Oteitza - Places

oteiça, oteyça - (1060-...) MD.DMLEIRE , N.62...

(...)
Cita más antigua recogida
(...)

What:
Situation:
Origin: EUS.NHI

oteiza - (1074-...) LACMAR.CDI1 , N.55...

(...)
Cita más antigua recogida
(...)

What:
Situation:
Origin: EUS.NHI

semen enecones de oteiça - (1125- [1965, 1969]) LACMAR.CDI1 , 123 [M.NLCDI, FLV 1, § 7, 10. or.]

(...)
El otro sufijo vasco de «genitivo», -(r)en, es decir, el elemento derivativo no marcado que, a diferencia de -ko, puede unirse tanto a nombres animados (su empleo más frecuente y característico) como a no animados (36 [Véase últimamente R. Lafon, BSL 59 (1964), 82-104, con bibliografía anterior, y sobre todo, en la misma revista, "Les deux génitifs du basque", 60 (1965), 131-159]), ocurre dos veces en documento referente a Oteiza (123, h. 1125): Isti sunt fermes: Lope iaun Ortire Semea ('fi de don Orti') et Semen Enecones de Oteica, ... et accepit firmes Lope iaun Ortire Semea et Semen Enecones. Del carácter «popular» de los nombres da fe también un Orti Aceariz de Echauerri (v. arriba, § 5), mientras que el «prior et sacrista» firma Acenarius. Designaciones del mismo tipo, en forma no vasca, son innumerables: p. ej. Sancius Ortiz nepos de domna Sancia, etc.
(...)

What: Antroponimoa
Situation: Oteitza
Origin: M.NLCDI

otheiça - (1171) MD.DMLEIRE , N.329

What:
Situation:
Origin: EUS.NHI

lope arachilar de oteiça - (1225- [1965, 1969]) LACMAR.CDI1 , 123 [M.NLCDI, FLV 1, § 15, 18. or.]

(...)
Lope Arachilar de Oteiça (123, h. 1225)
(...)

What: Antroponimoa
Situation: Nafarroa
Origin: M.NLCDI

otheiza - (1268) FEL.CEINA , N.1010

What:
Situation:
Origin: EUS.NHI

yennego oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 245 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 26r)

(...)
la de Yennego Oteyça, II s.
(...)

What: Zergaduna [non podiente]
Situation: Berbintzana
Origin: CAR.PNAXIV

pero ortiz d'oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 291 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 106v)

(...)
Pedro, fiyo de Pero Ortiz d'Oteyça, II s.
(...)

What: Zergadun [non podiente] baten aita
Situation: Baigorri (Oteitza)
Origin: CAR.PNAXIV

lope garcia d'oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 283 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 92v)

(...)
Lope Garcia d'Oteyça, VIII s.
(...)

What: Zergaduna [peguyllarero]
Situation: Allo
Origin: CAR.PNAXIV

miguel d'oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 283 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 92v)

(...)
Miguel d'Oteyça, pastor, VIII s.
(...)

What: Artzaina [peguyllarero]
Situation: Allo
Origin: CAR.PNAXIV

blasco d'oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 283 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 92v)

(...)
Garcia, fiyo de Blasco d'Oteyça, VIII s.
(...)

What: Zergadun [peguyllarero] baten aita
Situation: Allo
Origin: CAR.PNAXIV

yenego d'oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 283 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 93r)

(...)
Yenego d'Oteyça, II s.
(...)

What: Zergaduna [non podiente]
Situation: Allo
Origin: CAR.PNAXIV

hurraca periz d'oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 283 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 93r)

(...)
Hurraca Periz d'Oteyça, III s.
(...)

What: Zergaduna [non podiente]
Situation: Allo
Origin: CAR.PNAXIV

domingo oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 243 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 22v)

(...)
Domingo Oteyça, VIII s.
(...)

What: Zergaduna
Situation: Berbintzana
Origin: CAR.PNAXIV

garcia pero oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 235 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 9v)

(...)
fillos de Garcia Pero Oteyça, VIII s.
(...)

What: Zargadun batzuen aita
Situation: Larraga
Origin: CAR.PNAXIV

pero oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 274 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 74v)

(...)
Xemeno, fi de Pero Oteyça, VIII s.
(...)

What: Zergadun baten aita
Situation: Mendabia
Origin: CAR.PNAXIV

pascoal de johan de maria oteyza - (1330) CAR.PNAXIV , 227 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 1v)

(...)
Pascoal de Johan de Maria Oteyza, VII s.
(...)

What: Zergaduna [non podiente]
Situation: Andion
Origin: CAR.PNAXIV

garcia de oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 266 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 61v)

(...)
Garcia de Oteyça, VIII s.
(...)

What: Zergaduna
Situation: Lerin
Origin: CAR.PNAXIV

pero oteiça - (1330) CAR.PNAXIV , 284 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 95r)

(...)
Miguel, fiyo de Pero Oteiça, IIII s.
(...)

What: Zergadun [non podiente] baten aita
Situation: Aberin
Origin: CAR.PNAXIV

bertolomeo oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 243 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 23r)

(...)
Bertolomeo Oteyça, VIII s.
(...)

What: Zergaduna
Situation: Berbintzana
Origin: CAR.PNAXIV

esteuania oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 241 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 19r)

(...)
Esteuania Oteyça, VIII s.
(...)

What: Zergaduna
Situation: Berbintzana
Origin: CAR.PNAXIV

pero de domingo oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 241 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 19r)

(...)
Pero de Domingo Oteyça, VIII s.
(...)

What: Zergaduna
Situation: Berbintzana
Origin: CAR.PNAXIV

pascoal oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 241 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 19r)

(...)
fijas de Pascoal Oteyça, VIII s.
(...)

What: Zergadun batzuen aita
Situation: Berbintzana
Origin: CAR.PNAXIV

johan oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 269 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 66r)

(...)
Johan Oteyça, VIII s.
(...)

What: Zergaduna [peguyllarero]
Situation: Lerin
Origin: CAR.PNAXIV

marim oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 244 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 24v)

(...)
Marim Oteyça, VIII s.
(...)

What: Zergaduna
Situation: Berbintzana
Origin: CAR.PNAXIV

miguel d'oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 283 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 91v)

(...)
Miguel d'Oteyça, VIII s.
(...)

What: Zergaduna
Situation: Allo
Origin: CAR.PNAXIV

pascoal de domingo oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 244 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 25v)

(...)
Pascoal de Domingo Oteyça, I s.
(...)

What: Zergaduna [non podiente]
Situation: Berbintzana
Origin: CAR.PNAXIV

pero oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 269 B (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 67v)

(...)
Pero Oteyça, I s.
(...)

What: Zergaduna [non podiente]
Situation: Lerin
Origin: CAR.PNAXIV

oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 288 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 101v)

What: Hiria
Situation: Nafarroa
Origin: CAR.PNAXIV

lope d'oteyça - (1330) CAR.PNAXIV , 283 A (A dok. [AGN Reg. Comptos, nº 28], 91v)

(...)
Lope d'Oteyça, VIII s.
(...)

What: Zergaduna
Situation: Allo
Origin: CAR.PNAXIV

oteyça - (1330 [1973, 1989, 1990]) DRPLV , III, 156. or.

(...)
En 1330 se documenta Jacube en Oteyça (PN-XIV, F.Est., p. 291), forma que muestra la -b- intervocálica anterior a la caida.
(...)

What:
Situation:
Origin: DRPLV

oteyça - (1330 [1973, 1990]) DRPLV , III, 151, 190. or. (Euskera, XXXIV (1989), 713-721 eta Lizarrako jardunaldiak, OV, 7. liburukian ar

(...)
Juan Carrasco-ren La Pob. de Nav. en el s. XIV delakoan Urranz eta Urança herri edo herrisken artean ageri ez badira ere pertsona izenei atxikirik aurkitzen dira nongoak diren erraiteko: Garcia d'Urranz / Xemen Periz d'Urranz (1366 urtea, PN-XIV, F.Sang., 493 orr.) Ayuarr-en, Franca d'Urança (1330 urtea, PN-XIV, F.Est., 248 orr.), Falces-en, Lope d'Urança (1330 urtea, PN-XIV, F.Est., 288 orr.), Oteyça-n. Nolanahi dela begiratu egin beharko litzateke ondo irakurririk dauden. Bada, ordea, Garcia Vrranci ere (1366, PN-XIV, F.Pamp.-Mont., 558 orr.), en Senossiain, Val d'Oyllo, azkenengo bokal eta guzti. Gogoan hartu behar da, beste alde batetik, zerrenda horietan Los Arcos forma normalki agertzen dela hango jatorria adierazteko: la muyller de Martin de los Arcos (1330 urtea, PN-XIV, F.Est., 280 orr.) Arroniz-en, la muijer de Johan de los Arquos (1350 orr., PN-XIV, L.mon.Est., 310 orr.) , Larraga-n. Zuzen irakurriak izanez gero berdinak ote dira Urranz eta Urança, eta baotedute loturarik Urranci-rekin, eta zein ote zen kokalekua? [...] En la obra de Juan Carrasco aparecen Urranz y Uranga en relación con nombres de persona para expresar su procedencia, aunque no se registren entre los nombres de localidades, mayores o menores: Garcia d'Urranz / Xemen Periz d'Urranz (1366, PN-XIV, F.Sang., p. 493), en Ayuarr, Franca d'Uranga (1330, PN-XIV, F.Est., p. 248), en Falces, Lope d'Uranga (1330, PN-XIV, F.Est., p. 288), en Oteyla. No obstante habría que comprobar si están bien leídos. Hay también, por otra parte, Garcia Vrranci (1366, PN-XIV, F.Pamp.-Mont., p. 558), en Senossiain, Val d'Oyllo, con vocal final incluida. Debe tenerse en cuenta en tales listas, por otra parte, que la forma Los Arcos aparece normalmente para expresar la procedencia: la muyller de Martin de los Arcos (1330, PN-XIV, F.Est., p. 280), en Arroniz, la muijer de Johan de los Arquos (1350, PN-XIV, L.mon.Est., p. 310), en Larraga. Si es que Urranz y Uranca están leídos correctamente se trata acaso de versiones distintas de una misma forma? y, por otra parte, tienen alguna relación con Urranci?, y cuál era su ubicación?
(...)

What:
Situation:
Origin: DRPLV

pero garçia d'oteyça - (1350) CAR.PNAXIV , 326 B (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 12r B)

(...)
Pero Garçia d'Oteyça
(...)

What: Zergaduna
Situation: Auerin
Origin: CAR.PNAXIV

maria oteyça - (1350) CAR.PNAXIV , 373 B (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 39v B)

(...)
Maria Oteyça
(...)

What: Zergaduna
Situation: Lorqua Mayor (Val de Deyerri)
Origin: CAR.PNAXIV

johan oteyça - (1350) CAR.PNAXIV , 322 B (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 9v B)

(...)
Johan Oteyça
(...)

What: Zergaduna
Situation: Lerin
Origin: CAR.PNAXIV

oteyça - (1350) CAR.PNAXIV , 307 B (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 1r B)

What: Herria
Situation: Estellerria
Origin: CAR.PNAXIV

johan oteyça - (1350) CAR.PNAXIV , 313 A (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 4v A)

(...)
Johan Oteyça
(...)

What: Zergaduna
Situation: Miranda [Arga]
Origin: CAR.PNAXIV

garçia oteyça - (1350) CAR.PNAXIV , 323 B (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 10r B)

(...)
Garçia Oteyça
(...)

What: Zergaduna
Situation: Lerin
Origin: CAR.PNAXIV

johan de oteyça - (1350) CAR.PNAXIV , 323 B (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 10r B)

(...)
la de Johan de Oteyça
(...)

What: Zergadun baten aita edo senarra
Situation: Lerin
Origin: CAR.PNAXIV

johan oteyca [sic] - (1366) CAR.PNAXIV , 630 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 162vA)

(...)
la de Johan Oteyca [sic] [107. Desde aquí hasta el final de esta relación (Maria Garcia) son non podientes]
(...)

What: Zergaduna [non podiente]
Situation: Lerin
Origin: CAR.PNAXIV

johan de oteyça - (1366) CAR.PNAXIV , 621 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 158vB)

What: Zergaduna [non podiente]
Situation: Faltzes
Origin: CAR.PNAXIV

garcia oteyça - (1366) CAR.PNAXIV , 630 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 162vB)

(...)
la de Garcia Oteyça [107. Desde aquí hasta el final de esta relación (Maria Garcia) son non podientes]
(...)

What: Zergaduna [non podiente]
Situation: Lerin
Origin: CAR.PNAXIV

miguel sanz d'oteiça - (1366) CAR.PNAXIV , 541 A (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 93r A)

(...)
Saluador lo coteler et Miguel Sanz d'Oteiça, I florin
(...)

What: Zergaduna
Situation: Iruñea (Cotelleria)
Origin: CAR.PNAXIV

sancho d'oteiça - (1366) CAR.PNAXIV , 607 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 149vA)

What: Zergaduna
Situation: Lizarra auzoa
Origin: CAR.PNAXIV

johan oteyça - (1366) CAR.PNAXIV , 629 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 162B)

What: Zergaduna
Situation: Lerin
Origin: CAR.PNAXIV

pedro d'oteiça - (1366) CAR.PNAXIV , 610 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 151A)

(...)
Pedro d'Oteiça, bulutador
(...)

What: Zergaduna, "bulutador" [non podiente]
Situation: Burgo Nuevo (Lizarra)
Origin: CAR.PNAXIV

oteiça - (1366) CAR.PNAXIV , 616 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 156A)

(...)
Summa: XXXIIII fuegos, valen IIIIxx V florines
(...)

What: Herria
Situation: Iguzkitzaibar (Erribera)
Origin: CAR.PNAXIV

garcia oteyça - (1366) CAR.PNAXIV , 630 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 162vA)

(...)
Johan, fijo de Garcia Oteyça
(...)

What: Zergadun baten aita
Situation: Lerin
Origin: CAR.PNAXIV

sancho sanchiz d'oteyça - (1414/06/17) FDMPV.004 , 97. dok., 248. or.

(...)
fazer paga al honorable e discreto don Sancho Sanchiz d'Oteyça, dean de Tudela, de suma e quantia de dos mill libras de dineros carlines prietos buena moneda corrible a present en el regno de Navarra, contando gros de Navarra en dos sueldos
(...)

What: Apaiz hartzekoduna
Situation: Tutera
Origin: FDMPV.004

oteiza - (1534 [1967]) NAN.C , N.530, F.540 [ID.PDNA, 324. or.]

(...)
Andión. Lindante con Larraga, Oteiza, Villatuerta, Muruzábal y Mendigorría lo gozaban los de Mendigorría desde tiempo inmemorial
(...)

What: Herria
Situation: Iguzkitzaibar
Origin: ID.PDNA

oteiça - (1587) LEK.ENAV , 131 A

(...)
Obispado de Pamplona [pueblos no bascongados].
(...)

What:
Situation:
Origin: LEK.ENAV

nementurissam - (1638) O.NUV , I, VII. kap., 024. or. [0541. or.]

What:
Situation:
Origin: O.NUV

oteiza - (1802) DRAH , II, 217-218

(...)
v. del valle y arcip. de la Solana del 3.º part. de la mer. de Estella, dióc. de Pamplona, r. de Navarra, á legua y media de Estella, y media de Muniain por la banda del e. Su alcalde, que anualmente nombra el virey de la terna que le hace la villa, exerce en lo civil toda la jurisdiccion sin dependencia de Estella: en lo criminal depende de la real córte. Confina por n. con Villatuerta, por o. con Arinzano y Legardeta, por s. con el bosque de Baigorri, por e. con Larraga y Mendigorria: el rio Ega pasa á media legua de la villa. Sus armas son un castillo ardiendo, y entre las llamas un brazo con las llaves en la mano, monumento de la fidelidad y valor de sus defensores. Fuera del pueblo hay un alto que se llama el castillo; pero no se descubree vestigio de él. D. Juan de Navarra, estando en Estella á 28 de noviembre de 1456, eximió á esta villa de quarteles y alcabalas, y confirmáron el privilegio la princesa D.a Leonor y D. Fernando el católico. La parroquia es de S. Miguel, y tiene un abad que nombran los vecinos y 4 beneficiados. Hubo otra parroquia del Salvador que en 1936 se agregó á la primera por amenazar ruina. Entre estas dos iglesias se hallan dos letreros sepulcrales, puestos á dos jóvenes de 20 años: el primero se llamo L. Valerio Firmo; el otro fue un cierto Caleto, caballero romano, muerto por unos ladrones en vida de su madre, que procuró consolarse con poner esta memoria á su hijo. En esta lapida se ve una cabeza de buey y media luna. El país abunda en granos, vino, y tiene una medianía de aceyte: el vecindario es de 462 personas. T.
(...)

What:
Situation:
Origin: DRAH

oteiza - (1829 [1553, 1587]) CENS.CAST.XVI , Ap. 167, 308b

(...)
En el lugar de Oteiza noventa y tres vecinos y habitantes [...] Oteiza / [VECINOS:] 200 / [PILAS:] 2
(...)

What: Herria
Situation: Iguzkitza [gaur bereiz]
Origin: CENS.CAST.XVI

otei-za - (1874) LU.RNLPB , 27. or.

(...)
2º. Affixes commençant par une consonne [...] IV. SIFFLANTES [...] Za (ça, xa, txa, z). Comme la plupart des affixes toponymiques, za indique la quantité, l'abondance, et, simplement aussi la situation; Subi-za (Nav.) "lieu du pont"; Ibar-zabal-za (Nav.) "lieu de la vallée large" village situé en effet sur un point évasé de la vallée d'Ibargoiti; Gain-za (Gip.) "lieu haut"; Equi-za (Nav.) "lieu de la hauteur" situé, comme Gainza, sur une côte abrupte, en pleine montagne; Otei-za, trois localités de la Navarre et Ota-za (Al. et Gip.), villages qui doivent leur nom aux ajoncs (othe) dont leur sol est rempli; Elor-z, nom d'un village et d'une haute vallée de la Navarre "lieu de la neige ou plein du neige"; Leor-za (Al.) et Lear-za (Nav.) "la Gravière"; Bago-baco-txa bois et montagne de la Soule "lieu planté de hêtres, Lafaye". Remarquons dans ce dernier nom un phénomène assez commun dans la langue basque, l'idée d'abondance ou de pluralité rendue par la répétition du mot
(...)

What: Herriak (hiru)
Situation: Nafarroa
Origin: LU.RNLPB

oteicus - (1945) CB.MAT , V-2, P.105

What:
Situation:
Origin: CB.MAT

oteiza - (1945) CB.MAT , VI-2, P.119

What:
Situation:
Origin: CB.MAT

tudela: tutra - (1961) ETX.URI , 222. or.

(...)
TUDELA, TUTRA (E. E.). Zaraitzuarrek eta Erronkariarrek berdin oguzten dute Erribera’ko iri onen izena.
(...)

What: Herria
Situation: Nafarroa
Origin: ETX.URI

oteiza - (1969) M.NLCDI , § 15, 18. or.

(...)
Revisaré ahora, con la mayor rapidez, algunos nombres de lugar o apellidos. En Aldeico (uinea sua que dicitur de Aldeico 92, 1111), cualquiera que sea la explicación de -ko, el diptongo es sin duda secundarioy procede de la pérdida de alguna sonora: alde (alda-) + -egi, por ej. De la misma manera podrían explicarse nombres de población del tipo tan frecuente en vocal + -iza (Arbeiza, Oteiza), como tema (ote, ota- 'árgoma', por ej.) más -di al que se ha añadido el suf. final
(...)

What: Herria
Situation: Nafarroa
Origin: M.NLCDI

oteitza - (1974) LIZ.LUR , 24-25 (mapa), 45. or.

(...)
Oteitza, Arellano, Morentiain, Aiegi eta hain aldrebes dagoen Estuñiga (Zuñiga) dira herri bakarreko udalak. Aberin udalak, ordea, hiru herritxo hartzen ditu. Hauek Solana eskualdean
(...)

What: Hiria
Situation: Iguzkitza (Nafarroa)
Origin: LIZ.LUR

oteiza: oteitza - (1974) TXILL.EHLI , 176 A

What:
Situation:
Origin: TXILL.EHLI

oteitza-eguzkitza - (1978) CFN , --

What:
Situation:
Origin: EUS.NHI

oteiza: oteitza (oteitzar) - (1978) E.EUS.UD , Euskera, XXIII (1978, 1), 330. or.

What:
Situation:
Origin: E.EUS.UD

oteiza: oteitza (oteitzar) - (1979) E.UDAL , 41

What:
Situation:
Origin: E.UDAL

oteiza: oteitza - (1990) EUS.NHI , 2000001 P.244

What:
Situation:
Origin: EUS.NHI

allo-oteiza - (1993/10/06) NAO.NA.2000 , 122. zkia., 36 área/eremua

(...)
DECRETO FORAL 253/1993, de 6 de septiembre, sobre la composición y denominaciones de la zonificación “Navarra 2000”
(...)

What:
Situation: Nafarroa
Origin: NAO.NA.2000

oteiza - (1993/10/06) NAO.NA.2000 , 122. zkia., 200

(...)
DECRETO FORAL 253/1993, de 6 de septiembre, sobre la composición y denominaciones de la zonificación “Navarra 2000”
(...)

What:
Situation: Nafarroa
Origin: NAO.NA.2000

oteitza - (1994) OV.11 , 46

(...)
[-As/-az, -es/-ez, -iz, -os/-oz, -us/-uz bukaerak] Koldo Mitxelena ere arduratu da aztergai ditugun atzizkiez hain ezaguna den Apellidos Vascos liburuan [41-42, 62, 108-109. orr.]. Obra honetan Ardanaz, Aranaz, Idigoras, Iribas eta beste hainbat leku-izenetan azaltzen diren -a(t)z, -a(t)s bukaerez bakar-bakarrik maiztasun handikoak direla dio, beste azalpenik eman gabe. -I(t)z atzizkiaz mintzo denean bertan balio eta garai ezberdinetako "formazioak" biltzen direla nabarmentzen du. "Formazio" horien artean, beste autore batzuk azterturikoak aipatzen ditu: 1-Tz-ez akitzen diren beste atzizki batzuren kidea izan daiteke -i(t)z, beste horiek bezala, ugaritasuna adierazten duela: Othaitz (Oteyza), Olaitz… 2-Lehenik Aranak eta gero J. C. Barojak azpimarratu dutenez, antroponimoen gain taiuturikako -ici (< -icus) genitibotik erator daiteke zenbait kasutan: Albeniz (Albinici < Albinus), Apellaniz (A(m)pelici < Ampelius)… 3-Aspaldi ez duela beste toponimo edo deitura batzuren eratorriak sortzeko erabilia izan da: Aldama / Aldamiz, Arrona / Arroniz, Orba / Orbaiz… Laburpen moduan berak biltzen dituen izen gehienek euskal azalpenik ez dutela dio, ez eta, nahitaez, azalpen latino-erromanikorik ere.
(...)

What:
Situation:
Origin: OV.11

oteiza / oteitza - (1995) NA.TM , XXV, 190-192

(...)
Lizarra merinerriko udala, Iguzkitzako eskualdean, baina eskualdetik berezia, hiriaren lerruna duelako. Haren mugapean Baigorriko herri itzalia dago. Bien artean 48,4 kilometro koadroko azalera osatzen dute. Oteitzak Villatuerta (N eta NE), Mendigorria (E), Larraga (SE), Baigorri (S) eta Aberin (W) ditu mugakide. Baigorrik, berriz, Muniain (N), Oteitza (NE), Larraga (E), Lerin (S), Allo (W), Deikaztelu (W) eta Morentin (NW). Zoruak Oligozeno-Miozenoko buztinak eta arearriak ditu osagai, eta Villatuertako mugan dauka bere goreneko puntua (574 m. Santa Bárbaran), eta bai SE aldean ere, Larragako mugan (San Marcos, 507 m. eta San Bartolomé, 520). Ur isuriaz den bezainbatean, herriaren sortaldeak Egari eransten dio ura, eta Oteitzako parterik haundienak, berriz, Argari, erreka sail bat eginaz aurrena, eta ondoren denak Larragako la Nava errekan batuz. Klima du mediterraniar kontinentala, eta arbol landaretza haritza eta ametza, oraintsu arte Baigorriko oihanen osagai nagusia. Azaleraren hirutatik bat landurik dago (3.753 Ha.) eta 1994ean mediterraniar tankerako hazkuntzez ereina: laboreak (3.159 Ha.), mahastia (12) eta oliboa (50). Horiez gain gaur beste hazkuntza industrial batzuk agertu dira (eguzkilorea eta koltza), frantses porrua, bazka berdea eta barazkariak. Kooperatiba mugimenduak nekazari sozietate batzuk sortu zituen: Caja Rural (1906), Bodega, Trujal (1946). Partzela kontzentrazioa 1973an egin zen Oteitzan eta handik zortzi urtera Baigorrin. Soro laneko makinak agertzean lanerako azienda desagertu da (zaldia, mandoa, astoa). Ardi aziendak garai batean garrantzi haundia zuen, eta hala salatzen dute herrian barreiu dauden saroiek, zeinetako batzuk kupula gisako teilatua baitute, baina gaur egun franko murriztu da. HISTORIA: Florin deritzan aurkientzan Brontze Aroko zeramika eta harri tresnak aurkitu dira. Brontze bukaeratik Burdin Aro II.era bitarteko herri bat industu da Ititurmendian. Erromatartzearen garaikoak dira bi hilobi harri, nekropoli batean aurkituak eta Moret eta Sandovalek deskribituak; hogeina urteko bi gazteren oroitzapenetan eraiki ziren, izenez "Lucio Valerio Firmo" eta "Calaetus Eques", "a latronibus occisus". 1960an bi zutarri zeuden San Tirso ermitako idorpearen horman sartuak, Andelostik Iguzkitzara bidearen ondoko muinotxo batean. Haietako bat Adrianoren garaiko miliario bat da, J. M. Jimeno Juríok "El Miliario Extravagante"n argitaratu duenez (Paris 1966). Iratxeko monasterioak ondasunak zituen herrian, haien artean mezkinoak, soroak (soro bat "Arkakassa"n, 1099) eta San Salvadorko eliza, errege Antso Peñalengoak emana (1074, CDI, n.55) XIV. mendearen hasieran monjeek nekazarien petxa jasotzen zuten. Bi parteek abenikoak eratu zituzten 1315ean, eta petxa finkatu 125 gaitzuru ogi "meitadenco"tan (500 erregu; erdia gari erdia garagarra), Deierriko neurriz, ogia monasteriora eramanaz eta erregua nekazarien buruzagiak arradatuz, eta horrez gain 100 sos, ardo eta opil zorraren aldera ("Opilarinzada") eta abatetxerako jarri ohi ziren peoiak. Ondoren Erregek eskuratu zituen petxok. Karlos III.ak 25 gaitzuru eta bi erregu gari eta ia beste horrenbeste garagar eman zizkion Leonel de Navarra Muruzabalgo bizkondeari (1408), baina kopuru hori murriztu egin zen gero herrian izan ziren heriotza haundiek populazioa gutxitu zutelako (1422). Mende horren erdialdean beaumontarrek hiria pillatu eta sutu egin zuten eta Juan II.a erregeak, bertakoek egin zizkioten mesedeak eta izan zituzten kalteak aintzat harturik, petxa arrunt guzietatik eta sekula arteko zergetatik libratu zituen (1456). Hiru parroki aginteak etengabeko liskarbidea izan ziren, eta bai halaber hamarrenen pagamendua, zeinen lautatik bat apezpikuak altxatzen zuen. San Miguelgo parrokiak, auzotarrek jarri beharreko abadea eta lau benefiziatu baitzituen (XVI. mendetik XIX.eraino), inportanteena zen. San Salvadorkoak, bikario bat buru baitzuen, Iratxeko monasterioaren menekoa zen eta harxek jasotzen zituen hamarrenak. San Tirsoko basilika Lizarrako san Pedro parrokiaren menekoa zen, eta barruti honetan lurrik zuten guziek hari ordaintzen zioten hamarrena. Nekazariek larrainetan bertan ordaindu behar zioten hamarrena tokatzen zitzaien elizari, etxera ekarri gabe. Hala agintzen du 1607ko epai batek. Etsaigo eta liskarbideok atertu zuten San Salvadorkoa San Miguelgoari eratxeki zitzaiolarik (1736). Horri esker haien fatxada eta gainak konpondu ahal izan ziren. XIX. mendearen erdi aldean ospitale munizipala eraiki zen Plazako auzoan, auzotarren erremusinen bidez sostengatua eta andre ospitalzain batek artatua; 1918az geroztik, Siervas de San José moja baldernak zainduko zuen haren ordez. Hona hemen populazio errolden zenbait datu: 1078 biztanle 1860an; 1012 1900ean; 1339 1940an; 994 1980an; 931 1992an. BAIGORRI. Hiri hau XI. mendeaz geroztik dokumentaturik dago. Erregerena zen. Bertako infantzoi eta nekazari biltzarrak errentan ematen zituen "defesa del Yuso"ko ehiza eta egurra 1329. urte inguruan. Herri itzalia balitz bezala, Leonor printzesak Lizarrako auzotar bati eman zion (1468). Leringo konderriari eta Albako duke leinuari eratxekirik egon zen bi leinuok batu zirenetik gure mendearen bigarren erdira arte. Aurkientza honetan eliza erromanikoaren eta jauregiaren, 1950. urtera arte jendeduna, hondakinek iraun zuten.
(...)

What:
Situation:
Origin: NA.TM

oteiza - (1996) BEL.DEN , 346

(...)
'El argomal'. De ote 'argoma', -itz sufijo abundancial y -a 'el'. Comentario lingüístico: En este caso la relación con el sufijo homónimo -itz (ver en apéndice -iz) propuesta por Julio Caro Baroja no parece acertada. [-IZ: Como acertadamente dice Luis Michelena (954) en esta terminación se confunden, sin duda, formaciones de distinto valor y de distinta época. Por un lado es claro que en ciertos topónimos donde acompaña a nombres bien conocidos en vascuence tiene un valor pluralizante, como ya señaló R. Lafon (955). Luis Michelena (956) sugiere la siguiente explicación para los nombres de poblacioón del tipo tan frecuente en vocal+-iza (Arbeiza, Oteiza). En estos nombres el diptongo sería secundario, consecuencia de la pérdida de la consonante de -di, sufijo abundancial. De esta manera la estructura propuesta sería tema + (d)i + -(t)za. En otras ocasiones las explicaciones no parecen claras. Julio Caro Baroja (957) busca el origen de estos topónimos en el genitivo de los patronímicos que acababan en -icus, -icius, -cius (genitivo -ici). Posteriormente esta regla se extendión por analogía y se crearon otros acabados en -az, -ez y -uz. Comentario lingüístico: Alfonso Irigoyen (958) propone como origen para el sufijo patronímico -iz los genitivos latinos en -o, -onis. Entre hablantes vascos cayó la -n- intervocálica y la -s se pronunció como -z, resultando la forma -iz. Este sufijo fue considerado patronímico y utilizado con cualquier tipo de nombre propio. En toponimia navarra tenemos Aoiz (445. orr.)]. Este autor (753) supone que los nombres de persona Oteius u *Oteicus forman parte del topónimo. Otra explicación que difiere ligeramente de la arriba expuesta la propone Luis Michelena (754). Según ésta Oteiza significaría 'argomal', pero estaría compuesto de ote + (a)i+ -tza, siendo los dos últimos sufijos abundanciales.
(...)

What:
Situation:
Origin: BEL.DEN

oteiza - (1996/05/01) NA.IZ , 200-0000

What: [Udalerria]
Situation: Nafarroa
Origin: NA.IZ

oteiza - (1999) NA.IZ , 200-0000

What:
Situation:
Origin: NA.IZ

oteiza (oteitza) - (2000) EL.BEL.NA.TOP , 79

What:
Situation:
Origin: EL.BEL.NA.TOP

oteitza - (2005) SAL.OSTN , 109

(...)
Nombres con -tza o -za. Abartzutza / Abarzuza, Altzutza / Alzuza, Aiesa / Ageza, Arbeitza / Arbeiza, Arraitza / Arraiza (cf. Arraioz, Bidarrai, Gesalarradia...), Artatza / Artaza, Artikutza, Azantza / Azanza, Berro(t)za / Berrueza, Beuntza, Beuntza-Larrea, Ekiza, Esparza, Eultza / Eulza (cf. Eultz y Eulate), Gau(t)za / Ganuza, Iguzkitza, Itza, Intza (estos dos últimos sobre ihi 'junco'), Leartza / Learza (documentado Laarça, Laharça, de lahar 'zarzamora', cf. Narkue), Lotza / Loza, Oiertza (despoblado de la Cendea de Zizur; véase Jimeno Jurío, 1986), Oteitza, Ziritza (de ziri 'palo', 'cuña', 'clavija'), Urniza (cf. Urnieta en Gipuzkoa), Zutza (de zur 'madera'; Zutza puede ser el segundo miembro de Abartzutza. Vide Mitxelena, 1969: 31). Como se puede ver, algunos nombres (Arbeitza, Oteitza) acaban en -i(t)za, no sólo en -tza, relacionado con -itz presente en Artaitz, antes Arteitz y Olaitz. Nosotros relacionamos la variante con el nombre común egoitza 'sede, residencia' y con las formas verbales en -iten, propias sobre todo de los dialectos septentrionales (Salaberri, 1997: 28-31). Oteitza tiene en la base ote, como Otazu, y Arbeitza parece ser un compuesto de harri más -be, con el sentido de 'suelo, tierra' (cf. Altube) mencionado por autores como Mitxelena e Irigoien. El lingüista de Errenteria sugirió que esa -i- tal vez fuera el residuo del sufijo -di (1969: 18).
(...)

What:
Situation:
Origin: SAL.OSTN

oteiza - (2006) NA.IZ , 200-0000

What:
Situation:
Origin: NA.IZ

oteiza - (2007) NA.IZ , 200-0000

What:
Situation:
Origin: NA.IZ

oteitza (oteitzar) - (2007/07/17) OB.AG , 1.2

(...)
Onomastika batzordeak Gasteizen izandako bileran onartutako izena
(...)

What: Udalerria
Situation: Nafarroa
Origin: OB.AG

oteiza - (2008) NA.IZ , 200-0000

What:
Situation:
Origin: NA.IZ

Oteitza: oteitzar - (2009) ARAUA.155 , LIII (2008, 3), 1000. or.

(...)
Oteitza (euskara); Oteiza (ofiziala). Herritar izena: oteitzar. Eskualdea: Iguzkitzaibar. Merindadea: Lizarra
(...)

What: Udala
Situation: Nafarroa
Origin: ARAUA.155

oteiza - (2009) NA.IZ , 200-0000

What:
Situation:
Origin: NA.IZ

oteiza - (2011) NA.IZ , 200-0000

What:
Situation:
Origin: NA.IZ

oteiza - (2012) NA.IZ , 200-0000

What:
Situation:
Origin: NA.IZ

Oteiza - (2019) NA.TOF , 290508

What: División administrativa
Situation: Oteiza
Origin: NA.TOF

Search

Euskal Herria

World

Oteitza - Places - EODA

Oteitza (Udalerria)

Mentions légales