Euskaltzaindiaren Hiztegia

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: ZAIN ETA MUIN a) "Zain da muin lan egin, trabajar con toda intensidad; litm., venas y seso (G, AN)" A EY III 343. Ba-dakizute, nik, zain ta muin, zuen aitarentzat lan egin dudala. Ol Gen 31, 6 (Urt egin ahal guziaz, Ur indar guziakin, Dv indar oroz, Ker indar guztiakaz, BiblE ahalegin guztiaz). Alderdikeri-liskarretatik urrunduz, zain eta muin iakintza-irakasteari zeragoiona. Zait Plat 125. b) Profundamente, completamente. Eladeko beste irakasle zarragoetara berebat io bear duzu, Platon zain eta muin ulertu al izateko. Zait Plat 27.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

ap. Zait jasoak dira guztiak: a) adlag. gisa 2 ("Zain eta muin Yaunaren ikasleen aurka zegon [Saul]", "Ortan zain ta muin ziarduan indartsuki zeragin Yesu'ren eragitez"); b) iz. gisa besteak (adib.: "Yesu'ren agindu nagusiaren zaiña ta muiña bere egiñik zitun Luka zindo ta samurrak", "Elkar-izketa onen zaina eta muina gogoaren ezilkortasuna eta emengo bizitzaz aruzkaldeko bizitza dira, ain zuzen, eriotzeari darraikion andiko aldeko betiko bizitza, alegia", "Ta musika zenun zer-danaren zain ta muiña Pitagora'rentzat eta Platonen'tzat").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

zain ta muin : DFrec 1 (P. Sorozabal: "Zain ta muin ezagutzen ditu"), HiztEn (AS) // Ez dugu aurkitu ap. AB38, AB50, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

zain eta muin : ElhHizt (AS), DRA (adibide gisa) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, PMuj DVC.

zain eta muin 3: Berria 2 (“Iragan sasoiko esperientzian talde guztiak oso indartsuak direla, horrek harritu ninduen, eta partida guztiak zain eta muin jokatzen direla”), Elkar (“Geldirik egon nintzen pixka batean, arnasa berritu eta urak atzera egin arte, eta gero zutik jarri eta, zain eta muin, lasterka joan nintzen lehorrerantz”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

zain eta muin 3: Aingeru Epaltza (“Arrazoi pisuzkoa, oraindik zain eta muin heldu nahi ez izateko, ez bederen burua onbideratzen ez nuen artean”), Felipe Juaristi 2 (“eta biek ala biek, Patriziok eta Gustavok, ikusi zuten galeoiaren lemari eutsita emakume ilehori bat, burutik oinetaraino zuriz jantzia, eta biek ala biek itsasontziaren brankako saihetsean irakurri zuten Ainhoa, eta biak ala biak geratu ziren zain eta muin”).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HiztHand: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Forma onartzeko eragozpenak aipatu ditu lantaldeak

bi idazlerengan jaso da (Olabide eta Zaitegigan, eta ez dirudi "asmatua"); ez dirudi horren premia handirik dagoenik, baina onartzekoa izan liteke, zain sarrerako azpisarrera gisa, eta adibidea ondoan duela: zain eta muin ezagutzen du Platonen filosofia.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Gutxi erabilia da, baina esapide egokia da eta azpisarrera gisa jasotzekoa izan liteke.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa zain sarreran.