Conocida advocación mariana de Zaragoza. El nombre proviene de la columna sobre la que está dicha imagen, que se supone trajo la propia Virgen María desde Palestina. Aunque Arana y Eleizalde propusieron Pilare, la forma tradicional en euskera, pero posteriormente los puristas crearon, o impulsaron, otras formas como Abene, Arbil, Arbile, Arpil, Habene y Zutoia. La festividad es el 12 de octubre.
(...)
Lehenengo eta behin saindu-izenen tradizio zaharra aipatu behar dugu, hau da, gehien bat toponimian fosildua geratu zaigun saindu-izenen ondarea: Jaundone Bikendi Arana, Donezte-be, Donibane, Jaundone Jurgi e.a. Baina elizaren eraginez XIV. gizalditik aurrera nagusitu zen joera ere aipatu behar dugu, h.d., ponte-izen gisa saindu-izenen erabilkera eta joera horren ondorioz sarturikoak: Ageda, Ana, Daniel, Joanes, Kosme, Leon, Marta, Pilare, e. a.
(...)
(...)
Azkenez, generoaren arazoa aipatu behar dugu, hiru erako izen aurkitzen baititugu euskaran: oinarriz maskulinoak direnak (Ibon, Xabier, Unai), jatorriz fameninoak direnak (Edurne, Pilare, Teresa, Garazi), eta bietara ager daitezkeenak (Joan / Joana, Anton / Antoni). Euskarak —ez dugu ezer berririk esaten— ez du sexu-diferentzia ia inoiz ere markatzen (hika-ko formak, toka eta noka alegia, dira salbuespen ia bakarrak), beraz ez dugu Sabino Aranak markaturiko bidetik aurrera eginen, hau da, ia izen guztiak, /-a/ morfemaren bidez gizonezkoenak, eta /-e/ morfemaren bidez emakumezkoenak, maskulino eta femenino bihurtzeko bidetik.
(...)
(...)
Zaragozako Andre Mariaren adbokazio ezaguna. Izena Ama Birjinaren irudiari eusten dion zutabeari -Andre Mariak berak Palestinatik ekarri omen zuenari- zor zaio. Bitxia bada ere Arana-Eleizaldek, euskal tradizioari jarraikiz, Pilare izena hobetsi zuten, baina aurrerago garbizaleek Abene, Arbil eta Zutoia izenak sortu edota bultzatu zituzten. Santuaren eguna urriaren 12an da. Baliokidea: Pilar (es). // Conocida advocación mariana de Zaragoza. El nombre proviene de la columna sobre la que está dicha imagen, que se supone trajo la propia Virgen María desde Palestina. Aunque Arana-Eleizalde propusieron Pilare, la forma tradicional en euskera, posteriormente los puristas crearon o impulsaron Abene, Arbil y Zutoia. Su onomástica es el 12 de octubre.
(...)
Conocida advocación mariana de Zaragoza. El nombre proviene de la columna sobre la que está dicha imagen, que se supone trajo la propia Virgen María desde Palestina. Aunque Arana y Eleizalde propusieron Pilare, la forma tradicional en euskera, pero posteriormente los puristas crearon, o impulsaron, otras formas como Abene, Arbil, Arbile, Arpil, Habene y Zutoia. La festividad es el 12 de octubre.
VMg - Ipui onac
Abreviatura: VMg
Autor: MOGEL, Bizenta
Título: Ipui onac
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial:
Lugar: Donostia
Fecha: 1804
Referencia:
Notas:
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
OEH.ONOM - Orotariko Euskal Hiztegiko testu corpusa, Onomastika
Abreviatura: OEH.ONOM
Autor: Euskaltzaindia
Título: Orotariko Euskal Hiztegiko testu corpusa, Onomastika
Nota de trabajo: 2 liburuki
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Barne-erabilerarako dokumentua
Lugar: Bilbo
Fecha:
Referencia:
Notas:
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
IRI.KONST.BERTS - Konstituzioko dama eta beltzak 1823-garren urteko Markina, Xemein eta Etxebarrin
Abreviatura: IRI.KONST.BERTS
Autor: IRIGOIEN ETXEBARRIA, Alfontso
Título: Konstituzioko dama eta beltzak 1823-garren urteko Markina, Xemein eta Etxebarrin
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección: De Re Philologica Linguae Uasconicae
Revista:
Editorial: Deustuko Unibertsitatea
Lugar: Bilbo
Fecha: 1986
Referencia: I (1986), 205-219. or.
Notas: Bilbon 1823an liberalen hirurtekoaren ondoren, haien kontra argitaraturiko hiru bertso sortak erauzi dira. Berlinen 1857an C. A. F. Mahn Dr.: Denkmaeler der basckischen sprache liburutik hartu zituen Alfontso Irigoienek eta Zeatz aldizkarian ere eman zituen argitara artikulu honetan txertaturik (Zeatz, II, 3-4, 1978ko uztaila, 43-70. orr.). ECO zerbitzuak eginiko erauzketa.
Tipo: liburu zatiak
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
DRPLV - De re philologica linguae vasconicae
Abreviatura: DRPLV
Autor: IRIGOIEN ETXEBARRIA, Alfontso (zuz.)
Título: De re philologica linguae vasconicae
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Deustuko Unibertsitatea
Lugar: Bilbo
Fecha: 1986-1995
Referencia:
Notas: Alfonso Irigoien Etxebarria irakasleak zuzendurik, bost liburuki plazaratu ziren (I-1986, II-1987, III-1990, IV-1992 eta V-1995). Artikuluetako asko beste nonbaitetik hartuak dira. Halakoetan saiatu gara jatorrizko erreferentziak ematen, hala nola "Euskera" aldizkarikoak, Euskalarien nazioarteko jardunaldiak (Bilbao, 1981), eta abar.
Tipo: aldizkariak
Extracción: guztizkoa
Campo: hizkuntza azterketa
AR.DIE - Deun-ixendegi euzkotarra, edo deunen ixenak euzkeratuta ta ixentzat ezarrten diran jayetako ixenan euzkerazko ikurrpenak
Abreviatura: AR.DIE
Autor: ARANA GOIRI, Sabino
Título: Deun-ixendegi euzkotarra, edo deunen ixenak euzkeratuta ta ixentzat ezarrten diran jayetako ixenan euzkerazko ikurrpenak
Nota de trabajo: Pertsona izenak
Elaborador: Eleizalde'tar Koldobika'k egindako itxaurre bategaz
Notas: Obras Completas, Sabindiar Batza & Amorrortu, Buenos Aires, 1965; Sendoa, Donostia, 1980.
Erreferentzietan orrialde zenbakia ematen da aditzera. 52. orrialdetik aurrerako zerrendako informazioa jaso da, erdara-euskara hurrenkera ematen duena, alegia.
Transkripzioa, Euskaltzaindiko Onomastika zerbitzuko langile Begoña Amondarainek egin du, ECO zerbitzuak eskaturik.
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
AZK.CPV - Cancionero popular vasco
Abreviatura: AZK.CPV
Autor: AZKUE ABERASTURI, Resurrección María
Título: Cancionero popular vasco
Nota de trabajo: 11 liburuki
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: A. Boileau y Bernasconi
Lugar: Bartzelona
Fecha: 1921-1925
Referencia:
Notas: "Las mil y una canciones populares vascas" tituluaz ere argitara emana. Jatorrizko edizioa honako liburu hauetan zegoen banatua:
01.- Canciones amorosas.
02-a.- Canciones báquicas.
02-b.- Canciones cuneras.
03.- Danzas.
04.- Danzas sin palabras.
05.- Endechas y elegías.
06-a.- Epitalamios.
06-b.- Canciones infantiles.
07.- Canciones festivas.
08.- Canciones narrativas.
09-a.- Canciones de oficios.
09-b.- Canciones religiosas.
10.- Romances y cuentos.
11.- Canciones de ronda.
Erreferentzietan kanta zenbakia ez ezik, Euskaltzaindiaren argitalpenaren liburukia eta orrialdea ere ematen da aditzera [Bilbo, 1990, bi liburuki]. Ondoren, kortxete artean, jatorrizko liburukien eta haietako orrialdea ere ematen dira osagarri gisa.
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
GOR.NLRD - Uso de nombres vascos y laicos en la República y su posterior censura en la Dictadura
Abreviatura: GOR.NLRD
Autor: GORROTXATEGI NIETO, MIKEL
Título: Uso de nombres vascos y laicos en la República y su posterior censura en la Dictadura
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial:
Lugar: Roma
Fecha: 2020
Referencia: Rivista italiana di onomastica, ISSN 1124-8890, Vol. 26, Nº. 1, 2020, págs. 107-126
Notas:
Tipo: artikuluak
Extracción: guztizkoa
Campo: hizkuntza azterketa
KINT.PI - Ponte-izenak
Abreviatura: KINT.PI
Autor: EGUZKITZA BILBAO, Andolin & KINTANA URTIAGA, Xabier
Título: Ponte-izenak
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista: 620
Editorial:
Lugar:
Fecha: 1994
Referencia: XXXIX (1994, 3), 1377-1385
Notas: Euskaltzaindiaren XIII. Biltzarrean aurkeztutako txostena. Exonomastika lantaldeak, Miarritzen, 1994-7-1/2an antolatu V. Onomastika Jardunaldietan aurkeztutako txostena.
Tipo: artikuluak
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
GOR.SAL.EIZ - Euskal izendegia. Ponte izendegia
Abreviatura: GOR.SAL.EIZ
Autor: GORROTXATEGI NIETO, Mikel & SALABERRI ZARATIEGI, Patxi
Título: Euskal izendegia. Ponte izendegia
Nota de trabajo: Pertsona izenak
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Euskaltzaindia & Justizia, Lan eta Gizarte gaietako Saila, Eusko Jaurlaritza
Lugar: Gasteiz
Fecha: 2001
Referencia:
Notas: Euskaltzaindiko Onomastika Batzordearen zuzendaritzapean eginiko izen zerrenda da, helburu arauemalea duena. Testua Bilbon, Euskaltzaindiaren egoitzan, 2001eko irailaren 14an eta Iruñean, 2001eko urriaren 5ean onartua izan zen eta Euskera agerkarian ere izan zen argitaratua (XLVI (2001-2), 113-1137). Erreferentzietan aipaturiko era bakoitza ageri den liburuko orrialdea ematen da, hala azalpena daramaten izenen zerrenda nagusiari dagozkionak, nola Euskara-erdara hurrenkerako amaierako aurkibideetakoak.
Zerrenda hau EODA zerbitzutik jaso eta ECO egitasmoko Patxi Galék egin zuen migrazioa.
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: arautzea
Aviso legal
El presente corpus onomástico toma en consideración contenidos de obras de terceros, atendiendo a su prestigio y competencia en la materia. A dicho efecto Euskaltzaindia ha solicitado los correspondientes permisos y licencias, por lo que se han obtenido los derechos de propiedad intelectual necesarios, salvo error u omisión. En el caso de que observe la existencia de algún contenido que entendiera puede infringir derechos de terceros le rogamos lo ponga inmediatamente en conocimiento de Euskaltzaindia a través de la siguiente dirección de correo electrónico (info@euskaltzaindia.eus) al objeto de poder adoptar inmediatamente las medidas oportunas.