Harremana

    Pertsona-izenak

    2. Hizkuntza-baliabideak
    3. Onomastika
    4. Pertsona-izenak

    Bilaketa

    - Laguntza

    *: Hizki bat edo gehiago ordezkatzeko
    (mendi*, aba*za, *mendi)

    ?: Hizki bakarra ordezkatzeko
    (oihan?, e?titxu, ?adriano)

    Allo - Lekuak - EODA

    Allo (Udalerria)

    Entitatea:
    Antolakuntza/Udalerria
    Herritarra:
    alloar 
    Arautzea:
    Euskaltzaindiaren araua 
    Non: Estellerriko Erribera
    Kokalekuak:
    Lekuak: Lekuko toponimoak ikusi
    Mapak: Google Maps OpenStreetMap iberpix
    • allo - (1064-...) LACMAR.CDI1 , N.32, N.35...
      (...)
      Cita más antigua recogida
      (...)

      Zer:
      Non:
      Jatorria: EUS.NHI

    • alio - (1105) MD.DMLEIRE , N.212

      Zer:
      Non:
      Jatorria: EUS.NHI

    • alo - (1119) LACMAR.CDI1 , N.101

      Zer:
      Non:
      Jatorria: EUS.NHI

    • allo - (1212 [1965, 1969]) LACMAR.CDI1 , 270 [M.NLCDI, FLV 1, § 4, 5. or.]
      (...)
      Anay Vielo et multi alii uicini de Allo (270, 1212)
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Nafarroa
      Jatorria: M.NLCDI

    • alo - (1228) LACMAR.CDI1 , N.337

      Zer:
      Non:
      Jatorria: EUS.NHI

    • toda çuria de ayllo - (1232-1251- [1930]) LAC.OV , 248. or. [AHN, 74 b, fol. 10 vº]
      (...)
      a) Apellidos y apodos [...] Toda Çuria de Ayllo deue...
      (...)

      Zer: Antroponimoa
      Non: Nafarroa
      Jatorria: LAC.OV

    • aillo, ayllo - (1268) FEL.CEINA , N.1028, N.1161

      Zer:
      Non:
      Jatorria: EUS.NHI

    • martin periç d'allo vicivarr [vicinai(a)?] - (1269 [1957, 1969]) GLAR.GPNASJ , 412 [M.NLCDI, FLV 1, § 11, 46. or.]
      (...)
      Como sobrenombres son muy frecuentes los adjetivos: [...] vasc. bizi 'vivo' parece descubrirse en el ininteligible (Martin Periç d'Allo) vicivarr (412, 1269: Vicinai(a) ?)
      (...)

      Zer: Antroponimoa
      Non: Nafarroa
      Jatorria: M.NLCDI

    • alo - (1280) RIS.RDH , F.87V, F.90V

      Zer:
      Non:
      Jatorria: EUS.NHI

    • aillo, ayllo - (1280) ZAB.COMPNA , N.732, N.759

      Zer:
      Non:
      Jatorria: EUS.NHI

    • aillo, ayllo - (1285) LACMAR.CDI1 , N.429

      Zer:
      Non:
      Jatorria: EUS.NHI

    • martin d'allo - (1300/08/17) FDMPV.004 , 37. dok., 100. or.
      (...)
      segunt paresce por la carta de la vendida que tiene el dicho abat e convento d'Oliva fecha por mano de Clement Lopiz d'Urrucelqua, en la Cort en la villa e en el obispado de Pamplona notario publico e iurado, en la qual es ferme don Gil Braga inffançon, vezino de Muriel Freyto, e son los fiadores don Sancho Martinez de Cortes e don Martin d'Allo cavaylleros, e don Sancho Martinez de Liçoayin escudero
      (...)

      Zer: Fede emailea
      Non: Iruñea
      Jatorria: FDMPV.004

    • johan ferrandiz d'ayllo - (1330) CAR.PNAXIV , 291 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 107r)
      (...)
      Johan Ferrandiz d'Ayllo.
      (...)

      Zer: Zergaduna [non pagaron ren]
      Non: Baigorri (Oteitza)
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • pero d'ayllo - (1330) CAR.PNAXIV , 265 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 60r)
      (...)
      Pero d'Ayllo, VIII s.
      (...)

      Zer: Zergaduna
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • sancho d'ayllo - (1330) CAR.PNAXIV , 248 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 31v)
      (...)
      Sancho d'Ayllo, VIII s.
      (...)

      Zer: Zergaduna
      Non: Faltzes
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • rodrigo d'ayllo - (1330) CAR.PNAXIV , 241 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 19r)
      (...)
      Rodrigo d'Ayllo, VIII s.
      (...)

      Zer: Zergaduna
      Non: Berbintzana
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • garçia d'ayllo - (1330) CAR.PNAXIV , 282 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 90v)
      (...)
      dona Maria la de Garçia d'Ayllo, III s.
      (...)

      Zer: Zergadun [no an ren] baten aita edo senarra
      Non: Deikaztelu
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • pascoal d'ayllo - (1330) CAR.PNAXIV , 269 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 66r)
      (...)
      fijos de Pascoal d'Ayllo, VIII s.
      (...)

      Zer: Zergadun [peguyllarero] batzuen aita
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • ayllo - (1330) CAR.PNAXIV , 282 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 91r)

      Zer: Herrixka
      Non: Nafarroa
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • aillo, ayllo - (1330) CAR.PNAXIV , 282

      Zer:
      Non:
      Jatorria: EUS.NHI

    • domingo d'ayllo - (1330) CAR.PNAXIV , 267 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 63r)
      (...)
      Domingo d'Ayllo, VIII s.
      (...)

      Zer: Zergaduna
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • pascoal d'ayllo - (1330) CAR.PNAXIV , 267 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 63r)
      (...)
      la de Pascoal d'Ayllo, VIII s.
      (...)

      Zer: Zergaduna
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • domingo d'ayllo - (1330) CAR.PNAXIV , 256 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 44v)
      (...)
      dona Maria Periz la Domingo d'Ayllo, IIII s.
      (...)

      Zer: Zergadun [non podiente] baten aita edo senarra
      Non: Milagro
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • ayllo - (1330 [1973, 1994, 1995]) DRPLV , V, 99. or.
      (...)
      pueden leerse textos como Diago d'Ossaua; dona Toda Ossaua (1330, PN-XIV, F.Est., p. 544), en Ayllo
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Nafarroa
      Jatorria: DRPLV

    • ayllo - (1330, 1350, 1366 [1973, 1990]) DRPLV , III, 182. or. (Lizarrako jardunaldiak, OV, 7. liburukian argitaratu gabe)
      (...)
      Ayllo. (PN-XIV. años 1330, 1350 y 1366), de La Solana. lo expliqué a partir del antropónimo documentado en época romana Allus. CIL, II,1020, o Allius, CIL. XIII, 5206, en "Las leng. de los vizc.", En torno a la top. Vasca y circumpir. §§37 y 38, p. 42 y ss. [Estella; Juan Carrasco Pérez, La población de Navarra en el siglo XIV, Pamplona 1973, p. 603 y ss.]
      (...)

      Zer:
      Non:
      Jatorria: DRPLV

    • bertolomeo d'ayllo - (1350) CAR.PNAXIV , 313 A (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 4v B)
      (...)
      Bertolomeo d'Ayllo
      (...)

      Zer: Zergaduna
      Non: Miranda [Arga]
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • garçia d'ayllo - (1350) CAR.PNAXIV , 313 B (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 4v B)
      (...)
      Garçia d'Ayllo
      (...)

      Zer: Zergaduna
      Non: Miranda [Arga]
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • pero d'ayllo - (1350) CAR.PNAXIV , 324 A (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 10v A)
      (...)
      la de Pero d'Ayllo
      (...)

      Zer: Zergadun baten aita edo senarra
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • domingo d'ayllo - (1350) CAR.PNAXIV , 324 B (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 11r A)
      (...)
      la de Domingo d'Ayllo
      (...)

      Zer: Zergadun baten aita edo senarra
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • pascoal d'ayllo - (1350) CAR.PNAXIV , 324 B (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 11r A)
      (...)
      Pascoal d'Ayllo
      (...)

      Zer: Zergaduna
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • garciad 'ayllo [sic] - (1350) CAR.PNAXIV , 324 B (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 11r B)
      (...)
      Garciad 'Ayllo [sic]
      (...)

      Zer: Zergaduna
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • ayllo - (1350) CAR.PNAXIV , 328 A (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 13r B)

      Zer: Herria
      Non: Estellerria
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • pero d'ayllo - (1350) CAR.PNAXIV , 323 A (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 10r A)
      (...)
      la de Pero d'Ayllo
      (...)

      Zer: Zergadun baten aita edo senarra
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • johan periz d'ayllo - (1350) CAR.PNAXIV , 330 B (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 15r A)
      (...)
      Johan Periz d'Ayllo
      (...)

      Zer: Zergaduna
      Non: Mendauia
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • johan d'ayllo - (1350) CAR.PNAXIV , 323 A (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 10r A)
      (...)
      Pascoal, fi de Johan d'Ayllo
      (...)

      Zer: Zergadun baten aita
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • aillo, ayllo - (1350) CAR.PNAXIV , 328

      Zer:
      Non:
      Jatorria: EUS.NHI

    • roy meriz d'ayllo - (1365/12/31 [1890]) BRUT.CN , CXXV. dok., 120. or. [Cartulaire Charles II, 164]
      (...)
      Karlos, etc. A nuestro amado el recebidor de tierras d'Esteilla, et a Roy Meriz d'Ayllo, scudero, salut
      (...)

      Zer: Ezkutaria
      Non: Nafarroa
      Jatorria: BRUT.CN

    • ayllo - (1366) CAR.PNAXIV , 649 (D.d dok. [AGN, sign. gb.], I r)
      (...)
      Item sabado sequient imbiaron por çiertos fijosdalgo et labradores de las villas de Ayllo, Dicastillo et Arayllano et por ciertos abades et clerigos de la comarca d'Esteilla por demandarlis el dicho prestamo
      (...)

      Zer: Hiria
      Non: Nafarroa
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • garcia d'aillo - (1366) CAR.PNAXIV , 628 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 161vB)

      Zer: Zergaduna
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • pero d'aillo - (1366) CAR.PNAXIV , 619 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 157vB)

      Zer: Zergaduna
      Non: Miranda Arga
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • johan d'aillo - (1366) CAR.PNAXIV , 629 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 161vB)
      (...)
      Pascoal, fijo de Johan d'Aillo
      (...)

      Zer: Zergadun baten aita
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • domingo d'aillo - (1366) CAR.PNAXIV , 629 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 161vC)
      (...)
      Pascoal, fijo de Domingo d'Aillo
      (...)

      Zer: Zergadun baten aita
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • pero d'ayllo - (1366) CAR.PNAXIV , 629 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 161vC)

      Zer: Zergaduna
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • pero d'aillo - (1366) CAR.PNAXIV , 629 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 162A)
      (...)
      Johan, fijo de Pero d'Aillo
      (...)

      Zer: Zergadun baten aita
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • pero d'ayllo - (1366) CAR.PNAXIV , 450 B (D.b dok. [AGN, sign. gb.], 15v B)

      Zer: Zergaduna
      Non: Kaseda
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • ayllo - (1366) CAR.PNAXIV , 593 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 142vA)
      (...)
      Summa: XXII [30. En ms.: XXIII] fuegos, ualen LVII florines et meyo
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Iguzkitzaibar
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • pere yuaynes d'aillo - (1366) CAR.PNAXIV , 597 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 144B)

      Zer: Zergaduna
      Non: Zubielki
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • sancho periz d'aillo - (1366) CAR.PNAXIV , 629 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 162B)

      Zer: Zergaduna
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • aillo, ayllo - (1366) CAR.PNAXIV , 593

      Zer:
      Non:
      Jatorria: EUS.NHI

    • domingo d'aillo - (1366) CAR.PNAXIV , 630 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 162C)
      (...)
      Pascoala, fija de Domingo d'Aillo
      (...)

      Zer: Zergadun baten aita
      Non: Lerin
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • lope d'aillo - (1366) CAR.PNAXIV , 618 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 157B)

      Zer: Zergaduna [non podiente]
      Non: Larraga
      Jatorria: CAR.PNAXIV

    • aillo, ayllo - (1371) LACMAR.CDI1 , N.515

      Zer:
      Non:
      Jatorria: EUS.NHI

    • allo - (1587) LEK.ENAV , 131 A
      (...)
      Obispado de Pamplona [pueblos no bascongados].
      (...)

      Zer:
      Non:
      Jatorria: LEK.ENAV

    • allo - (1802) DRAH , I, 66
      (...)
      v. del condado de Lerin, mer. de Estella, dióc. de Pamplona, r. de Navarra, sobre la ribera derecha del Ega al e. de Dicastillo y al o. del bosque de Baygorri. Consta su poblacion de 836 personas: la parroquia del título de la Asuncion está servida por un vicario, 6 beneficiados y sacristán eclesiástico. T.
      (...)

      Zer:
      Non:
      Jatorria: DRAH

    • allo - (1829 [1553, 1587]) CENS.CAST.XVI , Ap. 169, 308b
      (...)
      En el lugar de Allo ciento y sesenta y seis vecinos y habitantes [...] Allo / [VECINOS:] 200 / [PILAS:] 1
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Iguzkitzaibar
      Jatorria: CENS.CAST.XVI

    • allo - (1974) LIZ.LUR , 45. or.
      (...)
      Leringo konterrian, zortzi herri daude denak udal direnak: Lerin, Karakarre, Andosilla, Mendabia, Sesma, Allo, Deigaztelu eta San Adrian. Alderdi ofizial hontatik kanpo egon baziren ere, Lodosa eta Sartaguda, elizaz, lehen eta orain ere eskualde hontakoak dira: baita geografiaz ere
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Nafarroa
      Jatorria: LIZ.LUR

    • allo: allo - (1974) TXILL.EHLI , 164 B

      Zer:
      Non:
      Jatorria: TXILL.EHLI

    • ailo - (1978) CFN , --

      Zer:
      Non:
      Jatorria: EUS.NHI

    • allo: allo (alloar) - (1978) E.EUS.UD , Euskera, XXIII (1978, 1), 318. or.

      Zer:
      Non:
      Jatorria: E.EUS.UD

    • allo: allo (alloar) - (1979) E.UDAL , 15

      Zer:
      Non:
      Jatorria: E.UDAL

    • allo - (1986) IRI.TVC , 43-44 [SAL.IKA, 6, 150. or.]
      (...)
      Siguiendo al parecer a Omaetxebarria, deriva Irigoien ([En torno a la toponimia vasca y circumpirenaica] 1986: 43-44) Allica (casilla) y Allica gojeazcoa (caserío) (B) del antropónimo Allius, Allus y lo pone en relación con una serie de topónimos como Allona / Alloa (caseríos, B), Allo (N), Alloz (N), Alli (N) y Allin (N) y con Allué (Aragón)
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Nafarroa
      Jatorria: SAL.IKA

    • allo: (n.t.e.e.c.) - (1990) EUS.NHI , 0120001 P.244

      Zer:
      Non:
      Jatorria: EUS.NHI

    • allo-oteiza - (1993/10/06) NAO.NA.2000 , 122. zkia., 36 área/eremua
      (...)
      DECRETO FORAL 253/1993, de 6 de septiembre, sobre la composición y denominaciones de la zonificación “Navarra 2000”
      (...)

      Zer:
      Non: Nafarroa
      Jatorria: NAO.NA.2000

    • allo - (1993/10/06) NAO.NA.2000 , 122. zkia., 012
      (...)
      DECRETO FORAL 253/1993, de 6 de septiembre, sobre la composición y denominaciones de la zonificación “Navarra 2000”
      (...)

      Zer:
      Non: Nafarroa
      Jatorria: NAO.NA.2000

    • allo - (1995) NA.TM , XXV, 48-49
      (...)
      Lizarra merinerriko eta justizi barrutiko hiria. Denbora batean "Iguzkitza ibarrekoa" zen baigorri eta N. eta W.tik muga dituen beste zenbait herrirekin batera. 37,8 kilometro koadroko mugapea du, eta Deikaztelu (N. eta W.), Baigorri (Oteitzako udalari eratxekitako jaunerria) (NE), Lerín (SE) eta Sesma (SW). Zelai xamarra da, bertako altuerak direlarik 473 m. N. alderaxeago, 547 SW zokoan (Sesma eta Deikazteluko muga), eta 350 Egaren alderdi beheretan. Txandaka ditu karearri eta buztinak, eta Egaren arroan uhamil lurra. Ega ibaiak egiten dio Baigorrirekin banalerroa. Etxagunearen mendebaldean San Pedro erreka pasatzen da, Labardillejo latsa beretuta Arellano eta Deikaztelutik datorrena. Hego alderago Río Mayorrek gurutzatzen du herria, eta ondoren, aurrekoa bezala Egari eransten zaio eskuin bazterretik. Egaren urak erdi arotik mugitu izan du irin errota bat. "Ezkibel deritzan mendi bat badago, non bazka ona sortzen baita aziendarentzat, eta artadi ttiki bat"; hala dio Madozek (Dic., II, 227). Klima mediterraniarra, berezko landaretza artea duena, ia erabat itzalia, aldameneko Baigorriko basoan ere gertatu den bezala. Garia, ardantzea eta oliboa. Lurraren erabileraz den bezainbatean, 2.886 Ha. landurik daude (% 80 bat gutxi gora behera); alde haundiarekin idor lurra da gailen, eta idor lurrean laborea (garagarra eta garia), ardantzea (290 Ha.) eta olibadia (140 Ha.). ardiak bazkatzeko larreak 545 Ha.ko azalera hartzen du. Kooperatiba mugimenduak zenbait erakunde sortu zituen hiri honetan mendearen lehen erdian: Caja Rural (1906), La Bodega (1918), eta El Trujal (1947). Lanerako azienda, nahiz ardi, ahuntz, zerri eta etxekoa, ia oroitzapenean baizik ez da gelditzen. Hegazti hazlekuren bat bada. HISTORIA: XI. mendean eta erdi aroan zenbait erlijio erakundek lurrak eta errentak izandu zituzten bertan. Antso Peñalengok Iratxeko Santa Maríari eman zion "illo monasterio Sancti Micael qui est situm inter Allo et Equogen", eta harekin batera bertako bizilaguna ere bai, jaun Munio Alloko (1064). Ondoren lurrak eta Ega bazterreko irin errota erantsiz berretu zioten ondarea. Xemeno Garzeizek emanik, Iruñeko katedralak ardantze bat eta alor bat izan zituen (1099). Erdi aroan Kabildoko kalonje erizainek berretu zuten ondare hori; haiexek kobratzen zituzten, gainera, apezpikuari tokatzen zitzaizkion koartak Santa Maríako parroki elizan. Testamentu agindu batek (1269), 30 jopu familia eman zizkion San Juan de Jerusaléngo ostatari ordenari. Urtean 180 erregu ogi pagatu behar zuten ("meitadenco", 90 erregu gari eta 90 garagar-olo), eta gainera 120 sos. Beste alde batetik, erregeren manupeko nekazariek petxak ordaintzen zizkioten Erregeri. Karlos II.a Gaiztoa Juan Ramírez de Arellanori eman zizkion errentok hil arteko guzirako (1354). Vianako Karlos printzeak hiria, haren errentak eta jurisdikzioa eratxeki zizkion Leríngo konderriari (1448), zeina Karlos III.a Nobleak fundatu baitzuen bere alaba Juanarentzat, Luis de Beaumont Leríngo kondearekin ezkondu zenean (1424). Titulua, konderriko herriak eta errentak, Albako duketxera pasatu ziren, eta hari ordaindu zizkioten petxak Alloko nekazariek eta bai beste hiri-herrietakoek ere harik eta emantzipatu ziren arte, zein bere datan eta beranduenez XIX. mendean. II. errepublikaren urteetan "Ateneo" kultural oso eraginkor batek lan egin zuen. Mugapean sakabanaturik, gutxienez lau ermita egon ziren, Santiago, San Sebastián, San Cristóbal eta San Pedrori eskainiak. Azkenekoak ermitazaina zuen XVI eta XVII. mendeetan. Desagertu egin dira, eta toki izen bana utzi oroigarri. Santo Cristo de las Aguas delakoa hartzen da herriaren zaindaritzat eta basilika bat badu etxagunean. XVIII. mendearen bukaeran Allok 836 bizilagun zituen. Albako Duke eta Leríngo kondeen uztarpetik askatzeak jende goratze haundia ekarri zuen eta urte gutxitan biztanlegoa doblatu zen (1.825 1860an). 1.925 zituela hasi zuen mendea. Geroztik behera egin zuen 1981ean 1.200 izan arte, eta 1.115 1992an.
      (...)

      Zer:
      Non:
      Jatorria: NA.TM

    • allo - (1996) BEL.DEN , 61-62
      (...)
      Probablemente 'lugar propiedad de una persona llamada Allus'. De Allus, nombre de persona de origen latino. Comentario lingüístico: Alfonso Irigoyen (56) opina que este topónimo presenta elnombre de persona citado sin ningún tipo de sufijo. Parece claro, por otro lado, que la pronunciación con -ll- es un fenómeno fonético románico ya que la pronunciación popular vasca fue Alu (57). En este sentido cabe decir que hoy llaman en Oteiza Lubiria a lo que en 1757 se denominaba Alubidia 'el camino de Allo'. No obstante no parece prudente recuperar este nombre vasco debido al significado de esta vos en lengua vasca. Salta a la vista que el nombre de esta localidad montañesa está relacionado tanto con el de la localidad de Alòs (Ariège), como con el de la población suletina Alos-Aloze (documentado (58) Alos en 1178, 1299...). Igualmente los nombres de población navarros de Aloz (despoblado de Lónguida) y Allo deben tener un origen similar, lo mismo que el de Allín. En Aragón se encuentra Allué y en Vizcaya Allona (ver lo dicho sobre Alloz y Aloz). Traducciones curiosas y explicaciones populares: J.R. Macua Azcona (59) presenta un buen resumen de las explicaciones más extendidas. Así hay quienes hand efendido la traducción como 'sitio llano' y los que han propuesto 'pastizal'. Sin embargo la más extendida en la localidad es la que relaciona el topónimo con la palabra latina que significa ajo, siendo Allo 'ajo' o 'tierra de ajos'. Señala la facilidad con la que crece esta planta en la zona. Otras traducciones de este género son 'ballueca', 'cizaña'.
      (...)

      Zer:
      Non:
      Jatorria: BEL.DEN

    • allo - (1996/05/01) NA.IZ , 012-0000

      Zer: [Udalerria]
      Non: Nafarroa
      Jatorria: NA.IZ

    • Allo - (1998/02/06) OB.AG , 1.1
      (...)
      Nafarroako toponimia nagusiaren azterketa egiteko P. Salaberrik paratutako zerrenda aztertzen da, bertan aurreko bilkuretan onartutako aldaketak agertzen direlarik, Batzordeak hala baderitzo hobes ditzan. // Hurrengo hauek erabaki ziren [...] N.t.e.e.c > Allo
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Nafarroa
      Jatorria: OB.AG

    • allo - (1999) NA.IZ , 012-0000

      Zer:
      Non:
      Jatorria: NA.IZ

    • allo - (2000) EL.BEL.NA.TOP , 54

      Zer:
      Non:
      Jatorria: EL.BEL.NA.TOP

    • allo - (2001) OR.AIAR , 162. or. (s. v. Aloria, 7. oin oharra)
      (...)
      Bestaldetik, antroponimo bat izan liteke, edo elkartu bat: Allus [7. oin oharra: Nafarroan Allo herria dago] (Irigoien 1997: 402), edo haren eratorri bat, eta Aurius, monoptongaturik
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Nafarroa
      Jatorria: OR.AIAR

    • alu / allo - (2005) SAL.OSTN , 94
      (...)
      Otra cuestión conocida es la de los topónimos que acaban en romance en -al (Bigüezal, Igal, Roncal, Veral) que se corresponden con -ari en euskera (Biotzari, Igari, Erronkari, Berari; este último era el nombre vasco de Anso, según Oihenart, 1637: 668) y proceden de una forma anterior en -ali. En cambio, topónimos con -ll- intervocálica en romance presentan en euskera una -l-, pues cuando el étimo tiene L (representado también por lh en documentos medievales, que coincide con la lh actual de los dialectos transfronterizos; véase FHV, 320-322 y Mitxelena, 1969: 6-7) o -ll- latina, la lateral se mantiene en euskera, sin pasar a vibrante (cf. Ilunberri > Lumbier / Irunberri): Alu / Allo (aquí consideraciones de tipo semántico aconsejan la no utilización de la forma histórica vasca), Gallués / Galoze, Olleta / Oleta en la Valdorba, que es lo mismo que Oleta en Longida. En este mismo valle encontramos la localidad llamada Murillo en castellano que en la toponimia menor euskérica aparece como Murelu, de un anterior *Murellu (cf. Gaztelu en Malerreka). Esto no quiere decir, obviamente, que todas las laterales palatales intervocálicas procedan de una L anterior (cf. Ollo, Olloki... Etc.).
      (...)

      Zer:
      Non:
      Jatorria: SAL.OSTN

    • allo - (2006) NA.IZ , 012-0000

      Zer:
      Non:
      Jatorria: NA.IZ

    • allo - (2007) NA.IZ , 012-0000

      Zer:
      Non:
      Jatorria: NA.IZ

    • allo (alloar) - (2007/09/20) OB.AG , 1.2
      (...)
      Onomastika batzordeak Vianan izandako bileran onartutako izena. // Allo izenaren kasuan euskaraz erabilitako Alu ez proposatzea erabaki da
      (...)

      Zer: Udalerria
      Non: Nafarroa
      Jatorria: OB.AG

    • allo [oin oharra] - (2007/10/19) OB.AG , 2.1.2
      (...)
      Onomastika batzordeak Altsasun izandako bileran onartutako izena. // Oharra: 1757an Oteitzan dokumentatu den Alubidia toponimoak, gaur egun Lubiria izenez ezagun denak, argi erakusten du euskaldunek Alu erabiltzen zutela herri hau izendatzeko. Hala ere, hitz horrek lexiko arruntean duen esanguragatik ez dirudi berreskuratzea egokia denik
      (...)

      Zer: Udalerria
      Non: Nafarroa
      Jatorria: OB.AG

    • allo - (2008) NA.IZ , 012-0000

      Zer:
      Non:
      Jatorria: NA.IZ

    • allo - (2009) NA.IZ , 012-0000

      Zer:
      Non:
      Jatorria: NA.IZ

    • Allo: alloar - (2009) ARAUA.155 , LIII (2008, 3), 993. or.
      (...)
      Allo (euskara); Allo (ofiziala). Herritar izena: alloar. Eskualdea: Estellerriko Erribera. Merindadea: Lizarra. Oharrak: Oteitzan dokumentatu den Alubidia toponimoak, gaur egun Lubiria izenaz ezagun denak, argi erakusten du euskaldunek Alu erabiltzen zutela herri hau izendatzeko. Hala ere, hitz horrek lexiko arruntean duen esanguragatik, ez dirudi berreskuratzea egokia denik.
      (...)

      Zer: Udala
      Non: Nafarroa
      Jatorria: ARAUA.155

    • allo - (2011) NA.IZ , 012-0000

      Zer:
      Non:
      Jatorria: NA.IZ

    • allo - (2012) NA.IZ , 012-0000

      Zer:
      Non:
      Jatorria: NA.IZ

    • Allo - (2019) NA.TOF , 439187

      Zer: División administrativa
      Non: Allo
      Jatorria: NA.TOF

     

    • Allo (ofiziala)
    • Allo (gaztelania)
    UTM: 
    ETRS89 30T X.581434 Y.4710613
    Koordenatuak: 
    Lon.2º0'24"W - Lat.42º32'40"N

    Kartografia:

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper