OEH - Bilaketa

1247 emaitza ipuin bilaketarentzat

Sarrera buruan (17)


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
ipuin.
sense-1
1. (V, G-azp; Lcc, Lar, Añ, Dv, H), ipui (G-azp-to; VP 39r, Lar (h-), Añ, Dv, H), ipoin (V-ger-m-gip), ipoi (G-bet; H), ipin (G-to), upin (V-m-gip; Dv, que cita Iza Orreaga), upoin (V-ger), upuin (V-arr-oroz). Ref.: A (ipui, ipoi, ipin, upiñ, upuin); Iz ArOñ ; Etxba Eib (ipoña); Holmer ApuntV ; Elexp Berg ; Gte Erd 203, 222.
Cuento, fábula; mentira, invención. "Novela o conseja, ipuña" Lcc. "Apólogo", "consejo", "cuento, fábula", "patraña" Lar. "Fabular [...] ipuiñak esan" Ib.
Tr. Documentado desde Lazarraga, es propio de la tradición vizcaína y guipuzcoana. En ésta predominan claramente las formas sin -n, que se encuentran tbn. en Lazarraga. En Aguirre de Asteasu lo encontramos en ocasiones escrito con h- (grafía que aparece en el dicc. de Larramendi). En DFrec hay 66 ejs. de ipuin, 11 de ipui y 3 de ipuñ.
Erdeeraazko ipui batek. Lazarraga B2 1151r. Prometeo zeritzan batek, diote ipuiak, egin zituela gizonak. Lar SAgust 15. Milla gezur ta ipuiñ farragarri esaten. Ub 35. Fedroren latiñezko ipuiak. VMg IX. Piko alferraren hipui edo paraboletan. AA III 357. Ipoin berdiak. fB Ic I app. 23. Jesusek ipui au esan zien. Lard 416. Amodiozko upiñ bat. Iza Orreaga 26 (Camp kondaira, Dv khondera, Ip khuntü). Ipuiñ kontagarri bat. AB AmaE 348. Ipuñ liburuetako gizonen irudira. Ag Kr 201. Ume-upiña. Alt EEs 1912, 243. Ipuin zarrak betorz sutera. Laux BBa 6. Indoeuropatarren bi mito edo ipui. JMB ELG 83. Ipuiñik parregarrienak. TAg Uzt 148. Ipuin edo elebarri onen gertaleku. Erkiag Arran 5. Elizan kontatu zaizkitzun ipuien gainean. Arti Tobera 277. Iakinkizunok ipuin-odeietan bilduta agertu zitzaizkigun. Zait Plat 59. Erri ipuiñak. Etxba Ibilt 453 (en la misma pág. tbn. ipoin). Bearbada, berak olako ezer ez eban esango; dana upiña izango zan. Etxabu Kontu 174. Bere belaunen gañean exerita, makiñatxo bat ipui gozo entzuna niok. Ataño TxanKan 41. Olko liburu bat, zaldunen ibilli ta ipuiñakaz apaindutakoa. Onaind STeresa 23. Zenbat urte ote ditu ume-ipui onek? Ostolaiz 115. Sarri entzundako Peru eta Marixaren ipuiñe. Gerrika 38. Euskal ipui sorta batekin. MEIG I 117 (VII 36 ipuin).
v. tbn. CrIc 54. Mg PAb 96. JJMg BasEsc 101. Astar II 145. Zav Fab RIEV 1907, 94. Añ EL2 146. Azc PB 44. A Ardi 132. Kk Ab I 22. Altuna 5. Or Mi 127. Enb 155. Otx 86. Sabiag Y 1934, 22. ABar Goi 24. Eguzk GizAuz 103. Mde Pr 297. SM Zirik 7. Bilbao IpuiB 277. AIr in Izeta DirG 12. Osk Kurl 20. Gand Elorri 46. Alzola Atalak 148. Ayesta 13.
Ipui: Cb Eg II 26. Gco II 62. It Fab 15. Apaol 99. Ag Serm 317. Urruz Zer 47. JanEd II 105. Muj PAm 7. Mok 1. Jaukol Biozk 59. Lab EEguna 88. Ldi IL 71. Or Eus 46. Mde Pr 101. Basarri 156. Vill Jaink 17. Gazt MusIx 66. MAtx Gazt 98. Alzola Atalak 87. NEtx LBB 121. Lasa Poem 83. Berron Kijote 84. JAzpiroz 99. Ipoin: SM Zirik 81. BEnb NereA 110. Alzola Atalak 92. Ipoi: Gerrika 137. Upin: A Ezale 1898, 72a.
Chisme.
Ergelkerian eta ipui biltzen ez ibiltzea. AA I 574. Kontau beiez gazteak ipuiñak ugari. AB AmaE 231. Geienen abotako ipuiak ziotenez [...] lizunkerizko atsegiñetan topatu omen zun emaztea. Etxde JJ 135. Gazteen kontu, ipuin, barriketa, irain eta esamesak [...] batu. Erkiag Arran 138.
Palabrería. "Hik ipuiña ugari eta formalidade gutxi" Elexp Berg.
Enamoratu aben ipoi ta erakeria guztiak alkarri lotzen zaizka. Echve Dev 330 (He Phil 290 tratu eta mainha). [Medikuak] ipuña besterik etxaukek. SM Zirik 52.
Tema, asunto; cosa que se refiere. v. kontu.
Bere zakur andiaren ipuinak kontatuaz. Izt C 251. Baiña beste ipuiñ bat dago emen. Ag AL 46. Orduan izango ziran ipuñak. Ag Kr 54. Ezkontza ipuiñak esaten. Echta Jos 316. Animaren naigabe ta ipui ezkutuak. Ag G 206. Jalkitako ipui guzietan. "De cuanto le oyeron". Mok 20. Ondo gordetzia ixilleko ipoñori. Etxba Ibilt 484. Aurreko ipuin bera aurkeztu eustan idazkariak. Gerrika 119.
v. tbn. Ipui: JanEd II 16.
sense-2
2. " Ipuin bat gauza, un millón, un cuento de cosas" A (que cita a FSeg).
azpisarrera-1
IPUIN-ASMATZAILE. "Auteur, ipui-asmatzaile" T-L.
azpisarrera-2
IPUIN-BILDUMA. "Légendaire, recueil, ipui-bilduma" T-L.
azpisarrera-3
IPUIN-ESATE. Mentira.
Txarto bizi naiz emen [Buenos Aires-en] / euskaldun maiteak, / entzun nebazalako / ipuin-esateak. Azc PB 312.
azpisarrera-4
IPUINEZKO. De cuento.
Berso ipuizko oiek. VMg 90.
azpisarrerakoSense-4.1
De fábula, ficticio.
Amadis Gaulakoaren ipuizko egintza andietarako. Aran SIgn 11.
azpisarrera-5
IPUIN-GAI. Tema de un cuento.
Pernandoren ipui gaiak. Etxde AlosT 11.
azpisarrera-6
IPUIN-GAIDUN. Narrativo.
Ez dira liriko alakoak. Ezta ipui-gaidunak ere. Lek SClar 133.
azpisarrera-7
IPUIN-IDAZLE. Autor de cuentos.
Ipuin-idazlea. Alzola Atalak 87.
azpisarrera-8
IPUIN-KANTA. "Opera de música, hipuikanta" Lar.
Ikusiko balute gure hipuiñ kanta, alkar soñu eta ots elkargaetako iskanbilla. Izt D 55. Euskal ipui kanta berri baten egilliarentzat (1894). JFlor.
azpisarrera-9
IPUIN-KANTATZAILE. Cantante de ópera.
Gu garozan trenak daroa Italiatar ipuikantatzalle aldra andi bat bere. Ag Ioan 117.
azpisarrera-10
IPUIN-KONTARI.
a) Contando cuentos.
Euskalerriko elezahar ta ipui kontari ari da. Etxde JJ 92. b) Contador de cuentos.
Zuenean izaten badozue izan ipuin-kontari gaixo au. Bilbao IpuiB 71.
azpisarrera-11
IPUIN-KUTSUZKO. Fantasioso.
Zeure ames-bizitza ipui-kutsuzko ori. Erkiag Arran 155.
azpisarrera-12
IPUIN LABUR. Cuento corto.
O Neill idazle aipatuaren ipuin-labur horrek. Mde Pr 298. Nobelak eta ipui laburrak. MEIG II 48.
azpisarrera-13
IPUIN-LAGUN. Personaje de un cuento.
Ipui lagunak, nahiz abere mutuak nahiz hala-holako gizon-emakumeak. MEIG II 131.
azpisarrera-14
IPUI-TXANTXA. Burla.
Morroi aiek alabaiña, ipui-txantxetan ikasi gabeak. Berron Kijote 102.
ipuin
0 / 0 ATSO-IPUIN >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper