OEH - Bilaketa

38 emaitza oroit izan bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
oroit.
etimologikoa
Etim. v. oroitu.
sense-1
(B; -rh- L, BN, S), orr(h)oit Ref.: A; Lh (orhoit) .
Memoria. " Orhoit gaitzeko gizona, homme qui a beaucoup de mémoire" Lh. v. oroite.
Nola othe ditake beraz itxura hori ene orhoitean? JE Bur 21 (podría interpretarse tbn. como infra OROITEAN).
azpisarrera-1
OROIT ATXIKI (-rh - BN ap. A; Dv). Recordar, tener en la memoria.
Jesus kruzifikatu izan dela orhit atxikitzia. AR 153. Orhoit atxikiko dut zure hitza. Prop 1882, 153. Gogotik osoki galdua dugu sekula santan orroit atxikiren ginuela iduri zitzaukuna. HU Zez 142.
azpisarrera-2
OROITEAN (BN-arb ap. Gte Erd; -rh - Dv). (Precedido de gen.). "Gizonen orhoitean, de mémoire d'homme. Ene orhoitean, aussi bien que portent mes souvenirs" Dv. "E n e oroitean ez da hemen sekula pinurik izan (BN-arb)" Gte Erd 246.
Populu batek maiteki gizonen orroitean / beiratu tuen usantzak ikusten tuenean / profeta berri batzuez zorrozki jujatuak. Monho 48. Nihoiz ximino orhoitean / nihongo tribunaletan / etzen agertu garabik / kausa nahasiagorik. Gy 325. Denboraz aitoren semeak ziren, eta gure orhoitean oraino etxe hoberenetako seme eta nausiak berak [...] pilotan artzea ohore zitzaiotenak. Zby RIEV 1908, 87.
azpisarrera-3
OROIT EDUKI. "Orhoit daukat, je me le rappelle" Lh.
Orhit edüki itzazie / oraiko ene erranak. Xarlem 1181. O Jesüs haur maitia, / orhit edük gitzatzü. UNLilia 20.
azpisarrera-4
OROITERA (-rh - Dv). (Precedido de gen.). En la memoria (de), en lo que puede (puedo, etc.) recordar.
azpisarrera-5
OROIT-ESKAS. "Orhoit-eskas, manque de mémoire, oubli" Dv.
Zonbait izen famatu / ez baditut aipatu, / orroit eskasez tut utzi, / ahantzi. Mattin 60.
azpisarrera-6
OROITETIK (-rh - Dv). (Precedido de gen.). En la memoria de, en lo que puede (puedo, etc.) recordar.
azpisarrera-7
OROITEZ GEROZ (-rh - Dv). (Precedido de gen.). En la memoria de, en lo que puede (puedo, etc.) recordar.
azpisarrera-8
OROITIK. Recordando.
Hire ikhusteko desir dudalarik, hire nigar xortez orhoitik, bozkarioz bethe nadinzát. "Ayant souvenance" . 2 Tim 1, 4 (He y TB orhoitzen naizelarik, Dv orhoit baititut, Ol oroiturik, IBk gogoan ditudala, IBe oroitzean, Bibl orroituz ). Bethi orhoitik nola Iainkoaren manu expresa den. Dedic * 7r.
azpisarrera-9
OROIT IZAN. (-rh- L, BN, S; Dv; orhit BN-arb, S; VocBN, Dv; ohit Dv). Ref.: Lh; Gte Erd 139, 141, 246.
a) Acordarse. "Orhit, état de l'individu qui se souvient de telle chose ou de tel fait" VocBN. v. oroitu, OROI IZAN.
Tr. Documentado exclusivamente en la tradición septentrional. En DFrec hay 7 ejs., 4 de ellos septentrionales, de oroit y 1, sept., de orroit.
Nor da gizon modorroa harzaz orhit eztena. E 129. Baina erdi denean haurtxo batez, gehiagorik ezta doloreaz orhoit. Lç Io 16, 21 (Leon orhoit izan; He, LE, TB, Ol, IBk or(h)oitu, Ker gogora ekarri, IBe gogoratu). Ez naiz gehiagorik orhoit izanen haién inikitatéz. Lç He 8, 12. Gabrielen erranaz zen / orhoit ama Birjina. EZ Noel 44. Enaiz orhoit deus nik egin dudala. SP Imit III 52, 2. Nor ezta harzatz orhit izanen. Tt Onsa 146. Oraino hetaz orhoit zarete. CatLav A 2r (V 3). Gutarik bat bederaz zelarik orhoitzen, bertze gaiñerakoez orhoit izan ez balitz bezala. He Phil 541. Zer da gizona, zü hartaz orhit izateko? Mst III 40, 1. Ez nintzen orroit bazenez / Jainkorik batere munduan. Monho 150. Zure hunki eginez nahi nizala bihotzetik orhit izan. UskLiB 52. Nola gerthakari txarraz nihor guti orhoit baita hel dadien artean. Dv Dial 66 (It oroitzen, Ur gomutetan, Ip ohartzen). Eta hilaren arimaz, nor da orroit? HU Zez 77. Akusatzen naiz oraino orhoit ez naizen bekhatu guziez. CatJauf 44. Geroztik bethi orhoit ere niz orduan aditurik hitz hauk. JE Bur 21. Ganix oroit da arizanik Diburtxio [...] eta Mattiuren kontra. Zerb Azk 114. Orhoit zirea [...] zure senhar zenaz? JEtchep 61. Orhit hiza txipian / erakatsi neian khantoria? Casve SGrazi 42. Ahantzi nahi duena oroit da. EZBB I 23. Ez baitzen naski gereziez oroit ere gehiago. Larre ArtzainE 31.
v. tbn. Harb 195. Gy 198. Elsb Fram 132. Jnn SBi 69. Zby RIEV 1909, 107. Ox 194. Lf Murtuts 49. Mde Po 69. Larz Senper 68. Ardoy SFran 295. Xa EzinB 22. Orroit: Iratz 80. Xa Odol 87. Orrhoit: Laph 248.
Halere ohoreaz baino orroitago zen apeztasunari darraizkon eginbide handiez. HU Aurp 115.
b) Darse cuenta.
Pentsamendu suerte hetan orhit delarik ez egoitia. AR 355.
c) (Trans.). v. infra OROIT UKAN.
azpisarrera-10
OROIT-LAINO. Nubes de la memoria.
Oroit-lainoetan barrena, esan-kontatuen oihartzun, honelako zerbaiti igertzen diodala iruditzen zait. MEIG IX 150.
azpisarrera-11
OROIT UKAN, OROIT IZAN (trans.). Recordar.
Orhit dügülarik plazereki [...] egin izan zaikün othoitze ezinago respektüz bethia. Mercy 15. Orhit düka, Hunolt, / Mauntauban zer hian egin. Xarlem 1350. Ezik orhoit baititut zure nigarrak, zure ikhusteko lehian nago. Dv 2 Tim 1, 4. Bizi denak ohit ükhenen dü Bazko biharamena. (Cantar de Berterretche). ChantP 214. Ez du zeren orhoit hartua duen sailean bere biziaren irabazteaz baizik. JE Bur 68. Bizi denak orit izanen du / Bazkoako oilaritea. (Sal). A CPV 518. Sorgin-orratz botz, lerdenek / etzuten orhoit berhilkia. Mde Po 58. Kanpo horier so egin eta orroit dut Eskual-herria. Xa Odol 343.
oroit
0 / 0 1 alabatu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper