JAGONET bilaketa

35 emaitza bilaketarentzat

Zenbakiak: bat idaztea eta irakurtzea (1 metro / metro bat)

Euskaltzaindiaren 7. araua betez gero, fakturak egitean, adibidez, ez dugu inolako arazorik kopurua bat ez beste edozein denean. Baina kopurua bat edo unitate osoa ez denean, aldatu egiten da ordena. Beraz, argitu egin beharko diguzue nola idatzi eta nola irakurri horrelakoak. Esaterako, dendako testu hau:

Idatzi: 1 metro soka Irakurri: metro bat soka

Idatzi: 2 kilo mandarina Irakurri: bi kilo mandarina

Idatzi: 1,5 kilo madari Irakurri: kilo eta erdi madari

Zalantza-mota: morfologia > zenbakiak
Unitate-mota: joskera > hitz-ordena, zenbakiak > kardinalak

Hitz elkartuak: tabako-paketea / pakete tabakoa

Tabako paketea / pakete tabakoa eta antzekoetan, zein da ordena zuzena?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, lexikoa > hitz elkartuak
Unitate-mota: hitzak > izenak, joskera > hitz-ordena, zenbakiak > kardinalak

Lexikoa: ezina (ezin jasoa / jaso ezina)

Zuzena al da hau ezin jasoa da esaldia? Badakigu ohikoagoa dela jaso ezina, baina uste dugu eginahala eta ahaleginaren antzekoa izan daitekeela.

Zalantza-mota: lexikoa > orokorra
Unitate-mota: hitzak-aditzak > partizipioa, hitzak > adjektiboak, joskera > hitz-ordena

Aditzaren jokabidea: ezin izan (ezin dut jan / ezin jan dut

Zein da forma zuzena: ezin dut jan ala ezin jan dut?

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, joskera > hitz-ordena

Aditzaren jokabidea: nahiago izan (nahiago dut ez egin)

Nahiago erabiliz gero, nahi aditza bezala erabili behar omen da. Erabilpen arrunta, ordea, bestelakoa da. Izan ere, hau bezalako perpausak esan ohi ditugu: bihar nahiago dut joan. Adibide horrek ez dit eragiten zalantzarik, araua betetzen baita; nire zalantza ezezko perpausak egitean sortzen da. Esate baterako, zuzena al da nahiago dut ez egin (baiezko perpausa)? Ala ez dut egin nahiago (ezezko perpausa) esan behar da?

Zalantza-mota: lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > esapideak
Unitate-mota: hitzak-aditzak, joskera > hitz-ordena, lokuzioak/kolokazioak, perpausa > osagarriak

Kuantifikazioa adieraztea: erdi (erdi-prezioan, ?erdi-buelta)

Zenbaitetan honela ikusi izan ditut hauek: erdi-prezioan / erdi prezioan, erdi-buelta / erdi buelta. Zuzenak al dira? Izan ere, halakoak nik beti beste era honetara erabiltzen ditut: prezio-erdian / prezio erdian, buelta-erdia / buelta erdia.

Zalantza-mota: morfologia > zenbatzaileak, lexikoa > hitz elkartuak, ortografia > marratxoa, ortografia > zuriuneak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak > izenak, joskera > hitz-ordena, karaktereak > markak

Zenbakiak: frakzio edo zatikiak (erdi bat / *biren bat / *bat biren)

1/2 zatiki edo frakzioari erdia deritzo. Zalantza hau dugu: esan edo irakur al daiteke bat biren modura ere?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, morfologia > zenbakiak
Unitate-mota: joskera > hitz-ordena, zenbakiak > zatikizkoak

Hitz elkartuak: Olañeta zuritoa, patxaran txupito bi, pakete bat Lucky

a) Zelan eskatu zurito bat: Mesedez, eman zurito bat Olañeta / Mesedez, eman Olañeta zurito bat / Mesedez, eman Olañeta zuritoa.

b) Zelan eskatu txupitoak: Jarri txupito bat kafe-likore eta txupito bi patxaran / Jarri kafe-likore txupito bat eta patxaran txupito bi / bi patxaran txupito.

c) Zelan eskatu tabakoa: Mesedez, eman Lucky pakete bat / Eman pakete bat Lucky.

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, lexikoa > hitz elkartuak
Unitate-mota: hitzak > izenak, joskera > hitz-ordena, zenbakiak > kardinalak

Begirunezko tratamenduak: on, jaun, andre, doktore

Errespetuzko jardunean, ohiturazkoa izan da on titulua erabiltzea; esaterako, On Luis, herriko apaiza.

Jakin nahi genuke doktore (doktoregoa egin duena), unibertsitateko irakasle, katedradun, mediku eta abarrekin zer estilo gomendatzen duen Euskaltzaindiak. Tradiziozko on tituluarekin batera, erabil daitezke, esaterako, profesore edo doktore? Ala besteren batzuk?

Zalantza-mota: lexikoa > orokorra
Unitate-mota: hitzak > adjektiboak, hitzak > izenak, joskera > hitz-ordena, komunztadura > aposizioak

Aditzaren jokabidea: esan (“Pozik nago”, esan du / esan du: “Pozik nago”)

Nola behar du: <Mariak esan du, "Pozik nago"> ala <Mariak esan du: "Pozik nago">? Hau da, ‘esan du’ aditzaren atzetik, koma ala bi puntu?

Eta beste honetan: <Mariaren hitzetan, "Pozik nago"> ala <Mariaren hitzetan: "Pozik nago">?

Zalantza-mota: lexikoa > aditzak, ortografia > puntuazioa, sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak-aditzak, joskera > hitz-ordena, karaktereak > markak

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper