OEH - Bilaketa
335 emaitza adin bilaketarentzat
Sarrera buruan (30)
- adin
- ADIMENDUAREN ADIN (1 adimendu)
- ADIMENDUZKO ADIN (1 adimendu)
- ADIN ARAU (adin)
- ADIN BAT (adin)
- ADIN BATEKOAK IZAN (adin)
- ADIN BERDE (adin)
- ADIN ERDI (adin)
- ADIN ERDIKO (adin)
- ADINEZ ADIN (adin)
- ADIN GABEKO (adin)
- ADIN GAZTE (adin)
- ADIN GORDIN (adin)
- ADIN-HAGIN (adin)
- ADIN HANDI (adin)
- ADIN HELDU (adin)
- ADIN-LEGE (adin)
- ADIN-LORE (adin)
- ADIN ON (adin)
- ADIN ZAHAR (adin)
- ARRAZOI-ADIN (arrazoi)
- GAZTE-ADIN (gazte)
- HAUR-ADIN (haur)
- HIRUGARREN ADIN (adin)
- HIRUGARREN ADIN (hirugarren)
- LEGE-ADIN (lege)
- LEGEZKO ADIN (lege)
- LEHEN ADIN (adin)
- MORROIN-ADIN (morroi)
- SEIN-ADIN (sein)
Sarrera osoan (305)
- abantzatu
- 2 adi
- 1 adimendu
- adinbat
- adindun
- adineko
- adineratu
- adingabe
- adinon
- 1 adintsu
- aditza
- agoazer
- agor
- agurgarri
- ahalegintto
- ahuldu
- 1 aire
- aitatxi
- aitzinatu
- aizina
- aker
- alaba
- alantxe
- alargundu
- aldarte
- alfer
- altxatzaile
- ama
- amatxi
- anixko
- anke
- antzgarri
- anziano
- arau
- ari izan
- 2 arkanbele
- arnegamendu
- arraio
- arrangura
- arrazoi
- arroila
- 1 aski
- asko
- askotako
- asmamen
- aspaldi
- astagaitz
- aterpe
- aurkintza
- aurre
- aurten
- 1 auzi
- azken
- 2 ba-
- bafada
- baina
- bainande
- bait-
- baitezpada
- bakartxo
- bakoitz
- baliatu
- banaka
- basurde
- bazter
- bederatzi
- behako
- behar
- behar izan
- behe
- behere
- 1 bela
- beldur
- berdin
- berehala
- beretu
- bero
- berotasun
- berriro
- bertsu
- bestalde
- betan
- bezala
- 1 biga
- bigantxa
- biritxi
- birjinitate
- biziaro
- bizi izan
- bizitza
- bulartsu
- bururatu
- buruzagisa
- danbatu
- deabrukeria
- dendatu
- desberdindu
- dolu
- edade
- edan
- eder
- egiatu
- egitamu
- egoera
- ekarri
- 1 ekin
- emokatu
- endelgu
- enplegatu
- entendimentu
- 1 eraman
- erdikari
- erdikide
- errankizun
- erreprobatu
- erretreta
- eskatu
- 1 esku
- estropiatu
- etorri
- etxe
- ezindu
- ezkero
- ezkon-ohe
- fermu
- floritu
- forma
- gabe
- 1 gai
- gainbehera
- gaindu
- gaitz
- gaiztagabe
- gaiztatu
- galdu
- galtze
- gazte
- gehixeago
- gero
- geurtz
- gizatasun
- gogaide
- gogameneratu
- gordin
- gose
- gotor
- gutxi
- gutxiño
- guzti
- 1 haga
- 1 hain
- 1 hala
- halarik
- hamar
- handi
- handitu
- handixe
- handixko
- 1 hara
- haritzondo
- harrapatu
- 1 hartu
- hasi
- haur
- hazibide
- hein
- heldu
- hiri
- hirugarren
- hots
- 1 huts
- hutsarte
- hutsegite
- iaz
- 1 iduri
- ilun
- irakaskera
- irakaslegai
- 1 iraungi
- irriskeria
- 1 ja
- jadaneko
- 2 jake
- 1 jarraiki
- jarraikigai
- jasan
- jaun
- jauregiki
- jujamendu
- 1 kara
- kasta
- katadera
- kide
- kistar
- 1 kokotu
- konplituki
- 1 kontu
- kontzebitu
- 1 korritu
- kukuldu
- larrantz
- lauhortz
- lege
- leher egin
- lekat
- lerrakor
- limitatu
- limurkor
- lodi
- logale
- lore
- lotsarazi
- luzazki
- maingu
- maitaketa
- malgu
- 1 manta
- mehetasun
- 2 men
- merezi izan
- metafora
- mintzantze
- moldatu
- morroi
- nahaste
- nahi izan
- 1 nahiz
- negu
- nekatu
- neke
- nerabe
- neskato
- neurri
- nini
- nolatsu
- numero
- okitu
- 1 on
- 2 ondo
- ondratu
- ondu
- orentsu
- 1 oro
- osagilezko
- oso
- 1 ote
- 1 pare
- 1 paso
- patriarka
- pertsonaje
- pisatu
- 2 planta
- prezatu
- 1 puska
- sabeltara
- sagarroi
- samur
- sarjentu
- sasoi
- segurki
- sein
- sekula
- sendabelar
- sermoitxo
- sobera
- soil
- solas
- sona
- 1 sor
- sorterro
- 1 su
- talentu
- tontotzar
- txamaltxo
- 2 txanpa
- 2 txokartu
- 1 txukun
- urdindu
- urrunkari
- 1 urte
- 2 uso
- usteldu
- utzietsi
- xarrua
- xuxen
- zahar
- zahartasun
- zahartze
- zapartegingarri
- 1 zartadura
- zentzun
- zentzungabe
- zer
- zerbait
- zerikatu
- 1 zimel
- zimurtu
- zoko
- zorabio
- zoritu
- zor izan
- zorrotz
- zorroztasun
- zuhur
- zuztar
goiburua
biritxi.
Onom.:
Biriçci, filius de Garcia Micheleiç. (Mañeru, 1229) GLarr SJ 217.
sense-1
1.
(L, BN, Sal; SP, Hb, Dv),
biritx
(Ae),
biitxi
(Hb),
bihitxi
,
britxi
,
bibitxi
(L-ain ap. A). Ref.: A; A Aezk 290; Lh.
(Generalmente pl.). Gemelo. "Ume biritxiak, enfants jumeaux, bessons. Biritxi sortu dira, ils sont nés d'une ventrée" SP (Aizkibel copia erróneamente biritduak). "Mellizos, gemelos" A. v. biki, 1 bizki.
Tr. Documentado en la tradición septentrional. En DFrec hay 2 ejs. de biritxi en esta acepción.
Thomas, abismea, biritxia. Lç Decl Mm 4v. Bildotsik hazkarrenak dira biritxiak. Dv Dial 96 (It bizkiak, Ur bikijak, Ip ezkhidiak). Erditzeko menean agertu izan zen biritxiak zituela sabelean. Dv Gen 38, 27 (Ur, Ol bizkiak, Ker bikotxak, Bibl birazkakoak). Zure bi bulharrak dira orkhatzaren bi ume biritxiak bezala. Dv Cant 7, 3 (Echn bibiro). Begiztatzen dituzte zeruraiño duazin mendi bibitxi hek, othen lore horiez aphainduak. Atheka 3 (en la vers. de BOEl 215 bihitxi). Haurrak bihitxiak, hori da, biga batean sorthuak. Prop 1901, 238. Bi aneia arreba biritxi, adin bereko bezala hein bereko, eta eite handikoak. JE Bur 77. Etzuten luzaz utzi biritxiek aita. Ib. 79. Bi haur ukan zituen Maria Balentinak, biitxiak. Barb Leg 68. Isaak eta Rebeka hogoi urthe handiz egon ziren haurrik gabe, bainan orduan Jainkoak aditu zituen heien othoitzak: bi biritxi sortu zitzaizkoten. Zerb IxtS 22. Papeteian jin dira bi britxi, bi alhabañi. Herr 3-4-1958, 3. Arantxitiko-bordan Pikabea familian, bibitxiak sortu dira Mattin eta Bernadette. Herr 16-3-1961, 2. Pierre, Gracianne, Marie, Joséphine, Émile eta Julie; bi azken hauk anei-arreba biritxiak. Lf ELit 270.
"Géminis, signo del Zodíaco, Biritxiak" Lar.
(Generalmente pl.). Gemelo. "Ume biritxiak, enfants jumeaux, bessons. Biritxi sortu dira, ils sont nés d'une ventrée" SP (Aizkibel copia erróneamente biritduak). "Mellizos, gemelos" A. v. biki, 1 bizki.
Tr. Documentado en la tradición septentrional. En DFrec hay 2 ejs. de biritxi en esta acepción.
Thomas, abismea, biritxia. Lç Decl Mm 4v. Bildotsik hazkarrenak dira biritxiak. Dv Dial 96 (It bizkiak, Ur bikijak, Ip ezkhidiak). Erditzeko menean agertu izan zen biritxiak zituela sabelean. Dv Gen 38, 27 (Ur, Ol bizkiak, Ker bikotxak, Bibl birazkakoak). Zure bi bulharrak dira orkhatzaren bi ume biritxiak bezala. Dv Cant 7, 3 (Echn bibiro). Begiztatzen dituzte zeruraiño duazin mendi bibitxi hek, othen lore horiez aphainduak. Atheka 3 (en la vers. de BOEl 215 bihitxi). Haurrak bihitxiak, hori da, biga batean sorthuak. Prop 1901, 238. Bi aneia arreba biritxi, adin bereko bezala hein bereko, eta eite handikoak. JE Bur 77. Etzuten luzaz utzi biritxiek aita. Ib. 79. Bi haur ukan zituen Maria Balentinak, biitxiak. Barb Leg 68. Isaak eta Rebeka hogoi urthe handiz egon ziren haurrik gabe, bainan orduan Jainkoak aditu zituen heien othoitzak: bi biritxi sortu zitzaizkoten. Zerb IxtS 22. Papeteian jin dira bi britxi, bi alhabañi. Herr 3-4-1958, 3. Arantxitiko-bordan Pikabea familian, bibitxiak sortu dira Mattin eta Bernadette. Herr 16-3-1961, 2. Pierre, Gracianne, Marie, Joséphine, Émile eta Julie; bi azken hauk anei-arreba biritxiak. Lf ELit 270.
"Géminis, signo del Zodíaco, Biritxiak" Lar.
sense-2
2.
Doble.
v. bikoitz.
Gero zure othoizteko biritxi da moldea, / Bata perfeta da, eta inperfeta berzea. EZ Man II 7.
Gero zure othoizteko biritxi da moldea, / Bata perfeta da, eta inperfeta berzea. EZ Man II 7.
sense-3
3.
(S; O-SPAd 879 SP; Ht VocGr, Lar Sup, Lecl, Arch VocGr, Dv),
bibitxi (A),
biritx (AN; Aq 263),
birritxi (S),
britxi (BN-baig),
bitxi (B)
Ref.:
A (bakotxi, biritxi, bibitxi, biritx, birritxi);
Lh;
Satr VocP (britxi)
.
(Usado gralmente. el tema nudo, como pred.). Par. "Biritxia, pair, opposé a bakoitxi, impair" SP. "Pair" Ht VocGr. "Pares, biritxia" Lar Sup. "Pares o nones, biritx edo bakun (AN)" Aq 263 A. "Bakotxi ala biritxi? pair ou impair?" Dv. "(Darthayet Manuel 13), biritxi edo baratxi, pair ou impair. On dit plutôt biritxi ala bakhotxi" Ib. s.v. baratxi. "Gizonari eman bear zaio otorduan arroltzea bakotxi, ez bitxi, eta beiñ ere ez bat (B), [...] a nones, no a pares" A s.v. bakotxi. "Par; se aplica a los números pares. No es frecuente" Satr VocP.
Miatzen ea zainak bitxi ala bakhotxi zituen. Prop 1894, 11.
(Usado gralmente. el tema nudo, como pred.). Par. "Biritxia, pair, opposé a bakoitxi, impair" SP. "Pair" Ht VocGr. "Pares, biritxia" Lar Sup. "Pares o nones, biritx edo bakun (AN)" Aq 263 A. "Bakotxi ala biritxi? pair ou impair?" Dv. "(Darthayet Manuel 13), biritxi edo baratxi, pair ou impair. On dit plutôt biritxi ala bakhotxi" Ib. s.v. baratxi. "Gizonari eman bear zaio otorduan arroltzea bakotxi, ez bitxi, eta beiñ ere ez bat (B), [...] a nones, no a pares" A s.v. bakotxi. "Par; se aplica a los números pares. No es frecuente" Satr VocP.
Miatzen ea zainak bitxi ala bakhotxi zituen. Prop 1894, 11.
sense-4
4.
+
biritxa
(Aq).
Par, pareja.
"Dos pares de huevos, arrautza-biritxa bi (AN)"
Aq 264 (tbn. A s.v.
arrautza).
Hedatua dugun lore-ren aldamenean flore ere aurki daiteke, biritxi gisa. MEIG VII 180.
Hedatua dugun lore-ren aldamenean flore ere aurki daiteke, biritxi gisa. MEIG VII 180.
azpisarrera-1
BIRITXI KORTEAN.
"(L-côte-sar), juego de niños que consiste en adivinar el número de piezas que uno de ellos tiene guardadas. Éste dice: Biritxi kortean, zeinbaten artean?, que parece significar: 'pares en la corte (?), ¿entre cuantos?'. Uno le responde, p. ej.: zazpiren artean, 'entre siete', y si son diez el número de piezas guardadas, el guardador gana tres" A.
biritxi
-
biritxi....
-
Onom.: Biriçci, filius de Garcia Michel...
-
1. (L, BN, Sal; SP, Hb, Dv), biritx (Ae)...
-
2. Doble. v. bikoitz. Gero zure othoizte...
-
3. (S; O-SPAd 879 SP; Ht VocGr, Lar Sup,...
-
4. + biritxa (Aq). Par, pareja. "Dos par...
-
BIRITXI KORTEAN. "(L-côte-sar), juego d...
<< bigantxa 0 / 0 birjinitate >>
