Euskaltzaindiaren Hiztegia

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: XEDETAN (S ap. Gte Erd), XEDEAN. (Precedido de sintagma con suf. -t(z)eko). Con la intención (de). "Arrotzen lagüntzeko xedetan jinak dira (S)" Gte Erd 26 (junto a ide(a)tan, asmotan, etc., de otras zonas). Tr. Hallamos xedean en Argaignarats, Duvoisin y Zubiri. Libro ezarri nauzuna, / zerurako bidean, / loriazko ontasuna, / emateko xedean. Arg DevB 194. Seinduki bizitzeko xedetan ongi finkatzerat osoki ta bethikotz. Dh 64. Trinitateari eskerrak bihurtzeko xedetan. JesBih 410. Altxa ditzagun haren ganat gure izpiritua eta bihotza, eta egin ditzagun gure akzione guziak hari gauza guzietan atsegin egiteko xedetan. MarIl 117. Hunen ardiesteko xedetan. Jaur 192. Jasan nau zure miserikordiak, eta ez naski alferretan, baizik-ere ni libratzeko xedean. Dv LEd 65 (60 xedetan). Irakurriren lituzkenak aldizka liburu hoik, egia atzeman eta segitzeko xedetan. Hb Egia 83. Gure putikoa Kaliforniarat artzain mutilgorat yuana zen, geroxago artalde pilixta bat egiteko xedean, eta hura saldu ondoan bere sortherrira itzultzekotan. Zub 49. Gatulu bat eskian besoa altxatua, haren burian puskatzeko xedean. Ib. 106. "La Yeska" delako bidea artzeko xedetan. FIr 148. Hiriaren Espainiari kentzeko xedetan. JE Ber 27. Jelkhi zien oro, batak belhar biltzera eta Xemarti etxerat juaiteko xedetan. Béhéty GH 1931, 110s. (Con determinantes). "Zer xedetan heldu zare? dans quelle intention venez-vous?" Dv. Lebita hark maite zuen bere esposa, eta nahi izan zen harekin baketu. Xede hartan, hedatu zen bere aita ginharraba-ganat. Lg I 237. Entzaiatu zela tasa harren saltzerat, xede hortan yudu bati ofreitu zioela, bainen ets zirela akordatu (L, 1788). ETZ 168. Xede hortan erranen da arrosarioa aintzineko igandean. JesBih 425. Xede hortan igorri zuten Frantziako alderat armada bat. Elsb Fram 102. Nola sinets afaria xede hortan egina zutela? Zub 37. Asi zen xede ortan emaztegai baten bila. Ib. 87. Gogoetan ari zen Manex, nork eman ote zuen holako berria eta zer xedetan. Ib. 63.

adib: xede 2 iz. Asmoa, egitasmoa. Xede onez beteak direla. Dabidek gordetzen zuela zenbait xede gaizto adiskidetasunaren itzalean. Eta hartu zuten Jesus hilarazteko xede izugarria. Hiria Espainiari kentzeko xedetan. Santuki bizitzeko xede zina.

xedetan 8: Elkar 2 (“Zein xedetan ordea? Homaisek susmatzen zuen guzti horretan gizon gaztearen gorabeheraren bat, amorioren bat”), Jakin 2 (“Unibertsitateen ardura nagusia kanpo irudia zaintzea bilakatu da, dirua unibertsitatea euskalduntzen, eredu pedagogikoaren eraldaketan edo edozein hezkuntza xedetan inbertitu ordez”), Argia 2 (“Nondik nora Euskaldunon komunitatea, independentziatik haratago saioa? Zer xedetan?“), Euskera (“Edo, beste alderdi batetik hartua, Joanaren seme Henrike Nafarroakoa ere agertu izan zen, serioski, erregina Elisabetek izan zituen balizko senarren zerrenda luzean, kasu honetan Filipe Espainiakoaren kontrako koalizio protestante gogor bat antolatzeko xedetan”), Uztarria (“Ospitalean sartzean xedetan zen Inazio naturalezari gerla egiteko, Espainiako etsaier egin zuen bezala”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

xedetan 63 Herria 45 (“Ordizia aldean, golf zelai handi baten gauzatzeko xedetan dira: Oianguko golfa, 2007an ideki nahi luketena”), Berria (“Eta historia sail hau bururatzeko euskarazko bilduma bat idazteko xedetan zen euskal kolegio-lizeoei zuzendua”), Piarres Xarriton 11 (“Azkenik erantsi dut: eta, ideia hau emanez geroz, Izpiritua determinatzen du gauza bati pentsatzera beste bati baino areago, Poztasunaren eta Tristuraren izaera adierazi ondoan definizioaren lehen parteak azaltzen duena Desiraren izaera, orobat, adierazteko xedetan”), Xipri Arbelbide 3 (“Bastres eta Duperou hemendik joateko xedetan dira”), Elena Touyarou (“Oraino legerik ez izan arren, tematuki zioten Konbentzioa esklabotasunaren ezeztatzeko xedetan zela, nahiz kontra agertu ziren kolonietako ordezkariak, landatzaileak, esklabo trafikozaleak eta... Basile”), Jon Muñoz (“Harreman horri berriz lotzeko xedetan zinen, eta nire gutuna izkiriatu ahal izan duzu!”), Patziku Perurena (“Egun sinalatu batean, ahalguztidunak eta aberatsenak, ezerezenari eta pobreenari, bere boterea utziko dio, parodia bidez baina, betiere erregearen noblezari propaganda herritarra egiteko xedetan”).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia da, eta azpisarrera gisa jasotzekoa izan liteke, asmotan formarekin egin bezala.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa xede sarreran.