Pertsona-izenak

Erdi Aroko euskal izena, Andrez eta Semeraz osatua. Lehenbizikoz Artaxoan (Nafarroa) ageri da, 1158-1159ko dokumentu batean (Andere Semera) ; urte gutxi batzuk beranduago, 1190ean, Barbatainen (Nafarroa) azaltzen da berriz (Andre Semera). Andresemena aldaera ere bada. Leiren (Nafarroa), gainera, Jaunsemero gizon-izena ageri da (Jaun Semero Ortiz, 1170). Ikus Andere eta Andrea eta Semera.

Erdi Aroko euskal izena, Andrez eta Umeaz osatua. Hondarreko hori antroponimotzat erabilitako 'umea' arrunta besterik ez da (Ikus Lergako [Nafarroa] idazkuneko Ummesahar izena, erromatarren garaikoa). Ariben (Nafarroa) ageri da, XIV. mendean (Andre Humea Martiniz). Jaunumea izen maskulinoa ere azaltzen da dokumentazioan. Ikus Andere eta Andrea.

Andresa izenaren ohiko hipokoristikoa. Ikus Andres eta Andresa.

Erdi Aroko euskal izena da, Andrez eta Zuriaz osatua. Azkeneko hori antroponimotzat erabilita dagoen zuri adjektibo ezaguna besterik ez da. 1190. urtean Barbatainen (Nafarroa) ageri da (Andre Zuria) eta 1261ean Iruñean (dona Andre Çuria), besteak beste. Ikus Andere eta Andrea eta Zuria.

Andrómaca (es), Andromaque (fr), Andromache (en), Ἀνδρομάχη (el kl)

Greziako mitologian Hektoren emaztea; amaren eta emaztearen maitasuna irudikatzen du.

• 82. araua: Grezia eta Erromako pertsonaia mitologikoak (2014 [1998])

Andrómeda (es), Andromède (fr), Andromeda (en), Ἀνδρομέδα (el kl)

Greziako mitologiako pertsonaia. Hil ostean Ateneak zerura eraman zuen eta handik dator Andromeda izeneko konstelazioaren izena.

• 82. araua: Grezia eta Erromako pertsonaia mitologikoak (2014 [1998])

Ana (es), Anne (fr)

Hebreerako Hannah 'grazia' izenetik dator. Itun Berrian Andre Mariaren amaren izena ez da aipatzen, Ana VI. mendean hasi baitzen erabiltzen, haren alderako jaiera zabaltzearekin batean. Erdi Aroan Ana usaiakoa zen Euskal Herrian, baina XX. mendean, Euzko-izendegi euzkotarra laneko (Arana eta Eleizalde, 1910) Ane izenak erabat zokoratu zuen. Santu-eguna uztailaren 26an da. Nahiz eta inoiz Anne moduan idatzi den, idazkera hau ez da egokia.

Aniana (es)

Gaztelaniazko Aniano izenaren emakumezkoen baliokidea Deun-ixendegi euzkotarra lanean (Arana eta Eleizalde, 1910).

Inés (es), Agnès (fr)

Aines izenaren aldaera XII. mendetik aurrera Iparraldean ageri dena. Ikus Aines.

Aneta izenaren hipokoristikoa.