Pertsona-izenak

(...)
en la dicha vuestra peticion se contiene la qual por mi vista quanto a la gente de Franceses que decides viene a la frontera por mar e por tierra como quiera que yo he savido que aquella gente es venida con temor de los Yngleses que son pasados o quieren pasar al ducado de Guiana por se apoderar del dicho ducado
(...)

(...)
me aviades notificado que aviades sido informados que yo mandaba dar e entregar esa Provincia el mi Condado de Vizcaya e tierra llana al Duque de Guiana mi mui caro e mui amado primo por cierto casamiento que con el se trata
(...)

(...)
que ninguno non sacase vena para faser fierro del dicho condado para fuera parte, e dis que quando el ducado de Guiana fue conquistado por el rey de Françia a cabsa de las alianças de entre estos nuestros reygnos de Castilla e el reyno de Françia, se vso sacar la dicha vena [...] vn vesyno del dicho condado gano vna provision del sennor rey don Juan de gloriosa memoria, nuestro padre, para que pudiese sacar veynte e quatro mill quintales de la dicha vena para la dicha Guiana e que otro alguno non lo pudiese sacar [...] que qualquier vesino del dicho condado pudiese e pueda sacar e lle(var) (roto) vena de fierro a las tierras de Laborte que son en Guiana e Vayona e a otras partes fuera de nuestros regnos [...] dexedes a todos los vesinos del dicho condado e sennorio de Viscaya sacar la dicha vena de fierro e la llevar a las tierras de Laborte, que son en Guiana e Vayona e por otras partes algunas libremente
(...)

(...)
E agora la Junta, corregidor e alcaldes e procuradores de la Hermandad de las villas e çibdad del dicho noble e leal condado e sennorio de Viscaya me fiso relaçion, por su petiçion, desyendo que todos los vesynos del dicho condado de Viscaya e de las Encartaçiones an seydo e son francos e esentos de levar vena al ducado de Guiana e fuera destos nuestros reygnos [...] mandandoles dar mi sobrecarta de la dicha carta para que asoluptamente todas e qualesquier presonas del dicho condado e Encartaçiones e prouinçia de Guipuscua podiesen sacar e llevar la dicha vena en qualquier tienpo que quesiesen a la dicha Guiana, segund que fasta aqui dis que se vso
(...)

(...)
*Tristant de *Modeing *Guienako gobernadore, eta *Lotenent general handi haren memoria, istorian ageri dira, hark resumari rendatu zutian zerbutzu handiak, *Henri izen hartako bigarrenaren denboran, istoria minzo denian, gobernadore handi, hartzaz, dio, qq, ezta izan iagoti nehor ere hanbat regretatu, eta deithortau *Franzian, nola iaun handi hura, erregek enzunik haren hilziaren berri tristia, igorri zian berehala, *Ana *de *Montmorenzi *Franziako konestablia, eta duk *d, *Aumal, bata lu idorrez, berzia, itsasoz *Bordelera, hogui mila gizoneki, eta han mendekatu, punitu gobernadore handi haren hilzia hanbat rigoroski, non ezpaita moienik letra hontan ezar ahal dezadan punizione iusto haren handitasuna
(...)

(...)
Guyenaco Gobernadore, 'Gobernador de Guyena'
(...)

(...)
Franzesez, qq; eta oraino berbo batez bia elkharrekin baitira bezala, gauzak adiaraztera emaiten tu, v, g, Meza entzunarazi diot, qq; halako gisaz non eskuarak berboaren bisajan erakusten baitarozkigu hirur gauza diferenten bisaiak; beraz erran diteke, eskuara habila, anzatsua, eta zuhurra dela berboen propietatetan ere, non hunen mintzatzeko, eta gauzen adiaraztera emaiteko manera antzatsu eta zuhur hunek baitirudi hurbiltzen dela aingeruenera, zeinek izpiritu kolpe batez hainitz gauza diferent elkharri ezagutzera, eta aditzera emaiten baitiotzate, hala nola eskuarak hitz batez hainitz gauza diferent aditzera emaiten baititu, orai ikhusi duzun bezala; ordea bertze hitzkuntza hauk barkha bezadate, baldin erraiten badut, ezin egin dezaketela, eskuarak egiten duena, baldinetariak orai eskuaratik eskola harturik ikhasi nahi ezpadute, eta baldin *Gienako *Prospero saindu handi hark latinez mintzo zelarikan erran bazuen qq
(...)

(...)
Hango jendeak noizbait deitzen ziren Kantabresak, Balzontarrak, Baskotarrak, baskotarrak, eta bizkaitarrak, *Espainiako populu guztien artean famatuak bere balentasunaz; lehenago *Guienako erresumarekin bat zen, baina orai gehiena *Espainiako khoroaren azpiko da; eta *Franziako erresumakoa da bertze gainerakoa, zeinetan baitira *Baionako hiria, *Donijoanekoa, eta zenbait bertzerik *Irungo hibaiarainokoan, zeina zerbitzatzen baita mugarritzat
(...)

(...)
Lehen aiphaturikako gerla hetaz, bere menera, eta azpira zituen lehenik *Guiena eta *Eskual-Herria, bai halaber mendi pirineoaren gaindegi guztia *Hebrorainokoan, zeina *Nafarroan sortzen baita, eta *Espainiako kanpo fruitutsuak arrasatzen zituelarikan, halako gisaz hezi zituen, non trebutari eragin baitzituen
(...)

(...)
Gaskoin hizketak, okzitano hizkuntzaren taldeko bat izanik, badu euskal sustrai bat, hain zuzen ere beste sei okzitan dialektuetatik (Guiena, Llangedok, Aurbernia, Probentza, Llimosin eta Delfinat-etakoetatik) aski bereizten duena [...] Lomagne, Armagnac eta Comingesen goikaldetik, gainean Quercy Guienako herrialdea duelarik Garonaren bestaldean [...] Condomois, Condom hiri nagusitik hartua du izena; Armagnac-en ifarraldean, bere gainean Agenois Guienako herrialdea duelarik [...] Bazadais, Bordelais eta Medoc herrialdeak, Guienakoak ziren politika zatiketan, baina Fontanek gaskointzat jotzen ditu; eta hain zuzen ere Garonaren ezkerraldean daude
(...)