OEH - Bilaketa

165 emaitza ikaratu bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
ikaratu.
tradizioa
Tr. Hay ikeratu en Akesolo (Ipiñ 35) y en EusJok (II 97), en ambos por asimilación vocálica regular. Orixe utiliza alguna vez ikara como part. (Eus 103).
sense-1
(V, G, AN, L, BN-baig, R; Volt 60, VP 30v, Lar, Añ, Mg Nom 67, H, VocB ; -kh- BN, S; Volt 119, SP, Urt II 379 y IV 28, Ht VocGr , VocS 143, Arch VocGr , VocBN , Gèze, Dv, H), ikatu (AN-larr), ikeratu (V, G-azp, AN; Dv) Ref.: Bon-Ond 160; A (ikaratu, ikeratu); Lrq; Iz Ulz (ulíek); Holmer ApuntV; Asp Leiz2 (ikatu); Elexp Berg; Gte Erd 37, 149 .
(Aux. trans. e intrans.). Temblar, estremecerse; hacer temblar; asustar(se), amedrentar(se). "Temblar", "espantar", "amilanarse", &c. Lar y Añ. "Etxe hori ikharatzen da haize handietan" Dv. AxN explica narda den (350) por ikaratzen den. Tr. De uso casi general al Sur desde RS . Al Norte es tbn. general hasta la segunda mitad del s. XIX, cuando disminuye progresivamente su frecuencia en los textos. En DFrec hay 16 ejs. de ikaratu .
Zeru eta lur guzia daude ikharaturik. E 51. Izitu naiz eta ikharatu. He 12, 21. Gatx txipiak nau ikaratzen. RS 352. Habarrotsak darot ikharatzen bihotza. EZ Man II 111. Ene etsai guziak [...] ikhara beitea. Harb 321. Ikaratu bidi edozeinbere pekatu mortalegatik. Cap 126. Lürra bortizki ikharatü. Bp II 49. Neu legez ikaratuta. Acto 231. Ez gaitu heriotzeak ikharatu behar. CatLav 71. (V 43) Etzaitu [...] ikaratzen ain suerte kontrario abek? (Munarriz, 1749). FLV 1989, 113. Ainbeste etsaiez ikaraturik. Lar Carta a Gandara 162. Nor dagoke laztu eta ikharatu gabe. Lg II 190. Ikaratuten dau luurra. fB Ic I 73. Ikaratzen baditu agin eta ortzak. Izt Po 118. Pakea zuekin, ez ikaratu. Lard 57. Zorigaitzaren beldurrak ikhara zaitzala. Dv LEd 100. Jausteak zau ikaraketan. AB AmaE 324. Tenploak ikharatü zirela. Ip Hil 127. Ur otzak ikaratu zuen. Goñi 26. Ikharatu ziren jendeak, alimaleak eta kasik ere gauzak. Barb Sup 141. Ez adi ikaratu orregattik. Otx 124. Etxekoak ikaratzen asi ziran. Etxde JJ 250. Ene egitateaz ikharatua. Larz Senper 10. Oso zail geneukan andik bizirik irteten, eta arrunt ikaratu giñan noski. Alkain 52. Ez da [...] zerurik ez lurrik ikaratuko. MEIG I 194.
v. tbn. (Sólo autores septentrionales a partir de 1850): Gy 110. Bordel 183. Laph 220. CatS 103. Elzb Po 205. Jnn SBi 102. HU Zez 171. UNLilia 14. Xikito 6. JE Bur 78. Zub 38. Etcham 82. Lf Murtuts 13. Zerb IxtS 90. Larre ArtzainE 96.
azpiadiera-1.1
(V-gip ap. Etxba Eib ).
Asombrar(se).
Gauza batek ikaratuten nau zugan, zein ederto euskera berba egiten dozun. Mg PAb 81. Ikaratu zan jende guzia zekusanaz. VMg 42. Jose Urnietakoak ikaratu du plaza guzia [...] konzierto guziarekin jokatuaz. CartAnd 378. Ikaratu zan Paustaren agotik ezetza entzun ebanean. Echta Jos 223. Ezta bape ikaratzekua izen ori emotia Euzkelerriko mutillai. Kk Ab II 162.
azpiadiera-1.2
Volverse vacilante.
Fedea ahuldu zitzaion, goibeldu, ikharatu, bainan ez behinere suntsitu. Lf ELit 276.
azpiadiera-1.3
(Part. en función de adj.).
Mintzo ikaratuz berriro belar-izpiari diotsa. Or Mi 71s.
azpisarrera-1
EZIN IKARATUZKO. "Ezin-ikharatuzko, qu'on ne peut faire trembler, inaccesible à la crainte" Dv.
azpisarrera-2
IKARA-SAMARTU (Part. con -samar-, de valor aprox.).
Eta orra gu ikara-samartzeari eman, asmoaren azken negargarrien bat sumaturik. Ldi IL 103.
azpisarrera-3
IKARATUXE (Forma con suf. -xe, de valor aprox.).
Bota zizkion itzak ikaratuxe utzi bazuten. Etxde JJ 31. Bere ausartzia galdu zuen eta ikaratuxe zen. Mde Pr 97. Desafioka asi zitzaidan [...], eta ikaratuxe ere egin ninduan. AZink 103.
ikaratu
0 / 0 beldur-ikaratu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper