JAGONET bilaketa

32 emaitza bilaketarentzat

Aditzaren jokabidea: axola izan (bost axola zait/dit)

Zuzena al da Bost axola dit zer egingo duzun esaldia? Horrelako esaldiekin daukadan zalantza zera da: aditz nagusia Nor-Nori-Nork motakoa izanik (dio aditza), NORK kasua mendeko perpausak betetzen du; baina NORK marka ez da ageri.

Bestela esanda, Bost axola dit egingo duzunak esango banu, ez nuke zalantzarik, mendeko esaldiak NORK kasuko atzizkia, -ak, agerian du eta (egingo duzunAK).

Zalantza-mota: lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > esapideak, sintaxia > komunztadura
Unitate-mota: hitzak-aditzak > komunztadura, joskera > esapideak, lokuzioak/kolokazioak

Aditzaren jokabidea: bota (*uretara bota zen / uretara bota zuen bere burua)

Onargarria al da Mutikoa uretara bota zen esaldia? Izan ere, Labayru Hiztegiak dioenez, "bota, da, dau: echar(se), tirar(se), arrojar(se), lanzar(se)" erabil daiteke.

Zalantza-mota: lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > kalko baztergarriak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > erregimena, hitzak > izenordainak, joskera > kalko baztergarriak, lokuzioak/kolokazioak, perpausa > osagarriak

Kuantifikazioa adieraztea: neurtu, pisatu (bi metro luze da, bi kilo pisatzen ditu)

Zein da egokiagoa neurtu aditza erabiltzean: Zenbat luze zara? ala Zenbat neurtzen duzu?

Eta pisatu aditzaren kasuan, zuzena al da Zenbat pisatzen duzu? galdetzea?

Zalantza-mota: morfologia > zenbakiak, lexikoa > kalko baztergarriak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > esapideak
Unitate-mota: hitzak-aditzak, hitzak > adjektiboak, hitzak > kalko baztergarriak, joskera > aditz-joskera, joskera > izen-joskera, lokuzioak/kolokazioak, zenbakiak > kardinalak

“Zertaz” adieraztea: -z/-taz (hori egin dutenez /*dutenetaz)

Zuzena al da Hori egin dutenez/dutenetaz hitz egiten ari dira esatea?

Aukera horiek biak zuzenak dira?

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, morfologia > kasu-markak, sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, joskera > aditz-joskera

Aditzaren jokabidea: esan (“Pozik nago”, esan du / esan du: “Pozik nago”)

Nola behar du: <Mariak esan du, "Pozik nago"> ala <Mariak esan du: "Pozik nago">? Hau da, ‘esan du’ aditzaren atzetik, koma ala bi puntu?

Eta beste honetan: <Mariaren hitzetan, "Pozik nago"> ala <Mariaren hitzetan: "Pozik nago">?

Zalantza-mota: lexikoa > aditzak, ortografia > puntuazioa, sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak-aditzak, joskera > hitz-ordena, karaktereak > markak

Maiztasuna adieraztea: ohi, ezezko esaldietan (Ez da etorri ohi / ez ohi da etorri) 

Zein hurrenkeratan eman behar dira ohiren bidez osatutako perpaus ezezkoak? Ez da etorri ohi ala ez ohi da etorri?

Zalantza-mota: lexikoa > orokorra, sintaxia > aditza
Unitate-mota: joskera > hitz-ordena

Aditzaren jokabidea: ibili (*topean/*topera ibili)

Olano topean dabil (zuzen).

Olano topera dabil (oker).

Zalantza-mota: morfologia > kalko baztergarriak, morfologia > kasu-markak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > kalko baztergarriak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > erregimena, joskera > kalko baztergarriak, lokuzioak/kolokazioak

Modua adieraztea: -z (hartuz, eginez, esanez...)

Zuzena al da Aspirina hartuz sendatu egingo zara esaldia? Bestalde, zein da -(e)z egituraren erabilera?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > kalko baztergarriak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: afixuak > atzizkiak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, joskera > kalko baztergarriak, perpausa > modua

Lexikoa: arabera, arau (diotenaren arabera / *dioten arabera)

Batetik, arabera dela eta, badakit aditz jokatuekin ere <-(e)n + NOREN> egitura erabili ohi dela: adibidez, esaten dutenaren arabera. Galdera da ea ohikoa den -(e)n soilarekin erabiltzea: alegia, etortzen diren arabera bezalako esaldiak ohikoak ote diren euskaraz (‘etortzen diren neurrian/heinean/bezala’ zentzuan).

Bestetik, zalantza bera daukat arau hitzarekin: ohikoak al dira etorri diren arau gisakoak?

Zalantza-mota: morfologia > postposizioak, sintaxia > aditza, sintaxia > kalko baztergarriak
Unitate-mota: hitzak-aditzak, hitzak, joskera > kalko baztergarriak, lokuzioak/kolokazioak

Aditzaren jokabidea: behar izan + zertan (ez duzu zertan etorri behar / *ez duzu zertan etorri beharrik; ez daukat zertan zu engainatzen ibili / *ez daukat zertan zu engainatzen ibili beharrik)

Badakit okerrak direla *Ez duzu zertan etorri beharrik eta *Ez daukat zu zertan engainatzen ibili beharrik esaldiak, baina zuzenak al dira Ez duzu zertan etorri behar eta Ez daukat zu zertan engainatu behar esaldiak?

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak, hitzak > determinatzaileak, joskera > aditz-joskera, lokuzioak/kolokazioak

Siège social

  • B
  • BISCAYE
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBAO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Centre de recherche

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 SAINT SÉBASTIEN
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Represéntations

  • A
  • ALABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 VITORIA-GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GUIPUSKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 SAINT SÉBASTIEN
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAVARRE
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 PAMPELUNE
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

L'association

  • P
  • PAYS BASQUE NORD
  • Château Neuf
    15, place Paul Bert
    64 100 Bayonne
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper