Pertsona-izenak

- Laguntza

*: Hizki bat edo gehiago ordezkatzeko
(mendi*, aba*za, *mendi)

?: Hizki bakarra ordezkatzeko
(oihan?, e?titxu, ?adriano)

Zugarramurdi - Lekuak - EODA

Zugarramurdi (Lekua, udalerriko auzo nagusia)

Entitatea:
Populamendua/Herri ofiziala
Herritarra:
zugarramurdiar 
Arautzea:
Euskaltzaindiaren araua 
  • zugarramurdi - (1154) MD.DMLEIRE , N.324

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • zugarramurdi - (1756-1815) CASS , 140

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: CASS

  • zugarramurdi - (1802) DRAH , II, 534
    (...)
    l. del valle de Baztan, mer. de Pamplona, de su 6.º part. y dióc., en el r. de Navarra. Antiguamente fué una granja del monasterio de S. Salvador de Urdax , que posteriormente adquirió la jurisdiccion civil, que exerce un alcalde nombrado por el monasterio: la criminal depende de otro alcalde, que nombra el virey á proposicion del pueblo. Confina con la villa de Urdato y montes de Echalar, y tambien con Francia. Dista 12 leguas al n. de Pamplona. Su vecindario asciende á 413 personas en 19 casas útiles y 82 derruidas: ademas hay 2 molinos harineros y una parroquia servida por un cura y un sacristan. En sus tierras se coge trigo, maíz, lino, aluvias, manzana y castaña. Abunda de delicadas frutas de varias especies. Se cria ganado vacuno, lanar y de cerda en sus montes, que tienen buenos pastos, y producen robles y hayas. T.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: DRAH

  • zugarramurdi - (1829 [1553, 1587]) CENS.CAST.XVI , Ap. 161, 305b
    (...)
    En el lugar de Zugarramurdi cuarenta y tres vecinos [...] Zugarramurdi / [VECINOS:] 40 / [PILAS:] 1
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Baztan [gaur bereiz]
    Jatorria: CENS.CAST.XVI

  • zugarramurdi - (1856) TL.EF.TR.MUG , 32. or. [M.61], 37. or. [M.63]
    (...)
    En el mismo término de Pagadi, en Chalda-marrecoborda, al lado de! camino de Zugarramurdi a Sara, a 488 metros del último mojón [...] En un sitio conocido por los españoles con el nombre de Saracoirur-curutceta, y por los franceses con el de Garateco-gurut-ziac, donde se juntan dos caminos que van a Sara, uno procedente de Urdax y otro de Zugarramurdi: encuéntrase esta señal a 447 metros de la anterior y 50 metros antes de llegar a las tres cruces de Sara.
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: VIGSA.MUG

  • zugarramurdi - (1860) NP.NA , --

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • zugarramurdi - (1909) VIN.INTELB , 352. or.
    (...)
    Parmi les terminaisons à signaler il faut retenir les suivantes : tegi ou degi, toi ou doi, ti ou di; ces trois particules ont des significations analogues; la première exprimant l’idée d’habitation, la seconde celle d’abri, et la troisième celle d’occupation : Apheztegi «demeure de l’abbé (laïque)», Barrandegi (barren) «salle, hall, extrême, cour intérieure», Ameztoi «couvert de chênes tauzins», Ilhardoi «planté de haricots», Amezti «couvert de chênes tauzins; Zugarramurdi «cours d’eau venant des massifs d’ormeaux»; et sans doute Laburdi pour Lau-urdi «arrosé par quatre eaux, par quatre rivières», le pays de Labourd avec la Bidassoa, la Nivelle, la Nive et la Bidouze
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: VIN.INTELB

  • zugarramurdi - (1909) VIN.INTELB , 354. or.
    (...)
    Pour ur les exemples seraient très nombreux : Uhalde et Ugalde (cf. ugotcho «loup d’eau, brochet ») ; Uhart, Urdazubi, (Urdaxs) «pont où passe l’eau», Urdainzelai «plateau où court l’eau», Zugarramurdi «eau qui vient des ormes», etc.
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: VIN.INTELB

  • zugaŕamuŕdi'n, zugaŕamurdi'n - (1926) ETX.EEI , Euskera III-IV (1926), 93, 94, 96, 101, 102, 103, 104, 108, 111, 113, 114, 115, 116, 117. or.
    (...)
    Ituŕia (Murga'n, Zugaŕamuŕdi'n...) 93. or.; Istilaŕtea (Zugaŕamuŕdin'n...) 94. or.; Eŕotazaŕea (Zugaŕamuŕdi'n...) 96. or.; Baratzaŕtea (Zugaŕamuŕdi'n, Sara'n...) 101. or.; Jauregia (Gulina'ko Agiñaga'n, Mendibe'n, Lekarotz'en, Amayuŕ'en, Irurita'n, Arizkun'en, Zozaya'n, Aŕayotz'en, Zugaŕamuŕdi'n, Anotzibaŕ'en, Donamaria'n...) [...] Boŕdakoetxea (Zugaŕamuŕdi'n...) 102. or.; Iriaŕtea (Irulegi'n, Aŕaras'en, Ostitz'en, Oronotz'en, Irurita'n, Aŕayotz'en, Zugaŕamurdi'n, Arizkun'en, Eŕatzu'n, Elizondo'n...) 103. or.; Aŕburua (Zugaŕamurdi'n, Donestebe'n...) 104. or.; Sagaŕdia (Zugaŕamurdi'n, Uŕotz'en...) [...] Gaztañaldea (Zugaŕamurdi'n...) 108. or.; Elizondoa (Zugaŕamuŕdi'n, Auritze'n...) [...] Elizetxea (Naŕbaŕte'n, Napaŕoa'ko Gaintza'n, Napaŕoa'ko Gaztelu'n, Ainhize Mondolose'n, Uharte-hiri'n, Irurita'n, Eŕatzu'n, Elbetea'n, Oyeregi'n, Oronotz'en, Aŕayotz'en, Zugaŕamuŕdi'n, Gaŕtzain'en...) 111. or.; Ospitalia (Zugaŕamuŕdi'n, Amizkutse'ko [sic] Donemigel'en, Irisaŕi'n...) [...] Eskoletxea (Zugaŕamuŕdi'n, Gartzain'en, Lekarotz'en...) 113. or.; Plaza (Zugaŕamuŕdi'n, Almandotz'en...) [...] Dolarea (Beintza-Labayen'en, Zugaŕamuŕdi'n, Amayuŕ'en, Doneztebe'n, Naŕbaŕte'n, Aŕayotz'en, Arizkun'en...) 114. or.; Sutegia (Urdazuri'n, Zugaŕamurdi'n, Elizondo'n, Lekarotz'en...) 115. or.; Sasteŕnea (Zugaŕamuŕdi'n, Elizondo'n, Irurita'n...) 116. or.; TeĪetxea (Zugaŕamurdi'n, Bera'n...) 117. or.
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: ETX.EEI

  • zugarramurdi - (1956) M.IFOV , 342-343. or.
    (...)
    Aparte de los préstamos y de los casos en que se conocen formas documentadas con nasal, se puede restituir justificadamente la n etimológica en las formas reconstruidas cuando venía detrás de i (a veces de e) y u. En efecto, tras i, u se restableció en ocasiones la consonante en lugar de la nasalización conservada hoy como tal en ronc. y sul. y que se conocía también en vizc. del s. XVI, pero su punto de articulación se aproximó al de la vocal precedente, resultando por tanto ñ y m: // Of. Ordiarp (con pérdida de -n- normal en bearnés), sul Urdiñarbe. // Of. Féas, bearn. mod. Hiàs, sul Iñhási, Añási (< *Fenaciu, Gavel, RIEV 22, 1931, 146-149), [ab oharra: V. nota g [“À propos du nom de lieu béarnais Feas”] ] cf. Feás en Galicia (G. Rohlfs, Boletím de filologia 12 (1951), p. 235, n. 16). [ac oharra: V. nota 2 [...“Aspectos de toponimia española”...] ] // Of. Luno (Vizc.), doc. Luno (CSM 151, año 1051), pop. Lumo. // Zumarraga (Guip.), Sunhar, Sunhar(r)ette (Soule), Zugarramurdi (Nav.), acaso Suhare (Soule): vasc. zumar, zuhar, zünhar, zuar, zugar “olmo”, cast. de Pamplona zugarro, < *zunar
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: M.IFOV

  • zugarramurdi - (1966) AZK.EDIAL , 35 C
    (...)
    Dialecto labortano
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: AZK.EDIAL

  • zugarramurdi - (1968) SATR.DI , Euskera XIII, 96. or.
    (...)
    Lengo batez emen esan bezala, -di atzizkiaz xehetasun zonbait bildu ditut, eta zuen baimenarekin irakurriko. -Di botanika atzizkia? Galdera nagusia auxe izango litzake. Au zen, izan ere, gure zuzendari jaunak eskatu zigun azterketa. // Alare, joera asko ditu atzizki onek eta banaka banaka aipatu beharra izango ditugu. [...] 6.- ZUGAITZ EZ DIRENAK [...] Zugaitzez landako itzetan ere zernahi joskera mota ba da. Goazen pixkaka: // b) Erri izenak // Ozcoidi // Yoldi // Laburdi, Lapurdi // Zugarramurdi // Urdiroz // Ciordia // Izurdiaga // Zabaldica // Undiano // Ibardin
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: SATR.DI

  • zugarramurdi - (1974) LIZ.LUR , 54. or.
    (...)
    Ezinbestean-edo, Zugarramurdi eta Urdazubi udalak baztandartzat jotzen dira, nahiz eta Otsondo lepoaren bestaldean egon eta lapurtarrago izan
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: LIZ.LUR

  • zugarramurdi: zugarramurdi (zugarramurdiar) - (1978) E.EUS.UD , Euskera, XXIII (1978, 1), 334. or.

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.EUS.UD

  • zugarramurdi: zugarramurdi (zugarramurdiar) - (1979) E.UDAL , 51

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.UDAL

  • zugar - (1985) JIM.ESTN , 72. or.
    (...)
    V. Toponimia en Iruñerria: Sistemas de denominación y localización [en Euskera, núm. 30, Bilbao: Euskaltzaindia, 1985, pp. 527-532] [...] 1. Topónimos básicos. Forman un bloque primario de topónimos los nombres comunes de los elementos geomorfológicos (orónimos, hidrónimos, fitónimos y otros) que configuran el territorio local, como los montes (mendi), cerros (munio), peñas (aitz), monte arbolado (oian); las fuentes (iturri), regatas (erreka), balsas (idoi), lagunas (more), pozos (butzu, putzu); los encinares (artadi), bojerales (ezpeldi), espinares (elordi, elorri,), alamedas y otras especies como el roble (aritz), olmos (zugar), fresno (lizar) y algunos frutales (urritz, urrizdi, urrizti; itxaur, gerezi, bikudi). Otros denuncian la calidad del suelo (bustin, kaskailu, legar) o su destino (alor, ardantze, euntze, fazeria, larre, sario, soto), la existencia de viales (bide, kamio, senda) o de construcciones de distinta índole (eliza, ermita, gaztelu, dorre, errota, teilari, korte, borda, gurutze, zubi). Estos y otros nombres fundamentales, que normalmente van acompañados de sufijos (-a; -ak; -am; -eta; -keta), dieron lugar a otros compuestos, que constituyen la inmensa mayoría en Iruñerria.
    (...)

    Zer: Toponimoen osagaia
    Non: --
    Jatorria: JIM.ESTN

  • zugar, zumar - (1988) JIM.ESTN , 65. or.
    (...)
    IV. Encuesta toponomástica [en Euskera, núm. 33, Bilbao: Euskaltzaindia, 1988, pp. 289-301] (...) 9.2.10. Olmo, Olmedal (Zugar, Zugar, Zumar).
    (...)

    Zer: Toponimoen osagaia
    Non: --
    Jatorria: JIM.ESTN

  • zugarramurdi - (1989/01/30) NAO , 13. zkia., 258-260. or. [BOE, 298, 1989/12/13, 38731-38732. or.]
    (...)
    Decreto Foral 16/1989, de 19 de enero, por el que se determina la denominación oficial de los topónimos de la zona vascófona de Navarra. // Artículo único. La denominación oficial de los topónimos de la zona vascófona de Navarra que se relacionan en el Anexo a este Decreto Foral será la legal a todos los efectos dentro del territorio de la Comunidad Foral. // DISPOSICIONES FINALES // 1ª. Se faculta al Consejero de Presidencia e Interior para dictar las disposiciones precisas para el desarrollo y aplicación de este Decreto Foral. // 2ª. Este Decreto Foral entrará en vigor el día siguiente al de su publicación en el "Boletín Oficial" de Navarra. // ANEXO // DENOMINACIÓN OFICIAL DE TOPÓNIMOS DE LA ZONA VASCÓFONA DE NAVARRA // NAFARROAKO HERRI IZENDEGIA // I. Zona Vascófona / I. Euskal Eremua [...] BAZTAN [...] ZUGARRAMURDI
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NAO

  • zugarramurdi: zugarramurdi - (1990) EUS.NHI , 2640000 P.227

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • zugarramurdi - (1996) BEL.DEN , 438-439
    (...)
    Significado dudoso. Comentario lingüístico: Luis Michelena (933) propuso la etimología *zu(h)ar+ andur+ -d(o)i, literal 'lugar abundante en olmos ruines'. Ahora bien, este autor reconoce que no dispone de documentación antigua a la hora de dar esa etimología. De todas formas parece claro que en este nombre nos encontramos ante un compuesto de zugar 'olmo' y el sufijo abundancial -di. Traducciones curiosas y explicaciones populares: Traducción de este género es: 'cerros, collados de olmos'.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: BEL.DEN

  • zugarramurdi - (1996/05/01) NA.IZ , 264-0005

    Zer: Lugar
    Non: Nafarroa
    Jatorria: NA.IZ

  • zugarramurdi - (1998) NA.TM , LII-2, 261-262
    (...)
    Iruñeko merinerriko udalerria. Udal mugapeak 5, 3 kilometro karratu ditu eta Baztango ipar-mendebaldean dago, Sarako mugatik hurbil (Lapurdi). Karrika 83 kilometrotara dago Nafarroako hiriburutik; toki errepide batean barna Dantxarineraino egiten da, eta hor N. 121ekin bat egiten da. Urdazubirekin batean, barrendegi bat egiten du Baztango iparraldean. Mugapeko hegoaldean, Triasikoko hareharrizko bizkarrak ageri dira, eta sartaldean, haien gailurra: Arxuri (765 m). Klima atlantiarra du. Landaredian pagoak, haritzak, gaztainondoak, lizarrak eta urritzak gelditzen dira, gizakiak, laborantzak eta larreak ezartzeko, behialako oihanak bota ondoko hondarki. 1984an, aziendak bazkatzeko pentzeak nagusi-nagusi ziren oihanaren (109 Ha) eta laborantzen aldean (barazkiak, patata, artoa, lekariak). Horrek agerian jartzen du abeltzaintzaren garrantzia. 1988ko zentsuan 2.966 ardi, 1.282 zerri, 566 behi eta 92 ahuntz ageri dira. HISTORIA: udal mugapeko leize batzuk bizileku izan ziren Historiaurrean. On Jose Miel Barandiaranek, 1941ean, gizakiaren presentziaren aztarnak aurkitu zituen inguru honetan: "Akelarren" eta "Sorginen Lezeetan", hainbat geruzatan gainezarririk, material litiko eta zeramikoak, epipaleolitotik erromatarren goi-inperioa artekoak, eta bertze batzuk Bidartea et Lexotoa leizeetan. Herriaren izena, bere gaurko grafiaz, 1154ko agiri batean agertzen da, haren bidez Antso Jakitunak, zaldi baten truke, erregeren belarrak, urak eta eskubideak eman baitzizkion Pedro Remírez de Soteli, "in illa villa que dicitur de Zugarramurdi". Ez zen luze joan Urdazubiko auzo herrian monasterio menpe gelditu zelarik. XV mendeko erdialdean "quinze casa de labradores" zeuden han, ordenaren jabego, Baztanekin batean beren kuartelak ordaintzen zituztenak. Herritarrak borroka luzeetan abiatu ziren, bai Baztandik, bai monjeengandik, beren burujabetasuna erdietsi beharrez. Monasterioaren menpetik ateratzeko lehen saioak XV mendearen erdialdekoak dira. 1443ko epai batek zehatz-mehatz xehetu zituen abadearen eta haren menpekoen eskubideak, lurraren jabetzaz eta erabileraz, etxeez, fazeriez, oihan probetxamenduez, azienden ukuiluratzeaz, luberritzeaz eta bertzez den bezainbatean. Geroxeago, herritarrek herrilurrak nahi bezala probetxatzeko ahalmena lortu zuten Baztan ibarretik (1482). Urdazubirekin batean, jurisdikzio kriminalaren eskubidea eskuratu zuen, 3.800 dukateko dohaina eginez (1667). Horren bidez udal burujabea izatea eta jurisdikzio aldetik, Baztandik bereiztea erdietsi zuten. Bidea bere kasa urratzeak eragina izan zuen biztanlerian. 1427ko 15 bizilagunak hiru halako ziren 1553an (43), eta kopuruak hazten segitu zuen (67, 1678an). Gailurra 1860an jo zuen: 585. XX. mendean biztanleriak beheiti egin du: 1970ean 341 bizilagun ziren, 1981en 315 eta 1992an 261. Inkisizioak sorginen kontra Logroñon egin zituen epaiketek dohakabez famatu zuten herriaren izena, 1610ean, anarteraino egindako guztien artean odoltxuenak bilakatu baitziren. De Lancrek mugaz harata egin zituenak baizik ez zitzaizkien gailendu. Gaztelar inkisidoreak herri euskaldun batn kontra ankertu ziren: 300 lagun, zenbait haur barne, sorgin ekarriak izan ziren. Hogeita hamar Logroñora eraman zituzten eta autofedean ezarri. Horietarik, zazpi sutan hiltzera kondenatu zituzten, Maria Zozaiakoa, bertzeak bertze. Sorginen oroitzapena eta, herritik hurbil, "Akelarrearen lezea", urtero besta bat egiteko eta turismoa erakartzeko bide dira gaur egun.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.TM

  • zugarramurdi - (1999) NA.IZ , 264-0005

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • zugarramurdi - (2000) EL.BEL.NA.TOP , 87

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EL.BEL.NA.TOP

  • zugarramurdi - (2006) NA.IZ , 264-0005

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • zugarramurdi - (2007) NA.IZ , 264-0005

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • zugarramurdi (zugarramurdiar) - (2007/01/19) OB.AG , 2.1
    (...)
    Onomastika batzordeak Bakaikun izandako bileran onartutako izena
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: OB.AG

  • zugarramurdi - (2008) NA.IZ , 264-0005

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • zugarramurdi - (2009) MTNA100 , 600/4780

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: MTNA100

  • Zugarramurdi: zugarramurdiar - (2009) ARAUA.155 , LIII (2008, 3), 1002. or.
    (...)
    Zugarramurdi (euskara); Zugarramurdi (ofiziala). Herritar izena: zugarramurdiar. Eskualdea: Baztanaldea (-a)126. Merindadea: Iruñea. Oharrak: Nafarroako Urdazubi eta Zugarramurdi eta Lapurdiko Ainhoa eta Sara herriek Xareta udal-elkartea sortu berri dute.
    (...)

    Zer: Udala
    Non: Nafarroa
    Jatorria: ARAUA.155

  • zugarramurdi - (2009) NA.IZ , 264-0005

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • zugarramurdi - (2011) NA.IZ , 264-0005
    (...)
    Lugar
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • zugarramurdi - (2012) NA.IZ , 264-0005
    (...)
    Lugar
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • Zugarramurdi - (2019) NA.TOF , 446410

    Zer: Espacio urbano
    Non: Zugarramurdi
    Jatorria: NA.TOF

  • zugarramúrdi, zugamúrdi (zugarramúrdiarràk, zugarramurdiárak) - (1990) [EUS.NHI]
  • zuenbúrdi - (1990) [EUS.NHI]
  • zugarramúrdi (zugarramurdiárrak) - (1990) [EUS.NHI]
  • Zugarramurdi (ofiziala)
  • Zugarramurdi (gaztelania)
UTM:
ETRS89 30T X.618278 Y.4791550
Koordenatuak:
Lon.1º32'29"W - Lat.43º16'6"N

Kartografia:

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper