Euskaltzaindiaren Hiztegia
1 emaitza itxaron bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.
Aztergaia: itxaron
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:03 | 1995-04-26 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
Txostenaren laburpena
itxaron da hedatuena eta erabiliena, bai denboraz, bai geografiaz (B eta G nagusiki), bai autorez, bai inguruko formez (eratorriez eta, cf. itxaro, itxaro izan, itxarobide, itxaropen), bai gaurko erabilera zainduetan (EBko 137 itxaron vs. 43 itxoin EEBSko corpusean); itxoin G bakarrik da, eta hor berria (XX. mendean ageri da), baina ez zaio hor ere itxaron-i nagusitu.
OEHko datuak [laburduren azalpena]
itxaro izen-erabileran 38 aldiz agertu da: B-G nagusiki, eta Iratz; itxara behin agertu da: Ag; B 19: Laux eta Gand Elorri; G 21: Or Eus, Ldi, Zait Sof, Or Aitork, Gazt MusIx, Ibiñ Virgil; itxaroan forma behin: Or Aitork; itxaro izan formak 20 ager. ditu, B-G: B 4 : JJMg BasEsc, Ur MarIl, Ag AL, Etxba Ibilt; G 16: Ag G, KIkG, Or Eus, TAg Uzt, Zait Sof, Etxde JJ, Or Aitork, Anab Aprika, Gazt MusIx, Ibiñ Virgil; itxaron da forma nagusia,260 ager. dituela (B-G batez ere; IEan Mde Pr, Xa Odol eta EBan Mde HaurB eta Osk Kurl); B: Añ, Mg, JJMg BasEsc, Astar II, CatBus, Ur MarIl, Ab AmaE, Azc PB, Ag AL, A BGuzur, Echta Jos, Kk, Altuna, Or Tormes, Enb, Otx, Eguzk GizAuz, Erkiag, Bilbao IpuiB, BEnb Nerea, Alzola Atalak; G: Mg CC, Ag G, ArgiDL, Or Eus, Alz Ram, Ldi Il, JMB ELG, Zait Sof, SMitx Aranz, Etxde JJ, Or Aitork, Txill Let, MAtx Gazt, Ibiñ Virgil, Azurm HitzB; itxaron formaren inguruko aldaerak (B-G eta EB): B: itxaan: fB Ic I; itxaden: EgiaK; itxagon: Balad; G: itxeden: Ub, Arr May; itxoden: Gco; G: itxoran: Mg CC; itxoron: Echag, It Fab, Bil, Bv AsL; (G) etxeden: 13 ager.; Cb Eg II; B-G: itxodon: B: Añ, Or Tormes; G: Ub, Gco I, It Fab, Aran SIgn; itxaran: Mg, CatBus; B-G-EB: itxadon: B: Cb CatV, Añ, KIkV; G: Berron;EB: Arti; itxedon: B: Añ GGero, Or Tormes; G: AA, Lard, Arr GB, Zab Gabon, Goñi, Urruz Zer, Mok, Or,TAg Uzt; EB: MIH, MEIG; itxoin formak 78 ager. ditu, nagusiki G (eta B Ag eta L Izeta): G: Lar DT, Ill Pill, Inza Azalp, Or Eus, Alz Ram, Ldi, Ir YKBiz, TAg Uzt, ABar Goi, Lab EEguna, Lek EunD, Zait Sof, SMitx Aranz, Etxde, NEtx, Or Aitork, Uzt Noiz, Zait Plat, Ugalde Iltz, MAtx Gazt, Ibiñ Virgil, Lab SuEm; itxoin formaren inguruko aldaerak ere G dira nagusiki; G: etxoin: PE; itxo-egin: Berron; itxoegin: Txill Let, Anab Aprika, Berron; itxogin: Zab Gabon, Goñi, EusJok, Tx B II, TAgUzt, SMitx Aranz, Or Aitork, Uzt Sas; itxogon: Bil, Sor, Alz STFer, Iraola, Alz; B-G: itxon: B: Añ GGero, AB AmaE, Kk Ab II; G: Lar SAgust, Mb IArg II, Gco, AA III, Apaol, Or Mi, Ldi, ABar Goi; itxoon forma: Gco; G-L-EB: itxo egin: JAIraz Bizia, Mde Pr, Mde HaurB; EB: itxein: Osk Kurl; itxadote (Añ GGero, Mg PAb), itxarate (Mg CO), itxarote (Mg CC, Or QA).
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
itxaro (iz.): 5 ager.: B 4, G 1; itxaro izan : 16 ager.: G 8, EB-EgAs 8; itxaron : 209 ager.: B 45, G 25, IE 2, EB-EgAs 137; ingurukoak: itxadon (19), itxedon (4) eta ager. banarekin: itxarotu, itxaun, itxerain, itxodon, itxogon, itxoron; itxoin : 80 ager.: B 1, G 23, IE 6, EB 43, EgAs 7; ingurukoak: etxoin (2), etxon (4), itxain (1), itxoegin (5), itxogin (4), itxon (2).
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
etxon : DFrec 4; itxadon : AB38 2; itxadote : AB50 3; itxadotu : AB38 1; ixadon : AB50 1; itxedon : DFrec 2, AB50 1; itxaro : AB38 4, AB50 3; LurE; HiztEn; itxaro izan : LurE; HiztEn; itxaroan : HiztEn; itxaron : AB38 13, AB50 6, Euskalterm 13, LurE; HiztEn; itxarote : Euskalterm 3, LurE; itxoegin : DFrec 3, AB38 1; itxoin : DFrec 17, AB38 2, AB50 4, Euskalterm 12; itxoite : Euskalterm 3.
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
itxaron, itxaroten, itxarongo. 1 dio ad. (objektu biziduna denean): Mireni itxaron diogu luzaz. 2 du ad.: itxaroten dut hilen piztuera.
Informazio osagarria
Zerrendakoa da hobestekoa, hedatuena baita
ikusiko da zein leku dagokion itxoin formari.
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)
itxaron, itxaron, itxaroten, itxarongo.
Azkue Biblioteka eta Artxiboa
9:00 - 14:00
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
