Arauen Datutegi Onomastikoa (ADO)

Euskal Herria - Arauak - ADO

166 emaitza Euskal Herria bilaketarentzat

Abda (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Abda

Aines (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Aines. Oharra: 3 alaba guztira, 9. eta 12. orrialdeetan

Aines Akitaniakoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Aines Akitaniakoa

Aines Beaujeukoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Aines Beaujeukoa

Aines Cleveskoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Aines Cleveskoa

Alfontso I.a edo Alfontso Borrokalaria (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Alfonso I / Alfonso el Batallador (gaztelania); Alphonse Ier le Batailleur / Alphonse le Batailleur (frantsesa); Alfonso I / Alfonso the Battler / Alfonso the Warrior (ingelesa). Oharra: Aragoiko erregea izan zen 1104-1134 bitartean: Alfontso I.a Aragoikoa

Ana (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Ana

Ana Austriakoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Ana Austriakoa

Andregoto (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Andregoto

Andres Febo (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Andres Febo

Ane (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Ane

Antonio Borboikoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Antonio Borboikoa

Antsa (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Antsa. Oharra: bi alaba, 5. eta 9. orrialdeetan

Antsa Gaztelakoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Antsa Gaztelakoa

Antsa Oibarkoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Antsa Oibarkoa

Antso Gartzeitz (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Antso Gartzeitz

Antso I.a Gartzeitz (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Sancho I Garcés (gaztelania); Sanche Ier Garcés (frantsesa); Sancho I Garcés (ingelesa)

Antso II.a Gartzeitz edo Antso Abarka (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Sancho Garcés II / Sancho Abarca (gaztelania); Sanche II de Navarre / Sanche Abarca (frantsesa); Sancho Garcés II (ingelesa)

Antso III.a Gartzeitz edo Antso Nagusia (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Sancho III Garcés / Sancho el Mayor (gaztelania); Sanche III Garcés / Sanche le Grand (frantsesa); Sancho Garcés III / Sancho the Great (ingelesa)

Antso IV.a Gartzeitz edo Antso Peñalengoa (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Sancho Garcés IV / Sancho el de Peñalén (gaztelania); Sanche IV Garcés (frantsesa); Sancho Garcés IV / Sancho of Peñalén (ingelesa)

Antso Ramiritz Viguerakoa (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Sancho Ramírez de Viguera (gaztelania); Sancho Ramírez de Viguera (frantsesa); Sancho Ramírez of Viguera (ingelesa). Oharra: erregeordea

Antso V.a Ramiritz (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Sancho Ramírez / Sancho V de Pamplona (Sancho I de Aragón) (gaztelania); Sancho Ramirez / Sanche V de Pampelune (Sanche Ier d'Aragon) (frantsesa); Sancho Ramírez / Sancho V of Pamplona (Sancho I of Aragon) (ingelesa). Oharra: Aragoiko erregea izan zen 1063-1094 bitartean: Antso Ramiritz Aragoikoa

Antso VI.a Gartzeitz edo Antso Jakituna (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Sancho VI de Navarra / Sancho el Sabio (gaztelania); Sanche VI de Navarre/ Sanche le Sage (frantsesa); Sancho Garcés VI / Sancho the Wise (ingelesa)

Antso VII.a edo Antso Azkarra edo Antso Entzerratua (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Sancho VII / Sancho el Fuerte (gaztelania); Sanche VII / Sanche le Fort (frantsesa); Sancho VII / Sancho the Strong (ingelesa)

Araba: arabar, Arabako euskara (Herrialdea - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Araba da, jakina, probintziaren izena euskaraz, l Alaba, jatorrian latinezko planus-ekin lotua. Halaz guztiz, leku askotan arrunta den Araba-herria deitura (gogora bedi Axularren Alaba-herria) ez da gaitzestekoa. Herritarra arabar da (cf. Orti Arauarra, 12. mendean). Arabatar aldaerak ez du inolako pisurik euskara jasoan. Euskalki zaharra, eta, batez ere, Mediterraneoko isurialdekoa, izendatzeko, Arabako euskara da, Euskaltzaindiaren iritziz, forma egokiena, azken urteotan erabili den eta nahasgarri gerta daitekeen arabera formaren aldean

Asona (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Asona

Aznar (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Aznar

Baserri (Auzoa - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Berango eta Getxoko auzo ofizialak; Ezkabarteko alderdia. Oharra: «[…] top. Lañerri, nombre de la parte baja del valle de Ezcabarte (Navarra) contrapuesta a la alta o Baserri» (Mitxelena Elissalt, Koldo: Fonética histórica vasca, Seminario de Filología Vasca Julio de Urquijo, Donostia [1961], 1985, 200-201. orr.). Oraindik bizirik diraute ibar honetan bi izen hauek

Beatriz (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Beatriz. Oharra: 2 alaba, 10. eta 13. orrialdeetan

Belasko (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Belasko

Beraskita (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Beraskita

Berengela (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Berengela

Berta (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Berta

Bizkaia: bizkaitar, bizkaiera (Herrialdea - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Bizkaia izenaren inguruan ez da ezein dudarik agertzen. Garai batez hitz arrunta zen honetan, bizkar hitzaren kidekoa, dirudienez (cf. Iheldo Bizchaya, 1141. urtean, egungo Igeldo; Nafarroako La Vizcaya eskualdea; Biscaye, etab.); ez da ahantzi behar a hori artikulua dela, eta horrenbestez, lekuko kasuetan Bizkaiko, Bizkaitik, Bizkaian, Bizkai osoan direla forma zuzenak. Herritarra bizkaitar deitzen da. Euskalkiaren izena bizkaiera da. Bereizi behar denean Ekialdeko, Mendebaldeko, e.a. ezar daiteke aurretik.

Bona (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Bona

Bonaventura (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Bonaventura

Elbira (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Elbira

Elisabet (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Elisabet. Oharra: 7 alaba, 10., 11., 12., 13., 15.,17, eta 18. orrialdeetan

Elisabet Frantziakoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Elisabet Frantziakoa

Elisabet Urgellgoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Elisabet Urgellgoa

Eneko (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Eneko

Eneko Enekoitz edo Eneko Arista (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Íñigo Arista / Íñigo Íñiguez (gaztelania); Iñigo Arista (frantsesa); Íñigo Arista (ingelesa)

Estefania Foixkoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Estefania Foixkoa

Euskal Autonomia Erkidegoa (Autonomia erkidegoa - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Bada hor oso ongi egokitzen den tradizio handiko hirugarren hitz bat, erdarazko komunitate eta zabalegia den elkarte hitzez bestelakoa: erkidego da hitz hori, Espainiako Konstituzioaren itzulpenean ere esanahi honekin erabili izan dena (komunitate politikoa adierazteko) eta arazoa konpon lezakeena. Hitz honek bereiziko lituzke eguneroko elkarte arruntak eta politika mailakoak. Hortaz, hitz hau erabili beharko litzateke elkarte hitzaren ordez komunitate politikoa oro har adierazteko

Euskal Herria (Lurraldea - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

1. Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa (Beherea eta Garaia) eta Zuberoa batera izendatzeko erabil bedi Euskal Herria izena. 2. Idazkerari dagokionez, bi hitzetan eta biak letra larriz. 3. Gogoratu behar da bukaerako –a hori artikulua dela. Hortaz, erabil bedi: Euskal Herria, Euskal Herrian, Euskal Herriaren..., baina Euskal Herriko, Euskal Herritik, Euskal Herrira. Beraz, gaizki daude *Euskal Herriako, *Euskal Herriatik, *Euskal Herrin edo *Euskal Herriren bezalakoak.

Felizia Roucykoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Felizia Roucykoa

Fernando (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Fernando. Oharra: 4 seme, 7., 8. eta 9. orrialdeetan

Fernando I.a (edo Fernando Faltsutzailea / Fernando II.a Aragoikoa / Fernando Katolikoa) (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Fernando I.a (edo Fernando Faltsutzailea / Fernando II.a Aragoikoa / Fernando Katolikoa)

Filipe (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Filipe. Oharra: 5 seme, 12., 13, eta 19. orrialdetan

Filipe Ederra (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Filipe Ederra

Filipe Évreuxkoa (Filipe III.a) (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Filipe Évreuxkoa (Filipe III.a)

Filipe I.a edo Filipe Ederra (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Felipe I / Felipe el Hermoso (gaztelania); Philippe I / Philippe le Bel (frantsesa); Philip I / Philip the Fair (ingelesa). Oharra: Frantziako erregea ere izan zen 1285-1314 bitartean: Filipe IV.a Frantziakoa

Filipe II.a edo Filipe Luzea (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Felipe II / Felipe el Largo (gaztelania); Philippe II / Philippe le Long (frantsesa); Philip II / Philip the Tall (ingelesa). Oharra: Frantziako erregea ere izan zen 1316-1322 bitartean: Filipe V.a Frantziakoa

Filipe III.a edo Filipe Noblea (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Felipe III / Felipe de Évreux / Felipe el Noble (gaztelania); Philippe III / Philippe le Noble / Philippe le Sage (frantsesa); Philip III / Philip the Noble / Philip the Wise (ingelesa)

Frantzisko (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Frantzisko

Frantzisko Febo (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Francisco I de Foix / Francisco Febo (gaztelania); François Phébus (frantsesa); Francis Phoebus (ingelesa)

Frantzisko Xabierkoa (Santua - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Idazkerari dagokionez, San, Santu, Santa, Santi, Done, Jaun Done, Dona, Jon-doni, Jondane, Andre, Andra, Andredena eta Andre Dona letra larriz erabiliko dira: San Martin, Espiritu Santua, Begoñako Andra Maria. Santu, santa eta done, aldiz, izen arruntak direnean, letra xehez emango dira: santu handia izan zen Frantzisko Xabierkoa; santa horren mirariak kontatzen ditu liburuak; Katalina santua oso aipatua izan zen. Orobat, santu eta done izenondoak direnean.

Galindo (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Galindo

Gartzia (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Gartzia. Oharra: 2 seme 6. eta 8. orrialdeetan

Gartzia Enekoitz edo Gartzia I.a Enekoitz (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

García I Íñiguez (gaztelania); García Íñiguez / García Ier (frantsesa); García Íñiguez / García I (ingelesa). Oharra: Gartzia Enekoitz (852-882) benetan errege izan bazen (eta horretan iturri guztiak ez datoz bat) Gartzia I.a izango zen, eta Gartzia Santxitz, orduan, Gartzia II.a. Eta Gartzia Enekoitz benetan errege izan ez bazen, Gartzia Santxitz erregea, orduan, Gartzia I.a izango zen

Gartzia I.a Santxitz edo Gartzia II.a Santxitz (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

García Sánchez I (gaztelania); García Sánchez / García II (frantsesa); García I (or II) Sánchez (ingelesa). Oharra: Gartzia Enekoitz (852-882) benetan errege izan bazen (eta horretan iturri guztiak ez datoz bat) Gartzia I.a izango zen, eta Gartzia Santxitz, orduan, Gartzia II.a. Eta Gartzia Enekoitz benetan errege izan ez bazen, Gartzia Santxitz erregea, orduan, Gartzia I.a izango zen

Gartzia III.a Santxitz edo Gartzia Dardartia (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

García Sánchez II / García Sánchez el Temblón (gaztelania); García Sánchez le Tembleur / García III (frantsesa); García Sánchez II (or III) / García Sánchez the Trembler (ingelesa)

Gartzia IV.a Santxitz edo Gartzia Naiarakoa (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

García Sánchez III / García el de Nájera (gaztelania); García IV Sánchez (frantsesa); García Sánchez III (or IV) / García of Nájera (ingelesa)

Gartzia V.a Ramiritz edo Gartzia Berrezarlea (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

García Ramírez / García el Restaurador (gaztelania); García V / García le Restaurateur (frantsesa); García Ramírez / García the Restorer (ingelesa)

Gaston (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Gaston. Oharra: 2 seme 15. eta 18. orrialdeetan

Gaston (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Gaston

Gaston IV.a Foixkoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Gaston IV.a Foixkoa

Gertrudis Dagsburg-ekoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Gertrudis Dagsburg-ekoa

Gilen Cleveskoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Gilen Cleveskoa

Gipuzkoa: gipuzkoar-giputz, gipuzkera (Herrialdea - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Gipuzkoa da euskara jasoan gomendatzen den probintziaren forma (Ipuzkoa, 1025. urtean). Euskara batuan baztertzekoak dira, Euskaltzaindiaren aburuz, Gipuzko eta Gipuzku aldaerak. Gipuzkoa izenean a hori berezkoa da, jakina denez: Gipuzkoako, Gipuzkoatik, Gipuzkoan, etab. Herritarraren deitura gipuzkoar edo giputz da (historian zehar, iputz Erdi Aroan, cf. Enecho de Ypuc¸a, don Ypu¸ac de Nauaz, e.a.); baina gipuzkoar orokorragoa da. Euskalkia gipuzkera da. Bereizi behar denean erants daiteke Goierriko, Beterriko, etab.

Goierri (Eskualdea - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Gipuzkoako eskualdea; Bizkaiko Aulesti, Barrika, Erandio, Garai eta Zaldibarko auzo ofizialak; Nafarroako Esteribarko Eugi, Iragi eta Urtasun aldea; Araizko Azkarate, Gaintza, Intza eta Uztegi aldea Oharra: Azken haran honetako Beierri izenari kontrajarria

Henrike (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Henrike

Henrike I.a edo Henrike Gizena (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Enrique I / Enrique el Gordo (gaztelania); Henri Ier / Henri le Gros (frantsesa); Henry I / Henry the Fat (ingelesa). Oharra: Tibalt II.aren anaia

Henrike II.a (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Enrique II (gaztelania); Henri II (frantsesa); Henry II (ingelesa)

Henrike III.a edo Henrike Bearnotarra (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Enrique III (gaztelania); Henri III (frantsesa); Henry III (ingelesa). Oharra: Frantziako errege izan zen 1589-1610 bitartean: Henrike IV.a Frantziakoa

Henrike IV.a Gaztelakoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Henrike IV.a Gaztelakoa

Henriketa (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Henriketa

Hermesinda (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Hermesinda

Jaime (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Jaime

Joan (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Joan

Joan I.a edo Joan Hilondokoa (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Juan I / Juan el Póstumo (gaztelania); Jean Ier / Jean le Posthume (frantsesa); John I / John the Posthumous (ingelesa). Oharra: Frantziako erregea ere izan zen 1316an: Joan I.a Frantziakoa

Joan II.a edo Joan Usurpatzailea edo Joan Handia (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Juan II / Juan el Grande / Juan el Usurpador (gaztelania); Jean II / Jean le Grand (frantsesa); John II / John the Great (ingelesa). Oharra: Aragoiko erregea izan zen 1458-1479 bitartean: Juan II.a Aragoikoa

Joan III.a Albretekoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Joan III.a Albretekoa

Joana (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Joana. Oharra: 7 alaba 12., 13., 14., 15. eta 16. orrialdeetan

Joana Aines (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Joana Aines

Joana Aines (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Joana Aines

Joana Burgundiakoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Joana Burgundiakoa

Joana Enríquez (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Joana Enríquez

Joana Évreuxkoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Joana Évreuxkoa

Joana I.a (Pertsonaia historikoa [Erregina] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Juana I (gaztelania); Jeanne Ire (frantsesa); Joan I (ingelesa)

Joana II.a (Pertsonaia historikoa [Erregina] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Juana II (gaztelania); Jeanne II (frantsesa); Joan II (ingelesa)

Joana II.a (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Joana II.a

Joana III.a edo Joana Albretekoa (Pertsonaia historikoa [Erregina] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Juana III / Juana de Albret (gaztelania); Jeanne III / Jeanne d'Albret (frantsesa); Jeanne III / Jeanne d'Albret (ingelesa)

Joana Valoiskoa edo Joana Frantziakoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Joana Valoiskoa edo Joana Frantziakoa

Karlos (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Karlos. Oharra: 2 seme 13. eta 16. orrialdeetan

Karlos I.a edo Karlos Burusoila edo Karlos Ederra (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Carlos I / Carlos el Hermoso/Calvo (gaztelania); Charles Ier / Charles le Bel (frantsesa); Charles I / Charles the Fair/Bald (ingelesa). Oharra: Frantziako erregea ere izan zen 1322-1328 bitartean: Karlos IV.a Frantziakoa

Karlos II.a edo Karlos Gaiztoa (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Carlos II / Carlos el Malo (gaztelania); Charles II / Charles le Mauvais (frantsesa); Charles II / Charles the Bad (ingelesa)

Karlos III.a edo Karlos Noblea (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Carlos III / Carlos el Noble (gaztelania); Charles III / Charles le Noble (frantsesa); Charles III / Charles the Noble (ingelesa)

Karlos IV.a edo Karlos Vianako Printzea (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Carlos IV / Carlos de Viana (gaztelania); Charles IV / Charles de Viane (frantsesa); Charles IV / Charles Prince of Viana (ingelesa). Oharra: Ez zen koroatua izan; horregatik, historiografian, Karlos IV.a Nafarroakoa beste bat da, gerokoa: Karlos IV.a Nafarroakoa eta I.a Gaztelakoa (1500-1558)

Katalina (Pertsonaia historikoa [Erregina] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Catalina (gaztelania); Catherine (frantsesa); Catherine (ingelesa)

Katalina (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Katalina. Oharra: 3 alaba 15., 16., eta 18. orrialdeetan

Kiteria (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Kiteria

Klementzia Hungariakoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Klementzia Hungariakoa

Konstantza (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Konstantza

Konstantza Tolosakoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Konstantza Tolosakoa

Kristina Maria (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Kristina Maria

Lapurdi: lapurtar, lapurtera (Herrialdea - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Lapurdi, lapurtar eta lapurtera izenetan ez da inolako zalantzarik, euskara batuko idazkeran kontsonante ondoko aspirazioa kentzea erabaki zenetik. Laburdi, ezaguna denez, oso bakana da euskal testuetan

Leonor (Pertsonaia historikoa [Erregina] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Leonor (gaztelania); Éléonore (frantsesa); Eleanor (ingelesa)

Leonor (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Leonor. Oharra: 3 alaba 9., 14., eta 15. orrialdeetan

Leonor Trastámarakoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Leonor Trastámarakoa

Lope (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Lope

Luis (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Luis. Oharra: 3 seme 12., 13. eta 14. orrialdeetan

Luis I.a edo Luis Setatia (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Luis I / Luis el Obstinado (gaztelania); Louis Ier / Louis le Hutin (frantsesa); Louis I / Luis the Quarreler/Headstrong/Stubborn (ingelesa). Oharra: Frantziako erregea ere izan zen 1314-1316 bitartean: Luis X.a Frantziakoa

Luis II.a (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Luis II (gaztelania); Louis II (frantsesa); Louis II (ingelesa)

Luis II.a (Luis XIII.a Frantziakoa) (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Luis II.a (Luis XIII.a Frantziakoa)

Luis III.a (Luis XIV.a Frantziakoa) (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Luis III.a (Luis XIV.a Frantziakoa)

Luis Karlos (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Luis Karlos

Magdalena (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Magdalena. Oharra: 2 alaba 16. eta 18. orrialdeetan

Margarita (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Margarita . Oharra: 7 alaba 9., 10., 11., 12., 13. eta 15. orrialdeetan

Margarita Angulemakoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Margarita Angulemakoa

Margarita Borboikoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Margarita Borboikoa

Margarita Burgundiakoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Margarita Burgundiakoa

Margarita L'Aigle-koa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Margarita L'Aigle-koa

Margarita Valoiskoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Margarita Valoiskoa

Maria (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Maria. Oharra: 5 alaba 12., 13., eta 15. orrialdeetan

Maria Évreuxkoa (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Maria Évreuxkoa

Maria Luxenburgokoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Maria Luxenburgokoa

Maria Medici (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Maria Medici

Martin (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Martin . Oharra: 2 seme 14. eta 16. orrialdeetan

Martin Gaztea (Martin I.a Siziliakoa) (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Martin Gaztea (Martin I.a Siziliakoa)

Mayor (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Mayor

Munia (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Munia. Oharra: 2 alaba 5. eta 7. orrialdeetan

Nafarroa (Garaia): (Hegoaldeko) nafar-Nafarroa Garaiko, (goi) nafarrera-(goi-) nafarrera (Herrialdea - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Nafarroa, Gipuzkoa bezala, a organikoduna da: Nafarroako, Nafarroatik, Nafarroan. Bereizi behar denean Nafarroa Garaia esan daiteke, Axularrez gero bederen erabiltzen den gisara. Horrela bada, Nafarroa Garaiko, Nafarroa Garaitik, Nafarroa Garaian, etab. dira forma zuzen bakarrak, hots, Garaia-rena hori artikulua dela. Naparro, Naparru eta Nabarra ez dira hain erabiliak, eta horrenbestez ez dira gomendatzen. Nafar da herritarraren izena, napar, napartar edo nafartar baino egokiagoa, guztiek nabar dutelarik iturburu (cf. orobat Nabarra edo Nafarra pertsona izenak, baita Nabarrina ere). Nafarroa Garaiko ere esan daiteke, behar izanez gero, edota Hegoaldeko nafar. Euskalkia nafarrera da; zehazteko premia denean, (Iparraldeko eta Hegoaldeko) goi nafarrera, (marra aukeran utziz).

Nafarroa Beherea-Baxenabarre: (Iparraldeko) nafar-Nafarroa Behereko-baxenabartar, (behe) nafarrera-(behe-) nafarrera (Herrialdea - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Nafarroa Beherea da probintzia honen izena. Beherea artikuludun denez, Nafarroa Behereko, Nafarroa Beheretik, Nafarroa Beherean, e.a. esan behar da. Baxenabarre ere erabil daiteke (Tartasek Bassanauarre); baina maila jasoan Nafarroa Beherea gomendatzen du Euskaltzaindiak. Behenafarroa, Benabarra, Benaparra, Benaparroa eta abar ez dira inola ere zuzenak. Herritarraren izena nafar da, baina Hegoaldeko beste nafarretarik bereizketa egin nahi bada baxenabartar edo Iparraldeko nafar nahiz Nafarroa Behereko erabil bedi. Euskalkiez denez bezainbatean nafarrera edo behe nafarrera (marrarekin nahiz gabe) erabil bedi, aurretik Ekialdeko nahiz Mendebaldeko ezar daitekeelarik.

Nafarroako Foru Erkidegoa (Autonomia erkidegoa - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Oro har, bada zerbait harrigarria Nafarroako eta mendebaldeko hiru herrialde historikoetako euskaldunak kontu hauetan bat ez gatozenean: gauza bakarra adierazi nahi denean, bi izen erabiltzen dira inolako premiarik gabe, batean komunitate deitzen zaion bitartean (Nafarroako Foru Komunitatea); bestean elkarte esaten baitzaio (Euskal Herriko --edo Euskadiko-- Autonomi Elkartea). Bada hemen, Euskaltzaindiaren ustez, zerbait zuzentzekoa

Nikolas Henrike (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Nikolas Henrike

Oneka (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Oneka. Oharra: 3 alaba 5. orrialdean

Ontzalu (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Ontzalu

Ontzalu (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Ontzalu

Orbita (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Orbita

Oria (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Oria

Orti Gartzeitz edo Orti Begibakarra edo Orti Monjea (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Fortún Garcés el Tuerto / el Monje (gaztelania); Fortún Garcés le Borgne / le Moine (frantsesa); Fortún Garcés the One-eyed / the Monk (ingelesa)

Petri (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Petri. Oharra: 4 Petri, 8., 9., 13., eta 15. orrialdeetan

Petri I.a (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Pedro I (gaztelania); Pierre Ier (frantsesa); Peter I (ingelesa). Oharra: Aragoiko erregea izan zen 1094-1104 bitartean: Petri I.a Aragoikoa

Plazentzia Normandiakoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Plazentzia Normandiakoa

Raimundo (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Raimundo

Ramiro (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Ramiro. Oharra: 3 Ramiro, 6. Eta 7. orrialdeetan

Roberto (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Roberto. Oharra: 2 Roberto 11. orrialdean

Teresa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Teresa. Oharra: 2 Teresa, 6. eta 9. orrialdeetan

Tibalt (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Tibalt

Tibalt I.a edo Tibalt Trobadorea edo Tibalt Hilondokoa (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Teobaldo I / Teobaldo el Trovador (gaztelania); Thibaut Ier / Thibaut le Posthume / Thibaut le Chansonnier (frantsesa); Theobald I / Theobald the Troubadour / Theobald the Posthumous (ingelesa)

Tibalt II.a edo Tibalt Gaztea (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Teobaldo II / Teobaldo el Joven (gaztelania); Thibaut II (frantsesa); Theobald II the Young (ingelesa)

Tota (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Tota

Tota Aznaritz (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Tota Aznaritz

Urraka (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Urraka. Oharra: 6 Urraka, 5., 6. eta 7. orrialdeetan

Urraka Asturiarra (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Urraka Asturiarra

Urraka Leongoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Urraka Leongoa

Ximena (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Ximena. Oharra: 3 Ximena, 7. orrialdean

Ximeno (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen semea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Ximeno

Ximeno Gartzeitz (Pertsonaia historikoa [Erregea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Jimeno Garcés (gaztelania); Jimeno Garcés (frantsesa); Jimeno Garcés (ingelesa). Oharra: Erregerodea. (Antso I.a Gartzeitz erregearen anaia

Zuberoa: zuberotar, zuberera (Herrialdea - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Zuberoa dugu, dudarik gabe, euskara baturako forma gomendagarria. Horren aldamenean, Xibe(r)u´(a); Xibero(a) eta antzekoak ere zilegi dira, baina maila dialektalerako gordeko dira. Cf. Petri Çuberoa, 1378. urtean (Petri de Sole erdal itxuran); eta Çuberoa XVI. mendez gero. Bukaerako bokala berezkoa da honetan ere: Zuberoako, Zuberoatik, Zuberoan, e.a. Herritarra zuberotar da; beranduegi dirudi Etxeberri Sarakoak, adibidez, darabilen zuberoar forma aldezteko. Xiberotar eta antzeko aldaerak maila dialektalean erabil daitezke, X-z hasten diren probintziaren izenen aldaerak bezalaxe. Euskalkia izendatzeko zuberera da gehien erabiltzen dena eta hori da Akademiak hobetsia; xiberera eta antzekoak zilegi dira, baina euskara jasotik at.

Zuria (Pertsonaia historikoa [Errege-erreginen alaba] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Zuria. Oharra: 10 Zuria, 9. 10., 11., 12. eta 13. orrialdeetan

Zuria Artoiskoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Zuria Artoiskoa

Zuria Burgundiakoa (Pertsonaia historikoa [Erregearen ezkontidea] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)

Zuria Burgundiakoa

Zuria I.a (Pertsonaia historikoa [Erregina] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Blanca I (gaztelania); Blanche Ire (frantsesa); Blanche I (ingelesa)

Zuria II.a (Pertsonaia historikoa [Erregina] - Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak))

Blanca II (gaztelania); Blanche II (frantsesa); Blanche II (ingelesa)

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper