Euskaltzaindiaren Hiztegia

OEHko datuak [laburduren azalpena]

JATERA EMAN, JATERAT EMAN. Dar de comer. v. JATEN EMAN. * Ezen gose izan naiz eta eman drautazue iatera. Lç Mt 25, 35. Gose denari jatera ematea. Ber Doc 89v. Etzekiela eman iatera eta ez edatera. Ax 70 (V 46). Eman zeron proposizionezko ogi sanktifikatu hartarik iatera. Tt Arima 99. Eta hala ikusten duzunean sabeltasuna duela, eztiozue denbora hartan jatera eman behar ez edatera. Mong 588. Gose direner iatera emaitia. Bp I 51. Gosearen trabajuarekin dagoanari jatera ematea. OA 100. Gose eta egarri zirenei jaterat ematea. Brtc 208. Zure zakhurrari jaterat ematen diozu. Dh 227. Ausarki jatera emanik ere. Dv Lab 224. Manatu zioten bere fraide lagunei, eman zezotela jaterat eta edaterat. Jnn SBi 54. Sar eta berehala emaiten zaundan amak jatera. JE Bur 16. Emaiten diote beraz arras ongi jatera. Barb Leg 22. Gose izan naizenean, eman darotazue yaterat. Ir YKBiz 248. Emanen zion emanen jaterat Frantsesek. Ardoy SFran 193. v. tbn. Jatera eman: ReinEusk2 135 (Pamplona, 1598). Mat 21. SP Phil 275. Añ CatAN 42. CatLuz 20. Ip Dial 47. Legaz 28. Zby RIEV 1908, 608. Inza Azalp 60. Yanzi 48. Etchebarne 31. Jaterat eman: StPierre 23. Zerb Azk 57. JEtchep 20. Dar (algo) a comer. v. JATEKO EMAN. * Zerutiko ogia eman draue iatera. Lç Io 6, 31 (LE, EvSvogia jatera eman, He, TB, Dv, Leon ogia jaterat eman; IBe ogia jaten eman). Non ezpaitzaio bertzerik emaiten iatera, zu baizen. SP Imit IV 11, 1. Denbora hartan emozue jaterat forru ostuak. Mong 590. Jangoikotar gizona, zer da jatera ematen diguzuna? Mb IArg I 272. Hura zaien azken afarian / Hamabi haurridei eman / Egiazki jaterat. Monho 136. Emaiten bazaie eho beno lehen belhar hun aphur bat jatera. Ip Dial 98s. Eman zioten apostoluei bere haragia jatera. Jnn SBi 27. Eta komentuan etzuten zer eman jaterat. Ib. 53. Othoi emadazkik dilista horiek jaterat. Zerb IxtS 22. Nahi baduzu senarrari bizia laburtu, emotzu errearoan azak jaterat. EZBB II 66. v. tbn. Jatera eman: Gç 110. Xarlem 1385. Dv LEd 158.

LB: 14 “lehenik jatera eman behar diegu gure herritarrei,” (Argia), “Egun-pasa ahal bezain atsegingarria izateko, eguerdian, tokiko etxe ekoizpenekin apailatu bazkaria jatera emanen dute” (Berria); EPG: 18 “Zihauren artean egin baduzue izendatze hori, ez diot den gutieneko baliorik ezagutzen, eta zuk ez dautazu debekatuko jende gose horri jatera emaitea.” (Marzel Etxehandi), “Han jatera eman eta ilundu arte atxiki zituen.” (Eneko Bidegain); ETC: 111 “Hurbiltzen zait zerbait jatera emanen diodalakoan.” (Aurelia Arkotxa), “Nik mundua bekatuan sartu nian hangoikoak debekatu sagarra hartu eta Adani jatera eman niolarik” (Koldo Izagirre)

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Elhuyar: jatera eman (GN/Ipar.) dar de comer, alimentar; Adorez: 0; Labayru: 0

eman1 2 du ad. (Gauza abstraktuez mintzatuz). Ik. aditzera eman. Ezin zion, ordea, laguntzarik eman. Agintaritza eman zioten. Jainkoari aintza emanaz. Gure ongileari eskerrak emateko. Goraintziak eman. Baimena izkribuz eman ziezaiola. Zertarako eman zigun Jainkoak adimena? Bizia, askatasuna eman. Bizia emateko prest daude. Denbora gehiago emanez gero. Lotsa ematen dio. Gerrak beti eman izan dit beldurra. Zure eskutitzak eman didan atsegina. Min eman dio. (Astinaldi, masaileko...) ederrak eman zizkioten. Lanari amaia eman arte. Lanbide horrek ez dio bizitzeko adina ematen. Jaten eta edaten eman zion. Jatera eman (Ipar. eta Naf.): jaten eman. Meza eman. Nekez hartuko dugu elkar, elkarri gibela emanik gabiltzaino. Azkaindarrekin emateko dugu Orreaga pastorala. [jan1] jatera eman Ipar. eta Naf. Ik. jaten eman. Gose izan naiz eta eman didazue jatera.

Teknizismo hiztegi honen mailari ez dagokiona

Adibidea ezabatzekoa da eman1 2 sarreratik, lehendik jasoa dagoelako azpisarrera gisa jan sarreran.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

jan 1 sarrerari dagokion azpisarrera.

Erabileremu dialektala

Ipar. eta Naf.

Azpisarrera eman sarreran ere jaso.