OEH - Bilaketa
1490 emaitza zeure bilaketarentzat
Sarrera buruan (2)
Sarrera osoan (500)
- 1 -a
- abagune
- abantaila
- abantailatu
- 1 abar
- abarizia
- aberastasun
- aberastu
- abere
- aberri
- abesti
- abestu
- abilidade
- abisu
- abogadu
- abonatu
- abundanki
- aburdiko
- 1 abusatu
- adarpe
- adats
- 1 adi
- adibide
- 1 adimendu
- adiskide
- adiskide-kide
- adiskidetasun
- adiskidetu
- aditze
- administrazio
- admiratu
- adoptatu
- adoratu
- ageri
- agerraldi
- agertu
- agertzaile
- agindu
- agindupe
- agintaritza
- agintza
- agradu
- agur
- ahal
- ahalke
- ahalkegabetu
- ahalketu
- ahalmen
- ahaltasun
- ahaltsu
- ahardi
- ahaztu
- aho
- ahoski
- ahotzi
- ahuntz
- 1 ai
- ailako
- aingeru
- aingerutxo
- aintza
- aintzakotzat
- aintzaldu
- aintzat
- airatu
- aisia
- aita
- aitortu
- aitzakia
- aitzin
- aitzitik
- aiuta
- aizto
- akaso
- aker
- akordatu
- akusatu
- al
- 3 ala
- alabantza
- 1 alabatu
- alaitasun
- alaitu
- alan
- 1 alatu
- alatz
- 1 alba
- albai(t)-
- 1 albo
- aldaratu
- aldarazi
- aldatu
- aldeera
- aldetu
- aldi
- aldra
- alegeratu
- alfer
- alkandora
- alkantzatu
- almortzatu
- aloger
- alor
- altaratu
- altsitxo
- altu
- altura
- altxatu
- 1 altzo
- ama
- amai
- amaigabe
- amaizun
- amets
- amodio
- amodiotsu
- amorante
- amore
- amoros
- anaikoi
- anarte
- andre
- angustia
- animoski
- anitz
- ankula
- anparo
- anpulu
- antes
- antz
- antze
- antzikur
- antzirudi
- 2 apainduki
- apaiz
- apartatu
- 1 apatu
- apetitu
- aplakatu
- aposentu
- apostolutza
- apur
- arakatu
- arantza
- arartekotasun
- 1 aratu
- arau
- 1 arazi
- arbuiatu
- arbuio
- 1 ardi
- 1 ardura
- arduragabe
- 1 are
- arean
- argi
- argigarri
- argitasun
- 1 aria
- arima
- arlo
- arlotekuntza
- armadura
- arnasa
- arnegu
- arraildu
- arraio
- 1 arraitu
- 2 arrantza
- arras
- 1 arraza
- arrazoi
- arren
- arrimatu
- arriskatu
- arropa
- 1 arrosa
- arrotz
- 1 artalde
- 1 arte
- artegatasun
- artegatu
- 1 artegi
- 1 artez
- artezkari
- arteztu
- asaba
- asegarri
- asistitu
- 1 askatu
- aske
- asketsi
- asko
- asmatu
- asmo
- 1 asti
- 1 astun
- astundu
- astuntasun
- at
- ataka
- atarte
- 1 ate
- atera
- atrapatu
- atseden
- atsegin
- atsitu
- atxina
- atzamar
- atzapar
- 1 atze
- 1 atzeratu
- atzeren
- aukera
- 2 aurki
- aurkitu
- aurpegi
- aurpegiera
- aurre
- aurren
- aurrengo
- aurretu
- aurten
- 1 auzi
- auzo
- azaldatu
- azeri
- azienda
- azken
- 1 azkor
- azkortu
- azote
- azpi
- azpiko
- aztar
- aztertu
- azturu
- 1 ba-
- bada
- badaezpada
- bahi
- bai
- baietz
- baimen
- 1 baimendu
- baina
- baino
- bait-
- 2 baita
- baizen
- bakan
- bakar
- bakardade
- bakartasun
- bake
- baketsu
- baketu
- balakatu
- balantza
- balazo
- balderna
- baldin
- baliatu
- balio
- banaloria
- 1 bando
- barau
- 1 barka
- 2 barka
- barkamendu
- barkazio
- barne
- barrabas
- 1 barren
- 1 barrena
- barrendu
- barru
- barruti
- baserritxo
- baserrizale
- basilisko
- 3 baso
- bataiatu
- bataio
- bateratu
- bateztasun
- batu
- bautizatu
- baxatu
- bazka
- 1 bazkatu
- bazko
- bedeinkatu
- bedeinkatzaile
- bedeinkazio
- bederik
- begiko
- begira
- begirakune
- begiratu
- begiratze
- begirune
- begitaldu
- begitarte
- begitxo
- begizko
- behar
- behargin
- behar izan
- beharkun
- behar-ordu
- 1 behatu
- behe
- beheititu
- behere
- behin
- behintzat
- beilegi
- bekaiztu
- bekatari
- bekatu
- bekatzaile
- bekoki
- 1 bela
- belabre
- belarri
- belarrondoko
- belaun
- belazkume
- beldur
- beldurgarriro
- beldurkunde
- beldurtasun
- bendizio
- benefizio
- benetan
- bengantza
- bengatu
- 1 bentana
- 1 bera
- beratu
- berau
- berba
- berbaegikera
- berbera
- berbertatik
- berbeta
- berde
- berdin
- berdingabe
- berdinki
- 1 bere
- berehala
- bereizi
- bereziki
- 1 berme
- bernezur
- bero
- berraldatu
- berri
- berriro
- berriz
- berriztatu
- bertatik
- bertute
- besarkatu
- besarte
- beso
- beste
- bete
- betiere
- bezalakatu
- bezuza
- bidalarazi
- bidali
- bidegabe
- bider
- 1 bigatxo
- bigun
- biguntasun
- bihi
- bihotz
- bihotz-berritugabe
- bihozketa
- bihurrikatu
- bihurtu
- bikario
- bikoitz
- 1 bilbatu
- bildu
- billete
- biluzi
- biluztasun
- birao
- birjina
- birjintasun
- birrindu
- birrizen
- bisaia
- bisita
- bista
- bitarte
- bitarteko
- bitxi
- 1 bizar
- bizi
- bizi izan
- bizileku
- bizitasun
- bizitoki
- bizitu
- bizitza
- biztaldi
- bondade
- 2 bornu
- borondate
- borondatetsu
- bortizki
- bortxatu
- bost
- boteretsu
- 1 boto
- bueno
- bufete
- bular
- bulkaldi
- bultzada
- burestun
- buruera
- buru-gain
- burujabe
- bururatu
- burutu
- buruz
- buruzagi
- busti
- 1 buztin
- damnatu
- damu
- damugarri
- damutu
- dandar
- dantzaldi
- dantzatze
- dardo
- deabru
- debox
- defendari
- defendatu
- dei
- 1 deitu
- dela
- deliberatu
- denbora
- 1 denda
- denegatu
- deseazale
- desegin
- desengainatu
- desenkusatu
- desgobernu
- deslaitu
- desmorditu
- desobedientzia
- despit
- desterratu
- deunga
- deungaro
- deuseztatu
- distiramendu
- dizditsu
- dizdiz
- dohatsu
- donetsi
- donoki
- dontsu
- doratu
- dorre
- 1 dotatu
- dotrina
- duin
- ebaki
- edaran
- eder
- eder-itsusi
- ederkun
- edertu
- ediren
- edozelan
- eduki
- egarri
- egin
- eginahal
- eginbide
- egipen
- egiraia
- 1 egite
- 2 egoki
- egon
goiburua
1 abusatu.
sense-1
1.
(Urt III 12, Chaho) .
(Aux. trans. e intrans.). Abusar (de). "Abuti, [...] higatu, [...] ahitu, [...] gaizkibaliatu, [...] abusatu " Urt III 12. (Con complemento en instr. en todos los ejs. salvo en Iraola; con aux. intrans. en JesBih y Jauretche). Tr. Documentado en textos septentrionales hasta fines del s. XIX, y en Iraola.
Eztezagun Iainkoaren izenaz abusa, [...] ezeta zin arinetan eta alferretan-ere. Lç Ins D, 4r. Zeren titre eta izen hunez sobera gaizki nehork abusatu ukhan baitu. Ib. G, 6r. Handi dela bekhatua [...] Alabañan handiago zure miserikordia. // Ordean eztezagula abusa eztitasunaz, / Zerbitzaturen zarela zeure iustutasunaz. EZ Man I 34s. Eta abusa eztezala ontasun ethorriez, / Bañan zerbi adi ungi Iainkoaren graziez. EZ Man II 160. Ez othe du nihork behinere abusatzen debozione hortaz?--Bai, eta hek dire. Bere debozione itxurarekin gaizki bizi direnak. CatLav 339 (V 165). Abusa ez dezadantzat Ebanjelioaren predikatzean dudan bothereaz. He 1 Cor 9, 18. Erresoluzione fermu hori gabe, phozoin bilhaka dezakete <be-> erremedioa, hainitz graziaz abusa laitezke, eta Jainkoaren begietan izan laitezke hobendunago. JesBih 429. Zer ez dut beldurtzeko Jainkoaren justiziatik, baldin bethi abusatzen banaiz hoin miserikordia handiaz? Jaur 173. Nahiz bekhatorea Jainkoaren graziez abusatzen den, Jainkoak ez du arbuiatzen oraino. Ib. 172. Lehenak erraiten dauku framazon batzuek, neskatxa gaztez abusatu eta, heiek, pozoindatuz, hil arazi dituztela emeki emeki. Elsb Fram 176. Etzait sekula gustatu abusatzia . Iraola 105.
(Aux. trans. e intrans.). Abusar (de). "Abuti, [...] higatu, [...] ahitu, [...] gaizkibaliatu, [...] abusatu " Urt III 12. (Con complemento en instr. en todos los ejs. salvo en Iraola; con aux. intrans. en JesBih y Jauretche). Tr. Documentado en textos septentrionales hasta fines del s. XIX, y en Iraola.
Eztezagun Iainkoaren izenaz abusa, [...] ezeta zin arinetan eta alferretan-ere. Lç Ins D, 4r. Zeren titre eta izen hunez sobera gaizki nehork abusatu ukhan baitu. Ib. G, 6r. Handi dela bekhatua [...] Alabañan handiago zure miserikordia. // Ordean eztezagula abusa eztitasunaz, / Zerbitzaturen zarela zeure iustutasunaz. EZ Man I 34s. Eta abusa eztezala ontasun ethorriez, / Bañan zerbi adi ungi Iainkoaren graziez. EZ Man II 160. Ez othe du nihork behinere abusatzen debozione hortaz?--Bai, eta hek dire. Bere debozione itxurarekin gaizki bizi direnak. CatLav 339 (V 165). Abusa ez dezadantzat Ebanjelioaren predikatzean dudan bothereaz. He 1 Cor 9, 18. Erresoluzione fermu hori gabe, phozoin bilhaka dezakete <be-> erremedioa, hainitz graziaz abusa laitezke, eta Jainkoaren begietan izan laitezke hobendunago. JesBih 429. Zer ez dut beldurtzeko Jainkoaren justiziatik, baldin bethi abusatzen banaiz hoin miserikordia handiaz? Jaur 173. Nahiz bekhatorea Jainkoaren graziez abusatzen den, Jainkoak ez du arbuiatzen oraino. Ib. 172. Lehenak erraiten dauku framazon batzuek, neskatxa gaztez abusatu eta, heiek, pozoindatuz, hil arazi dituztela emeki emeki. Elsb Fram 176. Etzait sekula gustatu abusatzia . Iraola 105.
azpiadiera-1.1
Ezen gu ere noizpait adimendu gabe gentuán, desobediént, abusatuak, anhitz moldetako desirak [...] zerbitzatzen gentuela.
"Abusés"
.
Lç Tit 3, 3 (He errebelatuak, BiblE bidegaldu
).
sense-2
2.
(Chaho).
Engañar(se).
Etzaiteztela abusa, ene anaie maitéak. "Ne vous abusez point" . Lç Iac 1, 16 (He etzaiteztela beraz engana). [Sekta] askok predikaturen du hura dela Mesia [...] Lekhat harotz baten Seme zela Nazarengoa, / Ez ordean Iainko eta gizon haragizkoa. [...] Bat baiño gehiago da hunela mintzaturen, / Baiña dohatsua zeña ez baita abusaturen. EZ Man I 64. Mundu huntan gareino, lur behere huntako gauzek abusatzen eta llilluratzen gaituzte; hainitzetan ere, emaiten daukute, aphur bat bederen, zorionaren itxura enganakorra. Lap 412 (V 188). Nere maite pollita, ez nauzu maitatzen! / Bihotz erdiragarri, zer duzu pensatzen? / Hanbat denbora huntan nauzu abusatzen; / zertako ari zare ni hola faltatzen? (L, canc. pop.). DRA .
Engañar(se).
Etzaiteztela abusa, ene anaie maitéak. "Ne vous abusez point" . Lç Iac 1, 16 (He etzaiteztela beraz engana). [Sekta] askok predikaturen du hura dela Mesia [...] Lekhat harotz baten Seme zela Nazarengoa, / Ez ordean Iainko eta gizon haragizkoa. [...] Bat baiño gehiago da hunela mintzaturen, / Baiña dohatsua zeña ez baita abusaturen. EZ Man I 64. Mundu huntan gareino, lur behere huntako gauzek abusatzen eta llilluratzen gaituzte; hainitzetan ere, emaiten daukute, aphur bat bederen, zorionaren itxura enganakorra. Lap 412 (V 188). Nere maite pollita, ez nauzu maitatzen! / Bihotz erdiragarri, zer duzu pensatzen? / Hanbat denbora huntan nauzu abusatzen; / zertako ari zare ni hola faltatzen? (L, canc. pop.). DRA .
sense-3
3.
"Attarder, berandu; s'attarder, abusatu
"
T-L.
sense-4
4.
(G-azp)
Exagerar. "Ori abusaute eongoek" (G-azp). "Ik dana abusate esatek" (G-azp).
abusatu
-
1 abusatu....
-
1. (Urt III 12, Chaho) . (Aux. trans. e ...
-
Ezen gu ere noizpait adimendu gabe gentu...
-
2. (Chaho). Engañar(se). Etzaiteztela a...
-
3. "Attarder, berandu; s'attarder, abusa...
-
4. (G-azp) Exagerar. "Ori abusaute eongo...
<< aburdiko 0 / 0 adarpe >>
