Pertsona-izenak
Abel - Pertsona-izenak - EODA
Abel
Itun Zaharreko pertsonaia, Adamen eta Evaren seme kutuna. Litekeena da jatorriz izena asiriarra izatea. Ezaguna da Bibliako pasartea, non Kainek, bekaitzez, anaia hil baitzuen.
-
avel garcia_ -
(1358 [1966, 2011])
NAN.C , 47 [IKER.27, 337. or. (Prénoms (Basse-Navarre))]
(...)
avel Garcia_, exporte des porcs vers Pampelune, 1358 (Archiv-Nav.47)
(...)Zer: Urde-merkataria
Non: Nafarroa Beherea, Iruñea
Jatorria: IKER.27 -
abelek -
(1571)
Lç , 396
(...)
*Abelek fedez *Cainek baino sakrifizio exzellentagoa Iainkoari ofrendatu ukhan drauka: zein fedez testimoniaje obtenitu ukhan baitu iusto zela, zeren Iainkoak haren donoez testifikatzen baitzuen: eta oraino fede harzaz hil delarik minzo da
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abelenak -
(1571)
Lç , 400
(...)
Eta *Iesusgana allianza berriro Arartekoagana, eta *Abelenak baino gauza hobeak erraiten dituen odol isurira
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abelen -
(1571)
Lç , 128
(...)
*Abelen odoletik *Zachariasen odolerano, zein hil ukhan baitzuten aldareari eta tenpleari artean: are diotsuet, galde eginen zaiola nazione huni
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1571)
Lç , 46
(...)
Dathorrenzat zuen gainera lurraren gainean isuri izan den odol iusto guzia, *Abel iustoaren odoletik, *Zacharia *Barachiaren semearen odoleranokoa, zein hil ukhan baituzue tenplearen eta aldarearen artean
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1643)
Ax , 337
(...)
Molde berean edireiten da, galdegin zioela *Kaini ere, bere anaia *Abel hil zuenean: qq
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1643)
Ax , 282
(...)
Hala egin zeikan ikhara handia *Kaini bere anaia *Abel hil zuenean
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
Abel -
(1754 [1969])
LARR.CORG.TELL , 141
(...)
Miren si Adán, Abel, Caín y cuantos descendientes tuvieron hasta el diluvio, fueron nobles; y miren si desdoran su nobleza por ser labradores, pastores, canteros, carpinteros, ferrones, que ejercitaros, que enseñaron a sus sucesores (141)
(...)Zer: Izena
Non: Biblia
Jatorria: LARR.CORG.TELL -
abel -
(1761)
Cb.Eg2 , 6
(...)
Oien anima zuen kontura daudenetan, *Jesu *Kristoren odola zuen eskuetan, ta zuen kargura dago: eta *Abel justu, ta *Josef santuarenak baño deadar andiago emango du: eta orren kontu estua zuen biziera, ejenplo, dotrina, ta miserikordiazko obren gañean eman bear dezute: qq
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1761)
Cb.Eg3 , 266
(...)
Soseguz iltzeko denbora, ta ditxa izaten badezu, jakizu, esan diran Letania, edo Eskari laburretan, Jainkoari zugatik erregutzen zaiola, bitarteko ifiñiaz Ama Birjiña, Aingeru, ta Santuak, *Abel justutik asi, ta beste diran guziak
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1761)
Cb.Eg2 , 79
(...)
Lengo *Abel justuaren odolak baño, deadar obeto zureak egiten zuen
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1778)
Mih , 100
(...)
*Abel hilla, *Joseph saldua, *David persekutatua, bazkoko bildotsa imolatua; hanbat figura ziren hari gerthatu behar zitzaioena konprenitzerat ematen zarotedanak
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1784)
Brtc , 259
(...)
*Abel saindua, hunentzat othoitz egizu
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1800)
Mg.CC , 130
(...)
*Cain zorigaiztokoak etzuen egun on bnat ekusi bere Anai *Abel justoa ill zuenetik, beti zebillen igesi erririk erri mundu guziak ill bear zuelako beldurrez
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1805)
Gco1 , 52
(...)
Ala, Eskritura Santak erakusten digunez *Kain gaiztoak bere kolera gaiztoak itxuturik bere anaia *Abel justua ill zuan
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1805)
Gco1 , 68
(...)
3a *Kain, *Adanen seme nagusienak, bere anaia *Abel justua, bera baño obea zalako, eta onen sakrifizioak begi onez, eta gustoz Jaungoikoak azeptatzen edo errezibitzen zituelako, eta bereak ez, enbidiaz, eta anaiaganako gorrotoz beterik, ainbesteraño itxutzera, eta aiñ gaiztakeri arrigarria egitera etorri zan, nun bere anaia inozentea bere eskuz ill zuen; orra enbidiaren itxumena, eta gogortasuna zein ikaragarria dan
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1816)
fB.Ic1 , 27
(...)
*Kainek bere ausi eban Jaungoikuaren aginduba, *Abel bere anae inozentia ill ebanian
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1816)
fB.Ic1 , 61
(...)
*Abel, ta *Kain adiskidiak zirian; *Abel zeruban dago, ta *Kain inpernuban
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1816)
fB.Ic1 , 61
(...)
*Abel, ta *Kain adiskidiak zirian; *Abel zeruban dago, ta *Kain inpernuban
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1817)
fB.Ic2 , 213
(...)
Berak galdu eban *Abel, ta *Kain, anae bijen arteko bakia
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1817)
fB.Ic2 , 222
(...)
*Kain deungiak gaiski juzgau *Abel, bere anae erru bagia
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abelen -
(1818)
Astar , 217
(...)
Enzun zituzan *Abelen odolak bere anaije *Cainen kontra egiten zituzan diadarrak
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abelenak -
(1818)
Astar , 236
(...)
Ay neure Kristinauba, lupatza, edo kakatza loiatatik diadar egingo dau odol arek zure kontra, *Abelenak *Cainen kontra egin eban baño bere gogorrago; eta enzun bazituban Jaunak *Abelen diadarrak, zelan enzungo eztituz bere semiarenak zure kontra egiten dituzanak
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abelen -
(1818)
Astar , 236
(...)
Ay neure Kristinauba, lupatza, edo kakatza loiatatik diadar egingo dau odol arek zure kontra, *Abelenak *Cainen kontra egin eban baño bere gogorrago; eta enzun bazituban Jaunak *Abelen diadarrak, zelan enzungo eztituz bere semiarenak zure kontra egiten dituzanak
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1830+)
Añ.GGero , 335
(...)
Molde ta era onetara irakurten da itandu eutsala Jangoikoak *Kain gaistoari, *Abel bere anaje ona il ebanean, zirautsala: *Kain, non da *Abel zure anajea
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1830+)
Añ.GGero , 335
(...)
Molde ta era onetara irakurten da itandu eutsala Jangoikoak *Kain gaistoari, *Abel bere anaje ona il ebanean, zirautsala: *Kain, non da *Abel zure anajea
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1830+)
Añ.GGero , 288
(...)
Alan egin jakon ikara andi bat *Kain gaistoari, *Abel anaje ona il ebanean
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1840)
Jaur , 360
(...)
Harrek zerratzen dituen figurak, hala nola suge letoinezkoa, Pazkoko bildotsa; emaiten dituen istorioak *Dabit persegituaz, *Josepe salduaz, *Isaak imolatuaz, *Abel bere aneiak hilaz, horiek orok erakhasten zioten zer gerthatuko zangon haren Semeari; Profeten erranek gauza bera erakhusten zioten
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abelen -
(1840+)
Etch , Euskera, XIV-XV (1969-1970), 150. or.
(...)
*Abelen denborati eta svtan bethi, Jinkuaren haitatiak ziren kvrvtxiareki; Bena ezarten zvtin konfidantzareki, Mvndiaren huñ petan zaudelarik vmilki, Hitz hoiez haur maitiak orhit zitaie bethi
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1842)
It.Fab , 222
(...)
*Adanen eta *Ebaren lenengo semeak ziran *Kain ta *Abel, ta biak semeak
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1842)
It.Fab , 222
(...)
*Kain bere langitez zan nekazaria, eta *Abel ekintzaz zan berriz artzaia
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abelek -
(1842)
It.Fab , 223
(...)
*Abelek artaldean zituen ardiak, gizenenen artean ongi berexiak
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abelek -
(1842)
It.Fab , 223
(...)
Ozta *Abelek ardiak zizkan presentatu, bertatika txit asko zitzaizkan gustatu
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abeli -
(1842)
It.Fab , 223
(...)
Artzen dio *Kainek *Abeli inbidia, eta kendutzen dio gaisoari bizia
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1850)
AA2 , 41
(...)
*Kain, eta *Abel *Adanen lenengo semeak ziran, *Kain nekazaria, eta *Abel arzaia
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1850)
AA2 , 41
(...)
*Kain, eta *Abel *Adanen lenengo semeak ziran, *Kain nekazaria, eta *Abel arzaia
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abeli -
(1850)
AA2 , 107
(...)
Atzenean lagun urkoaren onaz ez degu illundurik, eta naigabez jarri bear, eta nekeren bat datorkionean ez degu atsegiñik artu bear: au guzia da alabaña enbidia esaten zaion griña zitalaren umea, eta onegandik etorri zan *Kainek bere anaia *Abeli bizia kentzea
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1850)
AA2 , 108
(...)
*Abel, *Adanen bigarren semea, zan arzaia; Jaunari eskeñi ziozkan bere doaiak biotz prestu, ta garbiarekin, eta bereala aditzera eman zuan Jaunak, agradatu zitzaizkala
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abelek -
(1850)
AA3 , 627
(...)
Ala egiten zuen *Abelek, *Jakob, *Job, ta beste Santu askok
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abelek -
(1850)
AA2 , 41
(...)
*Abelek eskeñi ziozkan Jaunari ganaduen lenbiziko ume gizenenak, eta aditzera eman zuan Jaunak agradatu zitzaizkala
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abelen -
(1850)
AA2 , 41
(...)
Emendik etorri zan onen gorrotoa *Abelen kontra, eta kendu zion bizitza
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel -
(1850)
AA2 , 42
(...)
Oen artean izen andikoak izan ziran *Abel, *Henok, *Noe, *Job, *Abrahan, *Isaak, *Jakob, *Jph
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
abel-en -
(1855 [1887, 1992])
DRPLV , IV, 372. or. (6. oin oharra)
(...)
Gidoia darabil batzutan Leiçarraga-k berak ere 1571-garren urtean: Chanaan-era, "Apost. Acteac", VII, 11; Dauid-en egunetarano, "id.", Vil, 45. Lardizabal gipuzkoarrak ere gauza bera egiten du XIX mendean: 3. §.Adan- en eroricoa, 7 orr.; 5. §. -Abel-en eriotza, 10 orr.; eta Acab onen gañean 234-garren orrian itzeguitean, esan zan, ..., 286 orr.; Joran-en gañean itzeguitean 237-garren orrian esan zan bezala, 288 orr., Testam. zarreco eta berrico cond., Tolosa 1887, 1855-garren urteko baimena duela. // 1936-garreneko gerra baino lehen, ordea, eta neurri handi baten baita ondorik ere, Egoaldeko ohitura zabala, Euskaltzaindikoa barne Azkue-ren gogokoa salbu uzten baldin bada, Arana Goiri-ren ereduari jarraikirik beti apostrophoa erabiltzearena izan da [...] Azkue-k, ordea, aldizkari bereko [Euskera] hurrengo alean, (1919-1920), Iko urtea, Iin zenbakia, 55 orr., gidoia darabil: Altube-ri ikasi nion
(...)Zer: Ponte izena
Non:
Jatorria: DRPLV -
abel*: abel (giz.); abele (em.) -
(1897)
AR.DIE , 52
Zer: Izena
Non:
Jatorria: AR.DIE -
Abel -
(1910)
AR.DIE , 22
(...)
Gixonena: Abel. Emerena: Abele. Gazteleratuta: Abel
(...)Zer: gizonezkoen izena
Non:
Jatorria: AR.DIE -
Abel -
(1966)
EUS.NENP , 3 . or.
(...)
Abel (Ixen. 1897 [Deun-ixendegi euzkotarra])
(...)Zer: Gizon izena
Non:
Jatorria: EUS.NENP -
abel (giz.): (gazt.) abel -
(2001)
GOR.SAL.EIZ , 319
Zer: Gizon-izena
Non: --
Jatorria: GOR.SAL.EIZ -
abel (giz.) -
(2001)
GOR.SAL.EIZ , 85
Zer: Gizon-izena
Non: --
Jatorria: GOR.SAL.EIZ -
abel (giz.): (fr.) abel -
(2001)
GOR.SAL.EIZ , 324
Zer: Gizon-izena
Non: --
Jatorria: GOR.SAL.EIZ -
Abel -
(2014/06/27)
ARAUA.177 , 4. or.
(...)
Abel (gaztelania); Abel (frantsesa); Abel (ingelesa)
(...)Zer: Pertsonaia historikoa
Non: Biblia
Jatorria: ARAUA.177
Lege-oharra
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
