Harremana

    OEH - Bilaketa

    207 emaitza oste bilaketarentzat

    Sarrera buruan (35)


    Sarrera osoan (172)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    1 oste.
    tradizioa
    Tr. Documentado al Norte desde principios del s. XVII. Al Sur lo encontramos en el cantar de Juan de Lazcano y en autores del s. XX (tbn. en E.M. Azcue). La forma más usual en los textos septentrionales es oste (con aspiración en Prop ). Hay ozte en Etcheberri de Ziburu (junto a oste ), Harizmendi, Pouvreau, Etcheberri de Sara y los autores suletinos. Al Sur se encuentra oste en CantLazc, en E.M. Azcue, Enbeita, Labayen, Oskillaso e Ibiñagabeitia, y ozte en Arana Goiri, Zinkunegi, Anabitarte, Otxolua, Lauaxeta y E. Arrese, además de en EEs, Euzkadi y EAEg. En DFrec hay 3 ejs. de oste.
    etimologikoa
    Etim. De lat. hoste.
    sense-1
    1. (Lar), ozte.
    Hueste(s), tropa, ejército, cuerpo armado. "Hueste, ejército" Lar.
    Franzez osteak jakingo du / Ura Ondarrabian zana . CantLazc 3s. Hala nola iauregitik illkhitzean prinzea, / zaldundearen duela gibeletik oztea. EZ Man II 86. Orduan ethorriko da / Erromarren ostea, / suntsitzera Iudeako / nazione noblea. EZ Noel 92. Etsaiezko oste bat ene kontra altxa baledi. Ch III 6, 4. Gure etsaien oste eta nonbre ikharagarriaz trantzituak izaten. He Gudu 41. Ezarri zituzten soldadu osteak athetan. Lg I 230. Bere odolaz fedea zigilatu / Duten martir oste miliziak. Monho 154. Yeneral on baten pare, / Zoiña, bere osteak kuraieztatzeko [...], / Herrunkaz-herrunka khexo bailabilke. Gy 179. Nola zen menditarik agertu harmetan, / Beldur batere gabe Araben ostetan. Hb Esk 50. Gizatalde bat dijuala badakusgu, baidakigu ozte izkilluduna dala. "Gente armada" . Zink Crit 2. Bere kanoi handiak, gudulari osteak eta gudu tresna guziak handik pastu ziren. Zub 126. Geure lagi-arauzko erri-zainketarako oztia. "Cuerpo de Policía foral" . EAEg 9-10-1936, 7. Gudari ta ozte guztiak ixilik otoizten zuan bitartean. Euzkadi 18-12-1936 (ap. Alkain 161 ).
    sense-2
    2. (AN, L, BN, S; Ht VocGr 390, Dv, H), ozte (SP, Lar, Gèze, H) Ref.: A; AtSac 51 .
     Gran cantidad de gente, multitud. "Troupe, multitude. Ozte handia gainera ethorri zaizu " SP. "Muchedumbre" Lar.
    Aizen madarikatua ifernuko oztea! EZ Man I 112 (II 59 ifernuko ostea). Elizako batasuna zathitzen dutenen ozteak edo saldoak. SP Phil 360. Ethorri ziren hain jendatze eta ozte handia egitera, non ezbaitzuten lekhurik aski. ES 388. Goan zen Jesus harekien; eta jarraiki zitzaioen oste handi bat. He Mc 5, 24. Ezen aliamalia hainen gorphutzak [...], osteaz kanpoan erretzen ohi dire. He He 13, 11 (BiblE kanpalekutik ). Profeteen dizipuluek (bazen hetarik oste bat bi hiri hetan). Lg I 365. Herrunka guzietako girixtino khartsuetarik oste handiari ohore zaiola soinean ekhartzea medaila xume hetarik bat. MarIl 91. Nonbre xume harrek gehiago zuen balio ezin ez egungo oste handi hunek. Jaur 202. Printze baten eztaietan / Oste handi bat hari zen. Gy 210. Oste handiak jarraiki zitzaizkon Galileatik. Dv Mt 4, 25 (HeH oste, Ip jente ozte, SalabBN yendeketa, IBk jendetza). Gizon tzarrenetarikako oste handi hau yuan zen gero. Elsb Fram 97. Urak ekharri eta ekharri zuen zer-nahi puska tzar hoste hekien gainera. Prop 1903, 280. Batzu han, bertzeak hemen, ostearen erdian galduak! JE Bur 145. Koblak egiten dituztenak oste baten aitzinian. Zub 58. Udalaren erabakiak irakurtzera dijoa. Oztea bildu zaio. Anab Usauri 6. Au ez da ezer arratsaldean etorriko dan ostearentzat. Lab EEguna 116. Osteak, urrundik bada ere, gizon haundiari jarraitu ohi zaizkio. Mde Pr 310. Oste batek iragan zuen zubi handia, makila eta sardez harmaturik eta jesuita dohakaberi jazaarri, dena oihu eta harramantza. Lf ELit 124. Gure muttikoek bihotzez abestu zuten ostearekin batera. Osk Kurl 193. Hala nola Xaberrin. Horrat biltzen dira ere, oste gaitzean, Nafarra guziko gizonak eta gazteak. "Grande foule" . Ardoy SFran 275. Gure oztearekilan / Eüskal Herria izitürik / egonen da thipilian / behinkoz lürreratürik. 'Multitude' . Casve SGrazi 152.
    azpiadiera-2.1
    (Como primer miembro de comp.).
    Egun ortan, Goierri guzitik Segurara dijoan ozte-andana (jende pilloa) begiratu baizik ez dago. EEs 1912, 59. Orduan ozte-aldrea / aberri-miñez kantari! Laux AB 52. Ango zernai gauz, ozte-billera, / jardunbizi ta txistor-usaia! EA OlBe 18.
    azpiadiera-2.2
    (Como segundo miembro de comp.). v. JENDE-OSTE.
    Israelgo emazteki oste bat ilki zitzaion biderat. Lg I 280. Ezarri zituzten soldadu osteak athetan. Ib. 230 (v. gudaroste). Yarraikitzen zitzaion mundu oste bat ondotik. Lg II 139. Zure ondotik Birjina osteak bozik konsekratuko zaizko erregien erregeari bere tenpluan. Mih 13. Yesus-Kristoren egunetarik hasiz, izan dire nahasi eta gezurti osteak. Hb Egia 113. Saindu oste bat ikhusi zuen Iñaziok. Laph 173. Gizon eta emazte oste handi bat. Elsb Fram 81. Gaiso-oste baten sendotuteko / da osagarri bakarra. Azc PB 79 (Ur PoBasc 257 geixo oste). Izugarrizko gizon ta andre ostea eleizatik irten. Lh Yol 17. Ikusiten dot euzkotar oste / Andija bertan batzaurik. Enb 35. Plaza Berrian nolanaiko jaiak egiten zituzten; [...] lagunoste edo konparsa politak ere bai. Anab Don 40. Gaixtagin-oste izigarriak, / oro aztapar, jazartzen zaizkit. Iratz 103. Elizetan giristino osteak zabiltzala Jesusen Pasionea gogoan. "Foules chrétiennes" . Ardoy SFran 256. Hango gazte ta herritar oste haundi batekin. Larre ArtzainE 202.
    azpiadiera-2.3
    (Precedido de gen.).
    Salomonen tenplura hartu / zuen xuxen bidea, / gibeletik zerraiola / jendearen ostea. EZ Noel 89. Jende prestuak zatozte / Iauna baithan boztera, / Bil gaitezin laudorioz, / Aingeruen oztera. Hm 37. Madianitarren oste ezin kondatuzko hek guziak emanen zaizko ihesari. Lg I 206. Ontasun murruek, yauregi superrek, sehien ostiek aditzerat ematen dute erregien handitasuna. Mih 26. Irakurtzen dudanean Ebanjelioak dioena hautetsien oste xumeaz. MarIl 80. Exenplutzat zerbitzatu dire nonbre gabeko bekhatorosen eta penitenten osteari. Jaur 146. Aingeruari juntatu zen zeruetako izpirituen oste handi bat. Lap 188 (V 83). Debrien ozte gaitza / Gai huntan ikharatzen. UNLilia 11. Axular eta erretor saindu guzien ostea. Iratz 176. Hizkuntzalarien ozteak aho batez errepikatzen duenez. MEIG VI 114.
    azpiadiera-2.4
    (Precedido de adnom.).
    Ikhusi izan zuen aingeruzko oste bat. Lg I 375. Jarraikitzen zaingon populuzko osteak. Jaur 361. Bekhatorezko bertze oste ikharagarri batekin esker aldean ezartzen dituzte. Dv LEd 265. Gurutze bati lothua blasfematzaile bat balitz bezala [...], munduzko oste baten aintzinean. Jaur 153. Sainduzko oste infinitu baten Aita. Ib. 403.
    azpiadiera-2.5
    (Precedido de -etarik ).
    San Dominikak izan zuen kontsolazionea bihurtzen ikhusteko Heretikoetarik oste handi bat. MarIl 122.
    azpiadiera-2.6
    (Ref. a animales). " Elzoz ere oztea gaitz, une troupe de moucherons" SP.
    Ondoan badathorz xinaurrien pare, / Oste ergela gero haiñ da egiten trebe. Gy 111. Lehen errotaraino heldu da marea, / Arrainez dakharkela nihon den ostea. Hb Esk 93.
    azpiadiera-2.6.1
    (Como segundo miembro de comp.).
    Sare hedatu bat bezala xori ozte baten atzemaiteko. SP Phil 289 (He 289 xori tropel). Ur eztietako arrain ozteak. ES 121. Larre-soroetatik lerro-lerro urrunduz, ega-oska ta kuatuz dator bele-oste ikaragarria. Ibiñ Virgil 77.
    azpiadiera-2.6.2
    (Precedido de gen.).
    Ez ordea deus usteldurik edoskiteko, elkarganatzen diren lixtafinen ozteak egiten duen bezala. SP Phil 339.
    azpiadiera-2.6.3
    (Precedido de -zko ).
    Populu mudakor ximinozko ostea. Gy 213.
    sense-3
    3. (No ref. a seres animados). Gran cantidad.
    Hunela eratxikiz egun guziez zenbeit lore izpiritual, bat bertzearen gainera, oste on bat aurkhituko duzu ilhabethearen akhabantzan. MarIl 24.
    azpiadiera-3.1
    (Como segundo miembro de comp.).
    Erresuma handi baten gobernuari darraizkon lan ostiek, etzuten David gibelatu othoitzari yarraikitzetik. Mih 110. Zer bekhatu oste ezta egiten ezagutza osorekin? Dh 207. Ene krimen oste handiak ez nau desesparatzerat erakharri behar. Jaur 173. Saindutasuna darraiko eta ageri du haurren lan saindu oste eta egintza garbietarik. Hb Egia 103. Guk ere beraz, holako lekhukotasun osteaz inguratuak garenaz geroz. TB He 12, 1 (Lç testimoniozko hodei, He lekhukozko hedoitze, Dv lekhuko aralde, Ol aitorren odei, Ker autorren odei, IBk testiguren hodei ). Mungia-tar Matxin-ek, ontzi bataz bakarrik, aldezten dau bere buruba Aradino turkarraren ontzi-ozte andi baten kaltez. AG 1596 (v. tbn. Ox 186 untzi oste). Zeruan batzen diran ur-osteak eta itsasotik ieikitzen diren odoiek ekaitz izugarri bat sortzen dute. Ibiñ Virgil 76.
    azpiadiera-3.2
    (Precedido de gen.).
    Entseia zaitezte beraz zuen bekhatuen ostea ta belztasuna ongi ezagutzerat. Dh 463. Saindutasunezko akzionen oste miragarria. Jaur 389.
    azpiadiera-3.3
    (Precedido de -ko ).
    Izan ditugun graziazko osteak eta salbamenduko moienak. Jaur 111.
    sense-4
    4. ozte.
    Persona.
    Bertan 12 ozte edo jende besterikan etzegoan. Zubill 120. Oso ozte edo jende beartsuen itxura zeukaten. Ib. 148.
    azpisarrera-1
    GUDARI-OSTE. v. gudaroste.
    azpisarrera-2
    GUDU-OSTE. v. gudoste.
    azpisarrera-3
    JENDE-OSTE.
    azpisarrerakoSense-3.1
    a) (BN-arb; H; jenteozte Gèze, jentozte S).
    Grupo de gente; multitud. "Monde" Gèze. "Une multitude de personnes" H. "Foule" Lrq.
    Jende ozte edo tropela. He Gudu 136. Orduan yende oste handi batzuek hedatu zituzten beren beztimendak bidean. TB Mt 21, 8 (He jende tropa ). Huna jende oste handi bat, gizon gazte baten gorphutza hobian daramakana. Lap 36 (V 20). Jente ozte handi batez üngüratürik. Ip Hil 154. Zer ongi etorria, zer jende ostea! Ardoy SFran 267.
    v. tbn. MarIl 71. Hb Egia 17. Laph 150. Jnn SBi 87. Iratz 190. Xa Odol 193. Jentozte: Lrq Larraja RIEV 1935, 143.
    azpisarrerakoSense-3.2
    b) "Armée" Ht VocGr (s.v. armada ). " Yende ostea, armée" Lecl.
    Ikhusi zutenean yende oste hura armetan. Lg I 228.
    azpiadiera-2.1
    Población, pueblo, gente en general. Prinzeak [obeditu behar dire] gobernuari eta jendeosteari edo komunari behatzen zaizten gauzetan. He Phil 252 (SP 250 guziei ).
    azpisarrera-4
    OSTE HANDIAN. En gran multitud.
    Baldin, egun hetan, aski oste handian heldu bada populua Elizara. MarIl 18. Yende tzar, zertarat nahi prest zirenak, biltzen dire, oste handian, Reveillonen etxearen aintzinerat. Elsb Fram 66.
    azpisarrerakoSense-4.1
    ( o. handitan ). En gran cantidad.
    Karitateak estaltzen eta borhatzen ditu bekhatuak, nahi bezain oste handitan izanen badire ere, dio Jaundone Petrik. Dh 249.
    azpisarrera-5
    OSTE GABEKO. Innumerable.
    Pentsatzen dudanean ene oste gabeko bekhatuetarat, ene kreatzailearen kontra hartu ditudan atrebentzietarat. MarIl 61. Begiratzen eta laguntzen gaitu [...] bertze ala kanpoko ala barneko grazia oste gabekoez. Jaur 172.
    azpisarrera-6
    OSTEKO. Abundante, en masa.
    Girixtino leialek lehiarekin besarkatu zuten debozione hori, eta denbora laburrik artean egin izan ziren osteko konbertsioneak. MarIl 127.
    azpisarrera-7
    OSTE LAU. Gente llana, pueblo llano.
    Arin zabaldu ziran Della Croce'ren idaztixubok Europa osuan, batez be ozte-lauaren artian. Otx 5s. Eztakit idazten errijak egitten dauan eraz baño; eta, egija esan, biar be eztot geiago, ozte laubagaz atondu biar ixaten dot-eta. Ib. 96.
    azpisarrera-8
    OSTEZ.
    azpisarrerakoSense-8.1
    a) En masa.
    Yendea ostez, / Erosi beharrez, / Bazoakon herresaka. Gy 196. Ethorriko baitire populuak ostez. Hb Egia 109.
    azpisarrerakoSense-8.2
    b) (Bera; ozt- Bera).
    "En general. Emakume on guziyak oztez arrendu itzan, encomienda en general a todas las mujeres" Bera.
    azpisarrerakoSense-8.3
    c) "Al por mayor" Bera.

    oste

    oste
    0 / 0 2 oste >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper