OEH - Bilaketa
12 emaitza zamatu bilaketarentzat
goiburua
zamatu.
sense-1
1.
(L, B, BN-mix, Sal, R ap. A
; SP, Lar, H).
"Fagoter, lier ensemble" SP. "Agavillar así" Lar. "Mettre en faisceaux. Egur horiek zama zatzu eta eramatzu egurtegirat " H. "Formar cargas de forraje" A.
Gero orduan ebakiko ditutzue guztiak; eta onak ongi bildurik eta zamaturik, ailtxatuko, eta gaixtoak ere elkharganarik, sura egotziko ditutzue. Ax 120 (V 79). Batzu espaltzen, bertzeak zamatzen, bertze batzu ezpartzua bi buruetarik eskuan azaoaren tinkatzera abian. JE Bur 162.
"Fagoter, lier ensemble" SP. "Agavillar así" Lar. "Mettre en faisceaux. Egur horiek zama zatzu eta eramatzu egurtegirat " H. "Formar cargas de forraje" A.
Gero orduan ebakiko ditutzue guztiak; eta onak ongi bildurik eta zamaturik, ailtxatuko, eta gaixtoak ere elkharganarik, sura egotziko ditutzue. Ax 120 (V 79). Batzu espaltzen, bertzeak zamatzen, bertze batzu ezpartzua bi buruetarik eskuan azaoaren tinkatzera abian. JE Bur 162.
sense-2
2.
(V, G ap. A
; Lar, Añ (AN)).
Cargar, poner peso (tbn. fig.).
Alan gogaikarrija da astazainarentzat asto zamatubaz juan biarra. Mg PAb 183. Jauna, larru-zaleak / zamatzen nau erruz / egun oro idi, bei / eta zaldi-larruz. It Fab 129. Mando zamatuak. Ib. 133. Baldin iñork eraman nai bazaitu zamaturik milla pausutan, zoaz berarekin beste bi millatan. Ur Mt 5, 41 (Ur (V) kargau, Echn, Hual, Samper kargatu, Or zama artu). Bizitza-betiko pruta gozo-umatuaz zamaturik [arbolak], aiñgeru ta zerukoen arboladira aldatzeko diña egiteko. Aran SIgn 90. Nola ala zamatuaz ez zan errez leiotikan iges egiten. Apaol 72. Garbitu arin [arraina], lagundu daigun / asto ta mando zametan. Azc PB 65 (tbn. en Erkiag Arran 46). Otzara zamatua. Ag Kr 129. Ordu bi osoan ibilli zan gure gazte umantkorra bere gurasoagaz zamaturik, itxaso aserratuaren erdian. Ib. 210. Ontzia zamatuteko. Echta Jos 189. Asko nai dik gure Jesusek, orrela zamatze auanean. Ag G 361. Jaungoikuak onesten dubena zamatzen du. Ayerb EEs 1912, 155. Gurdiak, batez ere zamatuak diranean, aldapa gora ekartzeko. A Ardi 39. Jesus gurutze astunaz zamatua. KIkV 107. (tbn. en ArgiDL 111) Gurdia zamatu bitartean. Or Mi 46. Mairu-erriko mairu baltzak / zidar eta urrez zamaturik. Laux AB 85. Beroien erantzun-bearraz zamaturik arkituko diranak. EAEg 14-2-1937, 1067. Leporatu zenizkigun zema izugarriz zamatuta. Zait Sof 172. Theresaren hor izteaz ederrago, joriago, zentzuz zamaturikago zen musika hori. Mde HaurB 27. Burua oldozkunaz zamatuta zeukan. Etxde JJ 72. [Baltsa] au kañoiakin zamatzen gendun. Etxde Itxas 160. Beren abereak zamatu-ta, beren bideari jarraitu zioten. Berron Kijote 164. Itxasontziak ustuteko ta zamatuteko. Etxabu Kontu 138. Atsekabez zamatua aurkitzen zan ari laguntzea. Onaind STeresa 63. Domingo nere lagunak ere eman zizkidan gauza batzuk eramateko, eta ederki zamatuta aldegin nuan andik. AZink 79. Arriz zamatzen jardun giñanak [metak], aizeak ez eramatearren. Ib. 23.
v. tbn. Lard 382. GMant Goi 109. Anab Usauri 13. Goen Y 1934, 101. Ibiñ Virgil 76. NEtx LBB 183. Ataño MLanak 8.
Cargar, poner peso (tbn. fig.).
Alan gogaikarrija da astazainarentzat asto zamatubaz juan biarra. Mg PAb 183. Jauna, larru-zaleak / zamatzen nau erruz / egun oro idi, bei / eta zaldi-larruz. It Fab 129. Mando zamatuak. Ib. 133. Baldin iñork eraman nai bazaitu zamaturik milla pausutan, zoaz berarekin beste bi millatan. Ur Mt 5, 41 (Ur (V) kargau, Echn, Hual, Samper kargatu, Or zama artu). Bizitza-betiko pruta gozo-umatuaz zamaturik [arbolak], aiñgeru ta zerukoen arboladira aldatzeko diña egiteko. Aran SIgn 90. Nola ala zamatuaz ez zan errez leiotikan iges egiten. Apaol 72. Garbitu arin [arraina], lagundu daigun / asto ta mando zametan. Azc PB 65 (tbn. en Erkiag Arran 46). Otzara zamatua. Ag Kr 129. Ordu bi osoan ibilli zan gure gazte umantkorra bere gurasoagaz zamaturik, itxaso aserratuaren erdian. Ib. 210. Ontzia zamatuteko. Echta Jos 189. Asko nai dik gure Jesusek, orrela zamatze auanean. Ag G 361. Jaungoikuak onesten dubena zamatzen du. Ayerb EEs 1912, 155. Gurdiak, batez ere zamatuak diranean, aldapa gora ekartzeko. A Ardi 39. Jesus gurutze astunaz zamatua. KIkV 107. (tbn. en ArgiDL 111) Gurdia zamatu bitartean. Or Mi 46. Mairu-erriko mairu baltzak / zidar eta urrez zamaturik. Laux AB 85. Beroien erantzun-bearraz zamaturik arkituko diranak. EAEg 14-2-1937, 1067. Leporatu zenizkigun zema izugarriz zamatuta. Zait Sof 172. Theresaren hor izteaz ederrago, joriago, zentzuz zamaturikago zen musika hori. Mde HaurB 27. Burua oldozkunaz zamatuta zeukan. Etxde JJ 72. [Baltsa] au kañoiakin zamatzen gendun. Etxde Itxas 160. Beren abereak zamatu-ta, beren bideari jarraitu zioten. Berron Kijote 164. Itxasontziak ustuteko ta zamatuteko. Etxabu Kontu 138. Atsekabez zamatua aurkitzen zan ari laguntzea. Onaind STeresa 63. Domingo nere lagunak ere eman zizkidan gauza batzuk eramateko, eta ederki zamatuta aldegin nuan andik. AZink 79. Arriz zamatzen jardun giñanak [metak], aizeak ez eramatearren. Ib. 23.
v. tbn. Lard 382. GMant Goi 109. Anab Usauri 13. Goen Y 1934, 101. Ibiñ Virgil 76. NEtx LBB 183. Ataño MLanak 8.
azpiadiera-2.1
(Con dat.).
Ondokoari berdin zamatu eta unela amalau mandoak elkarri sokaz josiak arrosario baten pikorrak bezala. FIr 135.
Ondokoari berdin zamatu eta unela amalau mandoak elkarri sokaz josiak arrosario baten pikorrak bezala. FIr 135.
sense-3
3.
Cargar (una carga, una mercancía, etc.).
Joan zan Englandako Liberpool eritxon portu batera, burdiña ta oialak zamatutera. Echta Jos 147. Ez ta gurdian zamatu ere / azkeneko belar-pilla. Or Eus 318. Artu pekatuen damu, / gurutze bana zamatu. SMitx Aranz 125. Bildu zituan arma guziak, baita lantza-puskak ere, eta Rozinanteren gaiñean zamatu zuan dana. Berron Kijote 68.
Joan zan Englandako Liberpool eritxon portu batera, burdiña ta oialak zamatutera. Echta Jos 147. Ez ta gurdian zamatu ere / azkeneko belar-pilla. Or Eus 318. Artu pekatuen damu, / gurutze bana zamatu. SMitx Aranz 125. Bildu zituan arma guziak, baita lantza-puskak ere, eta Rozinanteren gaiñean zamatu zuan dana. Berron Kijote 68.
sense-4
4.
Gravar.
Bizkaiko Aldundi eta Udalak zenbatkostakoen bizkar egingo dituzten ordainketa guziak euneko 1,20ko zergaz zamatuak izan ditezela. EAEg 3-12-1936, 445.
Bizkaiko Aldundi eta Udalak zenbatkostakoen bizkar egingo dituzten ordainketa guziak euneko 1,20ko zergaz zamatuak izan ditezela. EAEg 3-12-1936, 445.
sense-5
5.
"Aplastar"
Asp Leiz2 (s.v. zalkatu).
azpisarrera-1
ZAMA ETA ZAMA.
Oraindaldiko ezbearrak, zama-ta-zama ari zaizkio Euzkadiren Ogasunari. "Vienen a gravar considerablemente" . EAEg 18-12-1936, 577.
Oraindaldiko ezbearrak, zama-ta-zama ari zaizkio Euzkadiren Ogasunari. "Vienen a gravar considerablemente" . EAEg 18-12-1936, 577.
azpisarrera-2
ZAMA-ZAMA EGIN.
a)
Aplastar.
Sagarra zama-zama egin ta bota kupelera (AN-larr). "Hay que calcar bien las cargas de manzana antes de echarlas al tonel". A EY III 256.
b)
Cargar.
Etxeko bideari ekin zioten oju ta kanta, zinka ta irrintzi, sabelak ez-ezik buruak ere edarien indarrez zama-zama eginda. Etxde JJ 208.
Sagarra zama-zama egin ta bota kupelera (AN-larr). "Hay que calcar bien las cargas de manzana antes de echarlas al tonel". A EY III 256.
Etxeko bideari ekin zioten oju ta kanta, zinka ta irrintzi, sabelak ez-ezik buruak ere edarien indarrez zama-zama eginda. Etxde JJ 208.
zamatu
-
zamatu....
-
1. (L, B, BN-mix, Sal, R ap. A ; SP, Lar...
-
2. (V, G ap. A ; Lar, Añ (AN)). Cargar,...
-
(Con dat.). Ondokoari berdin zamatu eta ...
-
3. Cargar (una carga, una mercancía, et...
-
4. Gravar. Bizkaiko Aldundi eta Udalak z...
-
5. "Aplastar" Asp Leiz2 (s.v. zalkatu)....
-
ZAMA ETA ZAMA. Oraindaldiko ezbearrak, z...
-
ZAMA-ZAMA EGIN. a) Aplastar. Sagarra zam...
0 / 0 arlote >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
