OEH - Bilaketa

34 emaitza juzgu bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
juzgu.
tradizioa
Tr. Propio de la tradición meridional, al Norte sólo lo hallamos en Etcheberri de Sara. En los vizcaínos domina la var. juzgu, mientras que juzku lo hace entre los guipuzcoanos (tbn. se encuentra en Etcheberri). En DFrec hay sendos ejs. de juzgu y juzgo .
sense-1
1. juzku, juzgo, juzko.
Juicio, dictamen; juicio, opinión.
Pompa meritorum regale judicium, merezimenduen handitasuna, erregezko juzkua. ES 178. Zikin dakioke besteri bere honra [...] juzkoz ere (S. Sebastián, c. 1800). FLV 1978, 542 (tbn. 542 juzku). Zorra eztu pagatzen / auzoko juzguak. FrantzeaB II 47. Alako juzgu asko dira pekatu. fB Ic II 216. Ta orain esaten dan juzguba da, geure laguna, edo projimua ontzat, edo deungatzat eukitia. Ib. 217. Ni ote naizen pekataria, / atso gaiztoen juzkua. Tx B I 34. Bai al dakizu nola / dan nere juzkua? / Jokatutzen duenak / dula arrixkua. Uzt Sas 274. Nere ustetan ondo juan dira / auteskundean juzkuak. Lizaso in Mattin 26. Eta norbaitek badauka gaizki / portatu giñan juzkua. Insasti 114.
sense-2
2. (V-m), juzku (AN-5vill).
"Sospecha" Etxabu Ond 114. " Orren juzkua diat (AN-5vill)" Gte Erd 276.
Zenbat billdur, zelo, juzgu ta sospetxa igaroten da [esposakin] estaduba artuta gero? JJMg BasEsc 123.
sense-3
3. (), juzku (Lar, H (V, G), Hb).
"Murmuración" Lar, .
azpisarrera-1
JUZGU DEUNGA. Juicio temerario. Cf. Añ EL138 juzgu deungerik arin egin 'juzgar mal (hacer un juicio desfavorable) a la ligera'.
Ta juzgu deungiaren ama, oida, geijenian edo enbidija, edo andiguria, edo gorrotua. fB Ic II 227.
azpisarrerakoSense-1.1
Sospecha.
Sospetxa eta juzgu <jus-> deungaak egiten ditubanian bere senarragaiti. Zuzaeta 137.
azpisarrera-2
JUZGU EGIN. Juzgar, opinar.
Arrazoñaren kontra, au da, artarako erakayik aski gabe, yuzgo egiten duenak. Legaz 30. Ez juzgorikan egin / besteren gañian. AzpPr 132. Ikusiaren ondorenian / nik au egiten det juzko: / politak oso gutxi dirala / eta itxusiak asko. Olea 97.
azpisarrerakoSense-2.1
(Con determinantes, adj., etc.).
Zer juzgu egin biar da Eleispian barriketan egoten diranak gaitik. CrIc 99. Egin biar dan juzguba da egin daruela pekatu mortal. Ib. 65. Egiijezu guztiai erabagi edo juzgu zuzena. fB Ic II 166. Bide gabeko yuzkubak egiten ditubenak. (B, s. XIX). BOEans 455. Bada, bestegatik egiten dezuten juzgua, zuekgatik ere egingo da. Lard 384. Ez itzazute juzguak egin irudietatik, baizik egin itzazute juzgu zuzenak. Ur Io 7, 24. Nolako juzku bidegabea egin zuan. Arr Orac 256. Zerorren Ama izango dala, / nik egin dedan juzkua. Tx B II 91. Kristau jendeak egin dezaten / bakoitzak beren juzgua. Etxde JJ 174.
v. tbn. Yanzi 209 (yuzku).
azpiadiera-1.1
" Nik orren juzkua egin nun [='sospechaba de ése'] (G-azp)" Gte Erd 276. " Guretzat juzkua egin du [='sospecha de nosotros'] (AN-5vill)" Ib. 276.
azpisarrera-3
JUZGU GAIZTO. Juicio temerario, juicio injusto.
Eztago hor kalterik, ez juzku gaiztorik. Lar Cor 152. Erdaldunen bekaitzez, ezin ekusiaz ta juzku gaiztoz. Ib. 300. Zer dan juzgu gaistua, edo inor gaiti deungaro pensetia. fB Ic II 216. Bada eskritura sagraduban kastigu gitxi irakurten dira, erru gogorrakorik, ta bildurgarrijagorik juzgu gaistuarena baino. Ib. 226. Horrela pentsa dezakegu, baina beti aieruz, goganbeharrez, juzku onez edo gaiztoz, ustea ez baita jakitea. MEIG VII 50. Juzku gaiztorik egiteko gehiegizko beldurrik gabe. MEIG V 106.
azpisarrera-4
JUZGU OKER. Juicio temerario, juicio infundado.
Onako juzgu okerrak eragiten deuskuz, geu baino obarik ikusi ezinak. fB Ic II 222. Bazekien [...] herriko eta herbestekoen arteko esan-mesan eta juzku okerrak harrokeriaren eta ezjakinaren seme direla gehienetan. MIH 167.
azpisarrera-5
JUZGU TXAR. "Juzgo-txarra, juicio temerario. Sarrittan, juzgo-txar bategaz galdu geinke gizona" Etxba Eib. Cf. CatLlo 46: Ez projimua gaitik juzgu txarrik arin egitia, 'no juzgar mal al prójimo (no hacer juicios desfavorables) a la ligera'.
Au da, bere juzgu txarrak, ta esan gaistuak uts egitia. fB Ic II 228. Juzgo txar bat kastigatua. Bv AsL 154.
azpisarrerakoSense-5.1
Sospecha.
Baldin persegidu eta juzgu txarrakin neke eta naibagaak emoten badeutsaz bere emaztiari. Zuzaeta 136. Ezin dezaket, bada, esan ez duela Lahovary jaunak hizkuntza horien berri handirik. Halaz ere, aitortu behar dut juzku txar hori gogoan erabilia dudala. MEIG VI 238.
azpisarrerakoSense-5.2
" Juzgu txarrak eindda egon, estar lleno de recelos. Diru falta izaten zuan etxian da etxekoandrioi kriadia ete zan, juzgu txarrak eindda jeuan " Elexp Berg.
juzgu
0 / 0 JUZGU DEUNGA >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper