Leku-izenak

(...)
DECRETO FORAL 253/1993, de 6 de septiembre, sobre la composición y denominaciones de la zonificación “Navarra 2000”
(...)

(...)
Urantziaren eskualdeko hiria eta udala, Lizarra merinerrian. Etxeak eta eliza muino baten mendebaldeko ertzean dauzka (513 m.ko altueran) Linares errekaren eta Torres del Ríoko (477 m.) etxagunearen gainbegirale. 13,7 kilometro koadroko mugapea du; Desoiu (N), Mués (NE), Urantzia (NE), El Busto (E), Elizagorria (SE), Torres del Río (W) eta Armañanzas (NW) ditu mugakide. Bi parte ditu ongi diferenteak, bien arteko berezgarri Socuencan (571 m.) lur zerrenda mehar bat baitute, halatan non iduri baitu hegoaldeko zatia lehenagoko herri, jendehustean Sansoli erantsi zitzaionen batena ote zen, baina ez dugu aieru hori egiaztatzeko daturik. Ez zen noski "La Monjía", Irantzurena zen baserri bat Linaresko ezker bazterrean, Torresko mugapean. Iparraldean Miozenoko karearri eta buztinak ageri ditu, eta igeltsuak miozenoko buztinekin hegoaldean. Linares erreka hurbil eta Torresko mugarekin parez pare badoa ere, mugapearen parte haundi bateko urak Odrón ibaiari eransten zaizkio, sakan eta erreketan barrena. Klima mediterraniar kontinental tankerakoa du. Arbol landaretza urria, ibai bideetan ez bada eta basaberritzeko pinu batzuk. Hazkuntza mediterraniarrak (laborea, mahatsa, oliboa). Azalera gehiena landurik zegoen 1984ean (806 ha.). Baratz lurra hutsaren hurrengoa da, etxeko baratzen batzuk besterik ez. Hazkuntzetan laboreak nagusi ziren (545 ha.), gehienbat garagarra (347), garia (194) eta oloa; mahatsa (115 ha.), olibadia (13), bazka berdea, lekariak, barazkariak, almendrondoak eta beste frutarbolak. HISTORIA: aspalditik esan izan da izenaren jatorria San Sol duela, mairuek martirizatu zuten abade benediktinoa. Aita Moreten eritziz San Zoil edo San Zoilo dateke, parrokiaren titularra eta herriaren zaindaria. Harrigarria da nola latinez aipatzean herriari "Sancto Sole" deritza (1176), "Sant Sol" (1258), ez "Sanctus Zoilus" edo "Sanctus Zoëlus", Altadillek proposatzen zuen bezala. Urantzia jendeztatu zutenei eman zien foruan, Antso Jakintsuak hirian soro-ondareak izateko eskubidea eman zien "de Sancto Sole, de Torres, de Armananças, de Eregortes et de Villa noua" jendeztatzera etorri nahi zutenei (1176). Urantziaren hiria zen partez, hiru mendez gaztelako erresumaren parte izan zen (1463-1753). Donejakuebideak, Urantziatik etorrita, herriaren iparraldea gurutzatzen du; N-111aren 67. kilometroan Melgarko enkomienda eta ospital sanjuandarrena izaten zen. "Melgar, aldea de los Arquos" delakoak hiru sutondo zituen 1350ean; Sansolek garai berean bederatzi. Herri hustuaren hondarrak nabari dira muino batean, erromesbidea eta El Bustotik Desoiora bideen gurutzean. Pascual Madozek San Ramón eta San Pedroko ermitak aipatzen ditu, herrian Melgarekin lotzen dituztenak; Apostolu titularraren irudi erromanikoa parrokian gordetzen da. Populazio zentsoek honako datuak ematen dituzte: 471 bizilagun (1860); 348 (1888); 332 (1900); 372 (1930); 281 81960); 168 (1981); 151 (1992).
(...)