1.
(V-arr-oroz ap. A; Lar, Añ (V)),
burmotz (Bera app.)
De cabeza pelada. "Pelón" Lar s.v. mocho. "Motilón" y "trasquilimocho" Añ. "Mocho" A. "Tonsurado" Bera app. Triki te trauki / malluaren otsa; / Urkiolako punten / fraile buru-motza. (V-arr). AEF 1930, 15.
Aitek ardiyek moztuteko artazi barriyek artu ditu ta gure arrebai ule guztiye ebai ta buru-motz ipiñi ditu. KkAb II 55.
Oñatin bazkaldurik Arantzazu gora / bertan topatu nuen fraile buru motza. ArtiOC I 510.
Burua ez estaltzekotan, burumotz bego emakumea. Emakumearentzat, berriz, lotsagarri bada burumotz edo soil agertzea, estal bedi. Ol1 Cor 11, 6 (Ker burumotz egon daitela; IBk motz dezala ilea
).
Basotik irten dira jarraian iru ontz. / Bat gaiñera txuria, beste bi buru-motz. Zendoia 170.
azpiadiera-1.1
(Como apodo). Ori da Burumoz, Oñatiko Peru Jainkoen mutila, / kasi buruan ilerik etxok, dirianak ere bakarrak. Acto 340.
sense-2
2.Corto de inteligencia. Gere Euskaldunak ere leen bezein burumotzak izango dirade, zerren eztuten ona ezagutzeko begirik eta berorren zorroztasuna. AqCarta a Lar 26.
sense-3
3.
(Lh),
burumutz (Lh),
burumutx (S),
burmutz (S)
Ref.:
Lh;
Lrq(burumutx)
. Descabezado (referido a seres animados o a cosas)."
Bürmutz (S-saug), acéphale, sans tête"Lh.
"Qui a le bout coupé, écimé, étêté"Lrq.
Gudari garaituen antzera, larrugorri ta burumotz gelditu dira soroan arto-kertenak. TAgUzt 291.
azpiadiera-3.1
(Árbol)de copa podada. Hantxe nintzan, diala harainti, erdi etzanik, intzaortze bürmutz baten itzalian, bidetik hamar bat ürhats hürrün. Eskual 5-6-1908 (ap. DRA
).
Len sasi, aritz buru-motz kaskar batzuek; eta orain kutxa bete diru. Munita 65.
sense-4
4.burumotx (R-uzt), burmotx (L-sar), burmutx (S; Foix). Ref. Alth Bot 4; A (burmuts, burumotx, burmotx). "Blé sans barbe, bürmutxa" Alth Bot 4 y Foix. "Trigo sin barba" y "mazorcas de maíz desprovistas de la envoltura" A.