OEH - Bilaketa
71 emaitza zerengatik bilaketarentzat
Sarrera buruan (1)
Sarrera osoan (70)
- abundant
- aho
- aitzin
- amore
- 1 arinki
- 1 arrabaska
- asmatu
- atrebitu
- 1 auzi
- azken
- azotatu
- baina
- bait-
- bake
- bederatzi
- berri
- bezala
- bienabenturantza
- bitartekozale
- bordalgu
- butxatu
- deabru
- desanparatu
- desiratu
- desobedient
- eduki
- errabiamendu
- errabiarazi
- errebel
- 2 errebelatu
- errematu
- errepresentatu
- esklabitude
- 1 esku
- gaitzerran
- gaizki
- gelditu
- haiek
- halaz
- hamar
- handi
- harrapatu
- herri
- hipokrisiadun
- 1 hola
- inperfekzio
- 1 jauspen
- 1 kontu
- kutsatu
- lijeroki
- lore
- marea
- medio
- muga
- negar
- ordena
- ordenatu
- otoizti
- ozpindu
- podore
- segurki
- solo
- txikizutu
- 1 txotx
- zauritu
- zengatik
- zentzatzaile
- zer
- zerori
- zertako
goiburua
zerengatik.
tradizioa
Tr. Documentado en autores septentrionales y navarros (tbn. lo emplea Orixe).
sense-1
1.
(AN, Sal, R ap. A
; Dv),
zerengatikan,
zengatik (AN-ilzarb ap. Bon-Ond 171
).
¿Por qué? Cf. Dh 157: "Eta zeren gatik galdu dut bada [...] sekulako zoriona? Onthasun phixka baten gatik". v. zergatik.
Emazteak zerengatik gaitz erranen dirate? / Handi eta xipi oro haietarik girade. E 117. Zerengatik orrein pretensione banoak artzen ditu? (Larrasoaña, 1606). ReinEusk 116. O desesperamendua! errabiamendua! / Zeren gatik ni mundura nintzen titxa galdua? EZ Man I 100. Zerengatik erraten da Eliza dela bat solamente? Ber Doc 114r. Zerengatik othe guk ezin khendu dugu deabru hura? He Mt 17, 18. Ene semea, erran izatu zioen, zeren gatik utzi gaitutzu. Mih 126. Zerengatik desanparatu nuzu? Samper Mt 27, 46. --Zeren gatik deitzen da mortala?--Zeren iltzen beitu eiten duenein arima. CatAe 54. (CatSal 55 y CatR 55 zeren gatik) Zeren gatik geinbertze aldis? --Zeren [...]. Ib. 16 (CatR 17, CatSal 17 zerengatik). Horra beraz Jainkoak nola manatzen deraukun haren Eguna arthoski begiratzea, eta zeren gatik? Ah! hari eskerrak bihurtzeagatik, hari zor zaion ospea emaiteagatik. Arb Igand 64. Zer egin dezu? Gobernuak zerengatik eskatu ditu zu arrapatu ordez 10.000 peseta? Or SCruz 62. Eta medikuari bereari zeren gatik ginuke aihertzeko? JE Ber 88. Noiz xuxen? Zeren gatik? "Pour quelle raison?" . Ardoy SFran 35.
v. tbn. RomBasc 5. Ox 59.
¿Por qué? Cf. Dh 157: "Eta zeren gatik galdu dut bada [...] sekulako zoriona? Onthasun phixka baten gatik". v. zergatik.
Emazteak zerengatik gaitz erranen dirate? / Handi eta xipi oro haietarik girade. E 117. Zerengatik orrein pretensione banoak artzen ditu? (Larrasoaña, 1606). ReinEusk 116. O desesperamendua! errabiamendua! / Zeren gatik ni mundura nintzen titxa galdua? EZ Man I 100. Zerengatik erraten da Eliza dela bat solamente? Ber Doc 114r. Zerengatik othe guk ezin khendu dugu deabru hura? He Mt 17, 18. Ene semea, erran izatu zioen, zeren gatik utzi gaitutzu. Mih 126. Zerengatik desanparatu nuzu? Samper Mt 27, 46. --Zeren gatik deitzen da mortala?--Zeren iltzen beitu eiten duenein arima. CatAe 54. (CatSal 55 y CatR 55 zeren gatik) Zeren gatik geinbertze aldis? --Zeren [...]. Ib. 16 (CatR 17, CatSal 17 zerengatik). Horra beraz Jainkoak nola manatzen deraukun haren Eguna arthoski begiratzea, eta zeren gatik? Ah! hari eskerrak bihurtzeagatik, hari zor zaion ospea emaiteagatik. Arb Igand 64. Zer egin dezu? Gobernuak zerengatik eskatu ditu zu arrapatu ordez 10.000 peseta? Or SCruz 62. Eta medikuari bereari zeren gatik ginuke aihertzeko? JE Ber 88. Noiz xuxen? Zeren gatik? "Pour quelle raison?" . Ardoy SFran 35.
v. tbn. RomBasc 5. Ox 59.
azpiadiera-1.1
+
zengatikan.
(En interrogativas indirectas).
"
Ez daukazu zengatik lotsaturik (AN-5vill), etzuen zengatikan emanik (AN-5vill)"
Gte Erd 310.
Zeronek dakizu zeren gatik ezten ageri, / Itho denaren gorputza lehorrera igeri. EZ Man II 159. Bidean nindohala, hartu dut, zigor baten buruan, ezti guti bat, eta horra zeren gatik naramaten hiltzerat! Lg I 269. Nola duan merezitu / Jainkoaren kolera, / Zeren gatik kondenatu / Hauen supliziora, / Erraguk, erraguk. Monho 124. Zerengatik izan den beren artian dakei ixilik. Mdg 143. Nehork ez baitaki noiz eta zeren gatik athera zuen gizonak lehen aldikotz! JE Bur 150. Ene izena egun gora badabila / zerengatik den ezin asmatuz nabila. Xa Odol 337.
v. tbn. Gy 97. Bv AsL 122. Tx B II 121. Mde Pr 294. Zerengatikan: Tx B 140. Uzt Auspoa 67, 106.
Zeronek dakizu zeren gatik ezten ageri, / Itho denaren gorputza lehorrera igeri. EZ Man II 159. Bidean nindohala, hartu dut, zigor baten buruan, ezti guti bat, eta horra zeren gatik naramaten hiltzerat! Lg I 269. Nola duan merezitu / Jainkoaren kolera, / Zeren gatik kondenatu / Hauen supliziora, / Erraguk, erraguk. Monho 124. Zerengatik izan den beren artian dakei ixilik. Mdg 143. Nehork ez baitaki noiz eta zeren gatik athera zuen gizonak lehen aldikotz! JE Bur 150. Ene izena egun gora badabila / zerengatik den ezin asmatuz nabila. Xa Odol 337.
v. tbn. Gy 97. Bv AsL 122. Tx B II 121. Mde Pr 294. Zerengatikan: Tx B 140. Uzt Auspoa 67, 106.
sense-2
2.
Para que.
Eztut egin gaizkirik ukheiteko perilik / ezetare zerengatik behar dudan auzirik. E 181. Ausikitzen dituela zamariaren zapatak zerengatikan erori baita zamalduna ahoz gora. Urt Gen 49, 17 (Dv igailea gibelera eror dadientzat).
Eztut egin gaizkirik ukheiteko perilik / ezetare zerengatik behar dudan auzirik. E 181. Ausikitzen dituela zamariaren zapatak zerengatikan erori baita zamalduna ahoz gora. Urt Gen 49, 17 (Dv igailea gibelera eror dadientzat).
sense-3
3.
(Dv),
zengatik (AN-ilzarb ap. Bon-Ond 172
).
Porque. " Ez nauzu jotzen, zerengatik ordainaren beldur baitzare, vous ne me battez pas, parce que vous craignez que je vous le rende" Dv. v. zeren.
Gizonetan sarthuren da handi izialdura, / Zeren gatik agertu den gurutzea zerura. EZ Man I 78 (cf. nota del ed., que lo interpreta como una interrogativa indirecta (tbn. para el ej. de la pág. 99): "Ene ustez galdera dirudi: 'ea zergatik agertu den' galdatuko dute"). Zertzaz orhoituren baita dirate tristeziak / Zeren gatik salbatzeko galdu tuen astiak. Ib. 99. Fiñean estimaturen zaitut neure gañetik, zerengatik bizitzea baitut zure eskutik. EZ Man II 20. Gauza guztiek fiñean dute ohoratuko / zerengatik sorthu baita guztien progotxuko. EZ Noel 56 (v. tbn. 51). Ifernuko oztea / ordean da tristetzen / haren zentzatzaillea / zerengatik den sortzen. Ib. 55. Eta guardia egizu sobera etzoazen suestera zerengatik baita baxa bat ankrazoinaz suesterat. "Parce que" . INav 15. Dohatsu izpirituz pobre direnak, zerengatik hekiena baida zeruetako Erresuma. He Mt 5, 3. Bi aldis diskurritu bear da erran baño len itza, zerengatik erranasgeros, eztaike itzuli gibela. LE Prog 120 (106 zerengátik merexiduén). --Nola da salbazale? --Zerengatik ematen beitu grazia eta barkatzen bekatuak. "Porque" . CatAe 24. (CatR 25 zerengatik emoiten baidu grazia, CatSal 25 zerengatik ematen baitu graziara) Niri eztaztazula niri galdin, zerengatik inorante bainiz. Ib. 31 (CatR 31 zeren inorante bainaz, CatAe 30 zeren inorante beiniz).
Porque. " Ez nauzu jotzen, zerengatik ordainaren beldur baitzare, vous ne me battez pas, parce que vous craignez que je vous le rende" Dv. v. zeren.
Gizonetan sarthuren da handi izialdura, / Zeren gatik agertu den gurutzea zerura. EZ Man I 78 (cf. nota del ed., que lo interpreta como una interrogativa indirecta (tbn. para el ej. de la pág. 99): "Ene ustez galdera dirudi: 'ea zergatik agertu den' galdatuko dute"). Zertzaz orhoituren baita dirate tristeziak / Zeren gatik salbatzeko galdu tuen astiak. Ib. 99. Fiñean estimaturen zaitut neure gañetik, zerengatik bizitzea baitut zure eskutik. EZ Man II 20. Gauza guztiek fiñean dute ohoratuko / zerengatik sorthu baita guztien progotxuko. EZ Noel 56 (v. tbn. 51). Ifernuko oztea / ordean da tristetzen / haren zentzatzaillea / zerengatik den sortzen. Ib. 55. Eta guardia egizu sobera etzoazen suestera zerengatik baita baxa bat ankrazoinaz suesterat. "Parce que" . INav 15. Dohatsu izpirituz pobre direnak, zerengatik hekiena baida zeruetako Erresuma. He Mt 5, 3. Bi aldis diskurritu bear da erran baño len itza, zerengatik erranasgeros, eztaike itzuli gibela. LE Prog 120 (106 zerengátik merexiduén). --Nola da salbazale? --Zerengatik ematen beitu grazia eta barkatzen bekatuak. "Porque" . CatAe 24. (CatR 25 zerengatik emoiten baidu grazia, CatSal 25 zerengatik ematen baitu graziara) Niri eztaztazula niri galdin, zerengatik inorante bainiz. Ib. 31 (CatR 31 zeren inorante bainaz, CatAe 30 zeren inorante beiniz).
zerengatik
-
zerengatik. Tr. Documentado en autores s...
-
1. (AN, Sal, R ap. A ; Dv), zerengatikan...
-
+ zengatikan. (En interrogativas indirec...
-
2. Para que. Eztut egin gaizkirik ukheit...
-
3. (Dv), zengatik (AN-ilzarb ap. Bon-Ond...
0 / 0 abundant >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
