Leku-izenak

- Laguntza

*: Hizki bat edo gehiago ordezkatzeko
(mendi*, aba*za, *mendi)

?: Hizki bakarra ordezkatzeko
(oihan?, e?titxu, ?adriano)

Ataun - Lekuak - EODA

Ataun (Udalerria)

Entitatea:
Antolakuntza/Udalerria
Herritarra:
ataundar 
Arautzea:
Euskaltzaindiaren araua 
Non: Goierri
Kokalekuak:
  • athagun - (1100-1200) LU.RNLPB , 9. or.
    (...)
    Athagun (XIIe s.), Ataun (Gip.)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: LU.RNLPB

  • atha-gun - (1200) LU.RNLPB , 19. or.
    (...)
    Ataun (Gip.) s'appelait jadis Atha-gun (charte de 1200)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: LU.RNLPB

  • ataun - (1349) FDMPV.036 , 48. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1349) FDMPV.036 , 20 dok. 46. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1349) FDMPV.036 , 20 dok. 48. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1349) FDMPV.036 , 46. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1349) FDMPV.036 , 46. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1387) FDMPV.057 , 43. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1397) FDMPV.001 , 3 dok. 46. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • lope ochoa de ataun - (1397 [1982]) FDMPV.001 , III. dok., 46. or. [A.P.G., S.1, N.11, L.7-F, 29v]
    (...)
    con todos los procuradores de las villas e logares e alcaldias de la dicha tierra de Guipuscoa conviene a saber [...] e Lope Ochoa de Ataun escribano en nombre del concejo de la Villafranca
    (...)

    Zer: Ordiziako ahalduna
    Non: Getaria
    Jatorria: FDMPV.001

  • ataun - (1406) FDMPV.047 , 112 dok. 58. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1406) FDMPV.047 , 113 dok. 63. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1406) FDMPV.047 , 113 dok. 64. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1409) FDMPV.047 , 128 dok. 94. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1413) FDMPV.047 , 134 dok. 112. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1413) FDMPV.047 , 135 dok. 117. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1447) FDMPV.067 , 120 dok. 163. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1451) FDMPV.112 , 29 dok. 69. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1451) FDMPV.068 , 128 dok. 178. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1451) FDMPV.068 , 130 dok. 185. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1464-1506) FDMPV.116 , 4 dok. 167. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1475) FDMPV.069 , 227 dok. 407. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1475) FDMPV.069 , 229 dok. 446. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1476) FDMPV.069 , 232 dok. 472. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1501) FDMPV.087 , 1501 dok. 1. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1503) FDMPV.087 , 1503 dok. 31. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1504) FDMPV.087 , 1504 dok. 33. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1511) FDMPV.086 , 116 dok. 198. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1513) FDMPV.087 , 1513 dok. 117. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1517) FDMPV.097 , 22 dok. 116. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1520) FDMPV.087 , 1520 dok. 230. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1562) FDMPV.034 , 056 tit. 328. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataún - (1625) SG.GIPTLOP , 38 dok. 216r. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1625) SG.GIPTLOP , 4 dok. 134v. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataún - (1754) LARR.CORG , 47. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1800-1833) AÑ.LPV , 51 A
    (...)
    Pueblos de Guipúzcoa. Primero se ponen los que pertenecen al Obispado de Pamplona
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: AÑ.LPV

  • ataun - (1802) DRAH , I, 128-130
    (...)
    v. de la pr. de Guipuzcoa, dióc. de Pamplona y de su arcip. mayor, situada entre montañas y elevadas peñas, en un canal ó valle estrecho y llano, á la derecha de la ribera del rio Agaunza, que algunos llaman Ataun. Se compone de muchos barrios., á saber, Erbarrena , que forma el cuerpo de la plaza pública, Astigarraga, Arrondoa, Arin, Olaldea y Ergoyena, colocados á lo largo de dicha encañada, y á un lado de esta por e. los que llaman Aiztarte, AiztarteErreca y Aya, y á la banda opuesta los de Urrusua, Lauztierreca y Murcondo. Confina por n. con terminos del concejo de Lazcano, por e. con los montes de Ichausti, en que tiene la villa comunidad con la de Zaldivia y aquel concejo, por s. e. con los montes de Enirio y sierra de Aralar, por s. con jurisdiccion y montes de la comunidad de Arañaz y valle de Burunda en el reyno de Navarra, y por o. con términos de las villas de Segura, extendiendo los suyos propios como 8 leguas en circunferencia. Fuá uno de los pueblos que Enrique III libertó de contribuir con las derramas sobre que tanto se habia litigado hasta entónces, como consta de la carta de dicho rey mencionada en Asteasu. Tiene casa concejil con una decente pieza donde celebra sus ayuntamientos, y se custodian varias armas de la compañía que sale de esta villa á guardar la costa en tiempo de guerra, y perseguir los contrabandistas y malhechores: sirve al mismo tiempo de cárcel y posada pública, que no dexa de ser concurrida, pues dirige por aquí la carrera para Pamplona, Estella, Tudela y Zaragoza. Al frente de la casa concejil é iglesia parroquial está la plaza, y en ella un juego de pelota: hay diferentes fuentes de agua dulce, y una mineral á una legua de la plaza en el barrio de Aiztarte, la qual se llamó antiguamente Fuente santa, y hoy de los Remedios, por estar contigua á la capilla de esta advocacion: los vecinos usan de ella contra varias dolencias, señaladamente contra la sarna. En los términos de la villa hay una ferrería, 2 molinos y diez arroyos, que desaguan en el mencionado rio Agaunza, abundante en truchas, anguilas, peces y zarbos. Antiguamente era fortaleza considerable , y se hace mencion de ella y de sus gobernadores y xefes militares en varias escrituras. Perteneció al reyno de Navarra hasta el año 1200, en que la provincia de Guipuzcoa se entregó á D. Alonso VIII de Castilla con todas sus plazas y castillos: entre éstos nombra el arzobispo D. Rodrigo el de Alhavit, ó como se lee en el códice Complutense, mas exacto que el que sirvió de texto en la nueva edicion de los PP. Toledanos, Athagun , que se cree haber estado situado en el mismo parage eminente y fuerte que hoy ocupa la ermita de S. Gregorio. La villa estuvo sujeta á la jurisdiccion de la de Villafranca hasta el año de 1611, en que obtuvo cédula real para separarse, y desde entónces hace villa por sí con jurisdiccien civil y criminal, política y económica , que exerce un alcalde ordinario: es una de las repúblicas privilegiadas para asistir á las juntas generales de provincia., en las quales ocupa el 21 asiento á la derecha del corregidor y vota en el número 49 con 10 fuegos y medio: usa por escudo de armas un castillo con su puerta, y un hombre con un chuzo en accion de guardarla: consiste la poblacion en 230 casas y caseríos, en que se computan 1940 almas. Sus habitantes se exercitan unos en hacer carbon y conducirlo á las ferrerías, otros en el tráfico de ganado y los mas en la agricultura; no obstante las dificultades que experimentan en el cultivo de las tierras, situadas la mayor parte en pendiente y faldas de montes, su industria y aplicacion superior á todos estos obstáculos les proporciona una cosecha de 4500 fanegas de trigo, 5500 de maíz, centeno, avena, haba y buena hortaliza: la de castañas es tan abundante como escasa la de manzana, nueces, guindas, cerezas, higos y avellanas: se cria mucho ganado vacuno, lanar, cabrío, caballar y de cerda en los excelentes y abundantes pastos de sus elevadas montañas que llaman Inzarzu, Agauz, Leizari, Malcorburu, Alleco, Aseoa, Irumugaeta, Insusburu, Izozcoa, Achurbide y Aranzazumendi, cuyas cumbres producen gran variedad de yerbas aromáticas, setas y fresas, y las faldas están pobladas de robustos árboles silvestres y frutales, hayas, robles, castaños, nogales y otras especies: hay gran multitud de aves y animales fieros, gatos monteses, lobos, corzos, jabalíes, liebres, raposos, garduñas, mucharros, perdices, codornices, vecadas, patos, cercetas, buytres y gavilanes; canteras de piedra caliza, arenisca, y roca para edificios, y en la peña de Arzate-Errequea minas de cobre, estaño, plomo, cardenillo, caparroso, bermellon y barniz. En el año 1738 trabajó en ellas una compañía de interesados, sin que haya resultado algun descubrimiento ni ventaja conocida: pocos años hace se repitiéron las observaciones y ensayos para reconocer la calidad de aquellos metales, y se asegura podrán surtir de buen cobre. La iglesia parroquial con la advocacion de S. Martin obispo es de fabrica muy antigua, y su robustez y las troneras que se hallan en la pared que mira al n. muestran haber sido castillo, ó casa fuerte. Está servida por un vicario perpetuo y dos beneficiados. Los dueños del palacio de Lazcano, en virtud de cesion que hiciéron á su favor el jurado y vecinos de la villa en el año de 1430, presentan estas piezas y perciben los frutos decimales, dexando lo suficiente para alimentos del vicario y beneficiados. M.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: DRAH

  • ataun - (1829 [1587, 1614]) CENS.CAST.XVI , Ap. 123, 125, 304b
    (...)
    Ataun, jurisdiccion de Villafranca, diez fuegos y medio [...] Ataun [Vecinos:] 200 [Fuegos:] 101 [...] Ataun / [VECINOS:] 211 / [PILAS:] 1
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Ordizia [gaur bereiz]
    Jatorria: CENS.CAST.XVI

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 66, s.v. Guipuzcoa

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 219, s.v. Totosa

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 141, s.v. Otadicearra

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 119, s.v. Lausti-Erreca

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 69, s.v. Guipuzcoa

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 119, s.v. Lazcano

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 139, s.v. Oria

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 166, s.v. Plaza, La

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 26, s.v. Astigarraga

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 250, s.v. Zaldivia

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 220, s.v. Totosa

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 64, s.v. Guipuzcoa

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 135, s.v. Ola-Aldea

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 24, s.v. Arin

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 26, s.v. Ataun

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 13, s.v. Agaunza o Ataun

    Zer:
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 13, s.v. Agaunza o Ataun

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 25, s.v. Arrondoa

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 135, s.v. Olaberria

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 15, s.v. Aiztarte Erreca

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 232, s.v. Urrestarasu-Cearras y Arza Teerreta

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 15, s.v. Aiztarte

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 53, s.v. Goyaz

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 28, s.v. Aya

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1845-1850) MAD.DGEH , GI, 232, s.v. Urresua

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataungo - (1847) Izt.C , 247
    (...)
    *Amezketako plazan S, *Bartolome arratsalde batean Erri-zezena jokatzen zebillela, esan zukean *Ataungo etxejaun *Arzelus deitzen zitzaionak, ezen, beraren Errian bazala emezortzi urte bete bageko mutila, plazan zebillen zezen ari adarretatik itsatsirik buruaz lurra jo-erazoko ziona
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • ataungo - (1847) Izt.C , 249
    (...)
    Bereala lau Erabakitzalleak plaza guztiarekin batean eman omen zioten apustua irabazitzat legez ta bidez *Ataungo *Amilletako mutil emezortzi urte bete bagekoari
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • ataungo - (1847) Izt.C , 250
    (...)
    Izendatu dedan mutil *Ataungo au, geroztik izan omen zan toreatzallerik oberenetakoa; zeña laurogei ta geigo urterekin ill zatekean ni jaio ezkeroztik
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • ataungo - (1847) Izt.C , 80
    (...)
    *Ataungo mugapean badira iturri geza-gozoak iori; baita ugaiotarrak ere
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • ataungo - (1847) Izt.C , 251
    (...)
    Milla, zazpieun, berrogei ta amasei urte inguruan, *Ataungo plazan bertako mutil batek esku utsik egin izan omen zion burruka, artzakur andi bati
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • ataungo - (1847) Izt.C , 251
    (...)
    Beingo batean *Ataungo ardangelan jardunki berperean ziarduala, jabetu omen zitzaion bertako mendi-mutil gazte indartsu bat, esaten ziolarik, ezen, aren artzanora andiari bera jarriko zitzaiola atzapar utsak beste erramientarik bage Erriko plazaren erdian, baldin zerbait ondotxo jokatu nai bazeban
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • ataun - (1847) Izt.C , 195
    (...)
    Milla zortzi eun ogei ta amargarren urteko elurte andi luzaroko artan, *Andurio deitzaion mendi-adar *Ataun, *Zaldibia, eta *Lazkauren mugapekoan, arrapatu zituzten bost basaurde, eta ogeita amasei basa-aunz bertako nekazari jendeak makilla utsakin su-armarik bage
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • ataungo - (1847) Izt.C , 58
    (...)
    *Ataungo mendietan arkitzen dira arrobiak, karezko arria, eta areatsua iori ematen dutenak, baita arroka oberenetakoa, eta zorrotz-arri ederrak ere ugari
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • ataun - (1847) IZT.KOND.EL , 58, 69, 80, 115, 174(2), 195, 247, 249, 250, 251(2), 287, 39
    (...)
    Toki-izena: erria.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: IZT.KOND.EL

  • ataungo - (1847) Izt.C , 69
    (...)
    *Ataungo *Arzate-erreka deitzen zaion aitzean badira meatzeak beruna, eztañua, kobrea, kupritsa, menaslora, bermejoia eta likurta ematen dituztenak
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • ataun - (1847) Izt.C , 174
    (...)
    Amalau milla, ta laureun arkume dirala esaten dau *Gipuzkoan urte osoan jaiotzen direanak, zeñari erantzuten diodan, gezurtatzeko beldur bage, ezen, *Amezketa, *Zaldibia, *Ataun, eta *Idiazabal, lau Erri Probinziako oetan diraden ardiak, urte bakotxean egiten dituztela ogei milla arkume, gitxi gora bera
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • ataun - (1847) Izt.C , 174
    (...)
    Milla, berreun, ogei ta zazpi zerri bekaldutzen ditu urtean *Gipuzkoaren mugape guztirako; eta badakit seguru oek baino geiago jaio ta azi egiten dirala *Ataun, *Zaldibia, eta *Idiazabal, iru Erri oetan bakarrik bestera bage
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • ataun - (1847) Izt.C , 115
    (...)
    andik laster itsasten zaiozka *Aralarko mendi ospatsuan jaiotako ibai *Agauntzakoa, *Ataun eta *Lazkau igarorik *Olaberriko itur-urakin datorrena eskuiko aldetik, eta ezkerrekotik *Mariarasko erreka pizkor *Murumenditik amiltzen dana: iru Erri oek eskuitara utzirik, eta ezkerrerontz *Billafranka, zeñaren ordeka zelaiak ureztatzen dituen, bere bide zuzenari jarraituaz naierara, iristen da Erri onen, eta *Aramaren mugako *Arkarte esaten zaion tokira; emen artzen du beregana *Zaldibiako mugapean jaiorik Erria eskuitara utzi eta bere ogei ta bi erreka ziztorretako urakin jatxitzen zaion ibai pizkor amorraitsua; Erri au, *Gainza, *Alzaga, eta *Arama eskuirontz lagarik igarotzen da *Isasondora, eta au ezkerreko aldera utzirik, badoa *Legorretan barrena *Beroztegiko urak arturik *Ikaztegietara; Erri oek biak eskuirontz lagarik iristen da *Alegeriara, zeñaren eskuiko aldetik sartzen zaion *Amezketatik datorren ibai bizitxoa
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • ataungo - (1847 [1995]) DRPLV , V, 317. or.
    (...)
    Id. [Iztueta: Guipuzcoaco provinciaren], 247 orr.: Amezquetaco plazan S. Bartolome arratsalde batean Erri-cecena jocatzen cebillela, esan zuquean Ataungo echejaun Arcelus deitzen citzaionac, ezen beraren Errian bezala emezortzi urte bete bagueco mutila, plazan cebillen cecen ari adarretatic itsatsiric buruaz lurra joerazoco ciona
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: DRPLV

  • atáun - (1857) NOM.1857 , 0086

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ata-un - (1874) LU.RNLPB , 18-19. or.
    (...)
    Ier. Affixes commençant par une voyelle [...] On, un, gun ou cun. Il se peut que l'adjectif on, hun "bon" entre dans la composition de certains noms de lieux du pays basque [...] On, un, nous parait donc simplement affixe dans Ata-un (Gip), Bedar-ona (Bisc.), Gara-ona (Al.), Ond-ona (Al.), Estarr-ona (Al.). La double étymologie, tant de fois reproduite pour Bayonne "bon port ou bon fleuve" est même à nos yeux, très-douteuse; "ville du fleuve", qui est plus simple, vaudrait peut-être beaucoup mieux [...] A notre sens, de l'examen attentif des noms ibériens et des noms actuels du pays basque ressort nécessairement l'existence d'un affixe on, un, qu'on pourrait rapprocher de ona "ici" [Dict. de Pouvreau (Van Eys: Dict. B. Fr., vº Ona)], de oni, datif de au "ceci" [Prince L. L. Bonaparte, Le verbe Basque en tableaux (Londres 1869), p. XI, note 1.] et du substantif une (Gip. et Bisc.), gune (B. N.) "endroit, lieu" [Gèze. Eléments de Grammaire Basque, Dialecte Souletin (Bayonne 1873), au Vocabulaire, Cf. Van eys. Dict. B.-Fr., vº Une.]. Il est même à présumer que que cet affixe on, un dérive d'un primitif gun ou gon. Ataun (Gip.) s'appelait jadis Atha-gun (charte de 1200); Armiñon (Al.) es contracté de Aramin-gon, forme que donne le catalogue de St-Millan (XIe siècle). Peut-être pourrait-on expliquer ainsi Ariz-cun (Nav.) "lieu des chênes, la Chénaie". Cette transformation de gun en un serait d'ailleurs conforme aux régles de la phonétique basque. Comme le remarque M. Vinson (Rev. de Ling. III, 4º, p. 449) la douce g tombe fréquemment entre deux voyelles et permute souvent avec h (ibid. p. 450). Atha-gun aurait donc donné Atahun puis Ataun. La forme intermédiaire hun se rencontre dans Basa-hon, ancienne localité de la Navarre, ainsi dénommée dans une charte de 1117. Cf. le gune souletin cité plus haut et les variantes de oni "à ceci" rapportées par le prince Bonaparte: huni (lab., soul., nav. occ., nav. or. = goni nav. mer.; nav. occ. d'Aezcoa = koni nav. or. de Salazar, soul. de Roncal)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: LU.RNLPB

  • ataun - (1874) LU.RNLPB , 9. or.
    (...)
    4. Une quatrième série d'altérations, celles-là plus fréquentes et moins graves, consiste simplement dans le changement de nature ou dans le déplacement d'une voyelle ou d'une consonne [...] Syncope de consonnes. Dans les noms qui suivent, une ou plusieurs consonnes ont disparu, soit par leur transformation avec h, voir Vinson, ibid [Revue de Linguistique et de Philologie comparée, T. III, 4e fascicule, p. 448], § 58, et Van Eys, Dict. Basque, p. XLIII;) soit par un dédoublement, soit par une suppression purement euphonique ou due à la rapidité de la prononciation. Beguizama est devenu ainsi Beizama (Gip.), Athagun (XIIe s.), Ataun (Gip.); Subiboure (XVIIe s.), Ciboure (Lab.), par la chute des douces g et b, phénomène dont le vocabulaire commun nous offrirait quelques exemples. (Vinson, p. 449)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: LU.RNLPB

  • ataun - (1877) UA.ITURM , FLV, 56 (1990), 272. or.
    (...)
    Urkidikolepoa: “muga de Ataun, Iturmendi y Bacaicoa”, AMI 1877
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: ARB.TOP.ITUR

  • ataun'en - (1926) ETX.EEI , Euskera III-IV (1926), 93, 94, 95, 96, 100, 101, 102, 105, 107, 108, 111, 112, 114, 115, 116, 117, 1
    (...)
    Ugalde (Respalditza'n, Lezaeta'n...), -txiki (Ataun'en...) 93. or.; Ituŕiotz (Aranatz'en, Aya'n, Ataun'en, Oyaŕtzun'en, Ikaztegieta'n...) [...] Ituŕitza (Aulestia'n, Motriku'n...), -beŕi, -zaŕa (Ataun'en...) [...] Ituŕbe (Ataun'en...) 94. or.; Zubiauŕe (Lasaŕte'n, Zumaya'n, Ataun'en, Oyaŕtzun'en...) [...] Ola (Ataun'en, Uŕdazuri'n) 95. or.; Eŕota (Ataun'en, Ereño'n...), Eŕotatxo (Mutiloa'n, Baranbio'n, Ataun'en...) 96. or.; Izaŕe (Amasa'n, Ataun'en...) [...] Muño (Ataun'en...) 100. or.; Aŕate (Ataun'en...) [...] Arzate (Ataun'en) 101. or.; Aldaŕeta (Ataun'en...) 102. or.; Aŕtzete-txiki, -aundi, -beŕi (Ataun'en...) [...] Aŕmurio (Ataun'en...) [...] Aloska (Ataun'en) 105. or.; Artari-txulo (Ataun'en) [...] Lizaŕburu (Ataun'en...) [...] Eloŕmendietxe (Ataun'en) 107. or.; Uŕestaratzu (Ataun'en...) 108. or.; Elizondo (ZizuŕkiĪ'en, Gipuzkoa'ko Ibaŕa'n, Andoain'en, Tolosa'n, Ataun'en, Aezkoa'ko Iribeŕi'n, Uztegi'n...) 111. or.; Bikarioetxe (Ataun'en...) 112. or.; Dendabeŕi (Ataun'en, Uŕnieta'n...) 114. or.; Sutegi, -txiki (Ataun'en) 115. or.; Baŕbetxe (Ataun'en...) 116. or.; TeĪeri-azpikoa, -eŕdikoa (Ataun'en...) 117. or.; Lope-enea (Ataun'en...) 119. or.
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: ETX.EEI

  • atano, ataun - (1930) GAR.SL , RIEV, XXI, 445. or.
    (...)
    Con los materiales que acabamos de presentar al lector vamos a intentar el inducir algunas reglas generales más que nada como proceder heurístico con hipótesis de trabajo. //...// El sufijo -ano podemos tomarlo. como -aun en Torrano, Torrauna; Elkano, Elkaun; Atano, Ataun; Arano, Arauna; Solano, Solaun; Berano y Belaun; Olano y Olaun. //...// Yo no tengo al sufijo -ano por diminutivo como dicen las «Indicaciones elementales de Toponimia», pág. 26 y Sabino Arana (Apellidos euskéricos dice 121) que se contradice en la p. 43.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: GAR.SL

  • ataun - (1930) GAR.SL , RIEV, XXI, 442. or.
    (...)
    Creemos de interés el publicar reunidos ciertos discutidos sufijos toponímicos para obtener de este modo relaciones entre los mismos pues a veces resultará que sean distintas formas evolutivas del mismo en el tiempo o en el espacio. // Los agruparemos de la siguiente forma: //...// -aun. Solaun, Larraun, Elkaun, Ataun, Torrauna, Arauna, Udaun, Lezinaun, Lezaun, Orraun, Lekaun, Etxaun, Ubauna, Egiraun, Ugaun, Azaun, Berrizaun.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: GAR.SL

  • ataun - (1940) NOM.1940 , Gip., 9. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1940) NOM.1940 , Gip., 10. or.

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1945) CB.MAT , IV-2, P.94
    (...)
    Evol. -ano > -aun
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: CB.MAT

  • ataun - (1945) CB.MAT , X-1, P.211

    Zer:
    Non:
    Jatorria: CB.MAT

  • atano-ataun - (1945 [1956]) CB.MAT , 94. or. [M.IFOV, Emerita, 24, 344. or.]
    (...)
    Ya hemos visto el tratamiento normal de la terminación -ano (-ao, -o) en Vizcaya y Guipúzcoa. Un tratamiento -aun (con restablecimiento bien ejemplificado también de la nasal tras el diptongo nasalizado (billau, bilaun “villano”) es teóricamente posible; parece preferible separar, sin embargo, las parejas Atano, Ataun, Echano, Echaun, Elcano, Elcaun, Solano, Solaun, etc., que han sido relacionadas entre sí por Caro Baroja (Mat. 94), y ver en ellos dos sufijos distintos: -une con sus variantes -gune, -kune, -ue, -ume (= vasc. une, gune) y -no, escrito a menudo -nno
    (...)

    Zer: Toponimoak, deiturak, izenak
    Non:
    Jatorria: M.IFOV

  • ataun - (1953) IGNE.50 , 0089 (Tolosa)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1966) AZK.EDIAL , 34 A
    (...)
    Dialecto guipuzcoano
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: AZK.EDIAL

  • ataun - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 237. or.
    (...)
    Toponimoa
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: IÑ.SATR.PV

  • ataungo - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 237. or.
    (...)
    Toponimoa
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: IÑ.SATR.PV

  • ataun - (1974) LIZ.LUR , 34. or.
    (...)
    Gabiria, Ezkioga-Itxaso, Ormaiztegi, Zerain, Mutiloa, Segura, Zegama, Idiazabal, Olaberria, Beasain, Ordizia, Lazkano, Ataun, Zaldibia, Gaintza, Itsasondo, Altzaga, Arama eta Legorreta: 18 udal, 309,83 km2 eta 41.866 bizilagun. Goierritarrei galdatu ondoren, Legorreta jarri dugu Goierriko azken herri bezala
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Goierri (Gipuzkoa)
    Jatorria: LIZ.LUR

  • ataun: ataun (ataundar) - (1978) E.EUS.UD , Euskera, XXIII (1978, 1), 319. or.

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.EUS.UD

  • ataun: ataun (ataundar) - (1979) E.UDAL , 19

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.UDAL

  • ATAUN: ATAUN - (1986) HPS.EAE , 71

    Zer: Udalerria
    Non:
    Jatorria: HPS.EAE

  • ataun - (1989/04/22) BOE.EAE , 096. zkia., 11919. or.
    (...)
    9137 RESOLUCIÓN de 14 de febrero de 1989, de la Dirección de Relaciones Institucionales y Administración Local, sobre publicidad de los nombres oficiales de los municipios de la Comunidad Autónoma. // A los efectos de lo que establece la disposición adicional primera del Decreto 271/1983, de 12 de diciembre, por el que se determina el procedimiento para el cambio de nombre de los municipios de País Vasco, resuelvo: // Aprobar la lista oficial de nombres, que es la que bajo el epígrafe “Denomincación actual”, y con el desglose por territorios históricos, se indica a continuación: [...] III. TERRITORIO HISTÓRICO DE GUIPÚZCOA / GIPUZKOAKO LURRALDE HISTORIKOA [...] Conforme al artículo 4º del Decreto, la utilización de nombres que no figuren bajo el epígrafe “Denominación actual” debe suspenderse hasta que, previo el expediente a que se refiere el repetido Decreto, se obtenga la aprobación definitiva. // Vitoria-Gasteiz, 14 de febrero de 1989.- El Director de Relaciones Institucionales y Administración Local, Peru Bazako Atutxa
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: BOE.EAE

  • ataun - (1991) NOM.1991 , Gip. 06

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (1992/03/17) EHAA , 053. zkia., 2149. or.
    (...)
    LEHENDAKARITZA, LEGE ARAUBIDE ETA AUTONOMI GARAPENA // 786 // ERABAKIA, 1992ko martxoaren 5ekoa, Erakunde Harreman eta Toki Administrazioko Zuzendariarena, Autonomi Elkarteko udalerrien izen ofizialak argitaratzeko dena. // Abenduaren 12ko 271/1988 Dekretuaren Xedapen Gehigarrietatik Lehenengoak ezarritakoaren ondorioetarako, honako hau // ERABAKI DUT: // «Gaurregungo izena» idazpurupean eta Lurralde Historikoetan banatuta ondoren ematen den izenen zerrenda ofiziala onartzea: [...] III. GIPUZKOAKO LURRALDE HISTORIKOA [...] Gaurregungo izena: ataun / Lehengo izena: ataun [...] Aipatutako Dekretuko 4. atalaren arabera, «Gaurregungo izenah idazpurupean azaltzen ez diren izenak ez dira erabili behar, Dekretu horretan aipatzen den espedienteari izapideak egin ondoren behín-betiko onartzen diren arte. // Vitoria-Gasteiz, 1992ko martxoak 5. Erakunde Harreman eta Toki Administrazioko Zuzendaria, RICARDO GATZAGAETXEBARRIA BASTIDA
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: EHAA

  • ataun udal-barrutia - (1993/04/06) DEIKER.HPS , 81125
    (...)
    114-25 012
    (...)

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun: ataun (ataundar) - (2000) E.EUS.GOR.EAE , Euskera, XLV (2000, 3), 1215. or.

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.EUS.GOR.EAE

  • ataun: ataun - (2001) EUDEL , 30
    (...)
    ataundar
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non:
    Jatorria: EUDEL

  • Ataun: ataundar - (2004) ARAUA.140 , Euskera, XLIX (2004, 2), 1011. or.
    (...)
    Ataun (euskara); Ataun (ofiziala). Herritar izena: ataundar.
    (...)

    Zer: Udala
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: ARAUA.140

  • ataun (ataundar) - (2004/06/03) OB.AG , 2.2
    (...)
    Onomastika batzordeak Ziordian izandako bileran onartutako izena
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Goierri (Gipuzkoa)
    Jatorria: OB.AG

  • ataun - (2007) NOM.GEOGR , 0089-3
    (...)
    UTM X.567120 Y.4762110 / GAKOA: 33276
    (...)

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (2007) NOM.GEOGR , 0089-3
    (...)
    UTM X.567240 Y.4761620 / GAKOA: 33277
    (...)

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataún - (2007) NOM.GEOGR , 0089-3
    (...)
    UTM X.567240 Y.4761620 / GAKOA: 33277
    (...)

    Zer:
    Non: Ataun
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (2007/03/22) EAE.IOF.07 , 58. zkia., 7065. or.
    (...)
    III. Gipuzkoako lurralde historikoa
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: EAE.IOF.07

  • ataun udalerria - (2007/07/05) DEIKER.HPS , 81125
    (...)
    113-24 062
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • ataun - (2009) MTNA100 , 560/4760

    Zer: Herria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: MTNA100

  • ataun - (2009/02/02) EAE.IOF.09 , 022. zkia., 507-5. or.
    (...)
    JAURLARITZAREN LEHENDAKARIORDETZA // 507 // EBAZPENA, 2009ko urtarrilaren 12koa, Toki Araubidearen zuzendariarena, Autonomia Erkidegoko udalerrien izen ofizialak argitaratzeari buruzkoa. // Abenduaren 12ko 271/1983 Dekretuaren xedapen gehigarrietatik lehenengoak ezarritakoaren ondorioetarako, honako hau // EBATZI DUT: // «Izen ofiziala» idazpurupean eta Lurralde historikoetan banatuta, ondoren ematen den izenen zerrenda ofiziala onartzea, lehengo izena ere azalduz, azken zerrenda ofizialean azaldutako izenarekiko aldaketarik jaso duten udalerriei dagokionez. [...] III. GIPUZKOAKO LURRALDE HISTORIKOA [...] En Vitoria-Gasteiz, a 12 de enero de 2009. // El Director de Régimen Local, // JOSÉ M.ª ENDEMAÑO ARÓSTEGUI
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: EAE.IOF.09

  • ataun - (2009/02/10) EAE.IOF.09 , 028. zkia., 688-8. or.
    (...)
    JAURLARITZAREN LEHENDAKARIORDETZA // 688 // HUTSEN ZUZENKETA, honako ebazpenarena: Ebazpena, 2009ko urtarrilaren 12koa, Toki Araubi¬dearen zuzendariarena, Euskal Autonomia Erkidegoko udalerrien izen ofizialak argitaratzeari buruzkoa. // Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkariari buruzko abenduaren 23ko 217/2008 Dekretuaren 18.2.a) artikuluak ezartzen duenez, aldizkariaren argitalpena prestatzerakoan egiten diren hutsak, baldin eta dokumentuaren edukia aldatzen badute edo zalantzak sortzen badituzte, Jaurlaritzaren Idazkaritzako eta Legebiltzarrarekiko Harremanetarako Zuzendaritzak zuzenduko ditu, ofizioz nahiz organo edo entitate interesdunak eskatuta. // Era horretako akatsak antzeman dira Euskal Autonomia Erkidegoko udalerrien izen ofizialak argitaratzeari buruzko Toki Araubidearen zuzendariaren 2009ko urtarrilaren 12ko Ebazpenean (2009ko otsailaren 2ko Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria, 22. zenbakia). Akatsaz ohartuta, honako hau zuzendu behar da: // Jarraian Euskal Autonomia Erkidegoko udalerrien izen ofizialen zerrenda argitaratzen da, lurraldeka: [...] III. GIPUZKOAKO LURRALDE HISTORIKOA [...]
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: EAE.IOF.09

  • ataun - (2010/02/26) EHAA.EAE.10 , 039. zkia., 2010/1032
    (...)
    JUSTIZIA ETA HERRI ADMINISTRAZIO SAILA EBAZPENA, 2010eko urtarrilaren 12koa, Auzibideen zuzendariarena, Autonomia Erkidegoko udalerrien izen ofizialak argitaratzeari buruzkoa. Abenduaren 12ko 271/1983 Dekretuaren xedapen gehigarrietatik lehenengoak ezarritakoaren ondorioetarako, honako hau EBATZI DUT: «Izen ofiziala» idazpurupean eta lurralde historikoetan banatuta, ondoren ematen den izenen zerrenda ofiziala onartzea, lehengo izena ere azalduz azken zerrenda ofizialean azaldutako izenarekiko aldaketarik jaso duten udalerriei dagokionez. (…) [I]II. GIPUZKOAKO LURRALDE HISTORIKOA (…) Vitoria-Gasteiz, 2010eko urtarrilaren 12a. Auzibideen zuzendaria, MARÍA SOLEDAD GÓMEZ ADRIAN.
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: EHAA.EAE.10

  • ataun - (2011) SAL.OZ , 41-42. or.
    (...)
    Existe en euskera, igualmente, el sufijo -tze locativo-abundancial que a veces se reduce a -tz (Elortze > Elortz, Olatze > Olatz, N, junto a Olatza-, en Olatzagutia, N, valga el caso), que, por otra parte, encontramos de modo exclusivo desde antiguo: cf. Atetz (N) que tiene el mismo significado o bien un significado próximo a Ataun (G) de ate « puerta, portillo » más -un « lugar », es decir, « el portillo », « el lugar del portillo », Ziaurritz (N), de ziaurri « yezgo », como Ziortza / Cenarruza (< Zinaurritza, B). No tiene razón CARO BAROJA (1945, p. 106) cuando relaciona Ciaorriz, Ciaurriz con Albeniz, Estibaliz, etc., es decir, con topónimos de base antroponímica
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: SAL.OZ

  • ataun - (2012) SAL.ALANTR , 212. or. (s. v. Andetxa, Antezana)
    (...)
    González Ollé ([Fdo., “la sonorización de las consonantes sordas tras sonante en la Rioja. A propósito del elemento vasco en las Glosas Emilianenses”, Cuadernos de Investigación Filológica 4] 1979: 117) propone la etimología ante ostiana para Antezana, Andiggana, que sería, de ser así, algo parecido a Ataun (G) o Atondo (N)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Gipuzkoa
    Jatorria: SAL.ALANTR

 

  • Ataun (ofiziala)
  • Término municipal de Ataun (gaztelania)
UTM:
ETRS89 30T X.566744 Y.4758652
Koordenatuak:
Lon.2º10'53"W - Lat.42º58'39"N

Kartografia:

114-18 [FK]; 113-16 [FK]; 114-19 [FK]; 114-25 [FK]; 114-17 [FK]; 113-24 [FK]; 114-02 [FK]; 114-11 [FK]; 114-10 [FK]; 114-09 [FK]; 114-01 [FK]; 113-08 [FK]; 088-64 [FK]; 089-57 [FK]; 089-58 [FK]

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper