Euskaltzaindiaren Hiztegia

Bilaketa aurreratua

Aditz-mota

Kategoria

Jakintza-arloa

Euskalkia

Bestelakoak

Erregistro-marka

Num. mark. pl.

1 emaitza eduki1 bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.

eduki1, eduki, edukitzen

1 du ad. Norbaitek zerbait (bereziki besterendu daitekeen zerbait) halako atxikitze batez edo denbora jakin batez izan; egoera berean, edo bere hartan izan, iraunarazi edo gorde. Ik. izan² 16. Ez nauka, ez, besteren beldurrak ihes egina. Aztorea eskuan daukazunean. Bere mendean eta atzaparren artean edukiz. Zuk edukia naiz bataioan. Piru batek zeukala haren bizia. Norbait preso, gatibu eduki. Ezein jaunek ez du nahi mutil gaiztoa eduki, ez pagatu soldatarik zerbitzatu gaberik. Eduki dezala zenbait egunez bahi hura. Gizona, berehala hil beharrean, 30 urtez usteltzen edukitzea, badaezpadako urrikia iruditzen zaigula. Helburuak aldez aurretik begiz jota edukitzea. Gogoa beti hartan dauka. Jendeen esanak ezertan eduki gabe. Gau guztia lorik egin gabe edukitzen zaituen kezka. Hainbat denboraz estalirik eduki zuten gaiztakeria. Eltzeak luzaro edukitzen du berritan hartzen duen usaina eta kutsua. Jainkoak hazten, mantentzen eta bizirik edukitzen zaitu. Ezpata ere altxaturik zuelarik ukaldia emateko, aingeru batek eduki zion besoa. Hitza eduki. Hel dakigula eta bere eskutik eduki gaitzala. Gizon bati zeure mende guztian etsaigoa eduki diozunean. Zerbait jabearen borondatearen kontra eduki. Jainkoaren beldurrean eduki ditzan. Izatez, herabeak nauka hondartzara joatetik. Lehenbizian hartu zuen bidea dauka eta edukiko du sekulakotz.

2 du ad. Barnean izan. Ardoa edukitzeko zahagia. Limosnak edukitzeko ontzi bat. Kondenatu guztiak edukitzeko aski handia da infernua. Baina biziaren ukatze honek baietzik ederrena dauka barnean. Amak haurra bere sabelean dauka.

3 du ad. Batez ere Ipar. Uste izan. Gezurrez juramentu bat egitea, munduak hala ez badauka ere, bekatu handiagoa da lagunaren ondasuna ebastea baino. Daukat Jainkoak Migel zuela mendi hartan zinez deitu.

4 du ad. Norbait edo zerbait aipatzen dena dela uste izan. (Dagokion osagarriak -tzat atzizkia hartzen duela). Ik. hartu 24. Bere burua ezdeustzat daukana. Menditarra ezjakintzat, ergeltzat daukate.

[Oharra: aitaren antza zuen, hogei urte zituen edo egun ederra izan dugu bezalakoen lekuan, Hegoaldean, eduki aditza erabiltzeko joera dago: aitaren antza zeukan, hogei urte zeuzkan edo egun ederra eduki dugu ].