Pertsona-izenak

- Laguntza

*: Hizki bat edo gehiago ordezkatzeko
(mendi*, aba*za, *mendi)

?: Hizki bakarra ordezkatzeko
(oihan?, e?titxu, ?adriano)

Bera - Lekuak - EODA

Bera (Hiria, udalerriko auzo nagusia)

Entitatea:
Populamendua/Herri ofiziala
Herritarra:
beratar 
Arautzea:
Euskaltzaindiaren araua 
Non: Bera
  • vera, domingo martin de - (1308) FORPC.CFMNA , N.143

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • bera - (1366) CAR.PNAXIV , 536 (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 87r B)
    (...)
    Summa de toda la recepta de florines de los fidalgos de las merindades de las Montaynnas con los fidalgos de Bera y de Baztan, IIm IIIIxx VII florines et meo que ualen a carlines contando XIII s. por florin, XIIIc LVI l. XVII s. VI d. verte felium
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Iruñeko merindadea
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • bera - (1366) CAR.PNAXIV , 536 A (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 87v A)
    (...)
    Item el abbat de Bera, IIIIº florines
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Bortziriak
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • bera - (1366) CAR.PNAXIV , 536 (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 87v A)
    (...)
    Summa [26. Tachado: de los florines.] de toda la recepta de los florines de las merindades de las Montaynnas de todos los fidalgos, con los fidalgos de Bera y de Baztan y con XXX florines de los clerigos, IIm CXVII [27. Tachado: CVIII] florines et meo que ualen a carlines contando XIII s. por florin, XIIIc LXXVI l. II s. VI d. [28. Al margen izquierdo se lee: Summa de todos los fuegos de los fidalgos con XII clerigos del obispado de Bayona VIIIc XLVII. En la columna B de este mismo folio y de otra mano: don Garcia Remiriz, IIIIº a cauayllo, dos escuderos, IIII moços, Garcia Yuaynnes con vn moço. El notario con vn moço (tachado: los quoales han). Item el portero. Los quoales han andado XIX dias.]
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Iruñeko merindadea
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • bera - (1366) CAR.PNAXIV , 536 (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 88r)
    (...)
    A don Garcia Remiriz d'Assiayn eta a Garcia Yuaynnes de Liçassoayn, comissarios a saber el numero de los [29. Tachado: fidalgos] fuegos de los fidalgos de la merindat de las Montaynnas et de la tierra et bailliu de Baztan con la tierra de Lessaca et Bera, dicho Cinquo Villas, por las expensas que fizieron segunt parescen las partidas, XXXVII libras XXIII d. carlines prietos [30. Al margen izquierdo: rendio las partes.]
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Bortziriak
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • vera - (1366) CAR.PNAXIV , 576 (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 129r)
    (...)
    Item a Machico por leuar çiertas letras a Lerin, a Lessaca et Vera que veniesen a Pomplona a fazer la taxa, XX s.
    (...)

    Zer: Hiria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • garcia de bera - (1366) CAR.PNAXIV , 450 A (D.b dok. [AGN, sign. gb.], 15r B)

    Zer: Zergaduna
    Non: San Martin Unx
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • johan de uera - (1366) CAR.PNAXIV , 435 B (D.a dok. [AGN, sign. gb.], XIIIr)
    (...)
    Johan de Uera, IV florines
    (...)

    Zer: Zergaduna [labradores]
    Non: Tafalla
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • pero uera - (1366) CAR.PNAXIV , 435 B (D.a dok. [AGN, sign. gb.], XIIIr)
    (...)
    Johan, fyjo de Pero Uera, VII florines
    (...)

    Zer: Zergadun [labradores] baten aita
    Non: Tafalla
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • vera - (1366) CAR.PNAXIV , 580 (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 132v)
    (...)
    En Lessaca LII fuegos et en Vera LVº fuegos, valen IIIIc LXVII florines et medio, los coales cogio Sancho de Mayer por su (sa)lario
    (...)

    Zer: Hiria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • bera - (1366) CAR.PNAXIV , 529, 536, 567

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • bera - (1366) CAR.PNAXIV , 567 B (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 119r A)
    (...)
    EL NUMERO DE LAS CASAS DE LOS FRANCOS DE LA TIERRA DE BERA [...] EN BERA [...] Suma XLIII fuegos
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • bera - (1366) CAR.PNAXIV , 529 B (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 83r A)
    (...)
    EN BERA
    (...)

    Zer: Hiria
    Non: Bortziriak
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • vera - (1366) CAR.PNAXIV , 570, 84 oh. (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 122r)
    (...)
    84. Los tres párrafos siguientes están cancelados. // Suma (tachado: toda) de los fuegos de las vyllas, villeros, aldeas de Lessaca et Vera (tachado: de Lessaca et Vera) a las merindades de las Montaynnas con los fuegos de Lessaca et Vera XVIIIc XXVIII que ualen a florines contando II florines et meo por fuego ualen IIIIm Vc LXX florines (al margen izquierdo: Aqui son las buenas vyllas). // Suma tota de los florines (Tachado: fuegos) de las vyllas, villeros, aldeas de las merindades de las Montaynnas con la vylla de Pomplona, de Lessaca et Vera son los fijosdalgo de las dichas merindades VIIm IIIIxx florines (tachado: fuegos) que ualen a carlines contando XIII s. por florin IIIIm VIc II l. // Suma tota (sobrepuesto: tota) de los fuegos de los fijosdalgo de las buenas (sobrepuesto: buenas) vyllas, villeros et aldeas de las merindades de las Montaynnas con los fuegos de Lesaca et Vera con XII fuegos de clerigos del obispado de Bayona IIm Vc IIIIxx IX (tachado: IIm VIc LXXIIII fuegos) fuegos que ualen a florines contando II florines et meo vno con otro VIm IIIIc LXXII (tachado: VIm VIc IIII v. florines) florines en meo que ualen a carlines contando XIII s. por florin IIIIm IIc VII l. II s. VI d. (al margen izquierdo y sin cancelar: nota que deue render los nombres de los fuegos de la vylla d'Uarr de Val d'Araquil. Item deue render los nombres de los fuegos de Biurrun. De otra mano añade: Rendio los de Biurrun que son XIIII fuegos. Item deue esso mesmo los nombres de los fuegos de la vylla de Echallarr. Item los nombres de los fuegos de la Nauarriria de Pomplona: cancelado. Y añade: Borrado porque ha rendido los nombres). Borrada esta summa porque a la otra plana enseguient es puesta (tachado: IIIIm IIIc XLVI l. XV s.; IIIIm IIIc XLV l. V s., IIIIm IIIIc LVII l. II s. VI d.) IIIIm IIc VII l. II s. VI d. Y al margen derecho: Nota que de Ucar non rendio ren ni ha fecho mention et en los IIIIen florines rendedieron VIII fuegos. Rendidos son de parte de suso que son VIII fuegos et por esso son puestos en la otra plana seguient do es fecha la suma.
    (...)

    Zer: Hiria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • miquelle bera - (1366) CAR.PNAXIV , 567 B (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 119r A)

    Zer: Zergaduna
    Non: Bera
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • vera - (1366) CAR.PNAXIV , 571 (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 122v A)
    (...)
    Summa tota de los fuegos de los fijosdalgo de las buenas villas, villeros et aldeas de las merindades de las Montaynnas con los fuegos de Lesaca et Vera con XII fuegos de clerigos del obispado de Bayona, IIm [85. De otra mano el resto de este párrafo. Al margen izquierdo: crecida esta summa por VIII fuegos de Ucar.] Vc IIIIxx XII [86. Tachado: VIm IIIIxx.] florines et meo que ualen a carlines contando XIII [87. Tachado: XII.] s. por florin IIIIm IIc XX libras. II s. VI d.
    (...)

    Zer: Hiria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • johancho de bera - (1366) CAR.PNAXIV , 567 B (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 119r A)

    Zer: Zergaduna
    Non: Bera
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • bera - (1366) CAR.PNAXIV , 571 B (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 122v B)
    (...)
    Item de Martin Garcia Muñoz, II florines et meo rendidos en recepta so titulo de las Cinco Villas en Bera et non cobrados, II florines et meo
    (...)

    Zer: Hiria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: CAR.PNAXIV

  • vera - (1457 [1982]) FDMPV.001 , VI. dok., 100. or. [A.P.G., S.1, N.11, L.13-F, 24v]
    (...)
    Titulo XXXIII // Que sean requeridos primeramente la Çibdad de Vitoria y los concejos de las dichas villas de Salbatierra de Alaba y las hermandades de Alaba y los fijosdalgo e homes buenos de Hoñate y del Señorio de la Casa de Guebara y la casa y señorio de Urquiçu y la villa de Durango y los solares de Marçana y de Ybargoen e Çaldibar y la casa y señorio de Aramayona y la villa de Sallinas y Villarreal de Alaba y los lugares de Lecumberri y Gorriti y sus comarcas e Arayz e Hugarte de Araquil y Echarri de Aranaz y Burunda y Hondarroa e Arançibia e Verriatua e Barroeta e Hugarte y la Villaviçiosa de Marquina de Ybita y la villa Ferrera de Hermua y Lesaca y Vera que quieran guardar y complir y mandar guardar y complir esta dicha hordenança
    (...)

    Zer: Hiria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: FDMPV.001

  • bera, tierra de - (1565) NAN.PR.DON , C.24

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • bera, tierra de - (1566) NAN.PR.DON , C.24

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • vera - (1587) LEK.ENAV , 131 C
    (...)
    Obispado de Pamplona [pueblos] bascongados.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: LEK.ENAV

  • bera de la montaña de navarra - (1622) NAN.PR.DON , C.53

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • bera, diego de - (1630/01/25 [1785]) ITUR.HGV , 323. or. [Dok. BolGerrPr.]
    (...)
    habeis otorgado Escritura ante Diego de Bera nuestro Escrivano (Ziortzan?)
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: ITUR.HGV

  • belsâ - (1638) O.NUV , II, VIII. kap., 169. or. [0686. or.]

    Zer:
    Non:
    Jatorria: O.NUV

  • bera del reino de navarra - (1662) NAN.PR.DON , C.53

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • berra [sic] - (1756-1815) CASS , 140

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: CASS

  • vera - (1800-1833) AÑ.LPV , 54 A
    (...)
    Pueblos Vascongados de Navarra [...] El Valle Bertizana tiene los pueblos que siguen. Es Arciprestazgo. Las cinco Villas que son: [...].
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: AÑ.LPV

  • vera - (1802) DRAH , II, 439-440
    (...)
    v. del part. de Cinco Villas de la Montaña, mer. de Pamplona, de su 6.º part. y dióc., arcip. de Bertizarana, en el r. de Navarra. Su asiento está cerca del rio que se desprende de los Pirineos de Francia á una legua por el norte de Lesaca, y se une con el Vidásoa. Confina con Echalar, Lesaca y puerto de su nombre. Tiene su alcalde ordinario y regidores que eligen los vecinos. Hay en el pueblo dos ferrerías y un convento de capuchinos con 13 religiosos, y un hospicio de carmelitas calzados con un sacerdote y un lego. La parroquia es de S. Estéban, y la sirven un cura, 4 beneficiados, 5 capellanes , un organista y 2 sororas. El vecindario es de 1509 personas, que ocupan 89 casas útiles y 4 molinos. T.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: DRAH

  • vera - (1818) Astar , 913
    (...)
    Baña arako geitu jakonian bere jentia, eta gertu eguanian, aurrez aurre arpegi emon eutsen Franzesai, ikusi zana legez *Bilbo, *Vitorija, *Tolosa, *Yanci, *Irun, *Vera, *Ascain, eta beste leku askotan, arerijuak *España guztitik urten artian
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • vera - (1829 [1553, 1587]) CENS.CAST.XVI , Ap. 160, 305b
    (...)
    En la tierra de Vera ciento y setenta y cuatro vecinos y treinta habitantes [...] Vera / [VECINOS:] 200 / [PILAS:] 1
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: CENS.CAST.XVI

  • bera - (1847) Izt.C , 21
    (...)
    Eta baldin izengaiñ gozo oek oroitezgarrizko denporatik ezagutzen badira *España guztian, norañoko anziñatasuna izango ote dute *Bera, *Arandia, *Aritio, *Beruria, *Uria, *Iria, *Edeta, *Baseta, *Luzeta, *Urdeta, *Zaldibar, *Lazeta, *Arze, *Burdua, *Orobio, *Abaroa, *Iriberri, *Oropesa, *Laberri, *Aruzi, *Astigi, *Astegi, *Artijio, eta beste geiago, zeintzubekin eraztu ta egiñaka arkitu izan zituzten lendabiziko kondairatzalleak Lurbira zabal eta Uri gogoangarri asko, ainbeste etxetar presturekin ondo beteak
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • berra - (1852) Gy , 172
    (...)
    *Eskual-herriko mendi gorenetarik bat: dituena bere inguruan, *Urruña, *Azkaiñ eta *Sara, *frantziako aldetik, eta *Berra, *espaiñakotik
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: OEH.ONOM

  • bera - (1853) Hb.Esk , 97
    (...)
    Ez Sar mendi arterat ikusteko *Sara; Ez begizta *Barrundik beherean *Bera: Mendi oin guzia da ithurritan gaindiz; Harat zohan eria omen bertze aldiz
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • beratik - (1853) Hb.Esk , 94
    (...)
    *Bidasoa *Beratik doha itsasorat, *franzia eskuin utziz iguzki alderat
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: OEH.ONOM

  • vera - (1856) TL.EF.TR.MUG , 26. or. [M.36]
    (...)
    Contiguo a tres losas que se hallan sobre el camino de Vera a Sara, en el punto denominado Lizuniagacomayarriac o Lizuniaco-mugarriac, a 277 metros del término anterior.
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: VIGSA.MUG

  • p. bera - (1909 [1991]) JIM.ESTN , 190. or.
    (...)
    XVI. Pamplona y sus nombres [en Fontes Linguae Vasconum, XXIII, núm. 57 (1991), Pamplona: Gobierno de Navarra, pp. 55-76] […] 3. El nombre vasco […] 3.5. En los pies de imprenta (1700-1910) […] 3.5.2. Iruña (1860-1910) […] La obra del P. Bera: Euskal-Iztegitxua fue impresa en Iruña, en 1909, y un folleto de Sanfermines va encabezado por los dos nombres, vasco y castellano, por este orden: «Iruña. Fiestas de San Fermín de 1908. Pamplona» (IX, 8431).
    (...)

    Zer: Hiztegigilea
    Non:
    Jatorria: JIM.ESTN

  • vera de bidasoa - (1911-1925) ALT.GPVN , II, 468

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • vera: vera de bidasoa - (1916) GM.CDA , 229
    (...)
    Vera: Vera de Bidasoa (partido de Pamplona)
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: GM.CDA

  • bera'n - (1926) ETX.EEI , Euskera III-IV (1926), 95, 97, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 107, 108, 109, 111, 112, 114, 115, 116,
    (...)
    Oletxea (Bera'n) 95. or.; Bidaburua (Bera'n) 97. or.; Ageŕeberea (Irurita'n, Lekarotz'en, Bera'n...) 99. or.; Baŕendegia (Bera'n...) [...] Egiluzea (Bera'n...) [...] Iguzkiagiŕea (Bera'n...) [...] Ezponda (Ainhoa'n, Bera'n, Naŕbaŕte'n, Oronotz'en...) 100. or.; Malkoŕa (Elbetea'n, Bera'n) [...] Zelai (Bera'n...) 101. or.; Doŕen (Irurita'n, Amayuŕ'en, Arizkun'en, Bera'n, Olabide'n, Eguaras'en, Eŕbiti'n, Beuntza'n, Egiaŕeta'n[,] Iabaŕ'en...) 102. or.; Iribaŕenia (Bera'n...) 103. or.; Aŕondoa (Bera'n...) 104. or.; Lizaŕaga (Berastegi'n, Astiasu'n, Oyaŕtzun'en, Eŕnani'n, Bera'n...) [...] Lizaŕdi-txipia, -aundia (Bera'n) 107. or.; Sagaŕdiazpia (Bera'n...) 108. or.; Arantzatea (Bera'n...) 109. or.; Elizaldea (Lekarotz'en, Elbetea'n, Elizondo'n, Arizkun'en, Aŕayotz'en, Ezkuŕa'n, Beintza-Labayen'en, Azkarate'n, Intza'n, Bera'n, Beruete'n, Donamaria'n...) [...] Apezenea (Mugiro'n, Arezo'n, Arano'n, Aranatz'en, Latasa'n, Bera'n, Doneztebane'n, Oitz'en, Aŕayotz'en, Arizkun'en...) 111. or.; Apeztegia (Eŕatzu'n, Gaŕalda'n, AtaĪo'n, Betelu'n, Bera'n, Eŕbiti'n, Narbaŕte'n...) 112. or.; Ostatubeŕi (Bera'n...) 114. or.; Aŕginerena (Bera'n, Eŕatzu'n, Elizondo'n, Elbetea'n...) [...] Aŕgintxobaita (Bera'n...) [...] Arostegia (Irurita'n, Araitz'en, Uŕdazuri'n, Bera'n...) 115. or.; Sastŕeabaita (Bera'n...) [...] Aragendegia (Bera'n...) 116. or.; TeĪetxea (Zugaŕamurdi'n, Bera'n...) 117. or.; Panpaŕa-baita, Maritxo-baita... Bera'n 121. or.
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Bortzerriak
    Jatorria: ETX.EEI

  • bera - (1966) AZK.EDIAL , 35 C
    (...)
    Dialecto alto navarro
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: AZK.EDIAL

  • bera - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 157. or.
    (...)
    Toponimoa
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: IÑ.SATR.PV

  • bera bidasoako - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 87. or.
    (...)
    Toponimoa
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: IÑ.SATR.PV

  • bera bidasoako - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 87. or.
    (...)
    Toponimoa
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: IÑ.SATR.PV

  • bera - (1974) LIZ.LUR , 25 (mapa), 54-55. or.
    (...)
    Mendialdeko Bortziri edo Bost Hiriak, Igantzi, Etxalarre, Lesaka, Arantza eta Bera dira [...] Eskualde honi Baztan-Bidasoa izenez deitzen hasiak dira eta ez dago gaizki jarria. Herririk gotorrenak Elizondo, Lesaka eta Bera badira ere, eskualdearen zerbitzu hiriburua Doneztebek izan beharko du, erdian dago eta
    (...)

    Zer: Hiria
    Non: Baztan-Bidasoa (Nafarroa)
    Jatorria: LIZ.LUR

  • vera: beraa - (1974) TXILL.EHLI , 178 B

    Zer:
    Non:
    Jatorria: TXILL.EHLI

  • vera de bidasoa: bera (beratar) - (1978) E.EUS.UD , Euskera, XXIII (1978, 1), 333. or.

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.EUS.UD

  • vera de bidasoa: bera (beratar) - (1979) E.UDAL , 49

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.UDAL

  • bera vera de bidasoa - (1989/01/30) NAO , 13. zkia., 258-260. or. [BOE, 298, 1989/12/13, 38731-38732. or.]
    (...)
    Decreto Foral 16/1989, de 19 de enero, por el que se determina la denominación oficial de los topónimos de la zona vascófona de Navarra. // Artículo único. La denominación oficial de los topónimos de la zona vascófona de Navarra que se relacionan en el Anexo a este Decreto Foral será la legal a todos los efectos dentro del territorio de la Comunidad Foral. // DISPOSICIONES FINALES // 1ª. Se faculta al Consejero de Presidencia e Interior para dictar las disposiciones precisas para el desarrollo y aplicación de este Decreto Foral. // 2ª. Este Decreto Foral entrará en vigor el día siguiente al de su publicación en el "Boletín Oficial" de Navarra. // ANEXO // DENOMINACIÓN OFICIAL DE TOPÓNIMOS DE LA ZONA VASCÓFONA DE NAVARRA // NAFARROAKO HERRI IZENDEGIA // I. Zona Vascófona / I. Euskal Eremua [...] BORTZIRIAK CINCO VILLAS [...] BERA VERA DE BIDASOA
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NAO

  • vera de bidasoa: bera - (1990) EUS.NHI , 2500000 P.228

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EUS.NHI

  • bera-vera de bidasoa - (1996) BEL.DEN , 129-130
    (...)
    Significado dudoso. Comentario lingüístico: Luis Michelena (242) pensó que Bera era un derivado de vasco behere 'parte inferior'. Sin embargo, Julio Caro Baroja (243) no opina lo mismo: «Pensar que "Bera", es, simplemente, algo bajo, o en lo bajo, es cosa sencilla. Hay muchos compuesto de "bera-" relacionados con "bere". Mas no hay que perder de vista que "Vera" ha sido nombre personal en la Edad Media remota (España Sagrada XXV p 93 (año 693). También hay "Veranus"): también "Beraxa" que compone varios nombres de lugar navarros». También reconoce que no documenta el antropónimo en la zona. Joan Corominas (244) al ocuparse de la voz castellana vera 'orilla', cita varias apariciones de Vera en toponimia: Vera de Plasencia, Vera de Bidasoa, Vera en Almeríay Vera del Moncayo, todas ellas a las orillas de río y todas ellas, según este autor, han sido identificadas con antiguas ciudades romanas. Traducciones curiosas y explicaciones populares: Traducciones de este género son: 'helechal', 'jaro'.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: BEL.DEN

  • bera / vera de bidasoa - (1996/05/01) NA.IZ , 250-0008

    Zer: Villa
    Non: Nafarroa
    Jatorria: NA.IZ

  • vera de bidasoa / bera - (1997) NA.TM , IL, 67-68
    (...)
    Erdi Aroan, "Bera" erran zioten, "Tierra de Bera" XVI. mendean, "Villa de Bera de la Montaña de Navarra" (XVII. Mende), "Vera de Bidasoa" 1916ko uztailaren 27ko Errege Dekretuaren bidez eta "Bera/Vera de Bidasoa", Nafarroako Gobernuak erabakita. Jentilizioa: beratar. Nafarroako iparraldeko mutur-muturrean dago herri hau. Mugakide hauek ditu: Urruña (I) eta Sara (IE), Lapurdin, eta Gipuzkoa (IM). Bortzirietako bat da. Herrigunea elizparrokiaren inguruan biltzen da (56 m-ko altitudea) eta hedatzen inguruko auzoetan barna: Altzate (Erdi Aroan hiriko familiarik inportanteenetariko baten izengoitia), Kaule, Zia, Dornaku, Xantelerreka, Garaitarreta, Suspela, Suspelttiki eta Zalain. 1860ko Nomenklatoreak Illekueta auzoa, eta Agirre eta Eltzaurdia baserriak gehitzen ditu, baita burdinola bat ere Endarlatsan. Bidasoa ugaldeak, mendi artean galkatua jaitsita, udal mugapea gurutzatzen du hegotik hego-mendebaldera. Bere eskuinetik, hirigunean berean, Zia erreka biltzen zaio, bere ur-adarra, lehenago "Lamiosin" izenekoa, Larungo mazeletatik etorririk. Mugapea (35,6 kilometro karratu) hainbat unitate morfologikoetan egituraturik dago: Zia errekak goi kretazeoko flyschean zulatutako korridorea, eta herrigunea haren mendebal muturrean; Larungo mendi-multzoko hegoaldeko mazelak (898 m), mugapeko iparraldean; mendi-multzo paleozoikoa, hegoaldean, Etxalarren eta Lesakan barna luzapena duena, eta Aiako harriko granitoak mendebaldean. Klima atlantiar epela eta euritsua (1600-1800 mm-ko euriteak). Agosti Txaho idazleak eskualdeko eta bere herrietako edertasuna goraipatu zuen, bertako ur ibilguak ferekatzen dituzten etxeak, mendi mazel eta oihanak, eremu landuak eta arbolen artean jalgitzen diren harkaitzak, dena tradizio eta elezaharren eta euskararen liluraren estalkian bildurik. Harrobiak eta meatzeak -burdin, kobre eta galena- ustiatu izan ohi dituzte; burdingintza izan zen herriko industria nagusia. Nekazaritzari dagokionez, aziendendako bazkaz landa, garia, artoa, ilarrak, babak eta gaztainak ziren produktu usuenak. Laborantzari lotutako azalera ttipituz doa, eta handituz belaiena. Abeltzaintzaren zentsua garrantzizkoa da, bereziki behi, ardi eta zerri aziendena. Amuarrain eta aingirez landa, Bidasoan izokinak harrapatzen dira oraindik ere, bereziki Endarlatsa aldean. HISTORIA: bada elezahar bat dioena herria XII. mendean sortu zutela Aragoiko errege Ramiro I.aren alegiazko seme batzuek. Hura bazter utzita, badakigu XIV. mendean herriko errenten jabetza eta usufruktua eskuz esku joan zela erregeren ondaretik hainbat nobleengana, hala nola Juan Corbarán Leetekoa eta haren alaba Urraca, Karlos II.a Gaiztoa (1366-1368) eta Terceller Anecourtekoa. Hondarrean, Koroak eskuratu zuen behin-betikoz erosketa bidez. XIV. mendean Gipuzkoarekin izan ziren gerletan bizilagunek erresuma defendatzen erakutsi zuten portaera saritzeko, Karlos Nobleak Lesakak zituen pribilegio berak eman zizkien beratarrei (1402). Erresuma konkistatua, Fernando Katolikoak kuartelak eta bestelako zergak ordaintzetik salbuetsi zuen herria. XVIII. mendearen bigarren zatian hazkunde demografikoa bizi izan zuen (2686 biztanle 1786an), meatzaritzaren eta burdingintzaren gorakadaren ondorioz. Herriko Etxea, 1776an eraikia eta jauregi itxurako, fatxada pintura apaindua eta guzti, une horretan udalerriak zuen aberastasunaren erakusgarria da. Garai horretan kaputsinoek beren komentua ezarri zuten hirian (1741). Demografiak kontrako norabidea hartu zuen gizaldi horren bukaeran, eta biztanleria beheiti joan zen gerlen ondorioz. Lehenbizi, Frantziako Konbentzioaren aurkakoak armada frantsesen okupazioa ekarri zuen (1794). Independentzia gerla edo Frantsestea etorri zen gero (1808-1813), eta haren bitartean ere Napoleonen tropek herria okupatu zuten. Geroago, Espoz y Mina jenerala Lapurditik sartu zen; errealistek garaitua, erbestera itzuli behar izan zuen. Pasarte batek erakusten du ihesaren korapilatsua: leize batean gordea, ofizial batek aurkitu omen zuen, baina atxilotzera joan zenean, elkar ezagutu zuten, biak masoneriakokide baitziren. Horrek mugara ailegatzeko parada eman zion Idozindarrari. Lehen karlistada aitzina zihoala, herria okupatzen zuten soldadu kristinatarrek Beratik alde egin zuten, baina lehenago elizparrokia eta kaputxinoen komentua erre zituzten (1838). XX. mendean biztanleria bere horretan egon zen, 2500dik 2700 biztanle bitartean. 80ko hamarkadan, berriz, goiti egin du eta 1986an 3586 zituen. Madozek dioenez udalak bost auzo ditu: Vera, Alzate, Garaitarcos, Surpela y Zalain. "Vera de Bidasoa" izena 1908ko otsailaren 18an ezarri zen (Errege dekretua, 1916ko uztailaren 27koa).
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.TM

  • bera / vera de bidasoa - (1999) NA.IZ , 250-0008

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • bera / vera de bidasoa - (2000) EL.BEL.NA.TOP , 60

    Zer:
    Non:
    Jatorria: EL.BEL.NA.TOP

  • bera - (2005) SAL.OSTN , 122-123
    (...)
    Topónimos oscuros y dudosos (...) Son oscuros o dudosos Añezkar que comparte o parece compartir terminación con Lakar (se ha explicado como 'guijo', 'aspero', Mitxelena, AV, 385; hay Lakarra en la Baja Navarra), Otsakar y Ukar (Ugar 'agua turbia, torrencial' según Mitxelena, AV, 573), Aria (cf. Aribe, situado debajo del anterior), Bakaiku, Beire, Benegorri (segundo elemento probable gorri 'rojo'), Bera, que se repite en la Península y que podría tener un origen prerromano, Besolla, Bozate (seguramente con segundo elemento ate 'puerta', 'portillo'), Etaio, Eugi en Esteribar, que Gavel (1969 [1920]: 426) relaciona con -egi, -tegi (y quizás también, pero no se ve muy claro, con hegi, como dice Mitxelena, AV, 193; cf. Iragi), Ibiriku (relacionado tal vez con ibi, ibiri 'vado'), Ihabar, Ihaben, Lana (Irigoien, [1986b: 10 y 50] considera que procede del conocido landa), Larrion (documentado con final en -un, -uin), Lorka (que se repite fuera de Navarra), Moriones, Oitz (nombre que es también el de un monte de Bizkaia), Saldias, Saldise, Tabar (cf. Ihabar) y Ziganda (las variantes históricas impiden que lo relacionemos con Zia o Ziga).
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.OSTN

  • bera / vera de bidasoa - (2006) NA.IZ , 250-0008

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • bera - (2006/09/22) IÑ.BERA , Euskera, LI (2006, 2), 731-735
    (...)
    BERA / VERA DE BIDASOA HERRI IZENAZ (1.- Bera herri izena dela eta, bertako Euskara Batzordeak, Bortzirietako Euskara Mankomunitatearen bitartez, Euskaltzaindiaren iritzia jakin nahian, Nafarroako ordezkariari Bera herri izenari buruzko txostena eskatu dio). Andres Iñigo, Onomastika batzordeburua eta Nafarroako ordezkaria. Euskaltzaindiak, 1979an hartutako erabakiaren ondorioz, herriaren euskal izena Bera zela eta herritarrena beratar plazaratu zuen (Euskaltzaindia, 1979: 95). Geroztik, 18/1986 Euskararen Foru Legearen agindua betetzearren, Nafarroako Gobernuak Euskaltzaindiari hala eskatuta, Akademiak, aurreko erabakia berretsi eta Gobernuari jakinarazi zion herriaren euskal izena Bera zela eta herritarrena beratar (Euskaltzaindia & Nafarroako Gobernua, 1990: 60, 228, 265). Erabaki horiek hartzeko, Euskaltzaindia, ohi den bezala, agiri eta herri ebakeran oinarritu zen. Hona hemen orduan erabilitako datuak eta geroztik ere aurkitu direnak: 1. AGIRIAK XIV. eta XX. mende bitarteko agiriak Bera izen soilaren alde mintzo dira. Hona agirietako zenbait lekuko: - Bera, 1366 (Carrasco Pérez, 1973: 529, 536, 567). - La villa de vera, 1543 (9. sorta); tierra de bera, 1550 (7. s.); la tierra de bera, 1565 (24. s.); bera, 1557 (17. s.); bera, 1581 (42. s.); la villa de Bera de la montaña de Navarra, 1622 (53. s.); la villa de Bera del Reino de Navarra, 1622 (53. s.); Bera, 1770 (118bis s.). (Iturria: Notari Protokoloen artxiboa. Doneztebeko Notaritza). - Florencio Idoatek, Nafarroako historiaren hainbat zertzelada ematen dituenean, Vera aipatzen du, bertzeak bertze, honako urte hauetan: 1360, 1366, 1430, 1556, 1573, 1662, 1676, 1716, 1757, 1784, 1822, 1830... (Idoate, 1979). - Pascual Madozek XIX. mendean idatzi zuen hiztegian honela definitzen du: Vera. «Villa y una de las cinco que llaman de la montaña» (Madoz, 1986: 383). - Larreko idazleak ere Bera erabiltzen zuen. Erraterako 1936an idatzitako artikulu batean honela dio: «Eldu den illeko amargarrenean abertzale bilkurak izango dire Baztanen, Itunen eta Beran; Monzon euskalizlari aoederrekoa mintzalari, eta lau bertsolari, Dargaitz, Iriarte, Txapel eta Basarri; ots, oberenetarik: ongi dago!» (Irigarai Larreko, 1992: 180). - Bertako euskal testuetan ere Bera edo Vera formak aurkitzen dira: a) Berako Juan Bautista de Yturria olagizonak XVII. mendean euskaraz idatzitako hiru gutunetan aipu hauek ageri dira: «cergatiq bihar çazpi orenetaco ediren bear dute Beran», «Beran eguiña junioren 14 de 1676», «Beran eguiña junioren 23 de 1676. Zure servitzaria Juan Bautista de Yturria» (Urrizola, 2006: 265). b) Ustez XIX. mendekoak diren euskaraz idatzitako Berako Ordenantzen atal batean honela dator: «Eztadiyela ñior pasatu Veraco auzotiq Alzatara, ta ez Alzatatiq Verara erronda eguin ezquero, bada arrapatzen badire eben auzotiq campuan yzanen direla castigatubac rigore guciyarequin, ta valiyoco escusariq batere» (Idoate Ezquieta & Villanueva Equiza, 1990: 276). c) Ignacio Larramendi (1874-1960), P. Román de Vera Dornaku (1878-1959) eta Joaquin Aldave (1893-1973) Berako euskal idazleek beti Bera erabili zuten (Goya, 1980). 2. HERRI EBAKERA - Eusebio de Echalar (Etxalar 1874 - Lekaroz 1956) kaputxino eta euskaltzain urgazleak honela dio: «Berá dicen los instruídos y el pueblo sigue pronunciando Berá [...] Se dice Berá, Barákoa, Berára, Berátik» (1980: 1059). - Bera [berá] eta beratar [berátar] (Euskaltzaindia & Nafarroako Gobernua, 1990: 99). OHAR ARGIGARRIAK 1. Vera de Bidasoa izen ofiziala (1916-1989) XX. mendearen hasieran Espainian hartutako erabaki administratiboa eta bere ondorioak: Real Decreto 27 de Junio aprobando la reforma propuesta al efecto por la Real Sociedad Geográfica (Cambio de denominación de algunos Ayuntamientos) delakoa. 1916ko ekainaren 27ko Errege Dekretu horren bitartez Espainian 573 udal izen aldatu ziren. Horrela dio Dekretuak bere sarreran: «Para que desaparezca la extraordinaria y lamentable confusión que origina el hecho de existir 1.020 Ayuntamientos con nombres idénticos, la Real Sociedad Geográfica ha realizado un meditado estudio encaminado a reformar la nomenclatura geográfica de España, y al acometer labor tan meritoria, háse atenido a bases generales que imprimieran a la obra unidad de criterio, limitándola todo lo posible a poblaciones de menor categoría y procurando que el nuevo calificativo que se las (sic) asigne no sea arbitrario, sino el que la tradición, el uso o los afectos de cada localidad vienen consagrando, consiguiendo de este modo la casi inmutabilidad de su nueva designación (...)». Nafarroan honako aldaketa hauek inposatu ziren: Aguilar > Aguilar de Codés, Maya > Maya de Baztán, Sada > Sada de Sangüesa, Torralba > Torralba del Río, Torres > Torres del Río, Urroz > Urroz de Santesteban, Vera > Vera de Bidasoa, Villamayor > Villamayor de Monjardín. Erabaki horren ondorioz, erdal grafian Vera izen soila zuten herriak elkarrengandik bereiztea lortu zen, Vera izena Almerian dagoen herriarentzat utziz eta Vera de Bidasoa eta Vera de Moncayo sortuz. Horrenbertzez, mendeetan zehar Bera soilik izan zen Nafarroako herriaren izena. Aldaketa 1916ko erabakiarekin etorri zen. Orduz geroztik, 1989 arte, herriaren izen ofiziala Vera de Bidasoa izan da. Eta jakina, izen ofizialak, agiri eta xafletan azaltzen denean gertatzen den bezala, eragin zuzena izan du eta bere bidea egin du, gaztelaniazko erabileran batik bat. 2. Bera / Vera de Bidasoa izen ofiziala (1989tik aitzina) 1989tik aitzina izen ofiziala Bera / Vera de Bidasoa da. Euskaltzaindiak Bera soilik proposatu zuen (Euskaltzaindia & Nafarroako Gobernua, 1990: 60, 228, 265), baina Nafarroako Gobernuak Bera / Vera de Bidasoa onetsi zuen (ikus Nafarroako Gobernuak euskal eremuko herri izendegia onartu zuen 16/1989 Foru Dekretua). 1916ko Errege Dekretu horren ondorioz, Nafarroan bezala, gure inguru hurbilean ere zenbait aldaketa ofizial egin zen, erraterako Gipuzkoako Alegría > Alegría de Oria eta Villarreal > Villarreal de Urrechu. Baina, jakina den bezala, demokrazia garaian, Gipuzkoako Batzar Nagusiak, Euskaltzaindiaren proposamena onartuz, aldatu zituen eta herri horien egungo izen ofizialak Alegia eta Urretxu dira. Nafarroan ere, 1916an Sada de Sangüesa eta Urroz de Santesteban izendatu zirenak, Sada eta Urrotz dira 1980 eta 1989az geroztik hurrenez hurren. Azkenik, argitu behar da gauza bat dela euskal izena proposatzea edo aholkatzea eta bertzea izen ofiziala zein den erabakitzea. Euskaltzaindia Nafarroan euskara gaietarako aholkulari ofiziala denez gero, proposamenak egiteko erakunde ofiziala da (ikus 18/1986 Euskararen Foru Legearen 8. artikulua). Proposatzen dituen izenak ofizial bihurtzea, ordea, ez dago, zoritxarrez, Euskaltzaindiaren esku, horretarako ahalmenik ez duelako. Ofizialtasuna erakunde administratiboen esku dago eta horretarako dagokion udalak erabaki behar du eta Gobernuak berretsi. Bibliografia CARRASCO PÉREZ, J. (1973), La población navarra en el siglo XIV, Universidad de Navarra, Pamplona. ECHALAR, FR. EUSEBIO DE, (1980), «Disertación sobre el análisis e interpretación de los nombres toponímicos vascos», Geografía General del País Vasco, La Gran Enciclopedia Vasca, VIII, 1049-1099, Bilbao. EUSKALTZAINDIA, (1979), Euskal Herriko Udalen Izendegia, Bilbo. EUSKALTZAINDIA & NAFARROAKO GOBERNUA, (1990), Nafarroako Herri Izendegia / Nomenclátor Euskérico de Navarra, (zuz. J. M. Jimeno Jurio), Iruñea. GOYA, J. (1980), Iru beratarren euskal bertsoak, (I. Larramendi – J. Aldave – P. Roman de Vera), Bera. IDOATE, F. (1979), Rincones de la historia de Navarra (3 ale), Diputación Foral de Navarra. IDOATE EZQUIETA C. & VILLANUEVA EQUIZA, J.J. (1981), «Unas ordenanzas de Vera en vascuence», Fontes Linguae Vasconum 37, 275-281. IRIGARAI, P.F. Larreko (1992), Nafarroatik, Euskal Editoreen Elkartea & Eusko Ikaskuntza, Klasikoak 61, (Iñaki Caminoren edizioa), Donostia. MADOZ, P. (1986 [1845-1850]), Diccionario geográfico-estadístico-histórico, Madrid. Navarra, Faksimile erako argitalpena. NAFARROAKO GOBERNUA. Nafarroako Artxibo Nagusia: – Notari Protokoloen artxiboa. Doneztebeko Notaritza. (A. Iñigok jasotako lekukoak). – «Inventarios del Reino» artxiboa, Estatistika Atala. Apeos de Navarra de 1726 y 1727 agiria. URRIZOLA, R. (2006), «Tres cartas en euskara escritas por un ferrón de Bera», Fontes Linguae Vasconum 102, 255-269. Andres Iñigok aurkeztu eta Onomastika Batzordeak Ziordian, 2006ko irailaren 22an onartua.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: IÑ.BERA

  • bera / vera de bidasoa - (2007) NA.IZ , 250-0008

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • bera (beratar) - (2007/01/19) OB.AG , 2.1
    (...)
    Onomastika batzordeak Bakaikun izandako bileran onartutako izena
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: OB.AG

  • bera / vera de bidasoa - (2008) NA.IZ , 250-0008

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • bera - (2008/05) Euskera , LIII (2008, 1), 75-79
    (...)
    BERA HERRI IZENAZ TXOSTEN OSAGARRIA Iruñea, 2008ko maiatza. Andres Iñigo, Onomastika batzordeburua eta Nafarroako ordezkaria. Bera herri izena dela eta, bertako Euskara Batzordeak, Bortzirietako Euskara Mankomunitatearen bitartez, Euskaltzaindiaren iritzia jakin nahian, Nafarroako ordezkariari Bera herri izenari buruzko txostena eskatu zion. Txosten hura aipatutako Mankomunitatera eta Berako Udalera igortzeaz gain, Euskaltzaindiak, 2006ko Nafarroa Oinez zela eta, Berako Kultura Etxean egindako Ageriko Ekitaldian aurkeztu zuen ordezkari honek eta Euskera aldizkarian (1.- Ikus Euskera 51, 731-735 or.) «Bera / Vera de Bidasoa herri izenaz» izenburupean argitara eman. Berako Udalak 2008ko urtarrilaren 17an herriaren izen ofiziala Bera / Vera de Bidasoa ordez Bera izatea onartu zuen. Ondotik, aldaketaren eskaera Nafarroako Gobernuari aurkeztu eta honek 2008ko otsailaren 18an hartutako erabakiaren bitartez ukatu egin zion. Hala ere, Udalak aurrera egitea erabaki zuen, eta bertako alkateak 2008ko apirilaren 14an Euskaltzaindiaren Nafarroako ordezkariari, 2006an egindakoaren txosten osagarria eskatu zion. Hona egindako txosten osagarriaren edukia: 1. Udalerri horri dagokion Bera toponimoa euskalduna eta bakarra da, bere lehendabiziko lekukotasun historikoa ezagutzen denetik (1366). Hasierako kontsonanteari dagokionez, kontuan izan behar da, agirietan mendez mende Bera edota Vera era berean eta inolako irizpiderik gabe idatzi izan direla. Aipatzekoa da kontu hori batere garrantzirik gabekoa dela idazki zaharretan. Irizpiderik eza horren lekuko dira 2006an egindako txostenaren «Agiriak» atalean ematen diren izenaren lekukotzak (2.- Ikus Euskera 51, 731-732 or.). 2. Euskaltzaindia 1918an sortu zen eta hartu zuen lehendabiziko erabakien artean euskararen alfabetoarena izan zen (3.- Ikus Euskera, 1920, 64. or.). Alfabeto horretan B grafema ageri da, ez ordea V (gaztelaniaz uve deitzen zaiona). Demokrazia berrezarri zenetik, Euskaltzaindia euskararen Errege Akademia aitortu zen eta, hortaz, euskara gaietarako erakunde ofiziala Araba, Gipuzkoa, Nafarroa eta Bizkaia probintzietarako (4.- Ikus otsailaren 26ko 573/1976 Errege Dekretuaren 1. artikulua.). Ondoren, ofizialtasun hori espresuki aitortu zitzaion Nafarroako Foru Erkidegorako, bertako legegintzaren bitartez (5.- Ikus abenduaren 15eko 18/1986 Foru legea, Euskarari buruzkoa, 3.3.artikulua.). 3. Euskaltzaindiak, orain arte hartu dituen erabaki guztietan, udalerri horri dagokion izena Bera dela erran du eta herritarrarena beratar. Izan ere, hala onartu zuen lehendabiziko aldiz erabaki zuenean, 1979.urtean (6.- Ikus Euskal Herriko Udalen Izendegia, Euskaltzaindia, 1979, 95.or.). Ondotik, 1989an –Nafarroako Gobernuak 18/1986 Foru Legearen 3.artikulua betetzearren, hala eskatuta–, Euskaltzaindiak erabaki hura berretsi zuen (7.- Ikus Nafarroako Herri Izendegia / Nomenclátor Euskérico de Navarra, Nafarroako Gobernuak eta Euskaltzaindiak elkarrekin argitaratua, 1990, 265.or.). Azkenik, 2007an, Euskaltzaindiak Nafarroako udalerrien izendapenei arau izaera emateko egindako berrazterketaren ondotik, berriro ere izendapen hori berretsi zuen (8.- Euskaltzaindiak 2007ko otsailaren 23an osoko bilkuran hartutako erabakia.). 4. Azken berrespen hau erabaki aitzinetik, Onomastika Batzordeak 2006an onartutako irizpenean emandako lekukoez gain, izendapen bakarraren alde mintzo diren bertze zenbait testigantza ere kontuan izan zituen, bertzeak bertze, Julio Altadill eta Joaquin Goya jaunenak. A) Julio Altadill izan zen Francisco Carreras Candik 1911 eta 1925 bitartean argitara eman zuen Geografía General del País Vasco-Navarro lanaren Nafarroari buruzko bi aleen egilea. Gaztelaniaz idatzitako lan horretan Vera soilik aipatzen du beti (9.- Ikus Bartzelonako Establecimiento Editorial de Alberto Martín izenekoan ateratako lehendabiziko argitalpenari dagokion Provincia de Navarra-ren bigarren alearen 296.or.). B) Joaquin Goya apez beratarra izan zen 1980an argitaratutako Posesías de tres veratarras en euskera / Iru beratarren euskal bertsoak liburuaren egilea. XIX. Eta XX. Mendeetako Berako hiru euskal idazle horiek Ignacio Larramendi (1874-1960), P. Román de Vera Dornaku (1878-1959) eta Joaquin Aldave (1893-1973) dira. Hirurak beti Bera soilik erabiltzen dute. Hona liburuan ageri diren zenbait aipu: «Zeñen pollita den BERA!..., BERA’ko goxotasuna» (11.or.); «Erri pollita franko ludiyan badago, BERA bezain pollitik iñontxo ez dago» (21.or.); «Esteban Deuna BERA’k du zaindari..., baduzu BERA ibai bat garbia, edergarritzat Jaungoikoak jarria» (65.or.); «Zenbat auzotan dago banatuta BERA erriya. Denak elkartuta bat egite’ute; erri bat bakarra besarkatuta» (66.or.); «O BERA erri beti paketsua, nolkua ziñan ez dut nik aztua» (67.or.); «O Bera nire erriya, zaitut biyotzian» (69.or.). 5. 2006ko txostenean azaldu bezala, mendez mende era berean eta inolako irizpiderik gabe, B eta V kontsonanteez idatzi den toponimo bakar horri, orain dela mende bat baino gutxiago, 1916. urtean hain zuzen, gehitu zitzaion kalifikatzaile bat. Izan ere, 1916ko ekainaren 27ko Errege Dekretuak (10.- Ikus Gaceta de Madrid, 1916ko uztailaren 2ko 184. zenbakiaren 11-16.or.) Espainiako Erresuman izen bera zuten herri izenei kalifikatzaile bat gehitzea erabaki zuen. Zer dela eta? Dekretuaren azalpenetan esplikatzen den bezala, izenen erabilera Administrazio mailan erraztearren. Hona Dekretuaren sarreran datorrena: «háse atenido a bases o reglas generales que imprimiesen a la obra unidad de criterio, limitándola en lo posible y procurando que afectara al menos número de localidades, dejando intacto el nombre actual a las poblaciones de mayor categoría administrativa, como las capitales de provincia, cabezas de partido judicial y las de mayor número de habitantes, y variando los de aquellas entidades de población cuyo número de vecinos es menor que el de sus homónimas, procurando que el calificativo que se asigna no sea arbitrario, sino el que la tradición, el uso o los afectos de cada localidad vienen consagrando, y teniendo también presentes los antecedentes históricos, circunstancias especiales de terreno, etc., y con especial predilección las palabras que expresan nombre de corriente de agua, de la montaña, del territorio, de la particularidad geográfica, en fin, en cuyas cercanías o dentro del cual se halle enclavado el Ayuntamiento o población cuyo nombre propone modificar». Dekretu horren eraginez, Vera izen soila Almeriako probintzian dagoen udalerriarentzat gorde zen, auzitegi barrutiburu zelako, eta gainerakoei kalifikatzaile bat gehitu zitzaien, hala nola, de Bidasoa (hidronimoa) Nafarroako probintziakoari eta de Moncayo (oronimoa) Zaragozakoan dagoenari. 6. Euskaltzaindiak 1979an Nafarroako euskal toponimo hau Bera idatzi behar zela erabaki zuenetik, ez dago izen hau bertze herri batenarekin nahasterik, ez baita Espainiako Erresuman grafia horretan idazten den izen bereko herririk. Gainera, izen bakarra denean erabat lekuz kanpo dago bi izendapen ematea; oraindik gehiago, Espainiako Erresuman hizkuntza ofizialkideak onartu zirenetik, Erkidego Autonomikoetan egin den bidea praktika horren alde mintzo da. Azken horren adibideetako bat da, erraterako, demokrazia berrezarri eta Galiziako Estatutuaren eraginez, Lugo probintzian erabakitakoa. Los Nogales deitzen zen udalerria As Nogais izendatu zen, eta azken hau da egun izendapen bakarra, hain zuzen ere, Los Nogales ez delako As Nogais-en gaztelaniazko beste izen bat, Vera ez den bezalaxe Bera toponimo euskaldunaren gaztelaniazko bertze izen bat. Hor dugu, bada, izen bikoitzaren inolako beharrik izan ez duen adibide analogo bat. 7. Abenduaren 15eko 18/1986 Euskarari buruzko Foru Legeak 5.1. a) artikuluan Bera udalerria Nafarroako euskal eremuan kokatu zuen, eta 8.1. a) artikuluan honela dio: «Eskualde euskaldunean, izendapen ofiziala euskalduna izanen da, gaztelerazko beste izen bat izan ezik, kasu honetan biak erabiliko baitira». Bera euskal toponimoa da eta, hala delako, euskara hizkuntzaren arauen araberako grafia dagokio (Bera, ez Vera), eta dagokion moduan idatzita, ez du izen bikoitzik ez Nafarroako Foru Erkidegoan ez eta Espainiako Erresuma osoan. Hortaz, izen bakarra denez gero, ez dagokio aipatutako legearen 8.1.a) artikuluaren aplikazioa, artikulu horrek gazteleraz bertze izen bat duten udalerriei aplikatu behar zaiola baitio, Auritz / Burguete, Luzaide / Valcarlos, Orreaga / Roncesvalles, eta abarri. Beraz, lekuz kanpo dago bertze izen bat ezartzea, erran bezala, izen bakarra delako, toponimo euskalduna, Nafarroako euskal eremuan kokatua, dagokion hizkuntzaren arauen araberako grafian idatzia eta, horien guztien ondorioz, erabat desagertu delako 1916an kalifikatzailea gehitzeko erabakiaren oinarrizko arrazoia. 8. Gainera, 1916ko Errege Dekretuaren bitartez gehitutako kalifikatzaileen ezabaketak baditu aurrekariak Nafarroan, bi udalerritan gutxienez. Izan ere, aipatutako Dekretuaren eraginez Sada de Sangüesa eta Urroz de Santesteban izendatu ziren udalerrien egungo izen ofizialak Sada eta Urrotz dira (11.- Ikus Nafarroako Gobernuak argitara emandako 2007-01-01eko Nafarroako Izendegia, 56. eta 58.orrialdeetan hurrenez hurren.) eta, jakina, Urrotz, Bera bezalaxe, Nafarroako euskal eremuan kokatua dago. 9. Azkenik, Nafarroako Gobernuak berak izen bakarraren alde jokatu du toponimia txikian. Foru Aginduen bitartez, onartu zuen Nafarroa osoko toponimia txiki ofiziala, eta zehazki ekainaren 21eko 193/1993 Foru Dekretuaren bitartez Berako toponimia txikiaren zerrenda, Nafarroako Aldizkari Ofizialean 1993urteko 82. zenbakian argitara emana. Zerrenda ofizial horretan Beralandeta («Berako landa» adierazten duen toponimoa) ageri da, B kontsonantearekin eta de Bidasoa kalifikatzailerik gabe. Grafia eta forma bakarrean idatzia dagoen toponimo hau ofiziala da ondorio eta aplikazio guztietarako (12.- Ikus Nafarroako Gobernuak 1997an argitara emandako Bortzirietako toponimia txiki ofizialean, Nafarroako Toponimia eta Mapagintza / Toponimia y Cartografía de Navarra, IL zenbakia, 78.or.). BIBLIOGRAFIA OSAGARRIA 18/1986 Foru Legea, abenduaren 15ekoa, Euskarari buruzkoa. 573/1976 Dekretua, otsailaren 25ekoa, zeinetan onartzea ematen zaion Euskararen Akademiari, Euskararen Erret Akademiaren izena ipintzen zaiolarik. Altadill, J. Provincia de Navarra (2 ale), Geografía General del País Vasco-Navarro, Francisco Carreras Candi jaunaren zuzendaritzapean (1911-1925). Nafarroako Gobernua (1991-1999), Toponimia y Cartografía de Navarra / Nafarroako Toponimia eta Mapagintza (59. zenb.). Real Decreto de 27 de junio de 1916, Gaceta de Madrid 184, de 2 de julio de 1916, 11-16.or.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: Euskera

  • bera // vera de bidasoa - (2009) MTNA100 , 600/4780

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa
    Jatorria: MTNA100

  • bera / vera de bidasoa - (2009) NA.IZ , 250-0008

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • Bera: beratar - (2009) ARAUA.155 , LIII (2008, 3), 995. or.
    (...)
    Bera (euskara); Bera / Vera de Bidasoa (ofiziala). Herritar izena: beratar. Eskualdea: Bortziriak (-ak); Bortzerriak (-ak). Merindadea: Iruñea
    (...)

    Zer: Udala
    Non: Nafarroa
    Jatorria: ARAUA.155

  • bera - (2009/09/30) NAO , 120. zkia., 12400-12401. or. [BOE, 239. zkia., 2009/10/03, 83502. or.]
    (...)
    ERABAKIA, Nafarroako Gobernuak 2009ko abuztuaren 10ean hartua, Berako udalerriaren izena ofizial deklaratzen duena, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak 2009ko ekainaren 11n emandako epaia betez. // Bera / Vera de Bidasoako Udalaren osoko bilkurak, 2008ko urtarrilaren 17an egindako bileran, erabaki zuen udalerriaren izenaren aldaketa onestea, Bera izen bakarra izatera pasatuz. // Nafarroako Gobernuak 2008ko otsailaren 18an hartutako erabakiaren bidez, izen aldaketaren onespenari uko egin zion. // Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiko Administrazioarekiko Auzien Salak, 2009ko ekainaren 11n emandako epaian, toki entitate horrek paratutako administrazioarekiko auzi-errekurtsoa baietsi du eta 2008ko otsailaren 18ko erabakia indargabe utzi. Halaber, 2008ko urtarrilaren 17ko udal erabakia zuzenbidearen araberakoa dela deklaratu eta Bera/Vera de Bidasoako udalerriaren izena hemendik aurrera Bera izanen dela ezarri du. // Nafarroako Toki Administrazioari buruzko uztailaren 2ko 6/1990 Foru Legearen 23. eta 25. artikuluetan xedatutakoari jarraikiz, bidezko da Nafarroako Gobernuari dagozkion jarduketak egitea, izen berriak izaera ofiziala izan dezan. // Horrenbestez, Nafarroako Gobernuak, Toki Administrazioko kontseilariak proposatuta, // ERABAKI DU: // 1. Bera/Vera de Bidasoako udalerriak hemendik aurrera Bera izena izanen duela deklaratzea. // 2. Erabaki hau Estatuko Administrazio Nagusiari igortzea, Lurralde Politikaren Ministerioaren Toki Entitateen Erregistroan inskriba dezan, eta, halaber, Toki Administrazioko Departamentuko Nafarroako Toki Entitateen Erregistroan inskribatzea. // 3. Erregistro horietan inskribatu ondoren, Estatuko eta Nafarroako aldizkari ofizialetan argitaratzea. // 4. Erabakia Berako Udalari jakinaraztea. Aditzera ematen zaio haren kontra administrazioarekiko auzi-errekurtsoa jarri ahalko duela, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiko Administrazioarekiko Auzien Salari zuzendua, bi hilabeteko epean, jakinarazi eta biharamunetik hasita. Horrek ez du alde batera uzten Nafarroako Gobernuan aldez aurreko errekerimendua egin ahal izatea, Administrazioarekiko Auzien Jurisdikzioa arautzen duen uztailaren 13ko 29/1998 Legearen 44. artikuluan aurreikusitako moduan eta epean. // Iruñean, 2009ko abuztuaren 10ean.-Erakundeekiko Harremanetarako kontseilari eta Gobernuaren eleduna, Nafarroako Gobernuko idazkariaren ordez, Alberto Catalán Higueras. // Iragarkiaren kodea: F0922680
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NAO

  • bera - (2011) NA.IZ , 250-0008
    (...)
    Villa
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • bera - (2012) NA.IZ , 250-0008
    (...)
    Villa
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: NA.IZ

  • Bera - (2019) NA.TOF , 446311

    Zer: Espacio urbano
    Non: Bera
    Jatorria: NA.TOF

  • Bera - (2019) NA.TOF , 444220

    Zer: División administrativa
    Non: Bera
    Jatorria: NA.TOF

  • Bera (ofiziala)
  • Bera (gaztelania)
  • /be-rá/ (ahoskera)
UTM:
ETRS89 30T X.607048 Y.4792921
Koordenatuak:
Lon.1º40'50"W - Lat.43º16'53"N

Kartografia:

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper