ugazabandra (V ap. A; Zam Voc ; -ea det., Añ (V)), ugazaba-andre (Izt 10v), ugazaba-andra, uasabandre, uzabandra, uzaba andra.
Ama, dueña, patrona; ama de casa. "Ama de casa" , "matrona, ama de casa", "mujer de su casa, señora", "patrona de la casa" Añ.
Ugazaba andra ernegada ta errierta zalia. Mg CO 140. Dozu ugazaba ta ugazabandre bat guztiz estua. Añ NekeA 222. Ugazab'andra eragin-gillegia. Zav Fab RIEV 1907, 96. Etxe orretako ugazabandrea. Echta Jos 358. Adiskidetu nintzan ostatuko ugazaba andreagaz. Or Tormes 31. Dodan guztijaren ugazabandratzat izten dot neure emazte Markolbe. Otx 98. Hobe dun gogoan hartu Theresa hire ugazabandre dela. Mde HaurB 49. Etxekoandre edo uasabandre. EgutAr 20-8-1959 (ap. DRA ). [Idisko] aren ugazabandrea ekusan an bertan bakarrik eta artega. Erkiag BatB 53. Ugazabandrea bildurgarria da, ta ez leuke laketuko, seguru asko, bere etxean neskamea gizonezko kanpotar bategaz bakarrean egon dala jakiterik. Ib. 157. Uzabandriak nere ustian / ontxe dau sekulakua. (canc. pop.). DRA . Gure andrea kalean? Etxean krixadea uzaba andra ta gu ixillean bear. (V-m). EZBB I 137.