OEH - Bilaketa
30 emaitza zabaltasun bilaketarentzat
Sarrera buruan (2)
Sarrera osoan (28)
goiburua
zabaltasun.
sense-1
1.
(V, G, AN, L; SP, Urt I 287, Lar, Añ, VocB
, Zam Voc),
zabaltarzun (Sal, S, R; Arch VocGr)
Ref.:
A (zabaltasun, zabaltarzun);
Etxba Eib
.
Anchura. "Latitud" , "anchura" Lar y Añ. v. zabalera.
Eta Zibitatea bera zen karratua, eta haren luzetasuna zen hanbat nola zabaltasuna. Lç Apoc 21, 16 (He, Dv zabaltasun; TB largotasun, Ip zabalgua, Ur, Ur (V), Ker zabalera). Zabaltasun, fintasun eta baliotasun guziezko [oihala] . "Largeur" . Volt 251. Ez luke nahi Deabruak [bidearen] zabaltasun hari beha giniazon. Ax 518s (V 334). [Bankua] da luzetasunean 4 l. eta zabaltasunean 12 l. INav 62. Ataka onetatik ondorañoko luzetasuna dauka zuzenean, ogeita lau oñean; eta zabaltasuna, ifarraldetik eguerdi-alderontz dauka berreun ta berrogei oñ. Izt C 66. Landare miraritsu au azi izan zan urte bete barru iru kana laurenen luzetasunera, eta beraren orri ederrak gorputz bat egiñik, artzen zuten zabaltasunean kana-erdiko ingurumaia. Ib. 161. Baditu [Nafarroa Goikoak] hoita hamar lekhoa luzean. / Eta naski hoita bortz zabaltasunean. Hb Esk 78. Egizue arkha bat, zeinaren luzetasuna izanen baita bi beso eta erdi, zabaltasuna beso bat eta erdi, goratasuna bardin beso bat eta erdi. Dv Ex 25, 10. Aren luzetasuna eta altura eta zabaltasuna igualak dire. Echn Apoc 21, 16. Haren hedadurak gainditzen ditu lurraren luzetasuna eta itsasoaren zabaltasuna. Arb Igand 154. Bular gañetik beiñeraño gurutze makil luzeena egiñez eta gero bular erditsutik ezker-eskubi bi besoak bularraren zabaltasun guzian. Inza Azalp 17. Arritu ere bai bere [zipresaren] zabaltasuna ikusteaz batez ere. Munita 89.
Anchura. "Latitud" , "anchura" Lar y Añ. v. zabalera.
Eta Zibitatea bera zen karratua, eta haren luzetasuna zen hanbat nola zabaltasuna. Lç Apoc 21, 16 (He, Dv zabaltasun; TB largotasun, Ip zabalgua, Ur, Ur (V), Ker zabalera). Zabaltasun, fintasun eta baliotasun guziezko [oihala] . "Largeur" . Volt 251. Ez luke nahi Deabruak [bidearen] zabaltasun hari beha giniazon. Ax 518s (V 334). [Bankua] da luzetasunean 4 l. eta zabaltasunean 12 l. INav 62. Ataka onetatik ondorañoko luzetasuna dauka zuzenean, ogeita lau oñean; eta zabaltasuna, ifarraldetik eguerdi-alderontz dauka berreun ta berrogei oñ. Izt C 66. Landare miraritsu au azi izan zan urte bete barru iru kana laurenen luzetasunera, eta beraren orri ederrak gorputz bat egiñik, artzen zuten zabaltasunean kana-erdiko ingurumaia. Ib. 161. Baditu [Nafarroa Goikoak] hoita hamar lekhoa luzean. / Eta naski hoita bortz zabaltasunean. Hb Esk 78. Egizue arkha bat, zeinaren luzetasuna izanen baita bi beso eta erdi, zabaltasuna beso bat eta erdi, goratasuna bardin beso bat eta erdi. Dv Ex 25, 10. Aren luzetasuna eta altura eta zabaltasuna igualak dire. Echn Apoc 21, 16. Haren hedadurak gainditzen ditu lurraren luzetasuna eta itsasoaren zabaltasuna. Arb Igand 154. Bular gañetik beiñeraño gurutze makil luzeena egiñez eta gero bular erditsutik ezker-eskubi bi besoak bularraren zabaltasun guzian. Inza Azalp 17. Arritu ere bai bere [zipresaren] zabaltasuna ikusteaz batez ere. Munita 89.
sense-2
2.
(H).
Superficie; extensión. " Itsasoaren, hiriaren, herriaren zabaltasuna, l'étendue de la mer, de la ville, du pays" H.
Eta igan zitezen lurraren zabaltasunera. Lç Apoc 20, 9 (TB zabaltasun; He hedadura, Dv zabal, Ur, Ur (V) zabalera; Ol lur zabalera igorik). Suak lurreko zabaltasun guzia erreko du eta hauts eginen. SP Phil 51 (He 53 hedadura). Hareasko puiu batzubek dire leihor aldetik untzi baten belaren zabaltasunean. INav 60. Gure Anima dago osoro Korputz guzian eta guzia korputz zati ta apur bakoitzean; ez zati bat buruan, beste bat biotzean, ta beste zatia bularrean, bada ez du zabaltasunik animak. Mg CC 200. Badakizue onzi andiak geiago kabitzen duela, txikiak baño: eta ezta izan kreatura guzien artean Maria Santisimaren onziaren zabaltasunari edo anditasunari allegatu zaionik batere. Gco I 461. Nola hainitz baitihoakio nori-berari jakitea [larru] haren egiazko zabaltasuna. Dv Lab 247. Itxasoa guztiz egoan arro, bere zabaltasun danean kiskur. Ag Kr 153.
Superficie; extensión. " Itsasoaren, hiriaren, herriaren zabaltasuna, l'étendue de la mer, de la ville, du pays" H.
Eta igan zitezen lurraren zabaltasunera. Lç Apoc 20, 9 (TB zabaltasun; He hedadura, Dv zabal, Ur, Ur (V) zabalera; Ol lur zabalera igorik). Suak lurreko zabaltasun guzia erreko du eta hauts eginen. SP Phil 51 (He 53 hedadura). Hareasko puiu batzubek dire leihor aldetik untzi baten belaren zabaltasunean. INav 60. Gure Anima dago osoro Korputz guzian eta guzia korputz zati ta apur bakoitzean; ez zati bat buruan, beste bat biotzean, ta beste zatia bularrean, bada ez du zabaltasunik animak. Mg CC 200. Badakizue onzi andiak geiago kabitzen duela, txikiak baño: eta ezta izan kreatura guzien artean Maria Santisimaren onziaren zabaltasunari edo anditasunari allegatu zaionik batere. Gco I 461. Nola hainitz baitihoakio nori-berari jakitea [larru] haren egiazko zabaltasuna. Dv Lab 247. Itxasoa guztiz egoan arro, bere zabaltasun danean kiskur. Ag Kr 153.
azpiadiera-2.1
Superficie grande.
Almorzu ona erango degu / tortilla on bat urdaiaz / probetxu andi egingo duzko / kanpu zabaltasunaz. Gamiz 206. Ihes doa yendea auzo berri edo Ensantxe hortarat laket baitzako argia eta zabaltasuna. Zub 89.
Almorzu ona erango degu / tortilla on bat urdaiaz / probetxu andi egingo duzko / kanpu zabaltasunaz. Gamiz 206. Ihes doa yendea auzo berri edo Ensantxe hortarat laket baitzako argia eta zabaltasuna. Zub 89.
azpiadiera-2.2
(Fig.).Amplitud, extensión.
Adiskidetasunak zabaltasun andija dauka berez. Munduko guztiak adiskide izan biar ditugu, edo maite izan biar ditugu Jaungoikua gaiti, ta karidadez. Baina ez da ainbeste zabalduten, orain aita dogun adiskidetasuna. fB Ic II 206. Ojala, pekatu inpame, ta desondragarri onen zabaltasuna, erreztasuna, ta gatx berenotuba zeuben bijotzetan sustraiz sartu albanei! Ib. 188. Ez da nire egikizuna sail au, daukan zabaltasun guztiagaz, zubei esatia. fB Ic III 364. Egiten direnak ere bestelako sariketak dira, mailez eta zabaltasunez. Larre ArtzainE 135. Bai ikutzen dituzten gaien zabaltasunagatik, bai berauek gero eta trebeago erabiltzeko moduagatik. MEIG VI 43.
Adiskidetasunak zabaltasun andija dauka berez. Munduko guztiak adiskide izan biar ditugu, edo maite izan biar ditugu Jaungoikua gaiti, ta karidadez. Baina ez da ainbeste zabalduten, orain aita dogun adiskidetasuna. fB Ic II 206. Ojala, pekatu inpame, ta desondragarri onen zabaltasuna, erreztasuna, ta gatx berenotuba zeuben bijotzetan sustraiz sartu albanei! Ib. 188. Ez da nire egikizuna sail au, daukan zabaltasun guztiagaz, zubei esatia. fB Ic III 364. Egiten direnak ere bestelako sariketak dira, mailez eta zabaltasunez. Larre ArtzainE 135. Bai ikutzen dituzten gaien zabaltasunagatik, bai berauek gero eta trebeago erabiltzeko moduagatik. MEIG VI 43.
sense-3
3.
Distancia (a la costa).
Baiñan behar duzu hartu zabaltasuna leihorretik edo zerthanetik lekoa erdi baten inguruba. INav 126.
Baiñan behar duzu hartu zabaltasuna leihorretik edo zerthanetik lekoa erdi baten inguruba. INav 126.
sense-4
4.
(Lar).
Ensanche, ensanchamiento, amplificación. "Amplificación" , "ensancha, ensanche" Lar.
Han doa bere zabaltasunari eskeintzen zaion lekuaz jabetzera. "Expansión" . MEIG IX 126. (en colab. con NEtx)
Ensanche, ensanchamiento, amplificación. "Amplificación" , "ensancha, ensanche" Lar.
Han doa bere zabaltasunari eskeintzen zaion lekuaz jabetzera. "Expansión" . MEIG IX 126. (en colab. con NEtx)
sense-5
5.
(V-gip ap. Etxba Eib; H)
Alivio. "Dilatation, expansion, consolation. Biotz zabaltasunik bagekoa" H (cf. BIHOTZ-ZABALTASUN). "Legorrera eldutzerakuan artu genduan zabaltasuna ez da neurtzekua" Etxba Eib.
azpiadiera-5.1
Oni Andre miragarri onen birtute eta pribilejioen gañeko gauzen bat begietaratzen zion, eta bere biotzaren zale eta deseoai zabaltasun guzia onela ematen zien.Arr May 172.
azpiadiera-5.2
Relajación, despreocupación.
Persona batzuek berari errezatzen geratu ziran garaian, mutiltxo batzuek zabaltasun guziaz jostatzen an asi ziran. Arr May 108. Iñoiz ere baño zabaltasun andigoaz bere egoera tristean ziraun. Ib. 42.
Persona batzuek berari errezatzen geratu ziran garaian, mutiltxo batzuek zabaltasun guziaz jostatzen an asi ziran. Arr May 108. Iñoiz ere baño zabaltasun andigoaz bere egoera tristean ziraun. Ib. 42.
sense-6
6.
Facilidad.
Gero ere bere Jaungoiko onaren serbitzura modurik erosoenean emateko era eta zabaltasun osoan ikusten zalako. Arr May 153. Zer gogokoen zatzu mundu onetan? Nai dezuna egiteko esku eta zabaltasuna? Zerura joaten bazera, ibilli zindezke zere naierara illargian, eguzkian eta izarretan. Ib. 72.
Gero ere bere Jaungoiko onaren serbitzura modurik erosoenean emateko era eta zabaltasun osoan ikusten zalako. Arr May 153. Zer gogokoen zatzu mundu onetan? Nai dezuna egiteko esku eta zabaltasuna? Zerura joaten bazera, ibilli zindezke zere naierara illargian, eguzkian eta izarretan. Ib. 72.
sense-7
7.
"
Adimenduaren zabaltasuna, l'étendue de l'intelligence. Usnaren zabaltasuna, l'étendue de l'odorat"
H.
Harrigarria da batetik Larzabalen gogo-zabaltasuna, ezker eskui ari baita teatroan, komerian bezain trebe drama latzean. MEIG III 95.
Harrigarria da batetik Larzabalen gogo-zabaltasuna, ezker eskui ari baita teatroan, komerian bezain trebe drama latzean. MEIG III 95.
sense-8
8.
(V, G, AN, L ap. A
),
zabaltarzun (S, Sal, R ap. A
).
"Abertura" A.
"Abertura" A.
sense-9
9.
(V, G, AN, L ap. A
; Urt),
zabaltarzun (S, Sal, R ap. A
).
"Notoriedad" A. "Amplitudo, [...] zabaltásuna, goratásunak, haundirásuna " Urt II 64.
"Notoriedad" A. "Amplitudo, [...] zabaltásuna, goratásunak, haundirásuna " Urt II 64.
sense-10
10.
(V, G, AN, L ap. A
),
zabaltarzun (S, Sal, R ap. A
)
"Abundancia A.
sense-11
11.
(V, G, AN, L ap. A
; Zam Voc),
zabaltarzun (S, Sal, R ap. A
).
"Franqueza" A.
"Franqueza" A.
sense-12
12.
Difusión.
Bere zabaltasunaz ere ez ditteke esan [protestanteen eliza] aldeorokoa iñolaz. Inza Azalp 97. Idaztiño au begiz jo ixan badot, erderaz dauan zabaltasunaren bidez euzkerearentzako onura apur bat ateratiarren baño ezta ixan. Otx 5.
Bere zabaltasunaz ere ez ditteke esan [protestanteen eliza] aldeorokoa iñolaz. Inza Azalp 97. Idaztiño au begiz jo ixan badot, erderaz dauan zabaltasunaren bidez euzkerearentzako onura apur bat ateratiarren baño ezta ixan. Otx 5.
sense-13
13.
Claridad (?).
Eguna, Maiatz beteko zabaltasunaren jabe egin da ta galsoroak zeruaren urdiña atxi naiez bezela lepoa luzatuz ari dituzu. Etxde JJ 106.
Eguna, Maiatz beteko zabaltasunaren jabe egin da ta galsoroak zeruaren urdiña atxi naiez bezela lepoa luzatuz ari dituzu. Etxde JJ 106.
zabaltasun
-
zabaltasun....
-
1. (V, G, AN, L; SP, Urt I 287, Lar, Añ...
-
2. (H). Superficie; extensión. " Itsaso...
-
Superficie grande. Almorzu ona erango de...
-
(Fig.).Amplitud, extensión. Adiskidetas...
-
3. Distancia (a la costa). Baiñan behar...
-
4. (Lar). Ensanche, ensanchamiento, ampl...
-
5. (V-gip ap. Etxba Eib; H) Alivio. "Dil...
-
Oni Andre miragarri onen birtute eta pri...
-
Relajación, despreocupación. Persona b...
-
6. Facilidad. Gero ere bere Jaungoiko on...
-
7. " Adimenduaren zabaltasuna, l'étendu...
-
8. (V, G, AN, L ap. A ), zabaltarzun (S,...
-
9. (V, G, AN, L ap. A ; Urt), zabaltarzu...
-
10. (V, G, AN, L ap. A ), zabaltarzun (S...
-
11. (V, G, AN, L ap. A ; Zam Voc ), zaba...
-
12. Difusión. Bere zabaltasunaz ere ez ...
-
13. Claridad (?). Eguna, Maiatz beteko z...
0 / 0 BIHOTZ-ZABALTASUN >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
