Euskaltzaindiaren Hiztegia

1 emaitza tailu bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.

tailu
1 iz. Estatua, gorputz osoko eskultura-lana. Eragin zuen gizona zirudien urrezko tailu bat. Ama Birjina Arrosariokoaren tailua.
2 iz. Gorputzaren neurria. Tailu txikiko gizona.
3 iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, tailu-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, forma hori 'taxua' adieran ez erabiltzea gomendatzen du; ik. taxu].

Aztergaia: tailu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau103
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z1:BatHizt 1996-07-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

taiu, taiutu formakoak 86 dira (B 56, G 30); a) 'izaki bizi baten gorputz osoko irudia' adierako taiu 6: B 5 (Añ LoraS eta "esku-taiu", A BGuzur, Erkiag Arran; Kk Ab I: "gixon-taiu"); G 1 (Izt C); b) 'itxura, tankera' adierako 78: taiu 54: B 44 (Itz Azald; AB AmaE, Azc PB, Ag Kr, A BeinB, Echta Jos, Kk Ab I, Kk Ab II, Altuna, Enb, Otx, Laux AB; Erkiag BatB, Akes Ipiña; eta taiua: Azc PB, Erkiag Arran); G 10 (Ag G, Or Eus, Or Poem, Etxde JJ, Txill Let, Zait Plat, Gazt MusIx); taiutu 16: B 5 (Otx, Erkiag Arran, Erkiag BatB); G 11 (Ldi UO, Ldi IL, Or QA, Zait Plat, Gazt MusIx); taiuz 7: B 2 (Añ GGero, Enb); G 5 (Or Eus, Ldi UO, Ldi IL); taiuzko 1, G (Ldi IL); c) 'kalkulatu' adierako taiutu 2 (Or Aitork);

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

taiu, taiutu modukoak 47 dira (B 3, G 5, EB 39); a) 'izaki bizi baten gorputz osoko irudia' adierako taiu 1, B (B. de Arrizabalaga: "lurralde taiu"); taiugintza 2, EB (J. Oregi); b) 'itxura, tankera' adierako 39: taiu 4: G 1 (S, Onaindia); EB 3 (Natur Zientziak, A. Urrutia, X. Mendiguren Bereziartu); taiuera EB 2 (Natur Zientziak); taiuketa EB 8 (J. Oregi, E.J., Bizia Lurrean, BEO, EHAA); taiutu 21: B 1 (Otxolua); G 1 (B. Latiegi); EB 19 (J. Butron, Saioka 7, HABE, EAEAZ, Bizia lurrean, I. Zaldua, Oñatiko Historia..., S. Garmendia, L. Villasante, K. Altonaga, B. Kapanaga, Gramatika Batzordea, X. Mendiguren Bereziartu, E.J., EHAA); taiuz 2: G 1 (X. Kintana); EB 1 (J.A. Arana Martija); tayuko B 1 (J.M. Etxeita); tiuz G 1 (S. Onaindia); c) 'mota, moldea' adierako taiu 3: G 1 (S. Barandiaran); EB 2 (Natur Zientziak, P. Berasategi); d) 'gorpuzkera, gorputzaren neurria' adierako taiu 1, EB (Natur Zientziak); e) 'kalkulatu' adierako taiutu 1, EB (EHAA); tailu modukoak 10 dira (B 1, G 5, EB 4); a) 'izaki bizi baten gorputz osoko irudia' adierako 7: tailu EB 1 (A. Valdes); taillu-irudi G 4 (S. Arambarri Etxaniz); talluntz G 1 (M. Jimeno Egurbide); talluntza B 1 (R. Artola Larrañaga); b) 'mota, moldea' adierako tailu EB 1 (J. Apalategi); c) 'itxura, tankera' adierako tailukera EB 2 (J. Apalategi: "analisi tailukera", "domeinu teilukera"); taju, tajutu, tajuz modukoak 85 dira (B 1, G 32, EB 21, EgAs 31); a) 'itxura, tankera' adierako 78: taju 9: G 2 (Jautarkol, J.M. Bastarrika); EB 3 (Gramatika Batzordea, J.A. Arrieta, J. Etxaide); EgAs 4 (V. Barandiaran, Basabitxi, X. Euskitze; Euzkadi 1917); tajugabe G 1 (J. Etxaide); tajukera EB 1 (Galiziar, kataluniar eta euskaldun idazleen II. ihar.); tajutu 39: G 15 (Jakin, A.M. Garate, J. Etxaide, J.M. Lekuona, A. Urrestarazu, J. Garmendia Larrañaga 5, J.L. Iriarte, L. Dorronsoro); EB 11 (B. Urkizu, T. Alvarez, J. Oregi, Sagardoa, J. Apalategi, M.A. Barcenilla, A. Lertxundi, G. Aresti, G. Barandiaran, D. Urbistondo); EgAs 13 (Euzkadi, El Día, El Pueblo Vasco; EHAA, Irulita, B. Kapanaga, HABE, Ere); tajuz 12: B 1 (A. Zubikarai); G 3 (B. Gerra, L. Villasante, A.M. Labayen); EB 5 (B. Urkizu, R. De Rijk, Filosofia Saila, J. Iturralde, X. Olarra); EgAs 3 (S. Basurko, P. Zabala; El Día); tajuzko 14: G 7 (B. Latiegi, I. Olaberria, P. Goicoechea, J.M. Torrealdai, P. Iztueta, S. Mitxelena, P. Lazkano); EB 1 (M. Navarro); EgAs 6 (El Día; Egin, EHAA, J.A. Arrieta); tajuketa EgAs 2 (Euzkadi 1936); b) 'mota, molde' adierako taju 5: G 3 (Basarri, J. Garmendia Larrañaga, J.L. Iriarte); EgAs 2 (El Día, Deia); c) 'behar den bezalakoa, egokia' adierako taju izond. 1, G (P. Lazkano); d) 'kalkulatu' adierako tajutu 1, EgAs (Euzkadi); taxu, taxutu, taxuz modukoak 76 dira (B 2, EB-EgAs 74); a) 'itxura, tankera' adierako 70: taxu 5 (Gipuzkoako geografia, A.M. Toledo, P. Altuna, M. Lasa, A. Cazabon); taxukera 5 (Begiko, M.K. Garmendia, Txillardegi, I. Aldabe, Txiliku); taxuketa 6 (Txillardegi, UZEI, I. Aldabe); taxumen 2 (Begiko: "taxumen-behar"; Txillardegi: "taxumen saiakuntza"); taxutu 35 (J. Jauregi, Izarreko, L. Mitxelena, M. Pagola, Txillardegi, SEIE, L. Villasante, A.M. Toledo, M. Zalbide, X. Iruretagoiena, E. Zabala, M. Etxeberria, J.L. Aramendi, J.M. Lekuona, E.J., S. Garmendia, J. Azurmendi, T. Peillen, I. Garmendia, R. Arrue, Elhuyar, P. Urkizu, UZEI; J.A. Irigarai; Deia, J.A. Letamendia, L. Etxeberria); taxutze-modu 2 (A.M. Toledo); taxuz 11 (F. Zubiaga; Elhuyar, L. Villasante, M. Zalbide, I. Sarasola, M. Aramendi, Txillardegi, K. Alkorta, X. Mendiguren Bereziartu, J. San Martin); taxuzko 4 (I. Sarasola, LMuj, B. Urkizu, M. Lasa); b) 'mota, moldea' adierako taxu 3: B 1 (Itunbe ekonomikoaren legea); EB-EgAs 2 (S. Garmendia; Egin); c) 'kalkulatu' adierako taxutu 3, EB (Matematika, J. Kortabarria, SEIE).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

tailu 'eskultura': DFrec 1, LurE; 'itxura': DFrec 1; 'neurria': Euskalterm 3; tailugile 'eskultorea': LurE; taillugintza: DFrec 1; tailutu: Euskalterm 2; taiu 'itxura': DFrec 9, AB38 9, AB50 6 (eta taiu-aldatze 1; hiri-taiu 1), Euskalterm 1; taiuera: AB38 1; taiugabe: DFrec 1; taiugile 'gionista': AB50 1; taiukera: AB38 1, AB50 4; taiuketa: DFrec 3, AB50 3 (eta industria-taiuketa 1), Euskalterm 1; taiutu 'egituratu': DFrec 6, AB38 4, AB50 4, Euskalterm 1; 'eskultura egin': DFrec 1; taiutzaile: DFrec 1; taiutze: AB50 1; taiuz: DFrec 1; taju 'itxura': AB38 7, AB50 1; tajuera: AB38 7; tajutu: AB50 4; tajutuagotu: AB38 1; tajutze: AB50 2; tajuz: AB50 2; tajuzko: AB38 1, AB50 5; taxu 'itxura, tankera': HiztEn-LurE, Euskalterm 1; 'kalkulua': HiztEn; 'moldea, mota': AB38 1, HiztEn-LurE; taxutu 'itxuratu, moldatu, ondu': AB38 16, HiztEn-LurE, Euskalterm 3; 'kalkulatu': LurE; taxugabe: HiztEn-LurE; taxugabekeria: LurE; taxuka: HiztEn; taxukatu 'kalkulatu': Euskalterm 1; taxukera: AB38 1, Euskalterm 2 (eta plaza-taxukera 2); taxuketa: AB38 2, HiztEn; taxutzaile: Euskalterm 2; taxutze: LurE; taxuz: HiztEn-LurE; taxuzko: AB38 2, HiztEn.

Bestelakoak
Jatorrizko forma

tailu, ik. taxu [taxu hobestekoa da].

Euskaltzaindiaren Arauak

1 'gorputz osoko irudia'. 2 'gorputzaren neurria': tailu txikiko gizona. 3* e. taxu.

Informazio lexikografikoa
Forma-adieren gurutzamenduak

izaki bizi baten gorputz osoko irudia; beste adierei taxu forma dagokie, Euskaltzaindiaren lehendiko erabakia berretsiz, nahiz hau tradizioko oinarririk gabea dela jakin.

 

The Azkue Library and Archive

CUSTOMER SERVICE HOURS
9:00 - 14:00

The Azkue Library and Archive serves Euskaltzaindia. It is also open to all researchers and it aims to foster research and support the distribution of Basque cultural issues as far as it is able.

Headquarters

  • B
  • BISCAY
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Research Center

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 SAN SEBASTIAN
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Local offices

  • A
  • ÁLAVA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 VITORIA/GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 SAN SEBASTIAN
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAVARRE
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA/PAMPLONA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Association

  • N
  • Northern Basque Country
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus