(V, G; Izt C 232, H), gurdi-ardatz (G-azp, AN-larr; Añ (G)), burtardatz (V), burdi-ardatz (V-gip; Añ (V)), kurtardatz Ref.: A (gurtardatz, burtardatz); Iz UrrAnz (burtardátza); Etxba Eib (burdi ardatza); Asp Leiz (koipetu); ZestErret ( gurdi-ardatz ) .
"Huso [...] de carro" Añ. "Eje del carro" A. " Gurtardatza. Gurdiaren bi gurpilek alkartzen dituena (G-goi)" EEs 1931, 37. "Eje de la carreta. Burdi ardatzak soñu eiñ deixan, andra barrixan arriua daroiala, zegozer eitten zetsan " Etxba Eib. " Gurdi ardatza koipetu zazu " Asp Leiz.
Asiko bazina gero burtardatza egiten. Mg PAb 48 (Arr PAb 340 kurtardatz). Eneban besterik egin burtazpian sartu ta burtardatzari txirrist eragin baiño. A Txirrist 32. Bautista Bazterretxe / mutiko pijua, / neri gurdi-ardatza, / neri gurdi-ardatza, / ostuta dijua. (Canc. pop.). Bertsol 1931, 32. "Aida!" alper ugari, iñork entzunen balio; / gurtardatza ainbat legun lepoa dario. Or Eus 365. Uda azkenerutz, ire sasoian, bein baño geixaotan entzungo zenduen burdi-ardatzen txistua; iñoiz baitxa senetik-urtetzeko aña be. SM EiTec1. Burdinezko burtardatzekin egiten diran burdiek. Osk Egan 1964, 104. Geroago pagozko gurdi-ardatzak egin dezala negar lor aztunpean eta borontzezko endaitzak erakar ditzala gurpil biak. Ibiñ Virgil 97. Txistuka gurdi-ardatza. Zendoia 118.
v. tbn. Ker 3 Reg 7, 30 (burdi-ardatz; Ol ardatz).