Honela, gaztelaniatik Estatuko beste hizkuntza ofizialetara, hots, katalanera, galegora edo euskarara eginiko itzulpenak sarituko dira aurrerantzean; eta alderantziz, berdin.
Luis Baraiazarra ohorezko euskaltzainari iazko azaroan gertatutakoa gogoan (saria eman ostean, kendu egin zioten egun berean), Sari Nazionalaren oinarri-arauak aztertu eta aldatzeko proposamena egin zion Andres Urrutia euskaltzainburuak Iñigo Méndez de Vigo Espainiako Hezkuntza, Kultura eta Kirol ministroari, 2016ko azaroaren 16an bidalitako gutun baten bitartez.
Orduan, Euskaltzaindiak gogor kritikatu zuen gertatutakoa, eta ministroari eskatu zion oinarri-arauak azter eta alda zitzan, “espainieratik Estatuko beste hizkuntza ofizialetara, hots, katalanera, galegora edo euskarara eginiko itzulpenak ere saritu daitezen; eta alderantziz, berdin”.
Ministerioaren erabakia jakin ostean, pozik agertu da Andres Urrutia: “Albiste pozgarria da, eta, Luis Baraiazarrarentzat berandu badator ere, ongi etorria da aldaketa, oraingoan ministroak Estatuko beste hizkuntza ofizialekiko sentsibilitatea eta errespetua erakutsi duelako”.
Bilbo Zaharra euskaltegiak urtero-urtero antolatzen duen egitasmoan parte hartu dute Andres Urrutia euskaltzainburuak, Xabier Kintana eta Adolfo Arejita euskaltzainek, eta Erramun Osa Akademiako idazkariordeak. Goizean goiz gerturatu dira Euskaltzaindiko kideak Bilboko Arriaga Antzokira, Itxaro Bordaren '%100 Basque' obraren lehen atalak irakurtzera.
Idazleak berak inauguratu du Irakurketa Jarraitua, eta atzetik joan dira Kepa Altonaga irakasle eta idazlea eta Miren Agur Meabe poeta lekeitiarra. Ostean, Euskaltzaindiko ordezkarien txanda izan da. Goizeko 08:00etan hasi da ekitaldia eta iluntzeko 19:00ak arte iraungo du.
Itxaro Bordaren "%100 Basque", Bilboko Klasikoen Irakurketa Jarraituan
Bilbo Zaharra euskaltegiak antolatzen duen Klasikoen Irakurketa Jarraituak edizio berezia izango du aurten, hamar urte betetzen baitira abian jarri zenetik. Aurten, gainera, "erronka txikia" izango den obra aukeratu dute, hain zuzen, Itxaro Bordaren "%100 Basque", oso bestelako estiloan idatzita dagoena. Estereotipoetatik ihesi, emakumezkoek gaur egun euskal literaturan duten protagonismoa aldarrikatu nahi izan dute Klasikoen Irakurketaren antolatzaileek. Ekimenaren aurkezpenean ze ...
Leer mas: http://www.europapress.es/euskera/noticia-itxaro-bordaren-100-basque-bilboko-klasikoen-irakurraldi-jarraituan-20170606130407.html
(c) 2015 Europa Press. Está expresamente prohibida la redistribución y la redifusión de este contenido sin su previo y expreso consentimiento
Gaur hil da Tolosako alaba, 91 urte zituela. Andres Urrutia euskaltzainburuak gogoratu du "emakume aparta" izan zela Karmele, "erresistentzia garaian euskal kulturaren aztarnak biltzen eta hurrengo belaunaldiei transmititzen saiatu zena". "Guretzat eredugarria eta erakargarria izan zen", aitortu du Urrutiak, eta eskatu du "ohorea eta gomuta berarentzat, aldirik zailenetan euskara eta euskal kultura sustatu zituelako".
"Emakume ukitua osotara", Elixabette Garmendiak 'Bidegileak' sailean aspaldi argitaratutako biografian azpimarratzen duen legez: "Etnografiaren barruan bereziki landu dituen ataletan, direla jaiotza eta heriotzarako erritualak, maitasun eta ezkontza kontuak, aisialdirako ohiturak edo osasuna zaintzeko erremediak eta, oro har, eguneroko bizitza xume bezain duinari dagozkion jokamoldeak... Horietan denetan, emakumearen ikuspuntua sartu du Karmele Goñik, gizonezkoek erreparatuko ez zituzketenak azalera ekarriz".
(Karmele Goñi, Bilboko Ospetsu izendatu zuten egunean. Argazkia: Euskal Museoa)
Otsailaren 10ean, 'Eguna' egunkariaren sorreraren 80. urteurrera gogoratzeko jardunaldia antolatu zen Bilboko Euskaltzaindiaren egoitzan, 'Euskal prentsaren hastapena, oraina eta geroa' lelopean. Bertan, kazetari eta historialari ezagunek parte hartu zuten; tartean, Joan Mari Torrealdai euskaltzainak, Joseba Agirreazkuenaga EHUko katedradunak, Xabier Altzibar EHUko irakasleak edo 'Amatiño' kazetariak.
Orain, monografiko batean bildu ditu 'Hermes' aldizkariak jardunaldi hartako hitzaldi eta hausnarketa garrantzitsuenak. Datorren astelehenean aurkeztuko da 'Hermes'en zenbaki berria, eta agerpenean parte hartuko dute Juan Mari Aburto Bilboko alkateak, Andres Urrutia euskaltzainburuak eta Jose Antonio Rodríguez 'Hermes'-en zuzendariak.
Hitzordua, astelehenean, ekainak 12 dituela, goizeko 11:00etan. Lekua: Euskaltzaindiaren Bilboko egoitza (Plaza Barria, 15).
Erdal hitzen deklinabidea (184. araua) argitaratu du Euskaltzaindiak.
Erdal hitzak noiznahi agertzen dira euskarazko testuetan, hitz arruntak (yuppie, gruyere, xah, cash flow...) zein leku-izenak (Cannes, Zürich...), zein pertsona-izenak (François, Shakespeare...), zein bestelakoak (Greenpeace, Rolls-Royce...). Eta halakoak nola deklinatu argitzeko prestatu du araua Akademiak.
Izen horietako batzuek arazorik gabe deklinatzen dira, hala ahoz nola idatziz. Beste batzuetan, berriz, zalantzak sortzen dira, batez ere ahoskera eta idazkera bat ez datozenean.
Hori guztia aztertzen da arauan, eta irizpide zehatzak ematen dira jakiteko nola jokatu idaztean eta ahoz esatean.
Arauaren bigarren partean, h, y edo w letraz amaitutako erdal hitzak deklinatzeko irizpideak zehazten dira kasu bakoitzerako. Horrelako amaierak ez dira inoiz gertatzen euskal hitzetan eta, horregatik, irizpidea deskribatu eta zehaztu du Euskaltzaindiak, zalantzak argitzearren.
Exonomastika batzordea
- Itxaro Bordaren berbaldia hartuko du Euskaltzaindiak, asteazkenean
- Bilbon euskararen erabilera bultzatzeko akordio berri bat sinatu dute Udalak eta Euskaltzaindiak
- Liburu sortak Miranda Argako gazteentzat
- Nola deklinatzen da, Euskaltzaindiko ala Euskaltzaindiako? Euskalteleko, Euskaltelgo ala bietara?