Pertsona-izenak
Nafarroako Foru Erkidegoa - Lekuak - EODA
Nafarroako Foru Erkidegoa (-a) (Foru erkidegoa)
Entitatea:
Antolakuntza/Autonomia erkidegoa
Herritarra:
nafar
Arautzea:
Euskaltzaindiaren araua
Non:
Euskal Herria, Espainia
Kokalekuak:
Lekuak:
Lekuko toponimoak ikusi
-
vasco hiberus -
(0300-0400 [1989, 1990])
DRPLV , III, 147. or. (Euskera, XXXIV (1989), 713-721)
(...)
Ez zen, noski, Prudentzio poeta kristau kalagurritarraren garaian horrela, zeren laugarren mendean latinez baitio: Nos Vasco Hiberus diuidit / binis remotos Alpibus / trans cottianorum iuga / trans et Pyrenas ninguidos, 'Ebro baskoiak bereizten gaitu [Erroma-tik], bi Alpeak daudela gailur kotioen atzean eta baita Pirineo elurrez beteen atzean ere', Peristephanon, 2, 537-540, eta: Bruta quondam uasconum gentilitas, 'baskoien noizbaiteko jentiltasun burugabekoa', Peristephanon, 1, 94.
(...)Zer:
Non:
Jatorria: DRPLV -
vasco hiberus -
(0300-0400 [1989, 1990])
DRPLV , III, 186. or. (Lizarrako jardunaldiak, OV, 7. liburukian argitaratu gabe)
(...)
En la zona norte de Calahorra la lengua vasca no ha debido tener intensidad de uso social en época medieval. Naturalmente no parece que eso era así en la época del poeta calagurritano Prudencio, cristiano, y con toda probabilidad natural de la misma ciudad, pues el siglo IV dice en latín: Nos Vasco Hiberus diuidit / binis remotos Alpibus / trans cottianorum iuga / trans et Pyrenas ninguidos, 'El Vasco Ebro nos divide [de Roma], con los dos Alpes tras las cumbres cotias, y tras los Pirineos llenos de nieve', Peristephanon, 2, 537-540, y: Bruta quondam uasconum gentilitas, 'la en otro tiempo bruta gentilidad de los vascones', Peristephanon, 1, 94.
(...)Zer:
Non:
Jatorria: DRPLV -
navarrorum -
(1109 [1989, 1990])
DRPLV , III, 145. or. (Euskera, XXXIV (1989), 713-721)
(...)
CapitulumVI. - De fluminibus bonis et malis qui [in] itinere Sancti Jacobi habentur... Ad Stellam decurrit Aiega; ipsa est limpha dulcis, sana et obtima. Per villam que dicitur Arcus decurrit aqua letifera , et ultra Arcum ad primum hospitale, inter Arcum scilicet et hospitale idem, decurrit aqua letifera jumentis et hominibus bibentibus eam. Ad villam que dicitur Turres, in terra scilicet Navarrorum, decurrit flumen letiferum jumentis et hominibus bibentibus ilIud. Inde...
(...)Zer:
Non:
Jatorria: DRPLV -
nauarra -
(1571 [1989, 1990])
DRPLV , III, 148, 187. or. (Euskera, XXXIV (1989), 713-721 eta Lizarrako jardunaldiak, OV, 7. liburukian ar
(...)
Badirudi bisigotoen garaian baskoiak eremuz urriturik zeudela haiekin izan zituzten burruka-guduketarik ageri denez. Esteban Garibai mondragoarrak horrezaz dio: "Los Vascones Nauarros, conjuntos a los Pireneos, no contentos de las guerras passadas començaron a molestar y robar la España Tarragonesa de las riberas de Ebro, a cuya resistencia saliendo el Rey Suinthilla los apaziguo, y en punicion de su audacia y daños les compelio en este año, que ya era de seys cientos y veynte y dos a fabricar en las tierras de sus fronteras vna ciudad llamada Olit, que agora es villa del reyno de Nauarra, cabeça de vna de las cinco merindades en que esta diuidida en nuestros dias el reyno de Nauarra. Esta villa de Olite en la lengua Cantabra, que era la mesma que estos Vascones hablauan, es aun oy dia llamada Erriuerri, que significa tierra nueua, como lo era esta por ellos edificada, aunque otros corrompiendo el nombre dizen Arriberri, que significa piedra nueua", Compendio Historial. Barcelona 1628 [lehenengo edizioa: Amberes 1571], I tom., XXX kapitulua, 285 orr. [...] Parece que en época visigoda los vascones tenían mermado el territorio, según se desprende de las luchas que mantuvieron con aquellos. El mondragonés Esteban de Garibay dice sobre eso: "Los Vascones Nauarros, conjuntos a los Pireneos, no contentos de las guerras passadas començaron a molestar y robar la España Tarragonesa de las riberas de Ebro, a cuya resistencia saliendo el Rey Suinthilla los apaziguo, y en punicion de su audacia y daños les compelió en este año, que ya era de seys cientos y veynte y dos a fabricar en las tierras de sus fronteras vna ciudad llamada Olit, que agora es villa del reyno de Nauarra, cabeca de vna de las cinco merindades en que está diuidida en nuestros dias el reyno de Nauarra. Esta villa de Olite en la lengua Cantabra, que era la mesura que estos Vascones hablauan, es aun oy dia llamada Erriuerri, que significa tierra nueua, como lo era esta por ellos edificada, aunque otros corrompiendo el nombre dizen Arriberri, que significa piedra nueua", Compendio Historial, Barcelona 1628 [primera edición: Amberes 1571], tom. I, cap. XXX, p. 285.
(...)Zer:
Non:
Jatorria: DRPLV -
nauarra -
(1638)
O.NUV , passim
(...)
navarrae (azala [0507. orr.]) Navarrae regum // nauarrae (eskaintza [0509. orr.]) in hoc opere cum Hispanis aliquot Scrptoribus de origine Nauarrae Regni ac de serie primorum Regum habeo // nauarram (eskaintza [0510. orr.]) dum potiorem ipsius partem Nauarram, cum annexis Ditionibus // nauarrae (mandato regis [0512. orr.]) Ludovici XIII. Galliae & Nauarrae Regis authoritate cautum est // nauarris, navarra, nauarrae (synopsis capitum [0513. orr. (sic. 0514)]) Caput I. De Nauarris corumque Regione NAVARRA dictâ. Caput II. De praecipuis Nauarrae regionis oppidis atque urbibus. Cap. III. (...) déque insignioribus sacerdotiis Nauarrae. Cap. IV. De Nobilibus qui secundum Nauarrae ordinem constituunt (...) Caput V. De Concilio seu Conuentu publico trium ordinum Nauarrae, et quibus de rebus in eo ageretur // nauarrae, nauarrorû (synopsis capitum [0515. orr.]) Cap. VI. De diuersis Nauarrae Iudiciorum Tribunalibus (...) et de Nauarrorû moribus // nauarrae (synopsis capitum [0515. orr.]) Cap. IX. De origine Nauarre Regni (...) Cap. XI. Altera de primus Nauarrae Regibus opinio discussa. Cap. XII. Authoris sententia de antiquis Nauarrae Regibus (...) Cap. XV. Postremum stemma, quô reliquorum Regum stirpes, à Theobaldo I. huius nominis Nauarrae Rege // nauarrici (...) nauarrae (synopsis capitum [0516. orr.]) Cap. XVI. Appendix stemmatis Regiis Nauarrici (...) qui cum summo imperio Nauarrae praefuerunt // nauarri (I, I. kap., 003. orr. [0520. orr.]) // nauarra (I, II. kap., 004. orr. [0521. orr.]) Sandovalen gaztelaniazko aipu batean // nauarrae (I, II. kap., 007. orr. [0524. orr.]) // nauarricarum (I, II. kap., 007. orr. [0524. orr.]) // nauarrae, nauarra (I, IV. kap., 012. orr. [0529. orr.]) // nauarra, nauarrae (I, VII. kap., 022. orr. [0539. orr.]) // nauarra (I, VII. kap., 025. orr. [0542. orr.]) Plinius lib. 3. cap. 3. in recensendis his populis, qui Caesaraugustani conuentus erant, meminit Cascantêsium, Graccuritanorum, Arocelitanorum, Calaguritanorum, que Fibularenses cognominantur, Carensium, Ergauicensium, Iturissensium & Ilumberitanorum, quos omnes hactenus Nauarra complectitur // nauarraea, nauarrorû (I, IX. kap., 030. orr. [0547. orr.]) // nauarros (I, IX. kap., 031. orr. [0548. orr.]) Eginhardoren latinezko aipuan // nauarrae, nauarra (I, XI. kap., 036. orr. [0553. orr.]) // nauarra (I, XIII. kap., 048. orr. [0565. orr.]) // nauarri (I, XIII. kap., 056. orr. [0573. orr.]) // nauarrica (I, XIV. kap., 071bis. orr. [0588bis. orr.]) // nauarris, navarra, navarri (II, I. kap., 073. orr. [0590. orr.]) // nauarra (< nava), nauarrorum, nauarrae, nauarra (II, I. kap., 074. orr. [0591. orr.]) // nauarrorum, nauarra (II, I. kap., 075. orr. [0592. orr.]) // nauarrae (II, II. kap., 076. orr. [0593. orr.]) // vasconum nauarrorum (II, II. kap., 077. orr. [0594. orr.]) // nauarra (II, II. kap., 081. orr. [0598. orr.]) Antso Gartzeizek lizarrarrei emaniko gutunaren okzitanierazko aipua // nauarra (II, II. kap., 082. orr. [0599. orr.]) Antso Gartzeizek lizarrarrei emaniko gutunaren okzitanierazko aipua // nauarrae (II, II. kap., 082. orr. [0599. orr.]) Antso Gartzeizek lizarrarrei emaniko gutunaren okzitanierazko aipua // nauarrae (II, II. kap., 082. orr. [0599. orr.]) Lizarrako gutunaren okzitanierazko testuaren latinezko itzulpenean // nauarrae (II, II. kap., 083. orr. [0600. orr.]) Lizarrako gutunaren okzitanierazko testuaren latinezko itzulpenean // nauarra (II, II. kap., 083. orr. [0600. orr.]) Antso erregek Iratxeri emandako gutunaren latinezko aipuan // navarrae (II, II. kap., 084. orr. [0601. orr.]) Alfontso erregeak Tuterari emandako gutunaren latinezko aipuan // nauarrae (II, II. kap., 087. orr. [0604. orr.]) // nauarrae (II, II. kap., 088. orr. [0605. orr.]) Gartzia erregek Gares berriari emandako gutuneko latinezko aipuan // nauarrae (II, II. kap., 089. orr. [0606. orr.]) // nauarra, nauarrae (II, II. kap., 090. orr. [0607. orr.]) Espainarren esaera: Tafailla y Olite flor de Nauarra // nauarrae, nauarre (II, III. kap., 091. orr. [0608. orr.]) // nauarra (II, III. kap., 096. orr. [0613. orr.]) Garibairen kronika baten gaztelaniazko izenburuan. // nauarra, nauarrae, nauarrum (II, III. kap., 097. orr. [0614. orr.]) // nauarrum, nauarrae (II, III. kap., 098. orr. [0615. orr.]) // nauarrae, navarrorum (II, III. kap., 099. orr. [0616. orr.]) Besteak beste, Antso erregearen idazki baten aipuan // nauarrae (II, III. kap., 100. orr. [0617. orr.]) Antso erregearen idazki baten aipuan // nauarrae, nauarros (II, IV. kap., 104. orr. [0621. orr.]) // nauarrae (II, IV. kap., 104. orr. [0621. orr.]) // nauarrici, nauarris (II, IV. kap., 105. orr. [0622. orr.]) // nauarre (II, IV. kap., 106. orr. [0623. orr.]) Frantsesezko aipuan // nauarrae (II, IV. kap., 106. orr. [0623. orr.]) Frantsesezko aipuaren latinezko itzulpenean // nauarrae (II, IV. kap., 107. orr. [0624. orr.]) Frantsesezko aipuaren latinezko itzulpenean // nauarra (II, IV. kap., 109. orr. [0626. orr.]) Karlos erregek emandako gaztelaniazko dokumentuaren aipuan // nauarricorum (II, IV. kap., 110. orr. [0627. orr.]) Karlos erregek emandako gaztelaniazko dokumentuaren aipuan // nauarram, nauarrâ, nauarrae (II, IV. kap., 111. orr. [0628. orr.]) // nauarrae (II, V. kap., 112. orr. [0629. orr.]) // nauarris (II, V. kap., 113. orr. [0630. orr.]) // nauarra, nauarrorum (II, V. kap., 114. orr. [0631. orr.]) Besteak beste, Karlos II.aren gaztelaniazko dokumentuaren aipuan // nauarrae, nauarri (II, V. kap., 115. orr. [0632. orr.]) // nauarri, nauarros, nauarrae, nauarrici (II, V. kap., 116. orr. [0633. orr.]) // nauarre, nauarrois (II, V. kap., 116. orr. [0633. orr.]) Nafarroako gobernadoreak Frantziako erregeari igorritako frantsesezko gutunaren aipuan // nauarrois, nauarre (II, V. kap., 117. orr. [0634. orr.]) Nafarroako gobernadoreak Frantziako erregeari igorritako frantsesezko gutunaren aipuan // nauarricae (II, V. kap., 118. orr. [0635. orr.]) // nauarrae, nauarros, nauarri (II, V. kap., 118. orr. [0635. orr.]) Nafarroako gobernadoreak Frantziako erregeari igorritako gutunaren latinezko itzulpenean // nauarram, nauarris (II, V. kap., 119. orr. [0636. orr.]) Nafarroako gobernadoreak Frantziako erregeari igorritako gutunaren latinezko itzulpenean // nauarrae (II, V. kap., 119. orr. [0636. orr.]) Kargu hartze-zinaren latinezko idazkiaren aipuan. // nauarricarum, nauarra (II, V. kap., 120. orr. [0637. orr.]) // nauarrae, nararrorum (II, VI. kap., 120. orr. [0637. orr.]) // nauarrici, nauarrorum (II, VI. kap., 121. orr. [0638. orr.]) // nauarra, nauarros (II, VI. kap., 121. orr. [0638. orr.]) Nafarroako foruko gaztelaniazko aipuan. // nauarris (II, VI. kap., 122. orr. [0639. orr.]) // nauarrâ (II, VI. kap., 127. orr. [0644. orr.]) // nauarros (II, VI. kap., 129. orr. [0646. orr.]) // nauarris, navarra, nauarros (II, VI. kap., 130. orr. [0647. orr.]) Besteak beste, Florián Ocamporen eta Pedro Medinaren gaztelaniazko testu banaren aipuetan // nauarrensiû, nauarrenses, nauarri (II, VI. kap., 131. orr. [0648. orr.]) Bernardino Gómez Miedesen latinezko testu baten aipuan // nauarrae (II, VI. kap., 132. orr. [0649. orr.]) // nauarrâ (II, VII. kap., 134. orr. [0651. orr.]) // nauarrae, nauarram (II, VIII. kap., 144. orr. [0661. orr.]) Besteak beste, Teobaldo erregearen diplometako baten latinezko aipuan // nauarros (II, VIII. kap., 146. orr. [0663. orr.]) Joan Nuñez de Villasanen gaztelaniazko aipuan. // nauarrae (II, VIII. kap., 147. orr. [0664. orr.]) // nauarre, nauarrae (II, VIII. kap., 151. orr. [0668. orr.]) // nauarrae (II, VIII. kap., 152. orr. [0669. orr.]) // nauarrae (II, VIII. kap., 154. orr. [0671. orr.]) Besteak beste, Alfontso erregearen latinezko dokumentuaren aipuan: Sanctio Regi Nauarrae // nauarrae (II, VIII. kap., 156. orr. [0673. orr.]) Besteak beste, Hovedenen testu baten latinezko aipuan // nauarra, nuuarrae [sic] (II, VIII. kap., 158. orr. [0675. orr.]) Besteak beste Sandovalen latinezko testu baten aipuan: En estos tiempo y en otros de muy atras los señores de Viscaya andauan con lo sReyes de Nauarra // nauarrae (II, VIII. kap., 159. orr. [0676. orr.]) // nauarrae (II, VIII. kap., 160. orr. [0677. orr.]) // nauarrae (II, VIII. kap., 165. orr. [0682. orr.]) // nauarrae (II, VIII. kap., 166. orr. [0683. orr.]) // nauarrae (II, VIII. kap., 168. orr. [0685. orr.]) // nauarrae (II, VIII. kap., 169. orr. [0686. orr.]) // nauarri, nauarrae, nauarro (II, VIII. kap., 171. orr. [0688. orr.]) // nauarrae (II, VIII. kap., 172. orr. [0689. orr.]) // nauarrae (II, IX. kap., 175. orr. [0692. orr.]) // nauarrici (II, IX. kap., 175. orr. [0692. orr.]) // nauarra, nauarricam (II, IX. kap., 176. orr. [0693. orr.]) // nauarris, nauarrorum, nauarros, nauarrae (II, IX. kap., 177. orr. [0694. orr.]) // nauarros (II, IX. kap., 178. orr. [0695. orr.]) Besteak beste, Eginardoren latinezko aipuan // nauarrorum, nauarri (II, IX. kap., 179. orr. [0696. orr.]) Eginhardoren latinezko aipuan // nauarrici, nauarra (II, IX. kap., 180. orr. [0697. orr.]) Besteak beste, Rodrigo Toledanoren latinezko aipuan // nauarrae, nauarrâ (II, IX. kap., 181. orr. [0698. orr.]) // nauaros (II, IX. kap., 182. orr. [0699. orr.]) // nauarrae (II, IX. kap., 183. orr. [0700. orr.]) // nauarrae (II, IX. kap., 186. orr. [0703. orr.]) // nauarrâ (II, IX. kap., 186. orr. [0703. orr.]) // nauarra (II, IX. kap., 187. orr. [0704. orr.]) Karlos erregearen dekretu baten gaztelaniazko aipuan // nauarra (II, IX. kap., 188. orr. [0705. orr.]) Karlos erregearen dekretu baten gaztelaniazko aipuan // nauarrâ (II, IX. kap., 190. orr. [0707. orr.]) // nauarrae, nauarrorum (II, IX. kap., 191. orr. [0708. orr.]) Besteak beste, Moralesen latinezko aipuan // nauarrorum (II, IX. kap., 193. orr. [0710. orr.]) // nauarrorum, nauarrâ, nauarrae (II, IX. kap., 194. orr. [0711. orr.]) // nauarrae (II, IX. kap., 195. orr. [0712. orr.]) // nauarrêsii, nauarre, nauarraeâ, nauarris, nauarrensii (II, IX. kap., 199. orr. [0716. orr.]) // nauarraeâ (II, IX. kap., 200. orr. [0717. orr.]) // nauarrae, nauarris (II, X. kap., 200. orr. [0717. orr.]) // nauarram, nauarrae, nauarros, nauarrici (II, X. kap., 201. orr. [0719. orr.]) // nauarrae, nauarricis, nauarros (II, X. kap., 202. orr. [0710. orr.]) Besteak beste, Zuritaren latinezko aipuan // nauarra (II, X. kap., 204. orr. [0721. orr.]) Erronkariarren pribilegioen gaztelaniazko aipuan. // nauarra (II, X. kap., 205. orr. [0722. orr.]) Erronkariarren pribilegioen gaztelaniazko aipuan. // nauarros (II, X. kap., 206. orr. [0723. orr.]) Blancas-en latinezko aipuan // nauarrae, nauarrico, nauarricum (II, X. kap., 207. orr. [0724. orr.]) Iure Nauarrico (forum vocant) // nauarrâ, nauarra (II, X. kap., 208. orr. [0725. orr.]) Besteak beste, Foruaren hobekuntzaren gaztelaniazko aipuan // nauarra, nauarros, nauarrico (II, X. kap., 209. orr. [0726. orr.]) Besteak beste, Felipe Evreux eta Ioanna Albreten foruaren eranskinaren gaztelaniazko aipuan // nauarra, nauarrae (II, X. kap., 210. orr. [0727. orr.]) Besteak beste, Zuritaren gaztelaniazko aipuan // nauarrae (II, X. kap., 211. orr. [0728. orr.]) // nauarrae (II, X. kap., 214. orr. [0731. orr.]) // nauarros (II, X. kap., 215. orr. [0732. orr.]) // nauarris, nauarrae (II, X. kap., 217. orr. [0734. orr.]) // nauarr., nauarros, nauarrae, nauarris, nauarrico (II, X. kap., 222. orr. [0739. orr.]) // nauarrae (II, X. kap., 223. orr. [0740. orr.]) // nauarrae (II, XI. kap., 223. orr. [0740. orr.]) // nauarrae (II, XI. kap., 224. orr. [0741. orr.]) // nauarrae (II, XI. kap., 231. orr. [0748. orr.]) // nauarrae (II, XI. kap., 233. orr. [0750. orr.]) // nauarrae, nauarris (II, XI. kap., 235. orr. [0752. orr.]) // nauarricarum, nauarrae (II, XI. kap., 236. orr. [0753. orr.]) // nauarricis (II, XI. kap., 237. orr. [0754. orr.]) // nauarrâ (II, XI. kap., 239. orr. [0756. orr.]) // nauarrâ (II, XI. kap., 240. orr. [0757. orr.]) // nauarra, nauarrâ (II, XI. kap., 241. orr. [0758. orr.]) // nauarrâ, nauarram (II, XI. kap., 243. orr. [0760. orr.]) // nauarrae (II, XII. kap., 245. orr. [0762. orr.]) // nauarrae (II, XII. kap., 246. orr. [0763. orr.]) // nauarrae, nauarrus, nauarrum (II, XII. kap., 247. orr. [0764. orr.]) // nauarrae (II, XII. kap., 248. orr. [0765. orr.]) // nauarrorum, nauarrae (II, XII. kap., 249. orr. [0766. orr.]) // nauarrae (II, XII. kap., 251. orr. [0768. orr.]) // nauarri, nauarre, nauarrae (II, XII. kap., 252. orr. [0769. orr.]) // nauarrae (II, XII. kap., 253. orr. [0770. orr.]) // nauarrae (II, XII. kap., 254. orr. [0771. orr.]) // nauarrorum (II, XII. kap., 255. orr. [0772. orr.]) // nauarri, nauarrici (II, XII. kap., 257. orr. [0774. orr.]) // nauarrâ (II, XII. kap., 258. orr. [0775. orr.]) // nauarrici, nauarris, nauarri, nauerrorum [sic] (II, XII. kap., 259. orr. [0776. orr.]) Besteak beste, kronika fontanelenseko latinezko aipuan // nauarrâ, nauarrici (II, XII. kap., 260. orr. [0777. orr.]) // nauarris, nauarrae (II, XII. kap., 261. orr. [0778. orr.]) Besteak beste, Blancas-en latinezko aipuan // nauarris, nauarros (II, XII. kap., 262. orr. [0779. orr.]) Besteak beste, Blancas-en latinezko aipuan // nauarrici, nauarrae, nauarris, nauarricarum (II, XII. kap., 263. orr. [0780. orr.]) // nauarra (II, XII. kap., 264. orr. [0781. orr.]) Zin formularen erromantzezko aipuan // nauarra (II, XII. kap., 265. orr. [0782. orr.]) Zin formularen erromantzezko aipuan // nauarricarum, nauarrae, nauarris (II, XIII. kap., 268. orr. [0785. orr.]) // nauarrae (II, XIII. kap., 269. orr. [0786. orr.]) // nauarros (II, XIII. kap., 270. orr. [0787. orr.]) // nauarram, nauarra, nauarros (II, XIII. kap., 272. orr. [0789. orr.]) Besteak beste, Sandovalen gaztelaniazko aipuan // nauarris, nauarre (II, XIII. kap., 273. orr. [0790. orr.]) // nauarricarum (II, XIII. kap., 274. orr. [0791. orr.]) // nauarris, nauarros, nauarrorum (II, XIII. kap., 279. orr. [0796. orr.]) // nauarra (II, XIII. kap., 284. orr. [0801. orr.]) // nauarra, reyno de (II, XIII. kap., 299. orr. [0816. orr.]) Briz-en gaztelaniazko aipuan // nauarrae, nauarricis, nauarrorum (II, XIII. kap., 300. orr. [0817. orr.]) // nauarrae (II, XIV. kap., 303. orr. [0820. orr.]) // nauarrae (II, XIV. kap., 304. orr. [0821. orr.]) // nauarris (II, XIV. kap., 310. orr. [0827. orr.]) // nauarris (II, XIV. kap., 311. orr. [0828. orr.]) // nauarrae (II, XIV. kap., 312. orr. [0829. orr.]) // nauarris (II, XIV. kap., 313. orr. [0830. orr.]) // nauarrae, nauarram (II, XIV. kap., 315. orr. [0832. orr.]) Alfonso Cartagenakoaren eta Volterranoren latinezko aipuetan // nauarrâ (II, XIV. kap., 316. orr. [0833. orr.]) // nauarrae (II, XIV. kap., 319. orr. [0836. orr.]) // nauarra (II, XIV. kap., 320. orr. [0837. orr.]) Marmolen gaztelaniazko aipuan // nauarrae (II, XIV. kap., 321. orr. [0838. orr.]) // nauarrici (II, XIV. kap., 322. orr. [0839. orr.]) // nauarricarum, nauarrae (II, XIV. kap., 323. orr. [0840. orr.]) // nauarrae (II, XIV. kap., 324. orr. [0841. orr.]) Besteak beste, Hovedenen latinezko aipuan // nauarrum, nauarrae (II, XIV. kap., 325. orr. [0842. orr.]) // nauarrorum, nauarrae (II, XIV. kap., 327. orr. [0844. orr.]) Besteak beste, Yepesen latinezko aipuan // nauarrorum (II, XIV. kap., 328. orr. [0845. orr.]) Falcandoren eta Iruñeko artxibategiko dokumentuaren latinezko aipuetan // nauarra (II, XIV. kap., 329-330. orr. [0846-0847. orr.]) Iruñeko artxibategiko dokumentuaren latinezko aipuan // nauarrorum (II, XIV. kap., 330. orr. [0847. orr.]) Iruñeko artxibategiko dokumentuaren latinezko aipuan // nauarrae, nauarricarum (II, XIV. kap., 331. orr. [0848. orr.]) // nauarrae (II, XV. kap., 331. orr. [0848. orr.]) // nauarrae, nauar. (II, XV. kap., 332. orr. [0849. orr.]) // nauarrae, nauarrici (II, XV. kap., 333. orr. [0850. orr.]) // nauarrae (II, XV. kap., 334. orr. [0851. orr.]) Champagneko artxibategiko latinezko aipuan. // nauarrae (II, XV. kap., 335. orr. [0852. orr.]) Iruñeko artxibategiko latinezko aipuan // nauarrae (II, XV. kap., 336. orr. [0853. orr.]) Besteak beste, Iruñeko artxibategiko latinezko aipuan // nauarra, nauarrae, nauarros (II, XV. kap., 338. orr. [0855. orr.]) Besteak beste, Iruñeko artxibategiko gaztelaniazko aipuan // nauarre, nauarra, nauarrae, nauarrâ (II, XV. kap., 339. orr. [0856. orr.]) // nauarrici, nauarrae (II, XV. kap., 340. orr. [0857. orr.]) Besteak beste, Pardiac-eko monasterioko latinezko aipuan // nauarra, nauarrae, nauarrorum (II, XV. kap., 342. orr. [0859. orr.]) Champlong-eko epitafioko eta Papirio Massónen latinezko aipuetan // nauarrae, nauarram (II, XV. kap., 343. orr. [0860. orr.]) // nauarris, nauarra, nauarrae (II, XV. kap., 344. orr. [0861. orr.]) // nauarris (II, XV. kap., 345. orr. [0862. orr.]) // nauarrae (II, XV. kap., 346. orr. [0863. orr.]) Santiago Bruellek aipaturiko latinezko bertsoetan. // nauarrae, nauarram (II, XV. kap., 347. orr. [0864. orr.]) Besteak beste, Comptoen ganberako latinezko aipuan // nauarrae (II, XV. kap., 348. orr. [0865. orr.]) // nauarrae, nauarram (II, XV. kap., 349. orr. [0866. orr.]) // nauarrae (II, XV. kap., 350. orr. [0867. orr.]) // nauarrae, nauarrici (II, XV. kap., 351. orr. [0868. orr.]) // nauarrae (II, XV. kap., 352. orr. [0869. orr.]) // nauarrorum, nauarram, nauarrici (II, XV. kap., 353. orr. [0870. orr.]) // nauarrici, nauarrae (II, XVI. kap., 354. orr. [0871. orr.]) // nauarrâ (II, XVI. kap., 355. orr. [0872. orr.]) // nauarram, nauarrae, nauarricis, nauarrico (II, XVI. kap., 356. orr. [0873. orr.]) // nauarrae, nauarre (II, XVI. kap., 357. orr. [0874. orr.]) // nauarre, nauarrae, nauarra (II, XVI. kap., 358. orr. [0875. orr.]) Besteak beste, Gartzia Eugikoaren gaztelaniazko aipuan // nauarrae, nauarricorum, nauarrâ, nauarram (II, XVI. kap., 359. orr. [0876. orr.]) // nauarra (II, XVI. kap., 359. orr. [0876. orr.]) Besteak beste, Karlos printzearen gaztelaniazko aipuan // nauarrae (II, XVI. kap., 360. orr. [0877. orr.]) // nauarram (II, XVI. kap., 360. orr. [0877. orr.]) // nauarram, nauarrae, nauarre (II, XVI. kap., 361. orr. [0878. orr.]) // nauarrae, nauarram, nauarra, nauarrâ (II, XVI. kap., 362. orr. [0879. orr.]) // nauarrae, nauarrâ, nauarram, nauarra (II, XVI. kap., 364. orr. [0881. orr.]) // nauarrae (II, XVI. kap., 365. orr. [0882. orr.]) // nauarrae (II, XVII. kap., 365. orr. [0882. orr.]) // nauarre, nauarrorum (II, XVII. kap., 376. orr. [0893. orr.]) // nauarri (III, II. kap., 390. orr. [0907. orr.]) Elias Venetoren latinezko aipuan // nauarrici (III, III. kap., 396. orr. [0913. orr.]) // nauarrae, nauarris, nauarrâ, nauarram ibericam (III, IV. kap., 402. orr. [0919. orr.]) // nauarrae (III, IV. kap., 403. orr. [0920. orr.]) // nauarrae, nauarre (III, IV. kap., 405. orr. [0922. orr.]) // nauarrae, nauarriam, nauarrenses, nauarros (III, IV. kap., 406. orr. [0923. orr.]) Besteak beste, Fray Hugoren eta Roger Howedenen latinezko aipuetan // nauarrae (III, IV. kap., 407. orr. [0924. orr.]) // nauarro (III, IV. kap., 408. orr. [0925. orr.]) // nauarris (III, V. kap., 414. orr. [0931. orr.]) // nauarricae (III, VI. kap., 423. orr. [0940. orr.]) // nauarri, nauarra, nauarrae (III, VI. kap., 424. orr. [0941. orr.]) Besteak beste, kronika baten gaztelaniazko izenburuan // nauarrae (III, VII. kap., 439. orr. [0956. orr.]) Ciaconioren latinezko aipuan // nauarrae (III, VIII. kap., 445. orr. [0962. orr.]) // nauarrici (III, VIII. kap., 446. orr. [0963. orr.]) // nauarrae (III, VIII. kap., 452. orr. [0969. orr.]) // nauarrae (III, VIII. kap., 466. orr. [0983. orr.]) // nauarrus, nauarra (III, IX. kap. [IV sic], 471. orr. [0988. orr.]) // nauarrus (III, IX. kap. [IV sic], 471. orr. [0988. orr.]) Navarro, Akizeko bizkondea, armen bidez kendua // nauarro, nauarrum (III, IX. kap. [IV sic], 472. orr. [0989. orr.]) Navarro, Akizeko bizkondea // nauarra (III, IX. kap. [IV sic], 472. orr. [0989. orr.]) Akitaniako dukearen alaba // nauarra (III, IX. kap. [IV sic], 473. orr. [0990. orr.]) Tartas-ko Arnaldus Raimundi bizkondearen emaztea // nauarrus millesanctius (III, IX. kap. [IV sic], 476. orr. [0993. orr.]) Navarro de Millesanto, Akizeko apezpikua // nauarrae (III, X. kap., 483. orr. [1000. orr.]) // nauarricae (III, X. kap., 487. orr. [1004. orr.]) // nauarre, nauarrae (III, X. kap., 488. orr. [1005. orr.]) // nauarrae (III, XI. kap., 492. orr. [1009. orr.]) // nauarrae (III, XI. kap., 496. orr. [1013. orr.]) // nauarrae (III, XI. kap., 497. orr. [1014. orr.]) // nauarrae, nauarre (III, XII. kap., 510. orr. [1027. orr.]) // nauarra (III, XII. kap., 525. orr. [1042. orr.]) Arnaldo Gillermo de la Barteren emaztea // nauarrae, nauarre, nauarra (III, XII. kap., 530. orr. [1047. orr.]) // nauarricae (III, XIII. kap., 541. orr. [1058. orr.]) // nauarrae (III, XIII. kap., 547. orr. [1064. orr.]) // nauarrae (III, XIII. kap., 551. orr. [1068. orr.]) // nauarrae (III, XIII. kap., 553. orr. [1072. orr.]) // nauarrae (III, XIII. kap., 553. orr. [1072. orr.]) // nauarrae (III, XIII. kap., 554. orr. [1073. orr.]) // nauarra (III, XIII. kap., 558. orr. [1077. orr.]) Navarra, Zuberoa edo Mauleko bizkondesa, Augerio Miramon senarrarekin batera // nauarram (III, XIII. kap., 558. orr. [1077. orr.]) // nauarrae (index, s.v. abbates [1078. orr.]) // nauarris (index, s.v. adrianus [1078. orr.]) // nauarrae (index, s.v. alaua [1078. orr.]) // nauarrae (index, s.v. albanus [1078. orr.]) // nauarrae (index, s.v. alcaldi [1078. orr.]) // nauarrae (index, s.v. andosilla [1079. orr.]) // nauarrae (index, s.v. aquila [1079. orr.]) // nauarram (index, s.v. beaumontiorum [1080. orr.]) // nauarrici, nauarra (index, s.v. bulla gregorij [1081. orr.]) // nauarrae (index, s.v. camera computorum [1082. orr.]) // nauarrâ (index, s.v. cantabricum bellum [1082. orr.]) // nauarri (index, s.v. cantabrorum nomine [1082. orr.]) // nauarrae (index, s.v. cares [1082. orr.]) // nauarros (index, s.v. carolus magnus [1082. orr.]) // nauarrae (index, s.v. carolus vianae [1082. orr.]) // nauarrae, nauarram (index, s.v. catenae [1082. orr.]) // nauarrae (index, s.v. chronicum [1082. orr.]) // n[avarr]ae (index, s.v. clementia [1082. orr.]) // nauarrae (index, s.v. comitia nauarrae [1083. orr.]) // nauarrâ (index, s.v. comitia quis [1083. orr.]) // nauarrâ (index, s.v. comitiorum [1083. orr.]) // nauarrae (index, s.v. concilia [1083. orr.]) // nauarra (index, s.v. constabularij [1083. orr.]) // nauarrae (index, s.v. constabulariorum [1083. orr.]) // nauarrae (index, s.v. conuentus [1083. orr.]) // nauarrae (index, s.v. coronationis [1083. orr.]) // nauarrae (index, s.v. curia maior [1083. orr.]) // nauarris (index, s.v. donationes [1083. orr.]) // nauarrae (index, s.v. eneco arista [1084. orr.]) // nauarrici (index, s.v. equi [1084. orr.]) // nauarrae (index, s.v. fabulosa [1084. orr.]) // nauarrae (index, s.v. fori [1084. orr.]) // nauarra (index, s.v. galliae [1084. orr.]) // nauarrae (index, s.v. garsiae-sanctij [1084. orr.]) // nauarrae (index, s.v. garsias [1085. orr.]) // nauarrae (index, s.v. gubernatorum [1085. orr.]) // nauarrorum (index, s.v. gueuara latro [1085. orr.]) // nauarres (index, s.v. iberus fluuius [1086. orr.]) // nauarrae (index, s.v. inclusus [1086. orr.]) // nauerrorum [sic] (index, s.v. induo [1086. orr.]) // nauarrae (index, s.v. insignia [1086. orr.]) // nauarrae (index, s.v. ioanna nauarrae [1086. orr.]) // nauarrae (index, s.v. ioanna philippi [1086. orr.]) // nauarrae (index, s.v. isabella [1086. orr.]) // nauarrae (index, s.v. iura singularia [1086. orr.]) // nauarrae (index, s.v. iurisiurandi à regibus [1086. orr.]) // nauarrä (index, s.v. lacarrae [1086. orr.]) // nauarrâ (index, s.v. lacarranus [1087. orr.]) // nauarrae (index, s.v. lana [1087. orr.]) // nauarrae (index, s.v. larraga [1087. orr.]) // nauarrae (index, s.v. lebretensis [1087. orr.]) // nauarricarum (index, s.v. legum [1087. orr.]) // nauarrae (index, s.v. leonellus [1087. orr.]) // nauarrae (index, s.v. lumbier [1087. orr.]) // nauarrae (index, s.v. luxae [1088. orr.]) // nauarris (index, s.v. maiorinus [1088. orr.]) // nauarra (index, s.v. marescalli [1088. orr.]) // nauarrae (index, s.v. marescallorum [1088. orr.]) // nauarrae (index, s.v. margareta [1088. orr.]) // nauarrae (index, s.v. marzellae [1088. orr.]) // nauerrorum [sic] (index, s.v. mitio [1088. orr.]) // nauarrae (index, s.v. monasteria [1088. orr.]) // nauarris (index, s.v. munera [1088. orr.]) // nauarrae (index, s.v. nagera [1089. orr.]) // naua, nauar (index, s.v. naua [1089. orr.]) // nauarrae (index, s.v. nauarrae collegium [1089. orr.]) // nauarrae (index, s.v. nauarrae etymon [1089. orr.]) // nauarrae (index, s.v. nauarrae nobilium [1089. orr.]) // nauarrae (index, s.v. nauarrae regni [1089. orr.]) // nauarrae (index, s.v. nauarra inferior [1089. orr.]) // nauarrae (index, s.v. nauarrae gubernatorum [1089. orr.]) // nauarrae (index, s.v. nauarrae reges [1089. orr.]) // nauarrae (index, s.v. nauarrae regni [1089. orr.]) // nauarri (index, s.v. nauarri ante ludouici pij [1089. orr.]) // nauarri (index, s.v. nauarri asturiae [1089. orr.]) // nauarris (index, s.v. nauarris [1089. orr.]) // nauarrorum (index, s.v. nauarrorum nomen [1089. orr.]) // nauarrorum (index, s.v. nauarrorum regio [1089. orr.]) // nauarrae (index, s.v. olitum [1089. orr.]) // nauarrae (index, s.v. pompelon [1090. orr.]) // nauarrae (index, s.v. procerum [1090. orr.]) // nauarre (index, s.v. puente la reyna [1090. orr.]) // nauarrae (index, s.v. quercus [1090. orr.]) // nauarrae (index, s.v. raimundus garciae [1091. orr.]) // nauarrae (index, s.v. ramirus garciae [1091. orr.]) // nauarrae (index, s.v. reges nauarrae geminos [1091. orr.]) // nauarrae (index, s.v. reges nauarrae quibus [1091. orr.]) // nauarros (index, s.v. regis [1091. orr.]) // nauarrae (index, s.v. regum nauarrae genealogia [1091. orr.]) // nauarrae (index, s.v. regum nauarrae series [1091. orr.]) // nauarrae (index, s.v. ricorum [1091. orr.]) // nauarrae (index, s.v. rodericus [1091. orr.]) // nauarrae (index, s.v. sanctia [1092. orr.]) // nauarrae (index, s.v. sanctij nomen [1092. orr.]) // nauarrae (index, s.v. sanctius-garsiae i (1) [1092. orr.]) // nauarrae (index, s.v. sanctius-garsiae i (2) [1092. orr.]) // nauarrae (index, s.v. sanctius maior [1092. orr.]) // nauarrae (index, s.v. sangossa [1092. orr.]) // nauarre (index, s.v. senescallorum [1092. orr.]) // nauarre (index, s.v. smaragdus [1092. orr.]) // nauarrae (index, s.v. sola [1093. orr.]) // nauarrea (index, s.v. stella [1093. orr.]) // nauarrico (index, s.v. suprarbiense [1093. orr.]) // nauarrae (index, s.v. tafailla [1093. orr.]) // nauarrae (index, s.v. tremulus [1093. orr.]) // nauarrae (index, s.v. vascitaniam [1094. orr.]) // nauarri (index, s.v. vascones olim [1094. orr.]) // nauarrae (index, s.v. vasconia citerior olim [1094. orr.]) // nauarrâ (index, s.v. vexillarij [1095. orr.]) // nauarre (index, s.v. vexillariorum [1095. orr.]) // nauarrae (index, s.v. viana [1095. orr.]) // nauarrae (index, s.v. vinum [1095. orr.]) // nauarrae (index, s.v. vnctionis [1095. orr.]) // nauarrae (index, s.v. vrbes [1095. orr.]) // nauarrae (index, s.v. ximinus [1096. orr.])
(...)Zer:
Non:
Jatorria: O.NUV -
nauarram citeriorem -
(1638)
O.NUV , passim
(...)
nauarrae citerioris (II, XII. kap., 248. orr. [0765. orr.]) // nauarram citeriorem, quam altam vocant (II, XII. kap., 252. orr. [0769. orr.]) // citeriori nauarrâ (II, XII. kap., 253. orr. [0770. orr.]) Nafarroa Garaia
(...)Zer:
Non:
Jatorria: O.NUV -
naparrac -
(1823 [1990])
DRPLV , III, 283. or.
(...)
Izan ere, jokabide zapaltzaile baten zimendu harturik, Frantzia-tik zetorren liberalismo-typoaren izenean Euskal Herrietan aspaldidanik sustraiturik zegoen berezko liberalismo saiatua, eta izkribuz ere paraturik zeuden Foruetan finkatua, suntsitu nahi zen, regimen zaharraren izenpean inolako arrazoirik eta bereizkuntzarik gabe kokaerazirik, eta armatzat Konstituzio berri ex novo sortua erabilirik. // Honela dio 1823-garren urteko bertso batek: // Quinta ta milicijac / lantzian ta sarri. / Ez deuscu euscaldunoi / lan charra ezarri. / Agur gure forubac / agur noblecia, / Coldarturic balego / emengo gentia. // Eta beste hiruk: // Bana damachu arro / ta bere layronac / Napoleontar mahnutz / ondo ezagunac, / Leenago ler eguingo / dozube guztijoc / Guri ezarri baño / zuben bustarrijoc. // Euscaldun garbi sendo / prestu ta nobliac / Gorde gura ditubez / Asabeen leguiac. / Mutillac orretaco / annetara dira. / Zarrac bere nai leuque / gaztiac balira. // Catalan ta Naparrac / baita Arabarrac / Dituguz zorijonez / beti gueuretarrac. / Beste provincijetan / gure bando asco, / Egunic egunera / dozuz icusico.
(...)Zer:
Non:
Jatorria: DRPLV -
navarra -
(1856)
TL.EF.TR.MUG , 89. or. [M.272]
(...)
Al pie de la vertiente meridional de Sierra Longa de Ania y en la divisoria de aguas del Pirineo está el portillo de Insolo o de Lescun, y en él una roca vertical próxima al camino marcado con cruz y distante 560 metros de la señal última. A toda esta porción de la Sierra Longa de Ania se le da el nombre de Añalarra. Desde aquí se levanta notabilísimamente la cadena del Pirineo, cuya cresta, muy marcada por esta parte, divide a Navarra del departamento de los Bajos Pirineos hasta la elevada cumbre que se llama Mesa de los Tres Reyes, por ser punto común a los tres antiguos reinos de Navarra, Aragón y Francia.
(...)Zer: Lurraldea
Non:
Jatorria: VIGSA.MUG -
nafarra -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 16, 156. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
nafarrak -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 156. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
nafarran -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 156. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
nafarro -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 45. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
nafarroa -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 168, 176, 216. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
nafarroak -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 33, 41, 42, 45, 91, 178. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
nafarroako -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 16, 27, 28, 208, 209, 220, 223, 224, 226, 236. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
nafarroan -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 45, 176, 178, 179, 183, 188, 195, 216, 221, 223. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
nafarroatik -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 223. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
nafarroko -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 21, 22, 24, 28, 29, 33, 34, 36, 42, 47, 119, 156, 169, 178, 181, 182, 185, 195, 216, 220. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
nafarrora -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 207. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
nafarrorako -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 209 . or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
naparro -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 88, 92, 228. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
diario de navarra -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 171, 174, 188, 207. or.
(...)
Bestelakoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
naparroa -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 28, 33, 52, 85, 86, 133. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
naparroak -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 85, 86, 133, 155, 157, 197, 216. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
naparroako -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 207, 228, 232, 233, 237. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
naparroan -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 18, 31, 46, 48, 52, 71, 76, 87, 93, 101, 105, 112, 129, 154, 157, 164, 198, 206, 233, 234, 235, 236.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
naparroaren -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 66, 71, 129, 133, 233. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
naparroari -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 52, 129, 133. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
naparroaz -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 85. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
naparroko -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 18, 28, 45, 47, 48, 52, 53, 54, 57, 60, 64, 77, 78, 84, 85, 86, 87, 88, 101, 108, 110, 112, 129, 133
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
naparrora -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 207. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
naparrotik -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 195. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
navarra -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 149. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
nafar (herritarra) -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 156, 176, 207. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
nafartar -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 23. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
napar -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 28, 48, 54, 88, 105, 110, 158, 226, 233. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
napartar -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 42, 71. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
goi nafarroko -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 47. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
nafarrogaina -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 217. or.
(...)
Toponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
naparroa, nafarroa (navarra, nabarra) -
(1968)
INTZA.NAF , Euskera, XIII (1968), 83-85. or.
(...)
Navarra, edo Naparroa ote da? // Euskera-ren VIII-IX-garren zenbakian, Garate jaun jakintsuak, Julien Vinson’en Vascologiaz idatzi digu. Lan ortan, Navarra, Nabarra itzaz, Vinson berak, Juan Antonio Moguel, Campión, ta Aymeri Picaud-ek uste izan dutena agertzen digu, Garate jaun beraren iritziarekin batera. // Eta bukaeran esaten digu: Azkeneko, euskal toki-izenetan itz onek irabazi bear du txapelketa (1) [oin oharra: “En fin, esta palabra debe alcanzar el campeonato de etimologías vascas”, pág. 237]. // Toki-izen ortazko iritziak, gutxi asko irakurriak nitun orain baño len. Baño gai ortaz idatzi dan guziaren ondorean, argitasun osorik ezin eman izan zaiola ikustean, ni ere asmaketan asi naiz. // Ordun oartu naiz, idazle guziak Navarra, Nabarra izenean begiak jarririk ibilli dirala, zer esan naiko dun igarri naiez. Erderazko izen orren mamiak ez diote nai zuen argitasuna eman. // Lotsa ematen ba-dit ere, gure gizon ain jakintsuen iritziak ezta-baidan jartzeak eta geiago dena, ni bezalako batek aiei erantzuteak... ¡Ots! nere sorterriaren izenaz ari geran ezkeroz, al baneza, gure erriaren izen emallei ta aien bidez gure Naparroari, txapelketa ontan, zor zaien txapela jantzi naiko nieke. // Nik ordea, nere buruakiko esan dut: Toki.izen ortaz ur garbirik ateratzekotan ¿ez al giñuke izen ori aurren-aurrenetik nola izango ote zen ikasten saiatua bear? Ta ¿ez al dugu gero euskal-izena izango, ta beste euskal-izenen kerakoa? Euskal alderdietan zarrena Naparroa izanik, iñolaz elitteke bestela izan. // Euskaldunak euskeraz itz-egittean, Nabarrari ¿zer izen ematen diogu? Euskal-Erriko euskalki ta alderdi guzietan Naparroa edo Nafarroa esaten zaio beti. // Ta asieratik ere ¿ez ote du izen ori bera izan? Gure aurrekoak aspalditan era berean deitzen zuela agerian dago, gure aldeko esaera zarrenetako batean. Esaera ori, onako auxe dugu: Iputz apaizak, naparr-iztupez atorra: Naparrapaizak, iputz iztupez atorra. // Or agiri da, naparra esaten zitzaiola Naparroko apaizari ta aren erriko atorra gaiari ere bai. Ordun, gaur bezalaxe, Naparroko gizaki ta gauzak naparrak ba-ziran, oien sort-erria ¿ez ote zen Naparroa deitzen? // Eta gure Erri onen bukaerako oa atzizkiaz ¿ez al zaigu adirazten Navarra edo Nabarra, lendabizitik Naparroa zela? Naparroko errien izen askori begiraldi bat ematea, naikoa dugula uste dut. // Iruñetik urrutira gabe, ortxe daukegu Mutiloa, gaur ta aspalditan Mutilva idazten eta aipatzen dena. Or ere bukaerako berezko oa, va’z aldatu egin diote. Naparroarekin ¿ez ote zaigu gauza bera gertatu? Onatx Naparro’ko beste erri askoren izenak: Igoa, Basaburu’n; Unanoa, Ergoyen’en; Garaioa, Saraitzu’n (Salazar); Laboa, Lizoain’en; Aintzioa ta Larraingoa, Erroibar’en; Erroibar deritzaion balle edo ibarra bera, Erroa zen, gaur Erro esaten bazaio ere; eta oien antzean Aezkoa, Amezkoa, ta Izagaondoa ibarrak. // Ta emendik kanpora, orra Gipuzkoa ere; Ondarroa, Itxasoa ta abar. // Aipatu dizkitzueten erri-izen askoren zain-burua agirian dago. Dauden tokiari begiratzea naikoa da, zer esan nai duten ezagutzeko. Naparroaren izenarekin gaurko euskaldunoi etzaigu ori gertatzen. Baño Naparroko toki-izenetan ez ote zaigu azalduko Naparr orren argitasuna eman dezakigukenik? Nik uste baietz; bat baño geiagotan izan giñezakela. // Zorionez, nik bat aurkitu dut. Nerau bi urtetatik gora bizi izan nintzen erriko toki-izenetan. Larraun ibar edo ballean, egoaldetik azkeneko erri koxkorra, Madotz deitzen da. Erri ontantxe dago ba, Naparrats ta Naparrats-aldea esaten zaion alderdi bat. Toki orren izena eman ziotenak Naparratx deitu zuen, iñolaz ere. Baño ondorengo biztanleak, Naparrats esaten diote, bukaerako atx ori zer den eztakielako. Madotz’en eta Larraungo erri geienetan, malkorra esaten zaio atx edo arkaitzari. Eta orrengatik Naparrasko malkorra esaten giñion Naparro’ko atx orri. Geroztik Naparratx, bi itzezko izena da: Naparr ta atx itzez egiña. Atx zer den ikusia dago. // Gañera, Madotz’en tx’en ordez tse egiten da; adi-bidez, goiko-etxekoa esan bearrean, Goiko-etsekoa esaten da. // Naparratx aldeko atx edo malkor ori, Madotz’ko iturri ondoan asi, ta goraka-goraka Aralarko Artxueta mendi muturreraño igotzen du; naiz artean beste izen sail bat puxketaka izan. Ordun Naparratx alde guzia arkaitz edo malkorra al da? Ez orixe. Naparrats edo Naparratx aldea da Madotz’ko erritik asi ta eguzkiaren sarraldera; Aralar mendiaren oñetarañoko alderdi guzia, luzean; zabalean berriz, Naparratx aldeko arkaitz edo malkor muturretatik asi ta Arakil aldera dauden beiko arkaitzetarañoko alderdi osoa Madotz’tik Irurtzun alderako bide zarretik asten da. Naparratx alde orrek, asieran mear-xamarra izanik (kilometro erdi bat nonbait-or), gero zabaltasun aundia artzen du azkeneraño. Iru-lau bat kilometro izango ditula nago. // Naparratx alde au, ezta guzia Madotz’koa; askoz gutxiago ere. Geiena Uarte-Arakil’goa da; naiz Madotzek larretarako eskubidea izan, bide luzean. Baño, naiz Madotz’ko naiz Uarte’ko alderdi guzi orri, Naparratx esaten zaio. Orko zelai ta aldapa, muño, zulo-mulo, lur landu, edo landu gabeak, pagadi, arizti, gaztaindi edo irastordiak, ainbeste izen ba-dittue; baño Naparratxen daude; ta Naparratx osoa egoaldea da. Atx edo arkaitz orren beste aldea (Iparraldea), Ataldea deitzen da. // Oraintxe igarri dezaiokegu Naparro izenari. Naparratx, Madotz’ko erriaren eguzki-sarraldera, ta Atx edo malkor orren ego aldetik dago. // Alderdi ori guzia, atx edo malkorra izan edo ez izan, bere luzetasun eta zabaltasun oso-osoan, egoaldea ta eguzkiaren sarraldea da. Erderaz su-oeste esango giñukena. Orra ordun, Naparr itzak esan nahi duna. Ego-alde, sarraldera dagon tokia. // Geroztik Naparroa da, Ego-alde ta eguzkiaren sarraldeko erria. // Begiraiogun orain mapa batean Naparroari. Auña-mendi edo pirineoak bereixten dute Prantzi edo Francia’tik. Oien eguzki-sarraldean, ego aldera zabaltzen dala dago gure Erriaren lur-alde guzia. // Naparroa izenak ¿ez al du argi ta garbi adierazten gure Erriaren egoera? Gure Erriari ain egoki datorkion bere-berezko izen jakintsu ta mamitsua, iltzuli [sic] egin bear giñioke ordun. Bere buruan, Navarra edo Nabarraren ordez, NAPARROA jarriz (2) [oin oharra: Naparrats edo Naparratxez esan dizuetan guzia egiztatu nai dezuenok, bide ederra ta erraza dezue Madotz’eko. Altsatsua aldetik zoaztenak, Irurtzun baño lentxagotik; eta Tolosa aldetik, Lekunberri artu bide berezia. Nondinaitik 6 bat kilometro Aralar’ko Migel Goiaingeruaren Etxe santura ba-zoazte. Trinitate Santuaren eliztxoaren zearreko muñotik begiraldi bat emaiozue Naparrats edo Naparratx alde orri ta Madozko erritxoari] (3) [oin oharra: Nabarra, Leitzeko nekazarien artean, lurra bereixteko erabiltzen duten tresna bat da]. //
(...)Zer:
Non:
Jatorria: INTZA.NAF -
nafarroako foru-elkartea: comunidad foral de navarra -
(1994)
KINT.EF , Euskera, XXXIX (1994, 3), 1. zerr., 1369. or.
Zer:
Non:
Jatorria: KINT.EF -
foru erkidegoa (foru komunitate, komunitate forala) -
(1995)
DRPLV , V, 133-134. or.
(...)
En la reunión de la Academia de la Lengua Vasca celebrada en Usurbil el 29 de septiembre último me encontré con la desagradable sorpresa de que, no habiéndose enviado previamente a los académicos ninguna propuesta concreta sobre el tema a tratar: "1.2. Comunidad (Autónoma, Foral, eta abar) izenen euskal ordainak finkatzea", se saliera, con urgencias fuera de lugar por parte de alguien basadas en posibles filtraciones de asuntos al parecer ultrasecretos cuasiestatales, con una resolución sobre la cuestión en los siguientes términos: Foru Erkidegoa por una parte, y Euskal Autonomia Erkidegoa por otra. // La propuesta de Erkidegoa la oí por primera vez en la reunión, e ignoraba absolutamente que se fuera a plantear tal como se hizo. Se nos repartió, por otra parte, un trabajo de tres páginas de Patxi Zabaleta titulado "Foru Kumunitate" ala "Komunitate Forala" deiturei buruz, el cual no se tomó en consideración. En él se defiende, con base en precisiones jurídicas y de otro orden, que Komunitate Forala sería una forma más correcta que Foru Komunitatea. // Yo me apresuré a decir que estaba de acuerdo con Patxi Zabaleta y a pedir que constase en acta mi opción en favor de Komunitatea, y mi absoluto desacuerdo con la propuesta de Erkidegoa [1. oin oharra: Ya para la reunión de la Academia del 31 de marzo de 1995 escribí lo siguiente dirigiéndome a la misma: "Komunitate autonomoa erabili behar dela deritzat Autonomi Elkartea baino egokiago. Hala adierazi nuen in voce Bilbon otsailaren 24-an eginiko Euskal Akademiaren batzarrean. Gainera Autonomi Elkartea erabiltzekotan zergatik ez Autonomia Elkartea, norbaitek erran zuenez?", y continuaba mi discurso en esa línea. // Por otra parte Komunitate Autonomoa se emplea en la traducción del Estatuto de Autonomia publicada por Eusko Kontseilu Nagusia en la época inicial]. Dije además que el sistema de Comunidades autónomas no era una creación nuestra exclusivamente, sino del conjunto del Estado español, y que por ello mismo la forma en lengua vasca no debía en principio alejarse de la oficial, que es la castellana
(...)Zer: Foru komunitatea
Non: Espainia
Jatorria: DRPLV -
Nafarroako Foru Erkidegoa -
(2004)
ARAUA.045 , Euskera, XL (1995, 2-3), 940. or.
(...)
Oro har, bada zerbait harrigarria Nafarroako eta mendebaldeko hiru herrialde historikoetako euskaldunak kontu hauetan bat ez gatozenean: gauza bakarra adierazi nahi denean, bi izen erabiltzen dira inolako premiarik gabe, batean komunitate deitzen zaion bitartean (Nafarroako Foru Komunitatea); bestean elkarte esaten baitzaio (Euskal Herriko --edo Euskadiko-- Autonomi Elkartea). Bada hemen, Euskaltzaindiaren ustez, zerbait zuzentzekoa
(...)Zer: Autonomia erkidegoa
Non: Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)
Jatorria: ARAUA.045 -
nafarroa: navarra -
(2006)
E.EUS.ESP2 , Euskera, LI (2006, 2), 1082. or. (32. arau berritua, 3)
(...)
Autonomia-erkidegoak euskal izenaren hurrenkeran.
(...)Zer:
Non:
Jatorria: E.EUS.ESP2 -
nafarroako foru erkidegoa: comunidad foral de navarra -
(2006)
E.EUS.ESP2 , Euskera, LI (2006, 2), 1082. or. (32. arau berritua, 3)
(...)
Autonomia-erkidegoak euskal izenaren hurrenkeran. Oharra: Nafarroako Foru Komunitatea izendapena ere erabil daiteke.
(...)Zer:
Non:
Jatorria: E.EUS.ESP2 -
Nafarroa (Nafarroako Foru Komunitateta / Nafarroako Foru Erkidegoa) -
(2006)
ARAUZ.032bis , 3. or.
(...)
Comunidad Foral de Navarra. Navarra
(...)Zer: Autonomia erkidegoa
Non: Espainia
Jatorria: ARAUZ.032bis -
nafarroako foru erkidegoa -
(2006/04/26)
DEIKER.HPS , 115153
(...)
204-03 028
(...)Zer:
Non: Nafarroa
Jatorria: DEIKER.HPS -
Nafarroa (Nafarroako Foru Erkidegoa) -
(2008)
ARAUZ.154 , Euskera, LIII (2008, 1), 196. or.
(...)
Navarra / Comunidad Foral de Navarra (gaztelania); Navarre / Communauté Forale de Navarre (frantsesa); Navarre / Foral Community of Navarre (ingelesa); Jatorrizkoa: Navarra (Comunidad Foral de Navarra). Oharrak: Nafarroako Foru Komunitatea izendapena ere erabil daiteke.
(...)Zer: Eskualde historikoa
Non: Espainia
Jatorria: ARAUZ.154 -
Nafarroa (Nafarroako Foru Erkidegoa) -
(2021)
ARAUA.154 , 22. or.
(...)
Navarra / Comunidad Foral de Navarra (gaztelania); Navarre / Communauté Forale de Navarre (frantsesa); Navarre / Foral Community of Navarre (ingelesa); Jatorrizkoa: Navarra (Comunidad Foral de Navarra). Oharra: Nafarroako Foru Komunitatea izendapena ere erabil daiteke.
(...)Zer: Eskualdea
Non: Espainia
Jatorria: ARAUA.154 -
Nafarroa (Nafarroako Foru Komunitatea / Nafarroako Foru Erkidegoa) -
(2024)
ARAUA.032 , 5.or
(...)
Erkidegoaren erdal izena: Navarra (Comunidad Foral de Navarra). Hiriburuaren euskal izena: Iruñea. Hiriburuaren izen ofiziala: Pamplona/Iruña. Herritar izena: nafar. Oharra: Izenaren azken -a ez da berezkoa, artikulua baizik (ikusi Euskaltzaindiaren 141. araua). Beraz, Iruñea, Iruñeak, Iruñeari…, baina Iruñeko, Iruñetik, Iruñera. Era berean, izen horrek artikulua galtzen du ondoan beste determinatzaile bat edo adjektibo bat daramanean. Adibidez, Iruñe osoan, gure Iruñe hau, Iruñe maitea… Halaber da egokia nafartar aldaera ere. Euskaltzaindiaren Hiztegiak jasotzen du, eta hala erabiltzen da Euskal Herriko ipar-ekialdean gehienbat.Zehaztu behar izanez gero, Nafarroa Garaiko.
(...)Zer: Autonomia-erkidegoa
Non: Espainia
Jatorria: ARAUA.032
- Nafarroako Foru Komunitatea (-a) (alonimoa)
- Nafarroako Foru Komunitatea, Comunidad Foral de Navarra (ofiziala)
- Navarra, Comunidad Foral de Navarra (gaztelania)
- Navarre, Communauté Forale de Navarre (frantsesa)
- Navarre, Foral Community of Navarre (ingelesa)
UTM:
ETRS89 30T X.550459 Y.4707672
Koordenatuak:
Lon.2º23'3"W - Lat.42º31'14"N
Kartografia:
113-63 [FK]; 113-47 [FK]; 113-55 [FK]; 139-07 [FK]; 139-31 [FK]; 139-37 [FK]; 139-39 [FK]; 139-53 [FK]; 139-38 [FK]; 139-61 [FK]; 139-15 [FK]; 139-45 [FK]; 139-14 [FK]; 139-22 [FK]; 139-30 [FK]; 139-62 [FK]; 171-52 [FK]; 171-18 [FK]; 171-35 [FK]; 171-12 [FK]; 171-13 [FK]; 171-34 [FK]; 171-03 [FK]; 171-02 [FK]; 171-10 [FK]; 171-43 [FK]; 171-17 [FK]; 171-36 [FK]; 171-44 [FK]; 171-59 [FK]; 171-19 [FK]; 171-60 [FK]; 171-26 [FK]; 171-06 [FK]; 171-51 [FK]; 204-03 [FK]; 171-04 [FK]; 171-27 [FK]; 171-25 [FK]; 171-05 [FK]Lege-testua
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
