Euskaltzaindiaren Hiztegia

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: TXISTUZ Silbando; a silbidos. "Xixtuz dago" SP. Sugeak xistuz dagoela ausikitzen du. ES 197. Zala kaltegillea, / trast, eutsen igarri. / Txistuz, barrez, biraoz, / deutsea eskuz eusten. Zav Fab RIEV 1907, 538. Itzaiñ bat almazenera xistuz zoala behin. Gy 131. Orai tretu horlakoa / xistuz laite yokatua. Ib. 157. Ikustekoak ziren / esku huska biak, / xixtuz zohazinean / hoien ukhaldiak. Zby RIEV 1908, 90. Gure taulazko etxearen arteketarik xixtuz haize hotza sartzen ohi zaukulakotz. JE Bur 115. Xixtuz eta kantuz hasten dire liztor pullit hoik. Barb Sup 110. Xoxoak xixtuz ari ziren oihanetik. Ib. 168. Ixil ixila gabiltzalarik pentsatuz gure hileri, / hek... guri beha sistuz, dabiltza izarrez izar dantzari. Iratz 149. Itsasoan ditazken galerna edo ekhaitz izigarrienak ziztuz altxatzen. Lf Murtuts 13. Ur-liliak txistuz zeuden beren ohetan. Mde Pr 120. Moro abiatu zen Senpereko alderat, xixtuz eta kantuz. Zerb Azk 35. Aizea txistuz jostari dabil. BEnb NereA 149. Xixtuz oldar dakioke sofista, sugea bezala. Zait Plat 151. Moda berriko doñua txistuz joaz. Lab SuEm 196. Urrundik deitzen dut xixtuz. Xa Odol 97. Eta xixtuz sartu zen etxean. GH 1973, 147. Baitzakien orduan kantuz eta xixtuz euskaldunak. Larre ArtzainE 84. v. tbn. Zendoia 229. Xixtuz: Ox 58. GH 1926, 99. Tocando el chistu. Ez dire loharkatzen kantaz eta xiztuz. Hb Esk 80.

adib: [behor] behor txori, behor-txori Arabazozoa. Behor-txoria kantuz, haize gaiztoa bidean txistuz (esr. zah.).

txistuz 19: Elkar (“Piztu zuen norbaitek argia, isildu zen musika… bete zen lokala giza oihuz eta txistuz: hau fundamentua!, ez al zenekiten seietan zela?”), Deia 2 (“Bederatzi bikotek parte hartuko dute aurten eta, ohi denez, bakoitzak fandangoa txistuz eta arin-arina trikitiaz dantzatuko du”), Berria 6 (“Bertso doinuren bat txistuz aireratzen duenik ere izango da aldiro”), EiTB 2 (“KANDIDO lanean, abestiren bat txistuz jotzen”)…

Beste (edozein) iturritako erabilerak

txistuz 6: Herria (“Eguerditan: Aperitifa Ibarrungo errotean, txistuz alaitua”), Berria (“Fandangoa, txistuz edo albokaz, eta arin-arina aldiz, trikitiaren laguntzaz.”), Jon Muñoz (“Isekaz eta txistuz hartu zituzten besteek Alberten hitzak”).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia da eta azpisarrera gisa jasotzekoa, kantuz, oihuz bezala.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa txistu sarreran.