Euskaltzaindiaren Hiztegia

Aztergaia: arrazoi

Iturria:

Formari buruzko datuak

Erabilerak

Bestelakoak

Lantaldearen irizpideak

Informazio osagarria

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [I102]: "-> arrazoindu/arrazongarri/arrazonamendu, era horretako hitz guztietan bezala (cf. arrain / arrantzale / arrandegi / arranzopa)" (1995-01-10)

 - [K104]: komenigarri ikusten dut arrazoi ukan moldea jasotzea: arrazoi duzu eta ez arrazoia duzu" (1994-05-19)

 - [E306]: "'arrazoi izan' azpisarreraren ordez, 'arrazoi(a) izan' proposatzen dugu (testuan, aipatu berri da 'arrazoi(a) duzu' adibidea, 'arrazoia daukazu'-ren ordez hobestekoa den formatzat emana; gainera, 'arrazoi(a) izan' azpisarrera dator OEHn eta Euskal Hiztegian); 'arrazoia eman' ere onartzea proposatzen dugu; beraz: 'arrazoi(a) eman'; dena den, argitu egin behar litzateke, beharbada, 'norbaiti arrazoi(a) eman' esapideaz ari garela, zeren, horrekin batean 'zerbaiten/zerbaitetarako arrazoia(k) eman' egitura ere badago (seguru aski, kolokazioa da); XX. mendeko corpusean azken horren agerraldi asko daude, baina '-i arrazoi(a)' eman esapidearenak oso gutxi dira (oker ez bagaude, bakarra: Zeren, alde batetatik, Gipuzkoako kontseilulari trebe eta argia goratu nahi izan dute, bestetatik ezezkoa eman diotenei arrazoia eman beharrez #mdash# Amatiño, Zenbat gara, Zeruko Argia, 1974); Interneten, berriz, 'arrazoia eman' oso ugaria da: Nabarmendu behar da Arartekoak erreklamatzaileari arrazoia eman dion kasuen ia bi herenetan (www.ararteko.net/html/Rev02E.htm); Tontxu Campos, Babcock: Europak arrazoia eman digu (www.egunkaria.com/010713/gaur/iritzia/hondo.html); Igarle izan zen eta denborak arrazoia eman dio (www.zientzia.net/artikonts.asp?Artik_kod=743)..." (2002-09-02)

Euskaltzainen oharrak

 - [E208]: 'oso gaizki dago, ene ustez, bizkaitarron arrazoia daukazu gaizki esanda dagoela esatea. Hor zalantzarik gabe, gurea 'arrazoia duzu' forma hedatuagoaz azaldu behar da, besterik ez'.

 - [E116]: 'Nik uste dut XK-k dioena, gaizki ulertu ez badut behintzat, bat etor daitekeela lan taldeak egiten duen proposamenarekin. Ez daude elkarren kontra. Lerro hori (arrazoi | EArau: arrazoia daukazu h. arrazoi(a) duzu) lehendik arautua zegoen , eta hola agertu zen lehenbiziko itzulian. Orain proposatzen dena kontuan hartuz gero, hau geldituko litzateke: arrazoi | EArau: arrazoia daukazu h. arrazoi(a) duzu [eta AS gisa] arrazoi(a) da g.g.er. 'bidezkoa da' / arrazoia eduki batez ere Bizk. / arrazoi eman Heg. / arrazoi gaizto 'arrazoi txarra, erantzun desegokia' / arrazoi izan / arrazoi txar 'erantzun desegokia, zakarra': zintzo ari denak ez du arrazoi txarrik merezi'.

 - [E123]: 'Ni, aurkezpen horrekin guztiz bat nator eta uste dut ongi egokitzen dela XK-k esaten duenarekin'.

 - Erabakia: Erabakia (2003-07, 2003-09, 2003-10): 'OK nire proposamena: arrazoi | EArau: arrazoia daukazu h. arrazoi(a) duzu [eta AS gisa] arrazoi(a) da g.g.er. 'bidezkoa da' / arrazoia eduki batez ere Bizk. / arrazoi eman Heg. / arrazoi gaizto 'arrazoi txarra, erantzun desegokia' / arrazoi izan / arrazoi txar 'erantzun desegokia, zakarra': zintzo ari denak ez du arrazoi txarrik merezi / baina bigarren buelta amaitzen denean "arrazoia daukazu" horren kontua berriz ere ikusi behar da. Ezin da esan bestea hobea denik, lekukotasunak kontuan hartuta'.

 - Erabakia: (H2.2 / 2010-07-12): a) Isildu egingo da sarrerako oharra, "arrazoia daukazu h. arrazoi(a) duzu dioena; eta b) hirugarren azpisarrera Euskaltzaindiak erabakitako forman eskainiko da: "arrazoi eman Heg.".