
Liber litterarum que directe fuerunt domino gubernatori Navarre, videlicet domino Eustachio de Bellomarchesio, tunc gubernatori, et nobilissimo viro domino Hymberto de Bellojoco, conestabulario Francie, anno Domini Mº CCº LXXº septimo, videlicet antequam reciperetur pro arbitratore dominus Reginaldus, tunc temporis gubernator, quarum litterarum tenorem idem dominus Reginaldus complevit, prout in litteris mandabatur
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

francie - (1307/10/24 [1890]) BRUT.CN , XXIV. dok., 24. or. [Cartulaire II, 95-96]

(...)
[L]udovicus, regis Francie primogenitus, Dei gratia rex Navarre, Campanie Brieque comes palatinus, ballivo nostro de Ultra-Portus et aliis nostris officialibus terrarum nostrarum de Sihoine et de Ermendariz, salutem
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

francorum - (1307/12) FDMPV.004 , 41. dok., 106. or.

(...)
Ludovicus regis francorum primogenitus, Dei gratia rex Navarre, Campaine, Brie que comes palatinus
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.004

francie - (1311/10) FDMPV.004 , 46. dok., 130. or.

(...)
Ludovicus regis Francie primogenitus Dei gratia rex Navarre Campannie Brie que comes palatinus
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.004

francie [-a] - (1311/10) FDMPV.004 , 47. dok., 131. or.

(...)
[1. oharra: Confirmation de Carcastillo e de lugares que dio e confirmo el rey don Sancho a La Oliva, concedida por el rey don Luis de Francia e de Nabarra. Precede encabezamiento en C (AGN. Lib. Bec. La Oliva, f.º III vt.º / IV r.º)] Ludovicus regis Francie primogenitus, Dei gratia rex Navarre, Campannie, Brie, que comes palatinus
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.004

francie - (1312/07 [1890]) BRUT.CN , XXV. dok., 24. or. [Cartulaire II, 151]

(...)
[L]udovicus, regis Francie primogenitus, Dei gratia rex Navarre, Campanie Brieque comes palatinus
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

franco - (1330) CAR.PNAXIV , 245 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 26r)

(...)
Franco, III s.
(...)

Zer: Zergaduna [non podiente]
Non: Berbintzana
Jatorria: CAR.PNAXIV

pedro de domingo franco - (1330) CAR.PNAXIV , 239 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 17r)

(...)
Pedro de Domingo Franco, VIII s.
(...)

Zer: Zergaduna
Non: Berbintzana
Jatorria: CAR.PNAXIV

garcia de franca - (1330) CAR.PNAXIV , 229 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 4v)

(...)
Garcia de Franca, VIII s.
(...)

Zer: Zergaduna
Non: Larraga
Jatorria: CAR.PNAXIV

franqua - (1330) CAR.PNAXIV , 254 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 41v)

(...)
Semeno, fi de Garçia Calua, IIII s. // Franqua, su hermana, III s.
(...)

Zer: Zergaduna [non podient]
Non: Peralta
Jatorria: CAR.PNAXIV

franco - (1330) CAR.PNAXIV , 240 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 18r)

(...)
Pedro et Gilet fijos de Franco, IIII s.
(...)

Zer: Zergadun [non podiente] batzuen aita
Non: Berbintzana
Jatorria: CAR.PNAXIV

franca d'urança - (1330) CAR.PNAXIV , 248 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 31v)

(...)
Franca d'Urança, VIII s.
(...)

Zer: Zergaduna
Non: Faltzes
Jatorria: CAR.PNAXIV

pedro del franco - (1330) CAR.PNAXIV , 243 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 22v)

(...)
Pedro del Franco, VIII s. // sus fijastros, VIII s.
(...)

Zer: Zergaduna
Non: Berbintzana
Jatorria: CAR.PNAXIV

xemen periz de la franca - (1330) CAR.PNAXIV , 282 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 89v)

(...)
Xemen Periz de la Franca, VIII s.
(...)

Zer: Zergaduna
Non: Deikaztelu
Jatorria: CAR.PNAXIV

oria francesa - (1330) CAR.PNAXIV , 228 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 2v)

(...)
Oria Francesa, VIII s.
(...)

Zer: Zergaduna
Non: Larraga
Jatorria: CAR.PNAXIV

pascoal de franca - (1330) CAR.PNAXIV , 236 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 12r)

(...)
Johan, fi de Pascoal de Franca, IIII s.
(...)

Zer: Zergadun [non podiente] baten aita
Non: Larraga
Jatorria: CAR.PNAXIV

franca - (1330) CAR.PNAXIV , 251 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 37v)

(...)
Franca, fija de Garcia Alcallde, VIII s. // sus fijos que no an partido, VIII s.
(...)

Zer: Zergaduna
Non: Peralta
Jatorria: CAR.PNAXIV

pero gil franco - (1330) CAR.PNAXIV , 245 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 25v)

(...)
Pero Gil Franco, V s.
(...)

Zer: Zergaduna [non podiente]
Non: Berbintzana
Jatorria: CAR.PNAXIV

vidau de france - (1338 [1991, 1995]) DRPLV , V, 28. or. (6. oin oharra)

(...)
Vidau de France a.1338 CartOssau 12A [p.85]
(...)

Zer: Antroponimoa
Non:
Jatorria: DRPLV

françia - (1342 [1600]) FDMPV.008 , 42. or., 12. art. [R.5, 3r]

(...)
Si fuere en Françia o en Inglaterra o en otro reyno de los que son mas alongados, que sea llamado e enplazado como dicho es
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.008

jeh[a]nne de france - (1347/02/08 [1890]) BRUT.CN , XXXVI. dok., 45. or. [Tiroir 9, nº 106]

(...)
nostre très chière nièce Jeh[a]nne de France, royne de Navarre
(...)

Zer: Frantziako Erregina
Non: Nafarroa
Jatorria: BRUT.CN

francia - (1347/10 [1890]) BRUT.CN , XXXVII. dok., 47. or. [Tiroir 31, nº 56]

(...)
La Bastida [...] la dicha puebla fue mandada fazer en el dicho logar por el de bona memoria don Loys, primogenito de Francia y rey de Navarra, anno Domini Mº CCCº duodecimo, en el mes de julio [...] los fueros, libertadas (sic), franquezas et usos otorgados por el rey de Francia, padre del dicho don Lois, a los pobladores de la bastida de Rabastenx en Bigorra
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

france - (1349/05/10 [1890]) BRUT.CN , XXXVIII. dok., 48. or. [Tiroir 9, nº 117]

(...)
Phelippe, par la grace de dieu roys de France [...] nostre très chière nièce Jehanne de France, royne de Navarre
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

jehanne de france - (1349/05/10 [1890]) BRUT.CN , XXXVIII. dok., 48. or. [Tiroir 9, nº 117]

(...)
nostre très chière nièce Jehanne de France, royne de Navarre
(...)

Zer: Erregearen iloba
Non: Frantzia
Jatorria: BRUT.CN

johan de françia - (1350) CAR.PNAXIV , 319 A (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 7r B)

(...)
Johan de Françia
(...)

Zer: Zergaduna
Non: Sant Adrian
Jatorria: CAR.PNAXIV

ferrando françiador - (1350) CAR.PNAXIV , 342 A (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 22r B)

(...)
Ferrando Françiador
(...)

Zer: Zergaduna
Non: Lagoardia, Peralta [auzoa]
Jatorria: CAR.PNAXIV

francia - (1356/11/03 [1890]) BRUT.CN , XLIX. dok., 61, 62. or. [Tiroir 12, nº 168]

(...)
al princep de Guales, qui en la dicha ciudat de Bordel tenia preso al rey de Francia, por fablar et tractar de la delivrança del rey de Navarra, nuestro caro seynnor et hermano, al quoal el dicho rey de Francia tiene preso [...] enviemos al dicho seynnor de Lucxa a Bordel a los dichos rey de Francia et princep de Guales
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

francia - (1357/06/13 [1890]) BRUT.CN , LI. dok., 64. or. [Tiroir 13, nº 30]

(...)
item, deven pagar por el dya et festa de sant Miguel de septembre o ante si las gentes d'armas van en Francia Vº escudados viejos [...] Item, por las gentes del roy de Francia et de las reynas, qui por los negocios de los dichos roy o reynas irian en mandaderia a los reyes de Castiella et d'Aragon o otros seynores no lis sera fecha deduction. Item, que por las gentes de los reyes de Castiella o d'Aragon qui semblabement yrian en Francia por mandaderia, que no lis sera fecha deduction
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

francia - (1359/03/25 [1890]) BRUT.CN , LIV. dok., 68. or. [Tiroir 14, nº 124]

(...)
Nos, considerando los bonos et agradables servicios que nuestro amado balet de forreria Johan de Beauvetz ha feyto tanto temptando, entendiendo et procurando la delivrança del dicho rey seyendo en Castel-Gayllart por el rey de Francia detenido
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

france - (1359/12/08 [1890]) BRUT.CN , LVII. dok., 70. or. [Tiroir 13, nº 203]

(...)
faiz es parties de France et de Normendie
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

france - (1361 [1890]) BRUT.CN , LXVI. dok., 77. or. [Tiroir 14, nº 161]

(...)
Item, quant Giraudin, escuier du sire de Gauville, vint de France le samedi XIIIe jour de may
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

france - (1361/01/19 [1890]) BRUT.CN , LXI. dok., 73. or. [Tiroir 14, nº 8]

(...)
cinquante et trois florins de Florence en IIII sous carlins que mon seigneur monseigneur Loys m'a fait bailler pour mes despens pour retourner en France par devers le Roy
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

francia - (1361/04/20 [1890]) BRUT.CN , LXIV. dok., 74. or. [Tiroir 14, nº 92]

(...)
fueron emprestados al seynnor inffant por imbiar gentes d'armas en Francia en la compaynnia del Basco de Maruel, en l'ayno LVIIº, nueve libras et cinquo sueldos de karlines prietos
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

francia - (1361/08 [1890]) BRUT.CN , LXXIII. dok., 81. or. [Tiroir 14, nº 155]

(...)
por un gobelet cubierto dorado, dado por nos a don Per Yvaynes, doctor en leyes, messagero del rey de Castieilla imbiado en Francia al duc de Normandia por la delivrança del Rey nuestro seynor
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

francia - (1361/08/26 [1890]) BRUT.CN , LXXI. dok., 80. or. [Tiroir 14, nº 127]

(...)
por las expensas et messions de tres mulos qui deven ser imbiados en Francia a madama la reyna Blancha et de los moços qui los levaran
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

francia - (1361/08/26 [1890]) BRUT.CN , LXXII. dok., 81. or. [Tiroir 14, nº 127]

(...)
por yr en Francia, al dicho seynnor Rey, por granados et secretos negotios
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

francia - (1362/01/14 [s. n., 1890]) BRUT.CN , LXXVIII. dok., 83. or. [Tiroir 14, nº 83]

(...)
nuestro caro cormano el capdal de Buch para sus expensas por yr en Francia do nos a present lo imbiamos
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

francie - (1363/08- [1890]) BRUT.CN , LXXXVII. dok., 88, 89. or. [Tiroir 17, nº 35]

(...)
juvabimus et juvare tenemur ipsum regem Navarre contra regem Francie [...] videlicet quod diffidabimus ipsum regem Francie et eidem guerram faciemus per mare et, terram [...] Postremo, si casus evenerit quod nos dictus rex Navarre acquireremus regnum Francie, dux Gerunde, dicti regis Arragonie primogenitus
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

france - (1364/06/07 [1890]) BRUT.CN , XCII. dok., 93. or. [Tiroir 18, nº 54]

(...)
le servirons en paix et en guerre envers touz et contre touz, excepté le roy d'Engleterre et ses enffanz, et espécialement es guerres qu'il a a présent ou royaume de France
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

france - (1364/07/28 [1890]) BRUT.CN , XCIII. dok., 93, 94. or. [Tiroir 18, nº 74]

(...)
nostre très chier seigneur et frère le roy de Navarre nous ait ordené et commis son lieutenant et capitaine général es terres qu'il a ou royaume de France, nous de nostre dit seigneur et frère avons prins la lieutenance et gouvernement de ses dites terres [...] gouvernement des terres, villes, chasteaux et forteresses qu'il a oudit royaume de France
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

francia - (1365/01/27 [1890]) BRUT.CN , C. dok., 100. or. [Tiroir 18, nº 5]

(...)
por grand nescesitat que a present avemos por la guerre que es entre nos et el rey de Francia, el quoal malament et sin sospecha nos a enpeçado fazer guerra
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

france - (1365/02/26 (?) [1890]) BRUT.CN , CI. dok., 101, 102. or. [Tiroir 25, nº 56]

(...)
Item que lo dit seynnor de Labrit servira be et leyalment al dit seynnor de Navarre et l'ajudera en sa guerre present et abiedere contra lo rey de France et sos successors et contre totz los autres del hostau de France et los valedors ab tot quant que poyra, et fera et fera (sic) far guerra en sa persona en la millor forme et maneyre que poyra contre lo rey de France et contre toz los autres del hostau de France [...] Item, lo dit seynnor rey de Navarre ha prometut et promet a bone fe que si lo dit rey de France o sus successors o autre del hostau de France fasen guerre o fasen far per arreson d'aqueste guerre contre lo dit seynnor de Labrit, que lo dit seynnor rey de Navarre fera guerre et fera far per totes les maneyres que poyra leyalment contre lo rey de France et totz los autres deu dit hostal de France qui contre lo dit seynnor de Labrit ne seran et l'ajudera a tot son leyal poder. Item que lo dit seynnor rey de Navarre no fera patz ni triube ab lo rey de France ni ab autre per luys schetz que lo dit seynor de Labrit no sie nomiat et compres en la dite paz et triube. Si assi medis lo dit seynnor de Labrit no fera ningun acord ab lo dit rey de France ni ab autre per luys schetz mandement dou dit rey de Navarre o de su voluntat [...] Et si lo rey de France o algun seynnor rey lo pusque coubar pague resinable darredepson
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

francia - (1365/11/10 [1890]) BRUT.CN , CIX. dok., 109. or. [Cartulaire Charles II, 87]

(...)
Como el nuestro bien amado el fiell conseillero Simon d'Escorsi, abbat de Falces, por mandamiento nuestro vaya en Francia en compayna de nuestra cara et bien amada compaynna la reyna de Navarra
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

francia - (1365/11/15 [1890]) BRUT.CN , CXI. dok., 110. or. [Cartulaire Charles II, 77-78]

(...)
El noble et nuestro bien amado cambarlene, don Arnalt Lup, seynor de Luxa, suplicando nos ha dado a entender que Peyrot de Luxa, su fijo bort, estando en nuestro servicio en Francia, en el ayno mil CCC LX et tres, morio de su muert natural
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

furtun franco - (1366) CAR.PNAXIV , 621 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 158vB)

Zer: Zergaduna
Non: Faltzes
Jatorria: CAR.PNAXIV

gil franco - (1366) CAR.PNAXIV , 619 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 157C)

Zer: Zergaduna
Non: Berbintzana
Jatorria: CAR.PNAXIV

sancha franco - (1366) CAR.PNAXIV , 614 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 153B)

Zer: Zergaduna [fijos d'algo]
Non: Faltzes
Jatorria: CAR.PNAXIV

çulema el franco - (1366) CAR.PNAXIV , 485 B (D.b dok. [AGN, sign. gb.], 47r A)

(...)
LOS JUDIOS DE SANGUESSA
(...)

Zer: Zergadun judu frankoa
Non: Zangoza
Jatorria: CAR.PNAXIV

johan franco - (1366) CAR.PNAXIV , 619 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 157v)

(...)
Johan Franco, carnicero
(...)

Zer: Zergaduna, harakina
Non: Miranda Arga
Jatorria: CAR.PNAXIV

lope franco - (1366) CAR.PNAXIV , 619 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 157vB)

Zer: Zergaduna
Non: Miranda Arga
Jatorria: CAR.PNAXIV

pero franco - (1366) CAR.PNAXIV , 619 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 157vB)

Zer: Zergaduna
Non: Miranda Arga
Jatorria: CAR.PNAXIV

johan martiniz caluo [franco] - (1366) CAR.PNAXIV , 619 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 157vB)

(...)
Johan Martiniz Caluo [86. Tachado: Franco]
(...)

Zer: Zergaduna
Non: Miranda Arga
Jatorria: CAR.PNAXIV

abram françes - (1366) CAR.PNAXIV , 612 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 152A)

Zer: Zergadun judua
Non: Lizarra
Jatorria: CAR.PNAXIV

martin frances - (1366) CAR.PNAXIV , 617 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 156v)

Zer: Zergaduna
Non: Larraga
Jatorria: CAR.PNAXIV

abran franc - (1366) CAR.PNAXIV , 612 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 152A)

(...)
Salamon, fijo de Abran Franc
(...)

Zer: Zergadun judu baten aita
Non: Lizarra
Jatorria: CAR.PNAXIV

judas frances - (1366) CAR.PNAXIV , 612 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 152A)

Zer: Zergadun judua
Non: Lizarra
Jatorria: CAR.PNAXIV

martin franc - (1366) CAR.PNAXIV , 432 B (D.a dok. [AGN, sign. gb.], VIIr)

(...)
Martin Franc, II florines
(...)

Zer: Zergaduna [labradores]
Non: Arguedas
Jatorria: CAR.PNAXIV

menahen françes - (1366) CAR.PNAXIV , 612 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 152B)

Zer: Zergadun judua
Non: Lizarra
Jatorria: CAR.PNAXIV

samuel franco - (1366) CAR.PNAXIV , 612 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 152B)

Zer: Zergadun judua
Non: Lizarra
Jatorria: CAR.PNAXIV

judas franco - (1366) CAR.PNAXIV , 612 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 152B)

(...)
Salamon, fijo de Judas Franco
(...)

Zer: Zergadun judu baten aita
Non: Lizarra
Jatorria: CAR.PNAXIV

arnalt de francia - (1366) CAR.PNAXIV , 656 (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 172r [?])

(...)
Primo por roto Arnalt de Francia por el quoal son rendidos en la vylla d'Esteylla del barrio de Bonc [sic; Borc] Nuel IIII florines
(...)

Zer: Zerga biltzailea [?]
Non: Lizarra
Jatorria: CAR.PNAXIV

pedro de la francesa - (1366) CAR.PNAXIV , 601 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 146C[B])

(...)
NON PODIENTES
(...)

Zer: Zergaduna [non podiente]
Non: Labraza
Jatorria: CAR.PNAXIV

guillem franc - (1366) CAR.PNAXIV , 604 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 148rA)

Zer: Zergaduna
Non: La Rúa (Lizarra)
Jatorria: CAR.PNAXIV

haym frances - (1366) CAR.PNAXIV , 612 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 152B)

Zer: Zergadun judua [non podiente]
Non: Lizarra
Jatorria: CAR.PNAXIV

sancha la francesa - (1366) CAR.PNAXIV , 617 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 156vC)

Zer: Zergaduna
Non: Larraga
Jatorria: CAR.PNAXIV

romeo franco - (1366) CAR.PNAXIV , 620 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 158B)

Zer: Zergaduna
Non: Faltzes
Jatorria: CAR.PNAXIV

pascoal de francia - (1366) CAR.PNAXIV , 567 A (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 118v B)

Zer: Zergaduna
Non: Lesaka
Jatorria: CAR.PNAXIV

johan françes - (1366) CAR.PNAXIV , 618 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 156vC)

Zer: Zergaduna
Non: Larraga
Jatorria: CAR.PNAXIV

johan franco - (1366) CAR.PNAXIV , 642 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 168rA)

(...)
Maria Sanchiz, muger de Johan Franco
(...)

Zer: Zergadun baten senarra
Non: Los Rabales (Viana)
Jatorria: CAR.PNAXIV

martin franco - (1366) CAR.PNAXIV , 635 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 165rA)

Zer: Zergaduna
Non: Guardia
Jatorria: CAR.PNAXIV

furtun franco - (1366) CAR.PNAXIV , 621 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 158C)

Zer: Zergaduna
Non: Faltzes
Jatorria: CAR.PNAXIV

felip franco - (1366) CAR.PNAXIV , 621 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 158vA)

Zer: Zergaduna
Non: Faltzes
Jatorria: CAR.PNAXIV

arnalt de francia - (1366) CAR.PNAXIV , 605 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 148vA)

(...)
don Arnalt de Francia
(...)

Zer: Zergaduna
Non: Burgo Nuevo (Lizarra)
Jatorria: CAR.PNAXIV

france - (1366/03/26 [1890]) BRUT.CN , CLXIV. dok., 148. or. (1. oharra) [Cartulaire Charles II, 306-307]

(...)
lequel [Lambert de Paris, messager] est envoié de nostre dit cousin pour ses besoignes, des parties d'Espaigne ès partie[s] de France, et pour retourneur a lui en Espaigne
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

france - (1366/03/30 [1890]) BRUT.CN , CLXIV. dok., 149. or. (148. or., 1. oharra) [Cartulaire Charles II, 311]

(...)
[Guillaume Lemestre, ménestrel] ès parties de Gascoigne, de Xantonge, de France et en diverses autres parties pour nos besoignes
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

france - (1369/02/04 [1890]) BRUT.CN , CXCVII. dok., 169, 170. or. [Cartulaire II, 106-108]

(...)
il me doit faire asseoir en et sur ses terres de France et de Normendie au plus prez du chastel que faire se pourra [...] de le servir et obéir comme seigneur lige envers touz et contre touz roys, princeps et autres, de quelque estat que il soient, et inssy l'avons promis et prometons, excepté contre le roy de France et ses frères et le duc de Bretaigne et le duc d'Orliens
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

france - (1369/02/04 [1890]) BRUT.CN , CXCVI. dok., 166, 168. or. [Tiroir 23, nº 8 [Cartulaire I, 293-294; II, 105]]

(...)
promettons de le servir envers tous et contre touz de tout nostre povoir, excepté le roy de France, mon seigneur [...] Et se il avenoit que ledit roy de Navarre eust guerre aut dit roy de France, mon seigneur, ce qeu Dieux ne voullie, nous prometons et nous obligans que durant ledite guerre, dudit chastel et rente, que nous tenons dudit roy de Navarre, nous ne ferons guerre [...] nostre entencion n'est pas que condition ne convenances desos dites soient en riens contes le roy de France, monsseigneur, sa mageste réal, messeinge[ur]s ses frères, ne les autres seigneurs
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

françia - (1379/06/05) FDMPV.006 , 85. or. [UA.SEG, E/2/3/3/1, 2v]

(...)
Et agora saber que por quanto yo he mester yr al Rey de Françia por mensajero del dicho sennor Rey e por su serviçio
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.006

françia - (1379/08/18) FDMPV.006 , 89. or. [UA.SEG, B/1/11231, 3r]

(...)
Don Bergal de Clauquen condestable de Françia, vasallo del rey
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.006

françia - (1379/08/18) FDMPV.006 , 92. or. [UA.SEG, B/1/11361, 5r]

(...)
Don Beltrán de Clauquin condestable de Françia, vasallo del rey, cf.
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.006

françia - (1379/08/25 [1983]) FDMPV.003 , 6. dok., 13. or.

(...)
Don Beltran de Glacin, condestable de Françia, vasallo del rey
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.003

francia - (1455/01/22 [1983]) FDMPV.002 , 5. dok., 15. or.

(...)
que la dicha provincia [de Guipuzcoa] veer como es en los confines de ellos frontera de Navarra e Inglaterra e Francia
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.002

francia - (1458/09/28 [1983]) FDMPV.002 , 30. dok., 71, 72, 73. or.

(...)
Sepades que yo soy informado que non embargante que yo por mis cartas embie a rogar e requerir al mui alto e esclarecido Principe Rey de Francia mi mui caro e primo hermano e aliado e al su mayro de Vayona que cesaren de facer la torre e edificio que tenian comenzado en la ribera del rio que es cerca de la dicha villa de Fuenterrabia por quanto era comenzado y fecho en perjuicio mio por la dicha tierra e rio seer de mi Señorio e pertenecer a mi e a la mi Corona Real [...] facen mal e daño a la dicha mi villa de Fuenterrabia e vecinos y moradores de ella e que algunos de la tierra de Urturia que es del dicho reyno de Francia han entrado y entran en esa dicha provincia e andan por algunas partes de ella en asechanza [...] de ello no pueda pretender ignorancia e fecho el dicho pregon si los de la dicha tierra de Orturia o otros quales quier del dicho Reyno de Francia o otras quales quier personas de los que han sido en facer mal e dapño a los de la dicha villa en esa provincia o en su tierra entraren sin facer la dicha diligencia [...] que algunos de la tierra de Urturia que es del dicho reyno de Francia han entrado y entran en esa dicha provincia e andan por algunas partes de ella en asechanza [...] e fecho el dicho pregon si los de la dicha tierra de Orturia o otros quales quier del dicho Reyno de Francia o otras qualesquier personas de los que han sido en facer mal e dapño a los de la dicha villa en esa provincia o en su tierra entraren sin facer la dicha diligencia
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.002

franceses - (1466/06/18 [1983]) FDMPV.002 , 54. dok., 108. or.

(...)
E en tanto vos ynviare la gente que complira, con que vos defendades e vengareys vuestras injurias e males e daños que esos henemigos los franceses vos han echo
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.002

francia - (1466/12/29 (?) [1983]) FDMPV.002 , 58. dok., 114. or.

(...)
Por quanto vos los Procuradores de los Escuderos fijos dalgo de las Villas e Lugares de la mi Provincia e Hermandad de Guipuzcoa estando en la Junta en la villa de San Sebastian me fue embiado facer relacion diciendo que bien savia como ellos eran constituidos e poblados en los confines de mis Reynos en frontera de los Reynos de Francia e de Nabarra por lo qual diz que le seran e son fechos muchos robos e desaguisados
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.002

franceses, francia - (1468/07/29 [1983]) FDMPV.002 , 66. dok., 127, 128. or.

(...)
e a lo que decis que los Franceses han pregonado guerra contra mis Reynos e Señorios eceptos los que estaban en la obediencia del dicho Ynfante mi Hermano yo vos mando que hagais luego pregonar por todas las villas y lugares e puertos de esa provincia guerra contra el dicho rey de Francia e contra sus reynos y señorios [...] vos mando que hagades guerra al dicho Rey de Francia e a todos los cavalleros e ciudades y villas y lugares que estan por el e a su obediencia [...] para que todas esas mis villas y lugares esten bien guardadas e non reciban dapño alguno de los dichos Franceses e para les hacer guerra e todo mal e dapño [...] que algunos mis subditos y naturales biven y llevan acostamientos del dicho rey de Francia yo vos mando que luego les mandedes de mi parte e yo por la presente les mando que se despidan a dicho rey de Francia e que no acudan ni lleven derechos algunos de el [...] Otrosi cerca de lo que me escribistes que algunas personas han sacado e sacan de cada dia gran numero de cavallos fuera de mis reynos para el dicho reyno de Francia yo he rebocado e por la presente revoco todas las dichas licencias que fasta aqui he dado a qualesquier personas e vos mando que por virtud de ellas no dexeis pasar cavallos algunos para el dicho reyno de Francia e que pongades buenas guardas e recabdos en los puertos y pasos por donde pasan
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.002

francia, franceses - (1468/07/29 [1983]) FDMPV.002 , 67. dok., 129, 130. or.

(...)
agora saved que a mi es fecha relacion que el rey de Francia a mandado pregonar guerra en algunas ciudades y villas y lugares e puertos de ellos contra mi y contra mis reynos y señorios [...] vos mando que pongades buenas guardas y recabdo en las dichas villas e lugares e puertos de mar por manera que los dichos franceses nin otra persona alguna se non pueda apoderar de ellos ni les pueda seer fecha guerra ni robo ni fuerza ni otro mal nin dapño alguno [...] Otrosi vos mando que fagades pregonar publicamente en esas dichas ciudades y villas y lugares y puertos guerra contra el dicho rey de Francia y contra sus reynos y tierras e subditos y naturales ecepto los magnificos e instinctos Duques de Berri y Borgoña e Bretaña mis mui caros y mui amados primos e sus tierras e Señorios y subditos y naturales los quales es mi merced que sean guardados como amigos y aliados
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.002

francia - (1468/08/10 [1983]) FDMPV.002 , 72. dok., 135. or.

(...)
a cerca de la guerra que dizque mando pregonar el rey de Francia contra mis Reynos y a vos embie poca ha mis Cartas y provisiones necesarias para ello segund que de alla las enviastes demandar a cerca de la facultad que demandais para hacer tregoa con algunas villas e Lugares del Rey de Francia por agora fasta que mas se vea en ello en el mi Concejo se acordo no seer cumplidero a mi servicio nin a bien de esta tierra que se diese la tal facultad
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.002

francia, franceses - (1468/08/18 [1983]) FDMPV.002 , 74. dok., 138, 139. or.

(...)
fago vos saber que vi vuestra peticion que me embiastes con la qual decides que teniades avisados que el conde de Fox con otras gentes e capitanes del rey de Francia fasta en numero de diez y seis mil combatientes eran venidos a la Ciudad de Bayona e Bearn e asi mismo que el rey de Francia armaba ciertas naos por mar e que os recelabades que venian a tomar las mis villas de Fuenterrabia San Sebastian y Guetaria e otras algunas de esa mi provincia e otrosi que haviades savido que en esa dicha provincia algunas personas avia que eran espias y abisaban al dicho rey de Francia y a sus capitanes e a otras personas de estas cosas de esta dicha mi provincia en grand deservicio de Dios e mio e dapño de la dicha provincia [...] en la dicha vuestra peticion se contiene la qual por mi vista quanto a la gente de Franceses que decides viene a la frontera por mar e por tierra como quiera que yo he savido que aquella gente es venida con temor de los Yngleses que son pasados o quieren pasar al ducado de Guiana por se apoderar del dicho ducado [...] que vosotros pongades buena guarda e recabdo en esas villas y lugares e tierra e les fagades velar e rondar por manera que los dichos franceses ni otra persona alguna no se puedan apoderar de esas dichas villas y lugares [...] e por que luego prestamente seades socorridos si tal caso acaece yo escribo al conde de Aro a Don Pedro de Velasco su hijo y a la ciudad de Burgos e a otras ciudades y villas e lugares de esa comarca e a las Hermandades e al mi condado de Vizcaya que luego prestamente se junten todos e cada y quando por vosotros fueeren requeridos vos vaian a socorrer e aiudar contra los dichos franceses e contra otras qualesquier personas que algun mal o dapño quisieren facer contra esa dicha provincia
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.002

franceses - (1469/01/30 [1983]) FDMPV.002 , 78. dok., 143. or.

(...)
Otrosi por que algunas personas de esa provincia en grand deservicio de Dios e del Rey e dapño e destrucion e sopeamiento e enagenamiento de la Corona real esta provincia a andado en algunos tratos o fechos con algunos del Reyno o Franceses y Navarros como la dicha provincia sea enagenada o so juzgada por algunos poderosos en dapño e quebrantamiento de la Hermandad
(...)

Zer: Erresuma (Frantzia)
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.002

francia - (1470/07/08 [1983]) FDMPV.002 , 80. dok., 147. or.

(...)
Asimismo yo he sabido que los embaxadores del Rey de Francia, mi muy caro e muy amado primo hermano e aliado, son venidos a esa Provincia
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.002

françia - (1476/07/30) FDMPV.009 , 15. dok. 73. or. [Priv. reg. 1 nº 7, 3r, 3v]

(...)
por quanto su alteza despues que obo el regimiento ha estado muy ocupado en la guerra contra el rey de Françia e su adbersario de Portogal non ha podido benir en persona a hazer el dicho juramento [...] la guerra ynjusta que los reyes de Françia e Portogal contra su real persona e sus reynos han mobido los caballeros, escuderos e hijosdalgo
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.009

françia - (1480/03/24 [1482/03/10?]) FDMPV.009 , 22. dok. 114. or. [Céd. reg. 1 nº 8, 1r]

(...)
que ninguno non sacase vena para faser fierro del dicho condado para fuera parte, e dis que quando el ducado de Guiana fue conquistado por el rey de Françia a cabsa de las alianças de entre estos nuestros reygnos de Castilla e el reyno de Françia, se vso sacar la dicha vena
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.009

françia - (1503/01/16) FDMPV.009 , 55. dok. 224. or. [Céd. reg. 1 nº 20]

(...)
e agora sabed que nos somos çerteficados commo el rey de Françia hase todos los aparejos que puede por mar e por tierra, para contra nos e contra nuestros subditos e naturales
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.009

françia - (1512/05/07) FDMPV.009 , 86. dok. 338, 339. or. [Céd. reg. 1 nº 35, 1r]

(...)
Bien sabeys commo en esa frontera de Françia han apregonado que, so grabes penas, no trayan a estos reynos e sennorios de Castilla, de los de Françia, mantenimientos nin madera nin otras cosas algunas de que se puedan aprobechar [...] no llebeis ni fagais llebar ni consintais que se llebe destos dichos reynos e sennorios, direte ni indiretamente, a los reynos e sennorios de Françia nin a parte alguna dellos fierro ni azero nin vena nin otros metales algunos
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: FDMPV.009

francesa - (1545) E , XXIV, 575, G3r

(...)
Adj. francesa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AG.M.FPTPF

franzes - (1550) ZALD.SCCG , 63

(...)
Adj. franzes osteac, 'el ejército francés'
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AG.M.FPTPF

franziako - (1571) Lç , 503

(...)
Bide Sabbathokoa, zen Sabbathoan ioaitera sori zen bezenbat, baitzen bi milla urrhets, *Franziako lekoatxo bat baino gutixiago
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franceses - (1614) SAND.COP , 78 atz. [IÑ.SAND, 1264. or. (50. oharra)]

(...)
el puerto de San Saluador de Ybañeta, camino de Santiago, donde segun la comun opinion, perecieron infinitos Franceses en tiempo de Carlos Magno, y segun la tradicion de aquellas montañas, perecian los peregrinos ahogados con la ventisca de las nieves; y otros despedaçados de infinitos lobos, que criaua la tierra
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SAND

francia - (1614) SAND.COP , 89 atz. [IÑ.SAND, 1265. or. (54. oharra)]

(...)
El Conde de Champaña y Par de Francia, fue uno de los mayores señores, y mas llegados a las casas Reales de Francia y Ingalaterra
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SAND

francia - (1614) SAND.COP , 129 atz. [IÑ.SAND, 1275. or. (107. oharra)]

(...)
(El obispo don Diego Ramirez, el año 1562) “... otro dia despues de Pentecostes al amanecer, partiò de Hugarte para Trento, donde entro atrauesando por Francia, y se hallò en el Concilio, asistiendo hasta quatro de Diziembre, del año 1563, en que se acabò”
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SAND

francia - (1614) SAND.COP , 2 atz., 10 atz. [IÑ.SAND, 1279. or. (128. oharra)]

(...)
Es verdad que algunos autores antiguos quiça no bien informados, como Ptholomeo, Strabon, y otros, llaman Vascos los pueblos circunuezinos de Pamplona: No lo siendo, sino los que caen à las vertientes de Francia […] Es verdad que algunos autores antiguos quiça no bien informados, como Ptholomeo, Strabon, y otros, llaman Vascos los pueblos circunuezinos de Pamplona: No lo siendo, sino los que caen à las vertientes de Francia […] Y en el año 824, reynando en Francia Luys hijo de Carlo Magno, embiò dos Capitanes, vno llamado Ebluo, y otro el Conde Asinario, ò Aznares, con gran copia de Vascos contra Pamplona […] Y en el 827 boluiò el mesmo Luys Emperador, rey de Fancia (sic) à embiar otros tres, que fueron, el Abad Isacar, y a Hildibrando, y a Donato Condes, que compusiessen las fronteras de Nauarra, con los Vascos, (como agora vimos las de Alduyde.) […] Diferencias antiguas entre Nauarros y Vascos, sobre los Pyrineos
(...)

Zer: Ipar Euskal Herria
Non:
Jatorria: IÑ.SAND

francia - (1614) SAND.COP , 137 atz. [IÑ.SAND, 1279. or. (130. oharra)]

(...)
Tras la conquista... “Todo lo demas que Nauarra solia tener en España, los reyes de Castilla y Aragon se lo quitaron. En Francia y Vascos los Reyes de Francia”
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SAND

franzia - (1627) EZ.Man1 , 8

(...)
*Katonek ohoratu dik bersuaz *Italia, *Pibraquek *Franzia eta *Beriñek *Españia
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1630) EZ.Noel , 176

(...)
Esparantza hartan neure bihurtzen naiz etxera, *Franzia erresuma noble fronteraren aldera
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziakoa - (1635) Harb , 924

(...)
*Luis errege *Franziakoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziakoa - (1635) Harb , 461

(...)
San *Luis errege *Franziakoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzesez - (1635) Harb , 463

(...)
Gehiago ikhusiko dute kuriosek gure ordenuko Aita *Kaitonek orai berriro egin duen heren ordenako liburuan; zeinek dilientki notatu baititu *Franzesez, eta hala nik ez itut hemen ezarri nahi, zeren hainitz baitira: ordena hunez ere dotrina ederra eman du
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziakoa - (1636) EZ.Eliç , 959

(...)
*Luis errege *Franziakoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1636) EZ.Eliç , 905

(...)
Damu nuke, o iaun *Etxaus nere iabe noblea eta *Franziako prelat, guztien ohorea ez zuri dedikatzeaz neure obren gohiena,
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1636) EZ.Eliç , 906

(...)
Zuk *Franziako eliza darokuzu altxatzen, zuk gure *Eskal herria ohoretan ematen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1636) EZ.Eliç , 906

(...)
Hala zuri zordun zaitzu *Franzia famatua, zuri zordun *Eskal herri nihork ez garaitua
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1638) EgiaK , 86

(...)
Alegradu bidi Kristiau erria libradu dalako ondar ibaia: Ogei mila gizon *Franzia erriko egozan aldi baten su emaiteko; arako *Bizkaitar *Domingo *Hegiko izan da bakarrik irabazteko
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francia - (1638) O.NUV , passim

(...)
francis (synopsis capitum [0516. orr.]) Caput I. Quo tempore de Hispaniâ in Aquitaniam migrarint Vascones, de plurimis excursionibus ab ipsis in agrum Aquitanicum factis, et de variis ex eo illorum cum Francis dimicationibus // francis, francicae (I, VI. kap., 021. orr. [0538. orr.]) // francos (I, IX. kap., 030. orr. [0547. orr.]) // francici, francos (I, IX. kap., 031. orr. [0548. orr.]) Besteak beste, Eginhardoren latinezko aipuan // franci (I, IX. kap., 032. orr. [0549. orr.]) Eginhardo edo Ademaroren latinezko aipuan // francorum (I, XI. kap., 036. orr. [0553. orr.]) // francos (II, II. kap., 078. orr. [0595. orr.]) Iruñeari San Saturdi [San Fermin] erantsi izanaren gutunaren latinezko testua // francos (II, II. kap., 080. orr. [0597. orr.]) Joan Briz Martínezen latinezko aipu batean // francis (II, II. kap., 082. orr. [0599. orr.]) // francorum (II, II. kap., 089. orr. [0606. orr.]) // franciae (II, III. kap., 098. orr. [0615. orr.]) Fiteroko idazki baten latinezko aipuan // francorum (II, IV. kap., 104. orr. [0621. orr.]) // francis (II, V. kap., 113. orr. [0630. orr.]) // franciae (II, V. kap., 116. orr. [0633. orr.]) // franciaeque (II, VI. kap., 126. orr. [0643. orr.]) Marineo Sículoren latinezko testu baten aipuan. // francis; franc., histor.; gallia, francia (II, VIII. kap., 163. orr. [0680. orr.]) Frankoen historia, Aimoniok idatzitako kronika // franci, francio, francione (II, VIII. kap., 164. orr. [0681. orr.]) Besteak beste, Fredegarioren eta Aimonioren testu banaren latinezko aipuetan // francorum (II, IX. kap., 177. orr. [0694. orr.]) // franciam (II, IX. kap., 179. orr. [0696. orr.]) // francorum, galliâ (II, IX. kap., 181. orr. [0698. orr.]) // franc., francicae, francorum (II, IX. kap., 192. orr. [0709. orr.]) // franconum (II, X. kap., 216. orr. [0733. orr.]) Zuritaren latinezko aipuan // francos, francorum (II, X. kap., 219. orr. [0736. orr.]) // francis (II, X. kap., 221. orr. [0738. orr.]) // francorum (II, XII. kap., 254. orr. [0771. orr.]) // francis (II, XII. kap., 255. orr. [0772. orr.]) // francos (II, XII. kap., 258. orr. [0775. orr.]) // francorum, galliâ, franci (II, XII. kap., 259. orr. [0776. orr.]) // franco (II, XII. kap., 260. orr. [0777. orr.]) // francis (II, XII. kap., 262. orr. [0779. orr.]) // francis (II, XII. kap., 266. orr. [0783. orr.]) // francorum (II, XIV. kap., 323. orr. [0840. orr.]) Herman lekaidearen latinezko aipuan // franciae, franc., frâciae (II, XV. kap., 332. orr. [0849. orr.]) // franciae (II, XV. kap., 336. orr. [0853. orr.]) // francic., franciae (II, XV. kap., 337. orr. [0854. orr.]) // franciae (II, XV. kap., 344. orr. [0861. orr.]) // francorum, gallicis (II, XV. kap., 346. orr. [0863. orr.]) // francorum, galliâ (II, XV. kap., 347. orr. [0864. orr.]) Besteak beste, Comptoen ganberako latinezko aipuan // francae (II, XV. kap., 348. orr. [0865. orr.]) // france, francica (II, XVI. kap., 358. orr. [0875. orr.]) // franciam (II, XVI. kap., 360. orr. [0877. orr.]) // franciae (II, XVI. kap., 361. orr. [0878. orr.]) // franciae (II, XVI. kap., 362. orr. [0879. orr.]) // franciae (II, XVII. kap., 367. orr. [0884. orr.]) // francis (III, I. kap., 383. orr. [0900. orr.]) // francorum, galliae (III, I. kap., 387. orr. [0904. orr.]) // franci, francis (III, I. kap., 388. orr. [0905. orr.]) // francorum (III, II. kap., 389. orr. [0906. orr.]) // francorum (III, II. kap., 392. orr. [0909. orr.]) Fredegarioren latinezko aipuan // francorum (III, II. kap., 393. orr. [0910. orr.]) Selvalatako dokumentuko latinezko aipuan // francicorum, franciae (III, III. kap., 398. orr. [0915. orr.]) // francorum (III, IV. kap., 405. orr. [0922. orr.]) Baionako elizbarrutiko dokumentuaren latinezko aipuan // francorum, franciae (III, IV. kap., 407. orr. [0924. orr.]) Walsinganoren latinezko aipuan // francorum (III, IV. kap., 408. orr. [0925. orr.]) // francie (III, IV. kap., 409. orr. [0926. orr.]) // francicorum, franci (III, V. kap., 409. orr. [0926. orr.]) Besteak beste, Fredegarioren latinezko aipuan // francis, francico (III, V. kap., 411. orr. [0928. orr.]) Besteak beste, Freher-en latinezko aipuan. // franciam, franci (III, V. kap., 412. orr. [0929. orr.]) Fredegarioren latinezko aipuan // francicorum (III, V. kap., 413. orr. [0930. orr.]) // francic. (III, V. kap., 416. orr. [0933. orr.]) // franciâ, franci (III, VI. kap., 420. orr. [0937. orr.]) Besteak beste, Auch eta Lescarreko dokumentuen latinezko aipuan // francorum (III, VI. kap., 421. orr. [0938. orr.]) // francorum (III, VI. kap., 422. orr. [0939. orr.]) // franciâ (III, VI. kap., 426. orr. [0943. orr.]) // franciae (III, VI. kap., 427. orr. [0944. orr.]) // francia, francorum (III, VII. kap., 431. orr. [0948. orr.]) // francorum (III, VII. kap., 440. orr. [0957. orr.]) Lurbeoren latinezko aipuan // franc. (III, VII. kap., 442. orr. [0959. orr.]) // francorum, franciae (III, X. kap., 488. orr. [1005. orr.]) // franciae (III, XI. kap., 496. orr. [1013. orr.]) // franciae (III, XI. kap., 497. orr. [1014. orr.]) // franciae (III, XI. kap., 504. orr. [1021. orr.]) // francie (III, XII. kap., 510. orr. [1027. orr.]) // francicae (III, XII. kap., 512. orr. [sic 152] [1029. orr.]) // franciae (III, XII. kap., 537. orr. [1054. orr.]) // franciae, gallie (III, XIII. kap., 544. orr. [1061. orr.]) // francorum (III, XIII. kap., 554. orr. [1073. orr.]) // franci (index, s.v. austroualdi [1080. orr.]) // francis (index, s.v. cantabria à francis [1082. orr.]) // francorum (index, s.v. eprenio [1084. orr.]) // francis (index, s.v. gascones à francis [1085. orr.]) // francis (index, s.v. genialis [1085. orr.]) // franciae (index, s.v. ioanna nauarrae [1086. orr.]) // franciae (index, s.v. philippus [1090. orr.]) // francos (index, s.v. vasconum varia [1095. orr.]) // francis (index, s.v. vasconum primae sedes [1095. orr.])
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: O.NUV

franziarako - (1638) EgiaK , 87

(...)
Martitzen susperroa eldu ekizun *Pheliperi egiteko guztiok oñean mun; txakurren ametsagaz paluak asko eroango dozuz *Franziarako
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1638) EgiaK , 87

(...)
Santuonen esanaz akordadurik, Kristiau zireanak arnasa esturik; belaunez lurrean *Franzia guztia: "Almirante jauna, miserikordia¡" A legez izan baniz, Iai[i]nkoen Fedea, erakusiko neusten gañibitea, zegaiti eztakien Berba osorik jagoten inox bere Izorra bagarik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzesai - (1638) EgiaK , 88

(...)
Konfianza arregaz, biziarren gu, larretan diñoe qq *Franzesai bear jate ausi buru
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziakoak - (1638) EgiaK , 88

(...)
Berrogeta amargino dira heriduak, dulabre eukezalako euren eskuak; ogeta amalau tiro, bronze onezkoak, an etxi zituen *Franziakoak; berrogeta sei bandera pelakoak, arkabuz da pistola muniziñokoak, Arzobispoen oea, Prinzipen bagera gureak ezardezan lepoaz esera; kapusai granazkoak, erropa asko mutil pikaroak janzi eiteko; moskete eta lanza kontubagarik, lareun da geiago zaldiak ilik, eunda larogeimila dukat urrezko *Franzesai pagea egin eiteko
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzesai - (1638) EgiaK , 88

(...)
Berrogeta amargino dira heriduak, dulabre eukezalako euren eskuak; ogeta amalau tiro, bronze onezkoak, an etxi zituen *Franziakoak; berrogeta sei bandera pelakoak, arkabuz da pistola muniziñokoak, Arzobispoen oea, Prinzipen bagera gureak ezardezan lepoaz esera; kapusai granazkoak, erropa asko mutil pikaroak janzi eiteko; moskete eta lanza kontubagarik, lareun da geiago zaldiak ilik, eunda larogeimila dukat urrezko *Franzesai pagea egin eiteko
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziarik - (1638) EgiaK , 88

(...)
Sartu ziteanean ondar ibaian *Franziarik ezardezan eurak aldean Bizitzak, osasunak, esperantza andiak an galdu zituen *Franzes guztiak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzesai - (1638) EgiaK , 90

(...)
*Bizkaitarrak giltzak *Franzesai emon¡ ez eta balira guztiok *Sanson¡" Onreagaz jaio, onre[a]gaz il, gizona gizalegen, ez beti mutil
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

robert de frances - (1638) O.NUV , II, II. kap., 089. or. [0606. or.]

(...)
Gartzia erregek Gares berriari emandako gutuneko latinezko aipuan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: O.NUV

frantziako - (1643) Ax , 1

(...)
Ene iaun *Bertrand *de *Etxaus, *Tursko Arzipizpiku, *Frantziako lehenbiziko erremusinari: Ordenako aitonen seme, eta erregeren konseillari famatuari ZERUKO LORIA
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciaco - (1643) Ax , 3

(...)
Franciaco
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AG.M.FPTPF

francesez - (1643) Ax , 259

(...)
Adj. Francesez, 'en francés'
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AG.M.FPTPF

franziako - (1643) Ax , 173

(...)
Eta nola bat bedera bere hitzkuntzan baita ezagun nongo den: franzesez mintzo dena *Franziako dela: eta espaiñolez mintzo dena *Espaiñiakoa: hala da bada halaber bat bedera bere arneguetan eta iuramentuetan ezagun nongo den, ifernukoa dela
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

françessa - (1653) MIK.MB , 14

(...)
Adj. françessa, 'el francés'
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AG.M.FPTPF

franziako - (1664) SP.Phil , 363

(...)
San *Luis *Franziako erregeren abisuetarik, bat, da, nihoren hitzaz eztela erran behar, hura eztela hala, lekhat bekhatu bada, edo kalte handi baliz haren konsentitzea: hori erraiten zuen ihardukimendu guzien khentzea gatik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1664) SP.Phil , 400

(...)
San *Luis *Franziako errege handia, bere gorputzaren aldera garratza, eta orobat bere emaztea ganako amorioan begitartetsua, gaizki erraiten zen sobera zegoelakotz halako karesamendutan, egiaz lehen merezi zuelarik laudorio, iakiteaz bere buru gerlatiaren eta bihotzdunaren largatzen ezkontzako amudioaren begiratzeko behar diren eginbide aphur hetara; zeren amudio garbiaren eta idekiaren seinaletxo hek bihotzak amarratzen eztituztelarik, guziarekin ere elkharganatzen tuzte, eta ederkitasun arrai bat emaiten diote elkharrekiko bizitzeari
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1664) SP.Phil , 16

(...)
Eta huna Sain *Luis *Franziako errege handiak hil baino lehen bere semeari utzi ziotzan abisuetarik bat, Konfesa zaite maiz, hauta zazu egiteko ditutzen gauzak seguratuki irakats diatzaketzun konfesor iakinsun eta zuhur bat
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1664) SP.Phil , 272

(...)
Ezin aski mirets dezaket nolako berodurarekin Sain *Luis *Franziako Erregea abisu horri iarraiki zitzaion
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1664) SP.Phil , 148

(...)
Egia da historia batzuk argi geiago emaiten deraukutela gure biziaren gidatzeko bertzeek baino; nolakoak baitira Santa *Theresaren, San *Luis *Franziako erregearen bizitzeak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1664) SP.Phil , 334

(...)
San *Luis *Franziako Erregeak hitz batez trinkatzen du, batbedera behar dela bestitu bere graduaren eta estatuaren eredura, hala non zuhurrek eta prestuek ezin erran dezaketen, sobera egiten duzu, ez eta gazteek, gutiegi egiten duzu
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1664) SP.Phil , 178

(...)
Sain *Luis *Franziako erregeak, dirua irabazi nahiz bezala, bisitatzen zituen hospitaleak, eta eriak serbitzatzen zituen bere eskuez
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1666) Tt.Onsa , 26

(...)
Paganoen artian *Franziako prinze katholiko bat ekharri dut astez, neure onsa hilzeko bidia akhabatzen nuian lehen kapitulo huntan, eta ustez paganoer ohore egin nuian, prinze franzes bat emanik, bere konpañian lagun
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1666) Tt.Onsa , 40

(...)
Orhit niz neure gaztetasunean ikhusirik *Pariseko hirian, zeiñ baita *Franziako erresumaren hiri kapitala gure erregeen egoite, eta habitazione komuna, eta ordinarioa, eta lur orotako hiri ederren, eta handien, edo lehenbizikoa edo bigarrena, eliza handi bat, zein deithatzen baita Inozenten eliza, eta eliza hartan ikhusi dut ilherri handi bat, zeiñetan hil estranjer ororen gorpitzak ehorsten baitira komunzki; eta konpotikoek bere hobiak eta sepulturak edireten baitituzte ilherri handi, eta zabal hartan, hillen hezurrak goiti daude galerietan inguru, inguru, altxaturik eta hedaturik eta hezur heien pian, hillen hezurrak minzatzen balira bezala hitz hoiek daude, eskriturian iarririk lenguaje franzesian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1666) Tt.Onsa , 176

(...)
Egizu *Carolus *Magnus, *Alemaniako enperadore eta *Franziako errege saindu handi hark egin zian bezala, haren orena jin zenian mundu hontarik bertzialat partitzeko, galdo egin zeraukoten, zer debisa, edo epitafio, plazer zian, haren tonban gaiñian, hura hilez geroz ezar lezaten errapuesta eman zian, ezar dazie herioa, qq, hura da ene gehiena, hark ni, ene koroa, ene biktoria, trionfak oro, garaitu gutu, bizian ukhen dut haren orhitzia, eta haren beldurra, bego, ni hilez geroz ere, haren izena nitan gaiñen, bizian eduki dut bihotzian haren beldurra, ene ezurrek, eta ene erhautsek, ene tonbak, ekhar bezate, ni hilez geroz haren izena bere gaiñian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1666) Tt.Onsa , 2

(...)
*Zuberoak, *Biarnok, *Basanabarre, *Lapurdik, *Franzia orok aithortzen du, zu iaun handi bat, baroin handi bat, markis handi bat zirela, zure izena, zure aiphamena orotan ohoratu da, orotan onki jin da baina ene soldadoak plazer baduzu iarraiki haren hatzari, haren herexari, eginen zitu errege zelian, eginen zitu etziren, beno iaun handiago, eta emanen koroa bat ainguriena bezain ederrik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1666) Tt.Onsa , 3

(...)
*Tristant de *Modeing *Guienako gobernadore, eta *Lotenent general handi haren memoria, istorian ageri dira, hark resumari rendatu zutian zerbutzu handiak, *Henri izen hartako bigarrenaren denboran, istoria minzo denian, gobernadore handi, hartzaz, dio, qq, ezta izan iagoti nehor ere hanbat regretatu, eta deithortau *Franzian, nola iaun handi hura, erregek enzunik haren hilziaren berri tristia, igorri zian berehala, *Ana *de *Montmorenzi *Franziako konestablia, eta duk *d, *Aumal, bata lu idorrez, berzia, itsasoz *Bordelera, hogui mila gizoneki, eta han mendekatu, punitu gobernadore handi haren hilzia hanbat rigoroski, non ezpaita moienik letra hontan ezar ahal dezadan punizione iusto haren handitasuna
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1666) Tt.Onsa , 3

(...)
*Tristant de *Modeing *Guienako gobernadore, eta *Lotenent general handi haren memoria, istorian ageri dira, hark resumari rendatu zutian zerbutzu handiak, *Henri izen hartako bigarrenaren denboran, istoria minzo denian, gobernadore handi, hartzaz, dio, qq, ezta izan iagoti nehor ere hanbat regretatu, eta deithortau *Franzian, nola iaun handi hura, erregek enzunik haren hilziaren berri tristia, igorri zian berehala, *Ana *de *Montmorenzi *Franziako konestablia, eta duk *d, *Aumal, bata lu idorrez, berzia, itsasoz *Bordelera, hogui mila gizoneki, eta han mendekatu, punitu gobernadore handi haren hilzia hanbat rigoroski, non ezpaita moienik letra hontan ezar ahal dezadan punizione iusto haren handitasuna
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1666) Tt.Onsa , 3

(...)
Ezta hil oraino *Valentin *de *Domesaiñ *de *Moneins, Iaun handi, kapitain zuhur, koraios haren memoria akzione ederrik, eta saindurik egin du hark ere, *Charles *Franziako errege izen hartako bederatzugarrenean pian, eliza saindiaren, bere resumaren bere erregiaren, bere herriaren alde eta faboretan, eresiaren, eta hugenauten kontre
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1666) Tt.Onsa , 3

(...)
Geroz eta lehen izan da zure familian personaje handirik, *Franzian, *Italietan, *Biarnoan, *euskal herrian, *Moieneko izena gora eraman dianik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1666) Tt.Onsa , 121

(...)
Egun batez *Franziako prinze bat, zoin deithatzen baitzen *Louis *de *Bourbon, qq, eta zoin baitzen *Charles zortzigarrena, *Franziako erregiaren *Naples, erresuman, bisarrege, eta *Lotenent jenerala, heldu zen *Italietan, *Pouzols, deitatzen den hiri batetan, eta ioanik eliza batera, zointan haren aitaren gorpitza ehortzirik baitzagoen hobe batetan, halako gisaz bere aitaren doluz hasi zen nigarrez, hazperenez zinkuritz, eta heiagoraz, non bere hala, hobiaren gañian zagoela bere aitaren dethoratzen hil baitzen, eta arima Ienkoari rendatu, prinze gazte hark erakhustera eman zian, seme hon bezala, bere aita maite ziala, eta haren hilzia, bere bihotzian barna, baino barnago edukiten ziala
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1666) Tt.Onsa , 121

(...)
Egun batez *Franziako prinze bat, zoin deithatzen baitzen *Louis *de *Bourbon, qq, eta zoin baitzen *Charles zortzigarrena, *Franziako erregiaren *Naples, erresuman, bisarrege, eta *Lotenent jenerala, heldu zen *Italietan, *Pouzols, deitatzen den hiri batetan, eta ioanik eliza batera, zointan haren aitaren gorpitza ehortzirik baitzagoen hobe batetan, halako gisaz bere aitaren doluz hasi zen nigarrez, hazperenez zinkuritz, eta heiagoraz, non bere hala, hobiaren gañian zagoela bere aitaren dethoratzen hil baitzen, eta arima Ienkoari rendatu, prinze gazte hark erakhustera eman zian, seme hon bezala, bere aita maite ziala, eta haren hilzia, bere bihotzian barna, baino barnago edukiten ziala
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1666) Tt.Onsa , 4

(...)
Zure personan, Iauna zure aitzinekoen ohoria, bertutia, korajia, eta izena bizi da, eta Iinkoak emaiten badrauzu bizitzen luze zure meritiak, konsideratu, diren eta ene othoiziak exauditu, esperanza dizut zure familiaren armak, emendaturen dutuzela *Franziako mariskal baten makilaz, arte hartan, Iauna, gomendatzen drauzut ene libriaren laur regimendiak, goberna itzatzut behar den bezala egunian behin zure kabinetian sarturik egiezu begitarte, eta so hon bat, edirenen duzu han zure arimak, behar diana oro, onsa hilzeko bide hona; hori da zeruko resuma handiaren ardiasteko, remenio handia hara helzeko espiritu saindiak argi dezan eta illumina zure spiritua, badut hainbertze borondate eta pasione, nola nahi benitz izan hobiala drano, inklinazione, eta respektu ororekin
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1666) Tt.Onsa , 121

(...)
*Franziako eta *Polloñe herriko errege, *Henri, izen hartako hirurgarrena *Pariseko hiria asetiaturik edukiten ziala, *Saint *Cloud, deithatzen den hiri tipito hartan, hil zen, eta masakratu bi ganibet kolpuz, fraide gaixto baten eskutik, zoin deithatzen baizen, *Iacques *Klement, dominikano fraide gaixto, errege gaizo haren bihotza, eta haren ertxiak, *Saint *Cloud, eliza hartan ehorzirik, hobiaren eta thonbaren, gaiñian, zoin baitzen harri marbrez egina, epitafio, eta debisa eder haur, iarri zen karta batetan bezala ezkribaturik molde hontan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1666) Tt.Onsa , 122

(...)
*Franzia, eta *Poloiñe, hark manutu dutu kapa batez estalirik zagoen batek haur hil duzu, eta degoillatu, zoaz igaraila, erregen sortia deithora ezazu
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1666) Tt.Onsa , 123

(...)
*Franziako bertze errege handi batek *Henri handia, izen hartako laurgarrenak, erraiten zian komunzki bere gortian bere adeskider, proberbio, eta sentenzia eder haur, qq, erran nahi baita nork ere onsa maite baitu, berandian ahatzera uzten diala, prinze handi hark, bi persona bertzen artian ahal zen bezanbat maite zutian, bata zen bere arreba propia, prinzesa *Katharina, *Lorenako prinziaren emaztia, eta esposa, bertzia zen markisa eder bat, zoiñek bere kalitate ederrez abantailla handirik, eta grazia handirik, errege haren bihotzian ardiatsi baitzian, hain barna, non herioak ezpalu sobera sarri mundu hontarik arrapatu, erregek delibertu baitzian andere eder haren bere emazte eta esposa lejitimotan mezatzera, edo *erromek, etzukian boterik hari dispensarik emaiteko, zer gertatu zen, nola herioak egoalki bere kolpia emaiten baitu handier, xipier bezala, erregeren bi andere maitiak, hil ziren, bata bere herio naturalaz, bertzia, biolenziaz, bortxaz, eta pozoaz bi kreatura maite haien hil berria enzun zianian, errege handi hark, ardura ardura, erraiten zian, bi persona haien dolia, eta regreta, bizi zeno bere bihotzian edukiko ziala, eta deusegatik ere, egun oroz, bizi zeno, etzela hanbat bere hilziaz orhituko, nola bi persona maite haien hilzia zela kausa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziari - (1666) Tt.Onsa , 124

(...)
Ienkoari datsala pensamendu saindu hura zian ere gogoan guk esperanza dugun bezala, egun, eta oren triste, eta malhuros hartan, noiz ere *Pariseko hirian, egunaren erdian bere karrosan, *Franzois *Rauaillak, sakrilego murtrer gaixto, eta maradikatu hark bi ganibet kolpuz *Franziari edeki, eta arrapatu baizian, *Franziak egundano ikhusi dian prinzerik handiena, hobena, eta maitena
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziak - (1666) Tt.Onsa , 124

(...)
Ienkoari datsala pensamendu saindu hura zian ere gogoan guk esperanza dugun bezala, egun, eta oren triste, eta malhuros hartan, noiz ere *Pariseko hirian, egunaren erdian bere karrosan, *Franzois *Rauaillak, sakrilego murtrer gaixto, eta maradikatu hark bi ganibet kolpuz *Franziari edeki, eta arrapatu baizian, *Franziak egundano ikhusi dian prinzerik handiena, hobena, eta maitena
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1666) Tt.Onsa , 24

(...)
*Nafarroako historian *Franziako abokat batez eskribatuan edireten da nola *Charles duk *de *Burbon, prinze handi batek, zerbait hostasun edo resendimenda bere prinze, eta errege naturalaren kontra harturik, zein deithatzen baitzen *Frankois, izen hartako lehena, armak haren kontra harturik, *Charles *Quint, *Espaiñiako errege eta *Allemaniako inperadorearen alde, gerla denbora luzez bere erregeari eta bere erresumari egin ziala, hañitz okhasionetan eta zonbatetan, noiz hurus noiz malhurus izanik nola armak, iokoa bezala, behin bataren gero bertziaren kontra, eta alde baitira, fiñean *Pabia deithatzen den *Italiako hiri haren aitzinian, *Franziako erregia
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1666) Tt.Onsa , 24

(...)
*Nafarroako historian *Franziako abokat batez eskribatuan edireten da nola *Charles duk *de *Burbon, prinze handi batek, zerbait hostasun edo resendimenda bere prinze, eta errege naturalaren kontra harturik, zein deithatzen baitzen *Frankois, izen hartako lehena, armak haren kontra harturik, *Charles *Quint, *Espaiñiako errege eta *Allemaniako inperadorearen alde, gerla denbora luzez bere erregeari eta bere erresumari egin ziala, hañitz okhasionetan eta zonbatetan, noiz hurus noiz malhurus izanik nola armak, iokoa bezala, behin bataren gero bertziaren kontra, eta alde baitira, fiñean *Pabia deithatzen den *Italiako hiri haren aitzinian, *Franziako erregia
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziak - (1666) Tt.Onsa , 25

(...)
Erran nahi baita euskaraz gure lengoajian, *Franziak eman draut eznia, *Espaiñak indar, eta bentura *Erromak herioa eta *Cayetak sepultura
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1672) Tt.Arima , 107

(...)
Kostuma, eta karitate eder bat pratikatzen zian bere denboran mosde *Pernon azken hilaren aitak, zoin hirur erregeren denboran izan baita, agian *Franzian zen iaunik handiena, eta zoiñek, *Duc *de *Candale, *Duc *de *la *Valete eta kardinal *de *la *Valete bere hirur semen, eta bere personan, ukhen baitu ohore hori non laur kordon blu, kolpu batez bere familian ikhusi baititu, eta zoin infanteria franzesaren kolonek jeneral, eta geienako gobernadore hil izan baita,
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1672) Tt.Arima , 109

(...)
Eztu oraino hanitz denbora *Parisen iaun handi batek akzione eder bat, eta saindu bat pratikatzen ziala, iaun hura erregeren gortian zen kalitate, eta dignitate handitako, zoin komunski deithatzen baitira *franzian *maistre *de *requestes, ezkondu izan, eta emaztia hilik alhargun gertatu, bere buria estatu hartan ikhusirik, debozione ukhen zian behar ziela apheztu, estatu hartan ikhusirik, debozione ukhen zian behar ziela apheztu, ordena sakratiak harturik, eta meza saindia erranik, mundian zen egun oroz karrosan ioaiten zen *Pariseko elizetara konfesional batera, hargana jiten ziren oro konfesatzera, eta zer ere bilzen baitzian dihaur bere konfesionetan, hura oro barazkal ondoan, bere bortan paubrer berak bere eskuz emaiten zian, eta distribuatzen, bere adezkidez, eta bere domestikoez egun batez interrogatu izan zen, zeren etzian amoina egiten paubrer lehen bere arrandetarik, eziez kofesionetan bilzen zutan duhurietarik, arrapostu eman zian, haren arrandak, hura lo zantzala jitan zirela, eta berak bere tribailluz, eta penaz, irapazten zutian honetarik, haboro plazer hartzen ziala amoina paubrer egitiaz, eziez bere arrandetarik,
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1672) Tt.Arima , 116

(...)
*Louis *Franziako erregiak egun oroz bere mahiñian hirur paubreri emiten zian jatera, eta edatera, eta bertze paubren nonbre, eta kantitate handiri, edo manuz, edo konseilluz, arima debota, dugun amoina beharrari, amoinaren bi manera hurak ongi jin izanen dira, Iinkoaren amorekatik eginak badira, ber
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1672) Tt.Arima , 54

(...)
*Louis *Franziako erregiak, maxima eder, eta saindu haur pratikatzen zian bere akzione orotan bere gaztetarzunian hasirik hil artino, eta manu, eta konseillu hon hura bere ordenian, eman zian bere semiari, eta koroaren ereter, eta suzesor lejitimoari, zoin deithatzen baitzen, *Louis *le *Hardi, qq, lehen hil, eziez bekhatu mortal bat Iinkoaren kontre kometi
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1672) Tt.Arima , 57

(...)
Barura konsistitzen da bi pundutan, bata da barnekoa, eta bertzia kanpotikoa, barnekoa, da substanzian, kantitatian, eta denboran, kanpotikoa da grazian, substanzia, edo kalitatia, da barur egunian haragirik eztezagun ian, garazuman ez haragirik, ez arraulzerik, bertze bijilien baruretan kostuma jenerala da, arraulze iatia, baina ez haragirik, ezniaz eta hantik egiten den iatekoaz denaz bezanbat, zoin komunski gorhia, edo burroa deitzen baitugu, permis da lekhu orotan, eta denbora orotan *Franzian *Ispanian, eta probinzia orotan, legerik ezten denboran kostumak balio du legiak bezanbat
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1677) INav , 46

(...)
Segidan dire *Franziako eta *Bretaiñiako kostako zunda uxanteraiñokoak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1677) INav , 104

(...)
Segidan dire *Franciako graduak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1677) INav , 49

(...)
Segidan dire *Franciako eta *Bertainako portutako entradak Flandreseraiñokoak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1677) INav , 34

(...)
Segidan dire arrutak *Franciako kostakoak eta *Bertaiñiakoak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziakoak - (1677) INav , 3

(...)
Jakiteko duzu liburu hunetan konprenitzen direla arrutak, lekoak, zundak, eta marea kontubak, eta entradak, ezagutzak halturak halanola, lebantekoak, *Espaiñiakoak, *Franziakoak, *Bretaniakoak, *Normandiakoak, eta *Picardiakoak, *Flandeskoak, *Angeleterrakoak, *Irlandakoak, *Eskosiakoak, eta *Ternubakoak, halanola baitire segidan iskribatubak, plazer duten maistrubenzat edo pillotubentzat, edo itsasoan nabigatzen dutenentzat, perilletarik goardatzeko, eta lehenbizikorik Lebantekotz berzeak segidan ditubela
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciaco - (1680) MUG.AMG , II, 731

(...)
irungo ospitalle aizineco cabarras orai ere errencuratzen gara franciaco aldetic harturic passatzeas egin dezaquegu guc ere gauza bera edo gastora berze gauzaric, hendaiaco cabarra zainnarequin inteligenziauda, adien guaren betiere hauzo on eta intelligenzia onean eta berze aldeagare beti
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: MUG.AMG

franziakoaren - (1686) Gç , 59

(...)
Errazu: o *Jesus, indazu zure benediziñoa, eta ziñaturik ohean sartzean: zure izenean dela, Jainkoa, indazu ungi hilzeko grazia; edo errazu S *Luis Errege *Franziakoaren othoitza:
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1692) Mong , 587

(...)
Eta nola hanitz nork bere nazionentzat trabaillatu baidire *Alemaniakoak alemanez, *Espainiakoak espaiñolez, hala nola *Franzian egin baitute qq rustikaz fransezen, eta gu *Franziakoak izan arren eskualdun guziek ez dakigu erdaraz eta partikularki laborariek konprenitzeko berehala liburu miragarri hartan diren misterioak, hargatik entrepenitu dut obra xume hau eskoaraz emaiterat bat bederak jakin dezatentzat zein erreitz den eskoaraz konprenitzea lehenagoko eta oraiko auktorren sendimenduak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziakoak - (1692) Mong , 587

(...)
Eta nola hanitz nork bere nazionentzat trabaillatu baidire *Alemaniakoak alemanez, *Espainiakoak espaiñolez, hala nola *Franzian egin baitute qq rustikaz fransezen, eta gu *Franziakoak izan arren eskualdun guziek ez dakigu erdaraz eta partikularki laborariek konprenitzeko berehala liburu miragarri hartan diren misterioak, hargatik entrepenitu dut obra xume hau eskoaraz emaiterat bat bederak jakin dezatentzat zein erreitz den eskoaraz konprenitzea lehenagoko eta oraiko auktorren sendimenduak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1692) Mong , 594

(...)
Liburu huntan diren droga eta belharren ezplikazionea erran derautzuet ezplikatuko narozkitzula hemen diren izen barboro barbaro) iduriak eta hala banohazue xehekiago bet bederari erraitera klarki zer diren misterio suerte horiek; hartarakotz jakin zazue: lupin deitzen den droga hura dela ilhar zabal bat *Franziako phartetik probeditzen garena; neprun duzu berriz oihan belzetan kausitzen den elhorri belzaren frutua bezala, baxa+arana iduri duena; uese da ilhar xume zabala *Franziatik ekharzen dena; fabiena da belhar bat osoki alziprea iduri duena baratze kuriosetan kausitzen dena; lotteron da belhar bat fresko baratzetako murraitetan kausitzen dena, zeina pikhatu eta esnia baitario; isopa da halaber belhar bat beberina iduri duena eta ordinariozki baratzetan aurkitzen dena eta usain handi batekin bide eta larrain guzietan frangoki kausitzen dena; marrubiom duzu osoki eremenda iduri duena eta ordinariozki murrailla zaharren kontra kausitzen dena; qq duzu belhar bat mendietan kausitzen dena; zamari buztana deitzen den belharra kausitzen dena erriperetan; mirra da droga bat drogistek saltzen dutena: qq duzu gatz bat drogistek saltzen dutena; alloez halaber duzu droga bat drogistek saltzen dutena; bitriola fazoin berean drogistek saltzen dutena; litarki orobat, gurusa gisa bera, eta nihork baldin penetan bazarete ezin izanez erran ditugun belhar eta droga horiek, gidatuko zarete gure etxera behar duzuenaren izaiteko eta hala promez emaiten derautzuet probeditua izanen naizela zuen zerbitzatzeko erran tudan gauza guziez, hala nola asko aldiz erran dudan konstantinopolitana miragarriaz
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziatik - (1692) Mong , 594

(...)
Liburu huntan diren droga eta belharren ezplikazionea erran derautzuet ezplikatuko narozkitzula hemen diren izen barboro barbaro) iduriak eta hala banohazue xehekiago bet bederari erraitera klarki zer diren misterio suerte horiek; hartarakotz jakin zazue: lupin deitzen den droga hura dela ilhar zabal bat *Franziako phartetik probeditzen garena; neprun duzu berriz oihan belzetan kausitzen den elhorri belzaren frutua bezala, baxa+arana iduri duena; uese da ilhar xume zabala *Franziatik ekharzen dena; fabiena da belhar bat osoki alziprea iduri duena baratze kuriosetan kausitzen dena; lotteron da belhar bat fresko baratzetako murraitetan kausitzen dena, zeina pikhatu eta esnia baitario; isopa da halaber belhar bat beberina iduri duena eta ordinariozki baratzetan aurkitzen dena eta usain handi batekin bide eta larrain guzietan frangoki kausitzen dena; marrubiom duzu osoki eremenda iduri duena eta ordinariozki murrailla zaharren kontra kausitzen dena; qq duzu belhar bat mendietan kausitzen dena; zamari buztana deitzen den belharra kausitzen dena erriperetan; mirra da droga bat drogistek saltzen dutena: qq duzu gatz bat drogistek saltzen dutena; alloez halaber duzu droga bat drogistek saltzen dutena; bitriola fazoin berean drogistek saltzen dutena; litarki orobat, gurusa gisa bera, eta nihork baldin penetan bazarete ezin izanez erran ditugun belhar eta droga horiek, gidatuko zarete gure etxera behar duzuenaren izaiteko eta hala promez emaiten derautzuet probeditua izanen naizela zuen zerbitzatzeko erran tudan gauza guziez, hala nola asko aldiz erran dudan konstantinopolitana miragarriaz
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1696) Bp2 , 4

(...)
Honek berak iratzarri gvtv, bigarren katexima honen zientako egitera, amorekatik *Franziako herri onsa xvxentv direnetan bezala, gurian ere frvtv honak sor ditian graziaren indarrareki
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1696) Bp2 , 108

(...)
*Franziako erregen debozione bat da, *luis hamirurgarrenak hasia, zointan berak, eta bere erresvma Birjina saintaren gomendv berhezian ezarten baitvtie
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1712) ES.EHast , 119

(...)
Profezia hau konplitu da osoki, noiz eta ere *Tubal eskualduna bi errege handi eta elizako seme fidel, eta leial haukien majestateari juntatu baitzaje; hargatik beraz egun arrozoin du *Iruñeak handirozki loriatzeko, zeren den munduko bi monarkha handienen ama, bai halaber *Espainiako, eta *Franziako erresumen artean erregiña bezala
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1712) ES.EHast , 89

(...)
qq: *Franzian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1712) ES.EHast , 156

(...)
Behinik behin bere paraia, eta situazino arraia, eta arinaren kariaz; eta bigarrenekorik bere eskuara garbiaren edertasuna dela kausa, zeina hain handirozki baita laudatua ez xoilki *Laburdin, baina bai oraino *Espainiako, eta *Franziako bertze eskual-herrietan ere
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1712) ES.EHast , 126

(...)
Hauk direnez geroztikan: ez xoilki *Eskual-Herriko, baina oraino arrozoinekin, deit ditezke *Espainiako, *Franziako, *Italiako, *Alemaniako, *Amerikako, eta antipodetako zuzi eta argi biziak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantcia - (1712) ES.OVASC , 26

(...)
Franciatic, 'desde Francia'
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AG.M.FPTPF

frantziako - (1712) ES.GG , 399

(...)
Lehenago *Espainia guztian, eta *Frantziako hainitz herritan eskuaraz bertze mintzorik etzelarikan; egun dakusagu zein herri gutitan mintzo garen eskuaraz: eta oraino mintzo garenoi ere eskaz zaizkigu hainitz hitz, eta izen lehenagokoetarik: zeren hekien lekhuan hartu baititugu bertze batzuek hitzkuntza arrotzetarik; eta hek ere ez gisa berekoak guztiak; zeren batek hartu baitu hitzkuntza batetik, eta bertzeak bertzetik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziara - (1712) ES.GG , 399

(...)
Miresteko gauza da, eta oraino nihori guti gogoratzen zaioena: mundu guztian eztelarik, eskualduna baino, jendaki edo leinu nobleagorik, odol hobeagotakorik, adimendu zorrotz, eta biziago duenik, zein-nahi den gauzetan antzatsuagorik, naturelezaz ethorkorragorik, zerbitzatzeko leialagorik, manatzeko emeagorik, eta zuhurragorik: itsasoz, eta leihorrez suharragorik, eta bihotz hobetakorik; bakean bakezkoagorik eta amultsuagorik; gerlan eta gerlako gauzetan halaber gerlosagorik, eta nihor berdintzen zaioenik; prestutasunean hurrantzen zaioenik, eta Jainkozko gauzetan abantail eramaiten dioenik; nahiz den noblea, nahiz ez; nahiz aberatsa, nahiz probea, edo erromesa, nahiz handia, edo den ethorkirik aphalenetikakoa; nahiz doala manatzera, nahiz zerbitzatzera; egun guztiaz ikhusten dugun gauza da, eskualdunak gauza guztietan bere burua ezagutzera eman-arazten duela; nahiz dohan *Franziara, edo *Espainiara, edo *Indietako zein-nahi den partetara, edo nora-nahi den dela
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francesac - (1712) ES.OVASC , 12

(...)
Adj. Francesac
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AG.M.FPTPF

franziatik - (1712) ES.EHast , 110

(...)
*Franziatik, *Angeleterratik, *Olandatik eta bertze lekhuetarik ethortzen diren marxandizak direla kausa egiten da merkatalgoa handi bat
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1712) ES.EHast , 110

(...)
Hango jendeak noizbait deitzen ziren Kantabresak, Balzontarrak, Baskotarrak, baskotarrak, eta bizkaitarrak, *Espainiako populu guztien artean famatuak bere balentasunaz; lehenago *Guienako erresumarekin bat zen, baina orai gehiena *Espainiako khoroaren azpiko da; eta *Franziako erresumakoa da bertze gainerakoa, zeinetan baitira *Baionako hiria, *Donijoanekoa, eta zenbait bertzerik *Irungo hibaiarainokoan, zeina zerbitzatzen baita mugarritzat
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1712) ES.EHast , 113

(...)
Eta nola jende sentikor hau bere baithan minberatua baitzegoen errezibitu zuen bidegabeaz, eta laidoaz mendekatzeko parada bilha zebilan, eta hargatik *Franziako harmada gibelat itzultzen zelarikan, haren gibel aldeko soldadueriari kurajoski ekhin zitzaien Pirineoko atheketan: soldaduz eta harmaz gutiago izan arren, estrosada dohakabe batez garaitu zituzten
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziarat - (1712) ES.EHast , 115

(...)
Dio, itzultzen da *Iruiñera, zeinaren murraillak, errebolataturik altxa etzekion amoreak gatik, aurthiki baitzituen iurrerat, eta deliberatu ondoan *Franziarat itzultzeko, sarthu zen Pirineoaren athekan zeinaren kopeta kukuilloan eskualdunak estrosada preparaturik ekhin baitzitzaizkon gibeleko tropelari: hiru bulu handi batekin nahas-arazi zuten harmadaguztia, eta franzesek iduri arren eskualdunak baino fixoagoak zirela, hala harmaz nola kuraiaz, guztiarekin ere lekhuaren paraja gaitzaz, eta gerlako manera diferentaz egin ziren eskualdunen meneko: gudu edo estrosada hunetan gortheko presunaja gehienak erregek harmadako agintari egin zituenak, hillak gelditu ziren, eta bagaieriak galduak, eta nola etsaiak baitzeakien lekhuetako berria, berehala horrat hunat banatu zen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1712) ES.EHast , 118

(...)
*Franziako, eta *Nafarroako errege: zeren *Henri laurgarrena andre haren illobasoa baitzen, eta *Henrirena *Luis gure errege handia; manera berean *Philipe qq, *Luis handiaren illobasoa, eta *Espainiako errege dena da leinu, eta ethorki beretikakoa: halako gisaz non baiterraket, *Noek *Japhet bere semeari eman zioen benedizino profeziazko hura, hemen konplitu dela: qq
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

france, royaume de - (1712 [1700-1712, 1907, 1992]) DRPLV , IV, 156. or. (30. oin oharra)

(...)
Joannes d'Etcheberri, natural de Sara, y que fue médico en la villa de Azcoitia, en su obra Lahurdiri escuararen hatsapenac de principios del siglo XVIII cita a D. De Ivigne Brossiniere, quien en su diccionario histórico dice: "Biscaye est vn quartier d'Espagne costoyant la mer oceane vers l'occident pres de Bearn; ... Les habitans estoient jadis appelles Cantabres, Vascons, Vasques, Basques, et Biscains, recommandez par leur valeur entre tous les peuples d'Espagne: Elle estot anciennement comprise sous le Royaume d'Aquitanie, mais qui depend maintenant pour la plus part de la couronne d'Espagne: et l'autre partie contenant les villes de Bayone, de S. Iean de Luz, et quelques autres jusques au fleuve d'lron [sic] qui en fait separation, appartient au royaume de France. Les Biscains son [sic] ingenieux politiques...". Y más abajo, al dar la traducción, señala: "Bizcaitarrac (erran nahi da Escualdunac)...", es decir, que Joannes d'Etcheberri interpretaba la forma no usada por hablantes vascos de vizcaino, o su versión francesa de biscain, biscaïen, como 'hablante vasco'. Véase la edición de Julio de Urquijo e Ibarra, Obras vascongadas del doctor labortano Joannes d'Etcheberri, Paris 1907, pp. 25-26. Esto lo señalo en mi artículo "La lengua vasca y el País Vasco", Cuadernos de Etnología y Etnografía de Navarra, 26 (1977), p. 185, nota 4, donde recojo también las protestas del P. Larramendi por el uso del nombre "Bizcainos" para designar a "todos los Bascongados", "abuso que nunca llegará a prescripción", cfr. De la antiguedad y universalidad del Bascuence en España, Salamanca 1728, pp. 11-12.
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: DRPLV

francia - (1714 [1992]) UA.PAS , C sekz., 2. negoz., 1. sail., 2. leg., 3. exp., 195. or. g. [OV.08, 58. or.]

(...)
1714. CHIQUIRRITA: "Tabernas. Vino de Francia. Recibido de Chiquirrita” [156. Ibid. [PAM.: C Sekz., 2. Negoz., 1. Sail., 2. Leg., 3. Exp., 195. or. g., Libro de Cuentas desde 1682 hasta 1741]]
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: OV.08

francian - (1750+) Lar.Cor , 268

(...)
Baldin elcar artzen baquendu gucioc, nor bere Sallari dichecala, francian y Caratuco guintuque francian guciac, ta Españian Espaniar guciac [Tellechea Idigoras (1969, 300): Baldin elcar artzen baguendu guendu gucioc, nor bere sallari dichecala, Francian icaratuco guintuque franciar guciac, ta Españian españiar guciac]
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: Lar.Cor

Francian - (1754 [1969]) LARR.CORG.TELL , 300

(...)
El dialecto guipuzcoano es así como se sigue: "[...] Baldin elcar artzen baguendu guendu gucioc, nor bere sallari dichecala, Francian icaratuco guintuque franciar guciac, ta Españian españiar guciac. Non da ordea elcarte hori? [...]" (300)
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: LARR.CORG.TELL

Francia - (1754 [1969]) LARR.CORG.TELL , passim

(...)
De Tolosa dice [Murillo Velarde] que suele llamarse Toloseta para distinguirla de Tolosa de Francia. Pero ¿quién se lo llama, sino tal cual impertinente francés? Y es mucho que no hayan dado en decir la batalla de las Navas de Toloseta para distinguirla de la de Francia (8) [...] Más acierto han tenido los que en las últimas guerras han levantado un regimiento de bravos soldados vascongados de Francia, y con la aprobación del rey llaman el Regimiento real de Cantabria; porque, aunque aquel país no lo sea, sus vascongados son descendientes de cántabros legítimos, y sería un gran des propósito llamarlo Regimiento real de Vizcaya (12) [...] De las casas de Guipúzcoa y sus lugares habla curiosamente, y también en las guerras recientes y no tan antiguas, con Francia, sueltamente (14) [...] Guipúzcoa, último remate y fin de España por este lado septentrional; Guipúzcoa, llave y puerta para Francia, y como clavada por naturaleza a la raya y avenidas de ese reino (15) [...] Guipúzcoa, famoso teatro de vistas y conferencias de reyes de Francia y España y de entrega de reinas y de princesas en el río Bidasoa, todo de Guipúzcoa, y en su isleta de los Faisanes y de la Conferencia (16) [...] ¿Piensas ser erudito sabiendo los nombres de fuera y siendo un ignorante de los de dentro? Muy esponjado y lleno de ti mismo, dices dónde cae este reino y esta provincia, esta ciudad, estos puertso, estas islas, estos promontorios, de Francia, Holanda, Inglaterra, Flandes y demás reinos de las cuatro partes del mundo (19) [...] Sus aledaños por el Oriente son Lapurdi, o Labort, en Francia y Navarra; por el Mediodía parte de Navarra y Alava; por el Occidente el señorío de Vizcaya, y por el Septentrión el Océano Cantábrico (23) [...] Bidasoa es el que divide a España de Francia, y es el más caudaloso y arrebatado (25) [...] Pasando del Higuer hacia Francia lo más es costa perdida y peligrosa (29) [...] Hazaña que ejecutan muchas veces en su mar los guipuzcoanos, de que somos testigos y no la ejecutarían los marineros afamados de Holanda, Inglaterra y Francia, que, aun a vista de esto, llamarían temeridad al salir sólo en chalupas a matar ballenas (31) [...] La de Larramendi, en jurisdicción de la misma Azcoitia, hacia Loyola, agua sulfúrea medicinal de la misma especie y de los mismos efectos que las aguas de Cambó, en Labort, de Francia (36) [...] Ni estas nieblas son tan perjudiciales a la cabeza como las de Castilla, las de Bayona, en Francia (40) [...] Ayamendi, o Peña de Aya, montaña muy alta, en jurisdicción de Oyarzun y aguas vertienes en Irún. Por ella se gobiernan los navegantes y pescadores en la costa de Guipúzcoa y Francia (48) [...] Hablando de este monte dice Murillo que hay en él una cueva o camino subterráneo por donde se pasa de Vizcaya a Navarra y de España a Francia [...] Por él no se pasa de Vizcaya a Navarra, que es desatino; de una parte de Alava se pasa primero a Guipúzcoa y luego a Navarra [...] El guipuzcoano pasa de España a Francia, y no por el camino de San Adrián, que deja muy atras; y en ese modo de hablar lo mismo se pasa por San Adrián de España a Flandes y Alemania que de España a Francia (50) [...] Lo mismo sucede con el carnero del país, que es muy poco, aunque muy regalado, y se traen de Castilla, Navarra, Alava y Francia, aunque los de Francia necesitan de repastarse en España para que pierdan un tanto de fuerte y ofensivo. Vaca ya hay alguna con los bueyes del país, y es muy tierna y sabrosa; pero es menester traerlas de Francia, donde hay gran copia y son de carne muy gustosa (60) [...] Tiene, además, por fuero expreso la singular prerrogativa de que la Alcaldía de Sacas y cosas vedadas, que está en Irún, a la raya de Francia, esté al cuidado y cargo de la misma provincia, la cual nombra cada año en sus juntas al alcalde de Sacas (93) [...] Pueden entrar en el Señorío de Vizcaya en seguimiento de los fugitivos malhechores, como los del Señorío en Guipúzcoa, y el de Oyarzun en Francia (108) [...] En declarándose la guerra con Francia, la diputación ordinaria general suele acordar las primeras providencias (109) [...] El año de 1512 entraron todas las tropas de Francia con el duque de Angulema y el famoso general Lautrec en Guipúzcoa y embistieron a San Sebastián con todo su empeño. Levantó la provincia sus gentes, metiólas en la ciudad, y solas ellas y los vizcaínos que vinieron al socorro, como suelen en todas las ocasiones, rechazaron al enemigo en ocho furiosos asaltos, y se volvieron a Francia (110) [...] Que el año de 1524 acudió a la recuperación de Fuenterrabía el ejército de España, mandado por el condestable de Castilla; y añaden los anales de Navarra que lo que hacía más fuerte y más numeroso este ejército era la gente de la provincia de Guipúzcoa, habiendo salido padre por hijo todos los que eran capaces de tomar arma, y sirvieron mucho en todo y con las correrías que durante el sitio hicieron dentro de Francia (111) [...] En Endaya, pueblo conocido a la raya de Francia, frente de Fuenterrabía, no hay memoria que entre sus vecinos haya habido jamás pleito alguno; y lo atribuyen a que nunca han permitido por vecino ni morador a ningún escribano o notaio, y para dar las cuentas de cada año llaman a uno de fuera, quien las ha de despachar en un día; y sin dejarle hacer noche dentor del lugar, lo despiden, pagándole su trabajo (115) [...] Llamaríanse seroras de sorores. En vascuence así se llamaban antes la monjas, y hoy así las llaman los vascongados de Labort, en Francia, y de aquí se llaman y firman muchas de las conunidades de monjas: Sor Juana de la Cruz, Sor María de la Pasión, sincopando el nombre de Soror, que es modesto y cuadra bien a las que viven en comunidad (130) [...] Hay, pues, en Guipúzcoa y en muchos de sus pueblos algunos vecinos cuyos padres y abuelos vinieron de Inglaterra, Francia, Flandes y otras provincias extranjeras, y también algunos de Castilla, Navarra, Aragón y otras provincias de España (136) [...] Pues a ver si se atreven a decir que este uso en la acepción de estas voces que hay en Castilla, ha de ser regla para Francia, donde son corrientes esas voces. Claro está que no se atreverán, si saben que bizarre en Francia significa extravagante, caprichoso, fantástico; y si no sabiéndolo, quieren que el uso de Castilla sea regla para el uso de esa voz en Francia, se acreditan de necios y de bizarros a la francesa (150) [...] Aumentábaseles el orgullo [a los parientes mayores] en tiempo de las guerras de España con Francia, pues entonces nuestro reyes escribían a la provincia encargándole la defensa del país (162) [...] Acompañan el texto los siguientes apuntes [...] In Frnacia ex jure utimur, ut qui his artibus usus est, obtineat a principe restitutionem (181 [4. oh.]) [...] Las mujeres guipuzcoanas son también de valor superior a su sexo, no tan espantadizas como en otras provincias, En las guerras con Francia son pocas las que abandonan sus casas, aun en los lugares rayanos, y algunas y muchas han hecho cosas hazañosas y muy varoniles, de que pudieran sacarse ejemplares no muy antiguos (189) [...] Hay dos excepciones: la primera, que conservan el mismo brío y valor que antes para la guerra dentro del país y se alistan alegremente cuando han de defenderle en las guerras contra Francia (195) [...] Lo mismo digo de los cerrajeros y otros que trabajan en fierro. Llaves, cerrajas, cuchillos, tijeras y otras piezas, si han de ser curiosas, nos han de venir de Francia (203) [...] Llenos han estado de guipuzcoanos todos los astilleros y departamentos de la marina de España, y aun lo están hoy día. Y hacen cada uno su pegujal para mantener con decencia sus mujeres e hijos. Y aun pasan a Francia, donde son estimados por su destreza (204) [...] Lonjas de otros géneros, verbigracia, de cacao, azúcar, canela y otros que vienen de Indias, ya en derechura, o por la vía de Holanda y Francia, están en San Sebastián, de donde se reparten a toda Guipúzcoa, Navarra, Alava y Castilla (205) [...] Viniendo un ministro de Francia a la Corte de España acertó a pasar por Guipúzcoa en día de fiesta, y viendo tanta multitud de gente, y toda bien vestida, dijo que sería un país muy rico y en que había mucho dinero, y que el rey debería cargarla de tributos (216) [...] De pies a cabeza se han de vestir a la moda de Francia o de Castilla [...] No obstante, esto han aprendido nuestros jaunchos, como otros españoles, que aprenden todas las nulidades de Francia, y, no hacen caso de tanto bueno que pudieran aprender a comunicarlo a España [...] Vestidos de verano, y dobles; vestidos de invierno, y duplicados: y si dan en Francia en vestidos de primavera y vestidos de otoño, cada estación en Guipuzcoa tendrá nuevos vestidos y nuevas modas (219) [...] Felipe V, que Dios haya, al pasar de Francia a España para ser rey nuestro, fue recibido en Guipúzcoa con las mayores demostraciones de lealtad y cariño que le fueron posibles (236) [...] Con este nombre del tamboril entiendo el conjunto de la flauta y del tambor más corto y estrecho que el atabal, y se acompañan juntos. Se diferencia de los tamburinos o tuntunes de Francia, en Labort y Baja Navarra, en que aquí las flautas son más largas, dulces y sonoras y en que en Guipúzcoa usan tamborcillos y en Labort una especie de arpa con cuerdas gruesas, heridas del palo, suenan roncamente y sin tanta bulla como nuestro tamborcillo (239) [...] Loado sea Dios, que hay también por acá quienes se arriman a los Pascales, Wendrochios y autores del Moral relajado de los jesuítas en Francia, que con el nuevo oficio que se toman de reformadores del Moral hacen un alto desprecio de los casuístas (241) [...] Debieran inferir lo segundo los vascongados, la ignorancia y la indolencia en que han vivido, sin conocer lo bueno que tienen en casa, los primores y ventajas de su lengua, dejando que la ajen, maltraten y deshonren por tantos siglos los españoles en España, los franceses en Francia, sin sacar la cara de recio, sin volver por su crédito, pudiendo hacerlo fácilmente aplicándose a estudiar lo mismo que hablan y a descubrir las perfecciones de su primorosa lengua, llenando de vergüenza a los que si[n] saberla han andado a locas y a tientas hablando mal de ella (282) [...] En el Arte y Diccionario he hablado mucho de los dialectos del vascuence, que está derramado en España por las provincias de Guipúzcoa, Vizcaya, Alava y Navarra la Alta, y en Francia por Navarra la Baja, Labort y Zuberoa o país de Soule (295)
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: LARR.CORG.TELL

franciacua - (1754-1758) MUG.AMG , II, 733

(...)
Baitta bere esttaychala permittidu Justticiac arzia da usazea tabacua esatten deuzena rapé franciacua ceiña batta dagguao debecauta Gueure Erregue ganic
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: MUG.AMG

france - (1755 [1890]) SEC.CH.II , II. lib., 206. or. [BRUT.CN, XC. dok., 92. or. (1. oharra)]

(...)
Depuis ledit temps continuellement le Roy de Navarre a soustenu et donné faveur et ayde à Hanesoignes et Barradaco, à Espiot, à Bertenquin, à Petit Meschin ennemis du Roy et du Royaume, et Capitaines des Compaignes faisant guerre notoirement ou Royaume de France
(...)

Zer: Erresuma
Non: Europa
Jatorria: BRUT.CN

franciko - (1760+) Mb.IArg1 , 341

(...)
*Italikoa joan zen bein *Africako errege *Godoetara, gero *Franciko errege baten eskura ta geroz ibilli da Alemandarren eskuan ta gaur arkitzen da *Austriko itxean, ta itxe onetako indarrak gatik ezpaliz, izanen lizake inperi azal bat baño anitz geiago ez
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziko - (1760+) Mb.IArg1 , 52

(...)
Aita *Croiseten *Franziko bat eskuan artu ta egin nuen euskerazko nere libru hau; gis artan hau egiñik ekusi nuenean, ezagutu nuen hau ere niri *Loiolan eragiteko izandu zela aldi artan Jangoikoak ni ara bidaltzea; bada ara ni joan ezpanintz, ez nuen urte artan beintzat librurik egiñen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzira - (1760+) Mb.IArg1 , 195

(...)
Bederatz aldiz joan zen *Alemanira, amarrez *Flandesa, zazpiz *Italira, sei aldiz *Espanira, laurez *Franzira, bi aldiz Mairuetara ta beste biz *Inglaterrara
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziko - (1760+) Mb.IArg1 , 195

(...)
Irabazi zituen berrogei batall ta ezin kont-al-diña erri murratu ta gaztelu ta artu zituen preso *Saxoniko Duke ta herejeen buru D, *Juan *Federiko ta *Franziko Errege *Francisko lenbizikoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1760+) Mb.IArg1 , 63

(...)
Hau ezagutu dute *Españan, *Franzian ta *Alemanian ill diran errege ta enperadore andiak, bai ta beste bazter guzietako aberats andi txiki guziak ere, ta orien artean *Salomon jakintsu munduko aberatsenak; bada ardit bat bage atera dira mundutik onen ta ill diran ondasundun beste guzien animak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziko - (1760+) Mb.IArg1 , 182

(...)
Ala ekusi dute hau egin duten emazte onak eta besteen artean *Franziko Erregin *Clotildek
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziko - (1760+) Mb.IArg1 , 182

(...)
Al-ere izandu zuen onen berria *Franziko Errege *Clodoveok eta bidaldu zuen ekustera ta aren berriak arzera *Aureliano zeritzan bere jauregitar prestu bat
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1760+) Mb.IArg1 , 261

(...)
Ekus dezazun zer bekatu-giro den blasfemia ta zein andia blasfemiaren itsumena, milla ta zazpi eun urte ta geiago bad-ere gis hartan *Jesusi horduko judatar blasfemari gaiztoak bizia kendu ziotela, egungo eguneraño eskarnioka, histaka, iskirioka ta blasfemika dagozka *Jesus Jangoiko berari *Franzian, *Italian, *Alemanian ta arkitzen diran bazter guzietan horduko judatar beren hume ta ondorengo galduak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1761) Cb.Eg3 , 347

(...)
*Madridko Korteko Patroi Nekazari, edo Atxurlari bat; eta *Franzian *Parisko Korteko Patrona, edo Matrona Santa *Jenobeba Ardatzle, edo Gorulari bat egin zituen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1761) Cb.Eg3 , 286

(...)
Aita *Lonerek kontatzen du, *Edmundo *Augerio, bere denboran *Franziako Erregeren Konfesore, ta animen zelo andiko Jesuita estimatua, eriotzako orduan zegoela: ta anima txit eder, ta txit asko bere alde bietatik agertu zitzaiozkala: ta zeruko milla erregalo, ta berri onen artean, zerutar eder oiek *Edmundori esan zioten: Gu gera, zure Dotrina, ta konseju santuakin zeruko bidean sartu ginduzunak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1761) Cb.EBO , 7

(...)
Anziñako Izkera zarren artean, guzien lenen, aurreneko Ama, ta asiera bezala Hebreoa beti kontatzen da, ta onegandik Syryaka, Kaldeoa, ta Arabigoa, sortu, ta jaio zirala: Latiñetik *Italiako, *Ungriako, *Franziako ta *Españakoa, eta besteak orrela:qq
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1761) Cb.EBO , 11

(...)
Onela bada *Franzian, *Nafarroan, *Bizkaian, *Araban, ta *Gipuzkoan, beren Izkerak, bakoitza bere erara dira: ta ori gauza berria ezta
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1761) Cb.EBO , 12

(...)
*Nafarroan len, ta orañ bertako, ta are guziago *Franziako Libruen sokorruaz, nolerebait errazako beren Izkera gorde izan da; baña orrelako lagun gabe, alde oietan, eta *Bizkaian, bere Izkeran zen ederki iraun duten ikusteak, txit arritzen nau, ta edozeñ admira dezake: eta marabilla au ondo ikusi, enzun, ta aditu gabe, ezin ala fede sinistu liteke
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1761) Cb.EBO , 19

(...)
Oitu bear dira, ez emengo Izkeran bakarrik, ezpada edozeñ Dialektotan, eta *Franzia, edo *Nafarroako, edo *Bizkaiko Libruetan ondo, ta trebe irakurtera
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1763) Lar.Gandara , 1

(...)
Aingeruak etzion Birjiñari Jainkoaren izenik aitatu, qq, Agur graziaz betea, gure beko errietan esaten dan bezala, eta *Franziako euskaldunetan ere bai
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1764) Cb.Just , 129

(...)
*Estanislao kanonizatzeko prozesoak *Italian, *Polonian, *Alemanian, *Españan, *Franzian, ta leku askotan egin ziran; eta bere lagunak, ezagunak, ta beste askok aren milagroak ikusi, ta aren faboreak artu, ta kontatzen zituzten
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1764) Cb.Just , 28

(...)
Baña dukesak oi zion gero, berak, eta bere aizpa Doña *Maria, *Franziako erregiña gero izan zanak gazteak zirala, jardin, edo palazioan dibertitzera *Luis konbidatzen baldin bazuten, onek esan oi ziela, bere debozioetan egon naiago zuela
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frances - (1770, 1774) NAN.PR.ELO , 1214 [CEEN, 80 (2005), 130. or. (154. oharra)]

(...)
Por ejemplo en 1770 y 1774. Entre los documentos notariales de Monreal se recoge el título de cantero expedido en Sangüesa por Joseph Benede “prior de la cofradía de Sn Joseph de los oficios de alvañeria cuberia y carpintería” a favor de Martin de Amestoi “natural frances” (1748. PR MON 1214)
(...)

Zer: Herritarra
Non: Zangoza
Jatorria: IT.UNCIT

frantziako - (1777) Lg2 , 107

(...)
Enperadore batek beretu zituen, eta egin zion hetazko emaitza baliosa *Louis *Frantziako errege sainduari
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantzian - (1777) Lg2 , 161

(...)
Orai *Erroman datza haren buruaren zathirik handiena; eta saindu haren gainerako erleki printzipalak aurkhitzen dire *Italian eta *Frantzian, hala nola *Lyongo hirian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziarat - (1777) Lg2 , 84

(...)
Saindu haren burua ekharria izan da geroztik *Frantziarat: maiteki begiratua da *Beauvais deithzen den hiriko eliza-nausian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziako - (1785) Egiat , 272

(...)
*Luis gaztiak, *Frantziako Errege zenak, bere emaztia *Felipe *Augustez erditv zen gaian amets zian egin, besoetan zialarik haurra, Printze gvzier ziala eskentzen ta egoisten zian odoletik berak edanik, edan-eraziten zereiela
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziako - (1785) Egiat , 272

(...)
Bi prima handi ziradian, *Margarita ta *Ana, bata *Borgoiñako, berzia aldiz *Bretainako dukesak; *Charles VII, *frantziako Erregia zen hetarik batarekila izkontgei, hitzak ere lehenari emanik, Printzesa *Amboiseko palazioan zagoan ezteien adinaren haidvrv; bena akadoitv izn zen abantailla handiagoa *Britainako dukesaren Erregiñatzian zatekiala
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziako - (1785) Egiat , 272

(...)
Printzesak arrapostv zereioan errran, gai gaitz bat ziala igaran, ta geroztik haren bihotza beltzairaz betherik zagoela, loan gogatvrik *Margarita bat eman, zireiela baratze batetan begiratzera ta errekeitv hartan zagoelarik asto bat hara jin zela; haren akhasatv nahiz izigarri eskarnio vkhan ziala azkenekoz jan zereiola lilia; kondaira hori egiten ziano zer zatekian hantik, inhur etzen dvdan: alabadere, heltv zen llabvrzki, *Anak ziala *Margaita deslanthatv ta *frantziako Erregiña zela gerthv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziako - (1785) Egiat , 272

(...)
*Clovis *frantziako errege Khiristian lehena *Tvrenjeko Erregeren emaztiareki izkoitvrik zian fedastatv; zialarik Erregiñak erabaki lehen gaian algarreki etziradiala etzanen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantzian - (1785) Egiat , 177

(...)
So egizv *Frantzian *Xalon *Saoneko eliza bilzkvrrari hilen othoitzentzat, *Españan *Bragakoari, *Alemanian *Wormsekoari, *Italian seigerrenari *Erruman, *Grezian batzarre hanitz, *Marciusek aipatzen dvtianak, *Afrikan hirur bilzkvrra oekuminiker so-egizie
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantzian - (1785) Egiat , 178

(...)
*Petri *de *Cluñy *Frantzian sorthv zen giaon handienetarik bata ta bere berdhvdietzaz, haren denborann famatienak, dio *Navarran *Estellako hirian, zagoala aitoren seme bat bere sortzepenaz, aberastarzvnez ta bere zelaiadi ederretzaz errespetv handiz gozatzen zena hirian ta bazterretaz: *dn *Pedro *Engebert deitzen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziak - (1785) Egiat , 275

(...)
*Dunoiseko dvkia, *Frantziak bere handitarzvna zor dereioana
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziak - (1785) Egiat , 276

(...)
*Karles *Martel, vmen, ber khastatik, *Guillaume *Normandiako dvkia, *Engleterrako errege zena, *Dunoiseko kondia *Frantziak zor dereioana bere handitarzvna
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francia - (1800+) Xarlem , 855

(...)
*Francia gvzia oro *Aygaloni eron saldv, ene anaia *Renaud *Montoban behian traditv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1800+) Xarlem , 600

(...)
Ala zorte irusa *charlemaigna zuretako zeren errege beizvtvgv orai *franziako
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziaren - (1800+) Xarlem , 600

(...)
*carlemonti eman dero zortiak *austrasia zuin edvkizen beitv *franziaren erdia
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francia - (1800+) Xarlem , 930

(...)
Egin zian besta handi *ERroumako hirian, *Costantinobla eta *FRancia beiziren gloria handian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1800+) Xarlem , 601

(...)
Koruatzen zvtvt *Charlemaigna *Franciako erregia
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1800+) Xarlem , 602

(...)
Etsaiez vngvratvrik gvtvk *Franciako resuman; gogua eman ezak izala etsaien artian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francia - (1800+) Xarlem , 647

(...)
Hantik gero *Francia beitvgv hartvren, beharbada lonbarteki beiniz jvntatvren
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1800+) Xarlem , 603

(...)
Etsaiez vngvratvrik da *Franciako resoma Alo arren *Roland gitian pharti berhala
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francian - (1800+) Xarlem , 648

(...)
Hantik gero *Francian beikirade sartvren *Gaskoignako lvrrak oro diharv trvke deizvt emanen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francaiako - (1800+) Xarlem , 723

(...)
Bedvgv orai bakia, *Francaiako lvrretan, zeren ezari beitvgv bakia orotan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francian - (1800+) Xarlem , 723

(...)
Zer berri den *Francian jaunak erra+dazie relijionaren etsaik badvgvnez batere
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francian - (1800+) Xarlem , 604

(...)
Kristien kuntre dira bethiere malezian, *Agaramonen ikaran *Francian barnian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciarat - (1800+) Xarlem , 723

(...)
Gitian orai pharti, mementian *Franciarat, biktoria irabazirik, *Nabarra orotan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francia - (1800+) Xarlem , 649

(...)
Sira, azepta ezazv eta untsa paka hantik atakiren beitvzv gero aisa *Francia
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francian - (1800+) Xarlem , 724

(...)
Zer berri da *Francian ene ama erra+dazvt erlejioniaren etsaiyik arauz eztvzv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1800+) Xarlem , 725

(...)
Eman ezazv ordre jarraiki dadin legian, edo bestela exila *Franciako lvrrian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francia - (1800+) Xarlem , 864

(...)
Zuretako dvtvkezv *Naples eta *Rusia, bai eta *Piemont *Espagna eta *Francia
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1800+) Xarlem , 864

(...)
Orano benedikatzen zitit zure dozepariak oro, khiristi legia eta *Franzia gvzia oro
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francian - (1800+) Xarlem , 606

(...)
*Aygelon eta *Ferragus egon ditian *Navarran eta untsa abisatv sar eztitian *Francian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1800+) Xarlem , 680

(...)
Trvfa eztadin haboro *Franciako dozeparez eta gvtiago orano *Charñemaignaren jentez
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciak - (1800+) Xarlem , 651

(...)
*Franciak behar dizv istantian zvretv et lonbarteki zvk behar dvzv jvntatv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francian - (1800+) Xarlem , 606

(...)
Eta erhoren *Aygalont sartzen bada *Francian, jinik ere *ferragus gero harekilan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1800+) Xarlem , 651

(...)
Hantik jinen beita *Franciako reboluzionia zvk hartvren beitvzv haren lvr gvzia
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francian - (1800+) Xarlem , 727

(...)
Eztit pretendizen *Francian reiña dezazvn kristi legian truble ezar dezazvn
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francian - (1800+) Xarlem , 825

(...)
Ordre emaiten dvt *FRancian eta *Espagnan fundatvrik izan ditian ospitaliak bertan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1800+) Xarlem , 825

(...)
Jente hunak orai behar dvgv phartitv *Franciako gaintitik berri gaizto hanitz badvgv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1800+) Xarlem , 868

(...)
Berri bat jin zitadazvt aita saintiak igorririk: *FRanciako errege dela enperadore izentatvrik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francia - (1800+) Xarlem , 609

(...)
Eztiat nahi ez ezari *Francia trublian, relijionia gal erazi *Europako lvrrian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciaren - (1800+) Xarlem , 610

(...)
Bentvraz projet hura hun beitv hartvren nahibada *Franciaren etsai handia izan den
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciari - (1800+) Xarlem , 871

(...)
Obligazione handirik baderogv *Charlemaignari, haren sozeparer bai eta *Franciari
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francia - (1800+) Xarlem , 828

(...)
*Francia eta *ESpaigna oro khiristitv dvzv, *Anglaterran ez *Piemounten sarrasirik eztvzv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1800+) Xarlem , 613

(...)
Prinzesa hunen fama *Franzian dvzv hedatv, edertarzvnian mvndian parerik ez umen betv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1800+) Xarlem , 871

(...)
Jinkuak benedika zizala aita saintia eta *Charlemaigna, *FRanciako sozepariak eta konpaña gvzia
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziarat - (1800+) Xarlem , 781

(...)
*Espagnala jitia beitvk pakatvren; *FRanziarat ezpeitvk berririk eramanen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1800+) Xarlem , 613

(...)
Nahi dvzia azeptatv *Franziako erregiña beizirate izentatv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1800+) Xarlem , 614

(...)
Hareki ezkunzekoz behar dvzv khiristitv *Franciako erregiña beizirate izenatatv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francian - (1800+) Xarlem , 783

(...)
Hire huna gitia beitvk pakatvrn *Francian xoriak eztvtvk kantazen enzvnen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1800+) Xarlem , 616

(...)
*Franziako inperatriza zirate izentatv *Europa oro ikaran *Charlemaignak etxekiren dv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziarat - (1800+) Xarlem , 783

(...)
Ez bat bizirik vtzi khiristi hoietarik, berririk eraman eztezen, *Franziarat hebetik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzesak - (1800+) Xarlem , 616

(...)
Badakizv *Lonbardian zunbat gerla izan den, *Franzesak bvrvtan nula juan izan diren
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1800+) Xarlem , 618

(...)
Allo adolsa orai behar diaigv phartitv *Franziako erresuman mementian sartv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1800+) Xarlem , 619

(...)
Unsa goberna adi ene alhaba, izanian *Franzian, eztvdan reprotxvrik hire kondvta beitan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francia - (1800+) Xarlem , 920

(...)
Bi anaiek vkhen zien *Francia oro partitv *Carlemont *Asturiarat izan zen partitv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1800+) Xarlem , 838

(...)
Salvtatzen zvtvt *Charlemaigna monarka ilustria, *FRanciako enperadore khiristien svstengia
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciarat - (1800+) Xarlem , 696

(...)
Gosez eta egarriz kanpaiñan behiz illen marrakaz *Franciarat behiz vtzvliren
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francia - (1800+) Xarlem , 921

(...)
Nuiz ere *Charlemaigna beita *PAriserat vtzvli, *Hunoltek saldv zeron *FRancia *Aygeloni
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1800+) Xarlem , 698

(...)
*Himmes lagvn nezak jaikizen bataillazeko, *Franziako dozeparen kuntre defendatzeko
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciarat - (1800+) Xarlem , 750

(...)
*Lope hik behar dvk *FRanciarat phartitv, ene phartez *Charlemaigna behar deitadak minzatv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1800+) Xarlem , 631

(...)
Deseiñetan jin zirade arauz eneki ezkonzeko bai eta *Franciako erregiña izateko
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziarat - (1800+) Xarlem , 799

(...)
Nahi zvtiet libratv posible bada hebeti, juan zitaien *Franziarat *Espagnatik ihesi
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciako - (1800+) Xarlem , 752

(...)
Salvtatzen zvtvt *Charlemaigna *Franciako enperadoria, khiristien svstengia eta monarka handia
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1800+) Xarlem , 633

(...)
Alo jaunak ezteiak behar die markatv *Franziako erresuman orotan publikatv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciara - (1800+) Xarlem , 803

(...)
Hitz emaiten badeitadaziet eneki ezkunzera, eramaiten zvtiet berhala *Franciara
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciara - (1800+) Xarlem , 803

(...)
Unziz sartvren girade itsasuaren gaiñian, eta heltvren girade *Franciara mementian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziara - (1800+) Xarlem , 804

(...)
Girenian *Franziara esposatvren girela eta ber denboran batheiatvrn nizala
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francia - (1800+) Xarlem , 671

(...)
*Aymunen hirur semiak lehuak vdvri ziren phensa ezazv *Francia eia zunbat azkar din
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francian - (1800+) Xarlem , 755

(...)
Sira huna nvzv *Francian izanik, eta zure enmada *Charlemaignari deskargatvrik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1800+) Xarlem , 636

(...)
*Charlemaigna puisjant dela *Franziako resuman, portiak zerratv dvtiela *Garonako vngvrian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziarat - (1800+) Xarlem , 807

(...)
*Franziarat ihesi phartitv dvtvzv, franzes janfvtre haiek hura die trunpatv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziarik - (1800+) Xarlem , 850

(...)
Biziak gal artino ezkvtvk rendatvren, *FRanziarik berririk eztvk eramanen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciaco - (1800+) Xarlem , 597

(...)
*franciaco Errege bat izentatv behar dvgv *charlenaigna Ene semia zv nahi zvntvkegv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franciaren - (1800+) Xarlem , 597

(...)
zien aitaren plaza izan dadin svstengatv *franciaren etsai ororen gañekuen dvzv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1800+) Xarlem , 638

(...)
Lehen beno lehen Sira behar dizvgv phartitv, eta *Franzia oro berhala arrabaskatv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1800+) Xarlem , 598

(...)
abantaillarik har eztezen gure etsaiek *franzian koroatu behar dvzv ene semia bertan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1800+) Xarlem , 598

(...)
Ene korte maitia orai beha zitaie zortez *franziako erresuma pertitu behar dvzie
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francia - (1800+) Xarlem , 598

(...)
Zorte egin behar dv eta *francia partitu gero nurk bere kantuak untsa gobernatv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francia - (1800+) Xarlem , 711

(...)
Emanik ere *Francia eta *Espaiña hareki eniziron *Charlemaignari zeditvren jagoiti
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francia - (1800+) Xarlem , 598

(...)
Nvmero bigerrena date *austrasian plaazatv moien harez beitaiteke *francia partitu
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francian - (1800+) Xarlem , 810

(...)
Ingoiti *Marseillan edo *Toulonen *FRancian dvtvzv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1800+) Xarlem , 855

(...)
Ene etsaiek gaizki ezari vkhen nvndien *FRanziako fort ororen bvrvzagi egin
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

agustina 'franca' - (1801 [1992]) UA.PAS , E sekz., 8. negoz., 2. sail., 1. leg. [OV.08, 53. or.]

(...)
"Las barqueras Rosa de Enseñat, Agustina, por mote Franca, y su hija Agustina, y las hijas de la Concholada, Chiquicho y Zampada estan advertidas para que mañana se presenten a Usted... Tengo noticias que entre estas son llamadas algunas por piedra que reco jieron en Barrancos..." [116. Ibid. [PAM.: E Sekz., 8. Negoz., 2. Sail., 1. Leg., Refacciones del Ayuntamiento con varios. Correspondencia. (Año 1521-1807)], or. gabe] (1801)
(...)

Zer: Batelariak (ama-alabak)
Non: Pasaia
Jatorria: OV.08

franziako - (1802) Añ.EL2 , 8

(...)
Bizkaitar eurak erri apur batzuek, ez besteetan, Nafarrak, eta ara bere geiago *Franziako euskaldunak esaten dabe yan, yausi, yo, yagi; eta alan esaten ebeen antxina, eta antxina andi bagarik, euskaldun guztiak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

pranzijan - (1802) Mg.PAb , 168

(...)
*Joanis, parkatu, baña jakin gura neuke, ze erritakua zarian *Pranzijan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1802) Mg.PAb , 169

(...)
Zorionez bukatu zan gerla gaizto ura, ez dakit nola biziaz irten nintzan *Franzian ta *Españan, *Baigorri ta *Bizkaian, nor nai ardiak ta haunzak, arkume ta haunztxumeak, onak eta gaiztoak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantzian - (1809) Dh , 78

(...)
*Espainian erraten direnean beraz, hasi beharko dire hitz hautarik: *Jesus, Jainko biziaren semea; eta utzi bertze hitz hautan: zure ama *Maria Birjina guziz eztiaz; ondoan den oremusa edo othoitza erran diteke *Espainian *Frantzian bezala
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzijakuarenak - (1816) JJMg.BasEsc , 25

(...)
nire eska-bidiak, baleukee ainbeste indar zure aurrian, zeinda euki ebeen Doña *Blanka Erregiña *Franzijakuarenak, esan ebanian bere seme *Luis gaitik: naijago zendukedaz, neure seme maitia, illda ikusi, zeiñda jakiñ zeure bizitza gustijan pekatu mortal bat egiñgo dozula
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1816) JJMg.BasEsc , 25

(...)
Bada euren frutuba izan zan San *Luis *Franziako Errege inozente, ta andija
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

pranzijan - (1817) fB.Ic2 , 289

(...)
Bakust, *Luterok, ta luterotarrak *Pranzijan, *Olandan, *Alemanian, ta *Inglaterran *Jesusen pedia ukatuten dabeena; sakramentu santubak oinazpituten ditubeena; eleisak ta altarak birrinduten ditubeena; sazerdotiak erbestetu, edo illten ditubeena; *Jesus garbijari konsagrauta dagozan esposak konbentubetati aterata, galduten ditubeena; ta relijiosuak argalduten ditubeena, euren guzur deungetara, ta bide gaistuetara biurtuteko
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

pranzijara - (1817) fB.Ic2 , 296

(...)
*Teresak konbentu barri oneek guztiok *Espainan, ta *Portugalen berak eginda, bialdu zituban bere semiak, eat alabak *Pranzijara, ta beste erreinubetara *Karmen ortozeko erlijinoe barristauba zabaldutera
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantzian - (1821) Monho , 64

(...)
Mundu hunen hastapenetik Gure egunetaraino *Kain infamearen ganik Ez da jautsi *Pinet baino Munstro itsusiagorik, *Robespierre eta *Jourdan Gizonen etsaiez landan Ez *Frantzian, ez *Europan Hain fama gaixtoagorik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantzian - (1821) Monho , 64

(...)
*Robespierrek *Pinet horri: Gu gaituk nausi *Frantzian Flakoenen espantagarri Manatuz egun guzian Zenbait heriotze berri Jenderik aberatsenak Utziz bere ontasunak, Diru ezin eremanak, Joanen dituk ihesi
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziako - (1821) Monho , 64

(...)
Erran zuten haste-hastetik Ez zutela utzi behar *Frantziako lurretan xutik Zela gazte edo zahar Batere aristokratik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziak - (1821) Monho , 32

(...)
Haren etsai diren guziak Garraituko ditu *Frantziak Oraikotik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francijan - (1823) IRI.KONST.BERTS , 5. ahap., 61. or. (De Re Ph. I, 214. or.)

(...)
Francijan igartu zan arbola ederrac
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: DRPLV

francijan - (1823) IRI.KONST.BERTS , 20. ahap., 66. or. (De Re Ph. I, 217. or.)

(...)
Lén bere an egon zan cautibo Francijan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: DRPLV

francia - (1829 [1587, 1830]) CENS.CAST.XVI , Ap. 159, 309b

(...)
me he valido de notas del servicio de armas que prestaron mis naturales en la quema y destruccion de la villa y puerto de San Juan de Luz en Francia de orden de la reina Gobernadora Doña Juana de Austria [...] Ultrapuertos, es este pueblo hácia Francia, mas adelante de Roncesvalles
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: CENS.CAST.XVI

franziakoa - (1830+) Añ.GGero , 192

(...)
Bakotxa bere berba-egikunan ezagututen da nongoa dan: franzes berba egiten badau, *Franziakoa dala; espaiñolez berba egiten badau, espaiñarra dala
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantzia - (1838) MarIl , 91

(...)
Gauza bera gerthatu da *Parisan, Serora batzuen komentuan, mila zortzi ehun eta hogoi eta hamarreko uztail egunetan; mirakulu hori ez da guri baliatu pratika Saindu horren hedatzeko *Frantzia guzian: memento hartarik hunat bertze hainitz mirakulu obratuak izan dire debozione beraren bidez, gure Erresumako asko bazterretan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziarat - (1838) MarIl , 1

(...)
Hamazazpigarren mendearen akhabantzan abiatua *Erruman, *Italia guzian laster hedatu zen, eta handik mende berean pasatu *Frantziarat
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziakoa - (1838) MarIl , 1

(...)
Printzesa bat, Andre *Luisa *Frantziakoa, San *Deniseko Karmeliten Priorea, izan zen lehena Birjina *Maria, *Frantziako Patroinaren ohoratzeko molde berri hau onhetsi zuena, haren exenplu ederraz erakharriak eta kurajastatuak, hainitz presuna khartsu laster debozione huni lothu ziren; eta iduri guzien arabera, aspaldi izanen zen jeneralena orotorat hedatua, baldin trabatu ez balute, kasik ordu beretik abiatu ziren Erresumako nahasdurek
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziako - (1838) MarIl , 1

(...)
Printzesa bat, Andre *Luisa *Frantziakoa, San *Deniseko Karmeliten Priorea, izan zen lehena Birjina *Maria, *Frantziako Patroinaren ohoratzeko molde berri hau onhetsi zuena, haren exenplu ederraz erakharriak eta kurajastatuak, hainitz presuna khartsu laster debozione huni lothu ziren; eta iduri guzien arabera, aspaldi izanen zen jeneralena orotorat hedatua, baldin trabatu ez balute, kasik ordu beretik abiatu ziren Erresumako nahasdurek
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziako - (1838) MarIl , 120

(...)
Zori gaitzik handienekotz, Albitxoen heresia inpioa hedatu zen, ur hausin bat bezala, *Frantziako hainitz probentzietarat, eta bereziki hartu zituen *Langedoko eta *Dofineko bazterrak, zeintan desmasiarik handienak egin baitzituen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziako - (1840) Jaur , 405

(...)
MEDITAZIONEA SAN *LUIS; *FRANTZIAKO ERREGEREN BESTAKO
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1840+) Etch , Euskera, XIV-XV (1969-1970), 580. or.

(...)
Zv zira gizon gaztia, maleruseren eztia; Zure ezpiritiren famak hartvrik dena *franzia, Depvtatv izentatzeko, zirena listan hartia
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1840+) Etch , Euskera, XIV-XV (1969-1970), 590. or.

(...)
*Barkoxerik heltv niz, *doneguanera Musde *Renaud zuretzat eginik bi kobla: Zure fama handia, heltv baita hara, Zv vrrikal dianak, *Franzian eztela Hain vrrikal dianik, persuna beharra
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1840+) Etch , Euskera, XIV-XV (1969-1970), 590. or.

(...)
Jente xehek zintvgvn, egin depvtatv Beikanakin haien, hun zinatila zv zure lagvnetako, gvntinak haitatv, zv zinen sistimako, balira gethatv, Ezpaitzatin *Franzian, hainbeste thrumentv
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziarat - (1840+) Etch , Euskera, XIV-XV (1969-1970), 186. or.

(...)
Berrogita hirurin nvndvzvn khomentin haurren nin arrainkvrak, erratzen beinvndin haren ezin sofrituz, ni *frantziarat jin pasaporta desegin *anonako hirin eta presu ezarri *toscanaco lurrin
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantzia - (1840+) Etch , Euskera, XIV-XV (1969-1970), 238. or.

(...)
Ene seme nik pimvtia, egin deitak traditzia, En' anaiak zeitadanian kita-erazi *Frantzia
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1847) Izt.C , 186

(...)
Ez da oraindik urte asko *Franziatik ekarten zituztela zerri talde andiak *Gipuzkoako merkatuetara, bañan merkataritzari nekazaritza gañera igo bezin laster gelditu izan zan *Franziako azienda-beltzen etorrera, abelgorriena bezalaixen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziatik - (1847) Izt.C , 186

(...)
Ez da oraindik urte asko *Franziatik ekarten zituztela zerri talde andiak *Gipuzkoako merkatuetara, bañan merkataritzari nekazaritza gañera igo bezin laster gelditu izan zan *Franziako azienda-beltzen etorrera, abelgorriena bezalaixen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1847) Izt.C , 141

(...)
Badakigu bada ziertoro, Probinzia onetatik eraman oi zituztela sagardotza andiak Erbeste urrunekoetara ere; *Franzian eta beste toki askotan egiten dituztenak baiño bitoreagoak diradelako
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1847) Izt.C , 141

(...)
Gipuzkoatarrak beren ontzi andiakin irten oi zireanean *Terranoba eta *Groelandiara baleak arrapatzera, eraman oi zituzten sagardotza andiak, arraintza mueta onetara zijoatzenen ornidurarako, zeñaren bidez aserre andiak, eta leia gogorrak izan oi ziran *Franziako Euskaldun Labortarrakin Gipuzkoatarren artean
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1847) Izt.C , 471

(...)
*Ernaniko semea zan Kapitan *Juan *de *Urbieta, *Pabiako batallan milla bosteun ogei ta bostgarren urtean *Franziako Errege *Franzisko lenengoa arrestatu izan zebana; zeñaren gorputza arkitzen dan lurperatua Erri bereko Eliza nagusian Ebanjelioko aldean bere obiandearekin
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1847) Izt.C , 453

(...)
Ibilli da *Españako, *Portugalko, eta *Franziako Erresuma osoetan, eta ez du arkitu bat bakarrik alderatzekorik ez ezik galtzarbeaz gora igarotzen zaionik ere; argatik legez ta bidez ifini diote Erraldoi Euskaldunaren izengaña
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziakoan - (1847) Izt.C , 472

(...)
*Kristobal *de *Gamon, Astearen izenarekiko libruaren Aurkillea eta bi tomo poesiakoak amaseigarren eunkidaren azken-alderontz *Leon *Franziakoan argitara eman zituenak, Errege Fededunaren konsejatzalle mami arkitzen zala; eta beste onelako gizon balio andiko asko txit eman izan ditu Erri onek, batez ere armaetarako
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziakoak - (1847) Izt.C , 495

(...)
Erregiña Doña *Juanak itzkribatu zion karta bat milla bosteun ogei ta amargarren urteko epaillaren amaseigarren egunean agintzen ziolarik, ezen *Españan geldituak izan ziran Prinzipe *Franziakoak lagunkidatu zitzala beren Erresumarako joaneran
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1847) Izt.C , 121

(...)
Iristen da *Irun *aranzungo Errira, zeña lagatzen deban ezkerrerontz, *Nanderran ugarte ospatsua egiñeratzen dan tokitik ez urrun; eta jarraitzen du bere joaira *Gipuzkoako Probinzia, eta *Franziako Erresuma berezitzen dituela argi eta garbi, bere ur iori oparoakin
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziaren - (1847) Izt.C , 23

(...)
Sort-aldetik mugatzen da *Franziaren zerrenda bategaz, eta *Nafarroarekin
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziakoari - (1847) Izt.C , 162

(...)
*Europaz kanpoko Erresumarik izendatuenetan gauza begitangoen billa zebillen gizon andizki *Franziako batek ekarri izan zituen, beste gauza geiagorekin batean, landare ikusgarri batzuk *Persiatik, *Europa guztian alakorik arkitzen etzalako ustean: eta sinitspen oso bete onetan erregalatu ere ziozkan Errege *Franziakoari
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1847) Izt.C , 162

(...)
*Europaz kanpoko Erresumarik izendatuenetan gauza begitangoen billa zebillen gizon andizki *Franziako batek ekarri izan zituen, beste gauza geiagorekin batean, landare ikusgarri batzuk *Persiatik, *Europa guztian alakorik arkitzen etzalako ustean: eta sinitspen oso bete onetan erregalatu ere ziozkan Errege *Franziakoari
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1847) Izt.C , 122

(...)
*Gaztelako Errege *Enrike IVgarrena, eta *Franziako *Luis XIgarrengoa milla lau eun, irurogei ta irugarren urtean adiskidetasun andian alkar ikustera eta beren ixil gauzak batak besteari adieraztera etorri izan ziran Ibai onetara, Erresuma andi bien mugakoa dan bezala; eta emen beren gozarotsuko egon-aldian pozkidaz beterik jostaldiatzen gabarrarekin urean arontz onontz zebiltzala gertatu zan itzpide gogoangarri bat
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1847) Izt.C , 122

(...)
Bein batean Errege biak *Franziako alderontz ibaian zijoatzela leorrera irteteko denporan, *Gaztelakoak oñ bata gabarran eta bestea *Franziako ur bazterrean jarria zeukala esan zion, ezik, nere lurrean nago oraindik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1847) Izt.C , 122

(...)
Bein batean Errege biak *Franziako alderontz ibaian zijoatzela leorrera irteteko denporan, *Gaztelakoak oñ bata gabarran eta bestea *Franziako ur bazterrean jarria zeukala esan zion, ezik, nere lurrean nago oraindik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziakoan - (1847) Izt.C , 497

(...)
Fr, *Franzisko *de *San *Julian, Ministro Jeneral Trinitario Ortoz zena; argitara eman zeban egitade qq *Leon *Franziakoan, zeña aipatzen daben D, *Nikolas *Antoniok, esaten ere debala aurkillea ill zala *Alkalan milla seieun irurogei ta irugarren urtean
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziakoagandik - (1847) Izt.C , 123

(...)
Ibai onen jabetasunaren gañean sarriro gertatu oi ziran eztabaida guztiak beingoan betiko bukatzeagaitik, Errege fededun biak eginkizun andi oni zegozkion eskubideak emanik, izendatuak izan ziran erabakitzalle, *Españakoagandik Lizenziadu *Kristobal *de *Akuña *Gaztelako batzarrekoa, eta *Franzisko *Tellez *de *Ontiberos Korrejidore *Gipuzkoakoa; eta *Franziakoagandik Maestre *Modot *de *la *Martonie *Burdeosko Dianagusia, eta *Gillermo *de *La-Dux *Baionako ule-kontu eskatzallearen ordekoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziakotik - (1847) Izt.C , 210

(...)
Denpora berean *Españako Erresuman bizi ziraden Euskaldunai San *Saturnino lenbizi adierazo izan zien kristauen ikasbide egiazkoa, zeña etorri zan eginkizun onen bidez *Tolosa *Franziakotik *Iruñera, non limurtu zeban prest bereganontz *Fermin gaztea, bere guraso ta etxetar guztiakin
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziaren - (1847) Izt.C , 466

(...)
Don *Alonso *Idiakez, Duke *Ciudad *Realkoa Birrei *Nafarroakoa, Kapitan Jeneral kaballeriakoa, eta qq *Milango Estaduetakoa, Komandante Jeneral eta Koronel Erregiña Doña *Ana *de *Austria, eta *Isabel *Borbongoaren emoitzak *Bidasoan egin ziradenean, Don *Juan *de *Idiakez goarpelari onbidekoaren seme egiazkoa, izandu zan guztiz gogoangarria, eta *Flandesko gudan eta *Franziaren alkardade *Hugonotesen kontrakoan agertu izan zeban balorea eta bere egikerak txit dira andiak Dierriaren Kondairak esaten debanez; eta onts-andiko diakinde edo funzio *Bergopzon, San *Kintin, *Noion, *Txarlemon, *La *Txapele, eta beste anitzekok egin zuten aomen andikoa beraren izen gozo jatorri garbikoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziara - (1847) Izt.C , 210

(...)
Gazte odol oneko au kristautzarako bidean eskolatzeko, berari etxean utzi zion Apaiz *Honesto; zeña gelditu zan atsegintasun andian, *Fermiñi onbideak emanaz, jende talde andiari *Jesukristoren ikasbide zuzena erakusten; eta San *Saturnino, Ebanjelioa laztantzeko *Euskal-erria aiñ sasoi onean arkitu izan zebalako pozkidaturik, biurtu zan *Franziara
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1847) Izt.C , 123

(...)
Lau gizon eldu itzal andiko oek alkarren artean ondo baiendurik eman zuten beren epaia milla bosteun eta amargarren urtean Done *Juango Errian adierazten zutelarik inkimako bage zuzen ta garbi, ezen, Portua eta *Bidasoako ibaia, beraren urak, *Franzia aldeko bazterrean ukitzen zuten mugape guztiarekin izan zitezela lenago ziraden bezala aurrera ere beti *Ondarribiako Erriaren menpekoak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1847) Izt.C , 123

(...)
*Gipuzkoako Korrejidorea, *Ondarribiko Alkatea, eta Probinzia bere Batzar guztiakikoan autaturik, kanpora ateratzeko gauzen kontu-artzalle *Irun *aranzungo Errian ifinten deban Buruzaria, beren agintaritzako zigor jasoakin ibilli oi ziran ibai onek *Franziako aldetik daukan joaira guztian;
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziatik - (1847) Izt.C , 173

(...)
Probinzia onetan dala arkumeen bagetasuna, zeñetara batzuk sartzen diran *Nafarroa eta *Franziatik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziaren - (1847) Izt.C , 467

(...)
*Agustin *Krabaliz; milla bosteun, irurogei ta laugarren urtean izkribatu zeban *España ta *Franziaren lenentasun edo prezedenziaren gañeko ilkuskaia
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziarekiko - (1847) Izt.C , 488

(...)
*Kataluniako Martiztian serbitzatu zeban lenagoko eunkidaren azken aldeko *Franziarekiko gudan, non andizkatua izandu zan beraren izena ezin geiagoraño, eta batez ere *Villalongako batallan, zeñaren asieran eritzea gertatu bazitzaion ere, erretiratzeko asmorik artu bage jarraitu izan zion bere lanbideari portizki jazarra bukatu arterañoko guztian etsaiaren arrokeriaz beldurtu bage
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziakoak - (1847) Izt.C , 218

(...)
*Euskal-erriaz kanpora beste tokietan ezagutzen ez diran oitura gogoangarri oek biak, baldin balirake *Franziakoak, *Inglaterrakoak, *Turkiakoak, edo Akerlakoak, or ibilliko lirake paperetan edergarri askorekin apaindurik munduz mundu gauza anditzat txit; bañan anziña anziñakoak eta Euskaldunen izenekoak diradela enzutea aski da zenbait aizebelatsek ostikoperaturik aintzakotzat ez artzeko
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziatik - (1847) Izt.C , 175

(...)
Azkenik esaten dau, ezik, ez dala izaten *Gipuzkoan bertarako lainbat arkume, eta *Nafarroa ta *Franziatik etorten direala
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziarekiko - (1847) Izt.C , 490

(...)
*Franziarekiko guda Taldeagintzakoan San *Sebastian *de *la *Mugan zegoela biraldua izan zan *Kataluniako martiztira
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1847) Izt.C , 128

(...)
*Felipe IIIgarrena eta bere Alaba maite Doña *Ana *Franziako Erregiña begira arkitzen zirala bota izan zan urtara, Santa *Ana deitzen zitzaion Almirante andi ospatsua; zeñari Erregiña gogoangarri onek ifini zion izen bere bereki au milla sei eun eta amabostgarren urtean
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziatik - (1847) Izt.C , 177

(...)
Izendatu dedan denporaren aurretik, eta geroago ere, ikusten ziran argiroki, nolako abelgorri samalda andiak sartzen zituzten *Franziatik txit sarriro, Probinzia au aragiz ornidutzeko
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1847) Izt.C , 37

(...)
Udalako aitzaren erpiñetik ikusten dira argiro *Kantauriko Erri anitz, beraren itsasoa, eta an dabiltzan ontziak; *Idubeako mendien zati asko; *Franziako Erribera, eta Itsasaldeak beste gauza geiagorekin
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziara - (1847) Izt.C , 177

(...)
Beragaitik emengo arakiñak zillegi zuten diru jakin bat lanbide onetarako *Franziara eramatea
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziatik - (1847) Izt.C , 177

(...)
Milla zortzi eun ogei ta bederatzigarren urtean *Tolosako Erri leialera biribillatutako Batzar guztiakikoan, Ama jakinti onek erabaki zeban garbiro, debekatzen zebala *Franziatik abelgorria sartzea *Gipuzkoa barrurako; eta bertatik eskubidea ematen ziola edozeñi, Probinzia onetan jaio ta azitzen diranetik nora nai eramateko
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1847) Izt.C , 37

(...)
*Izarraizko aitzaren gañetik agiri dira *Araba, *Asturias, ta *Errioja; bai ta *Franziako lur asko eta itsasoak ere
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzesai - (1847) Izt.C , 243

(...)
Erriak Erriai, Probinziak Probinziai, eta azkenik *Franzesai ere, Gipuzkoatarrak jokatu izan diezate pillotan dirutza andiak asko aldiz
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziara - (1847) Izt.C , 38

(...)
Bañan oetako zenbaitek naiago izaten dute *Franziara, *Inglaterrara, *Rusiara, *Turkiara, *Asiara, *Txinara, eta nork daki nongo Akelarretaraño
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziaren - (1847) Izt.C , 461

(...)
Berak zekutsala egin zan milla bosteun ta berrogeigarren urtean, *Españarekin *Franziaren arteko alkardadea, Martizti Enperadorearena *Parisa etorri ezkeroztik, eta biraldu zeban Enperadoreak *Españara Prinzipe *Felipe bigarrenarengana, Infanta Doña *Mariarekin Duke *de *Orleansen ezkontza erabakitzera, ematen zitzaiozkala dotetzat *Flandesko batiztunak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francesai - (1847 [1975, 1995]) DRPLV , V, 333. or.

(...)
Juan Ignacio de Iztueta, Guipuzcoaco provinciaren condaira edo historia, Donostian 1847, faksimilezko edizioa: Bilbao 1975 [...] 355 orr.: ... era Joanes de Argaiz, ceña errena bazan ere aurreratu izan zan brecharen erdiraño Francesai jarraio peleatuaz portizqui
(...)

Zer: Gentilizioa
Non:
Jatorria: DRPLV

franzia - (1848) Arch.Fab , 9

(...)
*La *Fontainaren alegia zenbaiten Uskarara itzulzian, ene lehen atsia izan da, *Franzia gvziak alxatzen duen gizon horren ohizpenaren alxatzia Uskal-herriaren erdian; bigerrena aldiz, ene Herritarren gogoaren deitzea alegiatsu paregabeko horen lanetara; lan hoien zenzu eta zuhurtze handiaren her honkierazitea;
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1848) Arch.Fab , 11

(...)
*Franzian nahibada sorthurik diren, badire hanitz Bortu iphar aldeko izkerrian zoinek bere anaien, bere aitzindarien minzajia enthelegatzen eztutenak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1850) AA3 , 432

(...)
Itz onek *Italia, *Alemania, *Inglaterra, *Franzia, ta *España fedearen argiz bete zituan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1850) AA3 , 435

(...)
Baña zertako nekatuko gera anziñako gauzai begiratzen baldiñ oraiñ bertan Jaunaren aserreak egiñ baditu kastigurik izugarrienak gure auzoan, edo *Franziako Erreñuan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziari - (1850) AA3 , 435

(...)
Nondik etorri zaio *Franziari gose izugarri au
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziari - (1850) AA3 , 435

(...)
Ezta oraindik berrogei urte onek *Franzian bere sermoietan deadar egiten zuala, etorriko zala Jaunaren itzaren gosetea, anziñatik *Amos Profetak esaten zuan bezala, ezpazuan frutu geiago ematen ereiten zanak; eta ura beldur zan eran gertatu zaio *Franziari
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1850) AA3 , 435

(...)
Ezta oraindik berrogei urte onek *Franzian bere sermoietan deadar egiten zuala, etorriko zala Jaunaren itzaren gosetea, anziñatik *Amos Profetak esaten zuan bezala, ezpazuan frutu geiago ematen ereiten zanak; eta ura beldur zan eran gertatu zaio *Franziari
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1850) AA3 , 261

(...)
Ala gertatzen da Turkoakkin, Rusiatarrakkin, *Prusian, *Alemanian, *Olandan, *Inglaterran, *Franzian bizi diran fede gabeakkin
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziara - (1850) AA2 , 122

(...)
Ez da gauza jakiñagorik au baño: zoaz munduaren edozeñ aldetara, zoaz *Franziara, zoaz *Italiara, zoaz *Nafarroara, *Gaztelara, eta noranai, eta toki guzietan esango dizue, arren eta emeen bilkuiak, edo batzarreak ez duela ondoren onik ekarten
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1850) AA3 , 531

(...)
*Franziako erri batean aurdun zegoan *Kolanba zeritzan emakume bat
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1850) AA3 , 475

(...)
Guk dakiguna da, gure egunetan aldegin duala *Franziako Erreñuak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1850) AA2 , 222

(...)
Euskaldun-erri batean *Franziako mugan, atso bat joan zan konfesatzera, eta esan zion Konfesariari: Aita, izan ote diteke neretzat barkaziorik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzijan - (1850) Ur.MarIl , 68

(...)
Milla zazpireun ta amairugarren urtian jausi zan *Franzijan gizon bat pekatu guztiz andi baten eta alako lotsia emoten eutsan konfesetako eze, ezin ezelan-bere onetara azartu zan: konfesetan zituzan bestiak, baña ez iñoz au
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziako - (1852) Gy , 124

(...)
Hau da bereziki *Frantziako gaitza: Banitate ergela da gure primeza, Espaiñolak haidor dire duda gabe; baiña bertzela bedere
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantzia - (1852) Gy , 169

(...)
*Frantzia guzian hamar emadatzik Baiña abisu zenbait behar hindudan nik, Eman, huntara hi prepara-razteko
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziako - (1852) Gy , 172

(...)
*Eskual-herriko mendi gorenetarik bat: dituena bere inguruan, *Urruña, *Azkaiñ eta *Sara, *frantziako aldetik, eta *Berra, *espaiñakotik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantzia - (1852) Gy , 184

(...)
Ibaia, *Frantzia *Espaiñatik separatzen duena, zoinaren uretako irlaxea batean bi gortheak billdu baitziren, *Behobia deitzen den, *Urruñako kartierari bisabis
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantziako - (1852) Gy , 277

(...)
*Lafontene sorthu zen *Chateau-Thierry deriotzon *Frantziako hiri batean, 1621an
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

frantzian - (1852) Gy , 16

(...)
Gogoetan dabillana maiz da behatztopatzen, izarrer beha zoana, zilhorat erori zen: Gaztelu egiten hari *espaiñian bazare, *Frantzian ez daigikezu ez borda txar bat ere
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1853) Hb.Esk , 124

(...)
Mende hamabikoan etxe hori bazen; Handik ehun urthetan, horko semea zen Segitzaile *Franzian, *Carlos bigarrenak, *Nafarroan errege aira zituenak, Egorri zuen haurra Infante zelarik, Kanpoen ikusteko, ikhas xedek yorik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziarat - (1853) Hb.Esk , 98

(...)
Iragan mendea zen akhabo bezala, Non biluzi baitzuten española zela; Yende aisiakoa, gatheak emanik, Egorri *franziarat, sabela ariñik: han gosetez hil dire gure arbasoak, Gaphoinez asetzean *Kaskoin harrizkoak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1853) Hb.Esk , 78

(...)
Eta naski hoita bortz zabaltasunean; *Franzia du mugarri iphar alderditik; *Aragon menditsua bixtan iguzkitik; Iguzki sartzealde, *Kastilla zaharra, Guriopez duena agertzen mustarra
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1853) Hb.Esk , 78

(...)
Ukitu zuenean ezkondu beharrak, *Franziako errege, *Filipe ederrak Hekin ume *Yoanna tronurat altxatu, *Nafarroako lurraz khoroa berratu
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziarat - (1853) Hb.Esk , 57

(...)
harmada *franziarat sartzen bi partetan; *Karloman bera lehen aitzinekoetan; Bigarren kargekin, eta ohointzekin, Heldu pisu, eztiki, lazo itxurekin
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1853) Hb.Esk , 10

(...)
Erresuma handia lehen *Iberia; Haren izenean zen oro *Españia, Hedatzen ere zela *Franzia alderat, Noraino ez zilegi zuzen erratzerat
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1853) Hb.Esk , 12

(...)
Yainkoak ez du behar yasan holakorik, *Franzia bi aldetan Eskaldun yarririk, Mila urthen buruan, *Parisko hirian, Bere haur ikusteko, erregen alkhian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1853) Hb.Esk , 129

(...)
Izan ditu mendetan bere gorapenak, Biltzea berritz ere etse ez duzkenak; haur hainitzek diote urrun distiatu, Itsasotan lehenak oraino baditu, *Franziako bandera ohoratu dute, Odol gorriz loreak egin diotzate
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1853) Hb.Esk , 80

(...)
Gizon ederrik bada *xuberoa hortan; Biltzen dute bizia asko inginutan; Erne dire beharriz nola izpirituz, Ez dire loharkatzen kantaz eta xiztuz *Darthez ezaguna da *Franzia guzian, Bankako urreak du beztitzen bizian; haren adarrek ere ohore ibilki; Izen garbiagorik ez diteke uki
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziari - (1853) Hb.Esk , 64

(...)
Eman zioten gerla bethi *franziari, Bizia beiratzeko *eskal *herriari; Duke bezala ziren agertzen kargutan; Zor zaie laudamen menderen mendetan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziaren - (1853) Hb.Esk , 81

(...)
*Franziaren kontra da, mendebal aldetik, *Gipuzkoa ageri itsas bazterretik, Errepira ederrik baitu bazterretan, Hala nola lur guri herri guzietan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1853) Hb.Esk , 64

(...)
Bilduz lagun handia, *Abderram urrundu, *Ordoño zuenean basan utzi kondu; *Franzian sarrarazi *Aragonan gaindi; *Mouza kontra hil arte, izan bethi handi
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1853) Hb.Esk , 107

(...)
*Azantza izatu da, pilota botatzen, Parerik atzuena *Franzian aurkhitzen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziak - (1853) Hb.Esk , 65

(...)
Izen handiagorik nihork garraiatu; Erromanoek xoilki dukete ixitu; Beretu zuen kasik dena *Espaiñia; *Franziak ere utzi zioen zathia
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1853) Hb.Esk , 25

(...)
*Franzia, *Españia, itsasoa ere, Hedatuak inguru gauza eder dire; Bainan Ibero seme, Kantabre zaharra, *Eskal-herrian bethi, zer gauza ederra
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1853) Hb.Esk , 111

(...)
Odola zohanean hibaie *Franzian, Nahi zuken zuhurki eragin ungian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

fransesen - (1853) Hb.Esk , 112

(...)
Anaia, aphezetan delarik maitena, Izpirituz agertzen gaindi dariona; *Fransesen erdara du errotik ikhasi, *Parisek berak hortan guti haren nausi
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1853) Hb.Esk , 158

(...)
*Kantabren dukea zen *Pelaioren aita, Zeinaren aiphamena erregekin baita; Eskaldun odola zen beraz *Asturian, nola *Espainiako errege guzian; Ahaideak bazuzten errege yoanek; Aiphatzea galdetzen hetarik zenbeitek: *Alba, *Zuñigas, *Lerma, *Gebara, *Uzeda, *Medina-Zeli eta guziz, *Peñaranda, Zeinaren ethorkitik, gerthatuz hartako, Inperatyriza baita egin *Franziako
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1853) Hb.Esk , 84

(...)
*Bitorian egon zen *Yosepen tresora, Ihesi heldu zena *Franzia aldera
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1853) Hb.Esk , 138

(...)
Nahiz herrixka bat den, badu bizitzeko, Eta asko herriri trufa egiteko; *Franzia, *Españiak diote ematen Arraroki bertzetan dutena ikusten: Artho, ogi, egurra, bai eta arnoa, Zahatoz ekharria on eta gozoa; Etxe guziak dire aisian agertzen, Ontasun hoberenek dituzte gainditzen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1853) Hb.Esk , 159

(...)
*Napoleonek eman *Franzian bakea, Urrundu atzaparren sukhardun heldea, Seguratu prestuak, gaxtoak izitu, Bigarren Terroretik herriak beiratu
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1853) Hb.Esk , 159

(...)
yainkoak du egorri, behar zen orduko, *Franzia baketurik, *Nicolas yotzeko: Neguko gizon hor da izigarria; ifernutik berekin dakhar izurria; Giristino guziak, bere erresuman, *Satanen lagun, ditu hertsatzen ariman
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1853) Hb.Esk , 71

(...)
*Henrike *Chanpañako haren ondokoa; Alaba *Yoanari hark utzi khoroa; Hunek dote eraman *Philip ederrari, *Franziako tronuan behar zena yarri
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1853) Hb.Esk , 160

(...)
Yainko, gizon etsaia dute zebatuko Soldadu dohazenek, haren ikusteko; *Napoleonek dio, behin khenduz maska *Pagaraziko ungi bitimen marraska; Bere oldez etzuen egin nahi gudu; Gaitzagoen beldurrak hortarat yoan du; *Franzia ez da nahi Kosaken meneko; Kontrarat denek gerla diote nahiko, Ez baitute gauean nahi pulunpatu, Eta argi bideak hala nahi baitu; Ez du *Napoleonek amorrik emanen; ya egin dituenak lekhuko erranen; Hura nausi *Franzia ungitu behar da, Arras haren oldea nahasten ez bada; Ez du xede hoberik nihork seinalatu; Gaizkiaren gakhoak erakutsi ditu; Bihotza badu eta buru hautatua; Ez du beldurrak utzi nihon izitua: Zer ethorkizuna den harenzat argitzen, Iguzkian baditu argiak laguntzen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1853) Hb.Esk , 160

(...)
Yainko, gizon etsaia dute zebatuko Soldadu dohazenek, haren ikusteko; *Napoleonek dio, behin khenduz maska *Pagaraziko ungi bitimen marraska; Bere oldez etzuen egin nahi gudu; Gaitzagoen beldurrak hortarat yoan du; *Franzia ez da nahi Kosaken meneko; Kontrarat denek gerla diote nahiko, Ez baitute gauean nahi pulunpatu, Eta argi bideak hala nahi baitu; Ez du *Napoleonek amorrik emanen; ya egin dituenak lekhuko erranen; Hura nausi *Franzia ungitu behar da, Arras haren oldea nahasten ez bada; Ez du xede hoberik nihork seinalatu; Gaizkiaren gakhoak erakutsi ditu; Bihotza badu eta buru hautatua; Ez du beldurrak utzi nihon izitua: Zer ethorkizuna den harenzat argitzen, Iguzkian baditu argiak laguntzen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1853) Hb.Esk , 85

(...)
*Laphurdi *Franzian da, Eskaldun herria, Gure aitek zioten khendu elhorria, hek kasatu laphurra han zena gordetzen, Bazterrak zituela ikharaz bethetzen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1853) Hb.Esk , 88

(...)
Aphezpikua dago *Baiona hirian; Ikhasi du Eskara, atzea *Franzian: Hartako *Lakroix yauna Eskaldunek maite, Bere mihian hori mintzatzen zaiote, Erakutsiz guziei Eskaldun mintzoa Ez dela uste bezen ikhasten gaxtoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziari - (1853) Hb.Esk , 74

(...)
*Nafarroa-Behera, *Xubero, *Laphurdi, *Franziari zitzaiozkon partiletan geldi
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1853) Hb.Esk , 49

(...)
*Franzia alde oro zela odoletan, *Ebroan Bisigotha hari kirziketan, eskalduna largatu *Kaskonia barna; *Nobenpopulania tokien izena
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzian - (1853) Hb.Esk , 211

(...)
*Perkain eta *Azantza, Eskaldun herrian, Aiphatzen dire, nola errege *Franzian;
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1853) Hb.Esk , 75

(...)
*Franziako mareskal ez da Eskaldunik; *Harispe da bakharra hortaratu denik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1853) Hb.Esk , 49

(...)
*Franziako erregek lan izan heihekin; Zapatu bazituzten, ez lan gutirekin; Harmada handi behar, *Herkulak gidari: *Heristal, *Martel, *Pepin, *Karle aitzindari
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franzia - (1853) Hb.Esk , 94

(...)
*Bidasoa *Beratik doha itsasorat, *franzia eskuin utziz iguzki alderat
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziaren - (1853) Hb.Esk , 50

(...)
*Adurreko aldean, *Ebroan bezala, Hedatu behar zuen egiteko gerla; Arabek *Espainian lan hainitz ematen; *Franziaren goseak *Biarnotik hesten
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

franziako - (1853) Hb.Esk , 234

(...)
Ihizi gaxto guti da *Eskal-herritan; ager ahala dire suntsitzen orotan; Edozein *Franziako hegaldunik bada; Haragi on bahia, xarpota gaindi da
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM

francia - (1856) TL.EF.TR.MUG , 37. or. [M.72], 37-38. or. [M.76], 38. or. [M.85], 81. or. [M.246, 247], 84. or. [M.256], 89. or. [

(...)
A 318 metros en el sitio en que el río Oaldizun u Olavidea, que viene de Urdax recibe por su derecho al río Nivel, al que los españoles llaman también río o arroyo de la Plata y de Landibar y los franceses arroyo de Lapitzuri. Van los límites por el río de Landibar sobre el cual, a 50 metros de la muga está el puente de Dancharinea o Dancharienia que da paso a la carretera general de Pamplona a Bayona; en cada uno de los pretiles hay una piedra en que está marcada la raya que separa los dos Estados, y grabadas, una a cada lado, las letras E y F, iniciales de España y Francia; después sigue la división internacional por el mismo río de Landibar, hasta donde concurren los arroyos Barretaco-erreca y Aizaguerricoerreca, y continúa subiendo por éste hasta el origen de su corriente [...] A distancia de 108 metros en Gorospilco-Iepoa o puerto de Gorospil, por otro nombre Gorospilco-mugacoa, porque dos metros más allá hay una muga antigua que es una losa ancha señalada con las letras BB grabadas hacia la parte de España, y las Ez e I por la de Francia, iniciales de Baztán, Ezpeleta e Ilsasu [sic] [...] A la izquierda de la confluencia de estas dos corrientes no se midió el curso del Arruceco-erreca por ser inaccesible. A partir de este hito, la raya continúa por espacio de 2150 metros según la dirección que traía, y luego cambia al S.S.E. en busca de la muga 86, quedando en Francia los cercados de las bordas de Basasegarra y de Truchilen [...] A 1.240 metros en la más alta cumbre de Ochogorrico-gaina, en una roca sobre el borde del escarpado que cae hacia Francia, hay una cruz [...] A unos 500 metros, junto al camino de España a Francia, en el portillo de Utururdineta [...] En el portillo de Eraice, 10 metros al O. del camino que entra de España en Francia: dista 4.500 metros del hito precedente y 2.050 del pico de Lacurra, que queda entre estas dos mugas. Por ser impracticables las laderas del Pirineo que caen a Francia entre los portillos de Guimbeleta y Eraice se ha determinado que el camino que va de un portillo de estos al otro casi paralelamente a las cumbres por la parte meridional de éllas sea de paso libre para los franceses y sus ganados, los cuales no podrán apartarse de la vía sin autorización competente. Desde el portillo de Eraice bajan por la falta septentrional dos caminos que conducen al Ferial de Eraice, de los cuales el que está más al Sur se denomina Camino de arriba y al otro Camino de abajo. Por el de arriba va la división de jurisdicciones, que desampara ya la cresta de la cordillera principal [...] Al pie de la vertiente meridional de Sierra Longa de Ania y en la divisoria de aguas del Pirineo está el portillo de Insolo o de Lescun, y en él una roca vertical próxima al camino marcado con cruz y distante 560 metros de la señal última. A toda esta porción de la Sierra Longa de Ania se le da el nombre de Añalarra. Desde aquí se levanta notabilísimamente la cadena del Pirineo, cuya cresta, muy marcada por esta parte, divide a Navarra del departamento de los Bajos Pirineos hasta la elevada cumbre que se llama Mesa de los Tres Reyes, por ser punto común a los tres antiguos reinos de Navarra, Aragón y Francia.
(...)

Zer: Errepublika
Non:
Jatorria: VIGSA.MUG

la france - (1863) RAY.DTBP , 1. or. (izenburua)

(...)
DICTIONNAIRE TOPHOGRAPHIQUE DE LA FRANCE // DÉPARTEMENT DES BASSES-PYRÉNÉES
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: RAY.DTBP

frantzia - (1921-1925) AZK.CPV , 0023. zkia., I. lib., 0079. or. [01. lib., 079. or.]

(...)
Leku-izena [NB ?, Dama ederra]: zure senarra aphalik dago Frantzian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AZK.CPV

frantzia - (1921-1925) AZK.CPV , 0148. zkia., I. lib., 0217. or. [02-b lib., 005. or.]

(...)
Leku-izena [NA, Erronkari, Abu nina, Katalina (I)]: Frantzia famatutik erkintan dra ofizio nobleak
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AZK.CPV

frantzia - (1921-1925) AZK.CPV , 0369. zkia., I. lib., 0464. or. [05. lib., 004. or.]

(...)
Leku-izena [GI, Oiartzun, Abenduaren zazpian]: sartu ginaden Frantzian
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AZK.CPV

frantzia - (1921-1925) AZK.CPV , 0425. zkia., I. lib., 0530. or. [05. lib., 070. or.]

(...)
Leku-izena [ZU, Larraine, Ni sortzeko denboretan]: Frantzia üngüratürik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AZK.CPV

frantzia - (1921-1925) AZK.CPV , 0484. zkia., I. lib., 0618. or. [06-b lib., 064. or.]

(...)
Leku-izena [NA, Bozate (Baztan), Binbilin bonbolon]: Errege Frantzian balego
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AZK.CPV

frantzia - (1921-1925) AZK.CPV , 0614. zkia., II. lib., 0742. or. [08. lib., 017. or.]

(...)
Leku-izena [NA, Bozate (Baztan), Au zan printzipioa]: amarekin Frantzian gasnaketan
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AZK.CPV

frantzia - (1921-1925) AZK.CPV , 0628. zkia., II. lib., 0755. or. [08. lib., 030. or.]

(...)
Leku-izena [NA, Amaiur, Frantzian errebuelta]: Frantzian errebuelta zenbait du asirik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AZK.CPV

frantzia - (1921-1925) AZK.CPV , 0658. zkia., II. lib., 0781. or. [08. lib., 056. or.]

(...)
Leku-izena [LA, Mugerre, Madrileko emakumek]: Espaiñian Herodes eta Frantzian Bonaparte
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AZK.CPV

frantzia - (1921-1925) AZK.CPV , 0871. zkia., II. lib., 1010. or. [10. lib., 098. or.]

(...)
Leku-izena [NA, Urroz, Nik baditut mortuetan]: al baduzue emaiezue Frantziako Errege; Frantziakoa ezpada ere Espaiñiakoa bederen
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AZK.CPV

frantzia - (1921-1925) AZK.CPV , 0991. zkia., II. lib., 1142. or. [11. lib., 080. or.]

(...)
Leku-izena [GI, Hondarribia, Urriaren iruan]: altzate la pata goazen Espainiara Frantzia lagata
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AZK.CPV

frantzia - (1921-1925) AZK.CPV , 0859. zkia., II. lib., 0999. or. [10. lib., 087. or.]

(...)
Leku-izena [ZU, Maugisenean]: ez eta jinik ere Frantziako doze, doze pareak ere
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: AZK.CPV

pŕantzia'ko, pŕantzia, prantziako, prantzia'ko, prantzira - (1926) ETX.EEI , Euskera III-IV (1926), 91, 92, 112, 119, 120, 122. or.

(...)
Pŕantzia'ko euskaldunak alduten eran eusten dute etxeko bizibidearen osotasuna, etxeak sakabanatuak dauzkate eta bakoitzari bere izena ematen zaio [...] Biarno'n, Pŕantzia geienean bezela, jayotzen zenbatasuna aunitz uŕitu da; Euskal-eŕian, ez; oŕegatik Biaŕno'ra ezkontzen dira euskaldun asko eta goxo-goxo ango etxên jabe egiten dijoaz 91. or.; Brunhes, lutelestilari ospatsuak edestutzen du nola Pŕantzia'ko Tolosa'n buztiñeŕedunak diran ez etxeak bakaŕik, eleizak eta jauregi oroigaŕiak baizik eta nola Maison de pierre deitzen dioten aŕizko bizitoki bateri; ori bera geŕtatzen da Anvers'en Steen (aŕi) izendatzen duten etxeakin. (1.- JEAN BRUNHES.- La Géographie humaine. Troisiéme édition. Paris, 1925. 1'go id, 100 oŕ.) 92. or.; Prantzia'ko euskaldunen artean hauz-apeza gure alkate edo ugaldunen antzeko agintari bat zan 112. or.; Saŕitako gauza da Euskal-eŕiko luŕalde batzuetan —Napaŕoa'n batez ere— iraslia edo etxekua zein da etxearen izenak ageŕtzea. Ez Napaŕoan bakaŕik, Prantzia'ko Euskal-Eŕian, Gipuzkoa'n eta Bizkaia'n ere bai, oŕelakoak baditugu, baña Bidasoa'tik onuntz urietan, ez baseŕietan 119. or.; Gure ena edo enea, enia da Prantzia'ko euskaldunentzat [...] Luchaire'n iritziz enia Lapuŕdi'n esaten dute; beste Prantzia'ko euskal luŕaldetan baita da atzizki aren oŕdekua 120. or.; Gazteiz'ko igespidetik Prantzira zijoazen Napoleon'en gudalariak, Zubikua Antzuola'ko baseŕian egaŕia zutela aitoŕtu zuten; etxekoandre zaŕak esnea eskeñi zien; zuŕut on bat eranda gero gudamutil aietako batek geyago eskatu zuen kiñuak egiñaz eta plus encore esanaz; eta atxuak erantzun zion: —¿Ankuŕ? Prantzesai emoteko emondakua be naikua dok. Ankuŕkua da ordutik baseŕiaren izena 122. or.
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: ETX.EEI

frantses - (1959) M.FHV , 14.3 par., 283. or.

(...)
Son muy frecuentes las palabras vascas con dos sibilantes, que normalmente son del mismo punto de articulación (...) Lab. mod. (ya d'Urte) frantses 'francés' (sul. frantzés), pero Frantzia 'Francia'
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: M.FHV

frantzia - (1959) M.FHV , 14.3 par., 283. or.

(...)
Son muy frecuentes las palabras vascas con dos sibilantes, que normalmente son del mismo punto de articulación (...) Lab. mod. (ya d'Urte) frantses 'francés' (sul. frantzés), pero Frantzia 'Francia'
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: M.FHV

frantssessa - (1959) M.FHV , 14.6 par., 290. or. (17. oh.)

(...)
Detrás de l, n y en menor grado de r la oposición se neutraliza, aunque las realizaciones de los archifonemas son africadas en unas partes y fricativas en otras (...) [Para el lab. de la costa de comienzos del siglo XVIII, cf. d'Urte antçara, bateltçagna "batelier", entssaláda "salade", Frantssessa, Jainco faltssoäc "faux dieux", phentssatu, e incluso hill tçen, igan tçen]
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: M.FHV

fran(t)sak - (1959) M.FHV , 14.8 par., 294. or. (24. oh.)

(...)
Campión da fran(t)sak 'el francés (act.)', debido acaso a síncopa en Aria (Aezcoa), Viscarret (Erro), Valcarlos y Arizcun (Baztán)
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: M.FHV

la france - (1966 [2011]) IKER.27 , 105. or. (sarrera)

(...)
Nous avons étendu notre collecte au Valcarlos, actuellement partagé entre la France (Arnéguy) et l’Espagne (Val Carlos) mais qui constituait une unité, qui parle le bas-navarrais oriental et qui est au Moyen Age l’aboutissement des voies qui traversent la Basse-Navarre
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: IKER.27

fraintziara - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 104. or.

(...)
Toponimoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV

frantzi - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 28, 127. or.

(...)
Toponimoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV

frantzia - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 86, 230. or.

(...)
Toponimoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV

frantziako - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 21, 24, 178, 204. or.

(...)
Toponimoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV

frantzian - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 41. or.

(...)
Toponimoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV

frantziatik - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 49, 204. or.

(...)
Toponimoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV

frantziko - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 85, 124. or.

(...)
Toponimoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV

frantzira - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 41, 52, 76, 85, 93, 124. or.

(...)
Toponimoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV

frantses (herritarra) - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 205, 226. or.

(...)
Toponimoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV

frantzes - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 50. or.

(...)
Toponimoa
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV

prantzi edo francia’tik - (1968) INTZA.NAF , Euskera, XIII (1968), 85. or.

(...)
Begiraiogun orain mapa batean Naparroari. Auña-mendi edo pirineoak bereixten dute Prantzi edo Francia’tik
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: INTZA.NAF

frantzia - (1974) LIZ.LUR , 23, 55, 57, 58, 61. or.

(...)
Frantziako region-programme-ko zatiketan Gaskoin Heddiaren [sic] batasuna ez da haintzat hartzen; eta Akitania eta "Midi-Pyrénees" izenekoen artean sakabanatzen da, teknokrazikeriak, beti bezala, herri nortasunentzako izan ohi duen mespretxurik nabarmenenez […] Lapurdi // 800 km2 eta 166.000 bizilagun, guti gora-behera, zeren Frantziako estadistiketarako ez baitago Lapurdirik. Bestalde, kantonamenduko, Frantziako eskualde banaketako kontaketek ere ez dute baliorik […] Noizbait Frantziako Estatuko "citoyen" euskaldunek departamendu bat lortzen badute, eskualde hau [Seiñauzeko kantonamenduaz ari da] euskal eremuan sartzen ahalegindu behar lukete […] 1963ko Apirilaren 15ean Lapurdiko Itsasun eskatu zen euskal departamendu bat, Frantziako Errepublikaren legedi barnean, lehen urrats bezala […] Amikuze lehen Iaborantza eskualdea zen, baina orain abelgorrietara aldatu da eta baita hegaztietara ere. Artoa, herrialde guztian bezalaxe, eskualde hontan ere asko ugaritu da, nahiz eta gero Baionako portura bidali behar, Frantziako Ifarraldean komerzializatzeko, bertan hortarako industriarik ez dagoelako
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: LIZ.LUR

francia - (1983 [1992]) DRPLV , IV, 156. or. (30. oin oharra)

(...)
Luis Michelena en "Los vascos y su nombre", RIEV, XXIX-l (1984), pp. 9-29, artículo integrado después en Sobre Historia de la Lengua Vasca, San Sebastián 1988, II, pp. 538-554, cfr. p. 545, recoge unas palabras del P. Larramendi tomadas de la obra Sobre los fueros de Guipúzcoa que había editado J. I. Tellechea Idígoras en 1983, las cuales dicen así: "Ni ignoran V. Es. que Bizcaya tiene la honra de ser conocida en todo el mundo con ese nombre, que está extendido a todas las Provincias bascongadas, aun en Francia, donde ya dicen y escriben "Biscaya Francesa", y continúa Michelena: "Y en nota a este pasaje de la p. 296 Tellechea comenta atinadamente: 'Esta nomenclatura perdura hoy en la denominación geográfica del Golfo de Vizcaya". // En estas mismas jornadas de Onomástica de Reno el uruguayo Martín Ospitaletche ha afirmado que Juan Ortiz de Zárate era de origen alavés, por lo que Vizcaya tendría un sentido extensivo al País Vasco, tal como se sugiere aquí
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: DRPLV

francos, franca - (1986) IRI.TVC , 177. or.

(...)
5. En relación con la temprana Edad Media no debemos olvidar que las relaciones entre francos y vascones fueron durante largo tiempo belicosas, y que además existía la Vasconia aquitana, y que el siglo VIII, inmediatamente después del desastre que Carlomagno sufrió en Roncesvalles, éste no dejó de aguzar su ingenio en el sentido de establecer una política de dominio, y así se decidió a crear el año 781 el reino de Aquitania para su hijo Ludovico Pío, niño de tres años a la sazón. En su territorio se incluía la antigua Vasconia -del Garona al Pirineo- que seguía refractaria a toda política nacional franca. Ludovico Pío el año 786 se presentó vestido a la vascona ante la asamblea de Paderborn siguiendo la sugerencia de su padre
(...)

Zer: Eskualdea
Non: Frantzia
Jatorria: IRI.TVC

frantzia - (1991) EG.PAL.GD , 143

(...)
Francia (gazt.); Frantzia (eusk.); France (fr.).
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: EG.PAL.GD

francia: frantzia - (1991) SAR.EEF , Euskera, XXXVI (1991-3), 1066. or.

Zer:
Non:
Jatorria: SAR.EEF

frantzia - (1991/05/17) OB.AG , 5.1

(...)
Onomastika batzordeak Gasteizen izandako bileran onartutako izena
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: OB.AG

francesari - (1992) DRPLV , IV, 5. or.

(...)
Guerra cedin eçarri dugun lekuan, Grecac emaitê du, eguin cedin: baina minçatzeco manera hunez vsatu vkan dugu, ez hala erraiten dugunean, ignorantac minço diraden beçala, venturazco edo tropuzco gauça dela erran nahi dugulacotz, baina lêgoagean moldezcoago itzeuquiz, eta Francesari iarreiquiz [Leizarraga, p. 1206]
(...)

Zer:
Non:
Jatorria: DRPLV

frantziako errepublika (frantses) - (1994) E.IRAZ.MUND , Euskera, XXXIX (1994, 3), 1436. or.

Zer:
Non:
Jatorria: E.IRAZ.MUND

frantziako - (1995) DRPLV , V, 408. or.

(...)
Eta azkenik soneto bat entzun gabe ez zaituztet agurtuko. // Euskal Herri gurea Trinitatea // mysterioz bezala: hiru pertsonak // aurpegia desberdin, euskal gizonak // bakarra den herrian borondatea. // Nafarroa hegoan gogoz betea. // Zuberoa Lapurdik izena alfer, // Frantziako legean ez dira ezer, // Atlantiko aldean sendo katea. // País Vasco-Euskadi azalez eder, // lehen hiru zirenak estatutu bat, // badakarkigu kemen borrokarier. // Etsaiak baitu mytho fetitxezko bat // orain hirutan gaude zazpitarikan. // Guk triangulu traketsa t'euskaldunok bat. // Gure trianguluaren hypotenusa zein den biz argitu. Hala biz, eta agur guztioi
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: DRPLV

Frantziako Errepublika: frantses / frantziar - (1995) ARAUZ.038 , Euskera, XL (1995, 2-3), 902. or.

(...)
Izen laburtua: Frantzia
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: ARAUZ.038

frantzia - (1995) DRPLV , V, 357. or.

(...)
Frantzia, ordea, normala da edonon
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: DRPLV

francia - (2009) MTNA100 , 620-640/4780

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: MTNA100

Judit Frantziakoa edo Judit Flandriakoa - (2015/06/26) ARAUA.180 , 15. or.

(...)
Judit de Francia (gaztelania); Judith de France (frantsesa); Judith of Flanders / Judith of France (ingelesa)
(...)

Zer: Pertsonaia historikoa
Non: Europa [Frankoen erresuma]
Jatorria: ARAUA.180

Rudolfo edo Raul Burgundiakoa / Rudolfo edo Raul Frantziakoa - (2015/06/26) ARAUA.180 , 17. or.

(...)
Raúl de Borgoña (gaztelania); Raoul de Bourgogne / Rodolphe de Borgogne (frantsesa); Rudolph of France (ingelesa)
(...)

Zer: Pertsonaia historikoa [Erregea]
Non: Borgoina
Jatorria: ARAUA.180

Frantzia, Frantziako Errepublika: frantses / frantziar - (2019) ARAUA.038 , Euskera - LII, 2007, 1. 464 or.

(...)
Hizkuntza ofiziala(k) [mugagabean]: frantses. Hiriburua; hiriburuko herritarra: Paris; paristar
(...)

Zer: Estatua
Non: Europa
Jatorria: ARAUA.038

Frantziako Kameu Handia - (2019) ARAUA.191 , 13. or.

(...)
Gran Camafeo de Francia, el (gaztelania); Grand Camée de France, le (frantsesa); Great Cameo of France, the (ingelesa)
(...)

Zer: Artelana [Eskultura]
Non: Erromatar Inperioa
Jatorria: ARAUA.191

Joana Valoiskoa edo Joana Frantziakoa - (2020) ARAUA.192 , 13. or.

(...)
Joana Valoiskoa edo Joana Frantziakoa
(...)

Zer: Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea]
Non: Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak
Jatorria: ARAUA.192

Leku-izenak

Bilaketa

Euskal Herria

Mundua

Frantzia - Lekuak - EODA

Frantzia (Estatua)

Lege-oharra

Egoitza

Ikerketa Zentroa

Ordezkaritzak

Elkartea

Harremanetarako

Euskaltzaindia

Hizkuntza baliabideak

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Orokorrak

KOMUNIKAZIOA

ERAKUNDEA

EUSKALTZAINAK

ANTOLAKUNTZA

EGITASMOAK, BATZORDEAK ETA LANTALDEAK

HIZTEGI OROKORRAK

HIZTEGI ESPEZIALIZATUAK

HIZTEGI HISTORIKOAK

ZALANTZEN TXOKOA

ONOMASTIKA

TOKIKO ONOMASTIKA BILDUMAK

ARAUAK

GRAMATIKA

CORPUSAK

HEZKUNTZA-BALIABIDEAK

DIALEKTOLOGIA

MORFOLOGIA

SUSTAPENA

EUSKARAREN HISTORIA SOZIALA

AZKUE BIBLIOTEKA ETA ARTXIBOA

ERAKUSKETA BIRTUALAK

FUNTS BEREZI BATZUK

BBK-Euskaltzaindia Literatura Ataria

ZER BERRI

KATALOGOA

GAIAK

EUSKERA IKERKETA ALDIZKARIA

EUSKALTZAINDIAREN BULETINA

Leku-izenak

Bilaketa

Euskal Herria

Mundua

Frantzia - Lekuak - EODA

Frantzia (Estatua)

Lege-oharra

Egoitza

Ikerketa Zentroa

Ordezkaritzak

Elkartea

Harremanetarako

Euskaltzaindia

Hizkuntza baliabideak

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Orokorrak