Harremana

    OEH - Bilaketa

    466 emaitza ontsa bilaketarentzat

    Sarrera buruan (23)


    Sarrera osoan (443)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    ontsa.
    tradizioa
    Tr. Documentado desde Dechepare en autores suletinos y bajo-navarros (no en Leiçarraga). Desde el s. XIX se encuentra tbn. en algunos autores labortanos. La forma general de la tradición bajo-navarra, así como la de los autores labortanos, es on(t)sa, si bien hay un(t)sa en M. Dassança y Lopez, y, alternando con on(t)sa, en Dechepare, en el catecismo de Laneufville, en M. Elissamburu, Barbier (Sup 58), Oxobi, Zubiri, Xalbador y Etchebarne. Entre los suletinos la forma más usual es un(t)sa; hay on(t)sa en Oihenart, Tartas, Belapeyre (I 113), Mercy (40), Archu (Fab 77) y Xikito (4), y, junto a un(t)sa, en Etchahun, UskLiB, Inchauspe y Constantin. Hallamos un ej. de ontza en los refranes de Oihenart. Con aspiración inicial se encuentran honsa en Tartas y huntsa en Bordel, en LuzKant (49 y 139) y en Mirande. En DFrec hay 30 ejs. de ontsa, 15 de ellos meridionales.
    sense-1
    I. (Adv.).
    azpiadiera-1.1
    1. (AN, L, BN; Urt I 481, Dv, H; ons- Ht VocGr, Lar, H), untsa (BN, S; Gèze, Dv (BN), H (BN, S; + h-)), ontza (SP, VocS 130), untza (S) Ref.: A (ontsa, untsa); A Morf 388; EI 243; Lrq (untsa); Echaide Nav 268; Gte Erd 142, 259, 313.
    Bien, adecuadamente, correctamente. "Très bien" SP. " Ontsa zare, vous êtes bien" Dv. " Ontsa da, [...], c'est bien. [...]. Hain ontsa non, si bien que. Hain ontsa mintzo da, non nahi duen guzia ardiesten baitu, il parle si bien qu'il obtient tout ce qu'il veut" H. "Bien. Untsa bikheztatua dik horrek zahakoa (BN-ciz-baig), bebe mucho sin emborracharse; litm., la bota de ése está bien cubierta de pez" A. " Hori etzitzakozun untsa izaiten (BN-ciz)" Gte Erd 142. " Untsa atxeman duzu (BN-ciz-arb)" Ib. 313. v. 1 ondo, ongi, ederki.
    Klarki erran ezazu, / ehork unsa adi zitzan nahi balin baduzu. E 185 (45 onsa). Auzilaria, sarista ezak onsa barataria, ezpere eure zuzena eztakidik balia. O Pr 59. Gure miseria, onsa eta ederki erakusten du, figura eta parabola eder hontzaz. Tt Onsa 95 (7 honsa). Nun untsa izan niz, zü gabe? Mst III 59, 1 (Ip untsa; SP ongi, Ch ungi, Pi ondo, Leon ontsa). Zer egin behar da onsa batheatzeko? CatLan 123. (CatLuz 22 ontsa, CatS 69 untsa; v. tbn. CatLan 17 ontsa y 58 unsa) Egia urgen dela / bai etare ahalez / nik bezain ontsa, / badakizue mundu orok. AstLas 10. Unsa goberna adi, ene alaba. Xarlem 122. (227 untsa) Gük dügün estatia, unsa bezeneki / fi gasto egiteko, bazünüke aski / gü traditü gütien, traidore hegati. Etch 446 (346 untsa y 544 onsa). Trufatzen zira? dio bestiak, / eztakizu ontsa nor nizan. Arch Fab 133. Orhoit banaiz ontsa, bazituzken urthe / hamabortz bat edo hamalaur bedere. Gy 198. Sendotü zian, hañ untsa nun mintzatzen beitzen eta ikhusten beitzian. Ip Mt 12, 22 (SalabBN ontsa; v. tbn. Ip Hil 234 ontsa). Errazu beraz, othoi, ene arreba zarela: ontsa gertha dakidan zugatik eta bizia zure ariaz begira dezadantzat. Dv Gen 12, 13 (Urt ungi egin, Bibl on dagitan, BiblE ongi har nazaten). Egizu nik diodan bezala eta ontsa atherako zare. Dv Lab 242. Mila mila goraintzi, / aita ama zuhurrak! / Ontsa gozazkitzue / Aldudeko lurrak. Bordel 127 (v. tbn. 79 huntsa). Utz zazu terrina berian su onduan, ontsa estalirik biharamun arte. ECocin 46. Jin zaite niganat, untsa izanen gira. ChantP 372. Zoin ontsa ikusiak diren gutartean frerak eta serorak. HU Aurp 144. Ontsa da ardura komuniatzea? CatJauf 114. Behin bederen gauzak ontsa egin ditutzue. Zerb Ipuinak 125 (en boca de un personaje de la zona de Uztaritz). Judasen berri Jesusek badaki ontsa. Ox 75 (28 untsa). Bihurgune bat ez ontsa arturik, pendoitz bati behera yuan da. Zub 61 (93 untsa). Gúe áma zaharrér etzieiá únts egónen egünko gaztén phílda bería. Lrq Larraja, RIEV 1933, 233. Kanpoz ontsa emana zen iduriz. Ainitz sos ba ahal zuen berekin. JEtchep 114. Jendeak maite bazitu eta zuekin ontsa bada, lagunduko duzu Jainkoaren onhartzen. Ardoy SFran 339. Sortzez aberatsa, Nafarroko Erregeaz ontsa ikusia. "Bien vu" . Ib. 38. Neke handirik gabe / bizi nahi ontsa, / ez dakite denbora / nun ez nola pasa! Mattin 85. Aldudarreri ez omen zitzaioten ontsa iduritu gauza hori. Xa Odol 89 (v. tbn. EzinB 104 untsa). Jada ontsa ginazkien hitz heien idazten. Larre ArtzainE 116.
    v. tbn. Dh 80. UskLiB 87 (76 untsa). Laph 43. Elzb Po 210. Zby RIEV 1908, 766. Lap 146 (V 65). Elsb Fram 165 (174 untsa). Balad 216 (93 unsa). StPierre 27. Const 17 (41 untsa). Barb Sup 10. Etcham 131. JE Ber 34. Or Eus 20. Lf Murtuts 40. Larz Iru 96. LuzKant 122. Etchebarne 55. Untsa: Etchart 7.1r. Mong 591. AR 133. AstLas 22. In MEIG I 252 (-ns-, 1793). Mustafa 49 (ap. DRA). LuzSerm 278. UNLilia 2. Mde Pr 48 (126 hun-). Casve SGrazi 28. Etchebarne 18.
    azpiadiera-1.1.1
    (Con reduplicación intensiva).
    Gure gerthapen ororen / untsa untsa ikhusteko. Casve SGrazi 36.
    azpiadiera-1.1.2
    (Ante part. det.). " Ontsa egina, errana, [...], bien fait, bien dit" H.
    Ene unsa eginak ere orai oro gaitz dira. E 233. Hel dait asturuz, / bertz'anhitz buruz / norbait ons'eginagorik, / bana ni bano, / ez egundano / nehor zuretarragorik. 'Mieux faits' . O Po 14. Ez iakinaren iakitea, onsa erranaren huts-eriztea. O Pr 504. Tontoak zer daki egiten? Onsa eginaren desegiten. Ib. 446. Nahi bada dian izate untsa xedatü bat. Mst I 25, 4. Jinkua laket beita, isurtez turrustaz bere benedikzione eta grazien, bihotz onsa adelatietan gaiña. Mercy 17. Hartzen da intzaur untsa huntiaren bihotza. Ip Dial 103. Jente ontsa eginak hardit eta sobre / dütük bai üskaldünak eraitekoik gabe. Xikito 10. Kantatzen zian elizatik kanpo, adiskide untsa ezagütü zunbaitekin zelarik. Const 25 (lo recoge tbn. Etxde JJ 21n). Nun ere baiginen hogoi bat kantari eta ontsa entrenatuak. Etchebarne 111. Gizon erneak zirela Zuberoko erretorak eta buruz ontsa eginak beren eguneroko gauzetan. Larre ArtzainE 154.
    azpiadiera-1.1.3
    (Ref. a la salud, al estado de ánimo). " Ontsa da, il est bien, bien portant" H. " Ondoezik dabil (V-gip), ez dabila batere untsa (BN-arb)" Gte Erd 259.
    Yakin zazu nola naizen onsa alde batez beiñan ez ordean berzeaz. OiarAuz 49. Untsa izateko lekin / hanitz malerus da ene izatia. AstLas 20. Harrabotsak ere gaizten du ontsa <-tz-> ez dena. JE Bur 187. Oinaze handirik etzian haatik. Barnia untsa zian eta betiko irrigüra gozua jarriki zeron. Const 36. Egun bat ontsa bazen, bortz egun herrestan. Etcham 134. Piarres biziki ontsa zela osagarriz. Lf Murtuts 40. Ez erran sekulan ontsa hizala, bethi eri ekar hire burua. JEtchep 100. Etxean ontsa zireztea denak? Ba, ba... Denak ontsa! Larz Iru 124. Nik [lumaz] erraiten nion [amari] ontsa nintzala, notak nolakoak nituen. Larre ArtzainE 115.
    azpiadiera-1.1.4
    " Ontsa dena da, il est à son aise, il est riche" H.
    Berak untsa beitira, paubrez axol güti. Etch 590. Bi sos behezi beitüt / untsa izan beharrak gütützü. Casve SGrazi 42.
    azpiadiera-1.2
    2. Abundantemente, mucho.
    Urhe hunak behar dizi suian unsa purgatu. E 241. zeren Ieinkoa egun oroz ongi ari baitzaigu, / guk ere hala behar dugu harzaz unsa orhitu. Ib. 13. Gosiak onsa honkiturik dagoenak eztu bertze pensamendurik. Tt Onsa 88. Gañeko minzo bat zoñek baitzioan, haur da ene seme maitia, zointan onsa laketü bainiz. Bp II 28. Untsa estonatzen nüzü. Mst III 8, 1. Diharü eta münizionez / orai untsa fornitü. Xarlem 858. Untsa barazkaltüren nintzala nintzan botz. Etch 320. Büztana gora, lüze eta untsa bilhostatürik. Ip Dial 93 (It, Dv ongi, Ur ondo). Nola iguzkiak ontsa berotzen baitu, xerria hartan mainhatzen da. Dv Lab 280. Frijitzeko urin ontsa berotuan. ECocin 33. Ene zamariak behar dik üda bortian phasatü / hantik jin datekinian nahi hait untsa trüfatü. ChantP 350. Haitz baten itzalean / ontsa jan edana, / Perttoli jakintsuna / zagoen etzana. Zby RIEV 1908, 761. Haukiengana dathorla nahi duenak onts'egin irri! Ox 32. Irriz ontsa ase ondoan [...], bi erbiak alphotxetan emaiten ditu. Barb Sup 31 (174 untsa). Untsa yan edan ondoan [...], erori ziren sorgin, debru eta lamina solasian. Zub 37. Ontsa harritu baitzen, sinhesten ahal ere duzuen bezala. Barb Leg 26. Ontsa nahi ginuke jakin nun egiten diren bada sagarno gozo, ezti, ahotik ezin-utzi hek. JE Ber 84. Libertitu gutuzu untsa / ezkerrak emaiteko tizugu zier. PierKant 61. Ez ote ditek gehiago, ontsa bazkaldurik, / kikera zolan kausitzen hire trufa txarrik? Iratz 188. Musde Zanpagaray ontsa urrikitua zen bere lanaz. Lf Murtuts 11. Bere balisa handia sahetsean zuen, ontsa bethea. JEtchep 79 (21 ontsa gizendua). Harek haltz ondo hura pagarazi eta ontsa pagarazi zeien. Etchebarne 47.
    azpiadiera-1.2.1
    (Seguido de adj., adv. o expr. adv.). Muy.
    Ebaren eta Mariaren artian zer üdüri edireiten düzü? -- [Üdüri] onsa handi bat ageri düzü misterio hontan. Bp II 98. Onsa klarki prononzatzez. Mercy 41. Ontsa delikatua ninteke ezpaneza maitha Jainko-gizonak bere bizia bera baino gehiago maithatu duena. Dh 248. [Artikülü] haiez ontsa feitian ezpazira othoi ezazü zure kofesora plazer deitzün explikatü. UskLiB 79. Ontsa aserik bizitzea / eta azpiko egoitea: / ezen ez libre ibilltzea / eta goseak hilltzea. Gy 34. Zuretzat ontsa eneagarri zen deus ere egin gabe egoitea. Laph 20. Nik diot ez direla segurki, ontsa urrun da, errepublikano guziak ohoinak. Elsb Fram 149. Ontsa agerian ezartzen badugu gizon galdu higuingarri baten izena. HU Aurp 141. Berrogoi-eta-hamar zigarro espainul, untsa eijerki emanik paper azkar batetan. Const 33. Ontsa jakin-nahia egon izan niz bethi, zoin herritakoak zitazken sortzez. JE Ber 33. Obligatuak izan ginen, ontsa penarekin [...], gure ardien handik kentzera. Etchebarne 56.
    azpiadiera-1.2.2
    (Seguido de sust.). v. asko.
    Hark nigana eztaduka unsa leialdaterik. E 167.
    sense-2
    II. (Sust.).
    azpiadiera-2.1
    1. ontza. Bienestar.
    Bere ontza gaizki iarteko du uzten, bere onaz hilzera gabe denak biluzten. "Celui la quitte son aise" . O Pr 558.
    azpiadiera-2.2
    2. (H (+ onsa)), untsa (S ap. Lrq; H (+ h-), A, que cita a Ip).
    (El) bien. "Justice, le bien" Lrq. Cf. ONTSA EGIN.
    Dohatsü untsaren gose eta egarri direnak, hurak aserik izanen beitira. Ip Mt 5, 6 (Lç, He, Samper, TB, EvL iustizia, SalabBN, Echn yustizia, Hual justizia, Dv zuzenbide, Ur, Ur (V), Leon, Ker, IBk zuzentasun). Mariaren izenak emaiten dü jüstoari ontsan iraiteko eta aitzinatzeko nahia eta indarra. Ip Hil 30.
    sense-3
    III. (Adj.).
    azpiadiera-3.1
    "Buen, bueno, ona, ontsa " Lar. (No es seguro que en los ejs. se trate de adjs.).
    Jinkuaren hitza baita eskritüra seindia bezain onsa. CatLan 55. Ene aita eta ama horik oro, / ezinago untsa dutuzu, / bena gazte nizano ni ere, / nahi nuzu libertitu. AstLas 15.
    azpisarrera-1
    HAIN ONTSA ( (H)). Del mismo modo, también. "Eztiozula galda, hain ontsa ezterautzu emanen, ne le lui demands pas, aussi bien, il ne vous le donnera pas" H.
    Erran ezok Ferragusi / bertan konpari dadin / hain untsa Aygalonti / hekilan jin dadin. Xarlem 485. Ilhaginak aberasten, / arimak hañ untsa galtzen. Etch 308 (lo recogen tbn. ChantP 184 y Or Eus 282).
    azpisarrera-2
    IZAN ONTSA (Fórmula de despedida).
    Eta izan ontsa. Goraintzi etxekoer, ez ditela errangura nitaz. JE Bur 117. --Igande artio, Pettan. --Izan untsa, Eñaut. Zub 75.
    azpisarrera-3
    ONTSA HARTU (untsa h. BN-arb ap. Gte Erd 142). Aprobar, recibir bien, admitir. "Ez zuen ongi artu (AN-5vill, B), ez du untsa hartu (BN-arb)" Gte Erd 142.
    Laster kofesatü behar lüke, korpitz saintiaren onsa hartzeko. Bp I 109. Kristiek orano erran behar dütieia othoitz bereberak, ordenü saintiak onsa har ditian? Bp II 130. Gihaur baithan untsa hartzia ez girela ezdeüs eta bekatü bezik. CatLan 113. Jeneralak ez zituen haren erran guziak ontsa hartu. Laph 84. Parisen ez dutela / Hori ontsa artu. Bordel ( in LuzKant 43 ). Gaizen untsa hartzera, jakitatiak eztü baliorik, gizunari emaiten tian abantaillen arauera baizik. CatS III. Jaun erretorak ontsa hartü zian Harrixabaletako nausi-etxekanderen xedia. Const 15. Aitzindariek etzütien ontsa hartzen Dominikaren txasko eta ützüliak oro. Ib. 18. Ez dakit amak ontsa hartzen zauzkitanez solas harrosko horiek oihanean. JE Ber 36. Apezak [...] ala herriak ontsa hartzen zutela, eta hazten ere misionesta. Larre ArtzainE 264.
    azpisarrera-4
    ONTSA BAINO HOBEKI. Muy bien, mejor que mejor.
    Lotzaileak egun batez, lana ontsa baino hobeki egiteagatik lothura josirik ezartzen dio beharriaren ondoan. Laph 241s. Erran dezakegu bertzez orroitzea ontsa egin ginezakela, ontsa baino hobeki. HU Zez 141. Ontsa baino hobeki egon zira meza-artean. Lf Murtuts 26. Bakhantza denboran, kanpotarrer etxe edo barne aloitzalek untsa baino hobeki eginen dute. Herr 11-5-1961 (ap. DRA ).
    azpisarrerakoSense-4.1
    Belharreri emana zioten azken higi aldi bat eskuz, untsa baino hobekiago egin nahiz. JEtchep 48.
    azpisarrera-5
    ONTSA BAINO ONTSAGO. Mejor que mejor, muy bien.
    Egün orozko debozionez untsa beno untsago zelüko segretien ezagützeko adelatzera iseiatzen direnak. Mst III 1, 1.
    azpisarrera-6
    ONTSA DA. Está bien; bien, vale, de acuerdo.
    Ontsa da, ihardesten dio Naierako dukiak. Laph 7. Ontsa da. Zuk nahi bezala eginen dugu. Barb Sup VIII. --Errozü goraintzi nik etxi. --Untsa düzu, bena zü nur zira? Const 32. Ni bezalako ermitau ttipi bati hainisko galdetzea da hori. Bainan bertzela ez ditakenaz geroz, ontsa da. Zerb Ipuinak 127. Pusa zak bertze alderditik [...]. Aski, aski, untsa duk. Zub 74. Ontsa da! Bihar arratsean, zure orde, ni egonen naiz. Barb Leg 23. --Dena ez bada, parte on bat bederen emanen deat. --Ontsa da! Larz Iru 100. Bon, bon, ontsa duk... Goazen beraz bakotxa guretik. Larz Senper 32.
    azpisarrerakoSense-6.1
    (Sin el vb.).
    Ontsa, dio otsoak tristerik, ezta orai hemen barberik. Arch Fab 169. Erlisionearen erakusten ibil dadiela eskoletxeetan, ontsa. JE Bur 55. --Denak uzten ditutzu? --Bai jauna, salbu zonbait sos perreka. --Ontsa. JEtchep 102.
    azpiadiera-1.1
    Ontsa, ontsa... Domaia da ez baititut 30 urthe gutiago! Larz Iru 24.
    azpisarrera-7
    ONTSA-EGILE. "Untsa-egile (BN, S), bienhechor" A.
    azpisarrera-8
    ONTSA EGIN. Obrar bien, hacer el bien.
    Unsa pensa badezazu, gaizki arrobatu nuzu, / zor handian zaude eta, othoi, unsa egidazu. E 185s. Egüerdi ondoan enzün bezperak nork bere parropian, alkharri onsa egiten erakasteko. Bp I 92. Behar dela onsa egiñ, ebitatu bekhatu mortalak. Tt Onsa 74. Behar da lehen komunionia eginik izan eta zühürtarzünezko, prüdenziazko eta onsa egiteko pratikak jarraikirik, markak emanik. Mercy 25. Dügün arren ontsa egin, / iurus girateke agin, / bestela galdü girate, / salbatzen ezpagirade. UskLiB 220. Jaunaren poderia / galdu nahi dute, / orai goza ditela / huntsa egin badute. Bordel 140. Nahi dizügü ontsa egin eta nahi gütüzü gaizkitik begiratü. Ip Hil 54. Ontsa egin othe dut hain ilhun egoitea? JEtchep 65.
    azpisarrerakoSense-8.1
    Onsa nahi eta egin güzier, baita gure etsaier. Bp I 95.
    azpisarrerakoSense-8.2
    (Dv, que cita a Bp) .
    (Con determinantes).
    Saristatü edo gaztigatü izateko mündü hontan hareki egin dütükian onsa edo gaizkiez. Bp I 36. Jainkoarekin ontsa bat egiten baduzu [...], errexki jasanen duzu bertzeen azpiko egoitea. Leon Imit III 44, 1. Untsaren egiteko gogua eta indarra emaiten dian grazia. CatS 64.
    azpisarrera-9
    ONTSA EGIN-NAHI. Deseo de hacer el bien.
    Segür ere baita, ezagützen ezpagünü haren egiliak teologian iakite zian beno gehiago, onsa egin nahia ziala. Bp I 20.
    azpisarrera-10
    ONTSA EGON (Con sociativo). Estar a bien con alguien, llevarse bien.
    Untsa Jinkuareki bazaude [...], ehiñerago unhetsiren düzü, goithü izatia. Mst III 44, 1 (Ip untsa bazira Jinkoareki; SP ongi bazaude, Ch ungi lothua bazaude, Leon ontsa bat egin).
    azpisarrera-11
    ONTSA ETA EZINAGO ONTSA. Muy, sobremanera.
    Hurak untsa eta ezinago untsa kontent dira. Mst III 58, 8.
    azpisarrera-12
    ONTSA ETA ONTSA. Mucho.
    Bi eskolen gastuak jasanez, ontsa eta ontsa gure buruak behartuz. HU Zez 114.
    azpisarrerakoSense-12.1
    Muy.
    Untsa eta untsa hürrün da kreazaliaren gozua. Mst III 34, 2.
    azpisarrera-13
    ONTSA IKASI. Instruido.
    Biak [egüz aita eta egüz ama] onsa ikhasiak direlarik. Bp I 62. Beste eskola bürzagi onsa ikhasi, bizitze honetako, elizako jabez onhetsi datian bati. Ib. 23. Zühürra eta ezpiritüz untsa ikhasia. Mst III 33, 1 (SP ongi ikasia).
    azpisarrerakoSense-13.1
    (-kh- S ap. Lrq; untsikhasi S ap. Lh Eusk 1920, 79). Bien educado. "Civil, poli" Lh Eusk 1920, 79.
    Onts'ikasiak baitu erraiten mil'esker. Ox 176. Gizona da haatik [...] eta ontsa ikasia. JE Ber 47. Eztia zen, goxoa, ontsa ikasia, alegeraia. "Poli" . Ardoy SFran 280.
    azpisarrera-14
    ONTSA IZAN.
    azpisarrerakoSense-14.1
    a) (Aux. intrans. bipersonal). Parecer bien.
    Zaren segur, zuri ontsa etzaizkitzun gauzetan ere, hark badituela arrazoin handiak eta osoki zuzenak. Dh 234. Ximinoari net ontsa zitzaioen / Erregek egin bengantza. Gy 176. Ene gutizia da gehiagoren eta gehiagoren pairatzea, hala ontsa bazaio ene nausi soberanoari. Laph 97. Erlisionea, jakitatea, osasunari doazkon laguntzak han bilduak izan ditezen ontsa zauku. JE Bur 211. Eginen diagu gauza bat, ontsa balin bazautzuete. Barb Leg 143.
    azpisarrerakoSense-14.2
    b) (Con sociativo). Estar a bien.
    Utsa bazira Jinkoareki. Ip Imit III 44, 1 (Mst untsa Jinkuareki bazaude ). Semea arras ontsa bada kolonelarekin, lieutenanta hartaz jelos da. (In Etchebarne 11 ).
    azpisarrera-15
    ONTSA-IZATE. Dicha, bienestar.
    Hun direla üdüria dien gaizak oro, ezdeüs dütüzü zü gabe eta eztizie egiazko untsa izaterik batere emaiten. Mst III 59, 4 (Ip untsa izate; SP, Ch do(h)atsutasun, Ol, Leon zorion). Lanetik eta zühür izatetik jiten dira aberatstarzüna eta untsa izatia. Ip Dial 27 (It, Dv ongi izate, Ur ondo izate).
    azpisarrerakoSense-15.1
    Jüjeamentü hartarik ene sekülakoz unsa edo gaiski izatia dapenditüren dela. UskLiB 69.
    azpisarrera-16
    ONTSA JIN.
    azpisarrerakoSense-16.1
    a) "(S), bienvenue" Lh.
    To, hor hiza, hi ere buhamia! Ontsa jina hiz... Larz Iru 114. Ho, andere Karolina, ontsa jina zira. Ib. 32.
    azpisarrerakoSense-16.2
    b) (Con sociativo). Llevarse bien (con alguien). v. ONGI JIN IZAN (b).
    Badira lanthariak alkharreki untsa jiten direnak. Ip Dial 49 (It elkarrekin ongi datozenak, Ur alkar ondo artuten dabenak, Dv elkharrekin ongi heldu direnak ). [Andima] ez da sobera ontsa jiten, dioenaz, Venezuelako euskaldunekin. Mde Pr 56.
    azpisarrera-17
    ONTSA-JITE (El) buen devenir.
    Thenporaren untsa jitiaren araur, debozionen khanbiatziak ere plazer egiten deikü. Mst I 19, 5.
    azpisarrera-18
    ONTSA-JOATE. Buena marcha, buen desarrollo.
    Beldürrez gaizen untsa juaitiak gora erazi zitzan. Mst III 30, 4.
    azpisarrera-19
    ONTSA MINTZATU (Con instr.). Hablar bien (de alguien), alabar, elogiar.
    Behar da iseiatü mündü oroz eta berheziki guri gaizki egilez untsa mintzatzera. CatS 48. Zutaz ontsa mintza ditezen ala gaizki. Leon Imit III 28, 2 (Ol naiz ontzat, naiz txartzat aipatzen, Pi nai ontzat, nai txartzat emon).
    azpisarrera-20
    ONTSA-NAHI. Deseo de bien, deseo de bienestar.
    Xedeen araberako zituzketen jakitatea, ederrerako jaidura, tokiaren amodioa, beren eta ondokoen ontsa-nahia. JE Ber 78.
    azpisarrera-21
    ONTSA-NAHIZ. Con buena intención.
    Nik enuke sartu nahi / afer'orietan barna, / etzazula gaizki artu / huntsa nahiz errana. Bordel 90.
    azpisarrera-22
    ONTSATAN. A favor (de).
    Besten untsatan mintzatzen inzutiaz phena [...] bihotzian poroatzen badu. AR 297. Bere buriaz untsatan minzatzen inzutia. Ib. 297.
    azpisarrera-23
    ONTSAZ (untsaz H). "Bien, beaucoup" H (s.v. ontsa).
    --Zer nahüzü: alhoraren nausiak nahi dizü. --Bena badüzü beste nausi bat untsaz gorago, ezpeitzian nahi, defendatzen beitzian. SGrat 22.

    ontsa

    ontsa
    0 / 0 ONTSA ETA ONTSA >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper