Leku-izenak

- Laguntza

*: Hizki bat edo gehiago ordezkatzeko
(mendi*, aba*za, *mendi)

?: Hizki bakarra ordezkatzeko
(oihan?, e?titxu, ?adriano)

Getxo - Lekuak - EODA

Getxo (Udalerria)

Entitatea:
Antolakuntza/Udalerria
Herritarra:
getxotar, getxoztar 
Arautzea:
Euskaltzaindiaren araua 
Kokalekuak:
  • furtun sanches de guecho - (1356/06/21) FDMPV.009 , 2. dok. 12. or. [Priv. reg. 1 nº 3]
    (...)
    por el poder que el abia por vna su carta que mandasen [...] a Johan Sanches de Villella e a Furtun Sanches de Guecho e a Johan Peres de Morgaondo [...] caualleros e escuderos fijosdalgo de Viscaya
    (...)

    Zer: Zalduna
    Non: Bizkaia
    Jatorria: FDMPV.009

  • ochoa de guecho - (1438/09/18) FDMPV.009 , 8. dok. 51. or. [Escr. reg. 1 nº 1, 1r]
    (...)
    estando en el dicho lugar Gomez Gonzalez de Butron e donna Elvira, su muger, e Juan Saenz de Villela, alcalde del Fuero de Vizcaya, e Martin de Villela, su fijo, e Ochoa Vrttiz de Susunaga e Juan Saenz de Asua e Garcia Saenz de Asua, vasallos del dicho sennor rey, e Martin Vrttiz de Martiartto e Fortun Saenz de Aguirre e Ochoa de Asua, fijo de Marttin Saenz, e Ochoa de Guecho e Ochoa de Assua, vassallos del dicho sennor rey, e otros muchos escuderos e fijosdalgo
    (...)

    Zer: Menpeko lekukoa
    Non: Erandio
    Jatorria: FDMPV.009

  • guecho, ochoa de - (1438/09/18 [1785]) ITUR.HGV , 329. or. [Dok. Era.]
    (...)
    “basallos del dicho señor Rey” (Erandion)
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: ITUR.HGV

  • ochoa vrtiz de guecho - (1463 [1600]) FDMPV.008 , 77. or. [R.5, 26r]
    (...)
    estando en la dicha Junta Juan de Auendanno e Ochoa Vrtiz de Guecho e Rui Martinez de Albiz e Juan Martinez de Hendedurua e Martin Vrtiz de Hea e Pero Ruiz de Saldiuar e Martin de Vriarte e Lope Sanchez de Arana e Ochoa Lopez de Vrquiça e Pero Martinez de Albiz, morador en Uarroeta e Joan Ynniguez de Mendieta, diputados elegidos e dados por la tierra llana de el dicho condado
    (...)

    Zer: Diputatua
    Non: Gernika
    Jatorria: FDMPV.008

  • ochoa ortiz de guencho [sic] - (1476/07/30) FDMPV.009 , 15. dok. 71. or. [Priv. reg. 1 nº 7, 1r]
    (...)
    espeçialmente estando en la dicha Junnta [...] e Gonçalo Gomez de Butron e Ochoa Ortiz de Guencho [sic; Guecho] e Tristan Diez de Leguiçamon e Rodrigo Yvanez de Muncharas, basallos del dicho sennor rey
    (...)

    Zer: Menpekoa
    Non: Gernika
    Jatorria: FDMPV.009

  • guecho - (1800-1833) AÑ.LPV , 49 A
    (...)
    Pueblos de Vizcaya
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: AÑ.LPV

  • guecho - (1802) DRAH , I, 311
    (...)
    anteig. de la mer. de Uribe, señ. de Vizcaya, ob. de Calahorra, está inmediata á la costa del Océano cantábrico que la rodea por n. y o. á 2 leguas y 3 quartos de Bilbao, y confina por s. con Lexona, y por e. con Berango y Sopelana. Su gobierno está en 2 fieles regidores: contribuye por 166 ¾ fogueras: tiene de poblacion 1528 personas y el 47.º voto y asiento en las juntas generales de Guernica. La iglesia, dedicada á santa María, fué reedificada en 1739, y está servida por 4 beneficiados que presenta el dueño de la casa solar de Jauregui, en quien se resumió la antigua de Güecho, procedente del solar de Larratiz: él mismo lleva tambien los diezmos. Hay 6 molinos de agua y 2 de viento que no están corrientes, un buen muelle y bahía en su barrio de Algorta, con un castillo que no merece este nombre llamado del Príncipe, edificado á costa del señorío en 1742 con troneras para 16 cañones de á 18, de los que solo tiene 8 de fierro, y otra semejante en la punta de la Galea, tambien construido á costa del señorío, á fin del siglo pasado; y 4 ermitas con advocacion de S. Martin obispo, que se dice fué la primitiva parroquia, santo Ángel de la Guarda, en cuyo día se celebra desde 1780 una feria de ganado, santa Columba y S. Nicolas, Hay escuela de primeras letras fundada por D. Blas de Echeandia, canónigo que fué de Valladolid de Mechoacan, baxo la direccion de su hermano Fr. Andres de Echeandia, obispo electo de Nuevo Cáceres, yámbos naturales de este pueblo. G. A.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: DRAH

  • guecho - (1825) BFAH.ESTAT.POL , 19-2 Getxo, 3 [1, 1r]
    (...)
    Estado de poblacion de la [an]teig[lesi]a de Guecho
    (...)

    Zer: Elizatea
    Non: Bizkaia
    Jatorria: BFAH.ESTAT.POL

  • guecho - (1829 [1569-1625, 1704, 1708]) CENS.CAST.XVI , Ap. 158a, 361b
    (...)
    Guecho / [FOGUERAS:] 136 [...] se hicieron nuevas investigaciones en Simancas, y habiéndose hallado las averiguaciones de varias iglesias y anteiglesias hechas de Real orden en los años de 1569, 1616, 1618 y 1625, se copian á continuacion para poder hacer la computacion conveniente [...] Guecho / [VECINOS:] 140
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Bizkaia
    Jatorria: CENS.CAST.XVI

  • guecho - (1840) BFAH.ESTAT.POL , 22 Errolda, 4 [1v A]

    Zer: Herria
    Non: Bizkaia
    Jatorria: BFAH.ESTAT.POL

  • guecho - (1840) BFAH.ESTAT.POL , 22 Errolda, 5 [1r]
    (...)
    DISTRITOS [...] BILBAO [...] PUEBLOS [...] Guecho, Renta líquida (RS. VN.): 42106, Número de vecinos: 255
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Bilbo aldea
    Jatorria: BFAH.ESTAT.POL

  • guecho, barrio de - (1888) BFAH.ADM.JURMUG , 4. kutxa, 18. exp.

    Zer:
    Non: Getxo
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • getxo'n - (1926) ETX.EEI , Euskera III-IV (1926), 105, 107. or.
    (...)
    Aŕnabaŕe (Getxo'n...) 105. or.; Aŕteaga (Zumaya'n, Altza'n, Aŕasate'n, Apatamonasterio'n, Getxo'n, Zeberio'n...) 107. or.
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Bizkaia
    Jatorria: ETX.EEI

  • getxo - (1966) AZK.EDIAL , 33 B
    (...)
    Dialecto vizcaíno
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: AZK.EDIAL

  • getxoko - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 192. or.
    (...)
    Toponimoa
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: IÑ.SATR.PV

  • getxo - (1974) LIZ.LUR , 24 (mapa), 27, 28. or.
    (...)
    372,09 km2-tan, [Bilbo Handia izeneko eskualdeak] 25 herri hartzen ditu, 19 udaletan: Bilbo, bere barrutian Erandio, Sondika, Lojua, Derio eta Zamudio dituelarik; Barakaldo, Alonsotegi beraganatua duelarik; Trapaga (San Salvador del Valle de Trápaga), Sestao, Santurtze, Ortuella, Portugalete, Abanto-Zierbana, Muskiz, Basauri, Arrigorriaga, Etxebarri, Zaratamo, Galdakano, Larrabetzua, Lezama, Lejona, Berango eta Getxo […] Bilbo Handiak Iau alderdi aski ongi bereiztuak ditu: Bilbo bera; Somorrostroaldea, edo ezkerraldea; Txorierri, Larrabetzutik hasi eta Getxoraino; eta Urbin, Nerbioi eta Ibaizabalek bategiten duten inguruko bost herriak: Galdakano, Etxebarri, Basauri, Zaratamo eta Arrigorriaga
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Bilbo Handia (Bizkaia)
    Jatorria: LIZ.LUR

  • guecho: getxo - (1974) TXILL.EHLI , 170 B

    Zer:
    Non:
    Jatorria: TXILL.EHLI

  • guecho: getxo (getxoztar=getxotar) - (1978) E.EUS.UD , Euskera, XXIII (1978, 1), 324. or.

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.EUS.UD

  • guecho: getxo (getxoztar=getxotar) - (1979) E.UDAL , 30

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.UDAL

  • getxo - (1979/09/21) OB.IRIZP , --
    (...)
    D. José Luis Lizundia Askondo, Vicesecretario de la Real Academia de la Lengua Vasca-EUSKALTZAINDIA y Secretario de su Comisión de Toponimia, emite el siguiente, DICTAMEN: Que según el Nomenclátor de Municipios del País Vasco, preparado y aprobado por esta Corporación académica, el clasificado con el número 290 y denominado hasta ahora en la versión oficial de la Administración: Guecho, es en su versión oficial académica vasca: GETXO. Que SANTA MARIA de Guecho en su equivalencia euskérica es efectivamente ANDRA MARI, pero refiriéndose a la titularidad de la parroquia matriz getxotarra. La denominación toponímica sin embargo es ELEXALDE, como ocurre con numerosas anteiglesias vizcaínas donde la zona próxima al caso antiguo e iglesia matriz es ELEXALDE, concretamente en Amoroto, Barrika, Zollo, Ereño, Gorliz, Arratzu, Forua, Nabarriz, Ipazter, Izurtza, Leioa, Gorozika e Ibarruri. Siguiendo la sintaxis y las reglas internas de toponomástica vascas, sobre todo en Bizkaia y demás áreas del euskara occidental, se suele colocar en estos casos para distinguir, el nombre de la anteiglesia: Amoroto-Elexalde, Zollo-Elexalde, Ipazter-Elexalde, etc. (véase Nomenclátor del Instituto Nacional de Estadística, edición de 1970). Más concretamente en el caso de Ibarruri, donde también la titularidad es Santa María, o sea, Andra Mari, sin embargo es ELEXALDE o IBARRURI-ELEXALDE, la entidad de población, capitalidad del ex-municipio de Ibarruri. Se han hecho asimismo averiguaciones en la población vascófona rural de Getxo que demuestran que el topónimo es ELEXALDE y la titularidad eclesiástica es Andra Mari. No son antagónicas ambas versiones, sino complementarias. Que en cuanto a LAS ARENAS, la denominación euskérica tradicional única es AREETA. Ondarreta es correcto desde el punto de vista de traducción, pero es versión de la costa occidental del País, concretamente guipuzcoana y labortana, Ondarreta (en Donostia), (H)ondarribia (Fuenterrabia) y Hondarraitz (Lapurdi). En Bizkaia la forma ondar, solo alcanza hasta el valle limítrofe de Gipuzkoa, la cuenca de Artibai y concretamente la villa de su desembocadura Ondarroa. Respecto de AREETA se puede atestiguar su uso actual, para lo que hemos hecho el oportuno trabajo de campo en Getxo y otras localidades vizcaínas, Resurrección Mª de Azkue, fundador y primer presidente de la Academia de la Lengua Vasca, en su magna obra Diccionario vasco-español-francés, Bilbao 1905, en su página 62 literalmente dice: “Arentza (B-plencia), Areetza (B-txorierri), Areeta (B), Arietza (B-mungia), playa, plage. AREETZA llamaban los Bilbaínos á su Arenal, y “Las Arenas” de Algorta se llama todavía AREETA ó ARETA”. En todo el área occidental del País siempre aparecen Areeta, Areta, Arieta, Ariatza, Areatza, etc. Areta, barrio de Laudio (Llodio); Arieta, barrio de Elorrio; Ariatza, barrio de Muxika; Areatza, nombre antiguo de Villaro, documentado Arenaza, habiendo perdido la n- intervocálica como es regla en estos casos, Leioa, Lemoa, etc.; Arenaza, barrio de Galdames; Arenaza, caserío de Abadiano; Arenaza, anteiglesia del valle de Leniz; Arenaza, concejo del valle alavés de Laminoria. Are, es por lo tanto la forma occidental y ondar, la forma oriental. Que ROMO es la denominación moderna del barrio getxotarra, debido a que antes de la construcción de las actuales viviendas había una fábrica, cuyo propietario tenía el apellido castellano ROMO, pero el topónimo de dicha zona es ITZUBALTZETA. Por lo tanto habría que optar por conservar una de las dos denominaciones, la castellana moderna de ROMO o la toponímica vasca de ITZUBALTZETA, o ambas, pero esto debe de ser criterio y decisión de la propia Corporación municipal. Y para que conste y su remisión al Ayuntamiento de dicha anteiglesia, expido la presente en Bilbao a veintiuno de Septiembre de mil novecientos setenta y nueve. NOTAS: 1. En el dictamen del 21 de este mes había un ligero error, fácilmente dectetable por otra parte, referido a que las costas guipuzcoanas y labortanas son costa oriental del País y no occidental, como por descuido se transcribió en el dictamen. 2. A mayor abundamiento de datos se adjunta fotocopia de la obra del académico de número D. Juan Gorostiaga Historia de la Anteiglesia de Guecho, en la que aparece AREETA como versión autóctona de Las Arenas.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OB.IRIZP

  • getxo - (1981/06/11) EHAA , 028. zkia., 1043. or.
    (...)
    JAURLARITZAREN LEHENDAKARITZA // 330 // Tokiarduralaritza-Sailordetzaren 1981garreneko Ekainaren 3ko ERABAKIA, "Guecho" Udal-izena aldatu eta, aurrerantzean, GETXO izan dedineko baimena emanaz. // Toki Jaurpidearen Legearen 22garren Atalak eta Biztanle eta Lurralde-Mugaketaren Araudiaren 25eko 2488/1978 ErregeDekretoz eskuratutako aginteen indarrez, Udalbatzarraren erabakiak eta Bizkaiko Jaurerriko Foru-Diputazioaren baiezko txostena ikusi ondoren. // Toki-arduralaritza-Sailordetza honek zera ERABAKI DU: "Guecho" Udal-izena aldatu eta, aurrerantzean, GETXO izan dedineko baimena ematea. // Guztiek jakin dezaten eta dagozkion ondorioetarako adierazten da hori. // Gasteiz, 1981garreneko Ekainak 3. Sailburuordea, // BITORIANO MENTXAKATORRE GARAI
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Bizkaia
    Jatorria: EHAA

  • GETXO: GETXO - (1986) HPS.EAE , 73

    Zer: Udalerria
    Non:
    Jatorria: HPS.EAE

  • getxo (< guecho) - (1989/04/22) BOE.EAE , 096. zkia., 11918. or.
    (...)
    9137 RESOLUCIÓN de 14 de febrero de 1989, de la Dirección de Relaciones Institucionales y Administración Local, sobre publicidad de los nombres oficiales de los municipios de la Comunidad Autónoma. // A los efectos de lo que establece la disposición adicional primera del Decreto 271/1983, de 12 de diciembre, por el que se determina el procedimiento para el cambio de nombre de los municipios de País Vasco, resuelvo: // Aprobar la lista oficial de nombres, que es la que bajo el epígrafe “Denomincación actual”, y con el desglose por territorios históricos, se indica a continuación: [...] II. TERRITORIO HISTÓRICO DE VIZCAYA / BIZKAIKO LURRALDE HISTORIKOA [...] Conforme al artículo 4º del Decreto, la utilización de nombres que no figuren bajo el epígrafe “Denominación actual” debe suspenderse hasta que, previo el expediente a que se refiere el repetido Decreto, se obtenga la aprobación definitiva. // Vitoria-Gasteiz, 14 de febrero de 1989.- El Director de Relaciones Institucionales y Administración Local, Peru Bazako Atutxa
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Bizkaia
    Jatorria: BOE.EAE

  • getxo - (1990/07/05) BAO , 154. zkia., 044
    (...)
    Bizkaiko Lurralde Historikoko Foru Administrazioa - Foru Aldundiaren Foru Dekretua // Diputatu Nagusiaren Idazkaritza Nagusia // Estatistika eta informatika beharrizanak direla eta, Gobernu Zentralak (INE), Eusko Jaurlaritzak (EUSTAT) eta Foru Aldundiak, garaiz, Bizkaiko udalerrietarako kodeak hartu zituzten, haiseran bateratsiak izan eta, denboraren poderioz, nahasten joan direnak. Nahasketa hau Foru Sailei ere zabaltzen izan zaie. Estatistika Foru Batzordeak, bere eskumenetan diharduela eta eremu honetan erizpide normalizatuei geroago eta tinkoago eutsi behar zaiela uste duenez, iragan martxoaren 29ko bileran, Gobernu Kontseiluari proposatu zion, ofizialki, erabat eta behin betikoz, INE eta EUSTATek egun udalerrien kodeketarako erabiltzen duen sistema har dezan. Proposamen bera zabaltzen zaie biztanguneei, EUSTATekin baterako sistema hartzen delarik. Honenbestez, Diputatu Nagusiaren Idazkari Nagusiak proposaturik, Bizkaiko Herrialde Historikoko Foru Erakundeen Hautapen, Antolaketa, Erregimen eta Funtzionamenduari buruzko 3/87 Foru Araueko 17. artikuluan ezarritakoa dela bide, Gobernu Kontseiluak 1990eko ekainaren 26ko bileran eztabaidatu ondoren, hauxe. // XEDATU DUT: // 1. Ofizialki eta erabat, udalerri eta biztanguneen kodeaketa eguneratua hartzen da, eranskinean dagoen zerrendaren arabera. 2. Hartutako kodeketak iraun egingo du, udalerrien edo biztanguneen izen aldaketak edo bereizketak ematen badira ere. 3. Udalerri berriak sortzen direnetan, zegoen azkenari zegozkion kodeak esleituko dira, Batzar Nagusiek sorkuntza onetsitako dataren arabera ordenatuta eta alfabetoaren arabera, onespen data batera datorrenean. 4. Biztanguneei dagokienez, erizpide berbera erabiliko da, ezarritako lau digituetarik lehen biak talde biztanguneei eta beste biak banakako biztanguneei dagozkiela kontutan hartuz. Talde biztanguneen kodeak hurrenez hurrenekoak izango dira, beren udalerriaren barruan. Banakako biztanguneen kodeak hurrenez hurrenekoak izango dira, beren talde biztangunearen barruan. 5. Diputatu Nagusiaren Idazkaritza Nagusiak kodekera hau zuzen aplikatzen denentz gainikusiko du, aldian-aldian udalerri eta biztanguneen zerrenda eguneratua argitaratuko duelarik, beraien kode eta izenekin. 6. Dekretu hau "Bizkaiko Egunkari Ofiziala"n argitaratuko den egunean jarriko da indarrean. Diputatu Nagusia,. JOSE ALBERTO PRADERA JAUREGI. Diputatu Nagusiaren Idazkari Nagusia,. JOSE LUIS BILBAO EGUREN. // ERANSKINA. // Bizkaiko Udalerrien eta beren banakako biztanguneen zerrenda [...]
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Bizkaia
    Jatorria: BAO

  • getxo - (1992) DRPLV , IV, 247. or.
    (...)
    Gogoan izan behar da, gainera, 1870 urtean Bilbok Begoña eta Abando-ko parte banaren anexioa egin zuela, eta 1890-garrenean osorik iretsi zuela Abando, eta 1925-garrenean osorik Begoña ta Deustu, eta toki horietan guztietan jende arruntaren artean lege zaharraren bidetik, hau da, gurasoetarik seme-alabetarako transmisio zuzenez, bertako euskaraz egin izan dela oraintsurarte, ezaguna denez, Erandion, Leioan, Getxon, eta abar, ere gertatu izan den bezalatsu [31. oin oharra: Emiliano Arriaga, op. cit. Ikus baita-ere ene aipaturiko lan "Bilbo eta euskara", Euskera, XXII (1977), 391-392 orr., non informazio gehiago ere emaiten den. // Anexio izenez ezagutzen ez bada ere de facto halako zerbait izan zela dirudi 1500 urtean egin zena, Bilbao hiria Askao behin betiko iretsirik gelditu baitzen auzi baten ondorik, eta ez zen gehiago herri lau izan. Bilbao orduan Zamudio-ko atean amaitzen zen, eta handik aterarik Askao erreka iragan behar zen zubitxo baten gainetik Begoña-ko Galtzadetara joaiteko. Erreka hori ez zegoen Bilbao barruan, eta egungo egunean estalirik doa lurpean zehar Ibaizabalera Santa Maria kaleko hasieran dagoen torre izaniko etxearen aurretik, eta torre horri deitu ere Bilboko torrea deitzen zitzaion, cfr. T. Guiard, op. cit., t. I, 200 orr. eta hurrengoak, eta ene "Las lenguas de los vizcainos: Antroponimia y toponimia medievales". op. cit., n. 133, 98 orr., non dokumentuaren zati luze bat emaiten baita]
    (...)

    Zer: Elizatea
    Non: Bizkaia
    Jatorria: DRPLV

  • getxo - (1992/03/17) EHAA , 053. zkia., 2148. or.
    (...)
    LEHENDAKARITZA, LEGE ARAUBIDE ETA AUTONOMI GARAPENA // 786 // ERABAKIA, 1992ko martxoaren 5ekoa, Erakunde Harreman eta Toki Administrazioko Zuzendariarena, Autonomi Elkarteko udalerrien izen ofizialak argitaratzeko dena. // Abenduaren 12ko 271/1988 Dekretuaren Xedapen Gehigarrietatik Lehenengoak ezarritakoaren ondorioetarako, honako hau // ERABAKI DUT: // «Gaurregungo izena» idazpurupean eta Lurralde Historikoetan banatuta ondoren ematen den izenen zerrenda ofiziala onartzea: [...] II. BIZKAIKO LURRALDE HISTORIKOA [...] Gaurregungo izena: getxo / Lehengo izena: guecho [...] Aipatutako Dekretuko 4. atalaren arabera, «Gaurregungo izenah idazpurupean azaltzen ez diren izenak ez dira erabili behar, Dekretu horretan aipatzen den espedienteari izapideak egin ondoren behín-betiko onartzen diren arte. // Vitoria-Gasteiz, 1992ko martxoak 5. Erakunde Harreman eta Toki Administrazioko Zuzendaria, RICARDO GATZAGAETXEBARRIA BASTIDA
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Bizkaia
    Jatorria: EHAA

  • getxo-elexalde - (1993/02/25) E.EUS.MBI1 , Euskera, XXXVIII (1993, 2), 368-369
    (...)
    Oharra: Andra Mari. Se está extendiendo equivocadamente como denominación euskérica de Santa María de Getxo. Andra Mari no es más que la advocación mariana de la parroquia. El nombre del lugar en euskara no tiene que ver con la advocación mariana, ya que es Getxo-Elexalde, como lo atestiguan los vascoparlantes autóctonos, igual que muchísimas anteiglesias vizcainas, Izurtza-Elexalde, Gorozika-Elexalde, Nabarriz-Elexalde, Arratzu-Elexalde, etc. Así está aprobado, por otra parte, en el Nomenclátor de Entidades de Población de la Comunidad Autónoma Vasca.
    (...)

    Zer:
    Non: Getxo
    Jatorria: E.EUS.MBI1

  • getxo-sarria - (1996/02/20) E.EUS.MBI2 , Euskera, XLI (1996, 1-2), 218
    (...)
    EUSKALTZAINDIAREN ONOMASTIKA BATZORDEAREN EBAZPENA METROBILBAO LURPEKOAREN GELTOKIEN IZENEZ Erret Akademi honen Onomastika batzordeak argi dakusa leku izen edo toponimoen garrantzia, bai herri baten kultura eta hizkuntz egoeraren adierazle, baita eguneroko bizitzan nahitaezko tresnak direlako ere. Ondorioz ez dela edonola eta inolako kriterio argi eta zehatzik gabe erabaki behar den gaia uste du. Kasu honetan, udalerri izenetan bezala, ahozko tradizioa eta idatzizkoa uztartu behar dira, beti ere izen egokiena hautatzeko. Uztartze lan horretan linguistika ezezik legedia ere kontuan izan behar dugu, izan ere, Euskararen Erabilpena Arauzkotzeko Oinarrizko legearen 10. artikuluan argi eta garbi azaltzen baita nola egin behar den toponimia normaltze lan hau. Goiko irizpide nagusi horiek izan ditu kontuan batzorde honek Metrobilbaok geltoki izenez eginako eskaera aztertzean. Geltoki izenak ez dira edonola hautatu, antza denez, IMEBISAk egin zuen bezala, ikerketa baten ondorioz baizik, beti ere gaur egungo erabilera eta historian zehar izandakoa kontuan harturik. Beti saiatu da batzorde hau izen historikoei lehentasuna ematen, batez ere hauek bizi-bizirik daudenean, eta ez berriak asmatzen. Horrela, ez da egoki ikusten Bidezabal izena jartzea, urte gutxi duen kale baten neotoponimoa dena, 1704an lehenengoz eta gaur egun erabiltzen den izena, Sarria, baztertuz. Era berean ez du batzordeak ikusten maila berean ipini daitezkeenik udal izenak (Getxo, Barakaldo), auzo edo inguru zabalen izenak (Bagatza, Sarria) edo kale (Fueros/Foruak) eta baserrienak (Ibarbengoa). Edozeinek, bizitzaren edozein arlotan argiago identifikatzen du toponimia nagusia (Getxo, Barakaldo) txikia baino, azken honek askoz ere ezagutza handiagoa eskatzeaz gain aldakorragoa delako. Ondorioz eta labur, batzordeak lehentasuna izen generikoei ernan behar zaiela uste duo Beraz, proposamenetan ordena horretan agertuko dira izenak, ahal dela, bidaiariari ahalilk eta informazio zehatzena ematen, bere beharretarako egokiena den geltokia auta dezan. [... Leku izenen zerrenda...] Azalpenak: Geltoki izenak ofizialtzeko Euskararen Erabilera Arauzkotzeko Legearen hamargarren atala hartu behar da kontuan. Hamargarren atalaren 1. puntuan jatorrizko hizkuntza bakoitzari dagokion idazkeraz men egin behar zaiola, eta atal beraren 3.ean izenak oso desberdinak izanez gero biak ofizialak joko direla, dio legeak. [... 7.- Sarria (eta honen aldaketak: Sarri eta Sarris) izan da getxotarrek erabili eta erabiltzen duten izena inguru hau izendatzeko, 1953an M. Amannek egindako Getxoko mapan agertzen den bezala (ikus eranskina). XVIII. Mendeko fogerazio edo sutegietan Sarria-aurrekoa, Sarria-bekoa eta Sarria-atzekoa baserriak azaltzen dira. Getxoko Sarria deiturak ere hor du jatorria. Bidezkoa litzateke Sarria izen soila ematea eta hurrengoa izatea Getxo. [...] Eta hala adierazteko, izenpetzen du Bilbon mila bederatziehun eta laurogeita hamaseigarreneko otsailaren hogeian.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.EUS.MBI2

  • getxo-ibarra - (1996/02/20) E.EUS.MBI2 , Euskera, XLI (1996, 1-2), 218
    (...)
    EUSKALTZAINDIAREN ONOMASTIKA BATZORDEAREN EBAZPENA METROBILBAO LURPEKOAREN GELTOKIEN IZENEZ Erret Akademi honen Onomastika batzordeak argi dakusa leku izen edo toponimoen garrantzia, bai herri baten kultura eta hizkuntz egoeraren adierazle, baita eguneroko bizitzan nahitaezko tresnak direlako ere. Ondorioz ez dela edonola eta inolako kriterio argi eta zehatzik gabe erabaki behar den gaia uste du. Kasu honetan, udalerri izenetan bezala, ahozko tradizioa eta idatzizkoa uztartu behar dira, beti ere izen egokiena hautatzeko. Uztartze lan horretan linguistika ezezik legedia ere kontuan izan behar dugu, izan ere, Euskararen Erabilpena Arauzkotzeko Oinarrizko legearen 10. artikuluan argi eta garbi azaltzen baita nola egin behar den toponimia normaltze lan hau. Goiko irizpide nagusi horiek izan ditu kontuan batzorde honek Metrobilbaok geltoki izenez eginako eskaera aztertzean. Geltoki izenak ez dira edonola hautatu, antza denez, IMEBISAk egin zuen bezala, ikerketa baten ondorioz baizik, beti ere gaur egungo erabilera eta historian zehar izandakoa kontuan harturik. Beti saiatu da batzorde hau izen historikoei lehentasuna ematen, batez ere hauek bizi-bizirik daudenean, eta ez berriak asmatzen. Horrela, ez da egoki ikusten Bidezabal izena jartzea, urte gutxi duen kale baten neotoponimoa dena, 1704an lehenengoz eta gaur egun erabiltzen den izena, Sarria, baztertuz. Era berean ez du batzordeak ikusten maila berean ipini daitezkeenik udal izenak (Getxo, Barakaldo), auzo edo inguru zabalen izenak (Bagatza, Sarria) edo kale (Fueros/Foruak) eta baserrienak (Ibarbengoa). Edozeinek, bizitzaren edozein arlotan argiago identifikatzen du toponimia nagusia (Getxo, Barakaldo) txikia baino, azken honek askoz ere ezagutza handiagoa eskatzeaz gain aldakorragoa delako. Ondorioz eta labur, batzordeak lehentasuna izen generikoei ernan behar zaiela uste duo Beraz, proposamenetan ordena horretan agertuko dira izenak, ahal dela, bidaiariari ahalilk eta informazio zehatzena ematen, bere beharretarako egokiena den geltokia auta dezan. [... Leku izenen zerrenda...] Azalpenak: Geltoki izenak ofizialtzeko Euskararen Erabilera Arauzkotzeko Legearen hamargarren atala hartu behar da kontuan. Hamargarren atalaren 1. puntuan jatorrizko hizkuntza bakoitzari dagokion idazkeraz men egin behar zaiola, eta atal beraren 3.ean izenak oso desberdinak izanez gero biak ofizialak joko direla, dio legeak. [...] 8.- Sarria kasuan ez bezala Ibarberango ez da inguruaren izena, etxe zehatz batena baizik, horregatik hobe da Getxo ipintzea, edo nahi izanez gero Getxo-Ibarra. Ibarra egokiagoa da, adirazlea izateaz gain, hortik datozelako Ibarra eta Ibarbengoa etxeen izenak, egun Iberretxu eta Ibarberango. Ibarberango, Ibarbengoa moduan dokumentaturik azaltzen zaigu XVIII. Mendean egindako fogerazioetan, nahiz eta 1953 urtetik aurrera herriko sasietimologiz sortutako Ibarberango zabaldu. Baserria orain dela urte batzuk erori zen, baina bertan bizi izan zen, eta bertan jaiotako ama zuen M. EIgezabalek, jatorriko izena Ibarbengoa zela egiaztatu zuen, nahiz eta hara doan estartaren izen ofiziala Ibarrangoa izan. Hala ere baliteke egingo den geltokia ez egotea baserri horren lurretan albokoetan baizik. Azken puntu hori kontutan hartu da egokiagoa den Getxo-Ibarra izena hautatzeko. [...] Eta hala adierazteko, izenpetzen du Bilbon mila bederatziehun eta laurogeita hamaseigarreneko otsailaren hogeian.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.EUS.MBI2

  • getxo: getxo (getxoztar) - (2000) E.EUS.GOR.EAE , Euskera, XLV (2000, 3), 1204. or.

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.EUS.GOR.EAE

  • getxo - (2000) NOM.2000 , --
    (...)
    43719 emakume + 40070 gizonezko = 83789
    (...)

    Zer:
    Non: Getxo
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • getxo: getxo - (2001) EUDEL , 31
    (...)
    getxoztar
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non:
    Jatorria: EUDEL

  • getxo - (2002) NOM.GEOGR , Bi.

    Zer:
    Non: Getxo
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • getxo - (2002) NOM.GEOGR , Bi.

    Zer:
    Non: Getxo
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • getxo udalerria - (2002/12/10) DEIKER.HPS , 2887
    (...)
    061-05 098
    (...)

    Zer:
    Non: Getxo
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • getxo - (2003) EAE.IOF.03 , --

    Zer:
    Non: Getxo
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • Getxo: getxotar, getxoztar - (2005) ARAUA.145 , Euskera, L (2005, 2), 987. or.
    (...)
    Getxo (euskara); Getxo (ofiziala). Herritar izena: getxotar, getxoztar.
    (...)

    Zer: Udala
    Non: Bizkaia
    Jatorria: ARAUA.145

  • getxo - (2007/03/22) EAE.IOF.07 , 58. zkia., 7064. or.
    (...)
    II. Bizkaiko lurralde historikoa
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Bizkaia
    Jatorria: EAE.IOF.07

  • getxo - (2009/02/02) EAE.IOF.09 , 022. zkia., 507-4. or.
    (...)
    JAURLARITZAREN LEHENDAKARIORDETZA // 507 // EBAZPENA, 2009ko urtarrilaren 12koa, Toki Araubidearen zuzendariarena, Autonomia Erkidegoko udalerrien izen ofizialak argitaratzeari buruzkoa. // Abenduaren 12ko 271/1983 Dekretuaren xedapen gehigarrietatik lehenengoak ezarritakoaren ondorioetarako, honako hau // EBATZI DUT: // «Izen ofiziala» idazpurupean eta Lurralde historikoetan banatuta, ondoren ematen den izenen zerrenda ofiziala onartzea, lehengo izena ere azalduz, azken zerrenda ofizialean azaldutako izenarekiko aldaketarik jaso duten udalerriei dagokionez. [...] II. BIZKAIKO LURRALDE HISTORIKOA [...] En Vitoria-Gasteiz, a 12 de enero de 2009. // El Director de Régimen Local, // JOSÉ M.ª ENDEMAÑO ARÓSTEGUI
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Bizkaia
    Jatorria: EAE.IOF.09

  • getxo - (2009/02/10) EAE.IOF.09 , 028. zkia., 688-5. or.
    (...)
    JAURLARITZAREN LEHENDAKARIORDETZA // 688 // HUTSEN ZUZENKETA, honako ebazpenarena: Ebazpena, 2009ko urtarrilaren 12koa, Toki Araubi¬dearen zuzendariarena, Euskal Autonomia Erkidegoko udalerrien izen ofizialak argitaratzeari buruzkoa. // Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkariari buruzko abenduaren 23ko 217/2008 Dekretuaren 18.2.a) artikuluak ezartzen duenez, aldizkariaren argitalpena prestatzerakoan egiten diren hutsak, baldin eta dokumentuaren edukia aldatzen badute edo zalantzak sortzen badituzte, Jaurlaritzaren Idazkaritzako eta Legebiltzarrarekiko Harremanetarako Zuzendaritzak zuzenduko ditu, ofizioz nahiz organo edo entitate interesdunak eskatuta. // Era horretako akatsak antzeman dira Euskal Autonomia Erkidegoko udalerrien izen ofizialak argitaratzeari buruzko Toki Araubidearen zuzendariaren 2009ko urtarrilaren 12ko Ebazpenean (2009ko otsailaren 2ko Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria, 22. zenbakia). Akatsaz ohartuta, honako hau zuzendu behar da: // Jarraian Euskal Autonomia Erkidegoko udalerrien izen ofizialen zerrenda argitaratzen da, lurraldeka: [...] II. BIZKAIKO LURRALDE HISTORIKOA [...]
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Bizkaia
    Jatorria: EAE.IOF.09

  • getxo - (2010/02/26) EHAA.EAE.10 , 039. zkia., 2010/1032
    (...)
    JUSTIZIA ETA HERRI ADMINISTRAZIO SAILA EBAZPENA, 2010eko urtarrilaren 12koa, Auzibideen zuzendariarena, Autonomia Erkidegoko udalerrien izen ofizialak argitaratzeari buruzkoa. Abenduaren 12ko 271/1983 Dekretuaren xedapen gehigarrietatik lehenengoak ezarritakoaren ondorioetarako, honako hau EBATZI DUT: «Izen ofiziala» idazpurupean eta lurralde historikoetan banatuta, ondoren ematen den izenen zerrenda ofiziala onartzea, lehengo izena ere azalduz azken zerrenda ofizialean azaldutako izenarekiko aldaketarik jaso duten udalerriei dagokionez. (…) II. BIZKAIKO LURRALDE HISTORIKOA (…) Vitoria-Gasteiz, 2010eko urtarrilaren 12a. Auzibideen zuzendaria, MARÍA SOLEDAD GÓMEZ ADRIAN.
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Bizkaia
    Jatorria: EHAA.EAE.10

  • Getxo (ofiziala)
  • Término Municipal de Getxo (gaztelania)
UTM:
ETRS89 30T X.498389 Y.4801768
Koordenatuak:
Lon.3º1'6"W - Lat.43º22'11"N

Kartografia:

037-62 [FK]; 037-45 [FK]; 037-44 [FK]; 037-61 [FK]; 037-52 [FK]; 037-53 [FK]; 037-60 [FK]; 061-05 [FK]

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper