Harremana

    OEH - Bilaketa

    11 emaitza hizpide bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    hizpide.
    sense-1
    1. (V-gip, G-azp, AN-gip), hitzbide (Hb), itz-bire, izbide (G-azp, AN-gip) Ref.: Iz ArOñ; Gte Erd 27, 81; ZestErret .
     Ocasión de hablar, motivo para hablar. "Motivo o causa de conversación, de habladurías [...]. Ez degu izpiderik jarri bear, no hemos de dar qué hablar" SMuj EEs 1921, 55. "Izpidia emun, tirar de la lengua" Iz ArOñ. "Izpidea jarri dit (G-azp), berak eman zidan izpidea (G-azp, AN-gip)" Gte Erd 27. "Izbidea jarri du (G-azp), orrekin izbide aundia jarri da (G-azp, AN-gip)" Ib. 81. "Txoferrari ez zaio izpiderik eman bear (AN-gip)" Ib. 27. "Ta esandako horrek hizpidia emantzian konbertsaziyua ateratzeko" ZestErret.
    Orretan haritu naz ni, hartarako hitz-bidea izandu dudan aldietan. Mb OtGai I pról. Norbaiten mingaiñ txarrak / jarri du itz-biria. MendaroTx 375. Itz-bire ederrak jarri dituzte / aurten da juan dan urtian. Tx B I 261. Juanak etzion izpiderik eman nai, ta artan gelditu zan egun artako alkar-izketa. NEtx LBB 21. Argatik jartzen dute / oinbeste izbide. Uzt LEG I 216. Bazuen [Uztapidek] naiko erremate ta / sobran ainbeste izpide. Zendoia 226. En DFrec hay 4 ejs. de hizpide.
    azpiadiera-1.1
    + hitzpide (Izt VocC), hitzbide (G ap. A; i- Dv (G)). Tema, asunto. AxN explica perpausa (15) por itz bidea.
    Itzbide oni dagokion argibide bat ezarriko det emen. Izt C 140. Bersoetan ederki apaindurik jarten dan edozein itzpide. Ib. 216. Itz-bide onetan aspertu etzediñ jendea. Otag EE 1880a, 111. Aldatu zuan itz bidea. Apaol 109. Heriotzea berdin, hitz-pide nasaia. Lf ELit 89. Beste basarritar batek aldatu zuan izbidea. TxGarm BordaB 100. Euskal eta erdal hitzak baititugu hizpide orain. MEIG VII 28. Esaten didazuna hizpide harturik. MEIG I 226.
    azpiadiera-1.2
    (AN-larr).
    "Motivo, causa de la discusión" Asp Leiz.
    sense-2
    2. hitzbide. Capacidad de hablar.
    Behar zuen hitz-bidea eman zion Jesus maitagarriak [gizon mututuari] . Mb IArg I 243.
    azpiadiera-2.1
    itzpide. Modo de hablar.
    Egoaldeko edo Euskal-dierriaren biyotzeko itz-egiteak, esanak, erausiak eta itzpideak. Aran SIgn 200. Berba egin dute itzpide eta erausi ederrian beren liburuetan. Ib. 201.
    azpiadiera-2.1.1
    Modo de expresar (un sentimiento, pensamiento).
    Bi aien gorrotoak [...] itz-bidea asmatu zuan ta [...] iñon diran gordinkeri ta asarre-itzak esan zizkioten. Anab Usauri 119.
    azpiadiera-2.2
    Medio de expresión; lenguaje.
    Euskaldunentzat euskera baño / zer da izbide obea? Auspoa 67, 60. Hizpide bat asmatu zuten jotzailearekiko: ukaldi batek A esan nahiko zuen, ukaldi bik B, e.a. Mde Pr 314. Euskaldunak (odol bera, itz-bide bera). Ugalde Iltz 22.
    sense-3
    3. (AN-gip-araq), itzbide. Ref.: A; Gte Erd 27, 154. Conversación. "Izpideak ekarri duen ezkero, gauza bat esan bear dizut, ya que lo ha traído la conversación, he de decirte una cosa" SMuj EEs 1921, 55 (cf. infra HITZAK HIZPIDEA EKARRI). "Beti hizpide berarekin, ongi nazkatuta nago orain (AN-gip)" Gte Erd 154.
    Balio andiko itzbide ari zuzenbidea ematen. Izt C 494. Itzpide luzea eta irabazi motza. Ib. 179. Utziogun itzbide oni. Zab Gabon 66.
    azpiadiera-3.1
    Uri Batzarrak urrengo ipinten dan idazkiyan agertzen dauzan izpidiak eta egiten daun eskariya. ForuAB 93.
    azpiadiera-3.2
    (G-to ap. A ).
    Discusión.
    Irugarren txandan etorri eta / izpidia zan asiya. PE 87. Itz-bidiak orrela / oi dirade sortu. EusJok II 32. Ta Ixraelen leñu guzietan erri osoaren izpide au zan. Ol 2 Sam 19, 9 (Dv guduka hari zen, Ker eztabaida onetan ziarduen ). Izpide luze ta amaigabekoan sartuko giñake. Vill Jaink 119.
    azpiadiera-3.3
    Comentario, murmuración.
    A zer itzbideak biar errian, bizi dala banatzen danean. Lek ( in Larz HilEspos 69 (ap. DRA ) ).
    sense-4
    4. (G-goi ap. A ), itzbide (A).
    "Razón en la discusión. Izpidean zaude, tiene usted razón" A (que no aclara si se usa como sust. en todos los contextos o sólo en la expresión citada; v. infra HIZPIDEAN EGON).
    Epaikari jaunari kukuak dirautso: / "Neguak izpiderik ezetan be eztauko". Enb 179. Izpiderik gitxien daukonak, iñok baño garraxi geiago. Otx 89. Baña, ezta izpide, azti batek neuk baño geiago dakian ala ez ebaztea. 'No es un juicio verdadero' . Zait Sof 70.
    azpiadiera-4.1
    Razón, argumento.
    Izpideren aurkaz izpidea ezarrita, zenbat on dituen zuzen izateak esan bageneza. Zait Plat 140. Agerian dago --esan zuen-- zure itz-bideak dakarrenez. Ib. 150. Au, uarpen guztijetatik izpide edo arrazoiak urten nai ixaten daunagaitik esan oi da. Abeletxe ( in EZBB II 44 ).
    azpiadiera-4.2
    Motivo, razón.
    Entzun biar ixango dautsazak aobetekuak; eta izpidez esanda. "E avrà ragione" . Otx 175. Samaritarra ta deabruak artua zerala esateko izpiderik (arrazoirik) ez al dugu? Ir YKBiz 325.
    sense-5
    5. izbide. Gramática.
    Izkera, izbidea, erdaldunek Grezitik artuta Gramática esaten dutena, ori da bakoitzerena, ori da gogoan artu bearrago dena. Or LEItz 32.
    sense-6
    6. itz-bide. Voz (en una asamblea, junta, etc.).
    Oiek itz-bidea izango dute; ez ordea autarkirik. "Con voz deliberativa, pero sin voto" . EAEg 1-6-1937, 1738.
    azpisarrera-1
    HITZAK HIZPIDEA EKARRI, HITZAK HIZPIDEA EMAN. Traer a cuento la conversación.
    Itzak itzbidea emanda, Festok Agripari esan zion [...] zer gertatzen zitzaion. Lard 527. Eta itzak itz-bidea emanaz, esan zion. Zab Gabon 102. Itzak itz-bidea dakarrela, eta zear-galdera batzuen bitartez mutil aetxen aotik ikasi du. Mok 19. Hitzak hizpidea ekarri duenez gero, zor zaiona aitortu beharrean aurkitzen naiz. MIH 371. Euskaltzaindia aipatu dudanez, hitzak hizpidea ekarririk, diodan zerbait Euskaltzaindiari berari buruz. Ib. 223. Hitzak hizpidea dakarrela. MEIG I 261.
    azpisarrera-2
    HIZPIDEAN. Hablando, en conversación.
    Zerk asaldatu zitzakean uraxe erdiratu ta bereala itz-bidean jartzen zituan. Anab Usauri 16. Kaspar-ekin izbidean. Lab EEguna 98.
    azpisarrera-3
    HIZPIDEAN EGON (G-goi ap. A). Tener razón.
    Euzkera maite ori, izpidian zagoz. Enb 127. Orrek eztu esan nai semea izpiden etzegoanik. Ldi IL 59. Ea nor dagon izpidean. Ir YKBiz 69. Danean izpidean zaude. Zait Sof 72. Poeta hizpidean bazegoen. Mde HaurB 87. Demagun, ordea, Orixe hizpidean dagoela. MIH 82.
    azpisarrerakoSense-3.1
    Izpidean bada.Zait Sof 27.
    azpisarrera-4
    HIZPIDEAN JARRI (G). "Dar que hablar" A EY III 297.
    azpisarrera-5
    HIZPIDEZKO. Razonable, puesto en razón.
    Izpidezkoa egiaren aurkako gertatzen da, ta onuragarria, izurrite. Zait Plat 33.

    hizpide

    hizpide
    0 / 0 arranditsu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper